NOS Nieuws - Algemeen

Een 31-jarige man die in 2019 een dodelijk verkeersongeluk veroorzaakte in Lelystad is aangehouden in de Verenigde Arabische Emiraten (VAE). Hij woonde vermoedelijk sinds 2022 in het land.

In november 2019 reed de man tijdens de avondspits bijna 140 kilometer per uur op een weg waar een maximumsnelheid van 70 kilometer per uur geldt. Hij botste tegen een auto met daarin een 67-jarige man en diens kleinzoon van 4 jaar oud, die bij het ongeval om het leven kwamen. De vrouw van de overleden man die ook in de auto zat raakte zwaargewond, maar overleefde het ongeluk.

De man werd in 2022 veroordeeld tot 18 maanden gevangenisstraf en kreeg daar na hoger beroep een half jaar extra celstraf bij. Hij was toen echter spoorloos.

Een speciaal team van het Openbaar Ministerie (OM) en de politie dat zich bezighoudt met het vinden van voortvluchtigen opende een onderzoek naar de man en ontdekte zijn verblijfplaats. Het OM heeft de VAE gevraagd om uitlevering van de veroordeelde, zodat hij de celstraf alsnog uitzit.

Duizenden aanhangers van de geschorste Zuid-Koreaanse president Yoon protesteren bij het presidentiële terrein in Seoul tegen zijn arrestatie. Ze roepen dat ze hem zullen beschermen en proberen de ingang te blokkeren voor de politie.

Eergisteren werd een arrestatiebevel uitgevaardigd tegen Yoon. Het Zuid-Koreaanse persbureau Yonhap meldt dat hij waarschijnlijk morgen gearresteerd wordt. De politie wil dat de demonstranten nu vast uit de weg gaan, maar die weigeren dat.

Sommigen zijn op straat gaan liggen, zodat ze moeilijk weggehaald kunnen worden. Een ander ging met gespreide armen op een politiebus liggen, om te voorkomen dat die verder kon rijden. Er zijn zo'n dertig mensen opgepakt en afgevoerd.

Er zijn ook tegendemonstranten bij het presidentiële terrein die vinden dat Yoon zo snel mogelijk moet worden opgepakt.

Het arrestatiebevel tegen Yoon verloopt komende maandag. Als hij wordt opgepakt, hebben de autoriteiten 48 uur de tijd om hem te ondervragen en te bepalen of er genoeg grond is om hem langer vast te houden.

Uitroepen noodtoestand leidde tot chaos

Yoon riep vorige maand totaal onverwacht de militaire noodtoestand uit in Zuid-Korea, waarmee hij het parlement buitenspel probeerde te zetten. Er volgden grote protesten en Yoon werd door het parlement weggestemd.

Formeel is hij nog in functie, omdat het Constitutionele Hof de afzettingsprocedure nog moet bekrachtigen. Gisteren liet Yoon weten niet van plan te zijn om te vertrekken. "Ik zal tot het einde vechten om dit land te beschermen."

In één klap wonen aan de Boslaan in het Overijsselse dorp Balkbrug negen nieuwe miljonairs. Daar viel gisteravond, in een deel van de plaats, een grote prijs van de Postcode Loterij. Een bedrag van bijna 60 miljoen euro wordt verdeeld onder de deelnemers aan de loterij.

De ene helft van de hoofdprijs is gisteravond al verdeeld onder de deelnemers die de volledige postcode hebben, inclusief de bijbehorende twee letters. De deelnemende inwoners met de postcode 7707 AZ wonnen bedragen tussen de 477.600 en 6.208.800 euro.

Martiene en Klaas wonnen dit bedrag:

Woensdagavond 8 januari wordt op een wijkfeest bekendgemaakt over hoeveel mensen de rest van het prijzengeld wordt verdeeld. Het gaat om de andere helft van bijna 30 miljoen euro. Mensen die meespelen met postcode 7707 horen dan wat hun prijs is.

Met pensioen

Ellen en Gerrit wonnen gisteren dik 6 miljoen euro. Zij hoorden het goede nieuws thuis, met hun kinderen en kleinkinderen erbij. "We willen ons huis graag verbouwen en onze kinderen financieel helpen", zeggen ze tegen presentatrice Nicolette van Dam voordat ze de envelop openmaken. "We weten niet wat we moeten zeggen", is de reactie als het bedrag uit de envelop tevoorschijn komt.

Rudolf en Jannie wonnen ruim 3,3 miljoen euro. Wensen hebben ze eigenlijk niet, maar het geld zal goed worden besteed. "De wintersportvakantie met onze kinderen kan er nu eindelijk van komen. Vonden we altijd wat te duur. Nu is dat geen probleem meer." Ook kan Rudolf dit jaar zorgeloos met pensioen.

Het nieuws is bij de winnaars in Balkbrug nog niet geland, zegt Roel Eleveld tegen de NOS. Hij is een zogenoemde winnaarsbegeleider bij de Postcode Loterij. "Dat duurt altijd even. Als we langskomen, is er eerst altijd ongeloof. Het daalt pas in als het geld op de rekening staat."

Gisteravond leefden alle winnaars in een roes, zegt Eleveld. Vanochtend was er een gezamenlijk ontbijt. Daar is uitgelegd wat er nu gaan gebeuren. "We bieden als loterij altijd onafhankelijk financieel advies aan. Dus mensen hebben een afspraak gemaakt. We geven altijd als tip: zet al je vragen op een rijtje. Er komen natuurlijk heel veel vragen in hen op."

Ook is er gesproken over de communicatie. "Hoe ga je om met de publiciteit? En we hebben ze natuurlijk uitgenodigd voor het wijkfeest aanstaande woensdag."

Invloed op saamhorigheid

Een grote geldprijs doet altijd veel met een dorp, zegt Eleveld. Dat zag hij ook in andere dorpen die eerder in de prijzen vielen, zoals in het Friese Eastermar. Daar richtten de winnaars een fonds op om leuke dingen van te kunnen doen voor buren zonder lot. Maar het prijzengeld kan natuurlijk ook tot onderlinge spanningen leiden.

