Het uitgaansleven zet zich in om een sociaal veiligere omgeving te worden. Met een codewoord, 'awareness teams' en een strenger deurbeleid moet iedereen zichzelf kunnen zijn op de dansvloer. De maatregelen lijken het gewenste effect te hebben.
Door de coronatijd is er meer aandacht voor sociale veiligheid, zegt de Amsterdamse nachtburgemeester Freek Wallagh. Hij en zijn team zetten zich in voor een inclusiever uitgaansleven, onder andere op het Amsterdam Dance Event (ADE), dat deze dagen bezig is.
Tijdens ADE worden ook lessen gegeven om te leren draaien:
"Hoewel er al lange tijd ingezet wordt op een sociaal uitgaansleven, is de blik tijdens de pandemie kritischer geworden," zegt Wallagh. "Feesten werden in die tijd door mensen zelf georganiseerd. Daardoor nam de aandacht voor het thema toe."
Ook was er een grote groep jongeren die een tijd helemaal niet naar feesten kon gaan. "De sociale interacties waren na corona echt wennen", zegt Juliënne Beijer van Stichting Sexmatters. "En dat is lastig op plekken, zoals de club, waar veel vrijheid is en grenzen vervagen."
Clubs en festivals door het hele land gingen op zoek naar een oplossing. Het geven van trainingen aan jongeren op school en aan personeel van clubs, wat Stichting Sexmatters een aantal jaar doet, biedt een oplossing.
"De afgelopen jaren is er veel meer vraag naar de trainingen", vervolgt Beijer. "Van een poppodium in Maastricht tot een queers-feest in Amsterdam, ze willen weten hoe iedereen zich op z'n gemak kan voelen. We zijn daarom sinds kort ook begonnen met verschillende nieuwe trainingen."
Niet alleen trainingen worden ingezet om de dansvloer sociaal veiliger te maken. Een awareness team loopt rond bij verschillende festivals en clubs, zodat bij een onveilige situatie snel hulp paraat is. Ook bestaat het codewoord 'Angela' dat gebruikt kan worden als iemand wordt lastiggevallen. Personeel kan dan meteen actie ondernemen, zo is het idee.
Een ander middel om de sfeer bij een feest goed te houden, is het verhogen van de minimumleeftijd. "Dat gebeurt steeds vaker", vertelt nachtburgemeester Wallagh. "Zo zijn er clubs en feesten die overwegen om alleen nog bezoekers boven de 27 jaar binnen te laten."
"Ik snap de maatregel heel goed, maar je verplaatst het probleem", vervolgt Wallagh. "De uitgaansetiquette moet je leren. Er is maar één plek waar dat kan: de dansvloer."
Zoeken naar oplossingenTwee jaar geleden, na de pandemie, nam de Amsterdamse club Radion verschillende maatregelen om de sociale veiligheid te verbeteren. Voorbeelden zijn trainingen aan het personeel, duidelijke huisregels en de aanwezigheid van een 'awareness spot'.
"Het was wel even zoeken", zegt Isabelle Ho Kang You van Radion. "We hadden eerst mensen rondlopen die een oogje in het zeil hielden, maar sommigen deden dat puur om gratis te feesten. Daarom hebben we uiteindelijk een vaste plek in de club gemaakt waar hulp geboden kan worden."
Het is lastig is om sociale veiligheid te meten, maar Ho Kang You is ervan overtuigd dat de maatregelen werken. "Je hebt altijd vervelende mensen die meiden in hun bil knijpen, of erger. Dat kunnen we niet voorkomen. Maar de hulp, op de avond zelf en ook de dagen erna, is veel beter. Dat is erg belangrijk."
Ook Juliënne Beijer van Stichting Sexmatters ziet dat de maatregelen werken, hoewel er altijd incidenten zullen blijven. "Vrouwen durven zich tegenwoordig vaker uit te spreken. Terwijl vroeger incidenten vaker werden verzwegen. Dat is een teken dat het de goede kant opgaat en dat geeft hoop op een nog veiliger dansvloer."
