Aggregator

Land van Maas en Waal herdenkt watersnood 1926: 'Den diek is deurgebroken'

23 minutes 46 seconds ago

Het Land van Maas en Waal herdenkt vandaag de grote overstromingen die het gebied precies honderd jaar geleden troffen. Het water kwam op sommige plekken in het rivierengebied tot vijf meter hoog te staan. Meer dan 10.000 mensen sloegen op de vlucht.

Wonder boven wonder kwam er tijdens de watersnood niemand om het leven, meldt Omroep Gelderland. Maar de schade was enorm. Zo'n duizend huizen, ongeveer een kwart van het totaal, werden weggevaagd.

De herdenking begon vanochtend met een bijeenkomst in de kerk in Overasselt, niet ver van Nijmegen. Dat is geen toeval. In Overasselt werd op oudjaarsdag 1925 voor het eerst alarm geslagen.

Het regende toen al dagen. De uiterwaarden van de Maas waren al ondergelopen en er kwam meer smeltwater uit de Ardennen aan. Een zuidwesterstorm joeg het hoge water al dagen tegen de dijken, soms zelfs eroverheen. Bij de vroegmis op 31 december 1925 in de kerk van Overasselt kwam het echte slechte nieuws: den diek is deurgebroken, zei de dominee. De parochieherder wachtte niet af. Hij rende naar het klokkentouw om met het luiden van de kerkklokken de ongeveer 20.000 bewoners van het Land van Maas en Waal te waarschuwen voor het wassende water.

Op de vlucht

Met man en macht brachten de mensen hun vee en huisdieren in veiligheid. Kippen en varkens werden op zolder gestald. Koeien en paarden werden de dijk op gestuurd of de rivier overgevaren naar veilige droge oorden. Daarna sloegen meer dan 10.000 mensen zelf op de vlucht. Zij werden onder andere opgevangen in Tiel, Den Bosch en Tilburg.

De gevolgen van de dijkdoorbraak waren in sommige delen van het gebied groter dan in andere delen. Dat komt door de vorm en ligging van het Land van Maas en Waal. Die is te vergelijken met een badkuip die een beetje scheef staat.

Op de plek van de dijkdoorbraak, het meest hooggelegen stukje land, stond het water 80 à 90 centimeter hoog. Maar stroomafwaarts in het veel lager gelegen deel van het gebied bij Alphen en Dreumel klotste het water tot 4 à 5 meter hoogte tegen de dijken (de randen van de badkuip).

Dynamiet

Dijkgraaf Johan de Leeuw zag zich genoodzaakt om de badkuip met Maaswater leeg te laten lopen. Hij zette het leger in om de dijk bij Alphen en Dreumel met dynamiet op te blazen. Zo kon het water weglopen.

Dat leek een oplossing, maar betekende een nieuwe nachtmerrie voor de bewoners. "De stroming die ontstond heeft er ook voor gezorgd dat veel ondergelopen huizen werden vernield", weet Ben van Dijk van de werkgroep Historisch Alphen aan de Maas. "Een eeuw geleden waren hier best veel klompenmakers en die hadden naast hun huis boomstammen liggen om te verwerken. Door de stroming zijn die boomstammen tegen huizen gaan bonken."

Niet alleen het Land van Maas en Waal kampte eind 1925, begin 1926 met watersnood. Ook in Limburg ging het mis.

Op tientallen plaatsen in Limburg braken de dijken op oudjaarsdag 1925 door, meldt L1 Nieuws. Zo ook bij Ool, niet ver van Roermond.

De bejaarde broers Theo en Wim Poulussen werden pas veel later geboren, maar kregen de verhalen mee van hun vader die in Ool woonde. "Er werd vroeger bijna niet over gesproken. Want het was bijna normaal. De Maas kwam en de Maas ging weer", zegt Theo Poulussen. Broer Wim vult aan: "Mensen weten niet meer wat het water doet. Bij de zware overstromingen in 2021 wisten velen zich geen raad. Met veel ramptoeristen. Vroeger hoorde hoogwater gewoon bij het leven."

Het blijft onduidelijk hoeveel water de Maas precies afvoerde eind 1925, begin 1926. Maar het zou gaan om ruim 3000 kubieke meter per seconde. Vergelijkbaar met de piekjaren 1993, 1995 en 2021. Maar door de minimale Maasbeveiliging destijds en de talloze dijkdoorbraken stond het waterpeil toen veel hoger in de straten.

