NOS Nieuws - Algemeen

De rechts-extremistische politicus Rasmus Paludan is gisteren in Zweden tot vier maanden cel veroordeeld voor protesten waarbij hij korans verbrandde. De rechter veroordeelde hem voor het aanzetten tot haat tijdens bijeenkomsten in 2022. Hij stak daarbij de korans in brand en beledigde moslims.

Volgens de rechter is het toegestaan om in het openbaar kritiek te hebben op moslims en de Koran. Maar in dit geval waren de uitspraken "uitsluitend bedoeld om moslims te beledigen en te kwetsen".

De Zweeds-Deense Paludan is de oprichter en leider van de Deense nationalistische anti-immigratiepartij Sram Kurs. Hij werd in Denemarken eerder veroordeeld voor een soortgelijke aanklacht.

Paludan heeft aangegeven in beroep te gaan tegen de uitspraak van de Zweedse rechtbank.

De Spaanse regio Valencia zegt dat er nog zeker 89 mensen worden vermist na de overstromingen van vorige week. Het is voor het eerst dat de Spaanse autoriteiten zich uitspreken over het aantal vermisten. Tot nu toe werd alleen het dodental bekendgemaakt.

Het aantal vermisten is bekendgemaakt door justitie in Valencia. Het gaat alleen om mensen die in Valencia als vermist zijn opgegeven en van wie familieleden gegevens hebben verstrekt die helpen bij de identificatie, zoals DNA-monsters, foto's en persoonskenmerken zoals tatoeages.

Vingerafdrukken

Justitie wijst erop dat het aantal vermisten uiteindelijk hoger zal worden, omdat er mogelijk nog vermissingen zijn die niet bij de autoriteiten zijn gemeld.

Volgens justitie in Valencia zijn er nu 133 doden geïdentificeerd. In de meeste gevallen werd hun identiteit vastgesteld op basis van vingerafdrukken. Het dodental door de overstromingen is opgelopen naar 218. Verreweg de meeste slachtoffers vielen in de regio Valencia.

In het rampgebied wordt nog gezocht naar slachtoffers:

Eerder vandaag werd bekend dat de Spaanse regering komt met een hulppakket van 10,6 miljard euro voor de regio's die zijn getroffen door de overstromingen. Op een persconferentie noemde premier Sánchez het miljardenhulppakket een goede eerste stap. "We blijven onze bevolking zo lang als nodig is met alle middelen helpen", voegde hij eraan toe.

Premier Netanyahu van Israël heeft minister Gallant van Defensie ontslagen. Volgens hem zijn er te veel verschillen van inzicht tussen hen beiden over de strategie in de militaire conflicten waarin Israël is verwikkeld. Netanyahu zegt dat hij het vertrouwen in de strategieën van zijn minister is kwijtgeraakt.

Minister Israël Katz van Buitenlandse Zaken is tot de nieuwe minister van Defensie benoemd. Gideon Saar wordt zijn opvolger op Buitenlandse Zaken. Katz is lid van de Likudpartij van Netanyahu, Saar was dat ook, maar heeft inmiddels een eigen partij opgericht.

Katz heeft laten weten dat het terughalen van de gijzelaars zijn belangrijkste missie wordt.

Het bericht van het ontslag van Gallant leidde onmiddellijk tot demonstraties in het hele land.

Sinds het begin van de oorlog in Gaza lagen Netanyahu en Gallant geregeld met elkaar overhoop over de te volgen strategie voor het vergelden van de aanval van Hamas. Volgens Netanyahu was er ook een vertrouwensbreuk ontstaan en is een crisis niet bevorderlijk voor de voortgang van de operaties.

Verwijdering

Netanyahu zegt dat hij nog heeft geprobeerd de meningsverschillen te overbruggen, maar ze werden steeds groter en kwamen ook in de openbaarheid. "Erger nog, ook de vijand kwam het te weten en onze vijanden genoten ervan en deden er hun voordeel mee", aldus de premier.

Gallant heeft volgens hem ook verklaringen uitgegeven en acties ondernomen die tegen de beslissingen van het kabinet ingingen. In een reactie daarop zei Gallant dat de veiligheid van Israël voor eens en altijd zijn missie is.

De aanhoudende openlijke meningsverschillen weerspiegelen een verdere verwijdering tussen de rechtse coalitie en het leger. Het leger was lange tijd voor een deal die een eind zou maken aan de gevechten, waardoor de gijzelaars die Hamas vasthoudt zouden kunnen vrijkomen.

Precair moment

Het besluit van Netanyahu komt op het moment dat Israël niet alleen verwikkeld is in de strijd met Hamas, maar ook met terreurbeweging Hezbollah in Libanon en een escalatie met Iran dreigt. Dat land kan elk moment een vergeldingsaanval uitvoeren voor de aanvallen van Israël op delen van de hoofdstad Teheran.

Al voor de Gaza-oorlog, in maart vorig jaar, ontsloeg Netanyahu Gallant een keer, toen die zich in een toespraak kritisch had uitgelaten over voorgestelde hervormingen van de rechtspraak. Dat leidde tot grote protesten, waarna president Herzog de regering opriep de wetsvoorstellen in te trekken. Netanyahu trok daarop het ontslag van Gallant in.

Oppositiegroeperingen riepen ook vanavond meteen op tot massaal protest en een algemene staking. Volgens vertegenwoordigers van de familie van de gijzelaars is het ontslag van Gallant een "voortzetting van de pogingen om een deal over de gijzelaars te torpederen". Ze roepen de nieuwe defensieminister Katz op om te beloven dat hij er alles aan zal doen om een einde te maken aan de oorlog en de gijzelaars terug te halen.

Oppositieleider Lapid zegt in een reactie dat Israël is aangeland bij "de krankzinnigste gebeurtenis in de geschiedenis van het land". Hij vraagt zich af wat de familie van de gijzelaars wel niet moet denken. "Dat dit het is? Dat hun geliefden voor dood worden achtergelaten, omdat hun premier alleen maar met politiek overleven bezig is?"

In het hele land wordt inmiddels gedemonstreerd tegen het ontslag van Gallant. Zo is in Tel Aviv een belangrijke verkeersader door de stad geblokkeerd. Bij het werkverblijf van Netanyahu in Jeruzalem staan zo'n duizend demonstranten.

De moordenaar van Marianne Vaatstra komt binnenkort voorwaardelijk vrij na twaalf jaar in de gevangenis te hebben gezeten. Dat bevestigt de organisatie Namens de Familie aan persbureau ANP na berichtgeving van De Telegraaf.

