Aggregator

Duizenden boetes voor sluipverkeer Vianen, aanpak gemeente werpt vruchten af

2 weeks 3 days ago

Duizenden automobilisten kregen het afgelopen jaar een boete voor binnendoor rijden door Vianen. Sinds sluipverkeer beboet wordt, rijdt er een stuk minder verkeer door de stad. Dat concluderen verkeersdeskundigen na onderzoek in opdracht van de gemeente Vijfheerenlanden.

Automobilisten die op de A2 rijden en de afrit Vianen nemen ontkomen er niet aan: "Blijf op de A2!" en "Sluipen is verboden" staat in koeienletters op talloze borden langs de snelweg. In de avondspits geldt sinds juli vorig jaar een inrijverbod.

Tot mei dit jaar werden 5361 boetes uitgedeeld aan mensen die binnendoor reden. Wie voor het eerst de fout in gaat, krijgt een waarschuwing. In totaal zijn er 63.198 waarschuwingen verstuurd, schijft RTV Utrecht.

Niet meer binnendoor

Vianen en het naastgelegen Lexmond kampten jarenlang met grote verkeersdrukte door sluipverkeer. Bij file op de A2 reden veel automobilisten binnendoor via Vianen en Lexmond naar de A27. Dat gebeurde vooral in de avondspits. Daarom geldt inmiddels op meerdere plekken een inrijverbod.

Doordeweeks tussen 15.00 en 19.00 uur mogen alleen automobilisten met een (dag)ontheffing van de afritten gebruikmaken. Ook hulpdiensten, lijnbussen en vrachtwagens zijn vrijgesteld. Camera's controleren de kentekens. De boete bedraagt 129 euro.

Een aantal laat zich ook door boetes niet tegenhouden. Een handvol automobilisten is meer dan dertig keer de fout in gegaan. De gemeente wil met deze automobilisten in gesprek gaan.

"Ik ben tevreden", zegt verkeerswethouder Joop van Montfoort. Op sommige stukken van de sluiproute is het verkeer bijna gehalveerd. Op de Bentz-Berg, een doorgaande weg in Vianen, is het zichtbaar rustiger dan een jaar geleden. Per uur rijden er bijna 300 auto's minder.

De aanpak van de gemeente werpt zijn vruchten af, valt te lezen in het rapport van de verkeersdeskundigen. Oversteken gaat door het inrijverbod een stuk makkelijker: er zit meer tijd tussen passerende auto's, gemiddeld zo'n 1,5 seconde.

"Het is minder druk en dat verbetert de leefbaarheid", zegt Van Montfoort. "We willen niet dat mensen door een dorpje crossen om één minuut eerder op bestemming te zijn." Hij verwijst daarmee naar navigatiesystemen die automobilisten vaak de kortste route geven, ook als dat een sluiproute is.

Minder drukte op snelweg

Een opvallend bijeffect van de maatregel is dat het verkeer op de A2 ter hoogte van Vianen beter doorrijdt. Er zijn minder opstoppingen bij de op- en afritten bij Vianen en Lexmond.

Toch is niet iedereen enthousiast. Ondernemers in Lexmond klagen nog altijd over minder klanten en "gedoe" rond het regelen van ontheffingen. "Het is een utopie om het voor iedereen goed te doen", zegt Van Montfoort.

Gemeenten tonen interesse

Andere gemeenten zijn geïnteresseerd in de sluipverkeeraanpak van de gemeente Vijfheerenlanden. De animo is zo groot dat in januari een congres wordt gehouden om bestuurders en beleidsmakers uitleg te geven.

"Het smaakt naar meer, omdat de oplossing werkt", zegt Van Montfoort. Hij kijkt inmiddels ook naar andere plekken in zijn gemeente om iets aan het sluipverkeer te doen.

Factorio Running on Mobile

2 weeks 3 days ago
As a video game, DOOM has achieved cult status not just for its legendary gameplay and milestone developments but also because it’s the piece of software that’s likely been ported …read more
Bryan Cockfield

Top Nederlands cryptobedrijf Bitvavo had jaren inzage in persoonlijke klantdata

2 weeks 3 days ago

De directie en eigenaren van het Nederlandse cryptoplatform Bitvavo konden jarenlang persoonlijke gegevens en rekeningen van klanten inzien. Experts noemen het problematisch, omdat privacyregels bepalen dat alleen een beperkte groep medewerkers van een bedrijf, zoals de anti-witwasafdeling of de klantenservice, toegang mag hebben tot zulke gegevens.

