Aggregator

'Coalition of the willing' voor Oekraïne in de maak, maar wat wil die eigenlijk?

2 months ago

"We hebben vrede nodig, geen eindeloze oorlog. En daarvoor zijn veiligheidsgaranties de sleutel", zei president Zelensky vannacht in een videoboodschap aan zijn volk. Gisteren sprak hij in Londen met Europese leiders, Turkije, Canada en secretaris-generaal Rutte van de NAVO.

De Britse premier Starmer sprak na afloop van een 'coalition of the willing' van landen die Oekraïne willen bijstaan. Met Frankrijk zal het VK de aanzet geven tot een Europees plan, een alternatief voor de gesprekken over een deal tussen de VS en Rusland.

Volgens hem en Rutte zijn er achter gesloten deuren toezeggingen gedaan. Wat dat betekent, moet de komende tijd blijken.

Volgens president Macron komen de Britten en Fransen met een voorstel voor een beperkte wapenstilstand. Dat bestand zou alleen gelden voor "de lucht, zee en de energie-infrastructuur". De gevechten op land worden niet gestaakt. Een Britse onderminister temperde vanochtend de verwachtingen en zei dat het "een van de opties is waarover wordt gesproken, op dit moment is nog niets geaccordeerd".

Peter Wijninga, defensiespecialist bij het Haags Centrum voor Strategische Studies (HCSS), vindt het een merkwaardig voorstel. "Het roept veel vragen op, want aan het front kun je geen gevecht hebben zonder drones. Wellicht is het ingegeven door het feit dat ze nog niet in staat zijn om een bestand aan het front te monitoren." Hij denkt dat het vooral bedoeld is om luchtaanvallen op de rest van Oekraïne tegen te gaan.

Strategisch analist Patrick Bolder (HCSS) is sceptisch. "Het is een heel dun plan, dat uit paniek lijkt geboren. In een oorlog is het 't meest effectief als je de vijand achter de linies weet te raken, waar de bevoorrading vandaan komt." En dat kan het beste via de lucht.

Proefballon

Ook Europa-deskundige Rem Korteweg van Instituut Clingendael vindt het voorstel opmerkelijk. Hij ziet het als een proefballon "om te kijken hoe de Amerikanen en Russen hierop reageren".

"We moeten niet vergeten dat de Russen en de Amerikanen Europa buitenspel hebben gezet. Volgens mij moeten we het zien als poging om een voet tussen de deur te krijgen."

"Als je echt een voet tussen de deur wilt krijgen, moet je een troepenmacht op de been brengen", reageert Wijninga. "Als dat concreet wordt, krijg je niet alleen een voet tussen de deur, maar misschien zelfs de steun van de VS."

Toch vond de defensiespecialist de bijeenkomst in Londen bemoedigend. "Een aantal Europese en niet-Europese landen heeft eindelijk laten zien dat ze het initiatief durven te nemen. En ik denk dat dat precies is wat Trump verlangt."

Tot de tanden bewapend

Wijninga benadrukt dat haast geboden is. De landen moeten wat hem betreft prioriteit geven aan een staakt-het-vuren en duidelijk krijgen wat dat betekent voor een eventuele troepenmacht in Oekraïne. "Het kan heel goed zijn dat zo'n troepenmacht al binnen een aantal maanden ontplooid moet worden."

Vragen over de kracht van de tegenstander, het mandaat en de omvang van zo'n militaire inzet moeten dan beantwoord zijn. Wijninga doet een voorzet: "Ik denk dat de bewapening behoorlijk zwaar moet zijn. En er moet luchtsteun zijn van eigen vliegtuigen en helikopters. Daarnaast is er zwaar materieel op de grond nodig. Het moet echt een tot de tanden toe bewapende afschrikkingsmacht zijn."

En daarbij is Amerikaanse steun onmisbaar. Bolder: "Amerika is nodig voor escalatiedominantie, zodat het harder terug kan slaan dan Rusland de Europese troepen kan raken. Als die garanties er niet komen, heeft het niet veel zin om nu troepen te sturen."

Zolang de westerse landen niet op een lijn zitten, is Rusland de lachende derde, zegt Bolder: "Poetin ziet dat Amerika en Europa mijlenver uit elkaar zijn gedreven, en dat Amerika zijn narratief overneemt. Dus waarom zou Poetin bewegen? Hij krijgt toch wel zijn zin als hij gewoon doorgaat met wat hij doet en twijfel blijft zaaien tussen Europa en Amerika."

Korteweg: "Het is evident dat de relatie tussen Oekraïne en Amerika weer moet worden gelijmd."