In Balkbrug wonen ongeveer 4000 inwoners. Het halve dorp was gisteravond bij de bekendmaking van de winnaars aanwezig, vertelt inwoner Henk Mannes. Hij omschrijft Balkbrug als "best wel samenhorig".

Mannes maakt zich niet zo'n zorgen over de invloed van de prijzen op de saamhorigheid. "Ik denk niet dat het veel impact heeft." Zelf is hij wel een van de winnaars, maar niet van een grote prijs. "We houden het bescheiden", grapt hij. "Ik heb een lot en nog geen idee. Ik ga ook nog niks kopen van tevoren."

"Iedereen blijft gewoon normaal", beaamt een andere inwoner. "Het is hier hartstikke gemoedelijk." Hij doet niet mee met de loterij, omdat hij daar geen geld voor heeft.

'We zien het wel'

Teleurstelling en berusting: zo omschrijft NOS-verslaggever Onno Beukers de sfeer in Balkbrug. "Iedereen in het dorp is er wel mee bezig."

"We hebben het uitgerekend: tussen de 10.000 en 15.000 euro wordt het denk ik", zegt een vrouw die volgende week hoort hoeveel ze heeft gewonnen. Ze heeft één lot. "We zien het wel." Een deel van het geld gaat naar haar twee dochters.

"Het geluk zit hem niet in het geld", zegt een andere voorbijganger. Zij heeft niet gewonnen. Ze geeft toe dat ze daar in eerste instantie even van baalde.

"Nee we hebben niet gewonnen", zegt een andere inwoner. Zijn ouders hebben wel twee loten. "Toch wel leuk, dan gaan we zien of we wat winnen of niet." Of hij het geld dan eventueel wil delen met de buren? "Ik denk het niet. Dan moeten ze maar loten kopen."

Na de vliegramp van afgelopen zondag in Zuid-Korea zijn er nog veel vragen over de precieze toedracht. Antwoorden komen meestal uit de zwarte dozen, die informatie opslaan over de vlucht. Maar of die er deze keer komen, is de vraag; een van de dozen is na de crash beschadigd geraakt.

Het uitlezen van de data is in eerste instantie niet gelukt. Maar volgens vliegtuigdeskundige Harry Horlings is de kans groot dat de beschadigde data alsnog hersteld kunnen worden.

De zwarte dozen zijn in werkelijkheid niet zwart, maar meestal oranje, zodat ze na een crash makkelijk terug zijn te vinden. Ze bevinden zich achterin het vliegtuig, in of vlak bij de staart. Als de romp beschadigd raakt bij een ongeluk, blijven de dozen zo lang mogelijk buiten schot.

Op de ene zwarte doos staan de gegevens van de cockpitvoicerecorder. In de cockpit hangen vijf microfoons die het geluid opnemen van alles wat er tijdens een vlucht gezegd wordt. Die zwarte doos is na de crash in Zuid-Korea teruggevonden. Een deel daarvan is inmiddels uitgelezen door de Zuid-Koreaanse autoriteiten. Het is nog niet duidelijk wat daaruit is gekomen.

Het moment waarop het vliegtuig crasht. De beelden kunnen worden ervaren als schokkend:

De andere zwarte doos, met daarop de vluchtgegevens, is beschadigd geraakt en wordt naar de Verenigde Staten gestuurd. Volgens het Koreaanse ministerie van Transport zijn deskundigen daar bezig met het herstellen van de data uit die doos.

Volgens Horlings, die onder meer onderzoek deed naar de Faro-vliegramp waarbij in 1992 56 inzittenden om het leven kwamen, komen er in die doos "tientallen datastromen" samen uit heel het vliegtuig. "Er staat bijvoorbeeld op wat de hoogte van het toestel was, de snelheid, maar ook wat er met het landingsgestel is gebeurd."

Het landingsgestel van de Boeing 737-800 klapte niet uit, waarna het toestel met hoge snelheid over de landingsbaan gleed en tegen een muur knalde. 179 van de 181 inzittenden kwamen om het leven.

Een voorbeeld van hoe de data uit een zwarte doos eruit zien. Deze gegevens betreffen het gecrashte toestel van de Faro-vliegramp uit 1992. De zwarte dozen van tegenwoordig bevatten nog meer data dan de dozen van toen:

Volgens Horlings kan uit de informatie ook afgeleid worden of er vogels in de motoren zijn gevlogen, wat na het ongeluk gesuggereerd werd. "Als zoiets gebeurt, zie je vaak een dip in het toerental of in de temperatuur van de motor."

Kans groot dat data hersteld worden

De dozen kunnen volgens Horlings "tegen een stootje" en zijn hittebestendig. "Zolang ze niet helemaal zwartgeblakerd zijn door de brand, zijn ze vaak goed uit te lezen. In Washington zitten specialisten die goed zijn in het herstellen van de data als een doos beschadigd is." Hij verwacht dat dat herstel twee tot drie weken kan duren.

Mogelijk kan niet alles hersteld worden: "Maar met stukjes data kan je vaak ook al een hoop verklaren. Vergelijk het met het luisteren naar muziek. Als je een deel van een liedje hoort, weet je vaak al om welk liedje het gaat. Daar hoef je niet het hele nummer voor te horen."

De gasprijs is in ruim een jaar tijd niet zo hoog geweest. Begin vorig jaar lag de prijs op de internationale handelsbeurs TTF in Amsterdam nog op 30 euro per megawattuur, nu is dat rond de 50 euro.

Het lijkt erop dat gas voorlopig duur blijft. Oorzaken van de prijsstijging zijn onder meer een afname van Russisch gas, krapte op markt voor vloeibaar gas (lng) en de weeromstandigheden.

Het grijze winterweer met weinig wind van de afgelopen tijd leidde ertoe dat er minder wind- en zonne-energie was, zodat er meer gas nodig was voor de productie van elektriciteit. Dat dreef de prijs op.

