Aggregator

Weer Amerikaanse aanval op Caribische boot gemeld, 'mogelijk overlevenden'

2 weeks 1 day ago

De Verenigde Staten zouden opnieuw een aanval hebben uitgevoerd op een boot in het Caribisch gebied. Een Amerikaanse functionaris zegt tegen persbureau Reuters dat er voor het eerst overlevenden zijn onder de bemanningsleden. De Amerikaanse regering heeft de aanval niet bevestigd.

De anonieme bron zegt niet om hoeveel mensen het gaat en of het Amerikaanse leger hulp heeft verleend aan de overlevenden. Ook is niet bekend of die zijn opgepakt door de Amerikanen.

De Amerikaanse regering voert sinds september aanvallen uit op schepen in het Caribisch gebied. Het land claimt dat ze vol drugs zitten die vanuit Venezuela de VS binnenkomen. Het Pentagon heeft het over aanvallen op "narcoterroristen". Onafhankelijk bewijs dat het om drugsschepen gaat, is er niet. Zeker 27 mensen zijn sinds september gedood.

Geheime operaties CIA

De Amerikaanse president Trump maakte deze week bekend dat hij de inlichtingendienst CIA toestemming heeft gegeven om geheime operaties in Venezuela uit te voeren. Experts zeggen dat Trump vermoedelijk de Venezolaanse president Maduro wil afzetten. Ook vragen de experts zich af of de aanvallen juridisch wel legitiem zijn.

Venezuela heeft de aanvallen veroordeeld en noemt het een "reeks buitengerechtelijke executies". Het land heeft een brief naar de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties gestuurd.

Daarin wordt de Veiligheidsraad gevraagd om de aanvallen voor de kust van Venezuela als illegaal te bestempelen en om de soevereiniteit van het land te ondersteunen. Ook wil Venezuela dat er een onderzoek komt naar de Amerikaanse aanvallen.

Zelensky hoopt dat Trump na het Gaza-akkoord vrede brengt in Oekraïne

2 weeks 1 day ago

Het Gazabestand dat deze week na twee jaar oorlog werkelijkheid werd, geeft de Oekraïense president Zelensky hoop op vrede in zijn eigen land. "Poetin kan gedwongen worden tot vrede, net als een terrorist", reageerde Zelensky op sociale media, verwijzend naar het vrijlaten van gijzelaars door Hamas.

Druk van president Trump heeft gewerkt in het Midden-Oosten; nu hoopt Zelensky dat de Amerikaanse president ook bereid is om de druk op te voeren op Rusland. Vandaag is de Oekraïense leider voor de derde keer op bezoek in Washington. Zelensky hoopt onder meer op leveringen van geavanceerde Tomahawk-langeafstandsraketten.

Trump sprak bij zijn bezoek in het Midden-Oosten zijn ambities uit om de oorlog in Oekraïne 'voor elkaar' te krijgen. Rusland moet wel onderhandelen, anders kunnen ze straks mogelijk Tomahawks hun kant op krijgen, was het dreigement. Dat werd gehoord in Moskou, waar ze deze raketten als een 'serieuze escalatie' zien.

Trump en Poetin

Het leidde ertoe dat Poetin donderdag opnieuw belde met Trump, wiens toon daarna weer omsloeg. De twee leiders willen elkaar binnen twee weken opnieuw zien, deze keer in Boedapest.

Ze zullen te gast zijn bij de Hongaarse leider Orbán. Die is vrienden met Trump en Poetin, en staat tegelijkertijd bekend als de grootste dwarsligger als het gaat om Europese steun voor Oekraïne. Ook ziet Trump verdere sancties tegen Rusland na zijn gesprek met de Russische leider voorlopig niet zitten.

Extra Amerikaanse druk op Rusland lijkt dus niet op korte termijn te gebeuren. Daarmee heeft Poetin opnieuw tijd gewonnen, terwijl de oorlog ook na de vorige top in Alaska in alle hevigheid doorgaat.

"Druk zorgde ervoor dat Hamas aan de onderhandelingstafel kwam, maar we hebben nog geen vergelijkbare druk op Rusland gezien", zegt de Amerikaanse oud-ambassadeur bij de NAVO Kurt Volker tegen de Wall Street Journal.

'Gesprekken zijn zinloos'

Voor Oekraïners die vechten aan het front voelen alle gesprekken op geopolitiek niveau ver weg en zinloos. "Het heeft geen zin om met terroristen te praten", zegt sergeant en dronebestuurder Oleh telefonisch tegen de NOS. Hij vecht in de Donbas. Elke overeenkomst met Rusland is tot nu toe geschonden, concludeert Oleh.

De sergeant ziet wel dat Trump op wat voor manier dan ook de oorlog probeert te stoppen. "Maar weet hij met wie hij te maken heeft? Dat betwijfel ik."

Veel Oekraïners zien vooral dat Trump een snelle vrede wil bereiken door bijvoorbeeld Oekraïens grondgebied weg te geven. Tegelijkertijd draait Poetins oorlogsmachine op volle toeren en probeert Rusland de druk verder op te voeren met aanvallen op kritieke infrastructuur zoals gasinstallaties vlak voor de winter.

