Het kabinet heeft de pro-Palestijnse activist Mohammed Khatib de toegang tot Nederland ontzegd, zo werd vanochtend bekend. Khatib zou maandag in Nijmegen spreken op een bijeenkomst op de Radboud Universiteit. Maar de ministers Faber en Van Weel zeggen dat zijn uitspraken een radicaliserend effect kunnen hebben en hebben daarom besloten hem te weigeren. De lezing gaat niet door. Wie is Khatib en waar staat hij voor?
Mohammed Khatib (Libanon, 1990) is de Europese voorman van Samidoun (standvastigheid), een beweging die naar eigen zeggen opkomt voor (de bevrijding van) Palestijnse gevangenen. Hij groeide op in een Palestijns vluchtelingenkamp in Libanon en vluchtte in 2010 naar België, waar hij asiel kreeg. Daar richtte hij met anderen Samidoun op, dat inmiddels afdelingen heeft in een tiental landen.
Uitspraken van Khatib doen zeker sinds de terreuraanslagen van Hamas in oktober 2023 geregeld veel stof opwaaien. Ook de band met het Volksfront voor de Bevrijding van Palestina (PFLP), dat op de EU-terrorismelijst staat, is omstreden. In België loopt een procedure om hem tot ongewenst vreemdeling te verklaren en Samidoun is door Duitsland, Canada en de VS verboden.
Einde aan IsraëlDe Vlaamse omroep VRT sprak Khatib in april. In dat interview zegt hij dat Samidoun trots is op de band met het PFLP, maar ontkent hij dat hij zelf lid is van die groepering. Hij noemt militante bewegingen die op de EU-terreurlijst staan (zoals ook Hamas en Islamitische Jihad) Palestijnse politieke organisaties die onderdeel zijn van de Palestijnse samenleving en die een belangrijk deel van het Palestijnse volk vertegenwoordigen.
Khatib vindt wat er op 7 oktober 2023 gebeurde "een normaal antwoord van een bevolking die sinds 2006 wordt belegerd en die sinds 1948 onder koloniaal bewind leeft". Hij is tegen een tweestatenoplossing en wil dat de staat Israël, die in 1948 werd opgericht, verdwijnt.
De activist ziet het Palestijnse geweld tegen Israël als gerechtvaardigd verzet. "Elke dag bezetten kolonisten meer en meer Palestijnse grond. Dat is illegaal. Om daartegen in te gaan, hebben Palestijnen het recht om zich te bewapenen." Hij prijst de aanslagen op 7 oktober, zoals onlangs ook nog op een bijeenkomst in Madrid. In een ander interview zegt hij met zoveel woorden dat alle inwoners van Israël doelwit zijn. "Iedereen die meedoet aan de catastrofe tegen de Palestijnen kan een prijs betalen."
Bekijk hier de VRT-reportage over Samidoun met daarin het interview met Khatib:
De ministers Faber en Van Weel wijzen naar dergelijke uitspraken als reden voor het weigeren van zijn komst. Khatib "legitimeert, vergoelijkt en verheerlijkt geweld tegen de staat Israël, waaronder geweld door organisaties die op de terrorismelijst van de Europese Unie staan", staat in een verklaring. "Hij spreekt ook actief zijn steun uit voor terroristische organisaties." Ze vinden dat Samidoun haat zaait en antisemitisme verspreidt.
Daar is een van de organisatoren van de bijeenkomst in Nijmegen het niet mee eens. "Hij is geen haatprediker en ook geen antisemiet", zegt hoofddocent ethiek en politieke filosofie Anya Topolski tegen het Nijmeegse universiteitsblad Vox. "Hij heeft kritiek op het zionisme, dat is te rechtvaardigen en geen misdaad. Hetzelfde geldt voor zijn kritiek op de staat Israël. Hij zegt niets wat illegaal is, het kan wel wat schuren en heftige emoties oproepen."
Ook de Radboud Universiteit stelde deze week dat "controversiële, beledigende of smakeloze standpunten die op zich niet onrechtmatig zijn doorgaans geen reden vormen om een spreker te weigeren".