Het bedrijf bevestigt dat de top tot het voorjaar van 2024 in klantdata kon kijken. Volgens Bitvavo was de toegang nodig in de beginjaren van het bedrijf, toen de leiding nog meehielp met het registreren van nieuwe klanten en het beantwoorden van vragen.

Hoogleraar privacyrecht Gerrit-Jan Zwenne zegt in het Financieele Dagblad dat het "met het oog op de bedrijfsomvang en -groei, misschien handig is om de directie allerlei toegangsrechten te geven, maar dat staat wel op gespannen voet met de privacywet".

Er wordt momenteel onderzoek gedaan of medewerkers zich hebben gehouden aan de privacy- en gedragsregels. Dat onderzoek wordt uitgevoerd door advocatenkantoor Stibbe en accountantskantoor PwC.

'Destijds kleiner'

Een woordvoerder van het cryptobedrijf zegt dat Bitvavo destijds een veel kleiner bedrijf was. Inmiddels telt de Amsterdamse cryptobeurs 460 voltijdsbanen, zo'n driehonderd meer dan in die periode. Met een transactievolume van ruim 34 miljard euro was Bitvavo in 2023 de grootste cryptobeurs van Europa.

Het interne onderzoek naar de naleving van privacy- en gedragsregels bij Bitvavo werd ingesteld nadat topman Mark Nuvelstijn afgelopen zomer was afgetreden, na berichtgeving van het FD. De krant meldde dat hij zijn bank onjuiste informatie had gegeven en de intentie had om te handelen met voorkennis.

In chatberichten leek hij te suggereren dat hij Bitvavo-systemen kon gebruiken om een privékwestie op te lossen. Nuvelstijn ontkende dat en zei geen klantgegevens te hebben bekeken. Hij zei dat hij zelf slachtoffer was van de inmiddels veroordeelde beleggingsfraudeur Max R., tegen wie hij aangifte deed.

Bitvavo zegt dat inmiddels alleen de afdelingen die daar recht op hebben toegang hebben tot de klantgegevens.

De Autoriteit Persoonsgegevens laat aan de NOS weten niet te reageren, omdat het niet ingaat op individuele casussen.

Correctie van de redactie

In een eerdere versie van dit artikel stond dat het Financieele Dagblad had onthuld dat topman Mark Nuvelstijn zijn bank onjuiste informatie had gegeven en profiteerde van handel met voorkennis. Die formulering is onjuist en is aangepast.

Opnieuw escalatie bij grens Afghanistan en Pakistan

2 weeks 3 days ago

Bij nieuwe escalaties op de Afghaans-Pakistaanse grens zijn volgens de Taliban minstens twaalf burgerdoden gevallen. Dat schrijft een woordvoerder van het regime op X. Het Pakistaanse leger zou opnieuw Afghanistan hebben aangevallen, waar ook honderd gewonden zouden zijn gevallen. De berichten zijn niet onafhankelijk geverifieerd.

Naast de mededeling dat Pakistan een aanval zou hebben uitgevoerd, melden de Taliban ook dat zij "een groot aantal Pakistaanse soldaten" hebben gedood als reactie op de aanval. Ook staat in het X-bericht dat Pakistaanse posten zijn ingenomen, en dat wapens en tanks in beslag zijn genomen. Volgens Pakistaanse veiligheidsfunctionarissen zijn zes soldaten gedood.

Pakistaanse functionarissen beschuldigen de Taliban van aanvallen. Volgens hen raakten eerst vier Pakistaanse burgers gewond. Ook deze berichten kunnen niet worden geverifieerd.

Afgelopen zondag braken op meerdere plekken langs de grens ook gevechten uit. Beide landen meldden dat. Dat gebeurt vaker langs de 2600 kilometer lange grens, maar volgens persbureaus waren deze escalaties de heftigste sinds de machtsgreep van de Taliban. Bij de vuurgevechten zouden tientallen doden en gewonden zijn gevallen.

Grenssluitingen

Afgelopen maandag sloot Pakistan op verschillende plaatsen de grens met Afghanistan, als reactie op de escalaties. Andersom deed Afghanistan dat ook.

Door het sluiten van grensposten is handel tussen beide landen stil komen te liggen. Vrachtwagens met goederen staan te wachten bij de grensovergangen. Pakistan is een belangrijke leverancier van onder meer voedsel voor de Afghanen.