Zelensky doet er in de tussentijd alles aan om Trump aan zijn kant te houden. Sinds de desastreus gelopen ontmoeting in het Witte Huis begin dit jaar, toen de Oekraïense president voor de camera werd uitgefoeterd, is de relatie tussen de twee leiders aanzienlijk verbeterd.

Lange strijd

Ook lijkt Zelensky resultaat te hebben geboekt in zijn pogingen om Trump ervan te overtuigen dat Oekraïne niet hulpeloos is in deze strijd, maar Rusland 3,5 jaar succesvol heeft weerstaan. Met steeds grootschaligere aanvallen op de Russische energie-infrastructuur, wil Kyiv laten zien dat ze niet alleen klappen ontvangen, maar ook kunnen uitdelen.

Dat Zelensky Trumps onderhandelingspogingen steeds positief probeert te benaderen, bleek ook nadat hij gisteravond was aangekomen in Washington. "De taal van kracht en rechtvaardigheid werkt tegen Rusland, net als die tegen Hamas werkte", schreef hij op sociale media. "We zien dat Moskou snel de dialoog weer wil aangaan zodra ze over Tomahawks horen."

Al vrezen de meeste Oekraïners dat de strijd nog lang zal duren. "Poetin wil geen einde aan de oorlog en als er een overeenkomst komt, dan wordt die toch geschonden", concludeert sergeant Oleh. Het enige dat Oekraïne volgens hem kan doen, is ervoor zorgen dat de vijand wordt uitgeput. "Er zal pas vrede komen als Rusland uiteenvalt."

Oud-premier Murayama overleden, bood excuses aan voor Japanse rol in WO II

2 weeks 1 day ago

De Japanse oud-premier Tomiichi Murayama is overleden. Hij was 101 jaar. Murayama was van 1994 tot 1996 minister-president en werd vooral bekend doordat hij excuses aanbood voor de rol van Japan in de Tweede Wereldoorlog.

Murayama was van de Socialistische Partij. In augustus 1995, vijftig jaar na de overgave van Japan in de oorlog, kwam hij met de Murayama-verklaring. Daarin betuigde hij namens de regering openlijk spijt voor het oorlogsverleden van Japan.

In de verklaring werd gesteld dat Japan "met zijn kolonialistische heerschappij en agressie enorme schade en lijden" had veroorzaakt, met name in Aziatische landen. Murayama betuigde daar "diepe spijt" voor en bood "oprechte excuses" aan. Zijn toespraak werd live op tv uitgezonden.

Positief ontvangen

De excuses werden positief ontvangen door de Verenigde Staten en Aziatische landen als Zuid-Korea en China. Japan voerde tijdens de Tweede Wereldoorlog een bloedige strijd en bezette daarin grote delen van Zuidoost-Azië en China.

Onder het bewind van Murayama werd ook een wet ingevoerd die een schadevergoeding regelde voor de slachtoffers van de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki. Daarnaast werd in 1995 een organisatie opgericht die ook schadevergoeding zou betalen aan vrouwen die tijdens WO II gedwongen werden tot prostitutie in Japanse bordelen.

Murayama kwam in eigen land onder vuur te liggen toen zijn regering traag reageerde op een zware aardbeving bij Kobe. In januari 1995 kwamen daarbij meer dan 6000 mensen om het leven. In 1996 trad hij af als premier en in 2000 nam hij afscheid van de politiek.

Sentiment verschuift

De laatste tijd schuift Japan verder op naar rechts en daarmee komt er meer kritiek op de excuses uit 1995. De premiers na Murayama schaarden zich steeds achter zijn verklaring, maar de conservatieve premier Abe stopte met het betuigen van spijt in 2013. De nieuwe premierskandidaat Takaichi noemt die excuses zelfs "overdreven".

Critici wijzen er bijvoorbeeld op dat er geen officiële oorlogsdocumenten zijn die aantonen dat Aziatische vrouwen gedwongen werden tot seks met Japanse soldaten in de oorlog. Murayama was de laatste jaren kritisch op dat sentiment en betoogde dat gedwongen prostitutie systematisch was tijdens de oorlog.

Ook hield Murayama vol dat Japan "enorme schade" heeft toegebracht aan China tijdens de oorlog. Hij pleitte voor samenwerking: "Om vrede en stabiliteit in Azië te bereiken, moeten we een stabiele politiek, economie, culturele interacties en ontwikkeling opbouwen."

Dikke wenkbrauwen

Na zijn afscheid van de politiek leefde Murayama volgens persbureau Reuters in het zuiden van Japan van een bescheiden pensioen. Wanneer hij in de publiciteit kwam, viel hij op door zijn dikke witte wenkbrauwen.

Dat hij zo oud geworden is, kwam deels doordat hij zichzelf fit hield door veel te fietsen. Volgens de Sociaaldemocratische Partij, de opvolger van de Socialistische Partij, overleed Murayama aan ouderdom in een ziekenhuis in Oita, in het zuidwesten van Japan.

