Aggregator

OM linkt 95 geweldsincidenten aan corrupte ambtenaar Amsterdam

2 weeks ago

Een Amsterdamse gemeenteambtenaar die vastzit op verdenking van corruptie en medeplichtigheid aan geweld is te linken aan ten minste 95 geweldsincidenten. Dat zei het OM tijdens een inleidende zitting in de zaak tegen de 57-jarige Jim B. en twee medeverdachten.

Ze zouden betrokken zijn bij 36 explosies, veertien dreig- of kogelbrieven, acht beschietingen van woningen, twee pogingen tot moord of doodslag en een ontvoering, schrijft NH.

Informatiemakelaars

Het OM verdenkt B. ervan op grote schaal gegevens te hebben verkocht aan medeverdachten Rishi K. (41) en Gillian H. (34). Die twee worden door het OM 'informatiemakelaars' genoemd, omdat ze de gegevens zouden hebben doorgespeeld aan andere criminelen die de aanslagen en explosies uitvoerden.

De incidenten waren verspreid over het land, zoals in Apeldoorn, Amsterdam, Rotterdam, Leiden, Valkenburg en Purmerend. Alle aanslagen vonden plaats kort nadat B. informatie had doorgespeeld. In veertien gevallen gebeurde het zelfs binnen één dag. Van toeval kan volgens het OM geen sprake zijn.

De ambtenaar uit Almere werd in mei gearresteerd. Hij werkte op de incassoafdeling van de gemeente Amsterdam. Hierdoor kon hij bij adres- en kentekengegevens en informatie over bewoners.

Computersystemen

Hoewel de drie verdachten niet direct bij het geweld betrokken waren, vermoedt het OM dat zij wel degelijk wisten welk doel de opgevraagde en doorgespeelde informatie had.

B. communiceerde met K. veelvuldig via Privnote, een app waarmee vertrouwelijke berichten kunnen worden uitgewisseld.

Hoe vaak B. informatie in de computersystemen op zijn werk heeft opgezocht, is volgens het OM moeilijk vast te stellen. Vanaf augustus 2023 zou hij dat gemiddeld 400 keer per maand hebben gedaan, ook 's avonds, 's nachts en tijdens vakanties.

Volgens B.'s advocaat heeft haar cliënt "onder druk van een groep fouten gemaakt". Volgens het OM zijn daar geen aanwijzingen voor. Uit onderzoek is gebleken dat hij contante betalingen kreeg, ook werden geregeld bedragen naar een bankrekening overgemaakt.

De rechtbank bepaalde dat de verdachten in voorarrest blijven. Op 14 januari is de volgende inleidende zitting.

Britse prins Andrew geeft koninklijke titels op na gesprek met koning Charles

2 weeks ago

De Britse prins Andrew geeft zijn koninklijke titels op als gevolg van de schandalen die hem blijven achtervolgen. Hij ligt onder meer onder vuur vanwege zijn banden met de Amerikaanse zedendelinquent Jeffrey Epstein, die in 2019 in zijn cel overleed.

Hij doet onder andere afstand van zijn titel hertog van York. Ook beëindigt Andrew zijn lidmaatschap van de Orde van de Kousenband, de oudste ridderorde ter wereld. Hij blijft wel prins, omdat Andrew die titel bij zijn geboorte heeft gekregen.

"Na overleg met de koning en met andere familieleden concluderen we dat de aanhoudende beschuldigingen aan mijn adres afleiden van het werk van de koninklijke familie. Ik heb besloten mijn plicht ten opzichte van mijn familie en land voorop te stellen", staat in een verklaring van Andrew.

Eerder op de dag meldden Britse media dat koning Charles overwoog zijn titels af te nemen, maar volgens The Times werd gehoopt dat Andrew zijn titels vrijwillig zou opgeven. Dat is nu dus gebeurd.

Beschuldigd van misbruik

Andrew was bevriend met Epstein en ze hadden ook na de veroordeling van de Amerikaan nog contact. "Daarvoor kan ik mezelf wel voor de kop slaan", zei de prins daarover in 2019 tegen de BBC. Hij noemde het "onbetamelijk voor een lid van de koninklijke familie".

In 2021 werd Andrew beschuldigd van seksueel misbruik van een jonge vrouw in het huis van Epstein. Virginia Giuffre zei dat ze als seksslaaf van Epstein ook met Andrew het bed moest delen. "Hij meende dat seks met mij zijn geboorterecht was", schrijft de Amerikaanse vrouw in haar postume memoires, die volgende week verschijnen.

De prins trof een schikking met Giuffre, voor naar verluidt zo'n 14 miljoen euro. Vanwege de zaak werden hem eerder al zijn militaire titels ontnomen. Ook moest hij afstand doen van zijn aanspreektitel zijne koninklijke hoogheid en al zijn koninklijke taken neerleggen.

Spionage

The Telegraph meldde gisteren dat Andrew tussen 2018 en 2019 ontmoetingen heeft gehad met een hooggeplaatste Chinese functionaris die centraal staat in een spionagezaak. Het zou gaan om een man die informatie kreeg van twee Britten die worden beschuldigd van spionage voor China.

Vorig jaar december viel de naam van Andrew ook al in een spionagezaak. Een Chinese vertrouweling van Andrew werd door het Verenigd Koninkrijk uitgezet op verdenking van spionage. De man stond zo dicht bij de broer van koning Charles dat hij zelfs eens was uitgenodigd op zijn verjaardagsfeest.

In de verklaring over het opgeven van zijn titels schrijft Andrew dat hij de aantijgingen over hem "ten zeerste ontkent". Op welke beschuldigingen hij doelt, wordt in de verklaring niet duidelijk.