De relatie tussen Afghanistan en Pakistan is al langer zeer gespannen. Pakistan beschuldigt Afghanistan ervan dat zij gewapende groepen herbergen in hun land, die verantwoordelijk zouden zijn voor de aanvallen in Pakistan onder meer zondag. Het gaat daarbij om de TTP, de Pakistaanse Taliban.

Hoewel de Taliban de aantijgingen ontkennen, hebben VN-experts vastgesteld dat Pakistaanse terroristen worden toegelaten tot Afghanistan, om vanaf daar te opereren en aanslagen te plegen. Op die manier willen ze de regering van Islamabad ontwrichten.

ASML verwacht omzetdaling in China en blijft voorzichtig

2 weeks 3 days ago

ASML verwacht in 2026 aanzienlijk minder chipmachines te verkopen in China. Toch blijft het bedrijf optimistisch over komend jaar. De chipmachinefabrikant uit Eindhoven verwacht niet dat de omzet volgend jaar lager is dan die van dit jaar.

De afname van vraag uit China schrijft ASML toe aan de uitzonderlijke goede afgelopen twee jaar. Volgens het bedrijf werd dit vooral veroorzaakt doordat er nog een achterstand weggewerkt moest worden. Door de coronapandemie kon er veel minder geleverd worden en de afgelopen twee jaar is deze achterstand dus weggewerkt.

De topman van ASML, Christophe Fouquet, zei in een toelichting op de derde kwartaalcijfers dat hij verwacht dat grote investeringen in kunstmatige intelligentie (AI) het komende jaar het bedrijf toch nog een boost zullen geven. ASML maakt chipmachines die nodig zijn om de geavanceerde chips te maken die nodig zijn voor de AI-industrie.

Geopolitieke spanningen

Van de zomer temperde ASML de verwachtingen al. Het blijft het voor hightechbedrijven roerige tijden door de geopolitieke spanningen met China. Deze week bijvoorbeeld voelde demissionair minister Karremans zich genoodzaakt in te grijpen bij chipmaker Nexperia vanwege zorgen over China.

Ondanks de donkere wolken boven de markt deed ASML het de afgelopen drie maanden niet slecht. De omzet was iets lager met 7,5 miljard euro, vorig kwartaal was dit nog 7,7 miljard. Maar het bedrijf kreeg wel weer iets meer orders binnen dan verwacht. Ook verwacht de ASML-topman nog een flinke stijging van de omzet aan het einde van dit jaar.

Wilders voert weer campagne, doet mee aan debatten

2 weeks 3 days ago

Geert Wilders (PVV) gaat weer campagne voeren. Dat laat hij na een kleine week afwezigheid in een lang bericht op X weten. Hij deed sinds vrijdag niet meer mee, omdat hij zich niet veilig voelde.

De PVV-leider legde zijn campagne stil, nadat hij gehoord had dat hij mogelijk doelwit was geweest van een Belgische terreurcel, die een dag eerder was opgerold.

Vijf dagen later laat hij op X weten dat hij "deze maand precies 21 jaar" beveiliging heeft en niet meer thuis woont, maar in een safehouse. "Ik ken na al die jaren het gevoel van persoonlijke vrijheid niet meer. De impact van dat alles op jezelf en je gezin is vaak moeilijk uit te leggen aan mensen die het niet zelf hebben meegemaakt."

Maar hij voelt in campagnetijd "een grote verantwoordelijkheid voor Nederland en alle PVV-kiezers", schrijft hij en zal dus weer aan verkiezingsactiviteiten meedoen.

Wilders zegde het NOS Radiodebat op het laatste moment af en was ook afwezig bij het RTL-debat van afgelopen zondag, hoewel er was voorgesteld om een extra beveiligde locatie te zoeken.

Andere partijen spraken hun medeleven uit met Wilders, maar lieten ook weten dat ze het jammer vonden dat ze niet met de grootste partij in debat konden.

VVD-leider Dilan Yeşilgöz zei zondag bij RTL: "Ik wil u en uw redactie danken voor alle moeite die u heeft gedaan samen met politie en de NCTV om toch tot iets te kunnen komen waar het wel had gekund." De NCTV is de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid.

Vrijdag is Wilders te gast bij Vandaag Inside. En hij doet onder meer ook mee aan de traditionele lijsttrekkers-uitzending van het NOS Jeugdjournaal op zondag 26 oktober en het NOS slotdebat op dinsdag 28 oktober.