Geïnteresseerd in de Tweede Wereldoorlog?

Abonneer je dan hier op onze nieuwsbrief.

Meer plek in verpleeghuizen, ouderen worden liever thuis verzorgd

2 weeks 1 day ago

Na jarenlange tekorten staan kamers in verpleeghuizen steeds vaker leeg. Precieze cijfers zijn er nog niet, maar de wachtlijsten voor een plek in het verpleeghuis nemen af. Het RIVM en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport doen aanvullend onderzoek naar de stijgende leegstand.

Anneke Westerlaken van de brancheorganisatie voor de ouderenzorg ActiZ zegt tegen de NOS dat ouderen steeds vaker voor meer zorg thuis kiezen dan voor een kamer in het verpleeghuis.

Daarnaast is er tegenwoordig een snellere doorstroming in verpleeghuizen. Mensen komen er pas terecht als hun zorgbehoefte heel hoog is. Zij overlijden sneller en wonen niet lang in het verpleeghuis, waardoor kamers sneller vrijkomen.

Voorkeur voor verpleeghuis

De leegstand komt in meerdere verpleeghuizen voor, ondanks dat er nog altijd wachtlijsten zijn. Volgens de laatste cijfers wachten er zo'n 18.000 ouderen op een plekje tegenover 22.000 in 2023.

De meesten van hen hebben geen acute zorg nodig. Mensen laten zich uit voorzorg al op de wachtlijst zetten in de hoop dat er plek is op het moment dat hun zorgbehoefte groter wordt. Anderen vinden het belangrijk dat ze een kamer krijgen in een specifiek verpleeghuis, bijvoorbeeld in hun eigen woonplaats. Ze wachten tot daar een plek vrijkomt.

Initiatieven tegen eenzaamheid

In verpleeghuizen kan iemand alleen terecht met een indicatie. Dat betekent dat de zorgbehoefte dan zo groot is dat thuis blijven wonen geen optie meer is. Ouderen die dat nog kunnen, blijven liever thuis wonen, weet Westerlaken. Volgens haar zit niet iedereen te wachten op een plek in een verpleeghuis en kiezen ouderen liever voor hulp van hun eigen netwerk gecombineerd met zorg thuis.

Om dat mogelijk te maken, moeten er volgens haar wel voldoende woonvormen voor ouderen beschikbaar zijn. Westerlaken doelt op gelijkvloerse woningen, maar ook geschikte plekken om bijvoorbeeld een tillift aan het plafond te kunnen hangen.

Daarnaast pleit ze voor meer steun voor buurthuizen en voor zorgzame wijken, waarin bewoners, vrijwilligers en zorgprofessionals samenwerken. Daar zijn initiatieven tegen eenzaamheid, maar kunnen ouderen ook lessen in valpreventie volgen.

Steeds meer ouderen

Westerlaken hoopt dat de politieke partijen de komende jaren niet op verpleeghuizen zullen besparen. "Het aantal 80-plussers zal de komende jaren verdubbelen."

Ze doelt op CBS-cijfers waaruit blijkt dat het aantal ouderen toeneemt van 900.000 vorig jaar naar 1,8 miljoen in 2045. Ook het aantal mensen met dementie stijgt van 310.000 mensen nu naar meer dan een half miljoen in 2040.

Westerlaken hoopt dat de partijen die informatie in het achterhoofd houden. "We weten niet hoe de zorgvraag zich zal ontwikkelen, maar we weten wel dat verpleeghuizen niet snel worden bijgebouwd."

Lijsttrekkers beantwoorden jullie vragen, kijk alle Q&A's hier terug

2 weeks 1 day ago

Voor de Tweede Kamerverkiezingen legt de NOS iedere dag kijkersvragen voor aan een lijsttrekker. Denk-voorman Stephan van Baarle trapte op 9 oktober af, Henri Bontenbal van het CDA is op 28 oktober de laatste. Veertien lijsttrekkers van partijen die nu in de Tweede Kamer zitten doen mee.

De vraag-antwoord-sessies zijn op werkdagen online te zien in een stream, om 09.15 uur. In ons verkiezingsblog en op onze socials maken we steeds bekend wie de volgende gast is. Vragen insturen kan via vraag@nos.nl.

Alle Q&A's zijn hieronder terug te zien, swipe erdoorheen:

Sjorders in de Rotterdamse haven stoppen met staken na cao-akkoord

2 weeks 1 day ago

Honderden sjorders in de Rotterdamse haven stoppen met staken. Ze hebben vanochtend "massaal" voor het cao-akkoord gestemd dat gisteren door vakbond FNV en havenbedrijven ILS en Matrans werd bereikt. Volgens FNV-bestuurder Niek Stam ging ruim driekwart van de ongeveer 700 sjorders akkoord met het opschorten van de acties.