De totale schade bedroeg zo'n 10 miljoen gulden. Omgerekend naar nu is dat ruim 100 miljoen euro. Door het hele land werd geld ingezameld voor de slachtoffers van de watersnood. De opbrengst: ruim 4,5 miljoen gulden.

Kan gebeuren

Maar politiek Den Haag weigerde om de watersnoodramp van 1926 te bestempelen als nationale ramp. De redenering was dat dit soort gebieden nou eenmaal kon overstromen. Het Rijk hield de hand op de knip en betaalde niet mee aan het schadeherstel.

De herdenking van vandaag beperkt zich niet tot een bijeenkomst. Vanaf 12.00 uur luidden alle kerkklokken van alle dorpen in het Land van Maas en Waal achter elkaar, in estafette.

Landen veroordelen Israëlisch besluit tot weren hulporganisaties

55 minutes 59 seconds ago

Verschillende landen hebben het besluit van Israël om enkele tientallen hulporganisaties de toegang te ontzeggen in Gaza en op de Westelijke Jordaanoever veroordeeld.

In een gezamenlijke verklaring noemen de ministers van Buitenlandse Zaken van Canada, Denemarken, Finland, Frankrijk, IJsland, Japan, Noorwegen, Zweden, Zwitserland en Groot-Brittannië het besluit "onaanvaardbaar". Ook spreken ze van "buitensporige beperkingen".

De ministers roepen Israël op om ervoor te zorgen dat de hulporganisaties "op een duurzame manier" kunnen werken in Gaza en op de Westoever. "Zonder deze hulporganisaties zal het onmogelijk zijn om aan alle dringende behoeften te voldoen."

Nederland heeft voor zover bekend niet gereageerd op het besluit van Israël.

Nieuwe regels

Israël hanteert vanaf morgen nieuwe regels voor hulporganisaties. Zo moeten werknemers van de organisaties onder meer informatie over adressen, gezinssamenstellingen, accounts op sociale media en andere privacygevoelige data delen met de Israëlische autoriteiten. Organisaties die kritisch zijn geweest over de manier waarop Israël oorlog voert in Gaza of kritiek hebben op de Israëlische regering lijken nu geweerd te worden.

Israël zegt dat de regels nodig zijn om te controleren of medewerkers geen banden hebben met Hamas. Ook zou het doel zijn om de "integriteit van humanitaire hulp te waarborgen".

Veel organisaties hebben geweigerd gegevens van hun personeel te delen met de Israëlische autoriteiten. Bijvoorbeeld omdat het niet mag van de privacywetten, maar ook omdat de organisaties vrezen voor de veiligheid van hun mensen. De afgelopen jaren zijn geregeld Palestijnse werknemers opgepakt door Israël omdat ze iets hadden gepost op sociale media wat Israël niet aanstond. De organisaties zeggen nu niet zeker te weten of de informatie die ze moeten delen veilig is.

'Verwoestende gevolgen'

Op de lijst van Israël staan grote hulporganisaties als Artsen Zonder Grenzen, War Child, Oxfam Novib en Norwegian Refugee Council. Artsen Zonder Grenzen zegt dat het blokkeren van de hulp verwoestende gevolgen zal hebben voor de Palestijnen.

Volgens Artsen Zonder Grenzen komt 20 procent van de ziekenhuisbedden in Gaza van de organisatie. "We zoeken dringend naar oplossingen zodat we de Palestijnen in Gaza en de Westelijke Jordaanoever van diensten kunnen blijven voorzien."

Norwegian Refugee Council laat weten niet verbaasd te zijn door het Israëlische verbod. "Het sluit aan bij wat we de afgelopen ruim twee jaar hebben gezien: de Israëlische autoriteiten belemmeren voortdurend de werkzaamheden van onpartijdige, onafhankelijke en neutrale humanitaire hulporganisaties." Verschillende hulporganisaties hebben Israël opgeroepen om hun besluit te heroverwegen.

'Blijft niks meer over'

Israël beweert dat 99 procent van de humanitaire hulp aan Gaza ongemoeid blijft door het besluit en zegt dat andere organisaties de taken kunnen overnemen. Volgens Pim Kraan van Save the Children blijft er echter niks meer over van de hulp in Gaza.