Volgens de krant wordt Jasper S. op 16 november vrijgelaten. Hij krijgt wel een gebiedsverbod voor Noord-Nederland. De Telegraaf schrijft dat hij vermoedelijk zes jaar lang niet in Friesland, Groningen en Drenthe mag komen. De familie van Vaatstra en de burgemeesters van de gemeenten waar zij en S. woonden, zouden in de zomer op de hoogte zijn gesteld.

"Wij zullen als familie nooit vrij zijn van ons verlies. Daarom voelt het als veel te snel en oneerlijk. Door zijn daad zijn wij Marianne voor altijd kwijt. In al die jaren wordt het gemis niet minder, wij missen haar nog iedere dag", reageert de familie van Vaatstra op de aanstaande vrijlating.

Grootschalig DNA-onderzoek

De 16-jarige Marianne Vaatstra werd in 1999 verkracht en vermoord in het Friese Veenklooster. Jarenlang was onduidelijk wie de dader was. Pas jaren later, in 2012, werd hij na een groot DNA-onderzoek opgepakt.

Bij dat grootschalige DNA-verwantschapsonderzoek vroegen politie en justitie om hulp van de bevolking. Door een grote groep mensen te vragen om DNA hoopte justitie dat er een familielid van de vermoedelijke dader bij zou zitten.

In deze zaak was er een volledige DNA-match, omdat Jasper S. zelf ook vrijwillig erfelijk materiaal afgaf. Hij wist dat familieleden dat ook zouden doen. S. werd in november 2012 opgepakt. Hij bekende de moord en werd in 2013 veroordeeld tot achttien jaar gevangenisstraf.

Verzamelaars van Douwe Egberts-punten zitten in onzekerheid nu de spaarpunten vanwege financiële problemen bij Blokker niet meer ingeleverd kunnen worden. "Ik heb vannacht een paar uur wakker gelegen, ik weet het gewoon even niet", zegt fanatieke spaarder Adrie Steenbergen (75) uit Montfoort tegen RTV Utrecht.

Steenbergen verzamelde al meer dan vijf miljoen punten via de koffiezegels, goed voor 25.000 euro aan producten als waterkokers en koffiezetapparaten. De spullen werden gedoneerd aan stichtingen, buurtverenigingen en hospices.

Steenbergen en haar man krijgen de punten veelal van anderen. Dagelijks zijn ze bezig met het knippen, tellen en bundelen van alle punten. Soms uren per dag. "Dit is voor mij zo'n mooi tijdverdrijf", zegt de vrouw.

De winkelketen Blokker is al jarenlang het enige inleverpunt voor deze spaarpunten. Gisteren maakte Blokker bekend dat het bedrijf uitstel van betaling heeft afgevraagd vanwege "acute geldnood".

Douwe Egberts laat weten dat de waardepunten hun geldigheid behouden maar dat er nu nog niets duidelijk is over hoe het verder moet met het verzilveren van de punten. "Zodra hier meer duidelijkheid over is zullen wij dat hier melden", schrijft het koffiemerk in een verklaring.

Het spaarprogramma bestaat dit jaar 100 jaar. Volgens Douwe Egberts spaart ruim veertig procent van de Nederlandse huishoudens de punten van de koffie- en theeverpakkingen. Mensen die hun punten hadden gedigitaliseerd via de website van Blokker, kunnen de punten nog wel doneren aan een goed doel.

"Het is heel vervelend dat je je punten niet kwijt kan en je spullen niet kan halen", zegt Steenbergen geëmotioneerd. "Voor mijn part kan ik het bij de Gamma inleveren of bij de Action. Dat moet toch kunnen voor zo'n bedrijf."

Het echtpaar heeft nog voor 550 euro aan punten thuis liggen. Steenbergen hoopt dat er snel uitsluitsel komt. "Het is allemaal maar zo klein, hè. Maar aan de andere kant is het wel zo dat mijn gedrevenheid om een ander blij te maken hieruit bestaat."

Een Franse rechtbank heeft in een grote mensenhandelzaak achttien leden van een smokkelaarsbende veroordeeld. De leider kreeg vijftien jaar cel en kreeg een boete van 200.000 euro. De bende smokkelde migranten over zee van Frankrijk naar Groot-Brittannië.

De overige straffen variëren tussen de twee en tien jaar gevangenisstraf. Veertien veroordeelden komen uit Irak, de overige vier uit Iran, Polen, Frankrijk en Nederland. Dat meldt persbureau AP.

Ze werden in 2022 gearresteerd tijdens een grootschalige Europese politieactie. Daarbij werden tientallen boten, reddingsvesten, buitenboordmotoren, peddels en contant geld in beslag genomen.

De meeste verdachten waren niet aanwezig in de rechtbank in Lille voor de uitspraak. "Dit zijn erg hoge straffen", zegt Kamel Abbas, advocaat van een van de verdachten. "Dat bewijst hoe groot de zaak is en benadrukt de wil om de smokkelaars te straffen."

Dodelijkste jaar

De zaak valt in het jaar waarin de meeste slachtoffers zijn gevallen bij pogingen van migranten om Het Kanaal over te steken. Tot nu toe hebben meer dan 31.000 migranten de oversteek gemaakt. Dat zijn er meer dan in heel 2023, maar minder dan het jaar daarvoor. Volgens de Franse autoriteiten zijn minstens 56 mensen omgekomen bij de oversteek, wat 2024 het dodelijkste jaar maakt sinds 2018, toen het aantal migranten dat naar het Verenigd Koninkrijk wilde oversteken begon toe te nemen.

Migranten hebben een voorkeur voor het Verenigd Koninkrijk vanwege de taal, familiebanden of de aanname dat ze makkelijker asiel krijgen en er kunnen werken. Ondanks de pogingen van zowel de Britse als Franse autoriteiten om dat tegen te gaan blijft de oversteek een belangrijke route voor migranten die vluchten voor armoede en oorlog.

Het Openbaar Ministerie eist dat de hoofdverdachte in de afpersingszaak rond een fruithandel in Hedel 26,5 jaar de cel ingaat. Ali G. werd in 2022 veroordeeld tot een celstraf van 19 jaar en 10 maanden, maar zowel G. als het OM ging in hoger beroep.

De zaak draait om bijna twintig gewelddadige incidenten rond fruitimporteur De Groot. Bij dat bedrijf werd in 2019 400 kilo cocaïne gevonden tussen de bananen.

