Aggregator

Parkeergarage Nieuwegein stortte in door ontwerpfout en gebrek aan verantwoordelijkheid

1 week 1 day ago

De hellingbanen van de parkeergarage bij het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein zijn vorig jaar ingestort door een ontwerpfout en gebreken in de uitvoering. Dat concludeert de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV).

De parkeergarage stortte in mei vorig jaar gedeeltelijk in. Niemand raakte gewond, maar er was veel schade. Er stonden zo'n 120 auto's in de garage geparkeerd, die na ruim een maand eruit zijn getakeld. De parkeergarage is nog altijd buiten gebruik.

De OVV begon vorig jaar met het onderzoek naar de oorzaak van de instorting en komt vandaag met resultaten. Volgens de Onderzoeksraad had de instorting te maken met zowel een fout in het ontwerp als een gebrek aan controle.

Weersinvloeden, roest en zwaardere auto's

De bovenste rijhelling van de parkeergarage bezweek als eerste, en nam vervolgens de onderliggende hellingbanen mee in de val. Dat kon gebeuren door een ontwerpfout. "De verbindingen aan de hellingbanen waren te zwak ontworpen en op sommige onderdelen anders uitgevoerd", staat in het rapport. "De constructie was daardoor te zwak om de hellingbanen te dragen."

Bij het ontwerp is onvoldoende rekening gehouden met de belasting die het bovenste dek aankon, stelt OVV-lid Erica Bakkum in het NOS Radio 1 Journaal. "Dat was een jaar na oplevering van de parkeergarage al duidelijk. Er is toen een extra laag aangebracht op de bovenste hellingbaan." Door weersinvloeden, roest en de steeds zwaarder wordende auto's heeft die extra laag het niet lang volgehouden.

Geen eindverantwoordelijke

Dit is allemaal niet doorberekend, aldus Bakkum. "Wij zijn verbaasd over het ontbreken van regie en eindverantwoordelijkheid voor de veiligheid." Volgens haar werd tijdens het ontwerpen en bouwen van de garage veel gebruikgemaakt van specialistische kennis per onderdeel, maar is er onvoldoende gekeken naar het totaalplaatje. "Het interne toezicht op de uitvoering was vooral gericht op andere onderdelen van de garage. Het is niet duidelijk wie de eindverantwoordelijke is voor de veiligheid van het gehele gebouw."

Dat is volgens haar 'de rode draad' die de Onderzoeksraad ziet terugkomen bij andere onderzoeken naar instortingen van gebouwen. "Het is gespecialiseerd werk aan het worden", zegt ze. Partijen hebben verschillende taken, maar iemand die het gehele beeld in de gaten houdt ontbreekt vaak. "Dat moet echt anders."

Gemeente

De gemeente Nieuwegein meldt dat zij niet wist dat de bouw van de parkeergarage op sommige punten anders is uitgevoerd dan in de plannen stond. Daarom deed de gemeente geen extra controles.

De gemeente zegt ervan uit te gaan dat panden worden gebouwd volgens de verleende vergunning en zo niet, dat de gemeente daarover wordt geïnformeerd.

Nieuwegein neemt wel meerdere "leerpunten" uit het rapport over. Zo wil de gemeente hellingbaanconstructies in de toekomst "meer aandacht" geven en ook wil Nieuwegein in gesprekken met bouwende partijen meer tijd besteden aan "de mogelijke risico's van het ontwerp en bouwproces".

Puin

Eind mei keurde de gemeente het sloopplan goed. Het puin ligt na een jaar namelijk nog steeds in de parkeergarage, en verschillende onderdelen van de hellingbanen hangen los. Gisteren zijn de werkzaamheden begonnen.

Garage-eigenaar Primevest stelde het sloopplan op, waarin staat hoe alles veilig kan worden opgeruimd. Eerst worden de losse brokstukken en hangende delen verwijderd, daarna wordt het resterende deel van de hellingbanen gedemonteerd. Vervolgens zal een sloopbot de bovenste lagen van het puin verwijderen, schrijft RTV Utrecht.

Groep volwassenen die niet of matig drinkt groeit

1 week 1 day ago

Het aantal volwassenen dat geen of maximaal 1 glas alcohol per dag drinkt is tussen 2022 en vorig jaar gestegen van 42 procent naar 45 procent. Dat staat in cijfers van het CBS. Het onderzoeksbureau stuurde een vragenlijst uit naar 450.000 Nederlanders samen met de GGD'en en het RIVM: de Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen 2024.

Mensen die niet meer dan één glas alcohol per dag drinken voldoen aan de richtlijn van de Gezondheidsraad. Die adviseert om geen alcohol te drinken, of in ieder geval niet meer dan een glas per dag. 22 procent van de ondervraagden zegt in het afgelopen jaar helemaal geen alcohol te hebben gedronken.

Jongeren en mannen voldoen minst vaak

18- tot 35-jarigen voldoen het minst vaak aan de richtlijn voor alcohol. Gemiddeld drinkt 63 procent van de jongvolwassenen wel meer dan één glas per dag. Mensen van 75 jaar en ouder voldoen het vaakst aan de richtlijn.

Vrouwen drinken minder dan mannen. Meer dan de helft van de vrouwen (54 procent) drinkt niet of maximaal één glas per dag. Bij mannen is dit 35 procent.

In het onderzoek is ook gekeken naar opleidingsniveau. Mensen met basisonderwijs of een vmbo-diploma houden zich vaker aan de richtlijn dan mensen met met een mbo-, havo- of vwo-diploma en mensen met een hbo of wo-diploma.