"Ik lees cijfers van de VN dat Gaza de helft van de gezondheidsposten zal verliezen. Ook zal een derde van de medische hulpgoederen van internationale hulporganisaties wegvallen en zal 90 procent van de mobiele medische teams er niet meer zijn", aldus Kraan. Verschillende hulporganisaties hebben Israël opgeroepen om hun besluit te heroverwegen.

Mike Huckabee, de Amerikaanse ambassadeur in Israël, zegt op sociale media het eens te zijn met het Israëlische besluit. Hij beschuldigt meerdere hulporganisaties ervan "terroristen op hun loonlijst te hebben". De Verenigde Staten zijn een van de trouwste bondgenoten van Israël.

Dreumes (1) beroofd van muts in Amstelveen, politie pakt verdachte op

1 hour 4 minutes ago

Een jongen van 1 is vorige week bestolen van zijn mutsje in het winkelcentrum in Amstelveen. De dreumes zat op dat moment in een kinderwagen die zijn oma voortduwde. De politie heeft een verdachte opgepakt.

De politie in Amstelveen meldt nog nooit een melding zoals deze te hebben gehad.

Volgens NH Nieuws vond de beroving anderhalve week geleden plaats in winkelcentrum Stadshart. Op basis van camerabeelden kon de politie de verdachte herkennen en een paar dagen later werd hij opgepakt. In de woning van de verdachte trof de politie het gestolen mutsje aan.

De verdachte, over wie de politie verder niets meedeelt, is verhoord. Volgens de politie wordt hem in overleg met justitie een "passende straf" opgelegd.

Auto met drie lichamen gevonden in rivier België

1 hour 57 minutes ago

In België zijn drie lichamen gevonden in een auto in de Maas, melden Belgische media. De BMW lag ondersteboven op zes meter diepte in de buurt van de Waalse stad Namen.

Volgens de lokale autoriteiten is het voertuig zondag bij een ongeluk te water geraakt. Het is nog niet bekend hoe dat precies gebeurde.

De slachtoffers waren tussen de 18 en 26 jaar oud en kwamen uit Charleroi en de omgeving van Namen. Nadat een van hen zondag niet was thuisgekomen, schakelde zijn moeder de hulpdiensten in. Die vonden vervolgens op een afgelegen plek die slecht verlicht is bandensporen richting de rivier.

Duikers stuitten gistermiddag op de auto in de Maas. Daarin werden ook de lichamen van het drietal aangetroffen.

De toedracht van het ongeluk en de exacte doodsoorzaak van de slachtoffers worden nog onderzocht.

Weer internationale treinen naar Londen, maar nog steeds vertragingen

3 hours 13 minutes ago

Al het treinverkeer van en naar Londen van Eurostar rijdt weer volgens schema, meldt het treinbedrijf. Wel wordt gewaarschuwd voor vertragingen en voor treinen die op het laatste moment geschrapt kunnen worden. Zo hadden de eerste treinen van Amsterdam naar Londen vanochtend een vertraging van ongeveer een uur.

Eurostar annuleerde gisteren alle treinen van en naar Londen vanwege ernstige problemen met de bovengrondse stroomvoorziening in de Kanaaltunnel, de belangrijkste verbinding tussen het Europese vasteland en het Verenigd Koninkrijk.

Door de storing lag het treinverkeer urenlang stil, waardoor duizenden passagiers op de stations van Parijs, Amsterdam, Rotterdam, Brussel en Londen strandden.

Sommige treinreizigers vonden de vertraging een ramp, anderen blijven graag nog een paar dagen in Londen:

De problemen kwamen op een ongelukkig moment, in een van de drukste periodes van het jaar. Veel passagiers maken tijdens de feestdagen gebruik van deze treinverbinding om vrienden en familie te bezoeken. De BBC spreekt van een "ellendige dag voor minstens 25.000 passagiers".

Gisteren rond 17.00 uur startte Eurostar de dienstregeling van en naar Londen weer op. De Kanaaltunnel werd toen deels heropend. Maar de problemen waren daarna nog niet voorbij. Tussen Amsterdam en Londen reden nauwelijks treinen. Ook zaten Eurostar-passagiers vannacht urenlang vast in de trein.

Zo stapte Dennis van der Steen gisteravond in de trein naar Amsterdam, die om 20.49 uur vertrok vanuit London St Pancras. Maar voordat de trein de tunnel bij Dover bereikte, kwam hij tot stilstand. Na zes uur wachten bij de ingang van de tunnel keerde de trein terug naar Londen.