De komende weken zullen de vakbondsleden schriftelijk stemmen over het resultaat. Daar krijgen ze drie weken de tijd voor. Stam: "De mensen moeten thuis in alle rust kunnen nadenken over het bereikte akkoord. Ongeveer half november moet dan van hen een definitief akkoord volgen."

De FNV-onderhandelaar Stam zelf is ook tevreden. Volgens hem stemde ongeveer 85 procent van de sjorders van Matrans voor het opschorten van de stakingen, bij ILS was dat zo'n 70 procent. "Dit is geen kantje-boord-akkoord."

Tot 20 procent meer loon

In het cao-akkoord is afgesproken dat de lonen voor sjorders in drie jaar tijd tussen de 17 en 20 procent omhooggaan. Dat is inclusief de voor havenwerkers gebruikelijke automatische compensatie van de inflatie voor de jaren 2025 en 2026. Daarnaast komen er twee fondsen die moeten leiden tot betere werkomstandigheden.

De staking die vorige week begon, had grote impact op de haven, omdat containerschepen niet konden laden en lossen door de acties. Volgens de ondernemersvereniging in de haven van Rotterdam, Datalinqs, bedroeg de schade van de eerste staking van vijf dagen "tientallen miljoenen euro's".

Via de rechter werd een compromis bedongen, waarbij de staking van afgelopen maandagochtend tot vanochtend 7.00 uur werd opgeschort.

Politie in Kenia opent vuur bij uitvaart oppositieleider, vier doden

2 weeks 1 day ago

In de Keniaanse hoofdstad Nairobi zijn vier doden gevallen toen de politie het vuur opende in het stadion waar mensen afscheid konden nemen van Raila Odinga. De oud-premier die woensdag overleed, was jarenlang het gezicht van de oppositie en het verzet in Kenia.

Vanaf donderdagochtend lokale tijd gingen duizenden volgers van Odinga de straat op om voor het laatst afscheid van hem te nemen. Ze verzamelden zich in groten getale bij het stadion in Nairobi waar zijn kist stond opgesteld.

Het stadion zat bomvol en er waren nog veel mensen die naar binnen wilden. Ze braken een hek open en stormden naar binnen.

Daarop begon de politie te schieten, is te zien op beelden:

Volgens de Britse omroep BBC is het onduidelijk of de politie met scherp schoot of met rubberkogels. Ook zetten politie en leger traangas in om de enorme menigte uiteen te drijven.

Eerder op de dag bestormden duizenden aanhangers al met takken en Keniaanse vlaggen de internationale luchthaven van Nairobi. Daardoor moest een ceremonie worden stilgelegd waarbij president William Ruto en andere functionarissen het lichaam van Odinga in ontvangst zouden nemen.

Sleutelfiguur

De 80-jarige Odinga was een sleutelfiguur in de strijd voor democratie in Kenia. Hij overleed woensdag aan een hartaanval in India, waar hij was voor een medische behandeling. Van 2008 tot 2013 was Odinga premier van Kenia. Hij deed vijf keer een gooi naar het presidentschap, maar zonder succes. In 2013 en in 2017 vocht hij de resultaten van de verkiezingen aan bij het Hooggerechtshof.

Ruto beschrijft Odinga als een "meester van democratie" en een "onverschrokken vrijheidsstrijder" en heeft zeven dagen van nationale rouw afgekondigd. Odinga was jarenlang het gezicht van de oppositie en zette zich tijdens zijn politieke loopbaan in voor democratische hervormingen.

Odinga vergaarde bekendheid in de jaren 80 als tegenstander en politiek activist van het autoritaire regime van president Daniel arap Moi, dat het land onder een eenpartijstelsel regeerde. Odinga moest daarvoor acht jaar de gevangenis in. Nadat Kenia in 1992 een meerpartijenstelsel invoerde, bleef Odinga zich inzetten voor democratische hervormingen.

Fraude en corruptie

In 2007 leek hij met zijn partij, de Orange Democratic Movement, de presidentsverkiezingen te winnen, maar de overwinning werd uiteindelijk toegekend aan Mwai Kibaki. Dat leidde tot grootschalig geweld en politieke onrust, waarbij ongeveer 1200 mensen omkwamen. Veel waarnemers concludeerden dat de verkiezingen frauduleus waren verlopen.

"Hij vocht onvermoeibaar voor de meerpartijendemocratie in Kenia en vandaag genieten we van die vrijheden vanwege zijn strijd", zei universiteitsstudent Felix Ambani Uneck tegen persbureau Reuters. Hij was bij de uitvaart aanwezig.

Het is niet de eerste keer dat er in Kenia doden vallen bij confrontaties tussen de politie en betogers. Afgelopen zomer vielen bij anti-regeringsdemonstraties zeker 10 doden en 29 gewonden. De demonstranten eisten het aftreden van president Ruto en protesteerden ook tegen corruptie en politiegeweld in het land.

Tabakscontrole op tankstations levert agressie op: 'Motivatie verdwijnt zo'

2 weeks 1 day ago

Sinds 1 oktober moeten klanten van tankstations die tabak willen kopen altijd een legitimatie laten zien, ongeacht hun leeftijd. Dat leidt tot veel extra spanningen, zeggen pomphouders tegen RTV Oost.

Een medewerkster van een pompstation in Zwolle zegt dat ze dagelijks wordt uitgescholden. "Het werk was altijd heel erg leuk, maar op deze manier verdwijnt mijn motivatie", zegt de vrouw anoniem tegen de omroep.

Andere tankstationmedewerkers herkennen dat beeld. De kopers hebben weinig begrip voor het nieuwe beleid, zeggen ze. "Vroeg in de ochtend word ik al uitgescholden en dat gaat de hele dag zo door", zegt een medewerker van een pompstation in Almelo.

De zogenoemde 100-procentregel is ingevoerd op advies van brancheverenigingen als NOVE en BOVAG. Het beleid is niet wettelijk verplicht, maar tankstations wordt dringend aangeraden het beleid te volgen. Doel is juist om agressie tegen personeel te voorkomen, omdat er geen uitzonderingen meer worden gemaakt.

Klanten lopen weg

Dat werkt niet, zegt een tankstationeigenaar in Borne. Zij zijn na een week gestopt het met vragen om ID-kaarten aan mensen boven de 25, vanwege de toename van scheldpartijen en agressief gedrag.

Een pompeigenaar in Rijssen heeft zijn personeel geadviseerd om bij klanten die overduidelijk volwassen zijn maar moeilijk doen over de identiteitscheck, de rookwaren maar gewoon mee te geven. "Ik heb jonger personeel, voor hen wil ik niet dat het uit de hand loopt", zegt hij tegen de omroep.

Ook wil de eigenaar in Rijssen geen klandizie verliezen en dat gebeurt wel, zegt hij. Klanten laten bij een controle hun spullen staan en lopen weg. "Zo raak ik heel veel klanten kwijt. Mensen gaan dan naar een ander, waar ze zich niet hoeven te legitimeren."

Nieuw normaal

Andre Braakman van branchevereniging Drive roept tankstationpersoneel op om door te gaan met de 100-procentcontroles. "Zodra het als normaal wordt gezien dat iedereen zijn legitimatie laat zien bij het kopen van rookwaren, wordt de agressie minder", verwacht hij.

Tennet wil toeschouwers beter op afstand houden bij megatransport

2 weeks 1 day ago

Netbeheerder Tennet wil toeschouwers vanaf komend weekend beter op afstand houden tijdens een megatransport van Veendam naar Ter Apelkanaal. Een eerste transport dwars door enkele dorpen in Groningen trok vorig weekend veel bekijks. Tennet schat dat zo'n 10.000 tot 15.000 mensen langs de kant stonden en niet iedereen bleef op gepaste afstand, zegt de netbeheerder.

Op zes zondagen worden transformators vanuit Veendam via Onstwedde en Mussel naar een nieuw hoogspanningsstation in Ter Apelkanaal gereden. Met het nieuwe station kunnen nieuwe bedrijven en huizen worden aangesloten op het elektriciteitsnet.

Gewicht van een Boeing

Het totale transport is zeventig meter lang. Elke transformator heeft ongeveer het gewicht van een Boeing 747. Tennet had daarom wel wat bekijks verwacht tijdens de eerste rit, maar geen duizenden mensen. "We waren overweldigd", zegt Marco Bos van Tennet tegen RTV Noord. "Wat er uiteindelijk gebeurde, had niemand verwacht."

De transformators worden eerst per schip naar Veendam vervoerd:

Zo bekeken veel mensen het megatransport vanaf een viaduct bij Alteveer, maar kozen duizenden anderen voor een plekje direct langs de route in de dorpen. Bos: "Het leek ook wel alsof wij een evenement hadden georganiseerd waar half Groningen op afgekomen was, om het een beetje te overdrijven."

Tennet zag dat niet iedereen genoeg afstand hield. "Wij vragen mensen dan ook om ons een beetje mee te helpen: zorg echt voor die afstand, voor je eigen veiligheid."

Tien meter afstand

Toeschouwers moeten op minstens tien meter afstand van het transport blijven. "Dat is niet alleen omdat het een heel groot, lomp en zwaar apparaat is, maar ook omdat aan die voertuigen allerlei apparatuur zit die in theorie los kan schieten. De lading staat onder grote druk en daar kan iets mee gebeuren. Dat geldt ook voor banden, die staan onder hoge spanning", legt Bos uit.

Tennet spant daarom linten op specifieke plekken om mensen op afstand te houden. "Mogelijk zetten we nog meer verkeersregelaars in", zegt Bos.

De route aanpassen en bijvoorbeeld alleen via N-wegen rijden, is niet mogelijk. "Vanwege de bruggen die je over moet die het gewicht niet kunnen dragen. En ook vanwege viaducten die veel te laag zijn. Dus dit is echt de beste route voor het vervoer."

De totale route is zo'n 35 kilometer lang. Afgelopen zondag duurde het ruim twaalf uur voor de transformator aankwam op de plek van bestemming.