In Flevoland voldoen mensen relatief vaak aan de richtlijn. Ook in de regio's Zuid-Holland en Rotterdam-Rijnmond drinkt meer dan de helft van de volwassenen niet of maximaal een glas per dag. In Noord-Brabant, Overijssel en Noord-Holland wordt relatief veel gedronken.

Roken, bewegen en sporten

In het onderzoek is ook gekeken naar hoe vaak mensen sporten en of ze wel of niet roken. Uit de cijfers blijkt dat het aantal rokers daalde. Ook werd er meer gesport dan in 2022.

In de beweegrichtlijnen van de Gezondheidsraad staat onder meer dat volwassenen elke week minstens 2,5 uur matig intensief moeten bewegen, verdeeld over meerdere dagen in de week. Tussen 2020 en 2024 zijn er meer mensen wekelijks gaan sporten.

Het aantal rokers neemt al jaren af. In het onderzoek is te zien dat het per regio erg verschilt hoeveel mensen er roken. In 2024 rookte in Noord-Holland 13 procent van de volwassenen, dat is het laagste aandeel in het land. In de regio Amsterdam roken de meeste mensen, het gaat om 20 procent. Het doel is dat in 2040 minder dan 5 procent van de volwassenen rookt, staat in het Nationaal Preventieakkoord.

Gemeenten en beleidsmakers kijken naar de resultaten van de Gezondheidsmonitor om te werken aan een betere volksgezondheid.

G7-top in Canada verder zonder Trump, 'Oekraïne' en handelsoorlog blijven liggen

1 week 1 day ago

De G7-top van de belangrijkste westerse industrielanden gaat als 'G6' de laatste dag in, nu de belangrijkste deelnemer, de Amerikaanse president Trump, de bijeenkomst in Canada voortijdig heeft verlaten.

De kans dat er nog belangrijke stappen worden gezet voor wat betreft de oorlog in Oekraïne is vrijwel nul en dat geldt ook voor de handelsoorlog die Trump heeft ontketend. Over steun aan Israël in de oorlog met Iran zijn de VS, Canada, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Italië en Japan het wel eens. De landen roepen op tot de-escalatie.

G7-standpunt Iran

Trump keerde gisteren onverwacht terug naar Washington. Hij wekte zelf de indruk dat er escalatie van de oorlog tussen Israël en Iran ophanden is. "Iedereen zou onmiddellijk Teheran moeten verlaten", postte hij kort voor zijn vertrek op zijn eigen sociale medium.

Het Witte Huis liet weten dat hij naar Washington terugkeerde om zich met "belangrijke zaken" bezig te houden. De nieuwswebsite Axios meldt dat de kans groot is dat de Amerikaanse diplomaat Witkoff snel in gesprek gaat met de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken. Dat kan erop wijzen dat er een diplomatieke oplossing van deze Iran-crisis ophanden is.

De oorlog tussen Israël en Iran begon vrijdag met aanvallen van Israël op Iraanse atoominstallaties, de legertop en kerngeleerden. Het Iraanse regime heeft meerdere malen gezegd dat het de staat Israël wil vernietigen. Israël wil koste wat het kost voorkomen dat zijn aartsvijand ooit een atoomwapen in handen krijgt.

Wat de G7 betreft staat Israël in zijn recht. "We beamen dat Israël het recht heeft om zichzelf te verdedigen", zeggen de G7-leiders in een gezamenlijke verklaring. En: "We zijn er altijd duidelijk over geweest dat Iran geen atoomwapen mag hebben."

Oekraïneoorlog

Maar over die andere belangrijke gespreksonderwerpen blijven de andere G7-leiders met Trump van mening verschillen.

De onderhandelingen tussen Rusland en Oekraïne over een staakt-het-vuren zitten muurvast. De overige G7-landen zien Rusland als de aanstichter van de Oekraïneoorlog.

Trump heeft nog altijd moeite om Rusland hard aan te vallen en beweerde in Canada dat er geen Oekraïneoorlog was geweest als de toenmalige G8 Rusland na de annexatie van de Krim in 2014 niet uit de organisatie had gezet. Hij noemde die uitsluiting een grote fout.

De andere G7-landen willen Rusland straffen met nieuwe sancties, Trump is daar nog niet aan toe. "Als ik een land sancties oplegt, kost dat de VS veel geld, een enorme hoeveelheid geld."

De Oekraïense president Zelensky komt vandaag op uitnodiging van de gastheer Canada ook naar de top. Door het voortijdige vertrek van Trump, kan een ontmoeting tussen de twee niet doorgaan.

Handelsoorlog

Ook in het dossier van de importheffingen die Trump aan andere landen oplegt, is in Canada geen beweging gekomen. Volgens het Duitse persbureau DPA waren de heffingen niet eens een onderwerp in een gesprek tussen Trump en de Duitse bondskanselier Merz.

Mogelijk wordt er achter de schermen druk onderhandeld tussen de EU en de VS. Trump stelde de invoering van een algemene heffing van 50 procent op producten uit de EU uit tot 9 juli.

De presidenten van Mexico, India, Zuid-Afrika, Indonesië en Zuid-Korea zijn ook uitgenodigd voor vandaag, allemaal landen die hard door de importheffingen worden getroffen. Door het voortijdige vertrek van Trump lopen ook zij een kans mis om met de de Amerikaanse president in gesprek te gaan.

Arts die Matthew Perry ketamine leverde gaat schuld bekennen

1 week 1 day ago

Een arts die ervan wordt verdacht de drug ketamine te hebben geleverd aan Friends-acteur Matthew Perry, gaat schuld bekennen. Dat staat in documenten van de rechtbank van Los Angeles. De dokter zou honderd milligram illegale ketamine aan Perry hebben gegeven in de weken voor de dood van de acteur.