De gestegen gasprijs zorgt ook voor hogere energietarieven vanaf 1 januari bij de grote energiebedrijven. Vanwege onzekerheid over toekomstige energieprijzen hebben inmiddels de meeste huishoudens een vast energiecontract. Hierbij liggen de prijzen van gas en elektriciteit voor één of meerdere jaren vast.

De hoge gasprijs leidt ertoe dat de voorraden in Europa kleiner zijn dan gebruikelijk in deze tijd van het jaar. De vullingsgraad in de Europese gasbergingen ligt op dit moment onder de 75 procent, vorig jaar was dit nog meer dan 85 procent.

De vullingsgraad in de Nederlandse gasopslagen is zelfs minder dan 60 procent, waar die vorig jaar rond deze tijd meer dan 80 procent was. Voor de eigenaren van de gasvoorraad in Nederland maken de hoge prijzen "het commercieel interessant" om het opgeslagen gas op de markt te brengen, schreef energieminister Hermans afgelopen maand aan de Tweede Kamer.

Ondanks de lage gasvoorraden denken energiedeskundigen en het kabinet niet dat er deze winter een tekort aan gas in Europa ontstaat. Het kabinet ziet ook nog geen aanleiding om iets te doen aan de kleine gasvoorraad in Nederland. Omdat Nederland ook gas uit de voorraden aan het buitenland levert, geeft het vullingspercentage volgens Hermans een vertekend beeld.

De situatie is volgens de minister daarom minder ernstig dan die lijkt. Mocht de vullingsgraad toch een zorgelijk niveau bereiken, kan de overheid via Energie Beheer Nederland grote hoeveelheden gas bijkopen om het vullingspercentage op te hogen.

Ook experts zien vooralsnog geen problemen voor de komende winter. Energiedeskundige Jilles van den Beukel gaat ervan uit dat er de komende maanden ondanks de krappe voorraad genoeg gas is. Wel wordt het dit jaar duur om de gasvoorraden weer te vullen. Want ook de verwachte prijzen voor gas in de komende zomer liggen hoog. Dat is te zien aan de futures op de gasmarkt. Dat zijn de prijzen die energiebedrijven betalen als ze gas voor de toekomst inkopen voor hun klanten op de TTF-gasbeurs.

Eind 2025 een prijsdaling

De absurd hoge gasprijzen van vlak na de inval van Rusland in Oekraïne zijn achter de rug. Maar de gemiddelde prijs ligt nog altijd veel hoger dan voor de oorlog. Het wegvallen van Russisch gas en de sluiting van het Groningenveld maken dat we afhankelijk zijn geworden van gas uit Noorwegen, de Verenigde Staten en Qatar.

Een dreiging van Qatar om de levering te stoppen, langdurig onderhoud in Noorwegen of brand op een terminal in Texas zorgen onmiddellijk voor een stijging van de gasprijs.

Tot nu toe profiteert Europa nog van een beperkte vraag in China naar vloeibaar gas, maar dat kan veranderen. Mocht de vraag toenemen, dan leidt dit tot nog meer krapte op de markt en nog hogere prijzen.

Van den Beukel verwacht pas eind van dit jaar een voorzichtige daling van de krapte op de lng-markt. "De markt moet nu bijkomen van het afsluiten van het Russische gas en andere ontwikkelingen. Daarnaast breiden landen zoals Qatar en de Verenigde Staten hun capaciteit aan vloeibaar gas uit, maar dat is een geleidelijk proces."

In en bij het Rotterdamse stadsdeel IJsselmonde is voor de derde keer in twaalf dagen tijd iemand neergeschoten. Vanochtend was een man van 81 slachtoffer, hij ligt zwaargewond in het ziekenhuis. De politie houdt er "ernstig rekening" mee dat er een verband is tussen de schietpartijen en dat het gaat om één dader.

Een woordvoerder voegt eraan toe dat ze niets uitsluiten. "Het zou ook om meerdere verdachten kunnen gaan." Ook wordt er rekening mee gehouden dat de slachtoffers willekeurig zijn uitgekozen, al houdt de politie ook andere scenario's open.

De schietpartij van vanochtend was aan de Bommelerwaard. Het slachtoffer werd door omstanders op straat gevonden en gereanimeerd.

Op 21 december werd een man van 63 aan de Reyerdijk neergeschoten. Hij overleed later aan zijn verwondingen. Een week later was het raak op het Roelantpad. Daar werd een gewonde Rotterdammer van 58 gevonden op een fietspad, die ook later overleed in het ziekenhuis. De politie vermoedt niet dat deze twee schietpartijen verband houden met afrekeningen in het criminele circuit. Beide slachtoffers staan niet bekend als crimineel, meldt Rijnmond.

De politie roept vandaag op tot extra alertheid in de omgeving van IJsselmonde en Beverwaard, de wijken waar de slachtoffers zijn gevonden. Er wordt extra gesurveilleerd en het wijkpolitieteam is de afgelopen dagen vaker aanwezig, aldus de woordvoerder.

Aanhouding

Op 30 december is een 20-jarige Amsterdammer aangehouden die wordt verdacht betrokken te zijn bij de schietpartijen aan de Reyerdijk en op het Roelantpad. De politie meldt vandaag dat hij niet de schutter is.

De politie is een onderzoek gestart naar de schietpartij van vanmorgen. De politie heeft bij de schietpartij op het Roelantpad beelden vrijgegeven van een man die wordt beschouwd als de vermoedelijke schutter.

Het lichaam van de vermiste Ahmed Oulad Sedik is gevonden in Amersfoort. Vanochtend vond een wandelaar zijn lichaam in bosgebied Klein Zwitserland.

Onderzoek door de politie bevestigde dat om de vermiste 58-jarige Amersfoorter ging. De politie sluit een misdrijf uit. Over de doodsoorzaak is verder niets bekendgemaakt.