Kabinet en Kamer zien dat anders. Twee weken geleden nam de Tweede Kamer een motie van SGP en JA21 aan (gesteund door PVV, VVD, NSC, BBB, CDA en ChristenUnie) om Samidoun op de terreurlijst te zetten. Premier Schoof maakte daarop bekend dat minister Van Weel in gesprek ging met het Openbaar Ministerie om Samidoun te verbieden.
"Ik zou niemand in Nederland aanraden om zich te verbinden aan deze organisatie", zei Schoof. "De verheerlijking van terroristische organisaties heeft niets te maken met opkomen voor de rechten van de Palestijnen."
Het vorige kabinet maakte in het voorjaar nog een andere afweging, toen er vragen uit de Kamer kwamen over een bezoek van Khatib aan Amsterdam. Demissionair minister Yesilgöz, de voorganger van Van Weel, schreef dat er onvoldoende grond was om te concluderen dat Khatib "een werkelijke, actuele en voldoende ernstige bedreiging voor een fundamenteel belang van de samenleving vormt".
De extremistische Koerdische beweging PKK heeft de verantwoordelijkheid opgeëist voor de aanslag op het staatsluchtvaartbedrijf in de Turkse hoofdstad Ankara van afgelopen woensdag. Bij de aanslag vielen zeker vijf doden en meer dan twintig gewonden. De daders werden doodgeschoten.
Een man en een vrouw schoten om zich heen bij de ingang van het bedrijf TUSAS, dat een belangrijke rol speelt in de Turkse defensie-industrie. Ook lieten ze explosieven afgaan.
De daders kwamen met een taxi aan. De chauffeur bleek te zijn gedood: zijn lichaam werd later gevonden in de kofferbak.
LuchtaanvallenTurkije ging er al snel van uit dat Koerdische extremisten achter de aanslag zaten. Als reactie voerde het land luchtaanvallen uit op vermoedelijk Koerdische doelen in Irak en Syrië. Het zou gaan om onder meer militaire, inlichtingen-, wapen-, en infrastructuurdoelen.
Gisteren zei de Turkse minister van Defensie dat bij de vergeldingsaanvallen van woensdag 47 doelen zijn vernietigd.
PKKDe PKK is een Koerdische beweging die streeft naar meer autonomie binnen Turkije. De groep gebruikt daarbij geweld en pleegt aanslagen.
De PKK strijdt naar eigen zeggen tegen onderdrukking door de Turkse staat. De beweging wordt door Turkije, maar ook door de EU en de VS, beschouwd als terroristische organisatie.
Het kabinet komt "zo snel mogelijk" met een nieuwe wet voor extra asielmaatregelen. Dat schrijft premier Schoof in een Kamerbrief waarin hij de deze week gemaakte afspraken over het asielbeleid toelicht.
Belangrijke punten in de zogenoemde 'Asielnoodmaatregelenwet' zijn het terugsturen van Syriërs naar nog te bepalen veilige gebieden van hun land en de inzet van grenscontroles, vanaf eind november. Ook worden gemeenten niet meer verplicht om vluchtelingen op te vangen en komen er "sobere voorzieningen".
De asielvergunningen die worden uitgegeven zullen verder nog maar drie jaar geldig zijn, in plaats van vijf jaar. "Dan groeit het besef van tijdelijkheid", zei premier Schoof op zijn wekelijkse persconferentie. "Het is logisch als men terugkeert als het veilig is in het land van herkomst". Schoof doet geen uitspraken over exacte getallen. "Ik ga niet op elke maatregel cijfers leggen. De instroom gaat omlaag en de uitstroom omhoog."
HaalbaarheidVerschillende organisaties reageren bezorgd over de haalbaarheid van de voorstellen. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) zegt dat het kabinet chaos creëert en vreest negatieve effecten voor "alle inwoners van onze dorpen en steden. Want hoe voorkomt het kabinet dat mensen zonder verblijfsrecht uit beeld verdwijnen en gaan rondzwerven?"
Volgens de gemeenten ontbreekt perspectief voor statushouders en is onduidelijk hoe die moeten worden ondergebracht, aangezien het kabinet gemeenten niet meer wil verplichten voor deze groep woonruimte te regelen. Kinderrechtenorganisatie Unicef vreest dat de "erbarmelijke situatie" voor asielkinderen in Nederland verder zal verslechteren.