De arts zal schuld bekennen in ruil voor strafvermindering. De openbaar aanklagers laten andere aanklachten tegen dokter Salvador Plasencia, waaronder een beschuldiging van valsheid in geschrifte, vallen. De arts kan een gevangenisstraf van maximaal 40 jaar krijgen.

'Sukkel'

Plasencia geeft volgens rechtbankdocumenten toe dat hij Matthew Perry de ketamine gaf op een parkeerplaats in Santa Monica. De acteur zou volgens de arts makkelijk misbruikt kunnen worden vanwege zijn rijkdom. "Ik ben benieuwd wat deze sukkel wil betalen", schreef de dokter volgens de documenten in een sms.

Plasencia zou de drugs voor 4500 dollar aan de acteur hebben verkocht. Perry kreeg de ketamine op doktersvoorschrift voor de behandeling van een depressie, maar was op zoek naar meer. Plasencia verkocht de drugs aan de acteur, hij zou volgens aanklagers Perry's vaste leverancier willen worden.

In de zaak staan nog vier andere verdachten terecht. Drie van hen hebben eerder al schuld bekend in ruil voor strafvermindering. De andere verdachte, een drugdealer met de bijnaam 'ketamine koningin', heeft verklaard dat ze onschuldig is. Zij verschijnt in augustus voor de rechter.

Overdosis

Matthew Perry, vooral bekend van zijn rol als Chandler Bing in de sitcom Friends, overleed in oktober 2023. Hij werd dood aangetroffen in een jacuzzi in zijn huis in Los Angeles. Uit een autopsie bleek dat er een grote hoeveelheid ketamine in zijn bloed zat, waardoor hij bewusteloos raakte en verdronk.

De acteur kampte een groot deel van zijn leven met depressies en verslavingen. In zijn autobiografie schreef Perry onder meer dat hij cocaïne gebruikte, veel alcohol dronk en dagelijks sterke pijnstillers slikte.

Zoekgeraakt examen Engels hoeft niet over: 'Leerlingen springen gat in de lucht'

1 week 1 day ago

De 25 havo-leerlingen van het RSG Slingerbos in Harderwijk van wie het eindexamen Engels zoekraakte bij de tweede corrector, hoeven het examen niet opnieuw te maken. Dat heeft staatssecretaris Paul besloten. De leerlingen krijgen hun cijfer op basis van alleen de eerste correctie.

De examens raakten zoek nadat de school ze per post had opgestuurd naar een andere school voor de tweede correctie, zoals gebruikelijk. De envelop is daar wel aangekomen, maar vervolgens verdwenen. De Harderwijkse school had geen kopieën van de examens gemaakt.

Dus kregen de havoleerlingen vorige week donderdag nog niet het verlossende telefoontje of ze geslaagd waren of niet. De klas zou het examen op 23 juni opnieuw moeten maken, in het tweede tijdvak. Maar staatssecretaris Paul vindt dat dus niet nodig.

"Ik vind een tweede correctie heel belangrijk, maar het gaat hier om een uitzonderlijke situatie", zegt ze. "Voor mij wegen de nadelige effecten voor de leerlingen zwaarder."

Opluchting

Een enorme opluchting, zegt Femke Meijer van het RSG Slingerbos tegen Omroep Gelderland. Gisteravond werd het schoolbestuur op de hoogte gesteld door het ministerie. "Het was echt wel laat, maar we hebben onze leerlingen direct een bericht gestuurd. We wilden ze geen seconde langer laten wachten op dit nieuws."

De leerlingen zijn ontzettend blij, zegt ze. "Ze springen echt een gat in de lucht. En wij springen met ze mee."

Vandaag horen de leerlingen dus of ze geslaagd zijn of niet. Voor sommigen hangt dat echt af van het cijfer Engels, zegt Meijer. "We zijn nu alles aan het berekenen en gaan daarna bedenken hoe we de leerlingen op de hoogte stellen. Voor hen is vandaag echt de dag van de examenuitslag en we gaan dat zo leuk mogelijk regelen. Ze hebben recht op een feestje."

Kopieën

De onderwijsinspectie adviseert scholen om altijd kopieën te maken van antwoordvellen om dit soort situaties te voorkomen. In het toetsingsprotocol van RSG Slingerbos was dat niet opgenomen. Staatssecretaris Paul benadrukt nogmaals het belang van zulke kopieën. "Naar aanleiding van deze casus wil ik kijken of zo'n aanvullende eis gesteld moet worden aan het examenproces, in het belang van de leerlingen."

De Harderwijkse school heeft in ieder geval inmiddels besloten in het vervolg altijd kopieën te maken. "We zaten echt in zak en as", aldus Meijer. "Dit willen we nooit meer meemaken."

Leerlingen die toch een tweede correctie willen, kunnen er alsnog voor kiezen om het examen volgende week opnieuw te maken.

Bouwbedrijf Eternit vervolgd om blootstelling werknemers aan asbest

1 week 1 day ago

Bouwbedrijf Eternit wordt vervolgd voor de dood van twee oud-medewerkers en een partner van een van hen. Dat bevestigt het Openbaar Ministerie na berichtgeving van De Telegraaf en Trouw.

Het bedrijf uit Goor (Twente) maakt sinds 1937 bouwmaterialen. Hierin werden fijne asbestvezels verwerkt. Dat gebeurde tot 1993, toen dat werd verboden. Werknemers zouden tientallen jaren zijn blootgesteld aan deze asbestvezels. Het OM brengt dat nu dus in verband met de dodelijke aandoeningen.

Volgens het OM heeft Eternit in strijd met haar zorgplicht gehandeld en werknemers opzettelijk blootgesteld aan ernstige gezondheidsrisico's die de blootstelling met zich meebrengt. Het OM heeft hierom besloten Eternit te vervolgen voor doodslag en dood door schuld.

Advocaat Eternit: 'als een duveltje uit een doosje'

De advocaat van Eternit, Daan Doorenbos, zegt tegen de NOS dat Eternit zich altijd aan de wet heeft gehouden. Werken met asbest was destijds wettelijk toegestaan, zegt hij. Volgens hem dacht niet alleen Eternit maar ook de overheid en de Arbeidsinspectie de risico's onder controle te hebben.

"De zaak komt als een duveltje uit een doosje", gaat hij verder. De advocaat zegt dat zij onlangs het dossier hebben ontvangen. Eerder zijn er ook civiele procedures geweest waar schadevergoedingen zijn uitgekeerd aan werknemers, of nabestaanden van werknemers, die met asbest hebben gewerkt en ziek zijn geworden.

Asbestslachtoffers

Vanaf de jaren 60 verschenen er medische studies waarin werd aangetoond dat het inademen van asbestvezels ernstige ziekten kan veroorzaken.

Zes jaar geleden deed het Comité Asbestslachtoffers aangifte namens nabestaanden van oud-werknemers van het bedrijf. De zes overleden volgens de nabestaanden door blootstelling aan asbestvezels. Na de aangifte deed een gespecialiseerd politieteam uitgebreid onderzoek, met nu deze vervolging als uitkomst.

De advocaat van het Comité zegt in Trouw dat er sinds de jaren 70 veel meer sterfgevallen zijn geweest die in verband zijn te brengen met de asbestverwerking van het bedrijf.

Eternit is vooralsnog niet beschikbaar voor een reactie. Het moederbedrijf zit in België en Eternit heeft onder meer fabrieken in Frankrijk en Italië. Ook in het buitenland zijn er soortgelijke rechtszaken geweest.

Eternit als bedrijf en geen individuele personen

Het OM deelt met de NOS dat het strafrechtelijk onderzoek gericht was op het vaststellen van de rol en verantwoordelijkheid van Eternit als bedrijf en niet op individuele personen binnen de organisatie. Het bedrijf Eternit wordt dus vervolgd.

Het komt niet vaak voor dat bedrijven vervolgd worden. In tegenstelling tot personen, zijn de straffen die een rechter een bedrijf kan opleggen beperkter. Gebruikelijke sancties zijn onder meer (hogere) geldboetes en verboden die opgelegd kunnen worden. Een gevangenisstraf is niet mogelijk.

Er is nog geen datum voor wanneer de rechtszaak zal aanvangen.

Zwaarste aanval in maanden op Kyiv: 14 doden en tientallen gewonden

1 week 1 day ago

Bij een zware Russische aanval met raketten en drones op Oekraïne zijn vannacht zeker vijftien mensen gedood. Nog eens 116 mensen zijn verwond, melden de lokale autoriteiten. President Zelensky zegt dat er meer dan 440 drones en 32 raketten op heel Oekraïne zijn afgevuurd door Rusland.

Vooral Kyiv werd zwaar geraakt: daar vielen veertien doden. Het is een van de zwaarste aanvallen van de afgelopen maanden op de Oekraïense hoofdstad. Volgens verslaggevers van de krant The Kyiv Independent waren er gedurende de hele nacht meerdere explosies te horen.

Dit zijn beelden van de aanvallen afgelopen nacht en de schade in Kyiv:

Volgens het hoofd van de militaire leiding van de stad zijn twaalf locaties onder vuur genomen, waaronder een appartementsgebouw. 30 appartementen zijn volgens hem verwoest. Reddingswerkers zijn ter plekke om mensen onder het puin vandaan te halen.

Zelensky noemt de aanvallen van vannacht "puur terrorisme". "De hele wereld, de VS en Europa, moet eindelijk eens reageren zoals een beschaafde samenleving reageert op terroristen."

Ook andere locaties geraakt

Burgemeester Klytsjko meldde vannacht dat er onder de doden een Amerikaanse staatsburger is. Volgens minister Klymenko van Binnenlandse Zaken is op 27 plekken brand uitgebroken. Behalve een wooncomplex zijn er volgens hem ook nog onderwijsinstellingen en belangrijke infrastructuur getroffen. Persbureau RBK-Ukraine schrijft dat de stroom deels is uitgevallen in de hoofdstad.

Behalve Kyiv is ook de havenstad Odesa onder vuur genomen. Daar is volgens de lokale autoriteiten zeker een persoon gedood en zijn zeventien mensen verwond door drones, onder wie een kind. Daarnaast zijn volgens president Zelensky ook Zaporizja, Tsjernihiv, Zjytomyr, Kirovohrad, Mykolajiv en enkele regio's rond Kyiv geraakt.

Dode bij brand op vervallen woonboot in Tilburg

1 week 1 day ago

Bij een brand op een woonboot in Tilburg is vannacht iemand om het leven gekomen. Een tweede persoon kon zich redden door van de boot te springen. Dat meldt de politie.

Rond 03.30 uur vannacht brak de brand uit op de woonboot aan de Goirkekanaaldijk. De oorzaak is nog onduidelijk. De politie onderzoekt of de brand is aangestoken. De omgeving van de woonboot is daarom afgezet.

De identiteit van het slachtoffer is nog onbekend. "Daar doen we pas mededelingen over als eventuele familie is ingelicht", laat een woordvoerder van de politie weten.

Daklozen

Omwonenden vertellen aan Omroep Brabant dat er daklozen verbleven in de boot. Die lag sinds een paar maanden aan de Goirkekanaaldijk, in slechte staat. "Het was een uitgebrand schip", vertelt een buurtbewoner. "Er zaten geen ramen in en op het dak was een zeil gespannen."

Aan het hek dat voor onderzoek rondom de boot is gezet, heeft iemand bloemen gehangen. "Ik heb er geen woorden voor. Het is ongelooflijk triest."

Wekdienst 17/6: Treinreizigers krijgen opnieuw te maken met staking • Rechtszaak grote brand Arnhem

1 week 1 day ago

Goedemorgen! NS-treinen rijden niet in de regio's Oost en Noordwest en in Arnhem staan drie mannen terecht voor een grote brand in maart.

Eerst het weer: Vandaag is er veel zon. Het wordt met 21 tot 28 graden vooral landinwaarts op veel plaatsen zomers warm. De wind is zwak of matig en komt uit het zuidwesten.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

De aantallen van de spreidingswet worden bij lange na niet gehaald. Sinds de invoering vorig jaar zijn er weliswaar duizenden opvangplekken voor asielzoekers bij gekomen, maar dit zijn vooral duurdere, tijdelijke noodopvanglocaties. Dit blijkt uit een onderzoek van NOS, Nieuwsuur en de regionale omroepen.

Op 1 juli zouden volgens de wet 101.500 opvangplekken "klaar moeten zijn voor gebruik". Maar op 2 juni, de laatste peildatum van dit onderzoek, waren er volgens gegevens van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) ruim 73.000 plekken beschikbaar. Gemeenten geven aan dat er voor de deadline nauwelijks meer locaties openen.

Als tijdelijke opvangplekken - die korter beschikbaar zijn dan een half jaar - buiten beschouwing worden gelaten, zijn er ongeveer 55.000 plekken beschikbaar die voldoen aan de spreidingswet. Doordat meer opvanglocaties het (voorlopige) einde van hun contract naderen, zijn dat er zelfs minder dan eind vorig jaar. Wel benadrukken diverse gemeenten en het COA dat er de komende maanden en jaren veel opvanglocaties bij gaan komen en dat veel bestaande locaties verlengd zullen worden.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Medewerkers van het Louvre staakten maandag uit onvrede over de grote drukte in het museum en het personeelstekort. Het Parijse museum ging maandagochtend niet open en ook daarna was het voor de toeristen niet duidelijk of en wanneer het zou openen.

Fijne dag!

Weer NS-staking in grote delen van het land, iets drukkere ochtendspits op de weg

1 week 1 day ago

In grote delen van het land wordt er weer gestaakt door spoorvakbond VVMC en FNV Spoor. Er rijden geen treinen in Noord-Holland, Flevoland, Gelderland en een groot deel van Overijssel. Volgens de NS heeft de staking ook gevolg voor het treinverkeer in de rest van Nederland.

De twee vakbonden kwamen er gisteren niet uit met de NS en besloten het werk ook vandaag neer te leggen. Het is voor de vierde keer in korte tijd dat het NS-personeel staakt.

In de regio's Oost en Noordwest ligt het werk sinds 04.00 uur vannacht stil. In het westen van het land gaat om de gebieden in en rond Amsterdam, Haarlem en Alkmaar; in het oosten wordt er gestaakt in de regio rond Nijmegen, Arnhem, Enschede, Hengelo en Zutphen.

Ondanks de aankondigingen ervaarden reizigers vanochtend toch overlast door de staking:

Volgens een NS-woordvoerder zijn de treinen buiten de stakingsgebieden soepel opgestart. "Hier en daar valt er iets uit, maar het komt overeen met een normale dag", aldus de woordvoerder. Omdat het spoornet onderling verbonden is, waarschuwt de woordvoerder voor een "ingewikkelde" en "kwetsbare" dag.

De ANWB constateert een iets drukkere ochtendspits dan normaal op een dinsdagochtend rond deze tijd van het jaar. "De piek is inmiddels geweest, het was niet dramatisch druk maar we zien wel dat het een stukje drukker is dan normaal", zegt een woordvoerder van de verkeersdienst.

De NS is met de vakbonden in conflict geraakt over een nieuwe cao. Er zit een fors gat tussen wat de bonden vragen en de NS wil bieden. "De vakbonden eisen 7 tot 8 procent meer loon per jaar, wij bieden nu 3,25 en 2,75 procent voor 2025 en 2026", zei Koolmees.

Internationale treinen

Door de staking rijden ook internationale treinen niet omdat deze beginnen in het stakingsgebied. Het gaat om de Eurocity Direct, IC Berlijn en de Eurostar naar Londen. Alleen de EuroCity (start in Rotterdam), de Eurostar Parijs en de ICE-treinen rijden. Wel waarschuwt de NS dat ook daar sprake kan zijn van uitval.

Twee andere vakbonden steunen deze staking niet. Het gaat om CNV en VHS. Zij wilden juist vandaag opnieuw aan tafel met de NS om verder te onderhandelen.

GroenLinks-PvdA ook voor verhogen NAVO-norm, meerderheid in Tweede Kamer

1 week 1 day ago

GroenLinks-PvdA steunt het verhogen van de NAVO-norm naar 3,5 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Daarmee is er een meerderheid voor het besluit van het demissionaire kabinet om meer geld uit te geven aan defensie. "GroenLinks-PvdA zal een hoger defensiebudget steunen als dat nodig is voor onze veiligheid", zegt fractievoorzitter Timmermans.

Het kabinet besloot vorige week te voldoen aan de wens van NAVO-secretaris-generaal Rutte, die wil dat alle NAVO-landen 5 procent aan defensie besteden. De zogenoemde NAVO-norm is nu nog 2 procent.

3,5 procent moet als het aan Rutte ligt rechtstreeks voor defensie zijn, de overige 1,5 procent mag ook gaan naar zaken waar de krijgsmacht van meeprofiteert, zoals cyberveiligheid en de verbetering van wegen en bruggen.