Correspondent Verenigd Koninkrijk Fleur Launspach:

"Al klinkt het alsof prins Andrew dit zelf heeft besloten, vrijwillig is het allerminst. Dit is duidelijk onder grote druk van de koning, zijn broer Charles.

Binnen het paleis heerst al langere tijd groeiende frustratie over de aanhoudende schandalen rond Andrew.

Zijn vriendschap met zedendelinquent Jeffrey Epstein blijft hem achtervolgen. Er duiken nog steeds nieuwe details op over zijn contact met de veroordeelde pedofiel. Ook zijn er de beschuldigingen van Virginia Giuffre, een van Epsteins slachtoffers. En de recente onthulling van een vriendschap met een Chinese spion.

Het vormt samen een lange reeks schandalen die maar niet lijken te verdwijnen. Andrew werd al zoveel mogelijk uit de publiciteit gehouden, maar zal nu nog minder te zien zijn. Zelfs met kerst zal hij niet meer op de foto staan met de koninklijke familie en wordt hij uit de buurt gehouden van zijn broer, de Britse koning Charles."

Doorstart Carpetright definitief van de baan

2 weeks ago

De doorstart van vloerenwinkel Carpetright gaat definitief niet door. Dat bevestigen de curatoren na berichtgeving van De Telegraaf. "Hoewel de curatoren hoopvol gestemd waren, is vandaag duidelijk geworden dat het niet zal komen tot een doorstart met behoud van werkgelegenheid."

Volgens de curatoren was Carpetright in korte tijd in grote financiële problemen geraakt. De afgelopen maand waren er gesprekken over een gehele of gedeeltelijke doorstart, maar dat blijkt financieel niet haalbaar te zijn.

Ook speelt mee dat een deel van de huurovereenkomsten van de 75 vestigingen in Nederland in de afgelopen periode al werd opgezegd door verhuurders. De curatoren zullen de overige overeenkomsten alsnog opzeggen.

CBW

Vorige maand werd Carpet-Land, het moederbedrijf van vloerenwinkel Carpetright, failliet verklaard door de rechtbank in Amsterdam. "De winkels waren al dicht en zullen ook dicht blijven", aldus de curatoren.

Consumenten die bestellingen hebben gedaan en al een deel hebben aanbetaald, kunnen zich wenden tot het CBW of moeten hun vorderingen bij de curatoren indienen.

Het CBW is een organisatie voor de meubel-, gordijn-, bedden- en keukenbranche. CBW-erkende winkels geven klanten zekerheid in geval van faillissement. Klanten kunnen daar bijvoorbeeld een aanbetalingsregeling aanvragen.

Luchtruim boven gevangenis Vught permanent gesloten

2 weeks ago

Het luchtruim boven de gevangenis in Vught gaat vanaf 25 december permanent dicht. De zwaarstbewaakte gevangenis in Nederland wil zo smokkel, spionage en ontsnappingspogingen voorkomen. Het luchtruim was al sinds 1 juli 2022 gesloten.

Volgens demissionair staatssecretaris Rutte van Justitie en Veiligheid heeft de sluiting aantoonbaar bijgedragen aan het beperken van de veiligheidsrisico's. "We zorgen ervoor dat gevangenen niet meer de kans krijgen om met drones of andere luchtvaartuigen middelen binnen te sluizen of te ontsnappen."

In de gevangenis in Vught zitten criminelen als Ridouan Taghi en Willem Holleeder. Zij zitten in een deel van de gevangenis dat bekend is als de extra beveiligde inrichting (EBI).

De NOS mocht binnenkijken in de EBI

Politiek verslaggever Jorn Jonker bracht begin dit jaar een bezoek aan de EBI. Bij hoge uitzondering mocht hij, met een groep journalisten, een kijkje nemen in de streng beveiligde gevangenis. Lees zijn reportage hier.

Sinds juli 2022 mocht er geen laagvliegend burgerluchtverkeer (zoals drones) binnen een straal van ruim 3 kilometer van de penitentiaire inrichting vliegen.

Wie het vliegverbod overtreedt, riskeert een celstraf van zes maanden of een geldboete tot 9000 euro. Ondanks het verbod en de luchtruimsluiting, probeerden de afgelopen tijd mensen met drones de gevangenis te benaderen.

NOS op 3 maakte eerder deze video over de extra beveiligde inrichting (EBI) van de gevangenis. Uit de EBI is nog nooit iemand ontsnapt:

Buurten veranderen door migratie, en dat leidt tot zorgen bij bewoners en politiek

2 weeks ago

Het is opnieuw een van de belangrijkste verkiezingsthema's: migratie. Een omvangrijke en ingewikkelde kwestie met als grootste gevolg dat de bevolking toeneemt en diverser wordt. Elk jaar komen er meer migranten bij terwijl de autochtone bevolking juist krimpt. Het zorgt ervoor dat mensen de wijken waarin ze wonen zien veranderen.

Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) constateerde vanochtend in een onderzoek dat de politieke partijen veel aandacht hebben voor het beperken van migratie, maar minder voor de vraag hoe we met elkaar omgaan in een diverse samenleving. Mensen maken zich daar wel veel zorgen over, ziet het SCP.

Eén van hen is Arthur Swanevelt uit Den Haag. Hij heeft zijn wijk de afgelopen jaren veel minder vrij zien worden. "Toen ik hier kwam wonen waagde ik nog wel om hand in hand met mijn vriend te lopen, maar dat doe ik nu echt niet meer. Dat is niet verstandig, want de opmerkingen; daar heb ik gewoon geen zin in."