Oulad Sedik was sinds 23 december vermist. Hij was voor het laatst gezien in zijn woning in de Amersfoortse wijk Dorrestein. De man leed aan dementie en had een verstandelijke beperking.

De familie sloeg direct groot alarm. Anderhalve week lang werd naar de man gezocht. De politie kreeg daarbij hulp van het Veteranen Search Team en honderden vrijwilligers.

Afgelopen jaarwisseling waren er flink meer autobranden dan de jaren ervoor. In totaal gingen er 270 auto's in vlammen op. Dat zijn er veertig meer dan vorig jaar en het hoogste aantal sinds 2019, blijkt uit cijfers van de brandweer die verzameld zijn door het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid (NIPV).

In Rotterdam-Rijnmond waren met 42 de meeste autobranden. Ook in de provincie Utrecht (38) en de regio Haaglanden (30) moest de brandweer vaak een auto blussen. In totaal rukte de brandweer tijdens oud en nieuw ruim 4000 keer uit. Dat is iets vaker dan tijdens de jaarwisseling ervoor.

Ook waren er meer woningbranden en containerbranden dan vorig jaar. Sinds 2019 waren ook deze cijfers niet zo hoog. In totaal moest de brandweer bij 144 woningbranden in actie komen en bij 1054 containerbranden.

De cijfers zijn afkomstig van de meldkamers van de brandweer, en zijn geteld tussen 31 december 00.00 uur en 1 januari 08.00 uur (een periode van 32 uur). Cijfers die door de afzonderlijke veiligheidsregio's worden bekendgemaakt, kunnen vanwege een andere telmethode of meetperiode daarvan afwijken.

27 mensen in Oogziekenhuis

Het aantal vuurwerkslachtoffers dat met oogletsel naar het Oogziekenhuis in Rotterdam is gebracht, staat inmiddels op 27. Gisteravond meldde het ziekenhuis nog dat het na de jaarwisseling 18 patiënten had behandeld.

Het aantal kan nog verder oplopen, omdat er nog steeds mensen kunnen binnenkomen. Bij acht mensen heeft het ziekenhuis een operatie uitgevoerd.

De eerste versie van de Belgische stripfiguur Kuifje is voortaan publiek domein in de Verenigde Staten. Gisteren, op 1 januari, zijn de auteursrechten erop verlopen. Dat betekent dat beelden van Kuifje en zijn hond Bobbie kosteloos kunnen worden gekopieerd, gedeeld, gereproduceerd en aangepast.

Gisteren verliepen in de VS de auteursrechten op alle kunstuitingen uit 1929. Volgens Amerikaanse copyrightwetten gebeurt dat na 95 jaar na de eerste publicatie.

Behalve voor Kuifje geldt dat onder meer voor de Amerikaanse stripfiguur Popeye, de roman A Farewell to Arms van Ernest Hemingway. Ook op een filmpje waarin de iconische Disney-figuur Mickey Mouse voor het eerst spreekt vervallen de rechten.

Zie hieronder The Karnival Kid uit 1929:

Het gebruik van de werken is nog wel aan flink wat beperkingen verbonden. Zo mag van Kuifje alleen de eerste zwart-witversie worden gebruikt, uit het in 1929 verschenen Kuifje in het land van de Sovjets. De latere blonde kleur in zijn kenmerkende kuif is dus nog niet rechtenvrij.

Pas in 2054

"Auteurs kunnen gaan werken met herinterpretaties van Kuifje", vertelt stripkenner Patrick Van Gompel aan de Vlaamse publieke omroep VRT. "Er kan ook een toename komen van academisch en cultureel onderzoek. Dat kan ook heel snel digitaal verspreid worden. Het zou dus kunnen dat Kuifje door deze maatregel populairder wordt in de VS."

In Europa komen Kuifje en Bobbie pas in 2054 in het publieke domein, weet Van Gompel. Hier gebeurt dat pas 70 jaar na de dood van de auteur en Kuifjes schepper Hergé overleed in 1983.

Het Arnhemse ziekenhuis Rijnstate gaat vanaf vandaag personeel uitlenen aan andere ziekenhuizen in de regio. Het ziekenhuis zegt genoeg personeel te hebben en kan daarom een aantal medewerkers tijdelijk missen.

Het gaat in eerste instantie om operatieassistenten, die bij operaties het verpleegkundige deel op zich nemen. Zij zullen maximaal drie maanden in een ander ziekenhuis ervaring opdoen.

"Er zijn grote tekorten in de regio, maar ook in heel Nederland", zegt teammanager OKC Chirurgie Mirjam de Stigter. Rijnstate voelde volgens haar de verantwoordelijkheid om die schaarste op te lossen.

"En toen hebben we bedacht: wat zouden we kunnen aanbieden voor onze medewerkers en zouden zij het interessant vinden om eens in een ander ziekenhuis te gaan kijken? Een heel aantal medewerkers werd daar best enthousiast van." Zeker tien medewerkers hebben zich tot nu toe aangemeld, zegt De Stigter.

'Fijne sfeer'

Met de pilot wil Rijnstate onder meer de zorg toegankelijk houden en de wachtlijsten beperken. Ook is het volgens het ziekenhuis een manier om nieuwe inzichten te krijgen, doordat kennis en ervaring wordt uitgewisseld.

Rijnstate heeft in tegenstelling tot veel andere ziekenhuizen dus geen last van een personeelstekort. De Stigter heeft daar wel een verklaring voor. "De sfeer bij ons wordt als heel prettig ervaren. En er is ook veel aandacht voor de medewerkers in ons ziekenhuis. Tegelijkertijd zijn wij een topklinisch ziekenhuis, waarbij we denk ik net niet te groot zijn en net niet te klein zijn."

De Stigter beseft dat er een risico bestaat dat de proef ertoe leidt dat medewerkers definitief overstappen naar een ander ziekenhuis. "Maar we hebben liever dat ze in een ander ziekenhuis gaan werken dan dat ze verloren raken voor dit vak."

