Aggregator

UMCG test directe scan op overgebleven kankercellen na operatie

1 hour 20 minutes ago

Het Universitair Medisch Centrum Groningen test een nieuwe techniek die heroperaties en zware nabehandelingen bij kankerpatiënten mogelijk kan voorkomen. Met een mobiele scanner wordt nog tijdens de operatie gecontroleerd of een tumor volledig is verwijderd. Het UMCG is het eerste ziekenhuis in Nederland dat deze techniek gaat onderzoeken.

Normaal gesproken wordt weggenomen tumorweefsel eerst onderzocht door een patholoog. Die beoordeelt of de snijranden vrij zijn van kwade cellen. Dat duurt vijf tot zeven dagen. Dan hoort de patiënt dus ook pas of de operatie geslaagd is.

Als dat niet het geval is, volgt een tweede operatie of een andere nabehandeling zoals bestraling of chemotherapie. "Dat heeft grote gevolgen voor de patiënt en verlaagt de overlevingskans", zegt onderzoeker Jasper Vonk tegen RTV Noord.

Radioactieve stof

Het UMCG test nu een techniek die het proces kan veranderen. Dat gebeurt met een PET-CT-scanner. Daarmee kan weefsel al tijdens de operatie worden geanalyseerd.

Vóór de operatie krijgen patiënten een radioactieve stof toegediend en daardoor lichten tumorcellen in de scanner duidelijk op, zegt Vonk. "Zo kunnen we zien waar zich nog een actieve tumor bevindt."

In dat geval kan de chirurg die meteen weghalen. "Voor de patiënt betekent dit mogelijk dat een tweede operatie of zware nabehandeling kan worden voorkomen."

Veelbelovend

Wereldwijd testen zo'n tien ziekenhuizen deze techniek. In Groningen doen dertig patiënten mee met het onderzoek. Er zijn volgens Vonk al veelbelovende signalen. "Hoewel we de resultaten nog officieel moeten analyseren, zien we nu al dat de techniek goed lijkt te kunnen aangeven waar mogelijk tumoractiviteit aanwezig is."

Of de techniek ruimer ingezet gaat worden in de dagelijkse praktijk hangt af van de officiële onderzoeksresultaten. De verwachting is dat die binnen twee jaar duidelijk zijn.

Hackers dreigen klantgegevens Pornhub te publiceren en eisen losgeld

1 hour 32 minutes ago

Hackers van de groep ShinyHunters dreigen gegevens van klanten van de pornowebsite Pornhub te publiceren. Het gaat om data van klanten die een premium abonnement hebben of hadden bij de website, waarmee ze video's in hogere resolutie en zonder advertenties kunnen bekijken.

De hackersgroep zegt zo'n 200 miljoen gegevens zoals zoek-, kijk- en downloadactiviteiten van premiumklanten te hebben buitgemaakt, schrijft cybersecuritywebsite bleepingcomputer.

De hackers eisen losgeld in Bitcoin, zeggen ze tegen persbureau Reuters. Als dat wordt betaald, publiceren de hackers de data niet en worden de gegevens verwijderd, zeggen ze.

Gegevens 'paar jaar oud'

ShinyHunters heeft een deel van de gegevens met het persbureau gedeeld. Reuters heeft deze data aan enkele gebruikers voorgelegd. Zij erkennen dat ze op een zeker moment een premiumabonnement bij de pornowebsite hadden en bevestigen dat het om hun klantgegevens gaat. Wel tekenen ze daarbij aan dat de gegevens "een paar jaar oud" zijn.

Volgens de hackersgroep hebben ze de gegevens over het kijkgedrag van de gebruikers gestolen van het analyseplatform Mixpanel, waar Pornhub mee werkte. Het is niet duidelijk hoeveel gegevens er zijn buitgemaakt.

Ethical Capital Partners, het bedrijf dat eigenaar is van de pornowebsite, heeft niet gereageerd op berichten over de hack. Wel maakte het bedrijf vorige week bekend dat er een incident was geweest met de beveiliging van het analyseplatform waar de pornowebsite mee werkte. De hackersgroep stelt dat de diefstal van de Pornhub-gegevens gerelateerd is aan dat incident.