Wat in 2009 in Amsterdam begon als ideetje van milieuactivist Martine Postma is uitgewaaierd over het hele land. Elk dorp en elke wijk van een grote stad heeft inmiddels wel een Repair Café; een plek waar consumenten, bijvoorbeeld eens in de maand, naartoe kunnen met een kapot koffiezet-apparaat, een manke stoel of een broek met een kapotte rits. Vaardige vrijwilligers proberen het dan gratis te repareren.
Precies vijftien jaar na de start telt ons land bijna 700 Repair Cafés. Sterker nog, het idee van Postma heeft al in vijftig landen wortel geschoten. "Het spreekt mensen blijkbaar aan. Steeds meer mensen zien in dat we anders moeten consumeren om te zorgen dat de wereld leefbaar blijft en er nog iets van onze grondstoffen overblijft voor toekomstige generaties. Dus reparatie is absoluut hard nodig," zegt Martine Postma.
Postma vindt het "nergens op slaan" dat er nog steeds veel apparaten worden weggegooid als ze het even niet doen: "Als er een draadje loszit of het apparaat moet eigenlijk ontkalkt worden. Dat soort kleine, heel simpele dingen. Daarmee zijn mensen al zo onbekend dat ze het idee hebben: als de stofzuiger even niet meer goed zuigt, moet ie weg en moet ik een nieuwe kopen. Grote onzin."
Postma kan wel berekenen hoeveel apparaten er per jaar in Nederlandse Repair Cafés worden gerepareerd. "De meeste cafés zijn twaalf keer per jaar open. Per bijeenkomst worden er gemiddeld 18 apparaten gerepareerd, 70 procent van wat wordt aangeboden. Vermenigvuldig je dat met bijna 700 cafés, dan kom je uit op zo'n 150.000 gerepareerde spullen."
Reparateurs kritischDe reparateurs in de cafés zijn kritisch. Volgens hen maken fabrikanten nog te veel artikelen die moeilijk of helemaal niet te repareren zijn. Doordat ze bijvoorbeeld gelijmd zijn in plaats van dichtgeschroefd. Of zoals Rinus Nijsse van het Repair Café in Vlissingen het in het NOS Radio 1 Journaal noemt: "Gewoon pesterij."
Voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal is het daarmee eens: "Die kritiek op fabrikanten is niet nieuw, maar we zien de afgelopen jaren weinig verbetering", zegt Jelle Pothoven, expert circulaire economie bij Milieu Centraal.
"Maar op Europees niveau gebeurt er wel veel. In 2026 wordt in Nederland een aantal nieuwe regels van kracht, waardoor het voor consumenten makkelijker en betaalbaarder wordt om een product te (laten) repareren. Naar verwachting hebben producenten dan nog een paar jaar nodig voordat alle regels worden nageleefd. We zullen als het goed is dus over een paar jaar verschil zien."
Fabrikanten staan niet te springen om te reageren op vragen van de NOS. Directeur operations van Inventum, Ben Hofenk, zegt: "Ik ga niet in op uw vragen. Als het Repair Café met mij in gesprek wil, kunnen ze mij uiteraard benaderen. Dat is nog nooit gebeurd voor zover ik weet." Wel zegt Hofenk dat Inventum op alle apparaten een garantie geeft van vijf jaar.
Branche-organisatieDe brancheorganisatie van fabrikanten van elektrische huishoudelijke apparaten, Applia, reageert schriftelijk op de kritiek van de Repair Cafés en Milieu Centraal. De koepel, waarbij onder meer Philips, Bosch, Miele en Tefal zijn aangesloten, schrijft: "Het repareren van huishoudelijke apparaten juichen wij van harte toe. Dat geldt zeker voor grote apparaten. Voor kleine huishoudelijke apparaten is de uitdaging complexer en lastiger, omdat het hoge arbeids- en logistieke kosten met zich meebrengt vergeleken met de financiële waarde van het product."