"Wij hoopten op oudejaarsavond thuis te zijn en het te vieren met familie en vrienden", zei hij tegen de BBC. "De trein is donker, de passagiers slapen en wachten, en ze zijn ook erg bezorgd."

Eurostar zegt dat passagiers hun tickets gratis kunnen omboeken naar een andere datum. Ook kunnen passagiers een compensatie aanvragen vanwege de opgelopen vertragingen.

Nederlanders in Tirol mishandelen Duitser met onder meer skischoen

3 hours 24 minutes ago

In Mayrhofen in de Oostenrijkse provincie Tirol hebben zes Nederlanders een 19-jarige Duitser zwaar mishandeld. De jongen werd onder meer in zijn gezicht geslagen met een skischoen, meldt de regionale politie.

De mishandeling in het bekende skigebied was twee dagen geleden rond 22.00 uur, na een ruzie op straat. Toen de Duitser op de grond viel na de klap met de skischoen werd hij herhaaldelijk geschopt.

De 19-jarige man werd eerst naar een ziekenhuis in de omgeving gebracht en later naar een kliniek in Innsbruck. Het is niet bekend hoe de man er nu aan toe is. De Oostenrijkse politie meldt aan de NOS dat de daders voortvluchtig zijn.

Tweede incident in korte tijd

Op tweede kerstdag deed zich een soortgelijk incident met ten minste drie mannen voor in het plaatsje Ischgl, hemelsbreed 120 kilometer van Mayrhofen. Een 21-jarige Nederlander ging daar op de vuist met een 24-jarige Nederlander en een 28-jarige Belg, schrijft een lokaal nieuwsmedium.

De 21-jarige zou de anderen in het gezicht hebben geslagen en vervolgens hebben geschopt, waardoor zij ernstige verwondingen opliepen.

Douane onderschept dit jaar recordhoeveelheid cannabis

3 hours 56 minutes ago

De Nederlandse douane heeft dit jaar een recordhoeveelheid cannabis onderschept. Er werd 60.000 kilo in beslag genomen, ruim vier keer zo veel als in 2024. Toen ging het om 14.500 kilo.

Het grootste deel van de cannabis werd gevonden in de haven van Rotterdam. Maar ook op Schiphol wordt de drug steeds vaker ontdekt. Het in beslag genomen gewicht is daar verdubbeld ten opzichte van vorig jaar. De meeste onderschepte cannabis kwam uit de Verenigde Staten, Canada en Thailand.

Europees probleem

Volgens de douane is de toename niet alleen een Nederlands probleem, maar werd ook in landen als Duitsland, België en Spanje dit jaar veel meer cannabis onderschept. De drugs die in Nederland in beslag worden genomen zijn dan ook vaak niet bestemd voor de Nederlandse markt, maar voor andere landen.

De douane zegt dat cannabis vaak niet eens meer goed wordt verstopt. Voorheen werden de drugs door criminelen nog verborgen in bijvoorbeeld bankstellen, maar steeds vaker zitten ze gewoon in dozen op containers of pallets.

De douane gaat extra maatregelen nemen in de aanpak tegen cannabis. Zo worden de controles uitgebreid en gaat er intensiever samengewerkt worden met landen als de VS en Canada, waar veel cannabis vandaan komt.

Thailand laat Cambodjaanse krijgsgevangenen vrij in wapenstilstand-deal

4 hours 28 minutes ago

Thailand heeft achttien Cambodjaanse krijgsgevangenen vrijgelaten die vijf maanden in Thailand hebben vastgezeten. Dat was een van de afspraken uit het staakt-het-vuren dat beide landen afgelopen weekend overeenkwamen.

Volgens het Thaise ministerie van Buitenlandse Zaken is de repatriëring in overeenstemming met internationale humanitaire principes en gaat het om "een blijk van goede wil en van het opbouwen van vertrouwen". Het Cambodjaanse ministerie van Defensie zegt dat de vrijlating bijdraagt aan vrede en een stabiele relatie tussen de twee landen.

Afgesproken was dat de krijgsgevangenen 72 uur na het ingaan van het staakt-het-vuren zouden worden vrijgelaten. Maar gisteren verklaarde Thailand dat er zondagavond drones waren gesignaleerd, wat een schending van het bestand zou zijn. Om die reden liep de repatriëring vertraging op. Uiteindelijk werden de Cambodjaanse gevangenen bijna 24 uur langer vastgehouden.

