Venezolaanse oppositieleider Machado wint Nobelprijs voor de Vrede
De Nobelprijs voor de Vrede gaat dit jaar naar de Venezolaanse oppositieleider María Corina Machado, heeft het Noorse Nobelcomité bekendgemaakt. Ze krijgt de prijs vanwege haar onvermoeibare inzet voor de democratie in haar land: ze is fel tegenstander van het regime-Maduro.
De 58-jarige Machado staat volgens het comité voor "een rechtvaardige en vreedzame overgang van een dictatuur naar een democratie". Ze wordt een moedige en vastberaden voorvechter van vrede genoemd, "die het vuur van de democratie laat branden te midden van groeiende duisternis". Voor haar werk kreeg ze ook al de belangrijkste mensenrechtenprijs van de Europese Unie.
Machado werd door Maduro uitgesloten van deelname aan de verkiezingen in de zomer van vorig jaar, waarna de oppositie een andere kandidaat naar voren schoof. Maduro werd tot winnaar van de verkiezingen uitgeroepen, maar bewijs voor de winst leverde de kiescommissie niet. De oppositie zegt dat er op grote schaal is gefraudeerd.
Kijk hier naar het moment dat Machado hoort dat ze de Nobelprijs ontvangt:
Presidentskandidaat Edmundo González ontvluchtte het land anderhalve maand later, nadat hij wekenlang had geschuild in de Nederlandse ambassade. Machado deed dat niet en leeft sindsdien ondergedoken.
Het Nobelcomité prijst haar moed om in Venezuela te blijven en daar oppositie te voeren tegen de dictatuur. In januari verscheen ze voor het eerst in maanden weer in het openbaar en werd gelijk opgepakt. Volgens de voorzitter van het comité zei Machado, toen ze werd gebeld met het nieuws, dat dit een prijs is voor de hele beweging.
Ook González belde met Machado en feliciteerde haar:
Met de uitverkiezing van Machado passeert het Nobelcomité de Amerikaanse president Trump, die ook was genomineerd en openlijk had gelonkt naar de eer. "Iedereen vindt dat ik de Nobel Vredesprijs moet krijgen", zei hij bij de Algemene Vergadering van de VN. "Maar ik geef niet om prijzen, het gaat mij om het redden van levens."
Toch had hij naar verluidt uit het niets de prominente Noorse politicus Jens Stoltenberg gebeld om hem om de prijs te vragen. Ook pochte hij geregeld dat hij "een einde had gemaakt" aan maar liefst zeven oorlogen, van het conflict tussen Armenië en Azerbeidzjan tot de korte oorlog tussen India en Pakistan. Op die optelsom valt wel wat af te dingen: vaak werd slechts een korte crisis in een langer conflict bezworen en in één geval kwam het juist tot een escalatie van de strijd.
Ook de timing van het akkoord tussen Israël en Hamas leek nog gunstig, precies enkele dagen voor de bekendmaking van het Nobelcomité, maar op dat moment was de nominatieperiode al gesloten. Namen konden worden voordragen tot 31 januari dit jaar, dus vlak na het aantreden van Trump was de inzending al gesloten.
Commissie van vijfOnder de 338 nominaties waren dit jaar 244 individuen en 94 organisaties. Wie precies, wordt 50 jaar lang geheimgehouden. Namen mogen worden voorgedragen door een selecte groep, zoals wereldleiders, internationale politici, eerdere winnaars en leden van het Nobelcomité zelf.
Wie de prijs krijgt, wordt bepaald door een commissie die is aangesteld door het Noorse parlement. Onder de vijf leden zijn een mensenrechtenadvocaat, oud-ministers en een buitenlandexpert.
Voorzitter Jørgen Watne Frydnes erkende dat Trumps belangrijkste diplomatieke overwinning, het bestand tussen Israël en Hamas, best in aanmerking kan komen. "Als iemand erin slaagt vrede te brengen in het Midden-Oosten, zal de tijd uitwijzen of die de prijs verdient." Maar, voegde hij eraan toe, "voor toekomstige prijzen moeten we wachten tot oktober volgend jaar".
In het verleden hebben vier Amerikaanse presidenten de prijs gewonnen: Theodore Roosevelt voor zijn bemiddeling in de Russisch-Japanse oorlog, Woodrow Wilson voor de Volkenbond, Jimmy Carter voor zijn liefdadigheidswerk en Barack Obama voor zijn bijdrage aan de internationale diplomatie.
Kijk