Volgens Applia wordt er gewerkt aan een zichtbare reparatie-index op producten, zodat consumenten makkelijker een keuze kunnen maken voor producten die beter te repareren zijn. Dat is dan wel mede onder druk van de regels vanuit Brussel.
Goedemorgen! Het is de laatste dag van de inhoudelijke behandeling in de zaak tegen Donny M. en in Den Haag start de rechtszaak van Khadija Arib, oud-voorzitter van de Tweede Kamer, tegen de staat.
Eerst het weer: hier en daar buien, op andere plekken kans op mist. In de loop van de ochtend wordt het droog, vooral in het oosten komt de zon door. Het wordt 17 tot 21 graden.
Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?Premier Schoof was tot woensdag niet op de hoogte van het Uganda-plan van de PVV-ministers Klever en Faber. Dat zei hij na afloop van de EU-top, waar veel over asielbeleid is gesproken. Woensdag maakte Klever tijdens een bezoek aan Uganda bekend dat Faber en zij onderzoeken of uitgeprocedeerde Afrikaanse asielzoekers naar dat land kunnen worden gestuurd.
Volgens Schoof is het een innovatieve oplossing waarover wel meer wordt gesproken in Europa. Dat hij er niet eerder van wist, vindt hij geen probleem. Hij zegt dat niet elk idee meteen in het kabinet hoeft te worden besproken, dat komt volgens hem wel bij de besluitvorming.
Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:Vanaf december komt er een nieuwe treinverbinding met Brussel: de Eurocity Direct. De snellere trein stopt niet in Breda en Roosendaal, zoals de huidige Intercity Brussel wel doet. Aan die snelle verbinding hangt voor de reizigers ook een prijskaartje:
Zware regenval leidt sinds gisteren in delen van Frankrijk tot overstromingen, evacuaties en gesloten snelwegen en spoorlijnen. In de Ardèche viel op sommige plaatsen meer dan 600 millimeter regen in 48 uur tijd.
Weerdienst Météo France gaf gisteren het hoogste waarschuwingsniveau code rood af voor zes departementen in het zuiden van het land. In 34 departementen gold code oranje.
Ook in Parijs was die waarschuwing van kracht. Gisteravond kwam daar een man om het leven toen een boom omviel. Twee kinderen van drie en vijf jaar raakten gewond. Enkele metrostations in Parijs zijn vanwege de wateroverlast gesloten.
In de regio Auvergne-Rhône-Alpes zijn ongeveer 900 mensen en een aantal scholen geëvacueerd. Een aantal scholen en kinderdagverblijven in de regio is tot en met morgen gesloten.
Veel mensen die met de auto toch de weg op gingen, werden overvallen door het water:
Agnès Pannier-Runacher, de Franse minister voor Ecologische Transities spreekt van een situatie die niet eerder is voorgekomen. "600 mm regen in de Ardèche, dat is sinds mensenheugenis niet gebeurd. Je moet je voorstellen dat er 60 centimeter water is gevallen in 48 uur. Gigantisch."
Op beelden van het noodweer zijn ondergelopen snelwegen en supermarkten te zien en auto's die door het water zijn meegevoerd. In Annonay, waar twee rivieren samenkomen, werden zelfs vrachtwagens meegesleurd. Ook de plaatsen Labégude en Givors werden zwaar getroffen.
Geen treinenTussen Lyon en Saint-Étienne rijden geen lokale treinen omdat het spoor onbegaanbaar is. Spoorwegbedrijf SNCF kondigde aan dat de treinuitval tussen de twee steden meerdere dagen kan duren.
Ook een snelweg tussen de steden is afgesloten omdat die blank staat. Volgens de prefectuur was het ook onduidelijk wanneer de snelweg weer open zou zijn. Snelwegbeheerder Vinci Autoroutes waarschuwde verder voor verkeershinder op meer dan 30 Franse snelwegen.
Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken zijn er 1500 brandweerlieden ingezet in het hele land en waren de brandweersirenes in veel steden te horen.
Bij een zware explosie in een huis in Eindhoven zijn drie mensen gewond geraakt. De oorzaak lijkt een mortiergranaat, maar het was volgens de politie geen aanslag. Een van de gewonden is naar het ziekenhuis gebracht.
De granaat zou al in de woning zijn geweest. Op het moment van de explosie waren er verschillende mensen in de woning. Twee mannen zijn aangehouden, één van hen was gewond. De andere verdachte bevond zich ook bij de woning. De politie heeft het pand doorzocht op meer explosieven.
Het huis in de wijk Doornakkers in Eindhoven-Oost is door de enorme knal zwaar beschadigd en onbewoonbaar. De achtergevel ligt in de tuin, er zit een gat in de muur naar de buren en ook de voorgevel liep schade op.
De politie kreeg de melding van de ontploffing gisteravond rond 20.45 uur. Aanvankelijk werd er gedacht aan een gaslek, maar later werd duidelijk dat er een explosief was afgegaan. De mortiergranaat zou door de muur bij de buren terecht zijn gekomen. Ook hun woning liep schade op. Op foto's is een gat in de muur te zien.
De explosie was zo hevig dat de buren hun woning ook moesten verlaten. Ze zijn elders ondergebracht. De straten voor en achter de woning werden afgezet voor onderzoek. Omstanders moesten op grote afstand blijven.
Explosievenexperts van Defensie zagen resten van een mortiergranaat bij de woning liggen:
De leden van One Direction zijn "helemaal kapot" door het overlijden van hun bandgenoot Liam Payne, hebben ze in een gezamenlijke reactie op sociale media laten weten.
Payne overleed woensdagavond na een val van zijn hotelbalkon in de Argentijnse hoofdstad Buenos Aires. De verwondingen die hij bij de val opliep werden hem waarschijnlijk fataal, zegt het Argentijnse Openbaar Ministerie. Er zijn aanwijzingen dat hij gedeeltelijk of volledig buiten bewustzijn was op het moment dat hij viel. In de hotelkamer waarin Payne verbleef, werden drugs, alcohol en vernielde spullen aangetroffen.
"We zijn helemaal kapot van het nieuws van Liam's overlijden. Later, als iedereen daartoe in staat is, zullen we er meer over zeggen", schrijven Niall Horan, Louis Tomlinson, Harry Styles en Zayn Malik. "Nu nemen we even de tijd om te rouwen en het verlies te verwerken van onze broer, van wie we veel hielden."
De Britse mannen koesteren "voor altijd" de herinneringen die ze met de 31-jarige Liam deelden, schrijven ze. "Onze gedachten gaan uit naar zijn familie, zijn vrienden en de fans die net als wij van hem hielden. We zullen hem vreselijk missen. We houden van je, Liam."
Harry Styles schreef ook nog een persoonlijke boodschap op Instagram. "De jaren die we samen doorbrachten blijven de dierbaarste van mijn leven," schrijft Styles.
'Hart gebroken'Ook de familie van Payne kwam met een verklaring. "Ons hart is gebroken", laat de familie weten. "We zullen de herinnering aan Liam voor altijd in ons hart dragen. We herinneren hem om zijn vriendelijke, grappige en dappere geest. We steunen elkaar zo goed mogelijk als familie en vragen om privacy en ruimte in deze vreselijke tijd."
Veel artiesten die met Payne hebben samengewerkt, hebben eveneens geschokt gereageerd. Onder meer Rita Ora, Ronnie Wood van de Rolling Stones, Charlie Puth, rapper Juicy J en societyster Paris Hilton uitten hun droefheid op sociale media.
One Direction was jarenlang enorm populair en scoorde hits met nummers als What Makes You Beautiful en Night Changes. Malik verliet de band in 2015. Begin 2016 kondigden de overige leden aan een pauze voor onbepaalde tijd te nemen.