Invoering kunstmatige intelligentie bij borstkankeronderzoek duurt nog zeker drie jaar

2 weeks 3 days ago

Kunstmatige intelligentie (AI) levert veel op voor het bevolkingsonderzoek borstkanker. Toch duurt het nog minimaal drie jaar voordat het daarvoor gebruikt gaat worden, blijkt uit een brief van minister van Volksgezondheid Jan Anthonie Bruijn. De borstkankerpatiëntenvereniging vindt die termijn te lang.

Uit verschillende onderzoeken blijkt dat AI helpt om eerder en sneller tumoren te vinden bij het bevolkingsonderzoek. Bovendien is er nog maar één radioloog nodig in plaats van twee om de mammografieën (röntgenfoto's) te analyseren.

Onderzoeker en radioloog bij het Radboud UMC en het Antoni van Leeuwenhoek Ritse Mann publiceerde recent nog onderzoek waaruit blijkt dat dit ook in Nederland geldt. "We vinden meer terwijl het minder werk kost", vat hij de bevindingen samen.

Vroege opsporing bij borstkanker is belangrijk, omdat dat kan betekenen dat de behandeling minder zwaar is en de kans op genezing groter.

Knobbel

Het is niet alleen van belang voor het bevolkingsonderzoek, maar ook voor vrouwen die met een verdachte plek naar de huisarts gaan.

"Er is nu best een tekort aan radiologen die gespecialiseerd zijn in borstkanker. In principe zou je, als je vandaag naar de huisarts gaat omdat je een knobbel voelt, de volgende dag naar het ziekenhuis moeten kunnen om dat te laten onderzoeken. Nu loopt de wachtlijst in het westen van het land soms op tot drie of vier weken."

Bevolkingsonderzoek borstkanker

In Nederland krijgt 1 op de 7 vrouwen borstkanker. Vrouwen in de leeftijd van 50 tot 75 jaar kunnen deelnemen aan het bevolkingsonderzoek borstkanker.

Vanwege tekort aan personeel worden vrouwen gemiddeld om de 2,5 jaar uitgenodigd in plaats van om de 2 jaar.

Doel van het bevolkingsonderzoek is om borstkanker zo vroeg mogelijk op te sporen zodat de behandeling minder zwaar is en de kans op genezing groter. Jaarlijks overlijden meer dan 3000 vrouwen aan borstkanker.

In landen als Zweden en Denemarken wordt kunstmatige intelligentie al ingezet bij het bevolkingsonderzoek borstkanker. In Nederland duurt het dus nog minimaal tot het derde kwartaal van 2028.

Het grootste deel van die periode gaat op aan de Europese aanbesteding, waarbij wordt besloten met welk bedrijf in zee wordt gegaan, zegt Patricia Hugen, programmamanager bevolkingsonderzoeken bij het RIVM. "Dat is een lang traject van twee jaar."

Als de overheid diensten wil inkopen boven een bepaald bedrag, dan moet er een opdracht worden uitgeschreven waar bedrijven zich vervolgens voor kunnen inschrijven, om de beste dienst voor de beste prijs te krijgen.

Keuzes over AI

Verder moet bepaald worden welke rol AI gaat spelen in de screening. "Daar moeten we keuzes in maken: laat je bijvoorbeeld AI zelf bevindingen doen ter vervanging van één van de twee radiologen die nu nog beoordelen, of zet je het als hulpmiddel in." Ook moeten de radiologen in het gebruik van AI getraind worden.

Volgens Hugen kan niet zomaar het Deense of Zweedse model gekopieerd worden om de invoering te versnellen. "We willen echt naar de Nederlandse situatie kijken. Hier hebben we bijvoorbeeld een laag verwijspercentage voor vervolgonderzoek om te kijken of er inderdaad sprake is van borstkanker; dat willen we graag zo houden."

Hoe groot de kans is dat het over drie jaar is ingevoerd, kan Hugen niet zeggen. "Dat is onzeker. Het hangt van best veel dingen af of het gaat lukken."

Radioloog Ritse Mann heeft goede hoop dat 2028 gehaald wordt. "De druk om AI te gebruiken wordt steeds groter. Het is moeilijk uit te leggen dat we het nu nog niet doen. De kosten zijn lager en de kwaliteit wordt beter."

