NOS Nieuws - Algemeen

Argentinië heeft besloten om uit de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) te stappen. Dat zegt een woordvoerder van president Milei, meldt persbureau Reuters.

Het land volgt daarmee de Verenigde Staten, waar president Trump op de dag van zijn aantreden besloot dat de Verenigde Staten geen deel meer zullen uitmaken van de WHO.

De Argentijnse president, een bondgenoot van Trump, zei al eerder dat hij overwoog internationale organisaties de rug toe te keren. Naast de WHO wil hij, net als Trump, zijn medewerking aan het klimaatakkoord van Parijs opzeggen. Daarin is onder meer afgesproken dat de temperatuurstijging onder de 2 graden Celsius moet blijven.

Banden in Zuid-Amerika

Ook wil hij zich terugtrekken uit Mercosur, het economische samenwerkingsverband van Argentinië met Brazilië, Bolivia, Paraguay en Uruguay.

De andere landen in het handelsblok wilden niet toestaan dat Argentinië een vrijhandelszone met de VS zou overeenkomen. Die afspraak staat in de regels van Mercosur. Het opzeggen van het handelsverdrag verandert de banden met omliggende landen in Zuid-Amerika, niet in de laatste plaats met de belangrijkste handelspartner Brazilië.

Het verlaten van de internationale organisaties kan grote invloed hebben op de buitenlandse handel en politiek van Argentinië, zoals een verslechtering van de banden met Europese partners.

Organisaties falen

De huidige Argentijnse regering is het eens met het standpunt van Trump dat dergelijke organisaties gefaald hebben in het bereiken van het doel waarvoor ze zijn opgericht. Zo was hij een fel tegenstander van de corona-aanpak van de WHO met maandenlange lockdowns.

De Wereldgezondheidsorganisatie speelt een belangrijke rol in het beschermen van de gezondheid van mensen over de hele wereld.

Grote protesten

De uiterst rechtse Javier Milei heeft sinds zijn aantreden ruim een jaar geleden ingrijpende economische hervormingen doorgevoerd. Die leidden niet tot de beloofde opleving van de economie. Integendeel, doordat Argentijnen een groot deel van hun koopkracht verloren, daalde de consumptie. De toegenomen armoede was aanleiding voor grote protesten.

Afgelopen weekend waren er grote demonstraties vanwege het genderbeleid van de regering. In zijn eerste jaar als president schafte Milei het ministerie voor Vrouwen, Gender en Diversiteit af en sloot hij het Nationaal Instituut tegen Discriminatie, Vreemdelingenhaat en Racisme.

Op het Wereld Economisch Forum in het Zwiterse Davos vorige maand beriep Milei zich erop dat hij een libertariër is die zich verzet tegen "ziek wokisme", feminisme en andere progressieve idealen.

Nederlandse ambtenaren mogen voor hun werk geen gebruik maken van de nieuwe Chinese AI-app DeepSeek. Staatssecretaris Szabó van Digitalisering (PVV) heeft een verbod ingesteld omdat het gaat om "een spionagegevoelige app". DeepSeek is een AI-chatbot die je vragen kunt stellen en tekstopdrachten kunt geven. Daarvoor moet je eerst zelf informatie invoeren.

Van DeepSeek is de verwachting dat de informatie die de gebruiker deelt, wordt opgeslagen door de Chinese overheid. De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) riep vrijdag op daarom voorzichtig en terughoudend gebruik te maken van DeepSeek. "Mensen doen er verstandig aan om zichzelf de vraag te stellen of zij wel echt persoonlijke en andere gevoelige gegevens in deze app willen invoeren", aldus de AP.

De AP waarschuwt ook voor het uploaden van informatie over anderen naar DeepSeek. "Als jij gegevens van andere mensen uploadt, belanden die op dezelfde plek in China. Misschien zonder dat die andere persoon daar van afweet, laat staan daarmee akkoord is. Zo'n onrechtmatige doorgifte maakt jou aansprakelijk."