Geen noodrechtDe maatregelen komen in de plaats van het omstreden staatsnoodrecht, waarop aanvankelijk werd aangestuurd. Volgens het kabinet zit Nederland in een "asielcrisis" en moet er direct en met urgentie "ingezet worden op een breed pakket aan maatregelen" om de druk op de asielketen te ontlasten en de instroom te beperken.
Woensdag lekte al een deal uit tussen de coalitiepartijen PVV en NSC. Deze twee partijen waren het niet eens over het staatsnoodrecht, omdat NSC van mening was dat er geen juridische redenen waren om een asielwet niet aan het parlement voor te leggen. Met premier Schoof bedachten beide partijen een alternatief en werd een kabinetscrisis afgewend, omdat PVV-leider Wilders bereid bleek te zijn om van zijn oorspronkelijke plan af te zien.
Nadat vannacht na meer dan acht uur praten de coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB een akkoord hadden bereikt, stemde vanmorgen de ministerraad er mee in.
Uit de brief die premier Schoof nu naar de Tweede Kamer heeft gestuurd blijkt dat de deal van woensdag op een aantal punten is afgezwakt. Het voorstel voor een acceptatieplicht bij sobere asielvoorzieningen is verdwenen. Ook stond in de eerste deal dat Syriërs teruggestuurd konden worden naar "gebieden die feitelijk veilig zijn". Nu staat er "gebieden die feitelijk veilig zijn om naar terug te keren", dus teruggestuurde vluchtelingen moeten er wel een bestaan kunnen opbouwen.
Of er gebieden in Syrië veilig zijn, wordt door ambtenaren van Buitenlandse Zaken nu beoordeeld. De conclusies uit het ambtsbericht worden aan het eind van het jaar verwacht. Schoof vindt dat er sprake is van een humaan asielbeleid. "Ik zou niet weten waarom dat niet het geval zou zijn."
Coalitiepartijen reageren tevreden. PVV-leider Wilders spreekt over "historische maatregelen". "Ik ben tot het uiterste gegaan om dit voor mekaar te krijgen", zo laat hij op X weten.
De linkse oppositie is zeer kritisch. "Een wet over de ruggen van de mensen die vluchten voor oorlog en geweld wordt bejubeld als de redding van de democratie", aldus Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren.
Bierbrouwer Heineken is verantwoordelijk voor de wanpraktijken van een Grieks dochterbedrijf. Dat heeft de Amsterdamse rechtbank bepaald. Concurrenten eisen 478 miljoen euro schadevergoeding.
Met die uitspraak nadert het einde van een affaire die Heineken al sinds 2014 met zich meesleept. In dat jaar kreeg de Heineken-dochter Athenian Brewery een miljoenenboete voor machtsmisbruik in Griekenland. Die brouwerij verkoopt het Griekse merk Alfa, naast onder meer Heineken en Amstel.
De Atheense dochter had vijftien jaar haar positie als marktleider misbruikt. De brouwer had als strategie om het bier van concurrenten te weren uit supermarkten en horecaketens. Dat deed het bedrijf door aan te dringen op exclusiviteitscontracten. Voor deze praktijken werden destijds ook de Nederlandse baas in Athene en zijn opvolger gestraft. Zij moesten allebei boetes betalen.
Dure schadeclaimsConcurrenten willen sinds die veroordeling ook geld zien. De relatief kleine Griekse brouwer Macedonian Thrace Brewery - vooral bekend van het merk Vergina - eist 160 miljoen euro. En de Deense biergigant Carlsberg claimt ongeveer het dubbele vanwege misgelopen inkomsten van de Griekse dochter Olympic Brewery (bekend van Mythos-bier).
Sindsdien rollen de brouwers van rechtbank naar rechtbank om de zaak uit te vechten. Heineken stelde onder meer dat het niet verantwoordelijk was voor de praktijken van de Griekse dochter.
Die zaken lijken nu het einde te naderen. De Amsterdamse rechter oordeelde dat Heineken de schade moet betalen. Hoe hoog die precies uitpakt is nog niet duidelijk. Daarover beslist de rechter in december.