Conflict over de grens

Ongeveer vier weken geleden werd het onrustig bij de grensovergang tussen de Thaise provincie Changwat Chantaburi en de Cambodjaanse provincie Pailin. Sinds dat moment vielen opnieuw tientallen doden. Ook zijn ruim een miljoen burgers uit Thailand en Cambodja op de vlucht geslagen voor het geweld.

Afgelopen zaterdag ondertekenden de ministers van Defensie na drie dagen onderhandelen een overeenkomst om een einde te maken aan de gevechten langs de grens. Sindsdien geldt er een wapenstilstand.

Tempelcomplexen

Het grensconflict tussen de Zuidoost-Aziatische landen speelt al vele decennia. Beide landen claimen een aantal tempelcomplexen in de regio.

Cambodja heeft gelijk gekregen van het Internationaal Gerechtshof in Den Haag. Volgens Thailand zijn er in de koloniale tijd fouten gemaakt bij het vaststellen van de grens.

Cao-lonen stegen dit jaar met 5 procent opnieuw harder dan de prijzen

5 hours 27 minutes ago

Werknemers met een cao hebben er het afgelopen jaar gemiddeld 5 procent loon bij gekregen. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Daarmee zijn de cao-lonen voor het derde opeenvolgende jaar harder gestegen dan de inflatie.

De prijzen stegen het afgelopen jaar met 3 procent, zo berekende De Nederlandsche Bank (DNB) twee weken geleden. In die berekeningen kwam DNB ook al uit op een loonstijging van 5 procent in 2025.

De lonen stegen vorig jaar wel minder hard dan de twee voorgaande jaren. Toch spreekt het CBS wel van een van de hoogste stijgingen in de afgelopen veertig jaar.

In 2024 kwam de loonstijging voor werknemers met een cao uit op 6,5 procent. Vorig jaar kwam de inflatie uit op 3,3 procent. In 2023, toen de inflatie 3,8 procent was, gingen de lonen nog met 6,1 procent omhoog.

Stijgers

Werknemers in de farmaceutische industrie gingen er vorig jaar met 8,7 procent het meest op vooruit. Daarna volgen de chemische sector (7,5 procent) en informatie en communicatie (7,4 procent).

Ook mensen in de schoonmaakbranche gingen er met 6,3 procent aardig op vooruit. In de gezondheidszorg (4,4 procent), het onderwijs (4,5 procent), de bouw (5,7 procent) en de horeca (4,7 procent) stegen de lonen eveneens harder dan de inflatie.

Het minst stegen de lonen in de kleding- en textielindustrie. Deze sector was de enige waarin de loonstijging (2,8 procent) onder de inflatie lag, waarmee werknemers er dus feitelijk op achteruitgingen.

Groei dankzij consumenten

DNB berekende twee weken geleden dat de economie dit jaar 1,7 procent zal groeien. Dat is flink meer dan de 1 procent waarvan DNB uitging in het voorjaar, toen er veel onzekerheid was over de handelsoorlog met de Verenigde Staten.

De economie groeide harder, onder meer doordat consumenten hun geld bleven uitgeven. Dat kwam door de stijgende lonen.

Bewogen beursjaar eindigt met winst: 'Leerzaam jaar geweest'

6 hours 2 minutes ago

Records op de AEX, bijna door de historische grens van duizend punten en een rendement dat richting de 8 procent kruipt: wie niet beter weet, zou denken dat beleggers aan de Amsterdamse beurs er een zorgeloos jaar op hebben zitten.

Wie de grafiek van de AEX in 2025 bekijkt, ziet dat het op zijn zachtst gezegd een bewogen jaar was. Na de beurseuforie over de terugkeer van Donald Trump als Amerikaans president, stortten de koersen in april in, toen Trump een wereldwijde handelsoorlog ontketende.

Daarna veerden de beurzen net zo snel op als ze onderuitgingen. De koersen bleven hoog, ondanks de aanhoudende oorlog in Oekraïne, onrust in het Midden-Oosten, de val van het kabinet-Schoof en zorgen over een knappende AI-bubbel.

"Het is een jaar waarin we hebben geleerd dat je je niet gek moet laten maken van bewegingen op de korte termijn", zegt beursanalist Corné van Zeijl van Cardano over het beursjaar 2025. "Wie in april zijn aandelen in paniek verkocht, zal nu met een vervelend gevoel terugkijken. Wat dat betreft was het een leerzaam jaar."

