Aggregator

Claude 3.7 Sonnet krijgt een functie om op internet te zoeken. Vooralsnog is die alleen beschikbaar in de Verenigde Staten en voor betalende klanten. Later moet zoeken met Claude beschikbaar komen in meer landen.

Een grote meerderheid in de Tweede Kamer vindt dat Nederlandse bedrijven die in problemen zijn gekomen door hoge energiekosten geholpen moeten worden. Over hoe dat moet gebeuren, lopen de meningen uiteen, bleek in een Tweede Kamerdebat over overheidssteun aan de Nederlandse industrie.

Een aantal voorstellen passeerde de revue, zoals van het verlagen van de energie- en nettarieven, het schrappen van de CO2-heffing en de terugkeer van een aparte subsidieregeling (IKC). Allemaal dure maatregelen, waarvan niet duidelijk is hoe ze betaald moeten worden.

Land uit

Het debat was al langer gepland, maar werd deze week heel actueel omdat het grote chemiebedrijf LyondellBasell op de tweede Maasvlakte sluit. De gemeente Rotterdam stuurde een alarmerend persbericht uit, omdat het al het vierde bedrijf is dat stopt.

De energiekosten zijn veel hoger dan in omringende landen en dat jaagt bedrijven het land uit. Ook hebben ze last van China dat wegens overproductie producten goedkoop op de Europese markt aanbiedt.

Ook werkgeversorganisatie VNO-NCW luidde deze week de noodklok, met dezelfde boodschap: de energiekosten moeten omlaag. In Nederland zijn de energiekosten 95 euro per megawattuur, veel hoger dan in andere Europese landen.

Ikea

De noodkreten zijn duidelijk doorgedrongen tot de Tweede Kamer. "De industrie verzuipt", stelde BBB-Kamerlid Vermeer. "Donkere wolken pakken zich samen boven de industrie en dat mogen we niet laten gebeuren", aldus de VVD. En de ChristenUnie zei dat LyondellBasell eerst onderdelen voor Ikeamatrassen leverde, maar zo duur werd door de Nederlandse energieheffingen, dat Ikea nu in China koopt. "Het bedrijf is uit de markt geprijsd."

Grote eensgezindheid is er dus over noodzakelijke steun aan Nederlandse bedrijven, maar geen van de oplossingen werd duidelijk uitgewerkt.

Schatkist

De nationale CO2-heffing mag van PVV, BBB en CDA verdwijnen. De heffing is ingevoerd om bedrijven aan te zetten hun uitstoot van broeikassen te verminderen en over te stappen op groenere energie. NSC en VVD zijn er daarom niet voor om er snel een streep door te zetten. "Dat verliezen we ook onze grip op het klimaat".

En het regelen van "een gelijk speelveld" met andere landen - dat wil zeggen het hanteren van dezelfde energiekosten - is een kostbaar plan. Bedragen werden hier niet voor genoemd.

Geen blanco cheque

Oppositiepartijen GroenLinks-PvdA, de Partij voor de Dieren, SP, Volt en regeringspartij NSC zijn voor steun, maar alleen voor bedrijven die zich inzetten voor verduurzaming. "We geven geen blanco cheque af voor vervuilers," aldus SP-Kamerlid Beckerman.

Dus wordt er nu vooral naar minister Hermans van Klimaat en Groene Groei gekeken om met een plan van aanpak te komen én bij de onderhandelingen voor de Voorjaarsnota miljarden euro's extra te regelen om de energierekening van bedrijven naar beneden te krijgen.

Zij zal moeten bedenken of het kabinet alle Nederlandse bedrijven gaat helpen, een generieke maatregel. Daar zit ook vervuilende aardolie en aardgas gebruikende industrie bij, terwijl ze die juist wil aanzetten om over te stappen op duurzame energiebronnen. "U moet niet blind investeren in bedrijven die hier geen toekomst meer hebben", hield het Kamerlid Kostić (Partij voor de Dieren) de minister voor.

Minister Hermans zei dat ze werkt aan een "sterke en duurzame" economie en industrie. Ze benadrukt dat ze de "urgentie" voelt om de Nederlandse industrie te helpen, maar ze wil de maatregelen "in balans" bekijken. Op concrete maatregelen, zoals het stoppen van de CO2-heffing, ging ze niet in. "We gaan alle opties wegen" en "we gaan breed kijken" en zaken "in balans met elkaar zien".

Volgende maand wordt duidelijk of de minister van Klimaat en Groene Groei extra geld voor de industrie kan regelen.

In many ways, living here in the future is quite exiting. We have access to the world’s information instantaneously and can get plenty of exciting tools and hardware delivered to …read more

Google gaat in zijn komende Tensor G5-soc een eigen chip voor verwerking van beelden integreren. In de voorgaande Tensor-socs zit een chip die een mix is van onderdelen van Samsung en Google. Die chip verwerkt foto’s en video’s van de camera’s.

Het Amerikaanse bedrijf Fiserv neemt de Nederlandse betalingsprovider CCV over. Hoeveel het Amerikaanse bedrijf betaalt, is niet bekend.

In een oude bunker in de duinen bij Den Haag hebben onbekenden vleermuizen gedood. Een van de dieren was vastgespijkerd aan een plank en overgoten met kaarsvet, meldt Omroep West.

De ontdekking werd half januari gedaan door medewerkers van de Zoogdierenwerkgroep Zuid-Holland. De medewerkers bezochten de bunkers in het Westduinpark voor de jaarlijkse vleermuizentelling, schrijft wethouder Robert Barker (Partij voor de Dieren) aan de gemeenteraad.

Plekken waar vleermuizen aan konden hangen zijn volgens de wethouder "met geweld van de muur geslagen". Door die vernielingen zijn meerdere vleermuizen doodgegaan. De muren van de bunker waren bovendien beklad met nazisymbolen.

In het Westduinpark staan meerdere bunkers die tijdens de Tweede Wereldoorlog door de nazi's zijn gebouwd. Ze maakten deel uit van de Atlantikwall, een rij verdedigingswerken langs de Noordzee waarmee de Duitse bezetters een geallieerde invasie wilden voorkomen.

Vleermuizen houden al jaren hun winterslaap in de bunkers. Vleermuizen vallen onder de Wet natuurbescherming. De dieren doden of storen in hun leefomgeving is strafbaar.

Vleermuis vastgespijkerd

Wethouder Barker is erg geschrokken van het "gruwelijke dierenleed en vandalisme". "Dit extreme gedrag is onacceptabel. De bunker is juist ingericht om in de winter een veilige haven te kunnen zijn voor beschermde vleermuizen."

Ook is hij geschrokken van de nazisymbolen. "Juist op een locatie die ons blijvend herinnert aan de donkere tijden van de Tweede Wereldoorlog zijn deze uitingen verwerpelijk."

De Zoogdierenwerkgroep Zuid-Holland heeft bij de politie aangifte gedaan van inbraak en vernieling. "De boswachters van de gemeente Den Haag werken intensief samen met de genoemde instanties om de zaak verder te onderzoeken", aldus de wethouder.

Google onderzoekt het probleem van gebruikers van wie een deel van de Tijdlijn-geschiedenis is verdwenen. Dat heeft de zoekgigant bevestigd aan Tweakers. Door de bug is alle geschiedenis tot twee weken geleden onzichtbaar.

De eerste telefoon met een door Apple gemaakte modem, de iPhone 16e met C1, is vooral sneller dan een iPhone 16 met Qualcomm-modem bij een slechte verbinding. Dat concludeert Ookla, bekend van zijn Speedtest-app.

Nederlandse niet-gouvernementele organisaties (ngo's) zien de megaboete die Greenpeace gisteren kreeg als onderdeel van een zorgelijke ontwikkeling. De uitspraak is volgens de organisaties niet los te zien van de groeiende macht van bedrijven en de steeds kleiner wordende ruimte waarin maatschappelijke organisaties zich kunnen bewegen.

Een jury in North Dakota oordeelde dat Greenpeace een schadevergoeding moet betalen aan de eigenaar van een oliepijpleiding. In 2016 protesteerde de milieuorganisatie met een inheemse bevolkingsgroep tegen de aanleg hiervan. Het pijpleidingbedrijf daagde Greenpeace vervolgens voor de rechter.

Greenpeace zegt dat rechtszaken zoals deze bedoeld zijn om maatschappelijke organisaties of journalisten het zwijgen op te leggen, door ze te bedelven onder juridische kosten. Die kunnen namelijk flink oplopen, omdat een zaak jaren kan duren. Zo'n zaak wordt ook wel een 'SLAPP-zaak' genoemd. Dit soort zaken is niet nieuw, maar komt steeds vaker voor, zien ngo's.

'Lachertje'

Nederlandse ngo's denken dat de uitkomst van de rechtszaak er weleens toe zou kunnen leiden dat maatschappelijke organisaties voorzichtiger worden met kritiek leveren op bedrijven en overheden. "De zaak heeft een duidelijke precedentwerking, alhoewel het wel een Amerikaans fenomeen is dat er zo veel geld mee gemoeid is", zegt Paul van den Berg, politiek adviseur bij Cordaid. "Organisaties die dit nieuws zien, denken dat ze zelf misschien wel de volgende zijn."

Bij deze zaken zie je ook het enorme machtsverschil tussen grote bedrijven en ngo's, zegt Rolien Sasse, directeur van Pax. "Zij hebben enorme inkomens. Alleen al met het inhuren van advocaten staan we 10-0 achter. Terwijl dat voor een bedrijf een lachertje is." Zo'n zaak kan een ngo al fataal zijn voordat hij voorbij is, vertelt Daniel Simons, jurist bij Greenpeace International.

In Europa is sinds vorig jaar wetgeving tegen zulke SLAPP-rechtszaken. Nederlandse ngo's maken zich dus nog niet veel zorgen over soortgelijke zaken in Nederland, zeggen ze. "Deze wetgeving moeten we koesteren", zegt Pax-directeur Sasse, "want het is bedreigend om te zien dat het in een democratisch land kan gebeuren."

Nederland

Maar ook in Europa en in Nederland staat het maatschappelijk middenveld onder druk, zien organisaties. Volgens de Coalition Against SLAPPs in Europe, een samenwerking van ngo's, werden er in 2023 166 van dit soort SLAPP-zaken aangespannen, waarvan 12 in Nederland.

Sasse ziet dat in Nederland het besef van het algemeen belang van maatschappelijke organisaties afneemt. "Dat zie je aan discussies in de Tweede Kamer, bijvoorbeeld over het demonstratierecht, financiering of over of wij wel een rechtszaak tegen de staat mogen aanspannen."

Een goed functionerende rechtsstaat is cruciaal voor maatschappelijke organisaties, benadrukt Van den Berg van Cordaid. "Anders hebben we geen zekerheid dat we beschermd worden door de grondwet."

Zelfcensuur

Thea Hilhorst, hoogleraar humanitaire studies aan Erasmus Universiteit, maakt zich al langer zorgen over de beperking van de ruimte van het maatschappelijke middenveld. "En nu zien we dit ook in de VS, terwijl dat land zich altijd het toppunt van democratie waande."

De VS steunde in het verleden juist maatschappelijke organisaties en protesteerde tegen mensenrechtenschending, maar wil nu een streep zetten door de eigen hulporganisatie USAID. "Hierdoor zal je wereldwijd een domino-effect krijgen. Allerlei dictaturen denken nu dat ze gewoon hun gang kunnen gaan. En Amerikaanse organisaties gaan zichzelf censureren, omdat ze bang zijn dat ze anders geen geld meer krijgen."

"Onze taak als waakhond is belangrijker dan ooit", reageert Amnesty International op de uitspraak.

Greenpeace International is niet van plan zich te laten intimideren door de uitspraak. "We bestaan voor een doel. Als we dat niet meer bereid zijn te doen, dan kunnen we onszelf net zo goed opdoeken", zegt jurist Simons.

Pas als de rechter het vonnis van de jury heeft bevestigd, kan Greenpeace in hoger beroep gaan. Als de Amerikaanse tak inderdaad de boete moet betalen, gaat die afdeling failliet, vertelt de advocaat.

Greenpeace International, een van de drie Greenpeace-organisaties die werden aangeklaagd, heeft nu zelf het Texaanse pijpleidingenconcern voor de Nederlandse rechter gedaagd, omdat ze vindt dat de zaak in Amerika nergens op gebaseerd is. Het bedrijf heeft tot 2 juli om een advocaat aan te stellen.

YouTube lijkt te werken aan een optie om audio met een hogere bitrate te selecteren bij video’s. Die optie zou alleen beschikbaar komen voor betalende klanten met een Premium-abonnement, zo lijkt het.

Staatssecretaris Coenradie is niet van plan om op te stappen als er onvoldoende steun is voor haar plan om gevangenen twee weken vervroegd te kunnen vrijlaten. Dat zei ze na afloop van een debat in de Tweede Kamer. Het ziet ernaar uit dat in elk geval drie van de vier coalitiepartijen tegen dat plan gaan stemmen en daarmee is een Kamermeerderheid onzeker.

De PVV-bewindsvrouw zit in een lastig parket, omdat ze geen alternatief ziet om het cellenprobleem op te lossen. Ze herhaalde vandaag dat zij het niet volledig laten uitzitten van gevangenisstraffen zelf ook een "rotmaatregel" vindt, maar dat ze geen andere mogelijkheid ziet. "We hebben naar alles gekeken, maar de conclusie is dat het echt niet anders kan."

Maar zelf vertrekken wil ze niet. "Ik blijf", zei ze tegen de NOS, "want ik zie dat dit probleem opgelost moet worden. Ik vind dat ik daar verantwoordelijk voor ben. Weglopen zou de meest gemakkelijke optie zijn, maar dat ga ik niet doen." Op de vraag of ze zich wel laat wegsturen, antwoordt ze: "Dat kan, dat recht heeft de Kamer." Eerder, na een ruzie met PVV-leider Wilders, liet ze ook al weten dat ze niet van plan was om op te stappen.

Andere mogelijkheden

Coalitiepartij BBB diende vandaag, zoals verwacht, een motie in om Coenradies plan niet door te zetten. Daar staan ook de handtekeningen van de PVV en oppositiepartij SGP onder. De VVD-Kamerleden zullen dinsdagochtend nog in de fractie bespreken of zij de motie gaan steunen. Maar Kamerlid Ellian zei vanmiddag in de Tweede Kamer dat "het in de lijn der verwachting ligt" dat dit gaat gebeuren.

De drie regeringspartijen willen dat er andere mogelijkheden worden onderzocht, zoals het schrappen in de dagbesteding voor gevangenen zodat die minder op het rooster van het personeel drukt (BBB) of het onderzoeken of afgedankte detentieboten weer in gebruik kunnen worden genomen (VVD). De PVV vindt dat er meer meerpersoonscellen moeten komen.

PVV-Kamerlid Van Dijk noemt zijn opmerking van vorige week dat er wat hem betreft acht mensen in een cel kunnen worden gestopt, die dan desnoods staand moeten slapen, inmiddels een hyperbool. Hij had die naar eigen zeggen alleen gebruikt om zijn argument kracht bij te zetten dat het veel te luxe is in de Nederlandse gevangenissen en dat te veel gevangenen genieten van een privécel. Hij pleitte vandaag opnieuw voor meerpersoonscellen, maar dan voor twee of misschien drie gevangenen.

Dat betekent dat Coenradie binnen de coalitie alleen steun krijgt van NSC. Daarnaast hebben oppositiepartijen CDA en SP al laten weten dat zij haar, ondanks hun bezwaren tegen strafverkorting, groen licht zullen geven. Zij vonden de opstelling van de coalitiepartijen onverantwoord. "Wat een chaos, jongens", zei D66-Kamerlid Sneller. Hij vindt dat de partijen hun eigen staatssecretaris met een onmogelijke opdracht opzadelen.

Of er daarmee een Kamermeerderheid komt, is nog onduidelijk. Dinsdag wordt er gestemd over de moties die vandaag zijn ingediend.

Minister Faber komt niet met extra maatregelen om meer opvangplekken voor Oekraïense vluchtelingen te regelen. Dat bleek in een debat met de Tweede Kamer, waar een aantal partijen wel aandrong bij de minister van Asiel en Migratie om meer te doen. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten vreest dat gemeenten binnenkort niet meer in staat zijn om alle Oekraïners op te vangen.

Coalitiepartijen VVD en NSC en oppositiepartijen GroenLinks-PvdA en D66 stelden in het debat dat Faber meer moet doen voor gemeenten. Die lopen er onder meer tegenaan dat de bijdrage vanuit het Rijk van 44 euro per dag voor elke opgevangen Oekraïner lang niet altijd voldoende is. Voor veel gemeenten liggen de werkelijke kosten per opvangplek tussen de 55 en 60 euro per dag.

Op kritische vragen hierover wees Faber erop dat gemeenten om meer geld kunnen vragen, al moeten ze wel bewijzen dat het nodig is. Kamerlid Boomsma (NSC) zei te vrezen dat gemeenten toch terughoudend worden als zij voor het genoemde bedrag geen opvangplek kunnen regelen.

Eigen netwerk

Faber drukte in het debat Oekraïners op het hart om zelf te zoeken naar opvang in hun eigen netwerk. Die oproep staat inmiddels ook op de website van de Oekraïense ambassade.

Kamerlid Piri van GroenLinks-PvdA noemde het debat "teleurstellend" voor gevluchte Oekraïners, omdat Faber geen extra maatregelen aankondigde om te zorgen voor meer opvangplekken, terwijl ze wel een verhoging van de eigen bijdrage in het vooruitzicht stelde.

Hogere eigen bijdrage

De minister denkt eraan om de eigen bijdrage die gevluchte Oekraïners moeten betalen voor hun opvangplek te verhogen. Nu betalen Oekraïners die zelf geld verdienen 105 euro per maand en maximaal 210 euro per gezin. In het debat noemde de minister niet hoeveel ze het bedrag wil verhogen.

Op aandringen van haar partij PVV beloofde Faber voor de zomer duidelijkheid hierover. Volgens de laatste cijfers zijn ruim 94.000 noodopvangplekken voor Oekraïners bezet. PVV-Kamerlid Vondeling noemt het een "enorme opgave die we eigenlijk niet kunnen dragen". Daarom moeten zij hier wat haar betreft maximaal aan meebetalen.

Het terrein van de grootste satellietbouwer van Europa is net iets meer dan anderhalf voetbalveld groot. En toch spreekt Aerospacelab van een megafabriek die uit de grond wordt gestampt. Een klein jaar geleden ging de eerste schop de grond in voor de fabriek in het Belgische Charleroi waar vanaf 2026 per jaar 500 satellieten van de band moeten komen.

Het is een nieuwe productielijn naast fabrieken in Louvain-la-Neuve en in Californië. In Louvain-la-Neuve staat ook een testruimte met een speciale shaker, waar de satellieten worden getest op onder meer lanceervibraties en temperatuurschommelingen die tijdens de lancering kunnen optreden.

Directeur Benoit Deper leidt een groep journalisten graag rond op het fabrieksterrein. Anders dan bij andere Europese fabrikanten, zoals Thales en Airbus, worden de satellieten vanaf volgend jaar in serieproductie gemaakt vanaf de lopende band. Afnemers zitten over de hele wereld; het zijn zowel commerciële bedrijven als overheden en instituten.

Deper claimt dat de satellieten uit Charleroi voor 100 procent Europees zijn en niet worden gecontroleerd door de Verenigde Staten. Dat ziet de Europese Commissie graag: Europa moet een autonome defensie-industrie krijgen.

Kwetsbaar

Maar daarmee is niet gezegd dat Europa op korte termijn een eigen satellietnetwerk in de ruimte kan realiseren dat ons minder afhankelijk maakt van Starlink, het satellietsysteem van Elon Musk dat Oekraïne van snelle internetverbindingen voorziet voor communicatie en besturing van drones. Europa voelt zich in toenemende mate kwetsbaar nu de Verenigde Staten zich onder Trump en zijn rechterhand Musk van Europa en de NAVO afwenden.

Want om een satellietsysteem de ruimte in te krijgen heb je ook een raket nodig en daar schort het nog aan in Europa. Lang was de Europese Ariane-raket leidend in de ontwikkeling van de technologie die ons toegang gaf tot de ruimte. Maar sinds Musk met zijn SpaceX de Falcon 9-raket presenteerde, heeft Europa een achterstand opgelopen. Inmiddels heeft de nieuwe Ariane 6-raket een eerste succesvolle proeflancering achter de rug, maar veel bedrijven en overheden geven de voorkeur aan SpaceX.

SpaceX helft goedkoper

Onderdelen van de Falcon 9 kunnen meerdere keren gebruikt worden, er zijn veel meer lanceringen per jaar en daardoor is deze raket in het gebruik veel goedkoper. "De Ariane 6 kan een tiental lanceringen per jaar aanbieden, de Falcon 9 kan meerdere keren per week de ruimte in. Daarmee is SpaceX ongeveer de helft goedkoper: een lancering met de Falcon 9 met meerdere satellieten aan boord kost ruwweg 50 miljoen dollar, een lancering met de Ariane 6 het dubbele", aldus docent ruimtevaarttechniek Erik Laan van Hogeschool InHolland.

De Europese Commissie heeft eind vorig jaar een vlucht naar voren genomen door in te zetten op een eigen satellietnetwerk, dat de afhankelijkheid van Starlink moet wegnemen: Irissquare oftewel Iriskwadraat). Een constellatie van 260 telecomsatellieten voor communicatie tussen overheden, dat autonoom van landen als China, Rusland of de Verenigde Staten kan opereren. Het moet voorkomen dat deze landen kunnen meekijken, of, zoals in het geval van Starlink al eens gebeurde, het systeem kunnen uitschakelen. De eerste miljarden zijn daarvoor gereserveerd en het netwerk zou vanaf 2029 in delen operationeel moeten worden.

"Communicatie is essentieel voor onze veiligheid: dat je weet waar je bent, dat je dat anderen kunt laten weten en dat je data en beeldmateriaal kunt doorsturen over bijvoorbeeld troepenopbouw. Dat moet overeind blijven in een oorlogssituatie. Satellieten zijn dan veel veiliger omdat die niet snel kunnen worden uitgeschakeld", licht Laan toe.

Laan vindt dat Europa in toenemende mate zelfstandig en onafhankelijk moet opereren in de wereld van de observatie- en telecomsatellieten die nodig zijn voor onze veiligheid. "Over een paar jaar kunnen we dat", is zijn voorspelling. Twee voorwaarden noemt hij van belang. "We moeten nadenken over de kosten zodat we concurrerend worden. En we moeten ons beter organiseren. Want we moeten zorgen dat we niet afhankelijk zijn van de grillen van een techmiljardair."

Een Amerikaan die gevangen werd gehouden door de Taliban in Afghanistan is na tweeënhalf jaar vrijgelaten.

De man, de 66-jarige George Glezmann, werkte als onderhoudsmonteur voor een Amerikaanse luchtvaartmaatschappij. Hij was eind 2022 op vakantie in de Afghaanse hoofdstad Kabul toen hij werd opgepakt en vastgezet door de inlichtingendienst van de Taliban.

Volgens de Amerikaanse regering zat hij al die tijd vast zonder aanklacht. Over zijn vrijlating werd op hoog niveau onderhandeld. Functionarissen van de Amerikaanse overheid en de Taliban spraken met elkaar in Qatar, dat de diplomatieke belangen van de VS in Afghanistan vertegenwoordigt.

Glezmann is de derde Amerikaan in korte tijd die door de Taliban is vrijgelaten. In januari kwamen twee Amerikanen vrij in ruil voor een Afghaanse man die in de VS was veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf voor betrokkenheid bij drugshandel en terrorismefinanciering.

Betrekkingen

De vrijlating van Glezmann maakt geen onderdeel uit van zo'n deal. Een anonieme overheidsfunctionaris van de VS zegt tegen persbureau AP dat het gaat om een gebaar van goede wil. De Taliban spraken eerder over de "normalisatie" van betrekkingen tussen de VS en Afghanistan.

De twee landen onderhouden geen diplomatieke banden na het chaotische vertrek van de VS uit Afghanistan in 2021. Vrij snel hierna namen de Taliban de macht in het land over. Sinds de machtsovername zijn veel burgerrechten, voornamelijk van vrouwen, drastisch ingeperkt door de fundamentalistische groep.

Marco Rubio, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, noemt de vrijlating een "constructieve en positieve stap". Hij wijst erop dat er nog meer Amerikanen vastzitten in Afghanistan. "President Trump zal zijn onvermoeibare werk voortzetten om alle Amerikanen die onterecht vastzitten over de hele wereld te bevrijden."

LG gaat stoppen met het verkopen van nft's via zijn televisies. Art Lab begon in 2022, maar kwam nooit naar Nederland. Het platform stopt in juni, zo zegt het bedrijf op de Amerikaanse website van het initiatief.

Vanochtend om 10.01 uur is de lente officieel begonnen, en de hele week was het al te merken. De zon scheen volop, het bleef droog, en op sommige dagen was er vanuit de ruimte zelfs geen enkel wolkje boven Nederland te bekennen op de satellietbeelden. Mensen trokken massaal naar buiten en de terrassen en parkjes stroomden langzaam vol. Alleen de wind maakte het af en toe iets frisser.

Voor de mensen die last hebben van hooikoorts door boompollen zullen de afgelopen dagen wat minder aangenaam zijn geweest. Er zweefde namelijk veel stuifmeel door de lucht.

Warm, warmer, warmst

Morgen wordt de warmste dag van de week. Vooral in het zuiden is het warm weer met 20 tot 22 graden. Dat is ruim boven het gemiddelde van 10 tot 12 graden voor deze periode van het jaar.

Langs de kust in het noorden en op de Waddeneilanden is de temperatuur door het koude water iets lager, maar ook met 14 tot 16 graden is het hier bovengemiddeld warm. Voor wie vroeg van het weekend kan gaan genieten is dit hét moment om naar buiten te gaan.

Vanaf morgen gaat het weer wel veranderen. In de loop van de dag zal er al iets meer bewolking aan de blauwe lucht verschijnen. Het blijft dan nog wel droog.

Zaterdag gaat het wel regenen. Dat begint in het zuidwesten en later kan op steeds meer plaatsen een bui vallen. Daarbij is een kleine kans op onweer. De regen gaat ook het stuifmeel deels uit de lucht spoelen, dus hooikoortsklachten zullen afnemen.

Soms regen en minder warm

Ook zondag is het wisselvallig met zon, wolken en een paar buien. Tijdens het weekend is het nog vrij zacht met 16 of 17 graden. Na het weekeinde gaat de temperatuur door een koudere wind uit het noorden verder omlaag.

Dinsdag en woensdag is het nog maar 10 of 11 graden. Er blijft af en toe wat regen vallen, maar het zijn zeker geen kletsnatte en verregende dagen.

De Nederlandse overheid heeft een site online gezet waarop mensen kunnen zien welke bedrijven in de buurt bepaalde soorten elektronica repareren. Dat moet reparaties gebruikelijker maken en e-waste verminderen, zo redeneert de overheid.

In de Limburgse plaats Bocholtz heeft de politie in een garagebox snoepgoed en chips met daarin THC verwerkt gevonden. Het gaat om ruim 100 zakjes snoep en 250 zakjes chips.

THC is de belangrijkste werkzame stof in cannabis. De zakjes snoep en chips lagen in twee kluizen, samen met diverse soorten soft- en harddrugs. Om welke verdovende middelen het gaat, wordt nog onderzocht.

De politie viel de garagebox dinsdag binnen na een tip die bij Meld Misdaad Anoniem was binnengekomen.

De zakken chips en snoepgoed zijn volgens de politie niet in Nederland verkrijgbaar. Vermoedelijk zijn ze afkomstig uit de VS, waar THC in snoepgoed in een aantal staten is toegestaan.

Het onderzoek naar de eigenaar van de zakken snoep en chips is in volle gang. De politie heeft nog geen aanhoudingen verricht, schrijft L1.

Nederland en Europa moeten minder afhankelijk worden van de Verenigde Staten, zei De Nederlandsche Bank (DNB) bij de presentatie van de jaarcijfers.

Als voorbeeld noemt DNB de betalingen aan de kassa. "Die worden in hoge mate verzorgd door niet-Europese bedrijven", stelde DNB, daarbij verwijzend naar Visa en MasterCard die al decennia de techniek achter pinbetalingen verzorgen.