GroenLinks-PvdA kan zich volgens Timmermans ook vinden in die extra 1,5 procent. "Die is zo vaag ingevuld dat het moeilijk is om ertegen te zijn."

Solidariteitsbijdrage

Er is nog niet besloten hoe de extra kosten - geschat tussen de 16 en 19 miljard euro per jaar - worden betaald. Daar moet een nieuw kabinet over besluiten. "De kiezer mag zich nu uitspreken over de vraag waar de rekening komt te liggen", zegt Timmermans daarover.

Zijn partij zoekt het geld bij opgebouwde financiële buffers die er al zijn en bij "een solidariteitsbijdrage" van rijke Nederlanders. Timmermans denkt onder meer aan verhoging van de bankenbelasting en de vermogensbelasting en aan goedkoop Europees lenen met zogenoemde 'eurobonds'.

Geen blanco cheque

Tot nu toe hield de linkse beweging de kaarten officieel nog tegen de borst, hoewel al werd gezegd dat GroenLinks-PvdA niet tegen het verhogen van de norm was. Maar Timmermans wilde het kabinet "geen blanco cheque" geven, zegt hij. "Dan betalen gewone mensen keer op keer de rekening, met bezuinigingen op zorg en onderwijs en lastenverzwaring voor de middenklasse."

Met de steun van GroenLinks-PvdA is er een meerderheid in de Kamer voor het verhogen van de NAVO-norm. In ieder geval zijn ook VVD, NSC, D66, CDA, ChristenUnie, SGP en Volt voor het plan.

De afgelopen maanden heeft NAVO-topman Rutte de 32 lidstaten bij herhaling opgeroepen om de defensie-uitgaven te verhogen. Het officiële besluit tot een verhoging naar 3,5 procent wordt naar verwachting volgende week genomen op de NAVO-top in Den Haag.

Spreidingswet: aantallen niet gehaald, asielzoekers wel meer verdeeld

1 week 1 day ago

De aantallen van de spreidingswet worden bij lange na niet gehaald. Sinds de invoering vorig jaar zijn er weliswaar duizenden opvangplekken voor asielzoekers bij gekomen, maar dit zijn vooral duurdere, tijdelijke noodopvanglocaties. Dit blijkt uit een onderzoek van NOS, Nieuwsuur en de regionale omroepen.

Op 1 juli zouden volgens de wet 101.500 opvangplekken "klaar moeten zijn voor gebruik". Maar op 2 juni, de laatste peildatum van dit onderzoek, waren er volgens gegevens van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) ruim 73.000 plekken beschikbaar. Gemeenten geven aan dat er voor de deadline nauwelijks meer locaties openen.

Als tijdelijke opvangplekken - die korter beschikbaar zijn dan een half jaar - buiten beschouwing worden gelaten, zijn er ongeveer 55.000 plekken beschikbaar die voldoen aan de spreidingswet. Doordat meer opvanglocaties het (voorlopige) einde van hun contract naderen, zijn dat er zelfs minder dan eind vorig jaar. Wel benadrukken diverse gemeenten en het COA dat er de komende maanden en jaren veel opvanglocaties bij gaan komen en dat veel bestaande locaties verlengd zullen worden.

Twee derde van de gemeenten heeft minder opvangplekken dan hun wettelijke taak voorschrijft, al hebben sommige de opvang in overleg uitbesteed aan een buurgemeente.

Ook wisselt het beeld per provincie. De noordelijke provincies vangen - van oudsher al - per hoofd van de bevolking veel meer op dan bijvoorbeeld Utrecht en Zuid-Holland. Wel zijn de verschillen iets kleiner geworden.

Gemeenten noemen een aantal verklaringen voor het niet halen van de doelen. Ze spreken van een lastige zoektocht naar geschikte locaties vanwege ruimtegebrek en woningnood, onzekerheid in de landelijke politiek over het voortbestaan van de spreidingswet en (mede daardoor) weerstand onder de eigen inwoners. Ook wijzen ze erop dat opvangplekken niet van de grond komen door eisen van het COA of doordat die organisatie veel tijd nodig heeft voor het nemen van besluiten.

"We zien dat kleinschalige opvanglocaties niet goed in het stramien van het COA passen", zegt bijvoorbeeld de gemeente Zwolle. Barendrecht noemt het regelen van asielopvanglocaties "wanneer er weinig tot geen beschikbare ruimte" is een ingewikkelde opgave. "Daarnaast draagt het zwalkende landelijke beleid in Den Haag niet bij aan oplossingen."

Gemeenten in de regio Haaglanden zeggen in een gezamenlijke verklaring dat de aankondiging om de spreidingswet in te trekken "het draagvlak voor nieuwe opvanglocaties flink heeft verminderd. Omdat gemeenten de wet wel moeten uitvoeren, maar het kabinet zegt dat die snel stopt, ontstaat er verwarring bij bestuurders, gemeenteraden, omwonenden en vluchtelingen". Een "duidelijk en eenduidig standpunt van het Rijk" zou de gemeenten helpen meer opvangplekken te regelen en steun van gemeenteraden en bewoners te vergroten.

De afgelopen maanden waren er op diverse plekken in het land hevige protesten tegen de komst van azc's. Ook met gemeenten die voorlopig afzien van de komst van een azc blijft het COA in gesprek, aldus bestuursvoorzitter Milo Schoenmaker. "Weerstand is er regelmatig in het begin, begrijpelijk, maar uit ervaring weten we dat die vaak snel afneemt als we er eenmaal langer goede opvang verzorgen."