Op de website van het Nationaal Archief is het erg druk met mensen die een dossier willen opvragen uit het grootste oorlogsarchief van Nederland. Het namenregister uit dit archief staat sinds vanochtend online.

Het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR) bevat de namen van overleden Nederlanders die tijdens de Tweede Wereldoorlog met de bezetter zouden hebben gecollaboreerd, of daarvan verdacht werden. Wie vanochtend op de website van het archief wilde komen, zag dat er duizenden wachtenden waren. Inmiddels zijn er al duizenden aanvragen gedaan om een dossier in te zien.

Oorspronkelijk was het de bedoeling om niet alleen de namen, maar ook de bijbehorende dossiers in dat archief met ingang van vandaag online te zetten, maar dat plan werd aangepast na een waarschuwing van de Autoriteit Persoonsgegevens. Er waren zorgen over de privacy, wat leidde tot spanning onder nabestaanden van collaborateurs, maar ook onder nabestaanden van oorlogsslachtoffers. Minister Bruins besloot daarom om een tijdelijke regeling in te stellen.

Die houdt in dat de CABR-dossiers voorlopig niet online komen, maar dat onderzoekers en nabestaanden de dossiers in de loop van het eerste kwartaal kunnen inzien in een studieruimte van het Nationaal Archief in Den Haag. Daarvoor kunnen ze vanaf vandaag een afspraak maken, nu de namenlijst beschikbaar is.

Kopiëren niet toegestaan

Mensen moeten dus vooraf toestemming vragen om de dossiers in te zien in de studieruimte. Het kopiëren van gegevens is niet toegestaan.

Het gaat om dossiers van ruim 300.000 Nederlanders die tijdens de Tweede Wereldoorlog verdacht werden van het lidmaatschap van de NSB of het plegen van verraad en strafrechtelijk werden onderzocht.

"Dit oorlogsarchief is van onschatbare waarde voor historisch onderzoek, het levend houden van de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog en voor nabestaanden die op zoek zijn naar informatie", zei minister Bruins erover.

Goedemorgen! Vandaag publiceert het project Oorlog voor de Rechter een lijst met namen van Nederlanders die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerden met de Duitsers. Verder is in Museum Rockart een speciale expositie over de Nederlandse Top 40, die dit jaar 60 jaar bestaat.

Eerst het weer: zon en wolken wisselen elkaar af vandaag en er trekken enkele buien over het land. Vooral later op de dag komt lokaal wat winterse neerslag voor. De maxima liggen tussen 5 en 7 graden. De komende dagen schijnt zo nu en dan de zon, maar trekken er ook af en toe winterse buien over.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de files en werkzaamheden. Check hier de dienstregeling voor het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Op de zeven kinder-IC's in Nederland liggen momenteel naar verhouding veel kinderen die ernstige luchtwegproblemen hebben door het RS-virus. In verschillende ziekenhuizen gaan operaties of behandelingen van andere kinderen daarom voorlopig niet door, bijvoorbeeld hartoperaties.

Het RS-virus kan fataal zijn voor baby's. Wereldwijd is het virus de tweede doodsoorzaak bij zuigelingen, na malaria. In Nederland overlijden kinderen zelden aan het RS-virus dankzij een plek op de intensive care. Al komen de kinder-IC's nu wel, zoals bijna elke winter, vanwege het virus in de buurt van de grenzen van hun capaciteit.

Van de 90 IC-bedden voor kinderen is ongeveer de helft al bezet door kinderen met RS. De verwachting is dat deze bezetting de komende tijd nog verder stijgt omdat het virus nog niet zijn piek heeft bereikt.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Darter Michael van Gerwen staat vandaag in de halve finales van het WK darts in Londen. Hij speelt om 21.30 uur tegen de Britse Chris Dobey.

Gisteren won hij de kwartfinale van een andere Brit: Callan Rydz. Het was een wedstrijd "van heel hoog niveau", zei Van Gerwen na afloop:

Fijne donderdag!

Op de zeven kinder-IC's in Nederland liggen momenteel naar verhouding veel kinderen die ernstige luchtwegproblemen hebben door het RS-virus. In verschillende ziekenhuizen gaan operaties of behandelingen van andere kinderen daarom voorlopig niet door, bijvoorbeeld hartoperaties.

Het RS-virus kan fataal zijn voor baby's. Wereldwijd is het virus de tweede doodsoorzaak bij zuigelingen, na malaria. In Nederland overlijden kinderen zelden aan het RS-virus, dankzij een plek op de intensive care. Al komen de kinder-IC's nu wel, zoals bijna elke winter, vanwege het virus in de buurt van de grenzen van hun capaciteit.

Van de 90 IC-bedden voor kinderen is ongeveer de helft al bezet door kinderen met RS. De verwachting is dat deze bezetting de komende tijd verder stijgt omdat het virus nog niet zijn piek heeft bereikt.

Acute zorg gegarandeerd

"De situatie is uitdagend, maar de zorg is gewaarborgd", zegt Lissy de Ridder, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde. "Kinderartsen in heel Nederland werken intensief samen om opnames en eventuele overplaatsingen zo goed mogelijk te coördineren. In sommige regio's wordt contact gelegd met ziekenhuizen over de grens, maar ook daar is het druk."

Door de drukte moeten ouders soms verder reizen of wordt een kind naar een ander ziekenhuis overgeplaatst. "Dit is natuurlijk voor niemand ideaal, maar het zorgt er wel voor dat ieder kind de juiste zorg krijgt." Ook wordt geplande zorg in verschillende ziekenhuizen uitgesteld.

"We realiseren ons dat dit ontzettend vervelend is voor de kinderen en ouders die hiermee te maken krijgen", zegt de Ridder. "Het is een lastige keuze, maar door deze maatregelen kunnen we de meest acute zorg garanderen en ieder ernstig ziek kind helpen."

Prik in aantocht

Wellicht is deze RS-uitbraak de laatste die voor capaciteitsproblemen op de intensive cares zorgt. Dit jaar komt in Nederland een prik tegen het virus beschikbaar. De verwachting is dat deze prik ongeveer 80 procent van de ziekenhuisopnames gaat voorkomen.

Volgens het RIVM is het middel veilig. In de prik zit nirsevimab. Dit zijn antistoffen tegen het RS-virus die zorgen voor passieve immunisatie. Dat is wat anders dan bij een vaccinatie. Bij vaccinatie maakt het lichaam antistoffen aan na een prik. En dat proces kan voor bijwerkingen zorgen. Bij passieve immunisatie zitten die antistoffen al in de prik.

Landen als Frankrijk en Luxemburg geven de prik al en volgens het RIVM is het aantal ziekenhuisopnames van kinderen met RS in deze landen daadwerkelijk met 80 procent gedaald.

Prikcampagne deze herfst

Het doel is dat komende herfst alle baby's een prik tegen RS kunnen krijgen. De Ridder hoopt dat zoveel mogelijk ouders gebruik gaan maken van de prik zodra deze beschikbaar is. Het vertrouwen in vaccinaties onder ouders is de laatste jaren gedaald. "Kom alsjeblieft als de prik er is. Het is veilig en je voorkomt veel leed bij kinderen."

André van Duin is terecht. Het beeld van zijn typetje Flip Fluitketel dat vanaf de Amstelsluis uitkeek op theater Carré in Amsterdam en zoek was blijkt de benen te hebben genomen naar het Friese Elsloo. Op kerstavond haalden leden van oudejaarsvereniging Vesuvius het beeld op in het kader van hun jaarlijkse stunt. Met oud en nieuw is de buit in het dorpscafé gepresenteerd.

"Normaal gesproken vragen we aandacht voor een maatschappelijk probleem in Elsloo", zegt voorzitter Sil van den Berg bij Omrop Fryslân. "Maar dit jaar zeiden we: er gaan zoveel dingen goed, daar willen we ook graag bij stil staan. Elsloo heeft een heel goede saamhorigheid. Ergens is dit dorp een en al positiviteit. André van Duin is daar hét geschikte symbool voor."

Risicoanalyse

Toen ze hun oog hadden laten vallen op het beeld in Amsterdam konden de voorbereidingen beginnen. "We zijn van tevoren eerst wezen kijken. Dat doen we altijd. Dan maken we een risicoanalyse of het gaat lukken en dat we geen dingen gaan beschadigen. Toen zijn we er op kerstavond met een groepje naartoe gegaan en hebben we het beeld netjes gedemonteerd."

Op Van Duins oude stek lieten de clubleden een bordje achter met een rijmpje dat hintte op zijn nieuwe verblijfsplaats en een goede afloop.

Metersgrote fiets

Met oud en nieuw achter de rug duiken op meer plekken in het land verdwenen beelden op. Met name in het noorden van het land maken oudjaarsverenigingen er een sport van om markante beelden en bouwwerken in aanloop naar de jaarwisseling te ontvreemden om die met een bepaalde boodschap aan de lokale gemeenschap te presenteren.

Zo bleek de Doezumer Oudjaars Ploeg achter de verdwijning van een gigantisch fietsbeeld te zitten. De tweewieler van 5 bij 5,50 meter en zo'n 600 kilo stond langs de snelweg A28 bij Strand Nulde en is meegenomen naar Groningen omdat de club aandacht wil vragen voor de slechte staat van het fietspad land de provinciale weg, meldt RTV Noord.

Laatste koe

Ook activiteitenvereniging Tied Zat uit het Drentse Zorgvlied besloot dit jaar flink wat kilometers te maken en haalde op de Hoorneboegse Heide bij Hilversum koe Ahimsa op. De club maakt zich dusdanig zorgen over het voortbestaan van het boerenbedrijf in Nederland dat de leden vrezen dat alleen kunstkoe Ahimsa nog overblijft, verklaarden ze, meldt RTV Drenthe.

Bij oudejaarsvereniging De Oliebol uit Vledder kwam er met de jaarwisseling letterlijk een aap uit de mouw. Geïnspireerd op de Afrikaanse Big 5 haalden leden een paar flinke dieren naar hun dorp. In Harderwijk haalden ze een gorilla en olifant van elk zo'n 2000 kilo op. De boodschap: denk mee over de Big 4 in het dorp - basisschool, ontmoetingsplein, dorpshuis en sporthal.

Netjes terug

Niet alleen het schadevrij ontvreemden van de objecten is traditie, het netjes en heel terugbezorgen ook. De gelegenheidsdieven beloven zo snel mogelijk afspraken te maken over het terugbrengen. In Elsloo hopen ze dat André van Duin zelf bij de terugplaatsing van 'zijn' beeld wil zijn. "Daar gaan we ons stinkende best voor doen. Dan kunnen we terugkijken op een geslaagd einde."

In Bergen op Zoom heeft een grote brand gewoed op een bedrijventerrein. De brand brak aan het einde van de avond uit in een bouwmarkt. Na een paar uur was de brand onder controle, zegt een woordvoerder van de veiligheidsregio tegen Omroep Brabant.

Bij het uitbreken van de brand was niemand in het pand aanwezig. Vooral in het kantoor en het magazijn sloegen de vlammen om zich heen. De brandweer schaalde op naar een zeer grote brand omdat de brand zich uitbreidde naar de achterzijde van het pand.

Vanwege de rookontwikkeling werd iets na middernacht een NL-Alert verstuurd. Omwonenden van de Kruisakkers kregen het advies uit de rook te blijven, ramen en deuren te sluiten en ventilatiesystemen uit te zetten.

Rond 02.00 uur had de brandweer het vuur onder controle. Hoe het vuur is ontstaan, is nog niet duidelijk. Op eerste kerstdag woedde volgens de regionale omroep ook een grote brand bij een naastgelegen pand.

Voor de ingang van het Trump Hotel in Las Vegas is een Tesla Cybertruck ontploft. De bestuurder is overleden, zegt een woordvoerder van de staat Nevada. Ook zijn zeven mensen gewond geraakt door de klap. Zij zijn met lichte verwondingen naar het ziekenhuis gebracht.

Op beelden is te zien dat de elektrische auto na een grote explosie in brand vliegt. Daarna klinkt nog een aantal knallen. De auto was gehuurd door de bestuurder. De politie van Las Vegas probeert het lichaam uit de futuristisch ogende auto te halen. Over de identiteit van de inzittende is nog niets bekend.

"Ons belangrijkste doel is om de betrokken persoon te identificeren", zei Jeremy Schwartz, verantwoordelijk voor het FBI-kantoor in Las Vegas. "Ons tweede doel is om te bepalen of dit een terreurdaad was of niet." President Biden laat onderzoeken of er een verband bestaat tussen de ontplofte Tesla en de aanslag in New Orleans een paar uur eerder, die zeker vijftien levens eiste.

Op beelden is te zien hoe na een explosie een grote vuurzee ontstaat in de auto:

In de laadbak zijn mortieren en kampeergasflessen ontdekt, melden Amerikaanse media. De lokale politie heeft tegen de Amerikaanse nieuwszender CNN gezegd dat de gasflessen in de bak waren aangesloten op een ontploffingssysteem gecontroleerd door de bestuurder.

Tesla-baas Elon Musk houdt er sinds enige tijd nauwe banden op na met aankomend president Trump, die gedeeltelijk eigenaar is van het hotel in Las Vegas waar de Tesla explodeerde. Eric Trump, de zoon van Donald Trump, bedankt in een bericht de brandweer en politie voor hun snelle en professionele reactie.

New Orleans

De sheriff van Las Vegas verwees op een persconferentie naar de aanslag in New Orleans en zei dat er allerlei voorzorgsmaatregelen worden genomen om de veiligheid van inwoners te garanderen. "We zijn ons heel bewust van wat er in New Orleans is gebeurd."

De Amerikaanse veiligheidsdienst FBI gaat in New Orleans uit van een terroristische aanslag. Zover wil de dienst in het geval van Las Vegas nog niet gaan. "Ik weet dat er veel vragen zijn, maar we hebben nog niet veel antwoorden", zei Schwartz van het FBI-kantoor in Las Vegas.

Het dodental na een schietpartij in Montenegro is opgelopen tot twaalf. Eerder werd bekend dat er zeker tien mensen, onder wie twee kinderen, waren overleden nadat een schutter het vuur had geopend op meerdere locaties in het stadje Cetinje.

De dader is om het leven gekomen. De politie trof hem na de schietpartij aan in de buurt van zijn woning, waar hij probeerde een eind aan zijn leven te maken. Op weg naar het ziekenhuis bezweek hij aan zijn verwondingen, aldus minister Saranovic van Binnenlandse Zaken.

Volgens de plaatselijke politie was de schutter een 45-jarige man uit Cetinje die tijdens zijn daad waarschijnlijk flink wat alcohol op had. Hij opende gistermiddag op vijf locaties het vuur.

Eerst loste hij schoten in een restaurant, waarbij vier doden en vier gewonden vielen. Daarna ging hij naar zeker vier andere locaties, waar hij acht mensen ombracht, onder wie twee kinderen.

Op straat was na afloop van de schietpartij veel bloed te zien:

Vervolgens sloeg hij op de vlucht. Toen hij bij zijn woning werd omsingeld, deed hij zichzelf iets aan.

'Geschokt en verbijsterd'

President Milatovic zegt "geschokt en verbijsterd" te zijn door de tragedie. "Deze feestdagen zijn we niet bevangen door vreugde maar door verdriet vanwege het verlies van onschuldige mensen", schrijft hij in een bericht op X.

Vandaag zijn drie dagen van nationale rouw ingegaan.

Cetinje was tot de Eerste Wereldoorlog de hoofdstad van Montenegro. Wapenbezit is in het land wijdverspreid en er zijn veel illegale wapens in omloop. In 2022 vond er in Cetinje eveneens een dodelijke schietpartij plaats, waarbij elf mensen omkwamen.

Wapenverbod

Volgens de politie beschikte ook de vermoedelijke dader van de schietpartij van gisteren over illegale wapens. Van een verband met de georganiseerde misdaad gaat de politie niet uit.

Premier Spajic heeft inmiddels een bezoek gebracht aan het lokale ziekenhuis waar de gewonden worden verzorgd. Hij sprak van "een vreselijke tragedie" en zei strengere wapenwetgeving te willen overwegen, inclusief een wapenverbod.

Het dodental van de aanslag in New Orleans is opgelopen naar vijftien. Dat heeft de lijkschouwer in de Amerikaanse stad laten weten. Eerder maakten de lokale autoriteiten melding van tien doden.

In de nieuwjaarsnacht reed een man met een pick-uptruck met hoge snelheid in op een menigte feestvierders in het centrum van New Orleans, in de staat Louisiana. Daarbij vielen naast zeker vijftien doden ook tientallen gewonden.

De vermoedelijke dader van de aanslag, die in een vuurgevecht met de politie werd doodgeschoten, is een veteraan van 42 met de Amerikaanse nationaliteit die in buurstaat Texas woonde, aldus de FBI.

Na de aanslag kondigde de gouverneur van de staat, Jeff Landry, een noodtoestand af voor de stad. Volgens Landry is de noodsituatie "van cruciaal belang". Op deze manier kunnen er bijvoorbeeld makkelijker veiligheidsmaatregelen worden genomen. De stap wordt gezet met het oog op aankomende grote evenementen in New Orleans. Zo staat over een paar weken de Super Bowl op het programma.

IS-vlag in de auto

De Amerikaanse veiligheidsdienst FBI gaat uit van een terroristische aanslag en vermoedt dat de dader niet alleen heeft gehandeld. In de auto is een vlag van terreurgroep Islamitische Staat gevonden.