Het is inmiddels niet ondenkbaar dat president Donald Trump deze bedrijven inzet om druk op Europa uit te oefenen: "Het beleid van buitenlandse regeringen kan resulteren in controle over hoe en aan wie we betalen. Dat is onwenselijk", aldus DNB.

Europese alternatieven

DNB pleit al langer voor Europese alternatieven. Zo werkt De Europese Centrale Bank in opdracht van de Europese Commissie aan de ontwikkeling van een digitale euro. Met deze digitale variant van de gewone euro zou altijd betaald moeten kunnen worden, ook als het internet plat ligt.

Ook ondersteunt DNB de Europese uitrol van het Nederlandse betaalsysteem iDeal. "We moeten een betaalmiddel krijgen dat onafhankelijk is van niet-Europese partijen. En dat een goede terugval kan bieden in crisissituaties", zei directielid Olaf Slijpen.

DNB-president Knot sloot zich daarbij aan. "Dit voelt niet langer als tijdperk van verandering, maar als verandering van tijdperk", zo citeerde hij paus Franciscus.

Trump zette het Amerikaanse stelsel van centrale banken, de Fed, vannacht op social media onder druk om de rente te verlagen. Knot zei dat hij "met enige zorg volgt wat er aan andere kant van de oceaan gebeurt. Ik weet dat dit mijn collega's bij de Fed bezighoudt."

Knot houdt zich vast aan de Amerikaanse wet, die de Fed beschermt tegen politieke inmenging, net zoals dat in Europa en Nederland met de ECB en DNB gebeurt. "Er is vrijheid van meningsuiting, ook in VS. Dus laten we niet overreageren", zei hij over de opmerkingen van Trump. "Maar als dit in Europa gebeurt, dan zou ik er ook ongelukkig mee zijn."

Goud in New York

Ondertussen ligt nog ongeveer een derde van de Nederlandse goudvoorraad in New York in de kluis van de Fed. In 2014 haalde Nederland al eens een deel terug. Knot verwacht niet dat de goudvoorraad ingezet kan worden bij een verder verslechterende relatie met de VS, bijvoorbeeld door het als drukmiddel te gijzelen.

"De Federal Reserve van New York is net als de Fed in hoge mate onafhankelijk. Daar ligt ons goud", benadrukt Knot. "Wij hebben sluitende contracten met de Fed van New York. Dus nee, daar maak ik mij op dit moment geen zorgen over."

Wel wil DNB het beleid ten aanzien van de eigen beleggingen aanpassen. De centrale bank denkt erover om een deel te gaan investeren in defensie en bedrijven die in cyberveiligheid doen.

Hoeveel goud heeft Nederland en de wereld? Ontdek het in onderstaande slider:

DNB dook vorig jaar voor het tweede jaar op rij diep in de rode cijfers. Het verlies van bijna 3,2 miljard euro is wel zo'n 300 miljoen euro kleiner dan in 2023. DNB verwacht dat de verliezen de komende jaren minder groot zullen zijn. Pas vanaf 2028 denkt DNB weer winst te zullen maken.

DNB benadrukt dat het verlies "geen belemmering vormt" voor de dagelijkse werkzaamheden bij de centrale bank. De centrale bank kan niet snel in problemen komen zoals reguliere banken. Wel moet DNB voor de geloofwaardigheid als toezichthouder op termijn weer normale winst maken. Dit moet ook voorkomen dat de centrale bank afhankelijk wordt van bijvoorbeeld een kabinet om financiële gaten te dichten.

Het verlies bij DNB komt door het beleid van de Europese Centrale Bank (ECB). Om de hoge inflatie te bestrijden besloot de ECB in 2023 de economie af te remmen door razendsnel de rente te verhogen naar een recordstand van 4 procent. Een hoge rente maakt geld lenen duurder.

Keerzijde is dat centrale banken in de eurozone een hoge rente moeten uitkeren op het geld en bufferkapitaal dat reguliere banken elke nacht bij hen verplicht parkeren. Ook heeft DNB nog veel obligaties die het opkocht tijdens de eurocrisis op de balans staan.

Apple TV+ heeft 45 miljoen abonnees, zo claimt The Information. Het zou bovendien als enige abonnementsdienst van de techgigant verlies lijden. Apple verliest volgens bronnen een miljard dollar per jaar op de streamingdienst.