36 miljard bezoeken per jaar

De hackersgroep heeft vaker bedrijven afgeperst nadat gegevens waren gestolen. Zo zei ShinyHunters in 2024 dat het buitgemaakte persoonlijke gegevens zoals namen, adressen en aankoopgegevens van 560 miljoen klanten van Ticketmaster in handen had. De groep eiste toen ook losgeld. Daarnaast hadden ze de gegevens te koop aangeboden voor een half miljoen dollar.

Pornhub is een van de bekendste pornowebsites ter wereld. De site wordt naar eigen zeggen 100 miljoen keer per dag en 36 miljard keer per jaar bezocht.

Werkgevers willen dat fiets fiscaal aantrekkelijker wordt

1 hour 47 minutes ago

De politiek kan meer doen om ervoor te zorgen dat werknemers de fiets of het openbaar vervoer nemen naar hun werk, onder meer door dat fiscaal aantrekkelijker te maken. Dat zegt de Coalitie Anders Reizen, waarin zo'n zeventig grote werkgevers verenigd zijn.

De coalitie vindt het vreemd dat het gebruik van een vervuilende auto op dit moment op dezelfde manier mag worden gestimuleerd door werkgevers als het gebruik van de fiets.

"Bijvoorbeeld de kilometervergoeding die je onbelast mag geven aan een medewerker, die is gelijk voor de fiets en de auto", zegt directeur van de coalitie Gwen Jansen. "Terwijl we er met zijn allen veel baat bij hebben als meer mensen op de fiets gaan." Dat levert volgens haar minder files en dus betere bereikbaarheid op.

Kilometervergoeding verhogen

Een manier om meer mensen op de fiets te krijgen, is het verhogen van de kilometervergoeding. "Dus in plaats van 23 cent per kilometer, verhoog je die naar bijvoorbeeld 30 of 40 cent." De directeur zegt dat dat bij grote bedrijven als KPN en ASML ertoe heeft geleid dat direct meer werknemers met de fiets naar het werk gingen.

Kleine werkgevers willen medewerkers wel een fiets geven, maar dat is volgens haar nu veel gedoe. "Via de werkkostenregeling kan het wel, maar een fiets concurreert dan met andere extra's zoals een kerstpakket of sportabonnement. Ga je over het plafond, dan betaal je 80 procent belasting. Dat is raar. Want waarom moet een duurzame optie concurreren met arbeidsvoorwaarden?"

Coalitie Anders Reizen roept de politiek daarom op om het forensen per fiets fiscaal aantrekkelijker te maken voor bedrijven. Oplossing volgens de directeur: creëer een vrijstelling, zodat een werkgever een fiets kan geven zonder die extra belasting.

Jansen zegt dat werkgevers zelf alternatief vervoer voor werknemers kunnen regelen, zoals busjes, maar ook daar hebben ze hulp van de politiek bij nodig. "Soms loop je tegen regelgeving aan en helaas kunnen we die niet zelf aanpassen. Maar we kunnen de overheid wel helpen door ze de sleutel aan te bieden." Jansen reikt vandaag een symbolische meterslange fietssleutel uit aan Kamerleden.

Syrische terrorismeverdachte aangehouden in azc in Dronten

2 hours 3 minutes ago

Een Syrische man van 33 is aangehouden in een asielzoekerscentrum in Dronten vanwege mogelijke plannen om een terroristische aanslag te plegen.

Uit informatie van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) komt naar voren dat de verdachte jihadistisch gedachtegoed aanhangt en op zoek was naar een vuurwapen om een aanslag mee te plegen. Er was volgens de AIVD nog geen concreet doelwit.

De man verblijft sinds de zomer in het azc. Sinds zijn aanhouding zit hij in beperkingen, wat inhoudt dat hij alleen met zijn advocaat contact mag hebben.