Het bedrijf meldde dat bij de politie en bleek niets te maken te hebben met de handel in cocaïne. Vanaf dat moment probeerde iemand het bedrijf af te persen door middel van dreigende sms'jes.

Door een fout van het OM kreeg verdachte Ali G., terwijl hij in de cel zat, eind 2019 een lijst met 300 namen en adressen van werknemers van De Groot in handen. Hij zou vervolgens mensen buiten de gevangenis opdracht hebben gegeven om aanslagen te plegen. Werknemers van De Groot kregen te maken met een reeks gewelddadigheden, zoals beschietingen en vuurwerkbommen.

G. zou meerdere mannen hebben aangezet tot die acties. "Steeds weer vond hij jongens die bereid waren aanslagen te plegen", aldus het OM. "Het is beangstigend hoever de criminele tentakels van verdachte reiken. Het strafblad van verdachte geeft geen plek voor mildheid", citeert Omroep Gelderland de advocaat-generaal.

Meerdere weken

Het hoger beroep in de afpersingszaak ging gisteren van start. Er zijn meerdere weken voor uitgetrokken. Ali G. bekent betrokkenheid bij twee aanslagen maar zegt dat hij niet de opdrachtgever was van de andere aanslagen. "Ook als je aannames opstapelt, blijven het aannames", zegt hij over de aantijgingen van het OM.

De zaak tegen de drie andere verdachten volgt de komende weken.

Nog nooit zag de VS een verkiezingscampagne als het afgelopen jaar. Eén kandidaat werd halverwege de race door zijn eigen partij ingewisseld, de andere was tot twee keer doelwit van een aanslag. En al die tijd bleven de peilingen ongemeen spannend.

Vanaf middernacht lopen de uitslagen binnen, maar of we ook echt binnen enkele uren al de definitieve uitslag zullen kennen is een groot vraagteken. Een overzicht van wat je kunt verwachten.

Het Amerikaanse kiessysteem is voor buitenstaanders iedere vier jaar weer even wennen. In de belangrijkste democratie ter wereld bepaalt niet de meerderheid van de kiezers wie er wint, maar een ingewikkeld kiescollege.

Daarin zijn burgers vertegenwoordigd op basis van de bevolkingsaantallen per staat: grote staten als Californië en Texas hebben respectievelijk 54 en 40 kiesmannen, kleinere als Alaska of Delaware maar drie. In totaal zijn er 538 kiesmannen (een kiesman kan natuurlijk ook een vrouw zijn). Een meerderheid van de helft plus één is voldoende voor de overwinning: 270.

Doordat alle kiesmannen van een staat bijna altijd worden toegekend aan de kandidaat die daar de meeste stemmen haalt (Nebraska en Maine zijn de uitzondering), valt van tevoren al grotendeels te voorspellen welke staten naar welke kandidaat gaan: een Republikein zal bijvoorbeeld weinig kans hebben in Oregon, en van Wyoming heeft een Democraat niets te verwachten. Dit zijn de zogenoemde safe states. Feitelijk bepalen daardoor de staten waar de uitkomst nog niet vaststaat de winnaar, de swing states.

Correspondent Marieke de Vries legt het systeem uit:

Welke staten precies een swing state zijn verschilt per verkiezing, bijvoorbeeld door veranderingen in de samenstelling van de bevolking. Dit keer geldt de kwalificatie voor zeven staten: Wisconsin, Michigan, Pennsylvania, Georgia, North Carolina, Nevada en Arizona.

Blue wall en Sun belt

De eerste drie worden samen wel de Blue wall genoemd, de verdedigingslinie die een Democraat moet opwerpen tegen een Republikeinse overwinning. De industriële staten golden lang als een zekere buit voor de Democraten omdat die partij hier onder de industriearbeiders altijd populair was. In 2016 wist Trump ze echter af te snoepen van Clinton met beloftes meer te doen voor de binnenlandse werkgelegenheid.

Biden herwon de staten in 2020, maar de marges waren zo klein dat algemeen wordt aangenomen dat Trump hier nog altijd een kans maakt. Slaagt Harris erin Bidens resultaat te herhalen, dan heeft ze het minimale aantal kiesmannen binnen om te winnen. Wint Trump ze alle drie dan zou dat nog niet perse voldoende zijn om de 270 te halen.

Trump lijkt er in de Sun Belt net iets beter voor te staan, de warmere zuidelijke staten waar Republikeinen het traditioneel beter doen. Toch zal hij zelfs als hij de vier Swing States hier allemaal binnenhaalt nog een van de Blue wall-staten moeten zien te pakken. Met alleen winst in Georgia, North Carolina, Nevada en Arizona verliest hij met de kleinst mogelijke marge van 268 kiesmannen.

Doordat de VS zo'n groot land is en verschillende staten allerlei eigen kieswetten volgen, sluiten de stembureaus op een dozijn verschillende tijdstippen. Wanneer de uitslagen binnendruppelen is daarnaast ook nog afhankelijk van een hoop plaatselijke factoren.

In Indiana en Kentucky gaan de eerste stemlokalen dicht om middernacht Nederlandse tijd. Een uur later komt daar Georgia als eerste swing state bij, samen met South Carolina, Vermont, Virginia en een groot deel van Trumps eigen Florida. Omdat die staat verdeeld is over twee tijdzones volgt de rest pas een uur later. In de tussentijd komt om 01.30 uur nog swing state North Carolina voorbij, samen met West Virginia en Ohio, thuisstaat van Trumps running mate J.D. Vance.

Om 02.00 uur volgt de grootste golf aan staten, met sluitingen in (delen van) 22 staten, inclusief de swing states Pennsylvania en Michigan. Rond 06.00 uur zijn bijna alle staten klaar, al is er in Alaska één piepklein eilandje in de Beringzee hekkensluiter om 07.00 uur.

Uitslagen

Hoe snel dit zich allemaal zal vertalen in prognoses en uitslagen is afwachten. Er is geen centraal kiescomité dat uitslagen bekendmaakt, Amerikaanse media zullen op basis van eigen exit polls en gedeeltelijke resultaten zelf analyseren of ze een call willen geven voor een staat of besluiten dat die toch nog too close to call blijft. Bij safe states zal dat besluit sneller vallen dan bij de swing states.