Borstkanker Vereniging Nederland (BVN) is "niet heel blij" dat het op zijn vroegst over drie jaar wordt ingevoerd. "We krijgen bij het bevolkingsonderzoek te maken met de wet van de remmende voorsprong", zegt Cristina Guerrero Paez, directeur van de patiëntenvereniging.

"We hebben in Nederland een enorm gedegen landelijk systeem ingericht. De keerzijde daarvan is dat het niet makkelijk aan te passen is."

Zeven woningen ondergelopen na lekke waterleiding in Den Bosch

2 weeks 3 days ago

Een aantal bewoners in Den Bosch werd afgelopen nacht wakker van een onaangename verrassing. Een gesprongen waterleiding zette de straat en zeven woningen blank. In een aantal huizen staat het water in de kelder één meter hoog.

De leiding begaf het rond 04.00 uur. Het water gutste vervolgens over de straat, door de tuinen en via kelders naar binnen.

Een bewoner ontdekte het watergeweld toen ze 's nachts naar de wc ging en het water door haar huis hoorde stromen. Ook een buurvrouw merkte dat er iets mis was toen de lichtschakelaars niet meer werkten. Toen ze beneden kwam, zag ze het water kolkend naar binnen stromen, schrijft Omroep Brabant.

Van de zeven getroffen woningen zijn twee woningen helemaal volgelopen. Het gaat om een hoofdleiding waar enorme hoeveelheden water uit stroomt.

Bekijk hier hoe hoog het water stond in een van de huizen:

De brandweer, maar ook Brabant Water en de gemeente zijn naar de Demostheneslaan uitgerukt. Rond 05.30 uur kon het waterbedrijf de leiding afsluiten.

Inmiddels is begonnen het water in de straat weg te pompen. Ook stichting Salvage die eerste hulp verleent na bijvoorbeeld een brand, stormschade en waterschade is ter plaatse om bewoners te helpen met het leegpompen van hun woningen.

De oorzaak van de gesprongen waterleiding is niet bekend.

Meisje (10) overleden na aanrijding met auto in Tilburg

2 weeks 3 days ago

Een 10-jarig meisje dat gisteren in Tilburg door een auto werd aangereden, is in het ziekenhuis aan haar verwondingen overleden. Dat meldt de politie op X.

Het meisje, dat op een fiets zat, werd rond 16.30 uur op de Dillenburglaan door een auto geschept. Ze raakte zwaargewond en werd met spoed naar het ziekenhuis overgebracht.

Op de weg lagen na het ongeluk twee fietsen, de auto had een flink beschadigde voorruit.

De bestuurder van de auto is na het ongeluk aangehouden. De politie onderzoekt de toedracht van het ongeluk, schrijft Omroep Brabant.

Lappendeken aan regels op tafel bij NAVO-top in strijd tegen vijandelijke drones

2 weeks 3 days ago

Hoe beschermen we het NAVO-luchtruim tegen schendingen door drones en vliegtuigen? Die belangrijke vraag ligt op tafel bij de 32 ministers van Defensie van het bondgenootschap. Voor het eerst sinds de top in Den Haag komen ze weer bij elkaar op het hoofdkwartier in Brussel.

Sinds die tijd is de alliantie opgeschrikt en op de proef gesteld door tal van onverwachte ontwikkelingen. Recent nog hinderden verdachte drones Nederlandse militairen bij een oefening in Polen.

Vorige maand vlogen in datzelfde land tientallen drones in de richting van de cruciale NAVO-basis waarvandaan de hulp aan Oekraïne gecoördineerd wordt. Een deel daarvan werd neergeschoten door Nederlandse F-35's. Een week later vlogen Russische gevechtsvliegtuigen boven Estland en verschenen drones boven de internationale luchthaven van Kopenhagen, waardoor het vliegverkeer ernstig ontregeld raakte.

Het Kremlin doet beschuldigingen dat Rusland erachter zit af als "anti-Russische hysterie". Maar in Brussel twijfelen maar weinigen aan wat Moskou doet: het testen van de reactie van de alliantie en het zoeken naar zwakke plekken in de verdediging van het NAVO-luchtruim.

Meer macht NAVO-generaal

Een van die zwakheden is de 'lappendeken' van voorbehouden die landen maken bij het neerhalen van drones of vliegtuigen, zeggen NAVO-diplomaten. Om snel en efficiënt te kunnen handelen heeft de Amerikaanse opperbevelhebber meer eenduidigheid en slagkracht nodig. En dus wil hij af van de zogenoemde caveats, de voorwaarden die ieder land mag stellen.