Ook vindt Swanevelt dat er weinig gemeenschapszin is. "Ik heb met iedereen goed contact hoor. Met Chinezen, Turken, Marokkanen en Nederlanders. Maar je merkt wel dat iedereen in zijn eigen bubbeltje zit."

Ook voor de 19-jarige Bruno Donners uit Den Bosch is het straatbeeld veranderd. Hij maakt zich zorgen. "Je ziet meer vrouwen met hoofddoeken, er zijn andere winkels in de plaats gekomen van Nederlandse winkels, je hoort andere talen en ziet andere culturen. Voor mij zijn Nederlandse normen en waarden heel belangrijk. Ik ben bang als een bepaalde cultuur of religie te dominant wordt dat bijvoorbeeld gelijkheid en vrijheid een stuk minder vanzelfsprekend worden."

Op zijn werk bij een fastfoodrestaurant praat Donners meer Engels dan Nederlands en ook dat stoort hem. "Waarom zou ik hier in een andere taal moeten praten, terwijl we ons al eeuwen uitdrukken in het Nederlands?"

Taal

Dilan Yesilgöz van de VVD noemt het "geen goed idee" als mensen erg geclusterd bij elkaar leven in wijken. "Omdat je dan ook dichte bubbels kunt krijgen", zegt ze. "Ik vind dat ook niet passen in onze vrije samenleving."

Ook Jimmy Dijk van de SP is voorstander van een "actief spreidingsbeleid", maar noemt het ook "cruciaal" dat mensen vanaf dag één beginnen met het leren van de Nederlandse taal.

Lijsttrekker Henri Bontenbal (CDA) is het met hem eens. Volgens hem is taal de belangrijkste factor waarom het misgaat met de integratie.

"Mensen vinden andere talen niet prettig, het geeft een gevoel van onveiligheid." Hij bepleit daarom hard in te zetten op het leren van Nederlands.

Daarnaast zijn er ook andere oplossingen, leggen ze uit in deze video:

Wie komen er naar Nederland? En waarom? Ontdek het in de onderstaande special:

Identiteit dode dakloze man Amsterdam na 31 jaar achterhaald

2 weeks ago

Stichting Coldcasezaken en de politie hebben de identiteit van een dakloze man achterhaald die ruim 31 jaar geleden dood was gevonden in Amsterdam.

De man blijkt afkomstig uit de buurt van de Italiaanse stad Napels. Hij werd in 1993 onder een brug vlakbij het Centraal Station gevonden. Dat was een veelgebruikte slaapplek voor daklozen.

De man had een treinkaartje bij zich waaruit kon worden opgemaakt dat hij vanuit Duitsland naar Amsterdam was gereisd. Verder had hij een sleutelhanger bij zich van de PSI, de socialistische partij in Italië.

Onderzoek wees destijds uit dat de man niet door een misdrijf om het leven was gekomen, schrijft NH. Maar wie hij was, werd nooit vastgesteld.

Krantenartikel

In de hoop op een doorbraak plaatste Stichting Coldcasezaken een foto van de man online. Afgelopen mei meldde een tipgever zich bij de stichting met een Italiaans krantenartikel uit de jaren 90.

Daarin vertelt een Italiaanse man over zijn vader die wordt vermist. Bij het artikel stond een foto van de vermiste man, die opvallend veel gelijkenissen toonde met het uiterlijk van de man in Amsterdam.

Via Facebook kwam de stichting in contact met de zoon. DNA-onderzoek leverde vervolgens een honderd procent match op.

Poolse rechter laat verdachte sabotage Nord Stream vrij: 'Was een militaire actie'

2 weeks ago

Een Oekraïner die wordt verdacht van sabotage van de Nord Stream-pijpleidingen wordt door Polen niet overgeleverd aan Duitsland. Een rechter in Warschau oordeelt dat de man niet kan worden vervolgd omdat de sabotage moet worden gezien als een militaire actie in oorlogstijd. Hij heeft bevolen dat de man direct wordt vrijgelaten.

De verdachte, de 46-jarige Volodymyr Z., werd in september in Polen opgepakt. Duitse aanklagers stellen dat hij een belangrijke rol speelde bij het opblazen van de pijpleidingen in 2022. Hij zou een getrainde duiker zijn die de explosieven op de leidingen in de Oostzee zou hebben geplaatst.

De advocaat van de Oekraïner zegt dat zijn cliënt niet begrijpt waarom Duitsland hem beschuldigt. "Mijn cliënt bekent geen schuld en hij heeft geen misdaad begaan tegen Duitsland", zei hij voor de zitting. De advocaat betoogde dat Oekraïners niet zouden moeten worden aangeklaagd voor acties tegen Rusland.

De rechter in Warschau zette ook vraagtekens bij de Duitse zaak, onder meer omdat de sabotageactie plaatsvond in internationale wateren. Duitsland zou daarom niet bevoegd zijn om Volodymyr Z. te berechten.

'Niet in belang van Polen'

Nord Stream was een miljardenproject van Duitsland en Rusland en bestond uit twee pijpleidingen in de Oostzee voor het transport van gas. De tweede was nog niet in gebruik genomen toen de eerste leiding werd opgeblazen in september 2022, een half jaar na de Russische invasie van Oekraïne.

De Poolse premier Tusk is blij met de uitspraak van de rechter. "Terecht", schrijft hij op X. Tusk zei eerder dat het overleveren van de verdachte aan Duitsland "niet in het belang van Polen" was.

"Het probleem was niet dat Nord Stream is opgeblazen, maar dat die ooit is gebouwd", zei Tusk. "De enigen die zich moeten schamen en hun mond moeten houden zijn de mensen die hebben besloten om de gaspijpleiding aan te leggen."

