NOS Nieuws - Algemeen

Nederlandse dj's boycotten festivals van durfinvesteerder KKR

1 month 1 week ago

DGTL, Mysteryland, Amsterdam Open Air en Zwarte Cross: allemaal Nederlandse festivals die de afgelopen dagen afstand hebben genomen van hun eigenaar Kohlberg Kravis Roberts (KKR). Deze Amerikaanse durfinvesteerder, een van de grootste private-equityfondsen ter wereld, ligt onder vuur omdat zijn investeringen haaks staan op de waarden van de festivals en artiesten.

De portefeuille van KKR strekt zich uit van fossiele projecten, zoals een aardgaspijplijn in Canada, en de wapensector tot Israëlische data- en surveillancetechnologiebedrijven. Ook zou KKR investeren in bedrijven die actief zijn op de door Israël bezette Westelijke Jordaanoever.

Vorig jaar kocht KKR voor 1,3 miljard euro de Britse festivalorganisator Superstruct Entertainment. Dat bedrijf bezit en exploiteert meer dan tachtig muziekfestivals in tien landen.

Onder de vlag van Superstruct vallen Nederlandse festivals als Awakenings en Defqon.1, en festivals als Sziget in Budapest en het elektronische muziekfestival Sónar in Barcelona. Meer dan zeventig artiesten hebben dat laatste festival opgeroepen zich te distantiëren van de "medeplichtige investeringen" van KKR.

Uit solidariteit met de Palestijnen

Ook hebben enkele dj's hun optreden op het festival geannuleerd. Het Rotterdamse dj-duo Animistic Beliefs en Jeisson Drenth was een van de eersten die zich terugtrokken van Sónar.

Ze weigeren op te treden op festivals van KKR, uit solidariteit met Palestijnen en andere gemeenschappen die geraakt worden door de activiteiten van het bedrijf. "Wij zijn het zat om door bedrijven medeplichtig te worden gemaakt aan vernietiging", zegt producer Mar Lalihatu. Volgens hen is het tijd dat de nachtcultuur kritisch kijkt naar de rol van grote investeerders.

Zeker vijftien dj's, onder wie Midland en Roza Terenzi, hebben zich teruggetrokken van het muziekfestival Field Day, dat komend weekend in Londen plaatsvindt. "Ik wil niet bijdragen aan een organisatie waarvan de investeringen worden gebruikt om zoveel zaken te financieren waar ik me moreel tegen verzet", schrijft Midland in een statement.

Zijn besluit volgt op een open brief aan Field Day, ondertekend door tweehonderd artiesten, onder wie muziekproducent Brian Eno en de in Amsterdam gevestigde Cool Tiger. Volgens de Amsterdamse dj is dit het "absolute minimale" dat hij als artiest kan doen tegen de oorlog in Gaza.

Onafhankelijk opereren

Ook grote Nederlandse festivals als Zwarte Cross hebben hun afkeuring geuit over de praktijken van KKR. Ook zeggen zij vooraf niet geïnformeerd te zijn over de overname.

DGTL zegt niet dat de koers van het festival veranderd is sinds de overname. "We kunnen opereren als onafhankelijke organisatie in onze programmering, samenwerkingen en koers, geleid door onze kernwaarden."

Andere festivals, waaronder Milkshake Festival, signaleren dat organisaties zoals Amnesty International en Human Rights Watch Israël beschuldigen van genocide, en scharen zich achter die beoordeling. "De rest van de wereld is dagelijks getuige van deze gruweldaden", schrijft het festival.

Dit is hoe de Nederlandse festivalmarkt eruitziet. Kultlab is een onafhankelijke organisator en onafhankelijke festivals als Dekmantel en Le Guess Who? zijn niet meegenomen:

Berend Schans, directeur van de Vereniging Nederlandse Poppodia en Festivals, begrijpt de zorgen van dj's goed, maar inhoudelijke bemoeienis van de eigenaar van de organisator op programmaniveau lijkt hem niet waarschijnlijk. "Ze zijn money-driven. Als de prijzen stijgen, hebben ze weinig knoppen om aan te draaien, behalve aan de ticketprijs."

Al verwacht hij niet dat festivaltickets direct stijgen zodra een festival van eigenaar verandert. "Tickets worden wel steeds duurder, maar dat komt onder andere door krapte op de arbeidsmarkt, stijgende energieprijzen, hogere accijnzen op alcohol en doordat artiesten steeds duurder worden."

600 miljard euro vermogen

Boris van der Ham, voorzitter van de Vereniging van Evenementenmakers (VVEM), voegt daaraan de strengere vergunningseisen voor festivals en hogere materiaalkosten toe. Hij vindt het positief dat de Nederlandse festivalmarkt een divers investeringsklimaat kent. Maar het eigenaarschap van KKR wil niet per se zeggen dat organisatoren hun zelfstandigheid verliezen. "Een financiële eigenaar staat vaak op grote afstand van de festivals."

KKR heeft nog niet heeft gereageerd op de onrust in de Europese festivalwereld. De beursgenoteerde investeringsgigant, die bijna 600 miljard euro aan vermogen beheert, was onder meer betrokken bij de opkomst én ondergang van V&D.

Een woordvoerder van Superstruct bevestigt dat KKR niet betrokken is bij de dagelijkse gang van zaken op de festivals, noch bij beslissingen over line-ups of beleid. Ook zegt hij dat de festivalorganisator onafhankelijk opereert en dat de festivals geen enkele betrokkenheid hebben bij de bredere investeringsportfolio van KKR.

Nieuw centrum vangt eerste zeehondenpup op

1 month 1 week ago

Sinds maandagavond wordt er voor het eerst een zeehond opgevangen in het nieuwe Werelderfgoedcentrum (WEC) in Lauwersoog. Het is een pup van een paar dagen oud die was aangespoeld op Vlieland. Omdat het beestje daar werd lastiggevallen door mensen en honden, is het overgebracht naar het WEC.

"Een badgast op Vlieland zag de pup aanspoelen op het havenstrand en meldde dat bij ons", zegt strandingscoördinator Emmy Venema van het WEC bij RTV Noord. De pup is te vroeg geboren.

De moeder was nergens te bekennen. Maar dat hoeft niets te betekenen, zegt Venema: de vrouwtjes kunnen wel acht uur wegblijven om te jagen. Daarom wordt een pup normaal gesproken minstens 24 uur geobserveerd.

Maar zo lang werd bij dit zeehondje niet gewacht. "We kregen veel telefoontjes dat de pup werd lastiggevallen: dat er veel mensen omheen liepen", aldus Venema. "En dat er veel honden bij in de buurt kwamen."