Hoe leerzaam ondervonden de leden van beleggingsclub Duitenberg aan de Universiteit Twente. Daar was begin april best veel stress, vertelt Sebastiaan Visscher, die toen voorzitter van de club was. "Iedereen was eigenlijk wel geschrokken natuurlijk, ook omdat het zo snel ging", blikt hij terug. "Vooral Amerikaanse aandelen smolten heel hard weg."

Buy the dip

Visscher had zelf belegd in aandelen van autofabrikant Volkswagen via een zogenoemde hefboomconstructie. Daarmee koop je aandelen met geleend geld. Dat is erg risicovol, omdat je moet verkopen als de koers te veel wegzakt. "Achteraf is het zonde, maar toen moest ik door het grote risico mijn posities in Volkswagen wel sluiten."

Oudere clubleden die de crisis op de beurs bij de uitbraak van het coronavirus in 2020 hadden meegemaakt, herinnerden zich een wijze les uit die periode. "Buy the dip", zegt huidig voorzitter Milan den Ouden van aandelen op het moment dat ze goedkoop zijn. "En beleggen doe je voor de lange termijn. Dat zie je nu aan het einde van het jaar. De waarderingen van dezelfde aandelen zijn nu best wel hoog."

Schade viel mee

Ook bij banken hadden de beleggingsteams geleerd van de ervaring van de coronadip, want ook toen trokken de beurzen na een flinke dip relatief snel weer bij. "In maart en april kregen we best wat nerveuze klanten aan de lijn", vertelt Taoufik Boussebaa, hoofd beleggingsstrategie bij Rabobank. "We hebben ook veel gecommuniceerd met klanten, via mails, in de app en met webinars. Over het algemeen zijn klanten rustig gebleven. We hebben weinig paniekverkopen gezien."

Beleggers hebben de afgelopen jaren nogal wat onzekere momenten meegemaakt", stipt Boussebaa aan. "Denk ook aan de oorlog in Oekraïne. De heffingen van Trump waren wel verwacht, maar de omvang, dat was wel even schrikken. Toch zien we nu per saldo een plus van ongeveer 8 procent voor aandelen."

Al na een maand waren de aandelen terug op hun oude waarden, omdat Trump na een hectische beursweek zijn harde toon matigde. "De gevreesde handelsoorlog kwam er niet", zegt Van Zeijl. "Andere handelsblokken gingen met de pootjes omhoog liggen, behalve China. Daardoor viel de schade van de hogere tarieven die uiteindelijk werden afgesproken mee."

Winsten zakten niet in

Wat volgens de twee beursanalisten meehielp, waren de winsten van beursgenoteerde bedrijven, want die zakten dit jaar helemaal niet in. "De meest sombere scenario's konden daarom van tafel", zegt Boussebaa. "Vanuit het perspectief van een aandelenbelegger is de winstontwikkeling het belangrijkst. En dat hield zich dit jaar heel goed staande."

Beleggers zien het daarom voor 2026 best positief in. Zo is de Beleggersbarometer van ING, waarin de bank de stemming peilt onder beleggende klanten, "bescheiden optimistisch" over komend beursjaar.

Dat merkt ook Van Zeijl onder professionele beleggers, waar hij jaarlijks de stemming peilt. "Zij rekenen op een rustig, maar mooi jaar met een gemiddelde stijging van 5 procent."

Ondanks het cijfermatig goede beursjaar is er volgens Boussebaa in 2025 wel degelijk iets veranderd. "Het aanzien van de Verenigde Staten heeft echt wel een structurele deuk opgelopen door het handelsbeleid van president Trump. De dollar heeft echt betekenisvolle waarde verloren ten opzichte van de euro."

Wekdienst 31/12: Vrijwel droge jaarwisseling • Nationaal Vuurwerk in Rotterdam

6 hours 39 minutes ago

Goedemorgen! Het is oudjaarsdag. Er mag - voor het laatst - vanaf 18.00 uur vuurwerk worden afgestoken worden. En op een eiland in de Stille Oceaan is het als eerste 2026.