Onrechtmatige doorgifte

DeepSeek is sinds begin dit jaar te vinden in de app-winkels van Apple en Google. Bij Apple is het inmiddels de meest gedownloade gratis app. Voor de chatbot hoeft een gebruiker geen abonnement af te sluiten, zoals bij bijvoorbeeld ChatGPT voor bepaalde functies wel nodig is.

Veel gebruikers op sociale media maakten melding van communistische censuur binnen de app. Die beantwoordt liever geen vragen die vervelend zijn voor de Chinese overheid of geeft ontwijkende antwoorden.

Het Griekse eiland Santorini wordt sinds afgelopen nacht om de paar minuten opgeschrikt door een aardbeving. Dat is een stuk frequenter dan afgelopen weekend, toen het eiland werd getroffen door aardbevingen met tussenpozen van ongeveer tien minuten.

Door de aanhoudende aardbevingen hebben al meer dan 11.000 mensen het eiland verlaten. In totaal wonen er zo'n 15.000 mensen. Afgelopen weekend waren er zo'n tweehonderd aardbevingen in de omgeving van het eiland. De zwaarste aardbeving had een kracht van 4,7. Scholen bleven daardoor maandag dicht op het eiland, net als op de eilanden Amorgos, Ios en Anafi.

Zwembaden leegmaken

De autoriteiten waarschuwen dat de kleine aardschokken een voorbode kunnen zijn voor een grote aardbeving en hebben verschillende veiligheidsmaatregelen genomen.

Zo zijn er een kustwachtschip en een militair vaartuig naar Santorini gestuurd voor het geval een evacuatie nodig is. Alle evenementen op het eiland zijn afgelast. Ook mogen mensen niet meer bij de oude havens op het eiland komen, vanwege rotsblokken die naar beneden kunnen vallen. Ook zijn veel toeristenwinkels gesloten.

Bewoners van Santorini werden maandagochtend opgeroepen om zo weinig mogelijk binnen bij elkaar te komen en zwembaden leeg te maken om waterschade te voorkomen. Op sportvelden werden tentjes opgezet voor wie zich onveilig voelt.

De Griekse premier Mitsotakis zei woensdag tijdens een persconferentie dat hij "de angst begrijpt voor wat het op dit moment betekent om op Santorini te zijn, een eiland dat constant in beweging is". Hij roept mensen op om kalm te blijven.

Miljoenen toeristen per jaar

Het eiland, dat bekendstaat om de witte huizen, steile kliffen en zwarte zandstranden, dankt zijn ronde vorm aan een van de grootste vulkaanuitbarstingen uit de geschiedenis, rond 1600 voor Christus. Volgens experts zijn de recente trillingen echter niet het gevolg van vulkanische activiteit.

Griekenland ligt op meerdere breuklijnen en wordt regelmatig getroffen door aardbevingen. Als de recente aardbevingen onderdeel zijn van een zogeheten 'aardbevingszwerm' (een serie van meestal kleine bevingen), kunnen de trillingen nog dagen, weken of zelfs maanden aanhouden.

Santorini is een populaire toeristische bestemming, maar op het moment is het laagseizoen. De schatting is dat er tussen 1000 en 2000 toeristen op Santorini zijn. Voor zover bekend zijn er weinig tot geen Nederlandse vakantiegangers op het eiland. Jaarlijks bezoeken zo'n drie miljoen mensen Santorini.

De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) neemt maatregelen om de sociale veiligheid in vrouwengevangenissen te vergroten. Zo wil de DJI stoppen met het zogeheten fysiek visiteren van gedetineerden, waarbij de gevangenen zich bij veiligheidscontroles moeten uitkleden. In plaats daarvan wil de dienst met bodyscans gaan werken.

De maatregelen volgen op een onderzoek dat de Universiteit Leiden in opdracht van de dienst heeft uitgevoerd en vandaag is gepubliceerd. DJI heeft dit onderzoek laten uitvoeren om meer inzicht te krijgen in de sociale veiligheid binnen de drie vrouwengevangenissen: PI Nieuwersluis, PI Ter Peel en PI Zwolle.