'Dit is een overwinning'In Griekenland is de uitspraak met grote vreugde ontvangen. "Dit is een overwinning voor alle onafhankelijke Europese brouwers die benadeeld zijn door misbruik van multinationalreuzen met ondoorzichtige bedrijfsstructuren", zegt Demetri Chriss van Macedonian Thrace Brewery.
De Amsterdamse bierbrouwer zelf gooit de handdoek nog niet in de ring en beraadt zich nog over de volgende stappen. "De beslissing is uitsluitend een technisch-juridische beslissing", laat een woordvoerder weten. "Er is nog geen inhoudelijke behandeling geweest over de inhoud van de zaak die door Macedonian Thrace Brewery is aangespannen."
In een opvanghuis van het Leger des Heils in Amsterdam is gisteravond een 37-jarige vrouw vermoedelijk door een misdrijf om het leven gekomen. Het gaat om een cliënt van de opvang.
De politie heeft een 49-jarige man gearresteerd in verband met het incident. Of hij ook een cliënt van de opvang is, kan een politiewoordvoerder niet zeggen.
Rond 18.00 uur ontvingen de hulpdiensten een melding over een incident bij het opvanghuis voor mensen met een verslaving in stadsdeel Zuidoost. Toen agenten arriveerden, troffen ze het slachtoffer aan onder verdachte omstandigheden. Pogingen tot reanimatie waren tevergeefs, meldt de Amsterdamse stadszender AT5.
De politie vermoedt dat sprake is van een misdrijf en onderzoekt de rol van de verdachte. De politie roept getuigen die iets hebben gezien of gehoord in de buurt van het opvanghuis op om zich te melden.
De gevangenisstraf van de Iraanse Nobelprijswinnaar en activiste Narges Mohammadi (52) wordt met zes maanden verlengd. Dat heeft haar familie op het socialmediaplatform Threads bekendgemaakt. Volgens de verklaring is Mohammadi veroordeeld voor "ongehoorzaamheid en verzet tegen bevelen", nadat ze op 6 augustus samen met vier anderen had geprotesteerd tegen de executie van een andere politieke gevangene.
Eerder dit jaar werd haar straf al met 15 maanden verlengd vanwege het verspreiden van "propaganda tegen de Iraanse staat" en haar weigering om deel te nemen aan verhoren en rechtszittingen.
Mohammadi zit sinds 2021 vast in Iran. Ze werd voor haar strijd voor mensenrechten toen ook al veroordeeld voor het verspreiden van "propaganda tegen de Iraanse staat". Bij elkaar opgeteld komen de veroordelingen uit op 13 jaar en 9 maanden cel en 154 zweepslagen.
Vanuit de gevangenis zet ze haar strijd tegen het Iraanse regime voort. Zo organiseerde ze solidariteitsacties en kwam ze met steunbetuigingen aan de massaprotesten na de dood van Mahsa Amini.
NobelprijsVorig jaar kreeg Mohammadi de Nobelprijs voor de Vrede, die haar kinderen in ontvangst namen. Het Nobelcomité vond dat Mohammadi vanuit haar cel bijdroeg aan het in leven houden van de protesten.
Mohammadi reageerde destijds via The New York Times op de Nobelprijs. Ze noemde het een aanmoediging: "De Nobelprijs voor de Vrede zal mij zeker veerkrachtiger, vastberadener, hoopvoller en enthousiaster maken."
Gezondheid gaat snel achteruitDe gezondheid van de activiste gaat snel achteruit, zegt haar familie. Mohammadi heeft problemen aan haar hart, maar volgens de familie wordt medische hulp haar ontzegd.
De familie roept daarom de internationale gemeenschap op om druk te zetten op het Iraanse regime om Mohammadi vrij te laten. "Interventie is niet alleen noodzakelijk, het kan haar leven redden", aldus de familie.
Een Belgische man die begin dit jaar twee wielrenners in Gent doodreed, is veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf waarvan 1,5 jaar voorwaardelijk, schrijft De Morgen. De 45-jarige man had tijdens het ongeluk zes keer de toegestane hoeveelheid alcohol in zijn bloed, was aan het videobellen en reed met een snelheid van 118 kilometer per uur in de bebouwde kom.