Het is daarbij belangrijk niet te snel conclusies te trekken op basis van vroege resultaten. Het meer Democratische oosten van Florida sluit bijvoorbeeld een uur voor het Republikeinse westen, met als gevolg dat een aanvankelijke voorsprong van Democraten snel kan verdampen. Dat fenomeen staat bekend als een Blue mirage, een Democratische luchtspiegeling, omdat de realiteit anders lijkt dan de uitslag feitelijk is.

Het Republikeinse evenbeeld daarvan is de Red mirage, waarbij een ogenschijnlijk voordeel voor die partij uiteindelijk in rook opgaat. Dat kan bijvoorbeeld gebeuren in staten als Pennsylvania, Georgia en Michigan, waar poststemmen als laatste worden geteld. Omdat Democraten meer gebruikmaken van die mogelijkheid, hoeft een goed begin voor de Republikeinen hier nog geen overwinning te voorspellen.

Twijfel zaaien

Deze dynamiek van het tellen kan van groot belang zijn vannacht, omdat Trump het in 2020 gebruikte om de einduitslag in twijfel te trekken. "Dit is beschamend voor dit land", zei hij toen hij 'ineens' een achterstand opliep in Pennsylvania en Michigan. "We stonden op het punt deze verkiezing te winnen. Eerlijk gezegd hebben we deze verkiezing gewoon gewonnen", was toen zijn reactie en nog altijd weigert hij ronduit zijn verlies te erkennen.

Vier jaar geleden, toen de pandemie het stemmen en tellen bemoeilijkte, durfden media pas op de zaterdag na de verkiezingen Joe Biden tot winnaar uit te roepen. Toen werd duidelijk dat die in Pennsylvania niet meer in te halen viel.

Weken wachten?

Hoelang dit keer de uitslag op zich zal laten wachten hangt van veel factoren af. Zo hebben tientallen miljoenen Amerikanen al per post gestemd maar worden die in bijvoorbeeld Pennsylvania pas geteld als de stemlokalen dicht zijn. Doordat de marges in peilingen zo klein lijken, kan dat trage proces het vaststellen van een einduitslag vertragen.

Hertellingen kunnen bovendien die vertraging in sommige staten doen oplopen naar weken. Als juist die staat nodig is om tot 270 te komen, zal het geduld nog lang op de proef worden gesteld.

De Wereldgezondheidsorganisatie zegt morgen ruim honderd Palestijnse patiënten uit Gaza te evacueren. Onder hen zijn kinderen met verwondingen door bombardementen en met chronische ziekten.

De patiënten zullen in een konvooi naar Kerem Shalom worden gebracht, een grensovergang tussen Gaza en Israël in het uiterste zuiden van Gaza. Een dergelijke evacuatie van zieken en gewonden uit Gaza komt niet vaak voor.

"Dit zijn ad hoc maatregelen. We hebben al heel vaak gevraagd om permanente medische evacuaties uit Gaza", zegt Rik Peeperkorn van de WHO.

De meeste patiënten die morgen weg kunnen uit Gaza worden naar de Verenigde Arabische Emiraten gevlogen. Ongeveer dertig mensen zouden naar Roemenië worden gebracht.

Weinig evacuaties

Volgens de WHO zouden tussen de 12.000 en 14.000 Gazanen dringend medische zorg in het buitenland nodig hebben. Onder hen zijn patiënten die lijden aan brandwonden, rugletsel, amputaties of kanker.

Sinds de grensovergang in Rafah tussen de Gazastrook en Egypte begin mei werd gesloten, zijn slechts 282 patiënten uit de Gazastrook geëvacueerd, meldt de organisatie.

Eind vorig jaar ging correspondent Daisy Mohr mee met een evacuatievlucht vanuit het grensgebied bij Gaza naar Abu Dhabi:

Voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen gaat volgende week niet naar de VN-klimmaattop in de Azerbeidzjaanse hoofdstad Bakoe. Dat meldt persbureau Reuters.

Von der Leyen zegt de zogeheten COP29 over te slaan vanwege politieke ontwikkelingen in Brussel. Daar toetsen Europese wetgevers de beoogde nieuwe leden van de Europese Commissie, die de komende vijf jaar het EU-beleid zullen bepalen.

Volgers van de klimaatbijeenkomst kijken met interesse welke wereldleiders er wel en niet naar de top gaan. Landen geven met hun vertegenwoordiging een belangrijk signaal af. Aan het begin van de klimaattop gebruiken wereldleiders hun toespraken vaak om nieuw klimaatbeleid aan te kondigen op een wereldpodium.

Schoof gaat wel

Von der Leyen is niet de enige afwezige. De Franse president Macron en de Russische president Poetin zullen er ook niet bij zijn, meldt Euronews. Persbureau Reuters schrijft dat de Amerikaanse president Biden ook niet komt. De top begint net een paar dagen na de Amerikaanse verkiezingen.

Vanuit Nederland gaat premier Schoof wel naar Bakoe. Ook regeringsleiders uit Duitsland, Spanje, Italië, Hongarije, Griekenland, Tsjechië en Polen zijn erbij. In totaal hebben meer dan 100 staatshoofden en regeringsleiders hun komst bevestigd.

Hoewel Von der Leyen niet gaat, zijn er wel andere vooraanstaande EU-vertegenwoordigers. Zo is Charles Michel, de voorzitter van de Europese Raad wel aanwezig, net als de Nederlandse Eurocommissaris Hoekstra, die verantwoordelijk is voor het dossier Klimaat en Schone Groei.

Financiële top

De klimaattop gaat over de klimaatdoelstellingen die negen jaar geleden in Parijs zijn vastgelegd. Toen zijn bijna 200 landen overeengekomen dat de aarde niet verder moet opwarmen dan 1,5 graad.

De COP29 in Azerbeidzjan wordt ook wel de financiële top genoemd. Discussiepunt is wie het geld gaat betalen dat ontwikkelingslanden nodig hebben om de strijd aan te gaan met steeds extremere weersomstandigheden. Ook moet er geld komen om landen te helpen met de transitie naar zogeheten klimaatneutraliteit.

De Europese Unie heeft vandaag bekendgemaakt dat ze vorig jaar in totaal 28,6 miljard euro heeft bijgedragen aan klimaatfinanciering. Bijna 50 procent van die investeringen van de EU en zijn lidstaten bestaat uit subsidies.

Het Britse oliebedrijf BP wil in Nederland alle tankstations en laadhubs voor elektrische auto's verkopen. Het gaat in totaal om 335 stations.

Nederland is een te kleine markt met weinig groeimogelijkheden voor het Britse bedrijf, bevestigt BP na berichtgeving van het AD.