Eerst het weer. Oudjaarsdag verloopt overwegend bewolkt, al komt in het zuiden ook af en toe de zon te voorschijn. In het noorden blijft een bui mogelijk. Bij een matige tot vrij krachtige noordwestenwind wordt het maximaal 4 tot 7 graden. De komende dagen is het wisselvallig winterweer met dagelijks kans op winterse buien.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van de files en hier lees je waar werkzaamheden en storingen zijn op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Op de spoorlijn naar de toeristische attractie Machu Picchu in Peru zijn twee treinen in botsing gekomen. In de treinen zaten enkele tientallen toeristen. Een van de twee machinisten is bij het ongeluk overleden. Ook zijn zeker vijftig mensen gewond geraakt. Na de botsing werd het treinverkeer naar de eeuwenoude Incastad stilgelegd. De oorzaak van het ongeluk is nog niet bekend.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Tradities rond de jaarwisseling zijn er om in ere gehouden te worden. En daar komt best wat bij kijken. Verslaggever Danny Simons neemt je mee op een tour langs de oliebollenkraam, de wijnspecialist en een carbidschietfestival.

Fijne dag!

Code geel vanwege gladheid nog in vijf provincies, meerdere ongelukken

6 hours 46 minutes ago

Hoewel de ergste problemen voorbij lijken, geldt nog steeds code geel wegens gladheid in vijf provincies in het oosten en zuiden van het land. Rijkswaterstaat waarschuwt dat natte weggedeelten daar nog steeds kunnen bevriezen.

Sinds gisteravond was het op tal van plekken spekglad. Dat leidde vooral in het westen en in het noorden van het land tot glijpartijen en veel ongelukken. Een aantal mensen raakte gewond, maar voor zover nu bekend was geen van de verwondingen ernstig.

Afgelopen nacht ging het onder andere mis in een bocht op de Meterkampstraat in Rijswijk. Daar belandde een auto die van de weg raakte ondersteboven in het water. Even later gleed ook een politieauto die te hulp wilde schieten op dezelfde plek het water in, meldt Omroep West.

Het ongeluk met de politieauto is te zien op deze dashcambeelden:

Iets ten zuiden daarvan waarschuwde de veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond dat de situatie op de weg "zeer ernstig" was. Een woordvoerder raadde mensen aan hun vertrek uit te stellen.

De ambulancediensten hadden het druk met kleine ongelukken, met gevolgen voor de wachttijd. Bij omroep Rijnmond zei een fietser die gevallen was in Barendrecht dat hij 40 minuten moest wachten voordat een ambulance arriveerde.

Bij een ander ongeluk in Schiedam kon een politiebus niet te hulp schieten omdat hij weggleed van het wegdek. Een 4x4-pick-up van Rijkswaterstaat moest te hulp schieten met strooizout en een sleepkabel.

Auto's kunnen niet wegrijden

De A58 in Zeeland was vanochtend van Middelburg-Oost tot aan knooppunt Stelleplas korte tijd in beide richtingen afgesloten nadat een aantal auto's was weggegleden, meldt Omroep Zeeland. Pas toen Rijkswaterstaat extra zout had gestrooid en onderzocht had of de weg weer veilig was, werd de snelweg opengesteld.

Niet alleen op de A58, ook elders in Zeeland waren vanochtend tal van incidenten. Bij 's-Heer Arendskerke raakte iemand gewond toen de bestuurder de macht over het stuur verloor en in de sloot belandde.

Ook in Friesland was de weg op veel plekken net een ijsbaan, schrijft Omrop Fryslân. Zo gleed tussen Grou en Jirnsum een auto van de weg en belandde in de sloot. Niemand raakte gewond.

Op een brug in Jirnsum stond geruime tijd een vrachtauto stil die door de gladheid niet verder kon. Toen die was weggehaald, raakte iets verderop in het dorp een auto van de weg.

In Nieuwerkerk aan den IJssel belandde een auto in het water door de gladheid. Het is onduidelijk hoe het met de bestuurder is.

Omroep West meldt ook ongelukken in Aarlanderveen, Alphen aan den Rijn, Delft, Den Haag, Oegstgeest, Nootdorp, Pijnacker en Zoetermeer.

In het dorp Spierdijk in Noord-Holland landde een auto op zijn kop in een sloot. De bestuurder is naar het ziekenhuis gebracht.

In Schalkhaar bij Deventer kwam een automobilist op een haar na in het Overijssels Kanaal terecht. De auto kwam tegen de brugleuning tot stilstand en raakte daarbij zwaar beschadigd.