Het ongeluk gebeurde op 25 februari rond 11.00 uur in het havengebied van Gent. Bjorn B. botste hier met zijn auto tegen een stoeprand, schoot vervolgens de weg over en reed in op een groep wielrenners. Twee mannen van 45 jaar overleden ter plekke, een 57-jarige man raakte gewond en twee anderen konden de auto ontwijken.
Naast gevangenisstraf krijgt de man een boete van 16.000 euro en een levenslang rijverbod. Het Openbaar Ministerie had een celstraf van zeven jaar geëist, een boete van 4000 euro en een levenslang rijverbod.
'Zonder meer walgelijk'B. was al meerdere keren veroordeeld voor rijden onder invloed en had al tien jaar een rijverbod. Desondanks reed hij op 25 februari onder invloed rond in zijn auto.
"Meneer had 3 promille in het bloed. We vermoeden dat hij 25 pinten gedronken had. Dit is gewoon crapuleus", zei de openbaar aanklager volgens De Morgen.
Dat de man ook aan het videobellen was met zijn vriendin en veel te hard reed noemde de openbaar aanklager "zonder meer walgelijk", meldt VRT Nieuws. "Naar Belgisch recht is dit nog altijd een onopzettelijke dood, maar moreel gezien mag het duidelijk zijn dat de grens tussen opzettelijk en onopzettelijk hier flinterdun is."
Ook het kabinet staat achter de maatregelen die de coalitiepartijen vannacht afspraken over het asielbeleid. Dat heeft minister Faber van Asiel gezegd na de vergadering van het kabinet. Ze zei heel blij te zijn.
Faber wilde niet veel zeggen over de inhoud van het pakket. Het kabinet stuurt vanmiddag een brief naar de Tweede Kamer en premier Schoof geeft een toelichting in zijn persconferentie. Faber zei zowel voor als na de vergadering van het kabinet dat ze het strengste asielbeleid ooit wil voeren en dat ze aan de slag gaat om de afspraken van vannacht uit te werken.
Dat dat niet via noodrecht gebeurt, zoals Faber aanvankelijk wilde, deert haar niet: "Of het nou linksom of rechtsom gebeurt: het gaat om het doel om grip te krijgen op migratie."
Uitermark: normale wetsprocedureMinister Uitermark van Binnenlandse Zaken, van wie bekend is dat ze zeer kritisch over het noodrecht dacht, zei na de vergadering dat het pakket goede mogelijkheden biedt om de doelen van het kabinet te bereiken. Ze noemde daarbij onder meer vermindering van de instroom en het oplossen van de problemen in de crisisopvang. Ze benadrukte dat het pakket zal worden uitgewerkt "via een normale wetsprocedure".
PVV en NSC gingen in grote lijnen woensdag al akkoord met de afspraken die onder leiding van premier Schoof werden gemaakt. En ook de andere regeringspartijen VVD en BBB konden zich er (met wat aanpassingen) in vinden, bleek na een urenlang overleg, dat vannacht eindigde.
Ook vicepremiers blijOok andere leden van het kabinet reageerden opgelucht. Volgens PVV-vicepremier Agema snakt Nederland naar maatregelen. En haar VVD-collega Hermans zei blij te zijn dat het na intensieve gesprekken gelukt is om afspraken te maken over het naar beneden brengen van het aantal mensen dat naar Nederland komt.
NSC-vicepremier Van Hijum zei dat nooit ter discussie heeft gestaan dat er een streng asielbeleid moet worden gevoerd, met een stevig pakket aan maatregelen: "Ik ben oprecht blij dat we deze stap nu kunnen zetten."
BBB-vicepremier Keijzer benadrukte dat het kabinet "in grote eensgezindheid" over de plannen heeft gesproken. Ze benadrukte dat de ministers het vandaag snel eens waren.
Telegram heeft alsnog bangalijsten van het platform verwijderd waarop namen en telefoonnummers van Nederlandse vrouwen staan. Dat zegt Offlimits, het expertisecentrum online misbruik. Eerder wilde berichtenapp Telegram niet meewerken aan het verwijderen.