Polen heeft zich in het verleden verzet tegen de bouw van de Nord Stream. Het project was omstreden, omdat die Europa afhankelijker maakte van Russisch aardgas en Rusland er meer invloed door kreeg.

Na de sabotageactie beschuldigden Rusland en Oekraïne elkaar, maar na verloop van tijd stapelden de aanwijzingen zich op dat Oekraïne achter de aanval zat. Oekraïne heeft betrokkenheid altijd ontkend.

Bekijk hier een uitgebreide reconstructie van Nieuwsuur van bijna twee jaar geleden

Woensdag zette het hooggerechtshof in Italië ook al een streep door de overlevering van een verdachte van de Nord Stream-sabotage. Volgens de rechter was de man op verkeerde gronden aangehouden. De zaak moet daarom opnieuw worden behandeld.

Demissionair kabinet werkt aan bedrijf voor bouw kerncentrales

2 weeks ago

Het ministerie van Klimaat en Groene Groei wil het komend halfjaar een bedrijf oprichten voor de bouw en vervolgens het beheer van nieuwe kerncentrales. Dit staatsbedrijf gaat de centrales niet zelf bouwen en exploiteren, maar zal daarvoor particuliere bedrijven contracteren en begeleiden.

Het overheidsbedrijf, de Nucleaire Energie Organisatie (NEO) krijgt bij de start waarschijnlijk 45 miljoen euro van het ministerie. Dat kan in de eerste jaren oplopen tot 222 miljoen. Er is al een bureau ingehuurd om een directeur te zoeken, schrijft demissionair minister van Klimaat en Groene Groei Sophie Hermans in een Kamerbrief.

Het kabinet is van plan twee kerncentrales te laten bouwen, en later nog eens twee. Deze moeten stroom leveren waar tijdens het opwekken geen CO2 vrijkomt, maar die niet weersafhankelijk is zoals zonne- en windenergie.

Nieuw kabinet beslist

De bouw is een langdurig en kostbaar proces. De bouw van twee centrales kost ten minste 20 tot 30 miljard euro en ze zijn zeker niet voor 2035 klaar. Het is ook nog niet definitief zeker of ze er komen. Pas later wordt beslist wie de centrales bouwt, en waar.

Politieke partijen denken verschillend over het al dan niet inzetten op kernenergie. Het is daarom afwachten hoe de politieke verhoudingen eruit zien na de Tweede Kamerverkiezingen op 29 oktober. Een nieuw kabinet moet beslissen of het op de ingeslagen weg verder gaat.

PvdA-GroenLinks verwerpt in zijn verkiezingsprogramma de bouw van kerncentrales niet expliciet, maar wil daar geen publiek geld voor uittrekken. Een gereserveerde 14 miljard euro wil de partij elders besteden. In de praktijk leidt dat ertoe dat de centrales niet zullen worden gebouwd. D66 staat open voor kernenergie "mits dit doelmatig is".

Vertraging en hogere kosten

Andere partijen zijn uitgesproken voorstander. Het CDA zet in het verkiezingsprogramma in op de bouw van twee kerncentrales. JA21 en VVD willen zo snel mogelijk beginnen met de bouw van vier kerncentrales. Ook de PVV is voorstander, zonder expliciet in te gaan op aantallen.

Het was al duidelijk dat de overheid de bouw en exploitatie van kerncentrales grotendeels zelf moet financieren. De investeringen zijn zo groot en het proces duurt zo lang dat commerciële bedrijven dit niet willen. Recente bouwprojecten van kerncentrales, zoals in Frankrijk en Finland, leidden bovendien tot uitstel en oplopende kosten.

Zeker in de beginfase zal vrijwel alle financiering van de overheid komen, verwacht het ministerie. Later zouden bedrijven kunnen instappen. Ook verwacht het ministerie dat er een prijsgarantie moet komen voor de stroom die kerncentrales gaan produceren.

Geen extra geld voor kleine reactoren

Tegenover de hoge kosten bij het bouwen van kerncentrales staat dat er ook kosten mee worden bespaard, blijkt uit een rapport van onderzoeksorganisatie TNO dat ook naar de Tweede Kamer is gestuurd. Zo hoeven er mogelijk minder windturbines te worden gebouwd op zee en is er minder geld nodig om het stroomnet te stabiliseren.

In twee van de drie scenario's die TNO bekeek maakt het voor de totale kosten niet uit of Nederland kerncentrales bouwt. In een derde scenario zijn de kosten wél hoger. Maar aangezien dit over de verre toekomst gaat, zijn de uitkomsten erg onzeker. TNO gaat ook niet in op andere voor- en nadelen van kernenergie.

Het ministerie maakte vandaag ook nog bekend geen geld uit te trekken om als één van de eerste landen een kleine kerncentrale te bouwen. Het is de hoop dat zulke 'kleine modulaire reactoren' de kosten en bouwtijd van kernenergie kunnen drukken. Maar nog geen enkel westers land heeft er één gebouwd. Het ministerie verwacht dat het goedkoper is om in te zetten op modellen die zich hebben bewezen.

Het demissionaire kabinet zet nu de volgende stap naar het bouwen van kerncentrales. Voor de oprichting van het bedrijf NEO heeft Hermans nog wel toestemming nodig van de Europese Commissie en Eerste en Tweede Kamer.

VVD en BBB zijn het eens: stikstofnorm moet omhoog, maar niet meteen

2 weeks ago

Het demissionaire kabinet heeft een uitweg gevonden in de discussie over het versoepelen van de stikstofnorm. BBB en VVD waren het daarover oneens, maar ze hebben nu in principe afgesproken dat bedrijven meer stikstof mogen uitstoten zonder een natuurvergunning. Eind dit jaar wordt dan besloten of de nieuwe norm in 2026 kan ingaan.