Het is de bedoeling dat een koper ook alle werknemers overneemt. Het gaat om 920 werknemers op de stations en 100 medewerkers op kantoor en in de buitendienst.

Geen opsplitsing

Het bedrijf hoopt eind volgend jaar alle locaties van de hand te hebben gedaan. Ze worden gezamenlijk verkocht. Tegen de krant zegt een woordvoerder van BP dat opsplitsen niet aan de orde is.

De verkoop betekent niet per se dat BP als merk uit het straatbeeld verdwijnt. Het is mogelijk dat de nieuwe eigenaar BP als merknaam mag blijven gebruiken, mits daar overeenstemming over wordt bereikt.

In 1971 opende BP zijn eerste tankstation in Nederland. De multinational trekt zich niet helemaal terug uit Nederland. De raffinaderij in Rotterdam, dochteronderneming Castrol en de divisie die luchtvaartbrandstof produceert worden niet verkocht.

De komende anderhalf jaar krijgen delen van Gelderland en Noord-Brabant meer last van goederenvervoer. Dat komt doordat goederenvervoer over de Betuweroute tussen de Rotterdamse haven en Duitsland wordt omgeleid naar andere sporen.

De reden daarvoor zijn werkzaamheden in Duitsland, waar 70 kilometer aan nieuw spoor wordt aangelegd voor een betere aansluiting van de Betuweroute op het Duitse spoornet. Het is de bedoeling dat daarna meer goedertreinen gebruik maken van de Betuweroute.

Door de werkzaamheden in Duitsland rijden er vaker treinen op drie omleidingsroutes: de Bentheimroute, de Brabantroute en de IJssellijn. Het werk in Duitsland gaat 80 weken duren, waarvan de Betuwelijn 20 weken lang volledig dicht zal zijn.

Afname goederenvervoer over spoor in 2023

Volgens het CBS werd er vorig jaar 11,5 procent minder gewicht aan goederen vervoerd over het spoor dan in het topjaar 2022. Er werden vooral minder kolen en goederen in containers vervoerd. Maar op langere termijn neemt het spoorgoederenvervoer naar verwachting flink toe.

Volgens een prognose van het Rijk kan in 2050 het spoorgoederenvervoer bijna verdubbeld zijn ten opzichte van 2023.

"Het spoorgoederenvervoer veroorzaakt de meeste hinder voor bewoners. Zowel het geluid als de trillingen zijn veel zwaarder dan bij reizigersvervoer," zegt Leendert Stutvoet voorzitter van regionaal overleg noordelijke aftakking. Hij zet zich in voor de belangen van bewoners langs de Bentheimroute.

Minder Hinder pakket

Via een subsidieregeling kwam de overheid met het 'Minder Hinder pakket' om de overlast van omgeleide goederentreinen te beperken.

Er komen STRAIL-overwegen, met rubberen wegplaten tussen de sporen die trillingen verminderen. Ook worden rubberen matten onder de dwarsliggers gemonteerd.

In Wierden, op de Bentheimroute in Overijssel, is bijvoorbeeld een STRAIL-overweg gemaakt om de overlast voor omwonenden te beperken. Gedurende 20 weken rijden hier twee keer zoveel goederentreinen. Sommige bewoners merken nog weinig verbetering door de STRAIL-overweg.

"Ik kan nog niet hardop zeggen dat er een dusdanig verschil in trillingen is," zegt Michelle Rouwenhorst. Ze woont sinds haar vijfde in een familiewoning in Wierden. 32 jaar later zegt ze dat er te weinig aandacht is voor de bestaande woningbouw langs het spoor.

"Wij zien niets anders dan overlast. We zijn met verschillende bewoners al lang bezig om geluidsschermen te krijgen, maar die krijgen we niet. Alles wordt door ProRail gegooid op de richtlijnen van de overheid, waar nu aan wordt voldaan."

Volgens Rouwenhorst is het goederenspoorverkeer de oorzaak van scheuren in haar woning. "Het huis staat er al 80 jaar en we zien een toename in het aantal scheuren de laatste jaren. Het is 'David tegen Goliath' om te bewijzen dat de scheuren specifiek door het treinverkeer komen."

De achtertuin van Henriette van Buuren in Wierden ligt op 20 meter van het spoor. Ze ziet met huivering de komende 80 weken tegemoet. "Ondanks de STRAIL-overweg voel ik de trillingen nog steeds. "Ik word er geregeld wakker van, dat is de tendens hier in de buurt."

"Het is belangrijk dat er goederenvervoerder is," reageert de woordvoerder van ProRail. "We hebben allemaal spullen nodig. Een goederentrein haalt ongeveer 55 vrachtwagens van de weg."

Het Duitse bedrijf DB InfraGo vroeg om de Betuweroute 80 weken lang volledig dicht te houden. "Dat vonden we wel erg pittig voor de goederenvervoerders en mensen die langs het spoor wonen. Uiteindelijk zijn we nu tot deze constructie gekomen."

"Via het ministerie zijn we met het pakket aan maatregelen gekomen. Deze maatregelen zijn vooral op de Brabantroute getroffen", zegt de woordvoerder.

"Er is meer dan alleen Wierden, het zwaartepunt in overlast ligt op de Brabantroute. We willen natuurlijk graag hinder voorkomen. Met het huidige goederenvervoer en wat gaat komen, heeft de Brabantroute voorrang gekregen om de maatregelen daar goed te implementeren."

Volgens Prorail heeft een onafhankelijk bureau bepaald dat de trillingen in Wierden niet zo ernstig zijn dat ze scheuren in de woningen kunnen veroorzaken.

Het was een terugkerende klacht tijdens carnaval in Den Bosch: mannen kunnen even snel hun behoefte doen in een urinoir terwijl vrouwen lang in de rij moeten staan voor de wc. De gemeente test tijdens de opening van het carnavalsseizoen op 11 november daarom twee soorten vrouwenurinoirs in de stad, schrijft Omroep Brabant.

Tijdens de elfde van de elfde verandert de Brabantse hoofdstad in feeststad Oeteldonk en zijn er vanaf de vroege ochtend tienduizenden mensen in het centrum. Vorig jaar werden er meer dan 100.000 bezoekers geteld die dus ook allemaal hun behoefte moesten doen.

"Mannen hebben het in de ogen van vrouwen gemakkelijk", zegt Rick Lamers, verhuurder van de vrouwenurinoirs. "Zij kunnen snel naar een plaskruis en weer weg. Dat hebben vrouwen niet." Op initiatief van de gemeente komt daar nu verandering in. "Tijden veranderen", zegt Lamers. "Gendergelijkheid wordt steeds belangrijker."