De Britse krant Financial Times citeert NAVO-bronnen die stellen dat de regels dringend gestroomlijnd moeten worden. Sommige landen willen bijvoorbeeld dat piloten in gevechtsvliegtuigen dreiging met eigen ogen kunnen vaststellen voor ze in actie komen, van andere landen mag het vuur al geopend worden op basis van radargegevens.

Deze militaire voorwaarden zijn geheim, maar volgens Bart van den Berg, programmaleider Veiligheid en Defensie bij Clingendael, hebben de Russen er mogelijk wel een idee bij.

"De NAVO heeft de afgelopen tijd geëvalueerd: wat is er gebeurd in Polen en in Estland, hebben we goed gehandeld? Een mogelijke conclusie is dat er niet de juiste richtlijnen zijn voor het gebruik van geweld. Te veel landen maken te veel verschillende voorbehouden. Als Moskou die kent, stemt het zijn acties daarop af."

Voor het eerst na de NAVO-top in Den Haag bespreken de ministers ook de dure beloftes die toen zijn gedaan om de defensieuitgaven fors te verhogen. De NAVO-landen beloofden dat ze uiterlijk in 2035 3,5 procent van hun nationale inkomen uitgeven aan defensie en nog eens 1,5 procent aan investeringen die daarmee te maken hebben.

Vorige week nog dreigde Trump om Spanje te straffen omdat het niet bereid is die NAVO-norm te halen. "Ze hebben geen excuus", zei Trump. "Eerlijk gezegd, misschien moet je ze uit de NAVO gooien."

Minister van Oorlog

De Amerikaanse minister Hegseth verschijnt in Brussel met zijn nieuwe titel: minister van Oorlog. Hij zal alle bondgenoten aanspreken op het nakomen van hun beloftes. "Meer wapens, het uitbreiden van de defensie-industrie en het stimuleren van innovatie", zegt de Amerikaanse ambassadeur bij de alliantie, Matthew Whitaker.

Mark Rutte zal als voorzitter van de vergadering geen druk uitoefenen op de lidstaten. "De dynamiek zal vooral uit de groep moeten komen", zeggen betrokkenen.

Zo zal Duitsland vooral het goede voorbeeld geven aan bondgenoten die achterlopen. Trots vertellen de Duitsers dat hun land in 2029 al de 3,5-procentsnorm zal halen, ruim 5 jaar voor de deadline van de NAVO.

Vanaf dat moment zal Duitsland jaarlijks 153 miljard euro uitgeven aan defensie.

Steun aan Oekraïne

Ook bij de steun aan Oekraïne kijken landen met een schuin oog naar elkaar als het gaat om de verdeling van de lasten. Sinds deze zomer kunnen NAVO-landen intekenen voor de aankoop van wapenpakketten in de VS. Elk land kan voor 500 miljoen euro wapensystemen inkopen uit de Amerikaanse voorraden.

Oekraïne maakt daarvoor boodschappenlijstjes, wapens en munitie die het land dringend nodig heeft. Europa zelf heeft niets meer op voorraad, de Europese defensie-industrie kan de wapens zo snel niet produceren. Het Amerika van Trump wil ze graag leveren, zolang andere landen de rekening maar betalen.

Nederland, Duitsland, de Baltische staten en Canada hebben al toegezegd deze wapens te kopen en door te sluizen naar Oekraïne. Grote landen als Spanje, Italië en Frankrijk hebben nog niets toegezegd.

De Amerikaanse ambassadeur bij de NAVO laat duidelijk blijken wat zijn inzet is. "We verwachten dat iedereen meedoet. Het is nodig om zo Poetin onder druk te zetten om aan de onderhandelingstafel te komen."

Wekdienst 15/10: NAVO-defensieministers in Brussel • Openingsetappe Tour of Holland

2 weeks 3 days ago

Goedemorgen! In Brussel komen de Defensieministers van de ruim dertig NAVO-landen bijeen om te praten over de oorlog in Oekraïne en het beschermen van het NAVO-luchtruim. In Dordrecht is de openingsetappe van de nieuwe Nederlandse wielerkoers Tour of Holland.