Bedrijf stopt met maken van kredietscores van consumenten na miljoenenboete

2 weeks 1 day ago

De Autoriteit Persoonsgegevens heeft databedrijf Experian een boete van 2,7 miljoen euro opgelegd. De Nederlandse tak van het Ierse bedrijf verkocht gegevens over betalingen, schulden en faillissementen van consumenten, zonder dat die dat altijd wisten. Door deze zogenoemde kredietscores werden mensen bijvoorbeeld geweigerd bij het overstappen naar een nieuwe energieleverancier.

De toezichthouder startte een onderzoek naar de werkwijze van Experian nadat mensen hun beklag hadden gedaan. Experian erkent nu dat het de wet heeft overtreden met het verzamelen en doorverkopen van betaalgegevens. Het bedrijf is inmiddels gestopt met die praktijken en gaat volgens de Autoriteit Persoonsgegevens niet in beroep tegen de boete.

Op de website van Experian Nederland staat dat het kredietinformatiebureau "zijn diensten heeft beëindigd". Alle gegevens van Nederlandse consumenten worden dit jaar nog gewist, belooft Experian.

Slechtere voorwaarden

De financiële gegevens van consumenten verzamelde Experian uit openbare bronnen, zoals het Handelsregister van de Kamer van Koophandel. Daarnaast kocht het ook informatie van andere bedrijven, zoals telecom- en energiebedrijven.

Met al die gegevens bouwde Experian kredietscores op, waarmee andere bedrijven konden controleren hoe groot het risico was dat nieuwe klanten niet zouden betalen. Bij een goede score werd iemand snel geaccepteerd als klant of kon die betere voorwaarden krijgen, zoals een lagere rente bij het betalen in termijnen. Bij een slechte score kregen klanten slechtere voorwaarden of werden ze als klant geweigerd.

Veel consumenten wisten helemaal niet dat zij in de database van Experian zaten. "Zo konden ze ook niet op tijd checken of de gebruikte informatie wel klopte", zegt voorzitter Aleid Wolfsen van de Autoriteit Persoonsgegevens. "Ik kan me voorstellen dat dat enorm vervelend is om mee te maken."

De toezichthouder begon een onderzoek na klachten: "Mensen meldden zich nadat ze niet langer iets op afbetaling hadden kunnen kopen of omdat zij opeens een hoge borgsom moesten betalen bij een overstap naar een nieuwe energieleverancier. Pas achteraf bleek dat dit kon komen door kredietscores van Experian."

'Palestijnse leider Barghouti zwaar mishandeld door Israëlische bewakers'

2 weeks 1 day ago

De Palestijnse politicus Marwan Barghouti, die al meer dan twintig jaar vastzit in Israël en door veel Palestijnen wordt gezien als de enige leider die alle facties verenigt, is volgens meerdere recent vrijgelaten gevangenen ernstig mishandeld door Israëlische bewakers. Zijn familie vreest voor zijn leven.

Volgens zijn zoon, Arab Barghouti, werd de 66-jarige leider op 14 september door acht Israëlische bewakers buiten bewustzijn geslagen toen hij werd overgebracht van de gevangenis Ganot in Centraal-Israël naar Megiddo in het noorden van het land.

Barghouti zou daarbij meerdere ribben hebben gebroken. "Ze schopten hem, gooiden hem op de grond en sloegen hem in het gezicht, op de borst en benen", zegt zijn zoon tegen de NOS vanuit Ramallah. "Toen hij in Megiddo aankwam, kon hij dagenlang nauwelijks lopen."

Het Asra Media Office, dat berichten over Palestijnse gevangenen bijhoudt, zegt op Telegram dat Barghouti zeker vier gebroken ribben opliep door de mishandeling. Volgens Arab Barghouti is een speciale Israëlische eenheid voor gevangenisinterventies verantwoordelijk voor de mishandeling. "Die eenheid staat bekend om haar wreedheid", zegt hij.

Israël ontkent

De Israëlische minister van Nationale Veiligheid, Itamar Ben-Gvir, die Barghouti in augustus bezocht in de gevangenis, spreekt tegen dat hij is mishandeld, maar zei in de Israëlische krant Maariv dat hij "trots is dat Barghouti's situatie drastisch is veranderd onder mijn leiding. Speeltijd is voorbij, vakantiekampen zijn voorbij."

Ben-Gvir is de leider van een extreemrechtse partij met eerdere veroordelingen voor het aanzetten tot racisme en gaf zijn "volledige steun aan de strijders van de gevangenisdienst".

Barghouti, lid van de Fatah-beweging en een uitgesproken voorstander van een tweestatenoplossing, wordt gezien als de populairste Palestijnse leider. Hij zit sinds 2002 een levenslange gevangenisstraf uit. Een Israëlische rechtbank achtte hem schuldig aan het plannen van dodelijke aanslagen tijdens de tweede intifada, waarbij vijf Israëlische burgers omkwamen.