De onenigheid tussen de twee coalitiepartijen ging over het verhogen van rekenkundige ondergrens. Dat is de hoeveelheid stikstof die een ondernemer mag laten neerdalen in kwetsbare natuurgebieden. Die moet wat de BBB betreft naar 1 mol (14 gram) stikstof per hectare. Dat is 200 keer hoger dan de huidige ondergrens van 0,005 mol.

BBB-vicepremier Mona Keijzer zei op een campagnebijeenkomst twee weken geleden dat BBB-landbouwminister Femke Wiersma hiermee bezig was "en ze gaat het nog deze maand voor elkaar krijgen. Want het kan gewoon en het moet gewoon." De partij wilde er met andere woorden nog voor de verkiezingen op 29 oktober afspraken over maken.

Keijzer benadrukte voor aanvang van de ministerraad, die vanwege een vooroverleg over dit onderwerp uren later begon, "dat het heel belangrijk is dat we van het stiksstofslot afgaan" en er bijvoorbeeld weer huizen kunnen worden gebouwd. "Dit kan niet wachten." Zij stelt dat "we een juridisch systeem hebben gebouwd" dat dit ten onrechte heel lastig maakt.

Niet zeker of doorgaat

De oplossing die de partijen nu hebben gevonden is dat er de komende maanden wordt gekeken of het juridisch houdbaar is om de rekenkundige ondergrens te verhogen naar 1 mol. Daar zijn bepaalde voorwaarden aan verbonden. Zo moet er in het hele land een "gewaarborgde daling" van de stikstofuitstoot zijn.

Ook moet er voor het einde van het jaar een proefproces worden gevoerd, en moet het kabinet er met de provincies uitkomen of zij het kunnen uitvoeren. Daarmee is het nog niet zeker of de nieuwe stikstofnorm er echt komt. Ook omdat bijvoorbeeld een nieuwe Tweede Kamer het onderwerp 'stikstof' na de verkiezingen nog controversieel kan verklaren.

'Over verhogen geen discussie'

De VVD is het ermee eens dat de stikstofnorm omhoog moet, "daar is geen discussie over", zei VVD-vicepremier Hermans vanmorgen. Ook zij vindt het "belangrijk dat we ervoor zorgen dat ondernemers, of het nou boeren zijn of economische bedrijven, kunnen investeren en dat zij daar ook zekerheid over hebben."

Maar deze coalitiepartij heeft minder haast. "Voor ons is het belangrijk dat we boeren en ondernemers niet opnieuw in onzekerheid storten", zei Hermans. Ze wees erop dat onder meer de Raad van State, werkgeversorganisatie VNO-NCW en de provincies kritisch zijn over het plan. "Dus je kunt nu even snel wat doen en dat we een uurtje denken: 'yes, het kan', En dan komt er een rechter die zegt dat het niet kan. En ja, wat zijn we dan opgeschoten met elkaar."

De VVD vreest dat bedrijven op basis van de nieuwe norm gaan werken en dat dan vervolgens blijkt dat dit niet mag. Dan zouden ze in eenzelfde situatie komen als de zogenoemde PAS-melders. Ook deze boeren werd verzekerd dat ze geen natuurvergunning nodig hadden, maar dat bleek later toch het geval te zijn. Zo werden zij buiten hun schuld om 'illegaal'.

Trump blokkeert met dreigement klimaatakkoord zeescheepvaart

2 weeks ago

Ruim honderd zeevarende naties stonden op het punt om vandaag in Londen een historisch klimaatakkoord voor de internationale scheepvaart te tekenen.

Op het laatste moment besloot de internationale scheepvaartorganisatie IMO de stemming over het akkoord met een jaar uit te stellen. Waar er eerder een ruime meerderheid voor het akkoord was, bleek een meerderheid vandaag onzeker.

Trump dreigt met strafmaatregelen

Onder meer grote scheepvaartlanden als Griekenland, Malta en Cyprus bleken gevoelig voor de dreigementen van de Verenigde Staten die zich verzetten tegen een belangrijk onderdeel van het akkoord, een CO2-belasting voor schepen.

President Trump dreigde alle landen die voor het akkoord zouden stemmen met hogere importbelastingen en uitsluiting van visa en Amerikaanse overheidsopdrachten. Deze week deed hij een oproep op zijn eigen social mediakanaal om het akkoord te blokkeren.

Belangrijkste onderdeel van het klimaatvoorstel is een CO2-belasting voor zeeschepen boven de 5000 ton. Die belasting moet reders stimuleren over te schakelen op duurzamer brandstoffen. Nu vaart ruim 90 procent van de schepen nog op vervuilende stookolie.

De Amerikanen vrezen kostenverhoging van het goederenvervoer van en naar de Verenigde Staten door een organisatie die daar volgens hen niet toe bevoegd is. De internationale scheepvaartorganisatie IMO is onderdeel van de Verenigde Naties en bepaalt de regelgeving voor zeeschepen.

Overigens heeft de VS zelf maar een hele kleine rol in de internationale zeescheepvaart, er varen maar heel weinig schepen onder Amerikaanse vlag.

Nederland teleurgesteld

"Dit had het sluitstuk moeten zijn van een jarenlang proces om de sector versneld te verduurzamen," zegt Annet Koster die als directeur van de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders (KVNR) in Londen aanwezig was. "Dit uitstel is dan ook zeer teleurstellend."

Demissionair minister Robert Tieman van Infrastructuur en Waterstaat (BBB) is teleurgesteld dat er vandaag geen akkoord is gesloten om de mondiale uitstoot van de zeevaart te verlagen en daarin een gelijk speelveld te verkrijgen. Nederland blijft zich volop inzetten om deze doelen te bereiken, zegt hij.