Uit het onderzoek blijkt dat niet-integer gedrag een structureel probleem vormt in vrouwengevangenissen. Het gaat dan bijvoorbeeld om seksueel wangedrag, pesten en discriminatie. "Gedetineerde vrouwen voelen zich soms onveilig en durven misstanden uit angst voor represailles niet te melden", stellen de onderzoekers.

Ook blijkt uit het onderzoek dat er binnen de vrouwengevangenissen niet openlijk over seksuele intimiteit wordt gesproken. Daardoor wordt seksueel wangedrag onvoldoende herkend en is het moeilijk om het aan te kaarten.

'Ingrijpende cultuurverandering nodig'

De onderzoekers benadrukken dat een "ingrijpende cultuurverandering" nodig is om de sociale veiligheid in de gevangenissen te verbeteren. Enkele aanbevelingen die de onderzoekers doen, zijn meer training voor medewerkers, meer praten over onderwerpen die als ongemakkelijk kunnen worden ervaren, en betere bescherming voor gedetineerde personen.

De DJI zegt de aanbevelingen over te nemen. "Dit rapport bevestigt dat, naast de al getroffen maatregelen, er structurele veranderingen nodig zijn in de manier waarop wij vrouwengevangenissen inrichten en onze medewerkers ondersteunen", zegt directeur-generaal Wim Saris. "De specifieke behoeften van vrouwen in detentie vragen om een aanpak die verder kijkt dan het bestaande detentiesysteem."

Misstanden bij gevangenis Nieuwersluis

Aanleiding voor het onderzoek van de Universiteit Utrecht waren de misstanden in de penitentiaire inrichting in Nieuwersluis, meldt RTV Utrecht. In 2023 bleek uit een rapport van de Inspectie Justitie en Veiligheid dat medewerkers van de gevangenis zich schuldig maakten aan seksueel grensoverschrijdend gedrag.

In Nieuwersluis zijn volgens de DJI in datzelfde jaar maatregelen genomen die nu ook in andere vrouwengevangenissen worden doorgevoerd. Zo komen er speciale brievenbussen waar gedetineerden anoniem melding kunnen maken van ongepast en grensoverschrijdend gedrag en zijn er ook vertrouwenspersonen aangesteld.

Directeur van de gevangenis in Nieuwersluis, Francesca Salamone, zegt dat een veilige omgeving begint bij luisteren. "Daarom hebben we de meldroutes verbeterd, zodat gedetineerden zich beter durven uitspreken en medewerkers duidelijke handvatten hebben om signalen vroegtijdig op te pakken."

De Europese Commissie wil maatregelen nemen om de ongebreidelde groei van de import van goedkope internetspullen in goede banen te leiden. De Commissie spreekt van een kist vol gereedschap voor veilige en duurzame internethandel.

Vorig jaar kwamen 4,6 miljard goedkope artikelen vanuit de rest van de wereld de landen van de Europese Unie binnen. Goedkoop wil in dit verband zeggen dat de aanschafwaarde niet hoger was dan 22 euro.

Die 4,6 miljard zendingen kwamen neer op 12 miljoen pakketjes per dag. Die 12 miljoen zijn er twee keer zo veel als in 2023 en drie keer zo veel als het jaar daarvoor, in 2022.

Namaak

Volgens de Europese Commissie koopt 70 procent van de inwoners van de Europese Unie met enige regelmaat spullen online. Met name Chinese webshops als Temu en Ali Express zijn populair, maar van veel van hun producten is onduidelijk of ze bijvoorbeeld namaak zijn of voldoen aan de Europese veiligheidseisen.

De Europese Commissie maakt zich daar zorgen over. Daarnaast worden Europese fabrikanten, die zich wel houden aan de strenge Europese regels, in hun voortbestaan bedreigd door de import van goedkope spullen.

Een derde punt waar de EC zich druk over maakt is de ecologische voetafdruk die de enorme hoeveelheid goedkope, kwalitatief slechte spullen achterlaten. Ze moeten van ver komen en gaan vaak maar korte tijd mee en zijn dus niet duurzaam.