Telefoon erbij

Bij het centraal station en in de binnenstad komen twee soorten vrouwenurinoirs te staan. Bij beide wc's moeten vrouwen gehurkt plassen. Volgens de verhuurder is de wachtrij daardoor zes keer korter dan bij normale wc's.

"Op een normaal toilet ga je als vrouw vaak op je gemak zitten en sommigen pakken zelfs hun telefoon erbij", aldus Lamers. "Maar omdat je het nu een soort van ongemakkelijk maakt, is dat niet mogelijk. Je blijft daar niet gesquat hangen."

De vrouwenurinoirs zijn gratis te gebruiken. Voor de gewone mobiele wc's moeten gebruikers per bezoekje betalen.

'Niemand doet dat'

De Lapee, een 3-persoons knalroze urinoir waar je hoofd bovenuit steekt, is een Deense uitvinding die in 2019 voor het eerst te vinden was op een festival en sindsdien ook op enkele evenementen in Nederland stond.

Dit soort wc's voor vrouwen is nog niet echt ingeburgerd in Nederland, zag Lamers. "Ik dacht eerst: niemand doet dat, want je zit daar gewoon open en bloot", zegt hij over de Lapee. Tijdens een evenement in Amsterdam zag hij echter dat de wc's gedurende de dag steeds vaker werden gebruikt.

"Hoe later het werd, hoe meer dronken mensen er rondliepen. Ik denk dat de gêne er dan wat meer vanaf is", zegt hij. "Op de elfde van de elfde zijn veel mensen om elf uur 's ochtends al in de olie. Dus ik denk dat er op zo'n dag best wel goed gebruik van wordt gemaakt."

Het alternatief in Den Bosch is de MadamePee, een mobiele wc-unit met een klapdeur die op slot kan, maar ook alleen gehurkt kan worden gebruikt. Lamers vermoedt dat meer vrouwen zullen kiezen voor deze optie met iets meer privacy.

Op 11 november wordt bijgehouden hoeveel mensen gebruikmaken van de twee soorten wc's. Het populairste vrouwenurinoir zal volgend jaar tijdens carnaval terugkeren naar Den Bosch, schrijft de omroep.

De politie heeft ruim 500 kilo vuurwerk gevonden in twee garageboxen onder een flatgebouw in Leeuwarden. Twee mannen van 30 en 32 jaar zijn aangehouden.

Het vuurwerk werd gisteren ontdekt na een anonieme melding. In één garagebox lag ruim 300 kilo vuurwerk en in de andere ruim 200. Het vuurwerk is in beslag genomen.

De verdachten komen uit Leeuwarden en worden verhoord. Vorige week vond de politie in een woning in Leeuwarden ook al 250 kilo zwaar en illegaal vuurwerk, schrijft Omrop Fryslân. Het ging om vuurwerk waaraan volgens de politie was geknutseld. Na die vondst is een 46-jarige man aangehouden.

De politie benadrukt dat het opslaan van grote hoeveelheden vuurwerk in een woonwijk grote risico's met zich meebrengt.

De Nederlandse e-bikefabrikant Stella heeft uitstel van betaling aangevraagd. Dat bevestigt een woordvoerder van Stella na berichtgeving van het FD. Het bedrijf uit Nunspeet draait al langere tijd verlies.

Stella is groot geworden met de productie van elektrische fietsen. Het bedrijf telt bijna 50 locaties in Nederland en België. Er werken in totaal zo'n 440 mensen.

De aandelen van Stella zijn sinds eind vorig jaar volledig in handen van investeringsmaatschappij DM Equity Partners (DMEP). De investeringsmaatschappij wil niet nog meer geld in het bedrijf pompen, omdat dat 'niet verantwoord' is. Stella kan daardoor de rekeningen niet meer betalen en vraagt uitstel van betaling aan.

Aanbetaling

Het bedrijf draaide in 2023 en 2024 een verlies van rond de 13 miljoen euro. DMEP gaf het bedrijf in 2018 een financiële injectie van tientallen miljoenen en dit voorjaar kreeg Stella nog eens 13,4 miljoen euro. Nu gooit de investeerder de handdoek in de ring.

Bij Stella hebben volgens het FD nog ongeveer duizend klanten een aanbetaling gedaan, maar nog geen fiets ontvangen. Stella laat weten dat het deze klanten tegemoet wil komen. De bewindvoerder, die nog niet is benoemd, moet daar ook een rol in gaan spelen.

Stella is niet het eerst e-fietsenmerk dat in financiële moeilijkheden verkeert. Eind vorig jaar vielen de fietsenmakers VanMoof en Qwic om. Dat laatste merk maakte uiteindelijk een doorstart, VanMoof werd overgenomen.

Waarnemend NSC-fractievoorzitter Van Vroonhoven vindt dat politici goed moeten kijken naar de omgangsvormen. Ze heeft dat ook tegen PVV-voorman Wilders gezegd, maar die is daar niet erg van onder de indruk.

Van Vroonhoven en Wilders reageerden vanmiddag op het aftreden van NSC-staatssecretaris Idsinga van Financiën. Die stapte vorige week op na kritiek op zijn keuze om geen details te openbaren over zijn zakelijke belangen, hoewel Kamerleden daarom hadden gevraagd.

Dat coalitiepartij PVV het verzoek om meer transparantie steunde, noemde Idsinga onverteerbaar. Wilders zei vorige week op X: "Lijkt me geen goed bestuur en niet dragend gemotiveerd, dus maar beter openbaar maken die miljoenenbelangen."

Idsinga toonde zich "geraakt" door de omgangsvormen in het politieke debat, zei hij bij zijn vertrek. Overigens maakte hij zondag alsnog bekend in welke bedrijven hij heeft geïnvesteerd.

'Niet zo rauw met elkaar omgaan'

Van Vroonhoven vindt het bericht van Wilders van vorige week niet fraai: "We kennen de heer Wilders, we weten allemaal wat voor berichten hij heeft geplaatst. Ik kan me voorstellen dat de heer Idsinga erover gevallen is", zei ze vandaag.

Maar ze voegde eraan toe dat het niet alleen om de berichten van Wilders gaat, maar om de omgangsvormen in brede zin. Ze zei verder dat Idsinga aan alle regels heeft voldaan en dat politici niet zo rauw met elkaar moeten omgaan.