Europa laat schepen via het emissiehandelssysteem ETS al betalen voor hun uitstoot. Omdat andere mogendheden en landen dat niet doen is er geen gelijk speelveeld.

Afghanistan en Pakistan verlengen staakt-het-vuren in afwachting onderhandelingen

2 weeks ago

Afghanistan en Pakistan verlengen hun tijdelijke staakt-het-vuren in afwachting van onderhandelingen in Doha in Qatar. Dat meldt persbureau Reuters op basis van Pakistaanse veiligheidsbronnen en een bron binnen de Taliban. De Pakistaanse delegatie is volgens de bronnen al aangekomen in de Qatarese hoofdstad en de Afghaanse delegatie zou morgen aansluiten.

Zondag braken op meerdere plekken langs de grens tussen Afghanistan en Pakistan gevechten uit. Beide landen maakten melding van tientallen doden en gewonden. Pakistan voerde luchtaanvallen uit op meerdere plekken in Afghanistan.

Na enkele dagen kwamen de landen een staakt-het-vuren van 48 uur overeen, dat woensdag inging. De gevechtspauze liep vanmiddag af, terwijl de spanningen weer opliepen.

Opnieuw doden

Pakistaanse veiligheidsfunctionarissen meldden vanmiddag dat er zeker zeven Pakistaanse militairen waren gedood bij een zelfmoordaanslag bij de grens van Afghanistan. Daarbij zouden ook 13 gewonden zijn gevallen. De Pakistaanse premier liet weten dat er zes militanten waren gedood, maar zei niets over gedode Pakistaanse militairen.

Er zijn al langer spanningen tussen Afghanistan en Pakistan. Pakistan beschuldigt Afghanistan ervan onderdak te bieden aan terroristen die Pakistan aanvallen en hen financieel te steunen. Het gaat daarbij om de Pakistaanse Taliban (TTP). De Taliban ontkennen dit steevast en beschuldigt Pakistan ervan IS-strijders te herbergen.

Raadsleden onder druk door azc-protesten: 'Democratisch proces wordt verstoord'

2 weeks ago

Gemeenteraadsleden maken zich zorgen over geweld en de intimidatie rond de besluitvorming over de komst van asielzoekerscentra (azc's). De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden heeft de afgelopen weken meldingen ontvangen over de manier waarop raadsleden onder druk worden gezet.

"De druk wordt opgevoerd bij raad en raadsleden om op een bepaalde manier te stemmen, terwijl individuele raadsleden naar eigen eer en geweten moeten kunnen stemmen", zegt Abdullah Uysal, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden. "Het democratisch proces wordt op deze manier verstoord." Onlangs waarschuwde de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) al dat de problematiek "uit de klauwen loopt".

Op diverse plekken in het land liepen de afgelopen maanden protesten tegen de komst van azc's uit de hand. Deze week was het raak in Houten en Uithoorn. Bij beide protesten hield de mobiele eenheid (ME) meerdere mensen aan.

Toch is het aantal meldingen van intimidatie en bedreigingen niet zo sterk gestegen als de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden had verwacht. Uysal vermoedt dat de acceptatiegrens voor raadsleden "relatief hoog" is. "Er wordt gedacht in de trant van: 'enige druk hoort erbij'."

Toch zijn dit jaar in diverse gemeenten plannen voor de komst van een azc aangepast onder druk van protesten, bleek uit een inventarisatie van Nieuwsuur. Er waren dit jaar tot nu toe in zeker 49 gemeenten protesten tegen de komst van een azc. In 28 gemeenten bleven de plannen ongewijzigd. In 21 gemeenten zijn de plannen aangepast of vertraagd. Sommige gemeenten erkennen dat er een direct verband is met de protesten.

Zo besloot de gemeenteraad van Sint-Michielsgestel in maart dat er voorlopig geen asielzoekerscentrum in Berlicum komt. Een demonstratie tegen de komst van het azc was een week eerder uit de hand gelopen. De gemeente is nu bezig met een nieuw inspraak- en besluitvormingsproces rond de mogelijke komst van de asielopvanglocatie. Onduidelijk is nog wanneer het onderwerp weer op de agenda van de gemeenteraad staat.

Zwaar vuurwerk en indringers

Een gemeente die de plannen voor een azc wel doorzette, ondanks hevige protesten, is het Brabantse Maashorst. De gemeenteraad stemde in mei in met de komst van een azc voor ongeveer driehonderd mensen. Ruim een maand eerder liep een informatieavond daarover nog uit op rellen; de ME werd ingezet en zes mensen werden opgepakt. Mensen hadden onder meer met zwaar vuurwerk gegooid.

Hans van der Pas, de burgemeester van Maashorst: "Dat was echt over de grens. Bedreigen en intimideren hoort er gewoon niet bij." Van der Pas komt net terug van een bijeenkomst in Brussel waar hij met andere burgemeesters over het onderwerp sprak.

Relschoppers van buiten

Het is volgens hem lastig om nog goede informatiebijeenkomsten over azc's te organiseren. "Aan de ene kant wil je uitleg geven en zorgen dat mensen op een veilige manier de juiste informatie krijgen. Aan de andere kant heb je mensen die bijeenkomsten willen verstoren. Dat maakt het heel moeilijk voor burgemeesters."

Zowel Van der Pas als de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden wijst erop dat een deel van de relschoppers van buiten de gemeenten komt. Het gewelddadige protest is volgens hem "goed georganiseerd". "Misschien zijn we daar als gemeenten toch wat door verrast."