Premier Schoof werd woensdag pas ingelicht over het plan om te onderzoeken of Uganda een 'terugkeerhub' kan worden voor uitgeprocedeerde asielzoekers. Dat vertelde hij na afloop van de EU-top, waar veel over het Europese asielbeleid is gesproken.
Woensdag maakte minister Klever tijdens een bezoek aan Uganda bekend dat zij en minister Faber onderzoeken of uitgeprocedeerde Afrikaanse asielzoekers naar dat land kunnen worden gestuurd.
Uganda lijkt er positief tegenover te staan, maar gisteren was de minister van Buitenlandse Zaken volgens persbureau ANP wel terughoudend over het plan. Schoof wil daar niet te veel op vooruitlopen. "Dat gaan we allemaal zien. Op basis van dit idee wordt verder gewerkt vanuit Nederlandse kant, ongetwijfeld samen met Uganda, want als je het samen niet kan doen, lukt het zeker niet."
Volgens Schoof is het een "innovatieve oplossing", waarover wel meer wordt gesproken in Europa. Dat hij er niet eerder van wist, vindt hij geen probleem. "Niet elk idee hoeft meteen in het kabinet te worden besproken", aldus Schoof. "Op het moment dat het op besluitvorming aankomt, dat is het moment dat het naar de ministerraad kan."
Gloeiende plaatTijdens de top stond asiel hoog op de agenda. Ook de terugkeerhubs werden kort besproken. Volgens Schoof leidde het Uganda-plan "tot geen enkele verbazing" bij de andere regeringsleiders. Wel zijn er twijfels. Onder meer Duitsland heeft kritiek op dat idee, omdat het niet heel effectief zou zijn. Volgens bondskanselier Scholz is het eerder een druppel op de gloeiende plaat.
Schoof ziet dat anders. "Elke druppel op een gloeiende plaat telt. We moeten niet meteen elke oplossing of idee neermaaien." Volgens hem moet het idee eerst verder worden onderzocht.
De premier vertelde dat er op de EU-top nog geen concrete maatregelen zijn genomen. "We hebben geconstateerd dat er zeker op het gebied van migratie een soort momentum is om vervolgstappen te zetten, nadat we een tijd geleden het migratiepact hebben geaccordeerd. Je ziet eigenlijk alle landen wel die kant op bewegen: de instroom verminderen en de terugkeer fors vergroten. Er is een grote behoefte om een iets andere koers te gaan varen."
Er is onder meer gesproken over de plannen van landen voor steekproefsgewijze grenscontroles aan de eigen grenzen, naast het versterken van de buitengrens van de EU, zegt Schoof. "Europa heeft gezamenlijk een probleem, dat kunnen we alleen gezamenlijk oplossen."
Dwars door de Lage Landen heeft de Gouden Televizier-Ring 2024 gewonnen. Het programma van de VPRO kreeg 55 procent van de stemmen van het Nederlandse publiek.
De twee andere genomineerden waren B&B Vol Liefde (RTL 4) en Denkend aan Holland (Omroep MAX). De Televizier-Ringen werden uitgereikt tijdens de 59ste editie van het Gouden Televizier-Ring Gala in Koninklijk theater Carré.
In Dwars door de Lage Landen trekt de Belgische Arnout Hauben met zijn vrienden Ruben Callens en Philippe Niclaes te voet door Nederland en België. Vanuit Lauwersoog wandelen ze naar de meest zuidelijke Belgische kustplaats De Panne. "Bedankt aan jullie Nederland, van elke Belg uit de grond van ons hart. Wij zijn superfier, vanavond zijn wij Amsterdammers", zei Arnout Hauben.
Tim Hofman won voor de derde keer in zijn carrière de Televizier-Ring Presentator. Frank Lammers werd "voor de tweede keer Nederlands kampioen acteren" en nam de Televizier-Ring Acteur mee naar huis.