President Biden zei gisteravond dat de FBI video's heeft gevonden die de bestuurder kort voor de aanslag op sociale media had geplaatst. Daarin zou hij zeggen geïnspireerd te zijn door IS en mensen te willen doden.

De FBI waarschuwt al langer voor een verhoogde terreurdreiging vanwege de oorlog tussen Israël en Hamas. Mocht vast komen te staan dat de dader was geïnspireerd door IS, dan zou de aanslag in New Orleans de dodelijkste in die soort in jaren zijn op Amerikaans grondgebied.

Let op, schokkende beelden:

De Zwitserse socialite Jocelyn Wildenstein is gisteren in Parijs overleden. Dat heeft haar man Lloyd Klein bekendgemaakt. Ze overleed aan de gevolgen van een longembolie. Over haar leeftijd is enige onduidelijkheid. Volgens haar man was ze 79 jaar, maar meerdere media berichten dat ze in werkelijkheid vijf jaar ouder was.

Wildenstein stond ook wel bekend als 'Catwoman' vanwege haar katachtige uiterlijk dat ze verkreeg door het ondergaan van uitgebreide cosmetische chirurgie. Wildenstein werd in Zwitserland geboren als Jocelyne Périsset. In 1977 ontmoette ze de steenrijke Amerikaanse zakenman Alex Wildenstein.

Ze kwam veelvuldig in de tabloids terecht vanwege haar exorbitante levensstijl en haar veranderende uiterlijk. Door haar huwelijk met de miljardair in 1978 kwam ze in het bezit van onder meer een gigantische ranch in Kenia waar ze onder meer de beschikking had over honderden personeelsleden en waar ze twee tijgers hield.

1 miljoen dollar per maand

In latere interviews claimde zij dat zij en haar toenmalige man zo'n miljoen dollar per maand uitgaven. Alleen al aan eten en wijn gaven de twee bijna 550.000 dollar uit, schatte zij later. Ook gaf ze veel uit aan mode: ze liet zich fotograferen in peperdure modecreaties van onder meer Chanel.

Tijdens haar huwelijk begon zij met chirurgische ingrepen. Met haar man nam ze een ooglift. Daarna volgden meer ingrepen waardoor ze een katachtig uiterlijk begon te krijgen. Ze ontkende dat haar hoge jukbeenderen en katachtige ogen het resultaat waren van plastische chirurgie, maar ze gaf wel toe regelmatig onder het mes te zijn gegaan omdat haar man "niet met een oud persoon samen wilde zijn".

In 1998 scheidde zij van haar man. Zij beschuldigde hem er onder meer van haar met een pistool te hebben bedreigd. Haar ex-man trof een schikking en betaalde haar 2,5 miljard dollar en nog dertien jaar lang 100 miljoen dollar per jaar. In 2018 trouwde ze met modeontwerper Klein, waar ze tot haar dood mee bleef ondanks explosieve ruzies.

Ze vroeg in 2018 faillissement aan en zei geen rode cent meer te hebben, maar ze bleef er met haar man een extravagante levensstijl op nahouden. Over het geld dat ze kreeg na haar scheiding van Wildenstein zei ze: "Ik heb veel lol gehad. Ik heb vrijheid gevonden. In plaats van mij in een mal te gieten, had ik nu de vrijheid om dat te waarderen."

Een 46-jarige man die op oudjaarsavond in Tiel gewond raakte is aan zijn verwondingen bezweken. De gemeente Tiel heeft tegenover Omroep Gelderland bevestigd dat de man uit Buren is overleden.

Na het ongeluk werd de man met een traumahelikopter naar een ziekenhuis gebracht. Wat zich precies heeft afgespeeld is onduidelijk, de politie doet onderzoek en houdt rekening met een "noodlottig ongeval".

De man uit Buren is het tweede dodelijke slachtoffer deze jaarwisseling. Op oudjaarsavond kwam een 14-jarige jongen uit Rotterdam om het leven nadat hij illegaal vuurwerk had afgestoken. Het ging om een zogenoemde shell, zwaar vuurwerk dat niet door particulieren mag worden gekocht en gebruikt.

Meerdere jongeren raakten zwaargewond. Ook het Oogziekenhuis in Rotterdam zag een stijging van het aantal jongeren dat bij hen binnenkwam met letsel.

Onrustige nacht

Over het algemeen spreken de hulpdiensten van een onrustige nacht. De politie meldt zeker 200 arrestaties. Op meerdere plekken in het land werden politieagenten en andere hulpverleners belaagd. In onder meer Rotterdam, Den Haag en Amsterdam kwam de mobiele eenheid in actie.

De brandweer moest vaker uitrukken dan een jaar eerder. De brandweer rukte voornamelijk uit voor containerbranden, autobranden en verschillende buitenbranden, zo bleek uit een eerste inventarisatie op basis van data van de meldkamers.

"De jaarwisseling is voor sommigen een vrijbrief voor anarchie en geweld, maar dat zijn niet de werkomstandigheden waarvoor je tekent als hulpverlener", zei voorzitter Tijs van Lieshout van Brandweer Nederland.

Veel kinderen met alcohol

Op de spoedeisende hulp in de ziekenhuizen was de drukte vergelijkbaar met voorgaande nieuwjaarsnachten. Yara Basta, voorzitter van de Vereniging van Spoedeisende Hulp Artsen, heeft het over een drukke nacht.

"We krijgen natuurlijk vuurwerkslachtoffers binnen, maar dit jaar ook veel mensen die dronken waren. Dat was de grootste groep patiënten. En dan vooral veel kinderen."

Op het eerste oog lijkt dit volgens haar een groot verschil met voorgaande jaren. "Veel kinderen onder de 16 jaar moesten bijvoorbeeld ook in het ziekenhuis blijven met een alcoholvergiftiging. Het aantal vuurwerkslachtoffers lijkt daarentegen overeen te komen met andere jaren."