En dus bedankte Zelensky in de video nogmaals de VS: "We snappen hoe belangrijk de Verenigde Staten zijn en we zijn dankbaar voor de steun die we hebben gekregen van de VS. Er is geen dag voorbij gegaan waarin we ons niet dankbaar hebben gevoeld."

Er wordt steeds vaker gesproken over een Europees leger. In deze video legt NOS op 3 uit wat zo'n Europees leger inhoudt:

Steeds meer longcovidpatiënten arbeidsongeschikt, 'topje van de ijsberg'

2 months ago

Vijf jaar na de eerste coronabesmetting in Nederland zijn er zo'n 450.000 mensen die long covid hebben opgelopen. Ruim 12.000 van hen zijn inmiddels (deels) arbeidsongeschikt verklaard, blijkt uit cijfers van het UWV. Zij zijn al langer dan twee jaar ziek en hebben nu een WIA-uitkering. Twee jaar geleden ging het nog om 3000 mensen.

Maar volgens patiëntenorganisaties is dit nog maar het topje van de ijsberg. Volgens patiëntenorganisatie Postcovid NL zijn er in Nederland 90.000 mensen met ernstige klachten longcovidklachten hebben. Lang niet iedereen komt in aanmerking voor een WIA-uitkering en er zijn ook veel patiënten bezig met terugkeren naar werk. Maar re-integreren met een ziekte als long covid blijkt nog altijd een grote worsteling.

Terugval

In juli 2021 werd Suzanne van de Nes ziek. "Na het 'dansen-met-Janssen-weekend' waar mijn jongste dochter naartoe was gegaan." Maandenlang was ze enorm ziek van corona en het duurde uiteindelijk jaren voordat ze weer aan het werk kon.

"Mijn man en ik hadden een praktijk waarbij we mensen hielpen die last hebben van vastgezette spierspanning. Tijdens de lockdowns kostte dat heel veel geld en omdat ik niet voldoende herstelde, hebben we het bedrijf in maart 2023 moeten sluiten."

Daarna ging het langzaam maar zeker beter. Ze ging vrijwilligerswerk doen, begon een traject met een loopbaancoach en is uiteindelijk gaan solliciteren. "Toen ben ik aangenomen als sociaal werker, voor 24 uur per week. Dat ging heel goed, tot eind oktober. Toen ben ik weer heel ziek geworden, met opnieuw coronaklachten."

Inmiddels is Van de Nes weer aan het re-integreren en werkt ze 15 tot 18 uur per week:

"Toen we het ziektebeeld nog moesten leren kennen waren we geneigd het te vergelijken met iemand die overspannen is", zegt Charlotte de Bruin, bedrijfsarts en internist-nefroloog bij Arbo Unie in Nijmegen. "Toen adviseerden we om de grenzen op te zoeken en op te rekken. Maar we merkten dat het herstel dan juist slechter ging."

"We weten inmiddels dat je heel geleidelijk moet opbouwen en niet over grenzen moet gaan. Dan lukt het soms", zegt Iris Homeijer, bedrijfsarts en directeur medische zaken bij HumanCapitalCare. "Maar het blijft anders dan andere ziektes omdat we geen prognose kunnen geven. Je kunt met long covid moeilijk zeggen hoelang iemand ziek blijft en of iemand een terugval krijgt."

Homeijer heeft in de afgelopen jaren zo'n tien mensen met long covid begeleid. "Een paar van hen zijn helemaal niet meer teruggekeerd in werk. Dat zijn heel schrijnende gevallen waarbij mensen thuis ook heel weinig kunnen."

Geen recht op WIA

Charlotte Nelck werd in de zomer van 2021 ziek. Ze was toen adjunct-officier van justitie met een druk sociaal leven. Na jarenlang ziek zijn en pogingen om te re-integreren hoorde ze een klein jaar geleden dat ze volledig was afgekeurd. Ze krijgt nu een WIA-uitkering en houdt zich als vrijwilliger bij patiëntenvereniging Long Covid Nederland bezig met het thema werken.

"Veel mensen met long covid komen niet in de WIA-cijfers terecht", zegt Nelck. Soms gaan mensen minder uren werken zonder uitkering aan te vragen of gaan mensen eerder met pensioen. "En lang niet iedereen heeft recht op een WIA-uitkering. Denk aan zzp'ers die geen arbeidsongeschiktheidsverzekering hadden."