Over de opmerking dat de opvangorganisatie moeite heeft met kleinere locaties, zegt het COA "wel degelijk" te streven naar een goede mix van grotere en kleine locaties. Kleinere locaties zijn vaak beter in te passen in een buurt, maar "alles in het klein wordt onhaalbaar en onbetaalbaar".

Bestuurders juist enthousiast

Het COA, provincies en gemeenten zijn vrijwel unaniem enthousiast over de spreidingswet en willen dan ook dat de wet niet wordt geschrapt. Zij wijzen erop dat er nu meer gemeenten dan ooit concrete plannen hebben voor asielopvang. Zonder deze wet hadden nooit zoveel gemeenten deze stap gezet, is hun overtuiging.

Wel komen er voorlopig dus vooral noodopvanglocaties bij. Die zijn sneller voor elkaar te krijgen, maar zijn er eigenlijk alleen voor de korte termijn. Bovendien is noodopvang - in bijvoorbeeld hotels of sporthallen - ruim twee keer zo duur als reguliere asielopvang.

Nieuwe minister

Het COA zegt dat in reguliere azc's de opvang van asielzoekers ook veel gestructureerder verloopt. "Er hoeven dan niet steeds op het laatste moment opvanglocaties te worden gevonden, waardoor omwonenden zich overvallen kunnen voelen en asielzoekers minder vaak hoeven te verhuizen, met gevolgen van dien voor bijvoorbeeld het regelen van onderwijs en zorg."

Door de val van het kabinet en het vertrek van Marjolein Faber als asielminister, komt de spreidingswet in de portefeuille van Mona Keijzer. Dit moet nog formeel worden overgedragen, waardoor momenteel justitieminister David van Weel de verantwoordelijke is. Hij gaat inhoudelijk niet in op de conclusies van het onderzoek.

Wel zegt hij hard te werken aan het terugdringen van de asielinstroom en dat er voldoende opvangplekken moeten zijn voor mensen die in Nederland aankomen of die hier al zijn. "Totdat mijn collegaministers aan de slag gaan, overleg ik dagelijks met het COA en gemeenten om eventuele knelpunten op te lossen."

Amerikaan gedood bij grote Russische aanval op Oekraïense hoofdstad Kyiv

1 week 2 days ago

Bij een grote Russische droneaanval op de Oekraïense hoofdstad Kyiv is een 62-jarige man uit de Verenigde Staten om het leven gekomen. Dat meldt de burgemeester van de stad Vitali Klitsjko op berichtendienst Telegram.

Volgens hem zijn negen mensen gewond geraakt in de wijk Sviatoshynskyi. Nog eens elf personen liepen verwondingen op in de wijk Solomianskyi. Zes mensen die gewond raakten moesten naar het ziekenhuis. De Amerikaan stierf in een woning in Solomianskyi. Zijn dood werd vastgesteld door medische hulpdiensten die aan de overkant van het gebouw hulp verleenden. Hoe hij is overleden is niet bekendgemaakt.

Functionarissen uit Kyiv melden dat een appartementencomplex bij de Russische aanval beschadigd is geraakt. "Vijandige drones vlogen vanuit drie verschillende richtingen over de stad", zei burgemeester Klitsjko. Volgens hem werden er bij de aanval ook Russische raketten op Kyiv afgevuurd.

In twee wijken in de stad zijn branden uitgebroken door brokstukken die uit de lucht vielen nadat het Oekraïense luchtafweersysteem projectielen had neergehaald.

Colombiaanse presidentskandidaat Uribe in 'extreem kritieke toestand' na operatie

1 week 2 days ago

De Colombiaanse presidentskandidaat Miguel Uribe verkeert na een noodoperatie in "extreem kritieke toestand", meldt het ziekenhuis in de hoofdstad Bogota. De 39-jarige senator werd begin deze maand tijdens een campagnebijeenkomst voor de presidentsverkiezingen van achter neergeschoten. Hij werd daarbij twee keer in zijn hoofd en een keer in zijn knie geraakt.

Hij ligt sindsdien in kritieke toestand in het ziekenhuis en werd al vaker geopereerd. Hij moest vandaag met spoed een chirurgische ingreep ondergaan. Volgens het ziekenhuis duurde de operatie ruim zes uur en was de ingreep moeilijk omdat er bloed in zijn hersenen zit.

Uribe is lid van de conservatieve oppositiepartij Centrum Democraten en staat kritisch tegenover de huidige linkse president Petro. Na de schietpartij werd er in het hele land geprotesteerd en riepen demonstranten op tot minder gewelddadige retoriek in de politiek.

'Bid voor mijn familie en voor het land'

Een 15-jarige jongen is aangehouden voor de schietpartij. Hij zit nog steeds vast en zou op beelden hebben bekend dat hij de beschieting in opdracht van een drugsdealer had uitgevoerd. Tegen de rechter zei hij later dat hij onschuldig is.

Ook een volwassen man en vrouw zijn opgepakt voor de schietpartij. Zij zouden de schietpartij hebben beraamd. De man zou verantwoordelijk zijn geweest voor het pistool en het besturen van de vluchtauto na de aanslag.

Bij het ziekenhuis riep Uribe's vrouw vandaag in een gesprek met de pers alle Colombianen op tot een massaal gebed. "Voor mijn familie en voor het land. Vandaag is cruciaal."

Onduidelijkheid over schade atoomcomplexen Iran: 'Israël zal hopen op hulp VS'

1 week 2 days ago

De Israëlische premier Netanyahu beweert dat zijn land het "hart" van het Iraanse atoomprogramma heeft geraakt. Vanavond zei hij dat het nucleaire programma heel ver terug in de tijd is gezet door de Israëlische aanvallen.