De Joodse Raad won de ring in de categorie Impact. Actrice Claire Bender nam de prijs voor De Joodse Raad in ontvangst. "Ook in deze tijd willen mensen wel degelijk open staan voor nieuwe perspectieven en willen ze elkaars elkaars verhaal begrijpen. Die zachtheid komt nu misschien niet veel aan de oppervlakte, maar de reacties op deze serie bewijzen dat die er ook is."
Een aantal winnaars:
Komiek, acteur, zanger en presentator André van Duin nam de Televizier Oeuvre-Ring in ontvangst. Gisteren werd bekendgemaakt dat hij die zou krijgen. De prijs voor "tv-persoonlijkheden die een onvergetelijke indruk hebben gemaakt op het Nederlandse publiek" werd voor de vijfde keer in de historie uitgereikt. Willem Duys, Mies Bouwman, Linda de Mol en Ivo Niehe gingen hem voor.
Van Duin kreeg de prijs uitgereikt van Janny van der Heijden, met wie hij Heel Holland Bakt en Denkend aan Holland presenteert.
"Zestig jaar is verschrikkelijk lang, wie moet je dan bedanken?", sprak Van Duin vervolgens. Toch deed hij een poging en noemde in hoog tempo een indrukwekkend aantal programma's en collega's op. "Al die mensen waar ik mee heb gewerkt heb wil ik bedanken voor hun vriendschap. En de kijkers thuis: zonder u had het allemaal geen zin gehad."
Stemmen sinds 1964De televisieprijzen worden al sinds 1964 uitgereikt. Aanvankelijk was er één prijs, die ging naar een televisieprogramma of een tv-persoonlijkheid. Het publiek mocht daarvoor stemmen. In de loop der jaren zijn er geleidelijk meer categorieën bijgekomen. De nieuwste categorie is de Televizier-Ring Impact, die pas sinds 2022 bestaat.
Ook dit jaar konden mensen op voorhand stemmen op hun favoriete programma, acteur of presentator. Tijdens de uitzending van het gala kon alleen nog gestemd worden op de drie genomineerden voor de Gouden Televizier-Ring.
Een deel van de stilgelegde laadpalen-fabrikant EVBox blijft actief. Het gaat om EVTronic, dat snelladers maakt.
De eigenaar van EVBox, het Franse energiebedrijf Engie, maakte dat vandaag bekend.
Vorige week werd duidelijk dat Engie stopt met EVBox. Het Amsterdamse bedrijf maakt zware verliezen. 400 tot 500 medewerkers komen op straat te staan.
EVTronic
Voor het bedrijfsonderdeel dat snelladers bouwt, EVTronic, vond Engie een koper: Financière de Pessac van EVTronic-oprichter Eric Stempin. Hierdoor zouden zo'n dertig arbeidsplaatsen behouden blijven.
Voor onderhoud van de laadpalen van EVBox blijft er voor ongeveer 100 medewerkers tijdelijk werk over.
Vijf jaar geleden stond EVBox nog te boek als de wereldwijd leider op de markt van laadpalen. Nu kunnen Chinese fabrikanten veel goedkopere laadstations bouwen. Het lukte het Franse Engie niet om na de overname in 2017 van EVBox een succes te maken.
De Israëlische premier Netanyahu benadrukt in een eerste reactie na de dood van Hamas-leider Yahya Sinwar vooral dat hij wil doorgaan met de oorlog die Israël al meer dan een jaar in Gaza voert.
Wel zou Netanyahu volgens Israëlische media in een telefoongesprek met de Amerikaanse president Biden hebben gezegd dat de dood van Sinwar de mogelijkheid kan bieden voor een gijzelaarsdeal.
Verschillende wereldleiders zeggen te hopen dat Sinwars dood nieuwe mogelijkheden biedt voor vrede of een staakt-het-vuren.
De Hamas-leider werd gisteren gedood bij een aanval op een gebouw in het zuiden van de Gazastrook. Vandaag werd zijn lichaam geïdentificeerd.