Hij spreekt de aanklachten tegen en noemt het proces politiek gemotiveerd. Ook internationale organisaties, waaronder de Interparlementaire Unie, hebben zware kritiek geuit en zeggen dat de rechtszaak niet eerlijk is verlopen.

Geschrapt van de lijst

Volgens het laatste staakt-het-vuren werden bijna 2000 Palestijnse gevangenen vrijgelaten, maar de Israëlische regering weigerde Barghouti te laten gaan. "Hij stond op de lijst die Qatar aan Israël had overhandigd", zegt zijn zoon. "We waren diep teleurgesteld dat hij daar uiteindelijk vanaf werd gehaald."

"Ik begrijp niet waarom de EU of de internationale gemeenschap niet meer doet om in te grijpen. Mijn vader is de sleutel tot het politieke akkoord waar Palestijnen en de wereldgemeenschap al jaren op hopen", zegt Arab Barghouti.

"Hij geeft het Palestijnse volk hoop en hoop onder Palestijnen is iets wat Israël als gevaarlijk beschouwt." Volgens hem vormt Barghouti's geloof in het internationaal recht een bedreiging voor de Israëlische regering. "Mijn vader baseert al zijn politieke overtuigingen op internationaal recht en dat is precies wat Israël niet wil."

Regelmatige overplaatsing

Barghouti voegt toe dat zijn vader "regelmatig, ongeveer elke acht maanden" wordt overgeplaatst, vooral sinds hij in eenzame opsluiting zit. "Sinds oktober 2023 is hij al meerdere keren verplaatst, zonder duidelijke reden", zegt hij.

"We hadden echt gehoopt dat hij bij de recente gevangenenruil vrij zou komen. Hij heeft zes kleinkinderen die hij nog nooit heeft gezien. Hij is een warme, rechtvaardige man die niet wordt gedreven door haat, maar door de wens om een betere toekomst te bouwen."

Wekdienst 17/10: Zelensky weer naar Witte Huis • Woonprotest in Utrecht

2 weeks 1 day ago

Goedemorgen! De Oekraïense president Zelensky is vandaag weer op bezoek in het Witte Huis om te praten met president Trump. In Utrecht wordt geprotesteerd tegen woningnood en hoge huurprijzen.

Eerst het weer: Het is vandaag grijs met veel bewolking en soms wat motregen. Heel sporadisch komt een opklaring voor en het waait nauwelijks. Het wordt ongeveer 14 graden. Dit weekend is er meer zon en zijn vooral de nachten kouder.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van de files en hier lees je waar werkzaamheden en storingen zijn op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Twee weken voor de verkiezingen zet de geleidelijke groei van D66 in de Peilingwijzer door. De voorbije maand is de partij van Rob Jetten in dit gewogen gemiddelde van de zetelpeilingen van Ipsos I&O en Verian/EenVandaag langzaam maar zeker gestegen naar inmiddels 13 tot 17 zetels.

D66 blijft daarmee nog wel duidelijk kleiner dan de grootste drie partijen in de Peilingwijzer: de PVV met 29 tot 33 zetels en het CDA en GroenLinks-PvdA met 22 tot 26 zetels. De VVD komt met 12 tot 16 zetels uit op een vergelijkbaar niveau als D66 en JA21 staat op 10 tot 14 zetels.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Costa Rica is een van de grootste bananenexporteurs ter wereld. Omdat wij graag bananen met een perfecte kleur en vorm eten, worden enorme hoeveelheden pesticiden gebruikt. Met grote gevolgen voor mensen op of bij de plantages.

Fijne dag!

Meer meldingen van minderjarige slachtoffers van criminele uitbuiting

2 weeks 1 day ago

Het aantal meldingen van slachtoffers van mensenhandel in Nederland is opnieuw toegenomen. Er is vooral een toename van het aantal meldingen van arbeidsuitbuiting en van minderjarige slachtoffers van criminele uitbuiting.

Dat concludeert de Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen op basis van de jaarcijfers van 2024. Vorig jaar werden er 944 slachtoffers van mensenhandel gemeld, in 2023 ging het om 868 meldingen. Die toename noemt Nationaal Rapporteur Conny Rijken "niet per se negatief".

"We hebben nu meer mensen in het vizier en kunnen zo ook meer mensen helpen", zegt Rijken. "We weten dat er in totaal zo'n 5000 slachtoffers van mensenhandel zijn". De meldingen vormen het bekende topje van de ijsberg. "Dat zeggen we al jaren. Mogelijk is dat nog een onderschatting ook", concludeert Rijken.

Criminele uitbuiting

De organisatie noemt de stijging van het aantal minderjarigen dat slachtoffer wordt van criminele uitbuiting opvallend. Het gaat dan om jongeren die bijvoorbeeld drugs smokkelen of de zogenoemde 'uithalers'. Het zijn ook de jongeren die explosieven plaatsen of hun pinpas ter beschikking stellen voor criminele doeleinden. Rijken: "We weten niet precies wat voor jongeren dat zijn, maar ze zijn in ieder geval vatbaar voor de mooie beloftes van dit soort netwerken. Om zo snel geld te verdienen."

NOS Stories sprak in 2024 met een jongen die werd gepakt met een bom in z'n tas:

Zo'n tachtig procent van de minderjarigen die slachtoffer worden van die criminele uitbuiting is Nederlands. Als het gaat om arbeidsuitbuiting ziet de Nationaal Rapporteur dat Oekraïners vaker in beeld komen als slachtoffer.

Een groep die ongrijpbaar is in de ogen van Rijken zijn de Latijns-Amerikaanse slachtoffers van seksuele uitbuiting. "We zien opnieuw een stijging bij deze groep. Mensen uit bijvoorbeeld Venezuela of Colombia willen uit die landen vertrekken en zijn kwetsbaar voor een aanbod dat te mooi is om waar te zijn", aldus Rijken.

Op zoek naar een beter leven, vallen ze ten prooi aan mensenhandelaren. "We zien in Nederland dat ze vaak in hotels of vakantiehuisjes worden uitgebuit. Ze zijn heel makkelijk verplaatsbaar. Daardoor krijgt de omgeving en de politie daar geen zicht op."

Aantal onderzoeken daalt

Hoewel de hoeveelheid meldingen dus juist toeneemt, daalt het aantal politieonderzoeken naar seksuele uitbuiting. In 2024 zakte dat naar 142, waar het voorheen nog rond de 170 lag.

In het licht van het hogere aantal meldingen noemt de Nationaal Rapporteur dat een zorgelijke ontwikkeling. Hoe dat precies komt, kan de organisatie niet zeggen. Rijken: "Het blijkt niet uit de cijfers, maar we horen verontrustende signalen van de politie dat ze capaciteitsproblemen hebben, waardoor zaken op de plank blijven liggen."

Peilingwijzer: groei D66 zet door, veel kiezers zweven nog

2 weeks 1 day ago

Twee weken voor de verkiezingen zet de geleidelijke groei van D66 in de Peilingwijzer door. De voorbije maand is de partij van Rob Jetten in dit gewogen gemiddelde van de zetelpeilingen van Ipsos I&O en Verian/EenVandaag langzaam maar zeker gestegen naar inmiddels 13 tot 17 zetels.

D66 blijft daarmee nog wel duidelijk kleiner dan de grootste drie partijen in de Peilingwijzer: de PVV met 29 tot 33 zetels en het CDA en GroenLinks-PvdA met 22 tot 26 zetels. De VVD komt met 12 tot 16 zetels uit op een vergelijkbaar niveau als D66 en JA21 staat op 10 tot 14 zetels.

Ipsos I&O verklaart de stijging van drie zetels voor D66 vooral uit de positionering van de partij als vangnet voor ontevreden kiezers uit verschillende hoeken die een gematigde middenpartij zoeken. D66 haalt kiezers bij GroenLinks-PvdA vandaan, maar recentelijk ook bij het CDA en in mindere mate bij andere partijen.

Overstappende kiezers waardeerden Jettens optredens in de eerste debatten op radio en tv, met name zijn rol in het RTL-debat van afgelopen zondag. Daar nam hij de plaats in van PVV-leider Geert Wilders, die niet kwam naar aanleiding van een bericht over een dreiging vanuit België. Volgens veel kijkers deden hij en Henri Bontenbal (CDA) dat het beste; duidelijk beter dan Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA) en Dilan Yesilgöz (VVD).

Politicoloog Tom Louwerse, de maker van de Peilingwijzer, benadrukt dat nog steeds een grote groep kiezers niet zeker is van hun stemkeuze: "Verian/EenVandaag geeft aan dat de helft van de waarschijnlijke kiezers nog geen partijvoorkeur heeft of daarover nog twijfelt. Ipsos I&O schat dat percentage zelfs nog hoger in. Dat ziet nog vooral veel kiezers twijfelen tussen GroenLinks-PvdA en D66, tussen D66 en CDA, tussen CDA en VVD en tussen PVV, JA21 en BBB."

Nieuwsuur maakte deze video over de zwevende kiezer op rechts:

Bij de kleinere partijen in de Peilingwijzer is vooral de daling van de SP de afgelopen maand opvallend. De partij van Jimmy Dijk, die onder zijn voorganger Lilian Marijnissen al een reeks verkiezingsnederlagen leed, staat op dit moment op 3 tot 5 zetels. De Partij voor de Dieren, BBB en Forum voor Democratie koersen op hetzelfde aantal af.

Volt, Denk, de ChristenUnie en de SGP staan alle vier op 2 tot 4 zetels. 50Plus (1-3) maakt in de huidige Peilingwijzer een rentree in de Tweede Kamer, terwijl NSC (0-1) daaruit lijkt te verdwijnen.

Verantwoording

De NOS publiceert in aanloop naar de Kamerverkiezingen van 29 oktober regelmatig de Peilingwijzer, die zetelpeilingen van Ipsos I&O en Verian/EenVandaag samenvoegt. Meer over de methode erachter is te vinden op de website van de maker, politicoloog Tom Louwerse van de Universiteit Leiden.