Ook mensen die voordat hun werkende leven begon ziek werden, hebben geen recht op de WIA. En de Wajong, die voor deze jonge doelgroep bedoeld is, kent drempels voor longcovidpatiënten. Alleen iemand die volgens een verzekeringsarts nooit meer kan werken door ziekte heeft er recht op. "Verzekeringsartsen durven dat niet te zeggen. Dat is een groep jonge, zieke mensen die hierdoor enorm in de problemen komt."

Het UWV laat weten dat er inderdaad schrijnende situaties zijn door de strenge regels en zegt jongeren zo goed mogelijk mee te geven hoe ze verder kunnen als ze geen recht hebben op een Wajong-uitkering.

Verschillen tussen bedrijfsartsen

Mensen die bezig zijn met re-integreren zijn vaak afhankelijk van de kennis van de bedrijfsarts die ze hebben, zegt Nelck. Bijvoorbeeld van kennis over PEM-klachten bij long covid, de verergering van klachten door inspanning. "Daardoor is het zo belangrijk om overbelasting te voorkomen. Als je bedrijfsarts daar weinig kennis over heeft, dan leidt dat tot slechte adviezen en ongelijkheid."

Joost van Bekum, bedrijfsarts van Arbo Unie in Eindhoven, zegt dat de grote verschillen in kennis tussen bedrijfsartsen gelijkgetrokken zijn over de jaren. "In het begin wist niemand van PEM-klachten, tegenwoordig weten de meeste bedrijfsartsen wel wat dat is." Toch blijft het een nieuwe ziekte waar ze niet alles van begrijpen. "We ontdekken nog steeds nieuwe dingen."

Het UWV verwacht dat het aantal long-covid patiënten dat in de WIA terechtkomt de komende jaren nog op zal lopen, omdat lang niet iedereen die nu ziek is daadwerkelijk weer aan het werk zal kunnen gaan.

Ketheltunnel na ongelukken en urenlange sluiting weer open

2 months ago

Op de A4 van Rotterdam richting Den Haag is vanochtend rond 09.00 uur een ongeluk gebeurd met een camper en twee vrachtwagens. Door het ongeluk was de tunnel aan beide kanten urenlang dicht. Rijkswaterstaat verwacht dat vanaf 16.00 uur de weg weer open kan.

Vermoedelijk kreeg de camper motorpech in de Ketheltunnel, waarna een vrachtwagen die daarachter reed op de rem trapte. Achter dat voertuig reed een tankwagen, die niet op tijd kon remmen, waardoor de twee vrachtwagens botsten en de voorste op de camper botste.

Het ongeluk heeft veel schade veroorzaakt. Zo is de voorruit van de tankwagen gebarsten en zitten er deuken in de voertuigen. De diesel uit de tankwagen is niet gaan lekken, meldt omroep Rijnmond. Rijkswaterstaat zegt dat het wegdek in de Ketheltunnel inmiddels weer schoon is.

Een inzittende van de camper is naar het ziekenhuis gebracht met een gebroken been en de bestuurder van een van de vrachtwagens raakte lichtgewond. De bestuurder van de tankwagen is aangehouden.

Nog een ongeluk

Op dezelfde snelweg is in de richting van Rotterdam nog een ongeluk gebeurd met een personenauto. Bij dat ongeluk botste een automobilist van achteren op een vrachtwagen. De bestuurder raakte bekneld en is zwaargewond naar het ziekenhuis gebracht.

Inloggen bij DigiD urenlang niet mogelijk door ddos-aanval

2 months ago

DigiD kampte vanochtend met een grote storing. Door ddos-aanvallen hadden gebruikers problemen met het inloggen bij bijvoorbeeld de Belastingdienst en gemeenten.

Een ddos-aanval is een cyberaanval waarbij een grote hoeveelheid dataverkeer naar een computer of netwerk gestuurd met als doel de werking van een website, server of netwerk te verstoren of plat te leggen. Wie er achter de aanval zit, is niet bekend.

De storing begon rond 09.00 uur en was kort na het middaguur verholpen.

Vaker problemen

Zes weken geleden had DigiD ook al te maken met een storing die veroorzaakt werd door een ddos-aanval. Door de aanvallen raakte het netwerk overbelast.

Door grote drukte was het afgelopen zaterdag beperkt mogelijk om in te loggen bij de Belastingdienst om aangifte te doen over 2024.

Plasmadonor die ruim 2 miljoen baby's redde op 88-jarige leeftijd overleden

2 months ago

Een Australiër die volgens de Australische bloedbank 2,4 miljoen baby's redde met zijn bloedplasma is op 88-jarige leeftijd overleden. James Harrison, ook wel bekend als 'De man met de gouden arm', stierf op 17 februari. Zijn dood werd vandaag door zijn familie bekendgemaakt.