'Niet van suiker'

Wilders heeft geen spijt van zijn X-bericht van vorige week: "We zijn niet van suiker." Hij benadrukte dat hij reageerde op een eerder bericht van RTL Nieuws over het geen opening van zaken geven door de staatssecretaris. Volgens de PVV-leider was dat nieuws reden genoeg om daar opheldering over te vragen.

"Ik denk dat de heer Omtzigt daar vijftig Kamervragen over had gesteld", zei Wilders. Hij had verwacht dat de staatssecretaris zijn zakelijke belangen inderdaad openbaar had gemaakt. Hij vindt het "totaal onnodig" dat Idsinga is afgetreden: "Als je een beetje ballen hebt, ga je het debat met de Kamer aan."

Wilders vulde vandaag aan dat als er een verzoek komt aan de PVV-bewindslieden om ook hun belangen openbaar te maken, hij "daar niet voor zal gaan liggen".

De PVV-voorman zei verder over de omgangsvormen dat hij ook niet blij is als Van Vroonhoven "een dag nadat we een deal in het Catshuis hebben gesloten daar voor de tv weer wat vanaf doet". De NSC-leider maakte eind vorige maand enkele relativerende opmerkingen over het terugsturen van Syriërs en het intrekken van de spreidingswet.

De Spaanse federale regering komt met een hulppakket van 10,6 miljard euro voor de regio's die vorige week zijn getroffen door verwoestende overstromingen. Dat heeft de Spaanse premier Sánchez bekendgemaakt.

Het dodental door de overstromingen is opgelopen naar 218. Verreweg de meeste slachtoffers vielen in de regio Valencia. Op een persconferentie noemde Sánchez het miljardenhulppakket een goede eerste stap. "We blijven onze bevolking zo lang als nodig is met alle middelen helpen", voegde hij eraan toe.

Onbekend aantal vermisten

De regering trekt 838 miljoen euro uit om rechtstreeks uit te keren aan mensen die zijn getroffen. Getroffen bewoners kunnen tussen de 20.000 en 60.000 euro krijgen om hun huis te repareren en 10.300 euro voor het vervangen of repareren van meubels en apparaten. Getroffen inwoners kunnen het steunbedrag vanaf morgen aanvragen.

Een week na de overstromingen gaat de zoektocht naar vermisten nog altijd door. Het is onbekend om hoeveel mensen het gaat. Volgens de Spaanse premier is het aantal militairen en agenten in de overstromingsgebieden de afgelopen drie dagen verdubbeld en zijn nu bijna 15.000 hulpverleners op de been.

Het openstellen van de online gokmarkt heeft mensen kwetsbaarder gemaakt voor gokverslaving en vooral problemen bij jongvolwassenen veroorzaakt. Dat staat in een evaluatie van de drie jaar geleden ingevoerde gokwet in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum (WODC).

De bedoeling van die wet was dat gokbedrijven zouden helpen met het tegengaan van verslavingsproblemen, maar daar is weinig van terechtgekomen, constateert het onafhankelijke kennisinstituut dat valt onder het ministerie van Justitie en Veiligheid.

Om te kijken hoe de wet in de praktijk uitpakt, maakten de onderzoekers onder andere gebruik van mysteryshoppers. Ze maakten accounts aan bij online casino's vroegen vervolgens via de chat om hulp. Volgens de regels zouden gokbedrijven in zo'n bericht moeten herkennen dat het om iemand met gokproblemen gaat.

Toch verwezen 17 van de 23 gokbedrijven naar hun pagina met bonusaanbiedingen in plaats van naar verslavingshulp. Zes aanbieders boden wel hulp, twee daarvan blokkeerden het account. Eén gokbedrijf belde tot drie keer toe om te helpen, ook in het weekend.

'Perverse prikkels'

De onderzoekers zien die beperkte hulpverlening als symbool voor wat er mis is met de gokwet. Bedrijven zijn te lang vrijgelaten om de zorgplicht zelf in te vullen, terwijl ze ook de druk voelen om spelers niet aan concurrenten te verliezen. Dat heeft tot "perverse prikkels" geleid, concluderen de onderzoekers. "Hier is op voorhand op gewezen en dit had ook verwacht kunnen worden."

Het kennisinstituut wijst de beleidsmakers op hun naïviteit. "Het in handen leggen van de zorg voor online kansspelspelers bij partijen die een verslavend product aanbieden en met elkaar moeten concurreren om marktaandeel, waardoor ze een financiële prikkel hebben om spelers zo lang mogelijk aan zich te binden, is naïef geweest", schrijven de onderzoekers.

De Kansspelautoriteit, die toezicht houdt op de gokmarkt, kan bij overtredingen onder meer boetes opleggen en waarschuwingen geven, maar de waakhond heeft volgens de onderzoekers meer invloed nodig om verbeteringen af te dwingen. Een optie zou kunnen zijn om vergunningen te schorsen zodat casino's tijdelijk moeten sluiten.

Aanhoudende kritiek

In opdracht van het WODC bogen de onderzoekers zich na drie jaar over de Wet op de kansspelen die in 2021 van kracht werd. Gokbedrijven mochten vanaf toen legaal online gokken aanbieden, als ze aan een aantal verplichtingen voldeden.

In de evaluatie nemen de onderzoekers vijftien maatregelen binnen de wet onder de loep. Zes maatregelen krijgen het label 'onvoldoende', vijf het label 'goed'. De maatregelen die verslaving moeten voorkomen, krijgen vooral een slechte beoordeling. Over het tegengaan van fraude en criminaliteit is het onderzoek positiever.

Dat er veel op de wet valt aan te merken, komt niet bepaald als een verrassing. Al snel na invoering kwam er kritiek op de hoeveelheid gokreclames met bekende Nederlanders, werd gewaarschuwd dat onnodig veel mensen in de problemen kwamen en waren er zorgen de Kansspelautoriteit, die toezicht houdt op de gokmarkt, dat bedrijven hun zorgplicht niet serieus namen.

Doorgokken

Over de gokwet is meer dan twintig jaar gedebatteerd voordat die van kracht werd. Na de invoering zijn er allerlei veranderingen aangebracht om de grootste problemen weg te nemen. Regels voor reclames zijn aangescherpt, de zorgplicht is verduidelijkt en er zijn limieten voor spelers ingevoerd. Ze moeten aantonen dat ze genoeg verdienen als ze hun limiet willen ophogen.