"Onze taak is nog niet voltooid""Het kwaad heeft een klap gekregen, maar onze taak is nog niet is voltooid", zegt Netanyahu in een videotoespraak. "Aan de families van de gijzelaars zeg ik: dit is een belangrijk moment in de oorlog. We blijven met volle kracht doorgaan tot al jullie geliefden, onze geliefden, thuis zijn."
Hij richt zich ook tot de inwoners van Gaza. Volgens de Israëlische premier heeft Sinwar hun levens geruïneerd. "Dit is een mogelijkheid voor Gazanen om zichzelf van de tirannie te bevrijden."
Biden spreekt van "een goede dag voor Israël, de Verenigde Staten en de wereld" en van een "mogelijkheid om de gijzelaars te bevrijden". Hij vergelijkt het met de dood van al-Qaidaleider Osama bin Laden. "Dit laat zien dat geen enkele terrorist ter wereld kan ontsnappen aan gerechtigheid."
Staakt-het-vurenHet Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken benadrukt dat Israël het recht heeft om zich te verdedigen tegen Hamas, maar zegt ook dat de juiste weg vooruit niet alleen maar bestaat uit militaire operaties. Het ministerie benadrukt het belang van een staakt-het-vuren.
Buitenlandminister Blinken zegt dat de VS nog meer gaat inzetten op een staakt-het-vuren. "De afgelopen maanden heeft Sinwar herhaaldelijk pogingen in de weg gezeten om deze oorlog te beëindigen." EU-buitenlandchef Borrell noemt Sinwar een "obstakel" voor een staakt-het-vuren en een gijzelaarsdeal. "Yahya Sinwar was een terrorist, vastgesteld door de EU, en verantwoordelijk voor de verschrikkelijke aanslag van 7 oktober."
De Amerikaanse topveiligheidsadviseur Jake Sullivan zegt dat er nog moet worden vastgesteld of de dood van de Hamas-leider ook "op lange termijn de gewenste schade aan Hamas gaat aanrichten".
Ook Mark Rutte reageerde op het nieuws. Volgens de NAVO-chef is Sinwar overal erkend als "de architect van de terreuraanvallen op Israël van 7 oktober 2023". "Ik heb hem eerder al veroordeeld, alle bondgenoten hebben hem veroordeeld, elke redelijke ziel in deze wereld heeft hem veroordeeld. Dus als hij dood is, dan zal ik hem persoonlijk niet missen."
De Franse minister van Buitenlandse Zaken Barrot zegt dat "een fatale klap" aan Hamas is uitgedeeld. "Er moet nu een bladzijde worden omgeslagen voor de regio en het pad naar vrede." Hij benadrukt dat dat alleen kan met diplomatie.
In België zijn twee mensen veroordeeld tot lange celstraffen voor de moord op de Eindhovense zakenman Marcel van Hout. De ex-vrouw van het slachtoffer was de opdrachtgever en moet 26 jaar de cel in. De uitvoerder krijgt 23 jaar.
Het lichaam van de zakenman werd eind 2017 gevonden in zijn villa in het Belgische Pelt, net over de grens bij Valkenswaard (Noord-Brabant). Hij was in zijn hoofd en rug geschoten. Zijn ex-vrouw had de politie als eerste gewaarschuwd. Ze zei dat ze bij de woning was gaan kijken omdat Van Hout niet op zijn werk was verschenen.
Al snel werden zij en de nu 54-jarige klusjesman Roger C. verdacht van betrokkenheid. Zij hadden een verhouding. Nadat hij ruim twee jaar vastzat op verdenking van de moord, bekende hij.
Ex-vrouw Jouhara A. heeft altijd ontkend dat ze opdracht gaf voor de moord. Ook vandaag hield ze dat vol: "Jullie hebben me beschuldigd van iets dat ik niet gedaan heb. Ik heb niks gedaan. Het is niet waar", citeert Omroep Brabant.
JuryEr was levenslang tegen de vrouw geëist. De zaak diende in Tongeren, bij het hof van assisen. Bij deze rechtbank buigt een volksjury zich over de schuldvraag en vervolgens samen met de rechters over de straf.