Harrison had het zeldzame antilichaam anti-D in zijn bloed, dat gebruikt wordt om medicatie te maken voor zwangere vrouwen. Het medicijn helpt vrouwen die Rhesus D-negatief zijn, van wie het bloed hun ongeboren kind kan aanvallen. Zonder dit medicijn kunnen baby's bloedarmoede krijgen of lijden aan hartfalen.

De Australiër werd donor nadat hij zelf op zijn veertiende meerdere bloedtransfusies had gekregen bij een zware longoperatie. Tot op 81-jarige leeftijd bleef hij tweewekelijks plasma geven, zonder ook maar een afspraak verstek te laten gaan.

In 2005 werd hij wereldrecordhouder voor het doneren van het meeste bloedplasma, tot dit record in 2022 werd gebroken door een Amerikaan.

Levens redden

"Hij verwachtte er niets voor terug", zegt de voorzitter van de Australische bloeddonororganisatie. "Zelfs toen zijn vrouw was overleden, bleef hij doneren."

Volgens zijn dochter was haar vader erg trots dat hij zo veel levens heeft kunnen redden. "Het maakte hem blij om te horen over de vele gezinnen die dankzij zijn vriendelijkheid konden bestaan."

Inflatie loopt toch weer op: 3,8 procent in februari

2 months ago

In de afgelopen maand is de inflatie in Nederland weer opgelopen. In februari 2025 lagen de prijzen van het dagelijks leven 3,8 procent hoger dan in dezelfde maand een jaar eerder. Dat blijkt uit de eerste, snelle berekening van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

In januari daalde de inflatie nog naar 3,3 procent, maar de daling wordt nu dus onderbroken. Het lukt maar niet om de inflatie in Nederland naar een gewenst niveau van 2 procent of lager te krijgen. Dat niveau wordt door economen als een gezonde stijging van het prijspeil gezien.

Ook ligt de inflatie in Nederland al een tijd hoger dan het Europese gemiddelde. Dat percentage ligt op 2,4 procent, blijkt vandaag.

Voeding en tabak

Het CBS vergelijkt het prijspeil met dat van een jaar eerder, maar ook met de maand ervoor. Ten opzichte van januari 2025 stegen de prijzen met ruim 1 procent. Daarbij moet wel worden opgemerkt dat in februari veel mensen hun vakanties boeken. Volgens het CBS worden de prijzen tijdelijk wat opgestuwd bijvoorbeeld door duurdere vliegtickets.

In een maand tijd zijn vooral de prijzen van voedingsmiddelen, dranken en tabak omhooggegaan. In april 2024 gingen de accijns op sigaretten omhoog. Dat werkt nog altijd doorwerkt in de prijzen, ook deze maand nog. Vanaf april zal dit niet meer of minder terug te zien zijn in het inflatiecijfer.

Ook zijn in juli vorig jaar de huren flink gestegen. Dat effect is niet zomaar na een jaar verdwenen: de verwachting is dat ook dit jaar de huren omhoog zullen gaan.

Ook valt op dat de prijzen van industriële producten harder zijn gestegen. Energie en brandstof zijn juist iets goedkoper dan in januari.

Koopkrachtig

Dat de prijzen aanhoudend blijven stijgen, heeft meerdere oorzaken. Bovenal blijft de Nederlandse consument flink uitgeven, zegt Peter Hein van Mulligen, hoofdeconoom van het CBS. "We zien die prijsstijgingen over de hele linie, bij vrijwel alle productcategorieën. Ook als je uitgaven aan tabak en huren niet meerekent, is de inflatie aan de hoge kant."

Ook geeft de Nederlandse overheid al jaren veel geld uit, wat vooral de vraag naar personeel in de dienstensector opstuwt en daarmee de inflatie. Waarschijnlijk is dat uitgeven van de overheid nog niet voorbij. Afgelopen week berekende het Centraal Planbureau (CPB) dat de overheidsfinanciën er beter voorstaan dan verwacht. Dat zou ruimte geven aan politieke wensen van coalitiepartijen zoals meer uitgeven aan defensie of het sneller halveren van het eigen risico. Ook is er de roep om de energiebelasting te verlagen.

Overigens verwacht het CPB dat in 2025 de koopkracht verder zal stijgen. Daarbij kijkt het planbureau hoeveel de gemiddelde Nederlander waarschijnlijk meer gaat verdienen, maar ook hoeveel van die loonstijging opgaat aan inflatie. Het CPB gaat nu nog uit van een inflatiepercentage van 3,2 procent over heel 2025. In de eerste maanden van dit jaar ligt dat percentage dus hoger.