Waarschuwingsbordjes

Er werden waarschuwingsbordjes geplaatst, maar dat hielp niet. Omdat de aanwezigheid van mensen en honden een moederzeehond ervan weerhoudt om terug te keren naar haar jong, besloot Venema in te grijpen.

Ze noemt het "enorm frustrerend" dat strandgangers niet uit de buurt bleven. "Het geboorteseizoen van de gewone zeehonden is net begonnen, en dat de eerste pup nu binnenkomt door menselijke verstoring is vreselijk."

De pup is de eerste patiënt in het zeehondenziekenhuis van het Werelderfgoedcentrum Waddenzee dat op 26 april werd geopend als alternatief voor de verouderde zeehondencrèche in Pieterburen.

In het WEC wordt de pup continu gemonitord en meermalen per dag gevoed met een vette zalmpap, die qua samenstelling het dichtst in de buurt komt van moedermelk. Ze weegt op dit moment 7 kilo en dat is minder dan een pup normaal bij de geboorte weegt.

Faciliteiten beter

De zorg voor de pup is intensief, maar de nieuwe opvang functioneert meteen goed, zegt Venema. "De faciliteiten zijn veel beter, en de werkomstandigheden voor medewerkers ook. Ik denk dat het dier niet heel veel verschil merkt, maar wij als personeel wel."

Het publiek in Lauwersoog kan de pup zien, maar alleen achter glas.

Zoals dat hoort, heeft het beestje een naam gekregen: Laurie "We hadden twee namen klaarliggen, want we hielden rekening met de komst van een pup met het begin van het geboorteseizoen", zegt Venema. "Een mannetje had Pieter geheten - als verwijzing naar Pieterburen. Voor een vrouwtje wilden we verwijzen naar Lauwersoog, Laurie dus."

Deurwaarders: meer last van geweld, met name door soevereinen

1 month 1 week ago

Deurwaarders hebben sinds corona steeds meer te maken met geweld. Ook afgelopen jaar liep dat aantal meldingen weer op. Volgens de Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders (KBvG) komt dat met name door de opkomst van soevereinen.

Die menen dat de overheid geen legitieme macht over hen heeft en dat ze zelf mogen bepalen of zij zich aan wetten en regels houden. Soms betalen zij bijvoorbeeld geen belastingen, de verplichte ziektekostenverzekering of verkeersboetes en in extreme gevallen ook geen huur of hypotheek. Dat kan leiden tot confrontaties.

In 2022 waren er 445 meldingen, in 2023 716 en vorig jaar waren het er 771, aldus de KBvG. De meldingen variëren van intimidatie via de telefoon of schelden tot bedreigen op kantoor of aan de deur. Soms wordt er ook fysiek geweld gebruikt of gedreigd met zelfmoord.

Zelfde positie als agenten

Volgens de KBvG is de aangiftebereidheid laag bij gerechtsdeurwaarders, omdat ze te maken hebben met een-op-een contacten. Daardoor is het bij een aangifte vaak 'mijn woord tegen het zijne'. Zonder getuigen worden zaken volgens de deurwaarders vaak geseponeerd.

De beroepsorganisatie pleit ervoor om gerechtsdeurwaarders dezelfde positie te geven in een procedure als politieagenten.

De verklaring van een politieagent weegt zwaarder in het strafrecht. Volgens de KBvG kan dit ook voor gerechtsdeurwaarders gaan gelden omdat zij eveneens onder een ambtseed werken en verklaren. De beroepsorganisatie hoopt zo de aangiftebereidheid te verhogen.

Begin dit jaar werden twee autonomen veroordeeld tot een celstraf vanwege het bedreigen van politieagenten en een deurwaarder.

Eerder maakten we deze video over de groeiende groep mensen in Nederland die zich 'autonoom' of 'soeverein' noemen:

Wekdienst 21/5: 'Kennismakingsgesprek' Schoof en Rutte • Verantwoordingsdag

1 month 1 week ago

Goedemorgen! Het is Verantwoordingsdag, de dag waarop de Algemene Rekenkamer met een oordeel komt over de uitgaven van alle ministeries. Ook ontmoet premier Schoof NAVO-baas Rutte, voor een 'ontmoetingsgesprek' en brengt Koning Willem-Alexander een bezoek aan de World Expo in Japan.

Eerst het weer: Vandaag wisselen wolkenvelden en zon elkaar af. Op de meeste plaatsen blijft het droog. Bij een matige tot vrij krachtige noordwestenwind wordt het maximaal 15 tot 20 graden.

Ga je vandaag op pad? Hier vind je het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Bij de zoektocht naar de vermiste Jeffrey (10) en Emma (8) heeft de politie lichamen gevonden in een auto in het water in Winschoten.

De auto werd na middernacht met een hijskraan uit het water gehaald. Het kenteken is dat van de grijze Toyota Avensis van de 67-jarige vader van de kinderen. Over de identiteit van de gevonden personen kan de politie nog niets zeggen, maar het zijn vrijwel zeker de vader en de kinderen. De auto wordt op een andere plek onderzocht.

De kinderen werden sinds zaterdagmiddag vermist, toen ze door hun vader werden meegenomen in de auto. De politie meldde eerder dat er aanwijzingen waren dat de vader zichzelf en de kinderen wilde doden.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

In het Wereldmuseum in Leiden zijn 113 eeuwenoude bronzen objecten uit de vitrines gehaald. Het gaat om de Benin Bronzen die door Britse militairen in 1987 zijn geroofd uit het koninkrijk Benin, in het huidige Nigeria.

De Benin Bronzen bestaan uit duizenden metalen sculpturen en plaquettes. Nigeria vraagt musea al decennialang om teruggave. "Ze zijn prachtig, maar niet van ons", zegt directeur Marieke van Bommel tegen Omroep West.

Fijne dag!

Trump presenteert plannen Golden Dome, nieuw raketschild kost 175 miljard dollar

1 month 1 week ago

De Amerikaanse president Trump is met meer details gekomen over het nieuwe luchtverdedigingssysteem Golden Dome. Het geavanceerde raketschild moet voor het einde van zijn tweede termijn volledig operationeel zijn en gaat 175 miljard dollar kosten, omgerekend 155 miljard euro.

Tijdens zijn eerste termijn sprak Trump al de wens uit een geavanceerd luchtafweersysteem te laten ontwikkelen. Terug in het Witte Huis ondertekende hij begin dit jaar een decreet dat opdracht geeft tot de bouw van een nieuw raketschild.

Volgens Trump worden geavanceerde technologieën ingezet op land, zee en in de ruimte om de Verenigde Staten te beschermen tegen ballistische, hypersonische kruisraketten.

'Van groot belang'

"Zodra de Golden Dome volledig is gebouwd, zal deze in staat zijn om raketten te onderscheppen, zelfs als ze vanaf de andere kant van de wereld of vanuit de ruimte worden gelanceerd", zei hij. "Dit is van groot belang voor het succes en zelfs het voortbestaan van ons land."

In het Witte Huis kondigde Trump aan dat er een ontwerp is gekozen en dat de onderdelen allemaal in de Verenigde Staten worden gebouwd. Volgens Trump heeft Canada interesse om mee te doen aan het project, maar vooralsnog heeft de Canadese premier Carney niet gereageerd.

Iron Dome

Al jaren waarschuwt het Pentagon dat de nieuwste raketten van China en Rusland zo geavanceerd zijn dat tegenmaatregelen nodig zijn. De Golden Dome van Trump is geïnspireerd op het Israëlische raketafweersysteem Iron Dome dat is ontwikkeld met Amerikaanse steun. Dat systeem onderschept het grootste deel van de raketten die vanuit andere landen op Israël worden afgevuurd.

Het nieuwe Amerikaanse luchtverdedigingssysteem omvat een netwerk van satellieten om inkomende raketten te detecteren, te volgen en te onderscheppen. Trump heeft generaal Michael Guetlein van de Amerikaanse ruimtemacht Space Force aangewezen om toezicht te houden op het project.

Japanse minister van Landbouw stapt op na woede over opmerkingen over rijst

1 month 1 week ago

De Japanse minister van Landbouw Taku Eto is opgestapt naar aanleiding van de groeiende verontwaardiging over een opmerking die hij over rijst had gemaakt.

Op een partijbijeenkomst in de prefectuur Saga, in het zuiden van Japan, zei hij zondag dat hij nooit rijst hoefde te kopen omdat hij dat kreeg van zijn aanhangers. Omdat de prijzen van rijst op dit moment hoog zijn, werd de opmerking door veel mensen gezien als ongevoelig.

"Ik heb de sentimenten van het volk niet goed aangevoeld", zei Eto nadat hij zijn ontslag had ingediend bij premier Ishiba. Hij bood opnieuw zijn excuses aan en zei: "Ik denk niet dat ik op dit moment de persoon moet zijn die over het overheidsbeleid over rijst gaat".

Weinig succes

Eto probeerde tijdens zijn ministerschap de rijstprijzen naar beneden te brengen, maar had daar weinig succes mee. Na zijn opmerkingen verdedigde premier en LDP-partijgenoot Ishiba hem aanvankelijk. Ook Eto zei gisteren niet van plan te zijn om op te stappen. Nadat oppositiepartijen hadden gedreigd met een motie van wantrouwen stapte hij toch op.

De regering van Ishiba kampt met afnemende publieke steun. Bijna negen op de tien kiezers zijn ontevreden over de reactie van de regering op de stijgende rijstprijs, het basisproduct van het land. Een peiling wees uit dat de steun voor de regering van Ishiba 27,5 procent bedroeg, tegenover 32,6 procent een maand eerder.

Rijstprijzen in de winkel zijn zo'n twee keer zo hoog als een jaar geleden. Extreme hitte verwoestte een deel van de oogsten, terwijl de vraag juist steeds hoger werd. Als reactie is de overheid in maart begonnen met een deel van de opgeslagen rijstvoorraad vrij te geven.

Cheers-acteur George Wendt op 76-jarige leeftijd overleden

1 month 1 week ago

De Amerikaanse acteur George Wendt is op 76-jarige leeftijd overleden. Wendt was vooral bekend van zijn rol als Norm Peterson in de populaire televisieserie Cheers die van 1982 tot en met 1993 te zien was.

Hij is dinsdag in zijn slaap overleden, meldt zijn familie. Wendt was in alle 275 afleveringen van Cheers te zien. Zijn personage in de serie was vrijwel altijd aanwezig in de bar als stamgast.

In veel afleveringen kwam hij de bar binnengelopen, werd hij luid begroet door onder anderen barman Sam Malone (Ted Danson) en serveerster Diane Chambers (Shelley Long) waarna hij meestal een grappige anekdote vertelde of een korte grappige zin uitsprak. Voor zijn rol als Norm werd Wendt zes jaar achter elkaar genomineerd voor een Emmy Award, die hij echter nooit won.

Een compilatie van Wendt in Cheers:

Hij speelde dezelfde rol ook in een aflevering van de serie The Tortelli's (1987), een geflopte spin-off van Cheers. Nadat Cheers in 1993 stopte, was Wendt in 2002 ook nog in een aflevering te zien als Norm in de veel succesvollere spin-off Frasier.

Wendt groeide op in Chicago. Zijn eerste acteerbaan had hij bij The Second City in 1975. Dat is een prestigieus improvisatiegezelschap uit Chicago waar onder anderen John Candy, Dan Aykroyd, Mike Myers, Steve Carell, Jordan Peele en Tina Fey hun carrière ook begonnen. Zijn neef is Jason Sudeikis, vooral bekend als Ted Lasso in de gelijknamige serie op Apple TV die in navolging van zijn oom ook vroeg in zijn carrière bij Second City zat.

Na kleine rolletjes in onder meer de televisieseries Taxi en M*A*S*H, brak Wendt in 1982 door met Cheers. In 1991 was hij ook te zien als vader van Macaulay Culkin in de videoclip Black or White van Michael Jackson.

Bekijk Wendt als schreeuwende vader in de videclip:

Na Cheers was Wendt vooral nog in gastrollen te zien. Hij speelde onder meer in zes afleveringen mee van Sabrina the Teenage Witch. Ook leende hij zijn stem aan de getekende versie van Norm Peterson in afleveringen van The Simpsons en Family Guy.

In 2024 was hij bij de Emmy Awards nog één keer achter een bar te zien met zijn Cheers-collega's Rhea Perlman, Kelsey Grammar, Ted Danson en John Ratzenberger. Zij reikten gezamenlijk een van de prijzen uit.

'Liefste man'

Danson meldt aan People magazine dat hij er "kapot van is dat Georgie niet meer bij ons is". Rhea Perlman, die in de serie serveerster Carla Tortelli speelde, zegt dat hij "de liefste man was die ik ooit heb ontmoet. Het was onmogelijk om hem niet aardig te vinden."

"Hij was een toegewijde familieman, een geliefde vriend en een vertrouweling voor iedereen die het geluk had om hem te kennen", laat zijn familie weten. "Hij zal voor altijd gemist worden."

Dode bij schietpartij in Den Haag, nog geen dader aangehouden

1 month 1 week ago

Bij een schietpartij in Den Haag is vanavond een persoon om het leven gekomen.

Het slachtoffer werd neergeschoten in de Zwartsluisstraat, in de buurt van het Zuiderpark. Na de schietpartij was er snel een ambulance ter plaatse en werd het slachtoffer gereanimeerd, maar dat was tevergeefs.