Eerst het weer: Bewolkt met soms motregen. Het wordt 15 à 16 graden bij een zwakke tot matige noordenwind. Ook morgen en overmorgen is het overwegend bewolkt met kans op enkele buien. In het weekend draait de wind naar het oosten en neemt de kans op zon toe.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van wegwerkzaamheden en hier lees je waar werkzaamheden en storingen zijn op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

In Houten en Uithoorn zijn demonstraties rond de komst van een azc gisteravond uitgelopen op ongeregeldheden. Bij beide protesten heeft de mobiele eenheid mensen aangehouden. In Houten werden drie mensen opgepakt, in Uithoorn vier.

De anti-azc-betogers gooiden vuurwerk, eieren en stenen naar politie en tegendemonstranten. Ook is in beide plaatsen de Prinsenvlag gezien, die in de oorlog door de NSB werd gebruikt en inmiddels symbool staat voor extreem-rechts. De tegendemonstranten stonden op hun beurt met bordjes met de tekst "Vluchtelingen welkom, nazi's niet".

In Houten is een azc voor 337 mensen gepland, in Uithoorn voor 250.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

In het tv-programma Een Buitengewoon Gesprek stelden mensen met autisme gisteravond vragen aan politici. Zo werden Jetten, Timmermans en Bikker streng toegesproken door Otje over het telefoongebruik in de Tweede Kamer:

Fijne dag!

Voor het eerst te zien in Nederland: marmeren beeld van Michelangelo

2 weeks 3 days ago

Voor het eerst is in Nederland een marmeren beeld van de renaissancekunstenaar Michelangelo (1475-1564) te zien. Vandaag opent in het Teylers Museum in Haarlem een grote tentoonstelling over de Italiaanse meester, met het beeld Apollo-David als hoogtepunt. In de tentoonstelling staat zijn fascinatie voor het mannelijk lichaam centraal.

De expositie De mannen van Michelangelo heeft als kern 22 originele Michelangelo-tekeningen die het oudste museum van Nederland al sinds 1790 in bezit heeft.

Het museum kocht ze destijds in Rome uit de nalatenschap van koningin Christina van Zweden, samen met tekeningen van andere grootheden als Bernini en Rafaël. Voor die hele collectie werd destijds 10.000 gulden betaald.

Hoe Michelangelo het mannelijk lichaam onderzocht

"De tekeningen vormen het hart van de tentoonstelling", zegt conservator Terry van Druten. "Daarmee kunnen we laten zien hoe Michelangelo stap voor stap het mannelijk lichaam onderzocht, tekende en verbeeldde."

Zijn onderzoek van het menselijk lichaam komt samen in de Apollo-David. "Het is bijzonder dat dit beeld nu voor het eerst naar Nederland komt", zegt kunsthistoricus Wouter Wagemakers van de Universiteit Leiden. "Het komt niet vaak voor dat zulke oude en kwetsbare beelden worden verplaatst."

Apollo-David

Op de tentoonstelling zijn ook veertig bruiklenen te zien uit onder meer het British Museum in Londen, het Louvre in Parijs en het Uffizi in Florence. Het beeld Apollo-David komt ook uit Florence, maar is niet van het Uffizi, maar van het Nationaal Museum Bargello.

Michelangelo begon rond 1530 aan het marmeren beeld in opdracht van de Florentijnse gouverneur Baccio Valori. De kunstenaar voltooide het nooit omdat hij Florence moest verlaten om in Rome aan het Laatste Oordeel in de Sixtijnse Kapel te werken. "De achterkant van het beeld is onaf", zegt Van Druten. "Daardoor kun je letterlijk zien hoe hij werkte om het ruwe blok marmer tot levend vlees in marmer om te vormen."

Michelangelo was schilder, architect, dichter en beeldhouwer. Hij staat vooral bekend om zijn beheersing van de anatomie. Die kennis deed hij op door zelf lichamen te ontleden.

"De kennis die hij had door deze ontledingen gaven zijn figuren overtuigingskracht", zegt kunsthistoricus Wagemakers. "Door het ontleden wist hij precies hoe spieren en pezen zich onder de huid bewegen. Dat maakt zijn beelden levensecht."

Ook Michelangelo's tijdgenoot Leonardo da Vinci deed anatomisch onderzoek. Samen behoorden zij volgens conservator Van Druten tot de eersten die deze kennis toepasten in hun kunst.