De onderzoekers zijn sceptisch of die laatste aanpassing werkt. Spelers kunnen bij inmiddels 26 gokbedrijven terecht en kunnen als ze bij de een geweigerd worden bij een ander doorgokken. Ook wijzen ze erop dat via sites van derden alsnog reclame voor gokken wordt gemaakt.

Eerder dit jaar dook NOS op 3 in de gokwet: heeft de politiek spijt?

SP-Kamerlid Van Nispen zegt niet verbaasd te zijn over de uitkomsten, maar wel verontrust. "Het is een onverantwoordelijke invoering geweest die tot grote maatschappelijke schade leidt." Hij wijst daarbij op de problemen waarin spelers terecht kunnen komen, zoals verslaving en financiële problemen.

Ook ChristenUnie-Kamerlid Bikker is niet verbaasd. "Gokken heeft slechte gevolgen voor alle jongeren in Nederland. Eigenlijk is de gokindustrie hetzelfde als de tabaksindustrie: gevaarlijk en verslavend."

Beide Kamerleden willen striktere regels bij online gokken, zoals het verbieden van reclames voor gokbedrijven.

Werk aan de winkel

Staatssecretaris Struycken (Rechtsbescherming) bevestigt tegenover de NOS dat de bescherming van spelers niet zo werkt als hij had verwacht. "Bescherming van kwetsbare mensen staat voorop en ik kan alvast stellen dat er werk aan de winkel is." Voor het einde van het jaar komt hij met een inhoudelijke reactie.

Een bepaald type elektrische luchtverfrisser is recent uit de handel gehaald, omdat het apparaat storingen veroorzaakte in het C2000-communicatiesysteem van de hulpdiensten. Dat heeft minister Van Weel van Justitie gezegd tijdens het vragenuurtje in de Tweede Kamer. De luchtverfrissers, die in het stopcontact worden gestoken, interfereerden met de frequentie van C2000.

De PVV had de minister naar het parlement geroepen vanwege de dwangsom die de Arbeidsinspectie heeft opgelegd aan de politie, omdat het C2000-systeem niet goed functioneert. Er is op te veel plekken in Nederland slechte dekking en ook de voorlichting aan personeel hoe te werken met het systeem laat te wensen over.

Politiemensen en hulpverleners kunnen daardoor in gevaarlijke situaties terechtkomen. De inspectie waarschuwde daar al vaker voor en concludeerde vorige week dat de politie te weinig doet om de problemen op te lossen. Als de politie binnen zestien weken niet alsnog aan de eisen voldoet, int de inspectie 325.000 euro. Als de politie dan nog in gebreke blijft, kan dat bedrag oplopen tot 1 miljoen euro.

Witte vlekken

In de Tweede Kamer leeft al lang brede onvrede over het gebrekkige communicatiesysteem. Ook Van Weels voorgangers hebben regelmatig uitleg moeten geven over incidenten, waarbij het haperende C2000 een belangrijke rol speelde.

Van Weel neemt naar eigen zeggen het signaal van de Arbeidsinspectie serieus. Hij wil voorkomen dat de dwangsom daadwerkelijk wordt geïnd, door de voorlichting aan gebruikers "in brede zin" te verbeteren. De minister hoopt dat dat genoeg is om de inspectie gunstig te stemmen.

Het op korte termijn verbeteren van de dekking is volgens hem een lastiger verhaal. Er zijn nu naar schatting 65 'witte vlekken' in Nederland.

"Masten bijplaatsen kost tijd", zei hij. En het lost ook niet alles op. Naast de recente problemen door luchtverfrissers is langer bekend dat omvormers van zonnepanelen storingen kunnen veroorzaken. "En er komen steeds nieuwe apparaten bij die storingen kunnen geven."

Handen niet vrij

Ook de dekking in gebouwen blijft een probleem. Daar maken agenten vaak noodgedwongen gebruik van een speciale app op hun mobiele telefoon om verbinding te krijgen met collega's of de meldkamer. Maar dat is een zogeheten 'push-to-talk'-systeem, waardoor ze hun handen niet vrij hebben. Van Weel gaat kijken of die app gebruiksvriendelijker kan worden gemaakt.

Daarnaast wordt er gewerkt aan een opvolger voor C2000, dat nu bijna 25 jaar in gebruik is. Dat nieuwe communicatiesysteem moet veel betrouwbaarder worden dan het huidige. "Al met al heb ik de indruk dat we doen wat we kunnen", aldus Van Weel.

Een Iraanse overheidsfunctionaris heeft tegen staatskrant Quds gezegd dat de Iraanse Duitser Jamshid Sharmahd al dood was voordat hij kon worden geëxecuteerd. De Iraanse autoriteiten maakten vorige week bekend dat Sharmadh was "terechtgesteld", waardoor werd aangenomen dat hij was geëxecuteerd.

Volgens Duitsland doet deze bewering niets af aan de verantwoordelijkheid van Iran. "Sharmahd is ontvoerd door Iran en jarenlang zonder eerlijk proces en zonder medische hulp in onmenselijke omstandigheden vastgehouden", zei een medewerker van het ministerie van Buitenlandse Zaken. "Iran is schuldig aan zijn dood", stelt de Duitse functionaris

Vanwege de Sharmahds dood sloot Duitsland de Iraanse consulaten in Frankfurt, Hamburg en München. Alleen de ambassade in Berlijn is nu nog open. De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Baerbock zei vorige week dat de diplomatieke betrekkingen tussen Duitsland en Iran op "meer dan een dieptepunt" zijn beland.

Schijnproces

Sharmadh werd geboren in Teheran, groeide op in Duitsland en was daarna woonachtig in de VS. In 2020 werd hij tijdens een zakenreis bij een overstap in Dubai ontvoerd en overgebracht naar Iran. Daar kreeg hij in 2023 de doodstraf opgelegd, volgens Amnesty International en de VS in een schijnproces.

Iran beschuldigde Sharmadh van een aanslag op een moskee in 2008. Daarbij werden veertien mensen gedood en raakten meer dan 200 mensen gewond. Hij werd ook beschuldigd van het openbaar maken van geheime informatie over raketlocaties. Zijn familie ontkent alle beschuldigingen en spande zich jarenlang in voor zijn vrijlating.

Iran voltrekt jaarlijks honderden executies. Amnesty International kwam in mei tot de conclusie dat in 2023 zeker 853 mensen zijn geëxecuteerd. Daarmee vindt in Iran het overgrote deel van alle geregistreerde executies wereldwijd plaats: 74 procent.