Het is nog onbekend wat er is voorgevallen. De politie doet nog onderzoek naar de toedracht van de schietpartij en zoekt naar de mogelijke dader of daders. "Het was druk in de omgeving, dus er waren veel getuigen", zegt een woordvoerder.

Lichamen gevonden in Winschoten bij zoektocht naar vermiste kinderen

1 month 1 week ago

Bij de zoektocht naar de vermiste Jeffrey (10) en Emma (8) heeft de politie gisteravond lichamen gevonden in een auto in het water in Winschoten. Eerder op de avond maakte de politie al bekend dat er een auto was gevonden bij de Renselweg.

De auto werd na middernacht met een hijskraan uit het water gehaald. Het kenteken is dat van de grijze Toyota Avensis van de 67-jarige vader van de kinderen. Over de identiteit van de gevonden personen kan de politie nog niets zeggen, maar het zijn vrijwel zeker de vader en de kinderen. De auto wordt op een andere plek onderzocht.

De kinderen werden sinds zaterdagmiddag vermist, toen ze door hun vader werden meegenomen in de auto. De politie meldde eerder dat er aanwijzingen waren dat de vader zichzelf en de kinderen wilde doden.

Beelden van vannacht:

De afgelopen dagen is op meerdere plekken in de provincie Groningen naar de kinderen gezocht. Zondagavond begon er een zoekactie in de Carel Coenraadpolder bij Finsterwolde. Aanvankelijk werd niets gevonden.

Maandag werd de zoektocht voortgezet in een veel groter gebied. Meer dan honderd vrijwilligers deden mee. Er was even hoop toen er bandensporen bij het Boezemkanaal werden onderzocht, net buiten Finsterwolde. 's Avonds bleek het loos alarm.

De plaatsen waar de auto van de vader zaterdag nog is gezien:

In het programma Opsporing Verzocht werd een tijdlijn gedeeld. Daaruit bleek dat de vader zaterdag om 09.40 uur door Winschoten reed. Tussen 11.00 en 15.00 uur werd hij gezien in een gokhal vlak over de Duitse grens, het Bunder Play House in Bunde.

Daarna lijkt hij weer te zijn teruggereden om Jeffrey en Emma om 15.30 uur op te halen in Beerta, waar een vriendin in zijn woning bij de kinderen was. Om 15.45 uur is de auto voor het laatst gezien bij de A7 bij Winschoten. De dag erna verstuurde de politie een amber alert, het zwaarste middel dat de politie in kan zetten bij de vermissing van kinderen.

Interview met politiewoordvoerder Tessel Horsman over de gevonden lichamen:

Nieuwe sancties EU en VK tegen Rusland, oproep aan VS om te volgen

1 month 1 week ago

De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben opnieuw sancties aangekondigd tegen Rusland. Het is het 17de sanctiepakket sinds de Russische invasie in Oekraïne. In totaal zijn er nu bijna 2400 personen en entiteiten op de sanctielijst gezet. De sancties bestaan uit reisverboden en bevriezing van tegoeden.

De nieuwe sancties treffen onder meer 189 schepen van de zogeheten Russische 'schaduwvloot'. Dat zijn Russische olietankers die onder een andere vlag Russische olie vervoeren om zo sancties te ontduiken. Ook zijn er ruim dertig bedrijven toegevoegd die direct of indirect betrokken zijn bij wapenleveringen aan Rusland.

Eerder deze week zei de Franse president Macron dat Europa samen met de VS werkte aan extra sancties tegen Rusland als een staakt-het-vuren met Oekraïne uitbleef. De VS heeft nog geen nieuwe sancties aangekondigd.

De Oekraïense president Zelensky wilde vorige week in gesprek met de Russische president Poetin. Die weigerde, hoewel hij zelf had opgeroepen tot directe gesprekken. Vervolgens riep Zelensky zijn westerse bondgenoten op tot strengere sancties. De Amerikaanse president Trump zei vandaag in gesprek met journalisten dat hij nog nadenkt over welke stappen de VS zal zetten.

Vervolg sanctiepakket

"We hebben herhaaldelijk duidelijk gemaakt dat we één ding verwachten van Rusland: een onmiddellijk en onvoorwaardelijk staakt-het-vuren", zei de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Wadephul na de bekendmaking van het sanctiepakket.

Vooralsnog heeft Rusland niet ingestemd met een bestand en volgen er dus nieuwe EU-sancties. "We verwachten ook dat onze Amerikaanse bondgenoten dit niet zullen tolereren", aldus Wadephul.

EU-buitenlandchef Kallas kondigde daarnaast aan dat er al wordt gewerkt aan het volgende sanctiepakket. "Hoe langer Rusland oorlog voert, hoe harder onze reactie", schrijft ze op X.

Zelensky bedankt de EU en het VK op Telegram voor de sancties. "Wij zijn ervan overtuigd dat dit precies is wat nodig is om te voorkomen dat Poetin liegt over het einde van de oorlog", schrijft hij.

Visserijbedrijven en verstoren gps-signaal

De Russische visserijbedrijven Norebo JSC en Murman Sea Food staan nu ook op de sanctielijst omdat ze deel uitmaken van "een door de Russische staat gesponsorde surveillancecampagne", schrijft de EU. Het gaat om verdachte manoeuvres op de Noordzee. Daarbij wordt genoemd dat een van de Norebo JSC-schepen al niet meer de Nederlandse havens in mocht vanwege spionageactiviteiten.

Daarnaast heeft de EU het General Radio Frequency Center (GRFC) en de directeur van het bedrijf op de sanctielijst geplaatst vanwege "elektronische oorlogsvoering", zoals het verstoren van gps-signalen in de Baltische staten. Dit voorjaar schreven acht Europese landen, waaronder Nederland, dat sinds september vorig jaar meer dan 30.000 vluchten werden gehinderd door verstoringen.

De nieuwe sancties raken ook individuen, waaronder de Duitse blogger Thomas Röper. Hij maakt zich volgens de EU schuldig aan het verspreiden van desinformatie en het promoten van de schijnreferenda in de door Rusland bezette Oekraïense gebieden. Röper roept op zijn websites donateurs op voorlopig geen geld naar hem over te maken, omdat hij zich dan schuldig maakt aan het omzeilen van de sancties.

Benin Bronzen uit vitrines in Leiden gehaald voor terugreis naar Nigeria

1 month 1 week ago

In het Wereldmuseum in Leiden zijn 113 eeuwenoude bronzen objecten uit de vitrines gehaald en zorgvuldig ingepakt. De geroofde objecten maken deel uit van de Benin Bronzen en gaan na bijna 130 jaar terug naar Nigeria.

De plakkaten, hangers en figuren waren al 25 jaar te zien in het Leidse museum. "Ze zijn prachtig, maar niet van ons", zegt directeur Marieke van Bommel tegen Omroep West.

Britse militairen hebben de objecten in 1897 geroofd uit het koninkrijk Benin, in het huidige Nigeria. Via het Verenigd Koninkrijk belandden ze in musea over de hele wereld, waaronder in Nederland. De objecten zijn miljoenen waard.

De Benin Bronzen bestaan uit duizenden metalen sculpturen en plaquettes. Nigeria vraagt musea al decennialang om teruggave. De afgelopen jaren werden al verschillende kunstwerken teruggegeven door musea in onder meer Frankrijk en Schotland.

Hereniging

"De waarde is cultureel en spiritueel, niet economisch", benadrukt Van Bommel. "Voor Nigeria zijn deze objecten van onschatbare betekenis. Het zijn voorouderbeelden, dragers van geschiedenis, van identiteit. Voor ons is dit een logisch gevolg van het Nederlandse restitutiebeleid."

De bronzen gaan eerst in op maat gemaakte boxen naar het restauratieatelier van het museum. Daarna zullen ze per vliegtuig naar havenstad Lagos worden vervoerd. Half juni staat de officiële overdracht gepland. "Ja, we reizen zelf mee. Dit is geen afscheid, dit is een hereniging", zegt de museumdirecteur. De objecten worden verdeeld over verschillende musea in het Afrikaanse land.

Olugbile Holloway, directeur van het Nationaal Museum van Nigeria, spreekt van een historisch moment. "Nederland geeft hiermee het grootste aantal Benin Bronzen ooit terug. We hopen dat dit een voorbeeld is voor de rest van de wereld."

Westerse landen spreken voor het eerst over 'concrete maatregelen' tegen Israël

1 month 1 week ago

Het Verenigd Koninkrijk schort gesprekken over een nieuw vrijhandelsverdrag met Israël op vanwege de aanhoudende Israëlische aanvallen op de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever. Ook heeft het de Israëlische ambassadeur ontboden.

De Britse minister van Buitenlandse Zaken Lammy noemt Israëls acties "monsterlijk". "We zijn geschokt door de Israëlische escalatie", zei hij vandaag in het Britse parlement, doelend op de uitbreiding van bombardementen en grondaanvallen in Gaza deze week, waarbij honderden Palestijnen werden gedood.

Het opzeggen van dergelijke gesprekken is geen zware stap, maar wel een duidelijk signaal. Gisteren dreigde het VK samen met Frankrijk en Canada voor het eerst sinds het uitbreken van de oorlog in oktober 2023 met "concrete maatregelen" tegen Israël als dat land het militaire offensief in Gaza niet stopt en de blokkade van hulpgoederen niet opheft. "Wij zullen niet toekijken terwijl de regering-Netanyahu deze schandalige acties voortzet", schreven ze.

Belangrijke landen

Dit is een koerswijziging. De landen hadden zich tot nu toe beperkt tot algemene oproepen voor een staakt-het-vuren, het toelaten van hulp tot Gaza en een sporadische veroordeling van Israëlisch geweld, zonder daar consequenties aan te verbinden. Het zijn, zoals de meeste westerse landen, van oudsher bondgenoten van Israël.

"Dit heeft absoluut betekenis", zegt Koert Debeuf, Midden-Oostendeskundige van de Vrije Universiteit Brussel. "Het is eerste keer dat zoiets door westerse landen wordt gezegd, en het zijn belangrijke landen." Anders dan het VK hebben Frankrijk en Canada nog geen concrete maatregelen aangekondigd, maar dat ze dat gaan doen lijkt een kwestie van tijd. "Je kunt niet zo'n verklaring uitgeven en dan niets doen", zegt Debeuf.

Israël liet gisteren, voor het eerst sinds het op 2 maart begon met het blokkeren van de toevoer van hulpgoederen, vijf vrachtwagens Gaza in. Maar dat aantal is veel te weinig om een noemenswaardig verschil te maken. De hulp heeft de bevolking nog niet bereikt, omdat Israël de vrachtwagens nog een laatste keer wil controleren, zegt de woordvoerder van VN-organisatie OCHA.

Netanyahu zei gisteren dat het toestaan van "minimale" voedselhulp noodzakelijk was om de steun van bondgenoten te behouden. "Er mag geen stadium van verhongering ontstaan, want anders krijgen we gewoon geen steun en kunnen we ons doel, de overwinning, niet bereiken."

De Franse minister van Buitenlandse Zaken Barrot liet vandaag weten Netanyahu's besluit om een "minimale" hoeveelheid hulp binnen te laten "volstrekt onvoldoende" te vinden. "Onmiddellijke en massale hulpverlening is noodzakelijk", zei Barrot.

Zijn Nederlandse collega Veldkamp noemde de aankondiging "gebrekkig en onvoldoende". Vandaag ging de Europese Commissie akkoord met het voorstel van Veldkamp om te onderzoeken of Israël nog voldoet aan de voorwaarden van het handelsakkoord van de EU.

Meer druk op Israël

Debeuf denkt niet dat de verklaring van het VK, Frankrijk en Canada Israël direct zal bewegen de oorlog in Gaza te stoppen. "Deze regering maakt het voorlopig weinig uit," zegt hij. Netanyahu zei gisteren heel Gaza te willen overnemen. De minister van Financiën Smotrich zei dat Israël doorgaat met "alles vernietigen van wat er nog over is van de Gazastrook".

Steeds meer historici en juridische experts beschouwen het Israëlische geweld in de Gazastrook als genocide, wat wil zeggen dat het geweld wordt uitgevoerd met de intentie om een bepaalde groep - in dit geval de Palestijnen - gedeeltelijk of in zijn geheel uit te roeien. Twee weken geleden waarschuwden 40 VN-experts dat de "vernietiging van de Palestijnse bevolking" in Gaza ophanden was.

Maar, zo denkt Debeuf, de acties van het VK, Frankrijk en Canada kunnen wel tot meer interne druk op de Israëlische regering leiden. Bovendien leggen ze druk op andere landen om ook maatregelen te nemen. "Het is een eerste zet", zegt Debeuf. Onder internationaal recht hebben landen de plicht om binnen hun mogelijkheden actie te ondernemen om oorlogsmisdaden te voorkomen.

Wapenexport en economie

Een mogelijke stap die landen kunnen nemen is het terugtrekken van ambassadeurs of het ontbieden van Israëlische ambassadeurs, zoals het VK nu heeft gedaan. Daarnaast kunnen landen de wapenexport naar Israël stoppen. Israël krijgt zijn wapens voornamelijk uit de VS, op afstand gevolgd door Duitsland, maar ook Frankrijk, het VK en Canada leveren direct of indirect wapens aan Israël.

Maar met name economische sancties, bijvoorbeeld op Israëlische producten, zouden Israël raken, zegt Debeuf. "Europa is de belangrijkste exportmarkt voor Israël en de Israëlische economie gaat al niet goed."

Twee medewerkers van burgemeester Mexico-Stad op klaarlichte dag doodgeschoten

1 month 1 week ago

Twee naaste medewerkers van de Mexicaanse burgemeester Clara Brugada van Mexico-Stad zijn op klaarlichte dag doodgeschoten. Dat heeft de Mexicaanse president Sheinbaum gezegd in haar dagelijkse persconferentie.

De regering is een onderzoek gestart naar de moordaanslag. Het motief is nog niet duidelijk. Sheinbaum zei dat de daders op een motor reden.

In een schriftelijke verklaring op X schrijft burgemeester Brugada dat een secretaris en een adviseur uit haar team in de wijk Moderna in Mexico-Stad zijn gedood. "Er bestaat geen straffeloosheid, de verantwoordelijken zullen worden gearresteerd en voor de rechter verschijnen", schrijft de burgemeester.

Brugada werd in oktober vorig jaar burgemeester van Mexico-Stad. Hoewel afrekeningen tussen drugskartels in het land aan de orde van de dag zijn, is een moord op klaarlichte dag in de hoofdstad van Mexico niet alledaags.

Uit de verklaring van Brugada op X werd niet duidelijk of zij in de buurt was op het moment dat de schoten werden gelost en of zij mogelijk het beoogde doelwit was van de aanval.

Nederlandse politie pakt verdachten op voor serie plofkraken in Duitsland

1 month 1 week ago

Op verzoek van de Duitse justitie zijn in Nederland vijf verdachten opgepakt voor het plegen van plofkraken in Duitsland. De Nederlanders van 22 tot 33 jaar oud worden verdacht van zeker negen explosies bij geldautomaten. Er zijn ook arrestatiebevelen uitgevaardigd tegen twee verdachten die in Nederland vastzitten.

De bende zou in totaal bijna 600.000 euro hebben buitgemaakt. De bedragen varieerden van ruim 55.000 tot ruim 129.000 euro per plofkraak. De plofkraken vonden plaats tussen december 2021 en november 2024. De aangerichte schade bedroeg veel meer. Die liep op tot in totaal 1,7 miljoen euro.

Er zijn in Nederland ook nog drie personen in de leeftijd van 26 tot 32 jaar opgepakt voor hulp bij de explosies. Twee van hen hielpen volgens de Duitse justitie bij de voorbereiding. De derde deed aanpassingen aan een auto om die te kunnen gebruiken als vluchtauto.

Bankbiljetten met verfsporen

Bij de politieactie zijn gebouwen in Utrecht, Veenendaal, Maarssen, Vleuten, Reeuwijk en Stavenisse doorzocht. Daarbij zijn wapens, verdovende middelen, mobiele telefoons en mogelijke explosieven in beslag genomen. Ook vonden de rechercheurs bankbiljetten met verfsporen, die bij een explosie vrijkomen om de buit onbruikbaar te maken.

Bij de actie, uitgevoerd door Nederlandse politie-eenheden, waren ook Europol en het Nederlandse Openbaar Ministerie betrokken. Nederland zal de gearresteerde verdachten voor strafrechtelijke vervolging overleveren aan Duitsland. Voor een van de plofkraken, in Frankfurt in juni 2023, kunnen ze voor poging tot moord worden vervolgd.

Sinds 2015 is er meermalen een golf aan plofkraken geweest in Duitsland, waar ook al vaker Nederlandse bendes voor zijn opgerold. Het aantal plofkraken over de grens nam toe nadat in Nederland extra veiligheidsmaatregelen rond geldautomaten waren getroffen.

Europese Commissie stelt onderzoek in naar Israël na oproep Veldkamp

1 month 1 week ago

Er is een meerderheid binnen de Europese Unie voor het Nederlandse voorstel van minister Veldkamp (Buitenlandse Zaken) om te onderzoeken of Israël nog wel voldoet aan de voorwaarden voor samenwerking met de EU. De Europese Commissie heeft daarop besloten dat er inderdaad een onderzoek komt, zo heeft EU-buitenlandchef Kallas bevestigd.

Veldkamp zei eerder al dat volgens hem onder meer de Israëlische blokkade van hulpgoederen naar de Gazastrook indruist tegen het internationaal humanitair recht en hij pleitte ervoor dat uit te zoeken. Zolang zo'n onderzoek er niet komt, zet Nederland zijn veto in om onderhandelingen te blokkeren over een verlenging van een 'actieplan' dat bij de samenwerkingsovereenkomst hoort, zei Veldkamp.

Veldkamp was vandaag in Brussel voor een overleg met zijn EU-collega's. Hij zei na afloop van die bijeenkomst dat er niet is gestemd over het Nederlandse voorstel, maar dat er wel een "duidelijke meerderheid" was. Verder werden de zorgen over de humanitaire situatie in de Gazastrook "zeer, zeer breed gedragen" door de EU-ministers.

"En dat vind ik belangrijk, want hiermee geven wij als Europa nu een heel duidelijk signaal af dat het ons echt menens is. Dat wij echt heel bezorgd zijn over de humanitaire situatie", zei Veldkamp.

"We hebben na die verschrikkelijke aanslagen van 7 oktober 2023 door Hamas altijd gezegd dat Israël het recht heeft zichzelf te verdedigen", aldus Veldkamp. "Maar we hebben ook altijd gezegd dat het zich daarbij wel heeft te houden aan het humanitair oorlogsrecht. En dat is ook iets waar we Israël op blijven aanspreken."

Het onderzoek richt zich op de vraag in hoeverre Israël afspraken naleeft van een verdrag tussen Israël en de EU, dat onder meer handelsvoordelen biedt. In artikel 2 van het verdrag staat dat de verhouding tussen de EU en Israël en de overeenkomst zelf gebaseerd zijn op respect voor de mensenrechten en democratische principes.

Mensenrechtenorganisaties stellen al maanden dat Israël zich schuldig maakt aan schendingen van het internationaal humanitair recht of zelfs genocide. Amnesty International publiceerde in december een onderzoek van 300 pagina's, waarin staat dat Israël handelt met de genocidale opzet om de Palestijnen "gedeeltelijk of volledig te vernietigen". Ook Human Rights Watch stelde dit vast, net als VN-onderzoekers.

Ook deskundigen binnen het internationaal recht, die zich doorgaans wat terughoudender opstellen dan bijvoorbeeld historici en sociale wetenschappers, spreken steeds vaker van genocide.

Verdachte van fatale schietpartij partycentrum Rotterdam opgepakt

1 month 1 week ago

Een man die verdacht wordt van de fatale schietpartij in een partycentrum in Rotterdam in februari, is opgepakt in België. Hij was maandenlang op de vlucht en werd gisteren gevonden in de opbergruimte van een bedbank in een woning in het Belgische dorp Balen.

Bij de beschieting op het feest in het zalencentrum in Rotterdam-West raakten twee mannen zwaargewond. Een van hen, een man van 43 uit Hoorn, overleed in het ziekenhuis. Buiten het partycentrum werden ook kogels afgevuurd, maar daarbij werden twee mensen net niet geraakt. De politie vermoedt dat de verdachte zowel binnen als buiten heeft geschoten.

Beloning

De verdachte is een bekende van het slachtoffer. De politie vermoedde dat hij naar België was gevlucht. Maandenlang werd tevergeefs naar hem gezocht.

Het Openbaar Ministerie loofde een beloning van 15.000 euro uit voor de tip die zou leiden tot de aanhouding. Het is niet duidelijk of uiteindelijk iemand de gouden tip heeft gegeven, schrijft de regionale omroep Rijnmond.

De 32-jarige Amsterdammer verzette zich volgens de politie bij zijn aanhouding en liep daarbij verwondingen op, meldt de politie. Hij wordt verdacht van doodslag en poging tot doodslag, Hij zit nu vast in België en moet nog worden overgeleverd aan Nederland.

Eerder werden al twee verdachten aangehouden voor de schietpartij. Zij werden allebei vrijgelaten en zijn ook geen verdachten meer.

Oproep familie vermiste Jeffrey en Emma: 'Blijf zoeken, geef niet op'

1 month 1 week ago

In een emotionele oproep heeft de familie van de vermiste Jeffrey en Emma gevraagd te blijven zoeken naar de kinderen. "Blijf zoeken, geef niet op", zei de halfbroer van Jeffrey en Emma voor de verzamelde pers in Delfzijl, de woonplaats van de kinderen.

"Wij zijn ten einde raad. De onzekerheid dat we niet weten waar ze zijn of hoe het met ze gaat, óf ze er nog zijn, niemand kan het bevatten", zei de halfbroer. "We missen hen zo en het enige wat ik kan vragen vanuit de familie: blijf alsjeblieft zoeken."

De halfbroer vertelde in zijn oproep ook kort over Jeffrey en Emma:

Burgemeester Visser van de gemeente Eemsdelta, waar Delfzijl onder valt, ondersteunde die oproep. Hij bedankte iedereen die tot nu toe heeft geholpen bij de zoektocht. "We hopen op een goede afloop. We leven tussen hoop en vrees." Hij benadrukte dat de politie zich "met man en macht inzet om de kinderen thuis te krijgen".

"Dit is ongelooflijk zwaar, dit kan niemand verdragen", aldus Visser. "Dit gaat dwars door je vader- of moederhart heen."

Hij vroeg de media afstand te bewaren tot de familie en de school van de kinderen. "We leven heel erg mee met het gezin en de school. We willen hen steunen en er voor hen zijn."

Nieuwe foto

De politie tast nog altijd in het duister over de locatie van de 10-jarige Jeffrey en 8-jarige Emma. Er is vanmiddag een andere foto vrijgegeven van de kinderen, die sinds zaterdagmiddag vermist zijn, toen ze door hun vader met de auto uit het Groningse Beerta werden meegenomen.

Met de extra foto hoopt de politie meer informatie te krijgen over waar de kinderen nu kunnen zijn. De politie benadrukt dat de kinderen op de foto andere kleding dragen dan toen ze door hun vader werden meegenomen.

'Autosleutel afgepakt'

Er komt inmiddels wat meer informatie naar buiten over de vader van de kinderen. Het AD sprak met drie bekenden van hem die weer Duitse vrienden van de man hadden gesproken. Die vertelden wat zich zaterdagochtend afspeelde, enkele uren voor de ontvoering.

De vader zou bij die Duitse vrienden zo emotioneel zijn geweest dat ze zijn autosleutel afpakten om te voorkomen dat hij "domme dingen zou doen". Hij liet zich niet tegenhouden en vertrok met een reservesleutel. Volgens de vrienden zat hij huilend in zijn auto, iets wat ze niet eerder hadden meegemaakt.

Het tv-programma Opsporing Verzocht besteedde vanavond ook aandacht aan de vermiste kinderen. Er werd onder meer een tijdlijn gedeeld van die zaterdag. Daaruit bleek dat de vader om 09.40 uur door Winschoten reed met een Toyota Avensis uit 2001. Tussen 11.00 en 15.00 uur werd hij gezien in een gokhal vlak over de Duitse grens, het Bunder Play House in Bunde.

Daarna lijkt hij weer te zijn teruggereden om Jeffrey en Emma om 15.30 uur op te halen in Beerta, waar een vriendin in zijn woning bij de kinderen was. Om 15.45 uur is de auto voor het laatst gezien bij de A7 bij Winschoten. Sindsdien ontbreekt elk spoor.

Tankstationhouders

De politie roept tankstationhouders en winkeliers op hun bewakingsbeelden te bekijken om te zien of de Toyota Avensis erop staat. Daarnaast roept de politie mensen op om zich te melden als ze de vader kennen of plekken waar hij naartoe zou kunnen zijn gegaan. Tot nu toe zijn er geen concrete tips binnengekomen.

De politie vraagt ook aan mensen om niet op eigen houtje te gaan zoeken naar sporen. "Dat mensen willen meezoeken is hartverwarmend, maar het is belangrijk dat we dat gecoördineerd doen. Je moet er niet aan denken dat ze plekken overslaan, of sporen kapot maken."

De politie vraagt mensen daarom om de socialemediakanalen van de politie Noord-Nederland te volgen, waar voortdurend de meest actuele informatie wordt gedeeld. In de omgeving van Finsterwolde is vanmiddag door zo'n 200 mensen gezocht naar Jeffrey en Emma. Zij hebben zich vrijwillig gemeld bij het dorpshuis.

De politie heeft aanwijzingen dat de 67-jarige man zichzelf en zijn kinderen van het leven wil beroven. Gisteren werd er een brief gevonden van de man.

De kinderen wonen sinds enkele maanden in Delfzijl en gaan daar ook naar school. Burgemeester Visser zegt dat de verslagenheid op de school groot is. Op de tafels in de klassen van Jeffrey en Emma is een groot hart geplakt.

In een polder bij Finsterwolde werden maandag bandensporen gevonden die leidden naar het water. Het gebied werd vervolgens afgezet en uitgekamd, maar tot op heden zijn de broer en zus en hun vader nog niet gevonden. Volgens de politie wordt alles uit de kast getrokken om de kinderen te vinden, maar is het zoekgebied erg groot.