Belangrijke installaties zijn inderdaad getroffen door Israëlische bombardementen. Kenners benadrukken echter dat het leeuwendeel van het atoomprogramma zich diep onder grond in bunkers afspeelt. Zo is bij het atoomcomplex in Natanz de stroom platgelegd. Hoe groot de schade diep in het complex is, zegt Iran niet.

Rafael Grossi, de baas van het internationale atoomagentschap IAEA, zegt tegen de BBC dat de centrifuges van Natanz door de stroomonderbreking in alle waarschijnlijkheid "zwaar zijn beschadigd, of zelfs helemaal verwoest".

Een aantal uren daarvoor had Grossi nog gezegd dat er geen extra schade aan het complex was gezien sinds vrijdag en dat er "geen aanwijzingen" waren voor schade aan de ondergrondse cascadehal, waar de centrifuges staan die uranium verrijken. Het onderstreept dat er vooral veel onduidelijkheid is over wat er precies is verwoest.

Op satellietfoto's is te zien dat elektriciteitsvoorzieningen zijn gebombardeerd. Ook is onder meer een testlocatie voor de verrijking van uranium verwoest.

William Alberque, kernwapendeskundige bij denktank Pacific Forum, zegt dat er forse schade is aangericht op de atoomcomplexen. Maar zonder hulp van de VS wordt het volgens hem "heel erg lastig" voor Israël om bij de ondergrondse bunkers te komen.

Amerika beschikt namelijk over speciale bunker busters. Dat zijn zeer zware bommen die zich tientallen meters de grond inboren voordat ze exploderen. Maar zelfs met de meest geavanceerde variant, de GBU-57, is het maar de vraag in hoeveel pogingen de diepste installaties van Iran kunnen worden bereikt.

"De VS zou er mogelijk vijf nodig hebben om daar te komen. Israël zou het bijvoorbeeld met dertig kleinere bunkerbusters kunnen proberen, maar dat kan het zichzelf lastig permitteren." Gaza, Jemen, Libanon, Syrië en nu ook Iran: Israël voert bombardementen uit verspreid over een enorm gebied.

De BBC meldt overigens dat Israël vermoedelijk al bunker busters heeft ingezet.

'Doel was gesprekken met VS te dwarsbomen'

Bij de luchtaanvallen op Iran lijkt het nucleaire programma overigens geen prioriteit meer voor Netanyahu. Sinds de beschieting van de atoomcomplexen bij de Natanz en Fordow vorige week vrijdag is er geen nieuwe schade bekend bij VN-atoomwaakhond IAEA. Eerder maakte het agentschap al bekend dat er schade was aan vier gebouwen bij het atoomcomplex in Isfahan.

Alberque denkt dat het verwoesten van het Iraanse atoomprogramma niet het hoofddoel is van Israël. "Deze aanval lijkt vooral bedoeld om de mogelijkheid op een deal tussen Iran en de VS te dwarsbomen", zegt de analist.

Recente doelwitten van Israël en uitspraken van premier Netanyahu wijzen er volgens hem op dat het verzwakken en uiteindelijk het laten vallen van het regime in Teheran het hoofddoel is.

Afgelopen zondag stonden er weer gesprekken gepland over beperking van Teherans atoomprogramma in ruil voor opheffing van sancties door de VS. Die gesprekken leken te zijn vastgelopen, maar Alberque had het idee dat er zondag wel een doorbraak had kunnen worden bereikt.

Internationaal zijn er al langer grote zorgen over het Iraanse atoomprogramma. Eerder maakten we deze video:

Israël beweert dat het wel in moest grijpen, omdat Iran bijna over kernwapens beschikte. Een Israëlische functionaris zegt tegenover de BBC dat Teheran "binnen enkele dagen" een atoombom kon maken.

Die bewering noemt Fabian Hoffmann erg sterk, maar alles wijst er volgens hem wel op dat Iran er relatief dichtbij was. Hoffmann is expert op het gebied van raketten en nucleaire strategie, en is onder meer verbonden aan Universiteit van Oslo.

Iran beschikte over ruim 400 kilogram uranium dat is verrijkt tot 60 procent, zo blijkt uit IAEA-rapporten. De stap naar 90 procent verrijkt uranium is op papier snel genomen. Vervolgens moet er, simpel gezegd, nog een bom van worden gemaakt. Hoffmann: "Iran had in ieder geval zat manieren om deze te vervoeren, met zijn raketten."

Raketprogramma ook doelwit

Ook het raketprogramma van Iran heeft een klap te verduren gehad. Israël beweert dat een derde van alle lanceerinstallaties is verwoest. Ook die bewering valt niet te checken, maar Hoffmann onderschrijft dat op video's te zien is dat diverse mobiele raketinstallaties zijn vernietigd. Desondanks is Iran nog lang niet verslagen en kan Israël tegenaanvallen blijven verwachten.

Iran heeft altijd weersproken dat het kernwapens wil maken. Alberque denkt ook dat het regime nog niet het besluit had gemaakt om ervoor te gaan - los van dat het al wel uranium liet verrijken tot hoge niveaus. Hij vreest voor Israël dat de aanval op de lange termijn slecht uitpakt, omdat het regime nu geen enkele rem meer zal voelen.

Het is hypocriet van Israël om deze aanvallen uit te voeren, daar zijn Alberque en Hoffmannn het over eens. Israël heeft kernwapens, maar het heeft niet het zogenoemde non-profileratieverdrag ondertekend. "Het is in feite zelf een illegale kernmacht", legt Hoffmann uit.

Hij snapt de afweging van Netanyahu wel om in te grijpen, want Israël heeft volgens hem legitieme veiligheidszorgen met het Iraanse regime aan de macht. "En dit is nou eenmaal internationale politiek: de sterkere partij doet wat hij wil en de zwakkere moet het ondergaan."