De jury oordeelde dat A. haar medeverdachte had aangezet tot de moord door op verschillende manieren druk op hem uit te oefenen. Ze zou ook het geladen vuurwapen aan de man hebben gegeven om haar ex te doden.
Hoe krijg je overeenstemming tussen mensen met verschillende overtuigingen? Het is een eeuwig probleem, dat in de huidige wereld vol polarisatie nog extra actueel lijkt. Misschien kan kunstmatige intelligentie helpen: een nieuwe AI-tool helpt mensen met verschillende meningen tot overeenstemming te komen. Dit nieuwe AI-gereedschap, ontwikkeld door Google DeepMind, maakt na een discussie tussen mensen een samenvatting die het gemeenschappelijke standpunt weergeeft, zonder de minderheidsstandpunten over het hoofd te zien. De deelnemers vonden de samenvattingen van de AI informatiever, helderder en minder gekleurd dan die van menselijke bemiddelaars. Het onderzoek hiernaar is gepubliceerd in het wetenschappelijke blad Science. "We wilden onderzoeken of AI gebruikt kan worden om collectieve besluitvorming te verbeteren", vertelt Michiel Bakker, aan de TU Delft afgestudeerd op quantumcomputers en een van de leidinggevenden van het onderzoek. Hij benadrukt dat zulke processen tussen mensen vaak langzaam verlopen. Ook bestaat het gevaar dat niet alle standpunten voldoende worden vertegenwoordigd, zeker als groepen groter worden. "Dit is een prachtige toepassing van grote taalmodellen", zegt Eric Postma, hoogleraar kunstmatige intelligentie aan de Tilburg University en zelf niet betrokken bij de studie. "Dit is de toekomst, ter ondervanging van het menselijk tekort".
Postma is ook goed te spreken over de uitvoering van het onderzoek. "In een eerdere studie schreef AI bijvoorbeeld beleidsvoorstellen waarin zowel de Democraten als de Republikeinen zich konden vinden. En zo is er nog een aantal studies geweest. Maar dit is misschien wel de beste tot nu toe, mede dankzij de diepe zakken en de rekenkracht van DeepMind".
De studie werd uitgevoerd met kleine groepen mensen van vijf personen. Michiel Bakker van DeepMind is optimistisch over de toekomstige mogelijkheden: "Deze studie toont de potentie van AI aan om groepen mensen te helpen overeenstemming te vinden", zegt hij.
Hij ziet mogelijke toepassingen in de politiek, om makkelijker te overeenstemming te komen tussen verschillende partijen. Google DeepMind zelf zwijgt over mogelijke politieke toepassingen, mogelijk mede omdat de Amerikaanse verkiezingen voor de deur staan.
BrainstormEen andere mogelijkheid is toepassing binnen organisaties: "Het model haalt het menselijke niveau, het is zelfs beter", zegt Postma. "Dat kan een groot voordeel zijn in brainstorms. Het komt soms met originelere oplossingen dan de mens. En ja, soms ook met onzin, zoals we weten."
Postma denkt niet dat deze nieuwe tool geschikt is om de angel uit discussies op sociale media te halen. Overeenstemming vinden is daar namelijk niet het doel. "Mensen willen het daar helemaal niet met elkaar eens worden."
Gekleurde informatieDaarnaast kent het nieuwe AI-model nu nog een aantal beperkingen die voor toepassing in de echte wereld wel van belang zijn. Zo doet het model nog niet aan fact-checking, en kan het dus gebeuren dat het bereikte compromis niet overeenkomt met de feiten. Ook controleert het niet of de deelnemers bij het onderwerp blijven en niet afdwalen.
Verder is er het gevaar dat de AI gekleurde informatie gaat geven, of bepaalde politieke voorkeuren laat zien. Maar daarover maakt Eric Postma zich minder zorgen. "Ik ben meer beducht voor menselijke bias".