Op aandringen van Offlimits en fonds Slachtofferhulp is Telegram van dat besluit teruggekomen. "In maart hebben we al een verwijderverzoek ingediend", zegt directeur van Offlimits Robbert Hoving in het NOS Radio 1 Journaal. Daar kreeg de club geen antwoord op. Uiteindelijk heeft de organisatie een handhavingsverzoek opgesteld waarin staat dat Telegram de wet overtrad met de bangalijsten.
Telegram-baas opgepaktOfflimits kreeg uiteindelijk een reactie nadat de oprichter van Telegram in Frankrijk was opgepakt. Dat land vindt dat de app te veel ruimte biedt aan criminelen.
"Uiteindelijk heeft het ertoe geleid dat de lijsten nu toch offline zijn", zegt directeur Hoving. Ook wil Telegram volgens Hoving met het expertisecentrum een kanaal starten waarin Offlimits content kan melden die strafbaar of onrechtmatig is.
Gevolgen voor de vrouwenZeven maanden geleden verscheen er in Utrecht een bangalijst die werd gedeeld onder studenten. Hierin stonden foto's en persoonlijke gegevens van vrouwen van het Utrechtsch Studenten Corps, die beoordeeld werden op hun uiterlijk en bedprestaties. Die lijst belandde ook op Telegram.
Voor de vrouwen die op de lijst stonden waren de gevolgen groot. In juni zei een vader van een vrouw op de lijst dat sommige studentes met een psycholoog praten, uit Utrecht zijn verhuisd of hun studie hebben stopgezet.
Van de studentes van wie het adres is gedeeld, heeft een aantal nare dingen meegemaakt, vertelde de vader. "Dat er een auto staat geparkeerd voor hun huis, het raampje naar beneden gaat en de bestuurder zegt: jij bent toch die en die? Ik weet waar je woont, lekker ding ben je."
Geen zicht op besloten groepenIna Brouwer, de advocaat van de Utrechtse studentes, zegt tegen persbureau ANP dat de lijsten inderdaad niet meer te zien zijn in openbare Nederlandse Telegramgroepen.
Toch is ze er niet gerust op wat er gebeurt in niet-openbare groepen. "Aan de naam van een besloten groep kun je soms al zien dat daar bangalijsten worden gedeeld. Telegram heeft een eerste stap gezet. We gaan nu kijken wat er nodig is om Telegram nog verder op te schonen."
Ook Nederland heeft nu de bevestiging dat Noord-Korea militairen naar Rusland heeft gestuurd. Al enige tijd doen berichten de ronde dat Noord-Koreanen Russische militairen gaan steunen in de oorlog tegen Oekraïne en diverse landen hebben daarover hun zorgen uitgesproken. Het Nederlandse kabinet sloot zich daar eerder bij aan.
Minister Brekelmans van Defensie zei vanochtend voor de vergadering van het kabinet dat zeker 1500 Noord-Koreaanse militairen in Rusland zijn gearriveerd. Hij verwacht dat die eerst in de regio Koersk worden ingezet en daarna misschien op andere plekken. Volgens Brekelmans gaat het vooral om speciale eenheden van het Noord-Koreaanse leger. Brekelmans wilde niet zeggen "hoe wij dat hebben weten te achterhalen".
Al veel sancties tegen Noord-KoreaDe minister sprak van een duidelijke escalatie door Rusland en Noord-Korea samen, die hem grote zorgen baart: "We hebben dit in deze omvang niet eerder gezien." Volgens Brekelmans betekent dit dat Oekraïne niet alleen tegen Rusland, maar ook tegen Noord-Korea vecht en dat het Westen "een passend antwoord" moet geven.
Hij zei dat Nederland daarover overlegt met de bondgenoten. Brekelmans erkende dat het ingewikkeld is om met maatregelen tegen Noord-Korea te komen: "Iedere mogelijke sanctie die je kunt bedenken, is al tegen Noord-Korea ingesteld. Maar het Westen zal heel duidelijk het signaal moeten afgeven dat we dit veroordelen en onacceptabel vinden. Het kan niet zo zijn dat andere landen mee gaan vechten met Rusland."
Dit is de reactie van president Poetin op de vraag of er Noord-Koreanen vechten voor Rusland:
