Aggregator

Bijna alle paasvuren die in Drenthe zouden worden aangestoken zijn in verband met de aanhoudende droogte afgelast. Alleen in de gemeente Emmen gaan vier paasvuren door.

Eerder bliezen de gemeenten Aa en Hunze, Borger-Odoorn, Coevorden, Midden-Drenthe, Noordenveld, Tynaarlo en Westerveld de vuren al af. Vandaag werd bekend dat ook De Wolden en Hoogeveen een streep zetten door de paasvuren. Assen en Meppel hadden dit jaar geen paasvuren op de planning staan, schrijft RTV Drenthe.

Door de lange periode van droogte is het risico op natuurbranden te groot. In Drenthe is vorige week fase 2 afgekondigd, wat niet alleen inhoudt dat de kans op brand groot is, maar ook dat branden zich door de droogte en mogelijke wind snel en onvoorspelbaar kunnen ontwikkelen.

Strenge richtlijnen

In de gemeente Emmen stonden dertien paasvuren op de agenda, daarvan mogen er maar vier doorgaan, omdat ze voldoen aan de strenge richtlijnen, maakte de gemeente eerder bekend.

Zo geldt voor de paasvuren onder meer een minimale afstand van 500 meter tot natuurgebieden of bosjes en een kilometer tot brandgevaarlijke gebouwen, zoals huizen met een rieten dak.

Ook paasvuren elders onzeker

Begin deze week werd duidelijk dat de paasvuren op andere plekken in het land door de aanhoudende droogte mogelijk niet doorgaan. Uit een belronde van de NOS bleek dat meerdere organisatoren in onzekerheid zitten.

In Nederland zijn jaarlijks honderden paasvuren, die op eerste of tweede paasdag worden aangestoken. Pasen valt dit jaar op zondag 20 en maandag 21 april.

De Amerikaanse autoriteiten hebben een voortvluchtige gevangene opgepakt die per ongeluk was vrijgelaten. De man was tot levenslang veroordeeld voor de moord op zijn vriendin, maar eind vorige maand kwam hij op vrije voeten.

Kathan Guzman zat vast in Atlanta, in de staat Georgia. Gevangenismedewerkers lieten de man van begin twintig gaan omdat ze zijn dossier niet goed hadden gelezen. Daarin stond dat hij tot levenslang was veroordeeld voor onder meer moord en mishandeling.

Guzman wurgde zijn 19-jarige vriendin in 2022. Haar lichaam werd in een badkuip in een woning gevonden. De man heeft toegegeven dat hij haar heeft gewurgd.

Pas afgelopen dinsdag, twee weken na de vrijlating, hadden de autoriteiten door dat Guzman voortvluchtig was en sloegen ze alarm. Sindsdien werd er gezocht naar hem. Guzman werd uiteindelijk in de woning van zijn moeder in buurstaat Florida opgepakt.

Doodsangsten

De autoriteiten vermoedden eerder dat Guzman mogelijk naar Orlando was gegaan, waar de moeder van het slachtoffer woont. Die stond doodsangsten uit en kon niet meer slapen toen ze het nieuws van de vrijlating had gehoord, vertelde ze aan de media. Volgens haar sliep haar familie in ploegen bij haar om haar te beschermen. Ook patrouilleerden agenten in haar wijk.

Volgens een lokale sheriff geloofde Guzman dat hij was vrijgelaten door toedoen van een hogere macht.

"Je zal het nooit helemaal weten", zegt voormalig Commandant der Strijdkrachten (CdS) Dick Berlijn over het bestaan van de inmiddels beruchte 'kill switch', een schakelaar waarmee de Amerikanen het gevechtsvliegtuig van de Nederlandse luchtmacht, de F-35, op afstand buiten werking zouden kunnen stellen.

In Duitsland is daarover onrust ontstaan. Daarom is in de Bondsdag de vraag gerezen of de aankoop van het toestel niet nog eens moet heroverwogen. Portugal en Canada zouden kijken naar alternatieven voor de F-35 van Lockheed Martin, waarmee veertien luchtmachten vliegen.

Maar Berlijn, die zelf straaljagerpiloot is geweest, betwijfelt of er echt zo'n 'kill switch' bestaat.

Geen software-updates meer

De Amerikanen hebben volgens hem helemaal niet zo'n knop nodig om het gebruik van het nieuwste gevechtsvliegtuig van de Nederlandse luchtmacht te beperken. Washington zou kunnen besluiten om buitenlandse gebruikers van de F-35 geen software-updates meer te geven. "En klaar ben je".

"De F-35 is bewapend met Amerikaanse luchtafweerraketten om andere vliegtuigen neer te halen. Er hangen Amerikaanse bommen onder met een Amerikaans geleidesysteem. Dat is niet zomaar te vervangen door een Europees systeem."

Volgens Berlijn is het gemakkelijk voor Washington om geen bommen meer te leveren, met een smoesje. "Het gebruik van het toestel is dan ernstig beperkt."

Minder betrouwbare partner

Hij kost hem geen moeite om een scenario te bedenken waarin dat gebeurt. "Stel: Trump komt met Poetin overeen om geen wapens meer te leveren aan Oekraïne. En zegt vervolgens dat Europa ook niet meer mag leveren." Om Europa onder druk te zetten, zou Trump de software en wapens voor de F-35 kunnen gebruiken. "Die krijgen we dan gewoon niet."

"Als je mij dit een half jaar geleden had verteld, had ik je niet geloofd. Maar Trump neemt nu in zo'n hoog tempo afstand van Europa. Het is een minder betrouwbare partner geworden."

De stelling dat de F-35 een risico is geworden vindt de oud-CdS te ver gaan. "Ik heb nooit een seconde getwijfeld aan het toestel. De F-35 vliegers die ik spreek zijn lyrisch. Maar het is mogelijk dat het toestel niet gebruikt kan worden zoals we willen, omdat deze Amerikaanse regering aparte ideeën heeft."

Als de keuze voor een nieuw gevechtsvliegtuig nu had voorgelegen, zou Berlijn nog steeds voor de F-35 hebben gekozen. "Maar ik zou het ministerie van Buitenlandse Zaken de politieke paragraaf van het koopcontract wel anders laten opstellen."

De voormalige Starfighter-vlieger schat de F-35 het hoogst in, het toestel is superieur aan wat nu in Europa wordt gemaakt, in bijvoorbeeld Zweden en Frankrijk. "Dit toestel is echt een stap verder wat betreft stealthtechnologie en sensoren."

Oorlog om Groenland

Dat erkent Steven Everts, directeur van het European Union Institute for Security Studies. Hij werkte in het verleden vier jaar voor NAVO-secretaris-generaal Javier Solana.

Everts vindt de afhankelijkheid van de Amerikanen een risico, bijvoorbeeld als het oorlog wordt om Groenland. Het Arctische eiland maakt deel uit van Denemarken, dat sinds 2023 27 operationele F-35's heeft.

De directeur meent "dat Europa nu zijn slag moet slaan" wat betreft Europeanisering van de eigen verdediging. Maar zoals gebruikelijk wordt daar in de verschillende hoofdsteden uiteenlopend over gedacht. De Europese wapens zijn nu voor 60 procent Amerikaans. "De Franse wens om meteen volledig Europees te worden is niet reëel."

Veel gebluft

"We moeten Europeaniseren waar we het verst staan", waarmee Everts doelt op satellieten en luchtverdediging. Met andere woorden: Europa moet inzetten op alternatieven voor het Amerikaanse Starlink-communicatiesysteem van Elon Musk.

Als superieur geldt het Patriot-luchtafweersysteem van het Amerikaanse bedrijf Raytheon. Hun raketten hebben het grootste bereik. Maar Europese alternatieven zijn daarom niet minder goed, betoogt Everts, zoals bijvoorbeeld het Frans-Italiaanse SAMP/T systeem. "Amerikaanse systemen zijn duur en zwaar. Het kan goedkoper, war the European way."

Hij is geneigd de dreigementen van Portugal en Canada om naar alternatieven voor de F-35 te kijken met een korreltje zout te nemen. "Er wordt nu veel gebluft." Tegelijkertijd zegt hij dat er goede Franse en Zweedse alternatieven zijn voor de F-35, ook al heeft die de reputatie het beste te zijn. "Het beste is niet altijd nodig en het verstandigst."

Cybersecuritybedrijf Secure Annex heeft 35 Chrome-extensies ontdekt die verdacht gedrag vertonen. Ze zijn allemaal unlisted, wat wil zeggen dat ze alleen te vinden en te installeren zijn door mensen die de link naar de extensie hebben.

Voormalig directeur van modemerk Abercrombie & Fitch, Mike Jeffries, heeft dementie en kan daarom niet terechtstaan in de misbruikzaak tegen hem. Dat melden zowel de openbaar aanklager als Jeffries' advocatenteam.

De 80-jarige werd in oktober opgepakt nadat hij door acht mannen was beschuldigd van seksuele uitbuiting. Jeffries zou in de periode van 2009 tot 2015, samen met zijn partner Matthew Smith, jonge mannen hebben misleid en gebruikt voor seksfeesten. Een derde man, James Jacobson, zou de mannen voor hen hebben geronseld.

De feesten, waar veel drugs gebruikt werden, werden onder meer gehouden in de stad New York en de nabijgelegen Hamptons, waar veel rijke New Yorkers een buitenhuis hebben. Jeffries zou de mannen een modellencontract hebben beloofd en hen daarna hebben misbruikt. Inmiddels hebben meer dan veertig mannen een aanklacht ingediend tegen de oud-CEO.

Continu medische zorg

Na zijn arrestatie verklaarde Jeffries onschuldig te zijn en kwam, na het betalen van een borgsom van 10 miljoen dollar, weer op vrije voeten. Hij heeft vanwege de ziekte van Alzheimer continu medische zorg nodig.

Artsen die Jeffries hebben onderzocht concluderen dat hij niet terecht kan staan. Vier artsen verklaren dat Jeffries' cognitieve problemen zich verder ontwikkelen en dat hij alleen maar verder achteruit zal gaan. De aanklagers en advocaten hebben de rechter gevraagd om Jeffries te laten opnemen voor verder onderzoek.

Na bijna tien jaar onderhandelen is er een wereldwijd akkoord om de CO2-uitstoot van de scheepvaart te verminderen. In Londen hebben diplomaten een principeakkoord bereikt over een CO2-heffing bij de Internationale Maritieme Organisatie (IMO), een agentschap van de Verenigde Naties.

De milieucommissie van IMO sprak af dat heffing voor de scheepvaart in oktober officieel wordt aangenomen. De regels worden van kracht per 1 januari 2028.

De voorgestelde heffing op kooldioxide-uitstoot van schepen is een compromis. De heffing geldt niet voor alle uitstoot. Dat was de wens van onder meer de laaggelegen eilandstaten in de Grote Oceaan. In de uiteindelijke plannen betalen reders alleen voor uitstoot boven een bepaalde norm.

De heffing moet jaarlijks een kleine 9 miljard euro opbrengen, die weer kan worden gebruikt voor verduurzaming. Ontwikkelingslanden worden daarbij ontzien. De plannen raken vrijwel alle commerciële scheepvaart.

VS weggelopen

Voor sommige landen gaan de regels juist te ver. Hoewel de IMO besluiten doorgaans unaniem neemt, moest er nu worden gestemd. Met name olieproducerende landen als Saudi-Arabië stemden tegen. Uiteindelijk was er een ruime meerderheid voor de heffing. Ook de Europese Unie heeft voorgestemd.

De Verenigde Staten zijn eerder al weggelopen bij de onderhandelingen. Volgens het land benadeelt een heffing Amerikaanse bedrijven. De VS dreigde met tegenmaatregelen voor het geval de plannen toch werden aangenomen. Het is onduidelijk of die er nu komen en zo ja, hoe ze eruit gaan zien.

Niet acceptabel

De Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders (KNVR) is tevreden, al ziet de belangenorganisatie ook zwakke plekken in de regeling. "We hadden liever een mondiale heffing op de uitstoot van broeikasgassen of brandstof gezien, in combinatie met een brandstofstandaard, maar dat leek bij een aantal grote IMO-lidstaten niet acceptabel", zegt klimaatadviseur Nick Lurkin van de KNVR.

Internationale onderhandelingen, zeker over milieu en klimaat, verlopen het laatste jaar moeizaam. Het was dan ook verre van zeker dat de IMO een akkoord zou bereiken, hoewel over dit onderwerp al lange tijd wordt gesproken.

Grote stap

De scheepvaart is verantwoordelijk voor zo'n 3 procent van de mondiale CO2-uitstoot. In de Europese Unie valt scheepvaart sinds 2024 al onder het emissiehandelssysteem ETS, maar in de meeste regio's geldt er nog geen klimaatbeleid.

Het akkoord is dus een grote stap voor de scheepvaart, een sector die in 2050 CO2-neutraal wil zijn. Critici wijzen er wel op dat deze maatregelen nog altijd weinig zijn om de doelen te halen. Al klinken er ook opgetogen reacties dat er überhaupt een akkoord is bereikt, ondanks de dreiging van de VS.

De nieuwe maatregelen moeten reders stimuleren om alternatieve brandstoffen te gaan gebruiken, zoals waterstof of methanol. Die vormen nu nog een marginaal deel van het brandstofverbruik in de scheepvaart. Ze zijn duurder dan stookolie en het gebruik betekent dat schepen vaker moeten tanken, omdat ze per liter minder energie bevatten.

Italië heeft veertig migranten die niet in Italië mogen blijven vastgezet in detentiecentra in Albanië. Het is de bedoeling dat ze vandaaruit teruggebracht worden naar de landen waar ze vandaan komen.

Volgens de krant La Repubblica gaat het om zogeheten veiligelanders uit Tunesië en Marokko en ook enkelen uit Bangladesh en Moldavië. Zij kregen geen toestemming om in Italië te blijven en zaten in afwachting van uitzetting vast in opvangcentra in Italië. Het is voor het eerst dat een EU-land afgewezen asielzoekers doorstuurt naar een land buiten de EU waar ze ook niet eerder zijn geweest.

De migranten werden per marineschip naar Shëngjin vervoerd, waarna ze geboeid en onder zware bewaking naar het plaatselijke, door Italianen gerunde detentiecentrum zijn gebracht. Na de registratie daar volgde de overbrenging naar het eveneens Italiaanse detentiecentrum in de plaats Gjadër.

De centra in Shëngjin en Gjadër waren gebouwd om bootmigranten onder te brengen die op hun reis naar Italië op de Middellandse Zee zijn tegengehouden. Daar zouden ze hun asielaanvraag kunnen doen, was het idee, zonder voet op Italiaanse bodem te hebben gezet.

In oktober kwamen de eerste bootmigranten in Shëngjin aan. Dat zouden er 3000 per maand moeten worden, maar al na een paar dagen oordeelde een rechtbank in Rome dat ze het recht hadden om hun aanvraag in Italië te doen. Er zat voor de regering niets anders op dan ze alsnog naar Italië over te brengen.

Vorige maand vaardigde de radicaal-rechtse regering van premier Meloni een decreet uit waarin staat dat de centra ook gebruikt kunnen worden voor uitgeprocedeerde asielzoekers die terug moeten naar hun land van herkomst. De EU werkt aan de oprichting van soortgelijke centra.

Wettelijk houdbaar

Het is nog de vraag of het wettelijk houdbaar is wat de Italiaanse regering doet. Juristen twijfelen daaraan. Een migratie-expert zegt desgevraagd tegen persbureau AP dat de Italiaanse regering niet heeft duidelijk gemaakt hoe het verder moet, nu de migranten in Albanië zijn.

Deportatie vanuit Albanië is volgens hem in het Italiaanse noch Europese recht geregeld en ook het Italiaans-Albanese verdrag over de detentiecentra zegt er niets over.

Er zijn renders verschenen van de Google Pixel Watch 4. De smartwatch zou sterk lijken op de Pixel Watch 3, maar zou in tegenstelling tot zijn voorganger ondersteuning bieden voor draadloos opladen.

Het Spaanse gezin dat gisteren in New York bij de helikoptercrash om het leven is gekomen, was in de Amerikaanse stad om de verjaardag van een van hun kinderen te vieren, zegt burgemeester Adams.

Agustin Escobar was vanwege een zakenafspraak naar New York gereisd. Zijn vrouw Mercè Camprubí Montal en hun kinderen van 4, 8 en 10 jaar hadden zich later bij hem gevoegd. Volgens de Spaanse krant El Diario kwam het gezin uit Barcelona.

Rondvlucht

Een dag voor de verjaardag van hun middelste kind besloot het gezin een rondvlucht te maken om de skyline van de stad te bekijken, zei Adams.

Escobar was een topman bij het technologiebedrijf Siemens. Ook zijn vrouw had een hoge functie bij het bedrijf.

De CEO van Siemens schrijft op LinkedIn dat het bedrijf diepbedroefd is door het ongeluk. De Spaanse premier Sanchez sprak van een onvoorstelbare tragedie.

Een omstander filmde het ongeluk:

De helikopter, een Bell 206, stortte gistermiddag na 18 minuten in de rivier de Hudson. Op beelden is te zien hoe de romp van de helikopter om zijn as draait. De staart en belangrijkste rotor zijn afgebroken.

Ook de piloot is omgekomen. De oorzaak van het ongeval wordt nog onderzocht. Duikers zijn vandaag weer het water ingegaan om naar delen van de helikopter te zoeken. De romp is al uit het water gehaald en ook de lichamen van de slachtoffers zijn geborgen.

De eigenaar van het helikopterbedrijf zei tegen The New York Post niet te weten hoe het ongeluk heeft kunnen gebeuren. Hij is er naar eigen zeggen kapot van.

De Autoriteit Persoonsgegevens draagt de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid op om onrechtmatig verzamelde persoonsgegevens van leden van moslimgemeenschappen te vernietigen. Het ministerie verzamelde die gegevens tussen 2016 en 2019 via heimelijke onderzoeken naar moslimgemeenschappen in Nederland.

De Indiase acteurs Shah Rukh Khan en Kajol krijgen een bronzen standbeeld op Leicester Square in Londen. Daarmee wordt het 30-jarig jubileum van de filmhit Dilwale Dulhania Le Jayenge (DDLJ) gevierd, die zich deels in Londen afspeelt.

Het beeld wordt geplaatst voor de bioscoop Odeon, een belangrijke locatie aan het begin van de film, waar de paden van hoofdpersonen Raj en Simran elkaar kruisen zonder dat ze het weten.

De film kwam op 20 oktober 1995 uit en wordt nog steeds in een bioscoop in Mumbai vertoond. Het romantische verhaal gaat over Raj, gespeeld door Shah Rukh Khan, en Simran, gespeeld door Kajol. De twee worden verliefd terwijl ze beiden in Europa op vakantie zijn.

Een belangrijk thema in de film is de strijd tussen traditionele familiewaarden en het moderne individualisme. Ondanks de liefde tussen de twee kiest Simran er toch voor het pad te volgen dat haar vader voor haar had uitgestippeld. Raj probeert uiteindelijk Simrans vader voor zich te winnen, in plaats van met haar weg te lopen.

Zwitserland

DDLJ is wereldwijd een van de meest geliefde Indiase films. De film was, na Hum Aapke Hain Koun, de meest succesvolle Indiase film uit de jaren 90. De personages reizen in de film ook naar Zwitserland.

Op de bergtoppen in het Zwitserse stadje Interlaken staat ook al een beeld van de acteurs. Producent Yash Chopra kreeg in 2011 de eretitel 'Ambassadeur van Interlaken' van de gemeente en ook van hem werd een bronzen beeld geplaatst. Zijn films, waaronder DDLJ, zorgden voor een enorme toestroom van Indiase toeristen naar Zwitserland.

In dit nummer uit de film is zowel Zwitserland als Engeland te zien:

Kajol en Shah Rukh Khan zijn nog altijd een populair filmkoppel. Khan heeft in meer dan 80 films gespeeld, waarvan 12 samen met Kajol. Hij geldt als 'de koning van Bollywood' en is een van de rijkste filmsterren ter wereld. Volgens de Indiase zakenkrant The Economic Times heeft hij een vermogen van zo'n 750 miljoen euro.

Mijlpaal

Het standbeeld in Londen is een historische mijlpaal voor de Indiase filmindustrie. Het is het eerste beeld voor de Indiase cinema in de Britse hoofdstad. "We voelen ons vereerd dat onze supersterren worden erkend", laat de directeur van het Indiase productiehuis Yash Raj Films weten. "De film heeft wereldwijd liefde en geluk verspreid. Deze erkenning laat de culturele impact van de film in Engeland zien."

Het beeld komt te staan naast dat van Harry Potter, Gene Kelly in Singin' in the Rain, Mary Poppins en Batman op de Scenes in the Square Trail. Het is een initiatief van de Heart of London Business Alliance, eigenaar van de toeristische trekpleister waar iconische filmmomenten worden gevierd.

"Het beeld past bij de wereldwijde populariteit van de Indiase filmindustrie", zegt de directeur van de organisatie. Naar verwachting wordt het beeld in het voorjaar onthuld.

Het kabinet wil de komende vijf jaar in Nederland doorgaan met dierproeven op apen. Ook blijft het fokprogramma voor apen die geschikt zijn voor het testen van nieuwe medicijnen, zoals resusapen, Java-apen en Marmosets.

Minister Bruins van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen vindt het belangrijk dat Nederland zelf onderzoek blijft doen naar medicijnen voor allerlei levensbedreigende ziekten. Het Biometical Primate Research Centre (BPRC) in Rijswijk, waar deze proeven worden gedaan, mag van Bruins niet weg, zo schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer.

Alzheimer

De discussie over het stoppen en verminderen van dierproeven in Nederland speelt al jaren. In dit geval gaat het om apen die in het test- en fokcentrum BPRC worden gebruikt om nieuwe medicijnen te testen. Het gaat dan om Parkinson, Alzheimer, medicijnen tegen covid en multiple sclerose. Volgens onderzoekers zijn apen het enige geschikte proefdier, omdat ze genetisch het dichtst bij mensen staan.

Bruins vindt het belangrijk dat "we in Nederland een bijdrage leveren aan onderzoek en innovatie, met name voor het bestrijden van levensbedreigende ziekten", zo is in de brief te lezen. Hij vindt dat ook vanwege de coronacrisis, waarmee duidelijk werd hoe belangrijk de ontwikkeling is van medicijnen tegen gevaarlijke virussen.

Verlagen

In 2016 vroeg de Tweede Kamer om het aantal dierproeven op zogenoemde niet-humane primaten zo veel mogelijk te beperken. In 2022 vroegen alle 150 Kamerleden nog het aantal dierproeven op deze apen verder te verlagen. En er moest onderzoek gedaan worden, dat nu klaar is.

Bruins baseert zijn conclusies op het rapport en benadrukt dat het aantal apen in Rijswijk de afgelopen jaren al is verlaagd. In 2019 zaten er nog 1500 van deze dieren in het apencentrum en dat waren er in 2022 nog 944. Voor een verdere verlaging voelt hij weinig, blijkt uit de brief.

De minister zegt wel werk te willen maken van de ontwikkeling van "proefdiervrije onderzoeksmodellen". Hij wil ook dat Nederland "gidsland" wordt op dit gebied. Het instituut in Rijswijk is ook een "vooraanstaand onderzoeksinstituut" dat voorlopig nog overheidsgeld zal krijgen.

GPS and similar satellite navigation systems revolutionized how you keep track of where you are and what time it is. However, it isn’t without its problems. For one, it generally …read more

Georgië weigert twee Franse journalisten toegang te verlenen tot het land, meldt Reporters without Borders (RSF). Het gaat om freelance fotojournalist Jerome Chobeaux en verslaggever Clement Girardot, die onder meer werkzaam is voor de Franse krant Le Monde en nieuwszender Al Jazeera.

De autoriteiten zeggen niet waarom de journalisten het land niet in mogen en willen alleen kwijt dat Girardot vanwege "overige redenen" niet opnieuw het land in mag. Chobeaux kreeg helemaal geen uitleg. Beide journalisten deden vorig jaar verslag van de protesten tegen regeringspartij Georgische Droom na de omstreden verkiezingen.

RSF veroordeelt de "zeer verontrustende neiging van de autoriteiten om onafhankelijke berichtgeving over de aanhoudende protesten door de media te belemmeren". Volgens RSF is er sprake van een opzettelijke poging om journalisten te intimideren.

Betwiste verkiezingsuitslag

Sinds de verkiezingen afgelopen najaar zijn er dagelijks demonstraties in het land. Zowel oppositiepartijen als onafhankelijke waarnemers betwisten de verkiezingswinst die is opgeëist door de partij van oligarch Ivanisjvili. De Europese Unie heeft Georgië herhaaldelijk opgeroepen nieuwe verkiezingen uit te schrijven.

"De persvrijheid in Georgië staat onder zware druk door het toenemende autoritarisme", concludeerde het European Press Freedom Report, een jaarlijks verslag over de persvrijheid in Europa. In het rapport wordt Georgië uitgelicht als een van de landen waar de persvrijheid in rap tempo verslechtert.

Georgië was in 2024 de "snelste stijger" als het ging om het aantal meldingen over fysieke aanvallen, intimidatie en opsluiting van journalisten, stelt het rapport. Het aantal meldingen verdriedubbelde ten opzicht van het jaar daarvoor.

Bruut geweld

Niet alleen journalisten wordt de toegang tot het land ontzegd. Drie weken geleden deelde de Litouwse vrouwenrechtenactiviste Regina Jegorova-Askerova op sociale media dat ze het land niet inkwam. Ze woonde al 15 jaar in Georgië. Een duidelijke reden is niet gegeven, schrijft ze in een Facebookbericht waarin een formulier is te zien met "overige redenen" aangekruist. "In een notendop illustreert dit duidelijk waar het land zich bevindt."

Jegorova-Askerova is terug in Litouwen. Ze gaat een juridische procedure opstarten zodat ze zich weer bij haar kinderen en familie in de Georgische hoofdstad Tbilisi kan voegen.

Gisteren kondigde het Verenigd Koninkrijk nieuwe sancties aan tegen vier Georgische functionarissen op beschuldiging van "ernstige mensenrechtenschendingen". Eind vorig jaar legde de Britse regering al sancties op aan onder meer de Georgische minister van Binnenlandse Zaken vanwege "de werkelijk schokkende taferelen van bruut geweld tegen demonstranten, journalisten en oppositieleden".

'Russische wet'

Eerder deze week verscherpte Georgische Droom de "buitenlandse-agentenwet", ook wel bestempeld als "Russische wet". De aankondiging van die wet leidde vorig jaar tot grootschalige betogingen in Georgië.

Organisaties die meer dan 20 procent van hun financiering uit buitenlandse fondsen krijgen, kwamen daarmee onder verscherpt toezicht te staan. Veel organisaties weigeren zich te registreren als 'buitenlands agent', waardoor de regering het registreren nu ook wil verplichten voor individuen.

Met de aanscherping van de wet kunnen mensen dus ook persoonlijk vervolgd worden. Op het niet registreren volgen strafmaatregelen. Waar het eerst alleen om boetes ging, kunnen er nu ook gevangenisstraffen worden opgelegd. Critici vrezen dat de persvrijheid hiermee nog verder aan banden wordt gelegd.

Vrijlaten van demonstranten

Eind 2023 kreeg Georgië de status van kandidaat-lidstaat van de Europese Unie. Inmiddels is het toetredingsproces stilgevallen. Vandaag stond de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa (PACE) opnieuw stil bij de situatie in Georgië en sprak zich in een kritische resolutie uit over de laatste ontwikkelingen en wetsvoorstellen.

"Represailles tegen demonstranten, journalisten en burgerleiders gaan onverminderd door", staat in de resolutie. De raad riep opnieuw op tot het houden van nieuwe verkiezingen en het vrijlaten van demonstraten die zijn opgepakt bij de dagelijkse protesten.

In roerige tijden op de beurs kijken investeerders normaal gesproken naar de Amerikaanse dollar. Die wordt dan gezien als een veilige optie. Maar in de wereldwijde beurschaos van de afgelopen week zag je juist iets anders: niet alleen de beurskoersen kelderden, ook de waarde van de dollar.

Voor een dollar betaalde je vrijdagmiddag ongeveer 0,88 euro. Het is meer dan drie jaar geleden dat de dollar zo goedkoop was voor Europeanen.

"Dat de dollar en de beurs tegelijk kelderen is opmerkelijk. Het geeft aan dat investeerders hun vertrouwen in de VS kwijt zijn", zegt Philip Marey, VS-analist bij Rabobank.

De Amerikaanse zakenkrant The Wall Street Journal is het hiermee eens. De afgelopen week is het vertrouwen in de Amerikaanse economie weggezakt, concludeert de krant.

Vertrouwen beschadigd

Experts wijzen vooral naar één factor: het gedrag van de Amerikaanse regering. De importheffingen zorgen ervoor dat geïmporteerde spullen duurder worden voor consumenten in de VS. Dat leidt ertoe dat mensen minder uitgeven, wat voor minder economische groei zorgt. Een economische recessie wordt daardoor een steeds realistischer scenario.

In de afgelopen week hebben de grote zakenbanken alarmerende prognoses gepubliceerd over de Amerikaanse economie. Goldman Sachs acht de kans 45 procent dat de VS over een jaar in een recessie zit. Ook zakenbank JP Morgan heeft de risicoprognose verhoogd, van 40 naar 60 procent.

Dit leidt er allemaal toe dat investeerders hun vertrouwen in de Amerikaanse economie en munt verliezen. De Amerikaanse dollar wordt al sinds de jaren veertig gezien als een soort reservemunt voor andere landen. Bedrijven en overheden die internationaal zakendoen betalen sinds die tijd vaak in Amerikaanse dollars. Dat is nu misschien aan het veranderen.

'Trump wil geen vrijhandel'

"President Trump wil een einde maken aan internationale handel zoals wij het kennen. Hij wil geen vrijhandel", concludeert Philip Marey van Rabobank. De importheffingen die recentelijk werden geïntroduceerd door allerlei landen zullen naar verwachting tot minder internationale handel leiden. Daardoor wordt de dollar als reservevaluta minder belangrijk.

Hoelang houdt de historische zwakke dollar aan? Zolang de handelsoorlog tussen de VS en andere landen doorgaat, volgens de analisten. Philip Marey somt het op:

"Hoe langer het conflict doorgaat, hoe minder vertrouwen in de Amerikaanse economie en hoe zwakker de dollar. Trump kan alleen hopen dat het hem lukt om lagere heffingen af te spreken met andere landen, als de rest van de wereld weer vertrouwen zal krijgen in de Amerikaanse economie."

Een deel van de beleggers gaat ook voor andere opties nu het slecht gaat met de beurzen en de Amerikaanse dollar. De goudprijs is flink omhooggegaan de laatste week.

Een onverwachte toenadering van de Amerikaanse president Trump tot Iran eerder deze week, brengt de twee landen vandaag weer om de tafel. Trump wil een nieuw atoomakkoord sluiten nadat hij in 2018 zelf uit de bestaande nucleaire deal was gestapt. Alles om volledige ontmanteling van het Iraanse atoomprogramma af te dwingen. Maar wat heeft Iran aan een nieuw atoomakkoord? En waarom staat dat land open voor het gesprek?

De belangrijkste prikkel is dat de Verenigde Staten in ruil voor een atoomakkoord de economische sancties tegen Iran beloven op te heffen. "Het gaat heel slecht met de Iraanse economie. De inflatie is boven de 30 procent, de muntwaarde is het afgelopen jaar ruim gehalveerd en er is een tekort aan alles, inclusief elektriciteit", zegt Iran-deskundige Peyman Jafari. "De onvrede onder de bevolking is groot, men heeft behoefte aan lucht. Dat merkt de Iraanse regering ook. Ze willen stabiliteit en kunnen geen oorlog met de VS gebruiken."

'Groot gevaar'

Iran wil dus praten, maar is niet te spreken over de Amerikaanse 'dreigementen'. Zo zei president Trump dat Iran "in groot gevaar verkeert als de gesprekken niet succesvol zijn". Eerder zei hij dat hij hoopt dat Iran opnieuw wil onderhandelen omdat "militair moeten ingrijpen verschrikkelijk zou zijn".

Trump doelt daarmee op aanvallen op Iraanse kerninstallaties, die Israël dan zou leiden. Israël wil net als de VS voorkomen dat Iran een kernwapen ontwikkelt.

Trumps oorlogstaal leidt tot zenuwen onder de Iraanse bevolking, vertelt Jafari. "Bij elke escalatie gaat de dollar in waarde omhoog en daalt de Iraanse munt. De koopkracht daalt en alles wordt duurder. Bovendien zijn mensen bang voor een oorlog: de afgelopen twintig jaar hebben ze niets dan destructieve oorlogen gezien in het Midden-Oosten. Men is bang en wil dat er een akkoord komt en dus stabiliteit."

Oprecht?

De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Abbas Araghchi schrijft in een ingezonden brief in The Washington Post dat Iran twijfels heeft over "de oprechtheid en de intenties" van het gesprek en "de maximale druk" die de VS uitoefent op Iran. "De trotse Iraanse natie zal nooit dwang accepteren. We hebben in het verleden niet toegegeven aan dreigementen en zullen dat nu en in de toekomst niet doen", schrijft hij.

Iran wil niet direct praten met de VS, alleen via bemiddelaar Oman, waar de gesprekken ook plaatsvinden. Iran-kenner Jafari verwacht niet dat er meteen een akkoord komt.

"Het is belangrijk dat beide partijen concessies doen. De VS stelt hoge eisen. Naast de ontmanteling van het atoomprogramma, willen ze dat Iran afstand doet van langeafstandsraketten en stopt met het steunen van bondgenoten. Dat is onacceptabel voor Teheran. Tegelijkertijd wil Trump in Washington kunnen zeggen dat hij iets heeft bereikt. Beide partijen moeten dus realistische eisen stellen."

Binnen de Iraanse politiek zijn de meningen verdeeld. "Het grootste gedeelte van de elite, inclusief ayatollah Khamenei, heeft groen licht gegeven voor het gesprek. Men is echt bereid om een akkoord te sluiten", zegt Jafari. "Maar er zijn ook hardliners die tegen de besprekingen zijn, omdat ze de VS niet vertrouwen."

'Enige manier'

Iran heeft inmiddels al veel uranium verrijkt, namelijk 60 procent. Voor een atoombom is 90 procent nodig, net als een kernkop en raket. Er is geen bewijs dat Iran daadwerkelijk aan een atoombom werkt.

Maar door de dreigende taal van Trump klinken er in Iran ook andere geluiden, vertelt Jafari: "Er zijn mensen die zeggen: de enige manier om ons te beschermen als de VS en Israël overgaan tot oorlog, is het hebben van een kernwapen."

De dierentuin van Berlijn vierde vandaag de verjaardag van gorilla Fatou. De oude dame kreeg een fruitmand met aardbeien, appels, pruimen en meloenen als feestmaal. Daarna volgden een salade en gekookte groenten. Harde groenten eten lukt niet meer, want ze is haar tanden kwijt.

De dierentuin neemt aan dat ze 68 is geworden. Dat maakt haar voor zover bekend de oudste gorilla ter wereld en waarschijnlijk ook de oudste gorilla ooit. In de natuur wordt deze mensapensoort zelden ouder dan 35, in gevangenschap niet ouder dan 50. Fatou gaat daar dus ruim overheen. Dat had heel anders kunnen lopen.

Fatou is vermoedelijk in 1957 in het wild geboren ergens in West-Afrika. Een Franse matroos nam haar in 1959 mee naar Marseille. Het niet waterdichte verhaal is dat hij in een bar niet genoeg geld bij zich had om zijn rekening te betalen. De eigenares zou Fatou toen als betaling hebben geaccepteerd en haar nog datzelfde jaar in de dierentuin van Berlijn hebben afgeleverd.

Vanwege haar leeftijd woont ze al heel lang apart van haar soortgenoten, in een verblijf naast dat van hen. Daar beleeft ze een rustige oude dag. Ze zit graag op haar favoriete plekje en observeert daar de bezoekers.

"Ze loopt wat krom, maar ze is fit", zegt de dierenarts van Zoo Berlin:

Join Hackaday Editors Elliot Williams and Tom Nardi as they talk about the best stories and hacks of the week. This episode starts off with a discussion of the Vintage …read more

De spreidingswet voor een verplichte verdeling van asielzoekers over het land wordt niet voor de zomer ingetrokken. Die verwachting heeft premier Schoof uitgesproken. Maandag wordt de aanpak van minister Faber van Asiel en Migratie (PVV) openbaar die tot afschaffing van de wet moet leiden. Over het intrekken van de wet is al maanden politieke onrust.

Onderdeel van de aanpak van Faber is dat er eerst wordt gekeken naar de aanwezige huisvesting voor asielzoekers en wat de gevolgen van het intrekken van de spreidingswet zijn, aldus Schoof. Als gemeenten niet meer verplicht zijn asielzoekers op te vangen, dan kan het aantal plekken gaan dalen. "We hebben de plicht om te zorgen voor opvang en huisvesting, daarom is die samenhang zo belangrijk. Dit willen we met medeoverheden en andere partijen bespreken." Hij wilde verder niet op details ingaan.

Het is voor het kabinet van belang dat het aantal asielzoekers afneemt, zegt Schoof. Daarvoor liggen de asielnoodmaatregelenwet en de wet voor een tweestatusstelsel inmiddels bij de Tweede Kamer. "We proberen grip te krijgen op de instroom van asielzoekers. Die neemt al flink af overigens. Mensen die nu in azc's zitten moeten daar weg. Ofwel omdat ze in Nederland mogen blijven, ofwel omdat ze terug moeten naar het land van herkomst."

De stapsgewijze aanpak van Faber om de spreidingswet in te trekken wordt door het kabinet een 'contourennota' genoemd. Volgens Schoof heeft Faber hier zelf voor gekozen, al heeft hij wel op een ordelijke werkwijze aangedrongen.

Faber heeft vorig jaar gezegd dat het intrekken van de spreidingswet twee tot drie jaar kan duren. Later kwam zij daarvan terug en zei toen "zo snel mogelijk". Vorige week liet ze haar ongenoegen blijken dat het onderwerp niet op de agenda van de ministerraad stond.

PVV-leider Wilders vindt in ieder geval dat het "veel en veel te lang" duurt. Hij noemt de contourennota onzin. Of het nog dit jaar lukt om de wet in te trekken hangt van veel factoren af. Faber zelf koos er vandaag voor journalisten niet te woord te staan. Zowel voor als na de ministerraad liep zij de camera's en microfoons van journalisten voorbij.

Ridouan Taghi ontkent dat hij contact met de buitenwereld heeft gehad via zijn gisteren aangehouden advocaat Vito Shukrula. Dit laat Taghi weten via een van zijn andere advocaten.

Volgens Taghi had hij gisteren in de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) een belangrijke inhoudelijke bespreking over het Marengo-proces, dat nu dient in hoger beroep. Na afloop van het bezoek werd Shukrula opgepakt op verdenking van lidmaatschap van de criminele organisatie van zijn cliënt.

Vanwege de beschuldigingen zal de deken van de Amsterdamse Orde van Advocaten een verzoek indienen om Shukrula te schorsen als advocaat. Dat is gebruikelijk na zo'n ernstige verdenking. Na zijn arrestatie heeft Shukrula de verdediging van Taghi neergelegd.

Tientjes storten

Taghi denkt dat zijn advocaat is opgepakt om nader onderzoek in het Marengo-proces te voorkomen en hem in het strengste gevangenisregime te houden, zegt advocaat Sjoerd van Berge Henegouwen. Hij stond Taghi tijdelijk bij tijdens het proces en helpt hem nu met procedures bij het Europees Hof.

Vito Shukrula wordt ervan verdacht stiekem berichten te hebben doorgespeeld voor Taghi. Die berichten waren volgens het Openbaar Ministerie bestemd voor Taghi's criminele netwerk in de buitenwereld.

Maar Taghi beweert dat er niets belastends kan zijn. "Hij denkt dat hij hooguit heeft verzocht om aan zijn zus te vragen een paar tientjes te storten op zijn gevangenisrekening", zegt Van Berge Henegouwen. Volgens hem is er mogelijk ook "wat omzichtig" gesproken over een AIVD-medewerker die meer zou kunnen vertellen over zijn arrestatie in Dubai in 2019.

Woordenboeken

Na de aanhouding van Shukrula hebben de politie en het Openbaar Ministerie het kantoor van de advocaat doorzocht en ook zijn woning. Daarbij zijn gegevensdragers in beslag genomen.

Ook de cel van Taghi is gisteren doorzocht. Daarbij zijn volgens Van Berge Henegouwen stukken uit het Marengo-dossier, aantekeningen over de processtrategie, krantenknipsels en twee woordenboeken in beslag genomen.

Grote schok

Het is al de derde keer dat een advocaat van Taghi is opgepakt op verdenking van het doorgeven van berichten aan de buitenwereld. Eerder werd zijn neef Youssef T. hier al op betrapt. Momenteel loopt ook nog een rechtszaak tegen advocaat Inez Weski omdat ze duizenden berichten zou hebben doorgegeven aan contacten van Taghi buiten de gevangenis.

De aanhouding van Shukrula zorgt dan ook opnieuw voor een grote schok binnen de advocatuur. Shukrula blijft voorlopig vastzitten, heeft de Amsterdamse rechtbank vanmiddag bepaald.

AIVD

Shukrula nam de verdediging van Taghi afgelopen november op zich, samen met een collega. Volgens de deken van de Amsterdamse advocatenorde zijn er regelmatig gesprekken gevoerd met de nieuwe advocaten van Taghi en gold er een vierogenprincipe voor bezoeken aan de EBI.

Anderhalve maand na hun aantreden stuurde de AIVD een bericht aan het OM dat Shukrula boodschappen van zijn cliënt doorgaf. Het OM begon daarop een onderzoek. Shukrula's collega is geen verdachte. Of hij doorgaat met de verdediging van Taghi, is nog niet bekend.

In juni zijn er weer zittingen in het hoger beroep van het Marengo-proces, waarin Ridouan Taghi met een aantal medeverdachten terechtstaat voor een groot aantal liquidaties.