Drie doden en twee vermisten in Zuid-Frankrijk door noodweer

1 month 1 week ago

In het zuiden van Frankrijk zijn zeker drie doden gevallen door noodweer, melden Franse media. Na een zware storm en hevige regenval vanochtend werden de lichamen van twee mensen gevonden in Le Lavandou, tussen Toulon en St. Tropez. Ook in het iets noordelijker gelegen Vidauban werd een lichaam aangetroffen.

Er worden nog twee mensen vermist. Door het noodweer liepen straten in de gemeenten snel onder water. Honderden huishoudens hebben geen toegang tot elektriciteit en water. Ook de wegen zijn afgesloten.

Volgens de officier van justitie in Toulon werden de twee slachtoffers in Le Lavandou verrast door het snel stijgende water. Het gaat om een ouder stel.

187 millimeter

De burgemeester van Vidauban maakte het overlijden van het derde slachtoffer bekend. Een auto met daarin twee personen reed een landweggetje in dat volledig onder water stond en belandde in de sloot, schrijft de burgemeester. Slechts een van hen kon op tijd gered worden. Volgens Metéo-France viel er in korte tijd zeker 187 millimeter regen in de gemeente.

De gemeente Vidauban riep ouders op hun kinderen voorlopig niet op te halen van school. De school zal zorgen voor maaltijden.

Er zijn ruim 300 brandweerlieden ingezet, melden de lokale autoriteiten.

Organisaties avondvierdaage wijzigen route na mogelijke wolvenbeet Den Treek

1 month 1 week ago

De organisatoren van de avondvierdaagsen in de Utrechtse gemeenten Leusden en Woudenberg hebben hun routes aangepast vanwege een mogelijke wolvenaanval op landgoed Den Treek.

Gisteren werd een vrouw gebeten op het landgoed, mogelijk door een wolf. De wandelaar liep volgens de beheerder van het gebied over het bospad toen een dier vanuit de bosjes verscheen en haar twee keer beet. Ze is met verwondingen naar de huisarts gegaan, aldus rentmeester Wilbert Nijland tegen RTV Utrecht. DNA-onderzoek moet uiteindelijk uitwijzen of het echt om een wolvenbeet gaat.

De organisatie van de avondvierdaagse in Leusden wil nu geen risico's nemen, schrijft de omroep. De route van 10 kilometer wordt ingekort, zodat die geen lus maakt door landgoed Den Treek. "We rekenen op ieders begrip voor de aanpassing", aldus de organisatie na overleg met de gemeente en de beheerder van het landgoed.

'Niet alleen'

Het landgoed is nog toegankelijk, maar eerder vandaag waarschuwde de beheerder mensen al om het gebied te vermijden. Nijland vindt recreatie in het gebied onverstandig. "In groepsverband denk ik dat dat redelijk goed kan gaan, maar als je alleen gaat is het gewoon gevaarlijk."

De gemeente Leusden krijgt deze week een advies van de Zoogdiervereniging. Op basis daarvan zou besloten kunnen worden het landgoed af te sluiten, zoals afgelopen zomer ook gebeurde.

Een woordvoerder van de gemeente Leusden laat schriftelijk aan RTV Utrecht weten: "We willen geen besluiten nemen op basis van een angstgevoel. Maak in ieder geval een bewuste keuze om het bos in te gaan. Moet je daar echt heen? Gebruik je boerenverstand en zorg dat je goed voorbereid bent als je een wolf tegenkomt."

Advies: haal 70 euro in huis om crisis door te komen

1 month 1 week ago

70 euro per volwassene en 30 per kind; 200 euro dus voor een gezin van vier. Zoveel geld is handig om contant in huis te hebben voor in tijden van crisis. Dat advies komt van De Nederlandsche Bank (DNB), de Consumentenbond, MKB-Nederland en andere organisaties binnen het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer.

De risico's op een heftige natuurramp, cyberaanval en een overspannen stroomnet lopen op. Deze situaties hebben één ding gemeen: grote kans dat je door een stroomstoring niet kunt pinnen, geld opnemen of betalen via het internet. De meest urgente boodschappen doen met contant geld kan aan de andere kant bijna altijd.

Bovengenoemde bedragen moeten ongeveer genoeg zijn om drie dagen zonder pinnen en online bankieren door te komen. Ze zijn volgens het Nibud bedoeld voor de meest noodzakelijke boodschappen, medicijnen en vervoer.

We vroegen mensen op straat: heb jij nog wel cash op zak?

"Denk ook na bij jezelf: 'is 70 euro te veel of te weinig voor mij om te voorzien in mijn basisbehoefte voor drie dagen?'", zegt Olaf Sleijpen van DNB. Volgens hem zijn de bedragen vooral een manier om mensen ervan bewust te maken dát een crisis zich kan voordoen, waarin de stroom en het internet uitvallen. "We moeten ons beter voorbereiden op calamiteiten", zegt hij, en verwijst naar de recente stroomstoring in Spanje en Portugal waardoor miljoenen mensen dagen zonder stroom en internet zaten.

Het uitgangspunt dat burgers zich drie dagen moeten redden zonder pinnen is gebaseerd op een Europese richtlijn. In maart werd het advies verhoogd van 48 naar 72 uur zelfredzaamheid. Door toenemende geopolitieke spanningen, klimaatverandering en cyberaanvallen moeten Europeanen zich steeds beter en langer in hun eentje kunnen redden, aldus EU-Commissievoorzitter Ursula von der Leyen destijds.

'Geen acute noodsituatie'

De organisaties achter het nieuwe cash-advies willen overigens niet dat iedereen massaal gaat pinnen om zo snel mogelijk een buffer op te bouwen. Dat zou voor een nieuw probleem zorgen: dat de geldautomaten in één keer leeglopen. "Bouw de voorraad rustig op - er is nu geen acute noodsituatie", zegt Olaf Sleijpen van DNB.

Leg vooral wat muntgeld of een briefje opzij wanneer je wisselgeld op zak hebt, adviseert de bank. Die methode heeft ook nog een voordeel: munten en briefjes van kleine waarde. Je wilt voorkomen dat je een liter melk moet betalen met een briefje van 100 euro. "Je helpt ook de winkelier als je gepast kunt betalen", zegt Sleijpen.

Te veel geld thuis laten liggen is trouwens ook niet handig. Contanten vallen normaliter onder de inboedelverzekering. Verzekeraars hebben wel limieten voor hoeveel je terugkrijgt als je het geld kwijtraakt; denk aan inbraak of brand. Volgens verzekeringsvergelijker Independer liggen de bedragen grofweg rond de 1000 euro.

Checked
14 minutes 38 seconds ago
NOS Nieuws - Algemeen
NOS Nieuws
Subscribe to NOS Nieuws - Algemeen feed