De Europese Commissie stelt een aantal dingen voor om een gelijkwaardig speelveld te creëren voor alle producenten en fabrikanten ter wereld. Daarvoor is wel de bereidheid nodig van de EU-landen om de controle op te voeren.

Administratiekosten

Zo wil Europa dat de belastingvrijstelling voor zendingen onder de 150 euro vervalt. Ook moet er per zending een bedrag aan administratiekosten worden berekend aan de consument, om zo de kosten van extra controles te dekken.

Verder moeten importproducten vaker en gerichter worden gecontroleerd op onveiligheid of andere onregelmatigheden. Douanes en instanties die de productveiligheid in de gaten houden zouden daarvoor meer moeten samenwerken.

Ook moeten consumenten zich beter bewust worden van de gevaren die ze lopen als ze goedkope, garantieloze en mogelijk onveilige spullen kopen op internet.

De Europese Commissie roept de EU-lidstaten op de aanbevelingen ter harte te nemen en snel maatregelen te nemen om de stortvloed aan goedkope internetspullen uit met name China te reguleren.

In 2024 zijn verschillende gesprekken gevoerd met de stichting Vluchtelingenwerk over een kleiner takenpakket en het verlagen van de subsidie. Dat heeft minister Faber van Asiel en Migratie gezegd in de Tweede Kamer. Zij spreekt daarmee de verklaring van Vluchtelingenwerk tegen dat de bezuiniging pas dit jaar bekend werd.

De organisatie heeft de wettelijke taak asielzoekers te begeleiden in de asielprocedure vanuit een onafhankelijke positie. Daarvoor krijgt de stichting subsidie van de Rijksoverheid. Een deel van de oppositiepartijen wilde van Faber weten waarom er over die subsidie een conflict is ontstaan tussen haar en Vluchtelingenwerk.

Op die vragen wilde Faber eerst maar mondjesmaat antwoord geven omdat Vluchtelingenwerk naar de rechter is gestapt. Op 13 februari wordt de zaak door de voorzieningenrechter behandeld. "Ik wil het verloop van het proces niet beïnvloeden", zei Faber.

Gesprekken lopen

Wel vertelde ze dat er gesprekken lopen over welke taken Vluchtelingenwerk mag blijven uitvoeren. "Daar blijft zoals andere jaren 13 miljoen euro voor beschikbaar", zei Faber. "Vorige keer is daar achteraf geld aan toegevoegd, toen hebben ze 23 miljoen euro gehad. Nu kwamen ze zelf met een voorstel van 34 miljoen en dat vind ik gewoon te veel."

Politiek verslaggever Jorn Jonker sprak de minister na afloop van het debat:

Veel meer wilde Faber niet zeggen in verband met de rechtszaak, tot verontwaardiging van sommige Kamerleden. "De minister heeft Vluchtelingenwerk zelf gedwongen naar de rechter te stappen", zei SP-Kamerlid Van Nispen. "En vervolgens is dat een reden om de Kamer niet te informeren. Dit kunnen we niet accepteren."

13 miljoen in begroting

Faber wijst erop dat de subsidie van 13 miljoen euro in de begroting van haar ministerie staat. Die is goedgekeurd door de Tweede en Eerste Kamer. "Toen heb ik er niemand over gehoord", zei Faber. "Dan kan men nu wel verontwaardigd reageren, maar dat was gewoon bekend."

Na de rechtszaak zal Faber in een brief aan de Tweede Kamer uitleggen wat precies haar plannen zijn met Vluchtelingenwerk.

Het aantal verkeersboetes is afgelopen jaar met ruim een half miljoen afgenomen ten opzichte van 2023. Dat meldt het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB). In totaal schreef het CJIB vorig jaar ruim 7,9 miljoen boetes uit. In 2023 waren dat er bijna 8,5 miljoen.

Het CJIB deelde vooral minder boetes uit voor snelheidsovertredingen, parkeerovertredingen en rijden door rood licht. Het aantal boetes voor te hard rijden daalde het meest. Met zo'n 6 miljoen waren dat er bijna 500.000 minder dan het jaar ervoor.