Ombudsman: Tubbergen handelde klachten over azc Albergen onbehoorlijk af

2 hours 35 minutes ago

Klachten van inwoners over de komst van een asielzoekerscentrum in Albergen zijn niet goed behandeld door de gemeente Tubbergen, waar het Overijsselse dorp onder valt. Dat oordeelt de nationale ombudsman. Klachten werden "onbehoorlijk behandeld" en volgens de ombudsman luisterde de gemeente niet goed genoeg naar het gevoel van de inwoners.

Het Rijk wees in 2022 een oud hotel in Albergen aan als locatie voor een asielzoekerscentrum. Niet eerder werd zoiets opgelegd aan een gemeente. Toenmalig staatssecretaris Van der Burg (Asiel) achtte dat nodig omdat de opvang in Ter Apel te vol bleef als gemeenten niet zouden bijspringen.

Er ontstonden felle protesten in Albergen. Kort na de aankondiging werd er brand gesticht op het terrein en raadsleden en bestuurders werden geïntimideerd. Burgemeester Anko Postma kreeg ook te maken met bedreigingen en iemand plaatste een gps-tracker onder zijn auto, om hem te kunnen volgen.

Beter letten op emoties

Bij het besluit waren meerdere overheden betrokken: de gemeente en het Rijk, maar ook de provincie en opvangorgaan COA. Volgens de ombudsman raakten inwoners het overzicht kwijt, en groeiden de onvrede en het aantal klachten bij de gemeente.

Ondertussen wist Tubbergen daar met de kleine ambtelijke organisatie moeilijk mee om te gaan, schrijft RTV Oost. Voor het afhandelen van klachten huurde de gemeente een extern advocatenkantoor in. Bij hoorzittingen in de rechtbank over het azc waren het ook advocaten die namens de gemeente aanwezig waren.

"Daardoor zaten inwoners soms tegenover vier advocaten, zonder daarbij iemand van de gemeente te spreken", zegt ombudsman Reinier van Zutphen. Hij begrijpt dat de gemeente in een lastige positie zat. "Maar alleen strikt procedures volgen is niet genoeg. De gemeente had beter moeten letten op de emoties en de impact op de betrokken bewoners."

Zwabberend beleid

Het duurde volgens Van Zutphen ook te lang voordat klachten werden afgehandeld. Volgens de wet mag dat maximaal veertien weken duren, maar sommige mensen moesten meer dan negen maanden wachten.

Van Zutphen vindt dat gemeenten juist in een tijd van verharding moeten helpen het vertrouwen van burgers te herwinnen. Maar daarbij hebben ze wel "hulp en duidelijkheid van het Rijk nodig, geen zwabberend beleid".

Verbeteringen

De gemeente Tubbergen neemt de conclusies van de ombudsman serieus, laat burgemeester Postma weten. "Achteraf constateren we dat onze aanpak als afstandelijk kon overkomen en dat een aantal inwoners zich niet gehoord voelde." Volgens Postma werkt de gemeente aan verbeteringen in de klachtenbehandeling.

Hij benadrukt dat Albergen de eerste gedwongen azc-aanwijzing was door het Rijk. "Dit leidde tot grote maatschappelijke onrust, een grote stroom van klachten en Woo-verzoeken, serieuze veiligheidsrisico's en bedreigingen aan medewerkers en raadsleden. Vanuit die context hebben wij keuzes gemaakt."

Twee miljoen

In september vorig jaar opende het asielzoekerscentrum in het oude hotel. Er wonen 150 mensen. Eind augustus vond er een schietincident plaats voor het gebouw, waarbij een bewoner werd geraakt door een projectiel dat vanuit een rijdende auto werd afgevuurd. De schutter is niet gevonden.

Naar aanleiding van dat incident deed het opvangcentrum afgelopen september niet mee aan de landelijke open dagen van asielzoekerscentra.

Nog voordat het azc opende kostte het de gemeente al twee miljoen euro, onder meer door de vele rechtszaken en klachtenprocedures.

Vorig jaar laagste mosselproductie in dertig jaar

3 hours 21 minutes ago

De Nederlandse mosselproductie is vorig jaar gedaald naar het laagste niveau in dertig jaar, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In 2024 werd 21.700 ton mosselen geproduceerd, bijna 30 procent minder dan een jaar eerder en 80 procent minder dan in 1994.

Als oorzaken voor de afname noemt het CBS natuurlijke factoren. Zo stroomt er te veel zoetwater in de kweekpercelen omdat het vaker regent en is er minder voedsel voor de mosselen beschikbaar.

In Nederland worden mosselen gekweekt op bodempercelen in de Oosterschelde en de Waddenzee. Ook wordt op kleine schaal gewerkt met hangpercelen, waarbij de mosselen gekweekt worden aan lijnen. Ruim twee derde van de gekweekte mosselen is biologisch.

In 2024 werden er op 12.400 hectare schelpdieren geteeld. Hiervan is 84 procent bestemd voor de mosselkweek (10.400 hectare) en 16 procent voor de oesterkweek (2000).

Een groot deel van de Nederlandse mosselen komt terecht in België. In 2023 was dat zo'n 65 procent, meldt de Producentenorganisatie van de Nederlandse Mosselcultuur. In België zit het eten van mosselen, zoals het bekende gerecht moules frites, diep verankerd in de eetcultuur.

Wekdienst 17/12: Besluit over hervormingen vakbond FNV • NOC*NSF Sportgala in Arnhem

5 hours 10 minutes ago

Goedemorgen! Vandaag wordt besloten of de hervormingen bij vakbond FNV mogen doorgaan en in Arnhem worden tijdens het NOC*NSF Sportgala belangrijke sportprijzen uitgereikt.

Eerst het weer: het wordt een grijze dag, maar het blijft grotendeels droog. Met maxima van 11 graden blijft het zacht voor de tijd van het jaar.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van de files en hier lees je waar werkzaamheden en storingen zijn op het spoor.

Wat kan je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Defensie heeft er de afgelopen jaren flink wat mensen bij gekregen, blijkt uit cijfers die de NOS heeft opgevraagd. In vier jaar tijd is het personeelsbestand met bijna 20 procent gegroeid. Alleen al dit jaar zijn er ruim 5500 mensen bij gekomen, van wie ruim een kwart zich heeft aangemeld als reservist.

Zij worden bijvoorbeeld ingezet voor de bewaking van havens en vliegvelden. Er werken nu bijna 80.000 mensen bij Defensie. Het is de bedoeling dat het er over een paar jaar honderdduizend zijn.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Het Kinderwoord van het Jaar is '67'. Dit woord kreeg van kinderen de meeste stemmen, '67' heeft eigenlijk niet echt een betekenis. Het werd vooral populair door video's op sociale media.

Volwassenen blijken het woord vaak niet te kennen:

Fijne dag!

CBS: na vijf jaar daling leven weer meer mensen in armoede

5 hours 35 minutes ago

Voor het eerst in vijf jaar leven er weer meer mensen in armoede. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Vorig jaar hadden ruim een half miljoen mensen in Nederland te maken met armoede, ruim 3 procent van de bevolking.

Volgens de nieuwe definitie van armoede, opgesteld door het CBS, het Nibud en het Sociaal en Cultureel Planbureau, betekent het dat die groep mensen na het betalen van de grootste vaste lasten (wonen, energie, zorg) te weinig geld overhoudt voor de andere minimale levensbehoeften.

Energietoeslag

Eind vorig jaar is een nieuwe methode ingevoerd om armoede te berekenen. Aan de hand van die berekeningen bleek dat in 2023 juist minder mensen in armoede leefden. Dat de armoede vorig jaar is toegenomen komt door het wegvallen van de energietoeslag. Ook hadden toen ruim 130.000 mensen al minstens drie jaar achter elkaar te maken met armoede.

In de voorgaande jaren werd de energietoeslag wel uitgekeerd en dat leidde tot minder armoede. Ook de verhoging van het minimumloon in 2023 en een lage huur voor bijna 600.000 huishoudens speelde een rol. De twee jaren daarvoor daalde de armoede onder andere door loonstijgingen en tijdelijke coronasteunmaatregelen.

Werkenden en bijstandsontvangers

Op dit moment vormen de werkenden de grootste groep die in armoede leeft. "Er zijn ook heel veel werkenden", zegt CBS-hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen. Van de mensen die in armoede leven had 48 procent vorig jaar inkomen uit werk, 29 procent had een bijstandsuitkering.

Volgens de hoofdeconoom zijn werkenden in armoede vaak zelfstandigen die een lastig jaar hebben gehad of mensen die in loondienst zijn, maar zo weinig werken dat ze niet boven de armoedegrens komen.

Slechte gezondheid

Het CBS onderzocht ook de gezondheid van mensen in armoede. Bijna vier op de tien vinden de eigen gezondheid niet goed. Ook hebben mensen met weinig geld vaker een langdurige beperking. En de levensverwachting is ook korter. Bij mannen is die negen jaar korter, bij vrouwen zeven jaar.

Het Centraal Planbureau verwacht voor 2025 en 2026 een daling van de armoede naar minder dan 3 procent. "Dat is nog een beetje koffiedik kijken", zegt Van Mulligen. "Het hangt ook af van de arbeidsmarkt." Die markt is nog steeds heel krap. "Wat dat betreft lijkt het erop dat de koopkracht voor de meeste mensen er wel goed uitziet."

Memory at the Speed of Light

8 hours 5 minutes ago
Look inside a science fiction computer, and you’ll probably see tubes and cubes that emit light. Of course, it’s for effect, but the truth is, people do think light computing …read more
Al Williams

Trump voert druk op Venezuela verder op met aankondiging blokkade olietankers

8 hours 27 minutes ago

President Trump voert de druk op het bewind van de Venezolaanse president Maduro verder op. De VS gaat een blokkade opwerpen voor alle gesanctioneerde olietankers die van en naar Venezuela varen, kondigde Trump aan op sociale media.

Hoeveel olietankers daarmee getroffen worden en hoe de Verenigde Staten zo'n blokkade willen vormgeven, is onduidelijk.

Vorige week onderschepte de VS voor de kust van Venezuela een tanker met vermoedelijk olie uit dat land. Venezuela sprak van een overval en piraterij. Sindsdien blijven veel olietankers in Venezolaanse wateren om te voorkomen dat ze in beslag worden genomen. Het heeft geleid tot een hogere internationale olieprijs.

Trump zegt in zijn bericht dat de blokkade wordt gehandhaafd "totdat Venezuela alle olie, land en andere goederen die het van de VS heeft gestolen teruggeeft". Waar hij dan op doelt, laat hij in het midden. Hij noemt het bewind van Maduro een "buitenlandse terroristische organisatie".

Armada

Trump lijkt er veel aan gelegen om Maduro, een socialistische autocraat, ten val te brengen. De Amerikanen hebben afgelopen tijd in het Caribisch gebied steeds meer troepen en marineschepen samengetrokken. In zijn bericht schrijft Trump dat Venezuela inmiddels is omsingeld door "de grootste armada in de geschiedenis van Zuid-Amerika".

Sinds september hebben de Amerikanen in de Caribische Zee en het oostelijk deel van de Stille Oceaan bovendien tientallen aanvallen uitgevoerd op boten die drugs zouden vervoeren. Daarbij werden vele tientallen mensen gedood.

Trump zegt met de aanvallen een einde te willen maken aan de drugssmokkel naar de VS. Zijn stafchef, Susie Wiles, zei in een interview met Vanity Fair dat deze week uitkwam iets anders. Ze zinspeelde erop dat Trump met de aanvallen het bewind van Maduro omver wil werpen. Ook zei ze dat Trump wordt gedreven door wraakgevoelens tegen politieke tegenstanders.

Imperialisme

Maduro haalde gisteren uit naar Trump. Hij sprak van imperialisme en "fascistisch rechts dat Venezuela wil koloniseren". De VS is volgens hem uit op olie, gas, goud en andere waardevolle grondstoffen van Venezuela.

Critici van Trump wijzen erop dat de president de rol van Venezuela bij drugssmokkel overdrijft. Zo speelt het land geen rol in de export van fentanyl, dat tot honderdduizenden doden in de VS heeft geleid. Cocaïne wordt wel vanuit Venezuela verscheept, maar gaat veelal naar Europa. Daarbij is de export vanuit landen als Colombia en Ecuador veel substantiëler.

Twee doden bij brand in woonzorgcentrum Bussum

9 hours 45 minutes ago

Bij een brand in een woonzorgcentrum in Bussum zijn twee bewoners om het leven gekomen. Een van de slachtoffers is de bewoonster van het appartement waar de brand woedde. Zes mensen raakten lichtgewond.

Het tweede slachtoffer werd enkele uren nadat het pand was ontruimd onwel en kwam daarna te overlijden. Deze persoon was eveneens een bewoner van het verzorgingscentrum en woonde een paar verdiepingen hoger dan het appartement waar de brand uitbrak, schrijft NH.

Twee andere bewoners, twee medewerkers en twee brandweermensen zijn lichtgewond naar het ziekenhuis gebracht. Volgens de veiligheidsregio is hun toestand stabiel.

De brand woedde gisteravond in een appartement op de tweede verdieping van het complex aan de Jozef Israëlslaan. De brand was snel onder controle.

Door de brand is een tiental appartementen langere tijd niet bewoonbaar. De bewoners verblijven tijdelijk op een van de andere locaties van het woonzorgcentrum. De oorzaak van de brand is nog onduidelijk.

Nick Reiner aangeklaagd voor moord op zijn ouders

10 hours 32 minutes ago

Nick Reiner, de zoon van regisseur Rob Reiner, wordt aangeklaagd voor de moord op zijn ouders. De Amerikaanse regisseur (78) en zijn vrouw Michele (70), die fotograaf en producent was, werden zondag dood gevonden in hun huis in Los Angeles. Ze hadden steekwonden.

Volgens de Amerikaanse justitie leidde bewijsmateriaal van de politie naar hun 32-jarige zoon. Die werd enkele uren na de vondst van de lichamen aangehouden.

Nick Reiner wordt ervan beschuldigd zijn ouders met een mes te hebben vermoord. Hij kan levenslang of zelfs de doodstraf krijgen, maar justitie zei dat over de eis nog geen besluit is genomen. De wensen van nabestaanden zouden daarbij worden meegewogen.

Ruzie

Verschillende Amerikaanse media meldden dat Nick Reiner zaterdagavond op een feest openlijk ruzie had gemaakt met zijn ouders, maar over een motief is nog niets duidelijk.

Nick Reiner kampte al sinds zijn tienerjaren met verslaving. In 2015 bracht hij samen met zijn vader de semiautobiografische film Being Charlie uit over een drugsverslaafde tiener. Of hij bij zijn arrestatie onder invloed van drugs of alcohol was, is niet bekendgemaakt.

Rob Reiner werd bekend als acteur en regisseur van films als The Princess Bride, A Few Good Men, When Harry Met Sally en Sleepless in Seattle.

Fotograaf ontdekt duizenden afdrukken van dino's op Italiaanse rotswand

10 hours 56 minutes ago

Een natuurfotograaf is in de Italiaanse Alpen gestuit op een verzameling voetafdrukken van dinosaurussen. Nadat Elio Della Ferrera er melding van had gemaakt, ontdekten paleontologen dat er over een lengte van vijf kilometer wel 20.000 voetafdrukken waren.

Della Ferrera was in september eigenlijk op zoek naar herten en gieren. Door zijn lens zag hij op een rotswand die normaal veelal in de schaduw ligt iets opvallends. Hij klom dichterbij en zag tot zijn eigen verbazing de vele voetafdrukken.