Hoe Michelangelo toegang kreeg tot de lichamen is niet helemaal bekend. Vermoedelijk speelde zijn netwerk in ziekenhuizen een rol. "Het ontleden gebeurde in een tijd zonder koelkasten", legt Van Druten uit. "Dat moet dus een gruwelijk en vies werk zijn geweest."

Maar waarom toont het werk van Michelangelo vooral mannen? "Michelangelo was diep religieus en zag het mannelijk lichaam als het hoogtepunt van de schepping, het dichtst bij God", zegt Van Druten.

Tegelijk wijzen Michelangelo's brieven en gedichten erop dat hij waarschijnlijk op mannen viel. De beeldhouwer schreef liefdevolle verzen en schonk tekeningen aan jonge mannen, onder wie de edelman Tommaso dei Cavalieri. "Die persoonlijke gevoelens hebben ongetwijfeld meegespeeld in zijn kunst", denkt Van Druten.

Michelangelo beeldde ook vrouwen af, vaak met gespierde en bijna mannelijke trekken. Volgens Wagemakers hangt dat samen met een discussie uit zijn tijd over hoe de ideale mens eruit zou zien. "Voor Michelangelo was het ideaal een combinatie van mannelijke en vrouwelijke kenmerken, een androgyne figuur. Dat stond voor goddelijke perfectie."

"Hij wist heel goed hoe hij een vrouw als vrouw kon tekenen", zegt Wagemakers, "maar zijn keuze om vrouwen mannelijk weer te geven was bewust en religieus geïnspireerd. Daarnaast speelde praktisch mee dat vooral mannen werkzaam waren als model."

Klassieke inspiratie

De tentoonstelling toont ook hoe Michelangelo zich liet inspireren door de klassieke oudheid. "Dat zie je vooral terug aan de interesse van Michelangelo voor antieke beelden, de dynamische lichaamshoudingen en de emotionele expressie in het steen. Zoals bij het antieke beeld van de Laocoön, de priester van Apollo, dat in 1506 in Rome werd opgegraven", vertelt Wagemakers.

Ook komen in de expositie hedendaagse thema's terug, zoals gender, seksualiteit en schoonheidsidealen. "Het mooie is dat het allemaal nog steeds relevant is", zegt Van Druten. "Hoe wij naar zijn mannen kijken, zegt ook iets over onze tijd."

Risico

Het museum is zich sinds de kunstroof in het Drents Museum in Assen des te meer bewust van het risico dat de komst van zo'n extreem waardevol kunstwerk met zich meebrengt. Een woordvoerder wil daar niet veel over zeggen, alleen dat "het goed geregeld is".

Trump geeft Charlie Kirk postuum hoge onderscheiding

2 weeks 3 days ago

De Amerikaanse president Donald Trump heeft de Presidential Medal of Freedom postuum uitgereikt aan de vorige maand vermoorde radicaal-rechtse activist Charlie Kirk. Erika Kirk, de weduwe van Kirk, nam de onderscheiding in ontvangst. De ceremonie viel samen met wat de 32-ste verjaardag van Kirk zou zijn geweest.

De onderscheiding is de hoogste burgerlijke onderscheiding van het land.

"Vandaag zijn we hier om een onverschrokken strijder voor vrijheid te eren en te herdenken, een geliefde leider die de volgende generatie heeft geïnspireerd", zei Trump tijdens de ceremonie.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken maakte na de ceremonie bekend dat het visa gaat intrekken van buitenlanders die kritisch waren op Charlie Kirk.

Charlie Kirk werd in september op de campus van de Utah Valley University doodgeschoten tijdens een bijeenkomst met studenten. Kirk was een invloedrijke conservatieve activist en vertrouweling van de Amerikaanse president Trump. De president noemde Kirk een van de belangrijkste redenen waarom hij herkozen is.

Tyler Robinson, de man die ervan wordt verdacht dat hij Kirk heeft doodgeschoten, wordt aangeklaagd voor moord. De Amerikaanse openbaar aanklager in de staat Utah is voornemens om de doodstraf te eisen tegen de 22-jarige Robinson.

Medal of Freedom

De Presidential Medal of Freedom werd in 1963 door president John F. Kennedy ingesteld voor mensen die uitzonderlijke bijdragen leveren "aan de veiligheid of nationale belangen van de Verenigde Staten, de wereldvrede, culturele of andere belangrijke publieke of private ondernemingen". Eerder kregen onder andere Steve Jobs, Elvis Presley, Rosa Parks en turnster Simone Biles de onderscheiding.