Ondertussen nemen gemeenten op steeds meer plekken vergaande voorzorgsmaatregelen om geweld te voorkomen. Zo kondigen ze veiligheidsrisicogebieden af, waardoor de politie preventief kan fouilleren. Een aantal gemeenten - waaronder Uithoorn en Doetinchem - lieten de afgelopen tijd geen pers en publiek toe bij raadsvergaderingen over de komst van azc's.

De Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) noemde het "onbegrijpelijk" dat in het kader van orde en veiligheid de pers geweerd wordt bij een openbare commissievergadering.

Spreidingswet

De spreidingswet is bedacht om asielzoekers eerlijker over het land te verdelen, omdat een aanzienlijk deel van de gemeenten jarenlang geen asielopvang had. Ook is er al jarenlang veel druk op het aanmeldcentrum voor asielzoekers in Ter Apel.

Allereerst wordt er berekend hoeveel plekken er in heel Nederland nodig zijn in de opvang. Die benodigde plekken worden vervolgens verdeeld over de twaalf provincies, die ze weer verdelen over hun eigen gemeenten. Een belangrijk criterium is het inwonertal van een gemeente; hoe groter, hoe meer asielzoekers er opgevangen moeten worden. De aantallen worden vooralsnog bij lange na niet gehaald.

Als provincies en gemeenten er samen niet uitkomen, kan het ministerie van Asiel en Migratie besluiten om gemeenten te dwingen om asielzoekers op te nemen. Het vorige kabinet wilde van de wet af, maar die is nog altijd van kracht. Veel lokale bestuurders vinden dat lastig: ze moeten een wet uitvoeren waar 'Den Haag' eigenlijk vanaf wilde.

Omstreden universiteitsdocent doet aangifte tegen onderwijsminister Moes

2 weeks ago

Een docent op de Radboud Universiteit in Nijmegen heeft aangifte gedaan tegen onderwijsminister Gouke Moes. Hij vindt dat Moes zijn ambt heeft misbruikt door op televisie ertoe op te roepen hem te vervolgen.

"Het staat iedereen vrij om aangifte te doen", zegt Moes in een reactie. "Ik blijf achter mijn woorden staan. Het enige wat ik heb uitgesproken is dat ik verwacht dat universiteiten bij vermoedens van strafbare feiten aangifte doen."

Harry Pettit, de docent om wie het gaat, is omstreden vanwege uitlatingen op X over Hamas en Israël. Zo noemde hij de terreuraanslagen van 7 oktober 2023 in Israël "in bepaald opzicht geniaal" en vindt hij dat een feestdag. Ook spreekt hij van "Zionist demons", zionistische demonen, als hij het over Israël heeft.

In zijn berichten spreekt hij van 'Israël' omdat hij vindt dat het land geen erkenning als zelfstandige staat moet hebben. Gisteren zei hij "No zionists should be allowed anywhere" (zionisten zouden nergens toegelaten moeten worden). Het ging toen over het mogelijk weigeren van Israëlische fans bij de wedstrijd Aston Villa-Maccabi Tel Aviv.

De leider van Hamas, die door Israël is gedood, noemt hij "een held":

Minister Moes zei eerder in het tv-programma Café Kockelmann dat hij vindt dat de Radboud Universiteit vanwege deze uitingen, die volgens hem strafbaar zijn, aangifte moet doen tegen Pettit. Anders dreigde hij "stappen op de escalatieladder" te nemen.

Om die reden doet Pettit nu dus zelf aangifte, tegen Moes. "De minister heeft met zijn uitingen misbruik gemaakt van zijn gezag", staat in zijn aangifte. "Het is niet aan de minister om zich uit te laten over meningen van burgers, laat staan om een docent met een mening te betichten van een strafbaar feit."

Volgens Petit is wat hij zegt niet strafbaar:

De kans is klein dat de aangifte van Pettit gevolgen heeft. Tot nu toe is nog nooit een minister voor ambtsmisbruik vervolgd, ook omdat het heel moeilijk aan te tonen is wanneer er daadwerkelijk sprake van is.

"Je kunt zo'n procedure opstarten, maar je moet het misbruik wel heel concreet maken", zegt Paul Bovend'Eert, emiritus hoogleraar staatsrecht. Hij vindt de hele kwestie dan ook meer iets om in de Tweede Kamer te bespreken, in plaats van in de rechtbank.

De Radboud Universiteit zegt geen mededelingen te doen over individuele medewerkers. Een woordvoerder laat weten dat er een gesprek komt als medewerkers gedragscodes overtreden en er dan maatregelen kunnen volgen.

Minister Moes is nog niet in gesprek gegaan met de Radboud Universiteit en het is ook onduidelijk of dit op korte termijn gebeurt. "Minister Moes heeft aangekondigd contact met ons op te nemen en een gesprek te willen, dat wachten wij eerst af", zegt de woordvoerder van de universiteit.

OM: Russische hackers betaalden opgepakte 17-jarige jongen voor spionage

2 weeks ago

Het Openbaar Ministerie heeft meer bekendgemaakt over de jongens die vorige maand werden opgepakt op verdenking van spionage voor Rusland.

Vermoedelijk stond een van hen in contact met een hackersgroep die is te linken aan de Russische overheid. Volgens het OM gaf hij twee anderen de opdracht om in Den Haag wifi-netwerken in kaart te brengen. Dat zou onder meer gebeurd zijn bij Europol, Eurojust en de Canadese ambassade.

De verzamelde gegevens zijn tegen betaling gedeeld met de opdrachtgever van de hackersgroep, zegt het OM. De informatie kan worden gebruikt voor cyberaanvallen en digitale spionage.