Als gevolg van ijsvorming op de bovenleiding reden vanochtend op een aantal trajecten geen of minder treinen. Inmiddels zijn de problemen op het spoor voorbij.

Het KNMI gaat ervan uit dat de gladheid vanmiddag overal in het land voorbij is.

Amerikaanse acteur Isiah Whitlock (The Wire) overleden

8 hours 47 minutes ago

De Amerikaanse acteur Isiah Whitlock is op 71-jarige leeftijd overleden. Whitlock speelde in de dramaserie The Wire de corrupte senator Clay Davis ("sheeeee-it"). Ook speelde hij in meerdere films van de Amerikaanse regisseur Spike Lee zoals BlacKkKlansman en 25th Hour.

Het overlijden van de acteur werd bekendgemaakt op Instagram door zijn manager, Brian Liebman. Hij noemt Whitlock een "briljant acteur" en "een nog beter mens". Tegen persbureau AP zegt Liebman dat Whitlock na een kort ziekbed stierf in New York.

Sheeeee-it

Whitlock stond als Davis in The Wire bekend om zijn kenmerkende uitspraak van het woord shit als "sheeeee-it". De acteur sprak het woord voor het eerst zo uit in de film The 25th Hour van Spike Lee, daarna deed hij het dunnetjes over in She Hate Me uit 2004.

De makers van de HBO-serie The Wire, over de drugsproblematiek in de Amerikaanse stad Baltimore, verwerkten het vervolgens op die manier in het script, vertelde Whitlock jaren geleden in een interview. De acteur zei zelf twee of drie keer per dag door onbekenden herinnerd te worden aan zijn uitspraak.

Voorbijgangers op straat deden zijn uitspraak binnen gehoorafstand na of vroegen hem "sheeeee-it" in hun bijzijn voor te doen. Vaak kwam hier een telefoon aan te pas waarna Whitlock "sheeeee-it" tegen een compleet vreemde aan de lijn moest zeggen.

Isiah Whitlock met "sheeeee-it" in The Wire:

Filmmaker Spike Lee noemt de dood van Whitlock een groot verlies. "Ik ga hem de rest van mijn leven missen", zegt Lee tegen persbureau AP. Whitlock speelde in vijf films van Lee. De filmmaker noemt de acteur een prachtig mens met veel humor. "Dat was gewoon zijn aard, hij maakte mensen aan het lachen."

Whitlock was ook als stem te horen in animatiefilms van Pixar, waaronder als commandant Burnside in Lightyear en River Scott in Cars 3.

James Ransone

Het is de tweede keer in een maand tijd dat een acteur uit The Wire komt te overlijden. Bijna twee weken geleden stierf James Ransone op 46-jarige leeftijd. De HBO-dramaserie betekende in 2003 zijn grote doorbraak.

Voor het eerst in tien jaar zwarteberenjacht in Florida, 52 beren afgeschoten

10 hours 26 minutes ago

In de Amerikaanse staat Florida zijn deze maand ruim vijftig zwarte beren afgeschoten. Het was voor het eerst in tien jaar tijd dat er mocht worden gejaagd op de beren. De jacht was voorbehouden aan een groep vergunninghouders, maar hier zaten ook tegenstanders van de jacht bij die zich expres hadden aangemeld.

Mogelijk is daardoor het aantal afgeschoten beren lager uitgevallen dan verwacht.

Vergunninghouders mochten van 6 december tot afgelopen zondag jagen op de beren waarvan er naar schatting ruim 4000 in Florida leven. 172 mensen waren hiervoor ingeloot. Er waren ruim 160.000 aanmeldingen.

Toch jaagden lang niet alle vergunninghouders de afgelopen weken op beren. Zeker 48 vergunningen gingen naar tegenstanders van de jacht, meldt de Amerikaanse milieuorganisatie Sierra Club. De milieuorganisatie riep tegenstanders op zich op te geven in de hoop daarmee berenlevens te sparen.

De mensen die wel gebruik maakten van hun vergunning, mochten elk één beer doden.

Voortijdig stopgezet

In 2015 werd voor het laatst toestemming gegeven voor een zwarteberenjacht in Florida. De jacht werd toen echter voortijdig stopgezet, omdat het uit de hand was gelopen.

Destijds kreeg iedereen tegen betaling toestemming om te jagen wat resulteerde in ruim 3700 vergunningen. Tijdens de jacht werden ruim 300 beren afgeschoten, waaronder 38 berinnen met jongen.