De rotswand met de afdrukken ligt niet ver van de plaats Bormio, waar in februari wordt geskied voor de Winterspelen. Het zijn afdrukken van langnekkige herbivoren die zo'n tien meter hoog waren. Sommige afdrukken zijn 40 centimeter lang en hebben duidelijke klauwen.

Modderig

De paleontologen concluderen dat de dino's in grote kuddes onderweg waren en bij stops een cirkel vormden, mogelijk om zich beter te kunnen verdedigen.

Het gebergte was vroeger een warme lagune. Omdat de dino's door de modder liepen, werden de voetafdrukken waarschijnlijk zo goed bewaard. Bij het verschuiven van de tektonische platen ontstonden uiteindelijk de Alpen en kwamen de voetafdrukken verticaal te liggen.

De gouverneur van de regio Lombardije spreekt van een "geschenk voor de Winterspelen". Voor toeristen zal het alleen lastig zijn de afgelegen plek te bezoeken, omdat er geen paden naartoe zijn.

Fotograaf Della Ferrera sprak de hoop uit dat de ontdekking "ons allen uitnodigt om te reflecteren, om stil te staan bij hoe weinig we weten van de plekken waar we leven: ons thuis, onze planeet".

Groningen tekent beroep aan tegen zoutwinning bij Heiligerlee

11 hours 57 minutes ago

De provincie Groningen gaat in beroep tegen het besluit om zout- en chemicaliënproducent Nobian nog tien jaar zout te laten winnen bij Heiligerlee. Demissionair minister van Klimaat en Groene Groei Sophie Hermans stemde een maand geleden onder voorwaarden in met het winningsplan Heiligerlee 2025-2035.

Hermans wil dat Nobian nader onderzoek doet naar manieren om de zoutcavernes veilig af te sluiten. Ook moet het bedrijf binnen vijf jaar een afsluitplan indienen.

De provinciale politiek is bezorgd over zoutwinning en de daardoor veroorzaakte bodemdaling van enkele millimeters per jaar. Die komt bovenop de bodemdaling door de gaswinning. Groningen dient zijn argumenten voor de beroepszaak komende maand in bij de Raad van State.

Zorgen over lekkages

Bij Heiligerlee wordt sinds 1957 zout gewonnen. Het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) vindt het onverantwoord door te gaan met winning uit deze cavernes en adviseerde het ministerie niet in te stemmen met het verzoek. De toezichthouder vindt de huidige situatie beheersbaar en veilig, maar maakt zich zorgen over bodemdaling en mogelijke lekkages op de lange termijn, bijvoorbeeld door scheuren of sinkholes. Het bedrijf staat al jaren onder verscherpt toezicht van het SodM.

Nobian zelf, de Mijnraad en onderzoeksinstituut TNO stellen dat de cavernes wel veilig 'hard' kunnen worden afgesloten zoals in het winningsplan staat beschreven. Volgens Nobian heeft de zoutwinning in het verleden niet geleid tot schade door aardbevingen. Het bedrijf is verplicht bodemtrillingen te meten tot dertig jaar na het beëindigen van de winning. Inwoners kunnen schade melden bij het Instituut Mijnbouwschade Groningen.

Zuidwending

De minister stemde in oktober ook in met een verlenging van de zoutwinning door Nobian bij Zuidwending, eveneens in Oost-Groningen. De provincie tekende beroep aan omdat onduidelijk is hoe groot de risico's zijn van het 'harde afsluiten'. Volgens de minister is rekening gehouden met de "terechte" zorgen van de provincie over veilige sluiting.

Eerder deze maand tekende het Rijk een intentieverklaring met de regio, die minister Hermans ziet als een "belangrijke mijlpaal richting een toekomstvisie voor het gebied". Daarnaast wordt gewerkt aan het Zout Onderzoeksprogramma Nederland. Daarin krijgt het afsluiten van cavernes "een stevige plek", aldus Hermans.