Geen andere verdachten

Twee jongens werden vorige maand opgepakt na onderzoek van de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD). Een derde verdachte is gehoord door de politie, maar hij is vanwege zijn beperkte rol niet aangehouden. Bij hem zijn gegevensdragers in beslag genomen.

De ene verdachte werd in een jeugdgevangenis geplaatst, maar zijn voorlopige hechtenis is vorige week omgezet in huisarrest tot eind oktober. Daarna worden de voorwaarden minder streng. De andere verdachte kreeg meteen na zijn aanhouding huisarrest, maar dat werd vorige week opgeheven.

Vanwege de jonge leeftijd van de verdachten zegt het OM terughoudend te zijn met het delen van informatie. Dat het nu toch met meer informatie komt, heeft onder meer te maken met geruchten in de media over andere verdachten uit de omgeving van de aangehouden jongens. Het OM benadrukt dat er op dit moment geen andere verdachten in beeld zijn.

Daarnaast zegt het OM dat er tot nu toe geen aanwijzingen zijn dat er druk is uitgeoefend op de verdachte die in contact stond met de hackersgroep. In de media verschenen berichten dat een lid van de hackersgroep de scholieren onder druk zette.

Minister Karremans wil overleg met China over exportverbod Nexperia-chips

2 weeks ago

Demissionair minister Karremans van Economische Zaken wil samen met China een oplossing vinden voor het Chinese exportverbod op Nexperia-chips. Dat verbod werd deze week van kracht nadat Nederland de controle over het van oorsprong Nijmeegse bedrijf had overgenomen, en de Chinese topman, Zhang Xuezheng, door de Ondernemingskamer van het gerechtshof in Amsterdam aan de kant werd gezet.

Karremans hoopt dat overleg met China ertoe leidt dat het exportverbod wordt opgeheven.

De chips zijn onder meer van levensbelang voor autofabrikanten wereldwijd. Binnen enkele weken kan er een tekort ontstaan aan Nexperia-chips die onmisbaar zijn in de elektronica van auto's.

Door in te grijpen kan het ministerie van Economische Zaken beslissingen van het bedrijf tegenhouden of terugdraaien. Karremans wil zo voorkomen dat er in een noodsituatie geen chips beschikbaar zijn voor de Nederlandse en Europese industrie.

De chipmaker werd in 2019 overgenomen door het Chinese bedrijf Wingtech. De hoofdvestiging zit in Nijmegen.

Belangrijke productielocatie

Nexperia heeft in China een belangrijke productielocatie staan. Het Chinese exportverbod heeft tot gevolg dat de ruim 50 miljard chips die daar jaarlijks worden gemaakt het land niet meer uitgaan. China stelt dat Nederland bij Nexperia heeft ingegrepen onder druk van de Verenigde Staten.

Karremans ziet dat anders: "In hun tegenreactie halen ze dingen door elkaar. Dat ze zeggen dat we onder druk zijn gezet door de Amerikanen, dat we onder een hoedje spelen. Dat is pertinent niet het geval." De minister benadrukt dat hij er met geen enkele Amerikaan over heeft gesproken. "Het is een afweging vanuit mijzelf, en ook in dit geval."

Uit de rechtbankstukken van de Ondernemingskamer blijkt wel dat de VS contact heeft gehad met het ministerie van Buitenlandse Zaken. Daarin werd aangegeven dat de Chinese topman weg moest.

Volgens minister Karremans was Nexperia-topman Zhang Xuezheng mogelijk bezig informatie te verplaatsen naar China. Over zijn ingreep bij Nexperia zegt de minister "Als je zoiets doet, een wet inzetten die nog nooit eerder is ingezet, dan ga je alle scenario's na en ga je ook kijken wat er mogelijk kan gebeuren."

De Ondernemingskamer van het gerechtshof in Amsterdam stuurde de topman uiteindelijk weg. De rechtbank oordeelde daarna dat het besluit van de Ondernemingskamer terecht was, vanwege Xuezhengs onnodige miljoenenbestedingen en zijn ingrepen in het bestuur.

Automakers wereldwijd bezorgd

De Alliance for Automotive Innovation, die in de Verenigde Staten een grote groep autofabrikanten vertegenwoordigt, waarschuwt voor leveringsproblemen, meldt persbureau Reuters. Sommige autofabrikanten denken dat die gevolgen volgende maand al merkbaar zijn.

"Als de levering van autochips niet snel wordt hervat, zal dat de autoproductie in de VS en vele andere landen verstoren", zegt de CEO van de Amerikaanse autobranche tegen Reuters.

Eerder werd al duidelijk dat autofabrikanten zoals BMW en Volkswagen door de situatie bij Nexperia in de crisisstand staan. Volgens de Duitse vereniging van elektrotechnieken verwachten zij binnen enkele weken al tekorten.

Ook de Europese autobranche ACEA trekt aan de bel. Zonder de chips kunnen Europese autotoeleveranciers de onderdelen niet produceren die nodig zijn in auto's. Uiteindelijk zal dat leiden tot het stilvallen van de productie: "We bevinden ons plotseling in deze alarmerende situatie. We hebben echt snelle en pragmatische oplossingen nodig van alle betrokken landen", schrijft directeur-generaal Sigrid de Vries.

'Belang wereldwijde economie'

In de gesprekken die Karremans nu voert met Nexperia en de Chinese autoriteiten benadrukt hij het belang van de chips voor die economieën: "We moeten er eerst voor zorgen dat Nexperia uit de situatie komt, in het belang voor de Amerikaanse, Nederlandse, Europese en ook Chinese economie."

Juist vanwege die belangen is Karremans optimistisch dat de gesprekken goed zullen verlopen. Hij wil niet zeggen of hij al contact heeft gehad met zijn Chinese ambtsgenoot.