Die daling schrijft het CJIB toe aan flitspalen die worden vervangen en daardoor tijdelijk buiten gebruik zijn. Ook zijn op de A58 en de A12 bij Den Haag trajectcontroles opgeheven, wat heeft geleid tot minder boetes, aldus het CJIB. Verder spelen de stakingen door politiemensen voor een betere cao een rol.

Op sommige plekken, zoals in Amsterdam, zijn wel meer snelheidsboetes uitgeschreven. In grote delen van de hoofdstad mag sinds eind 2023 nog maar 30 kilometer per uur worden gereden, wat leidde tot meer snelheidsovertredingen. Ook benoemt het CJIB dat handhaving bij werkzaamheden op de snelweg tot meer boetes heeft geleid.

Telefoon in de hand

In de cijfers valt op dat er vorig jaar ook minder boetes zijn uitgeschreven voor het gebruik van een telefoon tijdens het rijden: ruim 30.000 minder dan het jaar ervoor. Het Openbaar Ministerie wil hier dit jaar strenger op handhaven met behulp van een zogeheten focusflitser. Deze flitspaal kan schuin de auto in fotograferen en zo vaststellen of een bestuurder een telefoon in handen heeft.

Het aantal boetes voor het overtreden van inrijverboden steeg in 2024 juist wel, meldt het incassobureau. Bestuurders negeren daarbij vooral verkeersbord C12. Dat bord geeft bijvoorbeeld bij milieuzones en autoluwe binnensteden aan dat motorvoertuigen niet zijn toegestaan.

In het Hofstad Lyceum in Den Haag is een zwaargewonde jongen gevonden. Het slachtoffer is met spoed naar het ziekenhuis gebracht, meldt de politie.

Waar diegene slachtoffer van was, welke leeftijd diegene heeft en of het om een scholier gaat, is nog onduidelijk. De politie houdt alle opties nog open in het onderzoek naar de toedracht, zegt een woordvoerder. Er is vooralsnog niemand aangehouden.

Hulpdiensten massaal aanwezig

Bij de middelbare school aan het Colijnplein zijn meerdere politiewagens en ambulances aanwezig en is een traumahelikopter geland.

Mensen die binnen waren mochten enige tijd niet naar buiten, maar inmiddels heeft de politie daar toestemming voor gegeven. Scholieren worden opgevangen door de schoolleiding en ook door medewerkers van Slachtofferhulp.

Achterafbetaaldienst Klarna zet zijn plan door om de 'koop nu, betaal later'-dienst ook in fysieke winkels te gaan aanbieden. Het Zweedse bedrijf is de grootste aanbieder van deze optie voor achteraf betalen.

Klarna ging vandaag samen met drie andere aanbieders in gesprek met de Tweede Kamer, nadat het kabinet vorige maand had gezegd dat het niet mogelijk is om de 'koop nu, betaal later'-diensten in de winkelstraat te verbieden.

Wel riepen minister Heinen (Financiën) en staatssecretaris Struycken (Rechtsbescherming) de betrokken partijen "dringend" op om de plannen hiervoor niet door te zetten.

Klarna zegt dat er veel vraag is naar de dienst in winkelstraten, zowel bij winkeliers als bij klanten. De andere drie partijen aan tafel (Riverty, Billink en In3) gaven aan geen voorstander te zijn van het uitgesteld betalen in fysieke winkels of er geen plannen voor te hebben.

'Beter dan roodstaan'

Volgens Klarna is het niet nieuw dat consumenten spullen kunnen kopen zonder meteen de hele aankoopsom te voldoen. "Krediet bestaat al veel langer", zei Klarna-topman Wouter Strauven. Voor consumenten is achteraf betalen via Klarna "een beter alternatief dan rood staan met rente", stelt hij.

Bij de Tweede Kamer en het kabinet leven al langer grote zorgen over de aanbieders van 'koop nu, betaal later'-diensten. Ze vrezen dat mensen zich met deze diensten makkelijk in de schulden kunnen werken, zowel online als in winkels.

Het voornemen van Klarna om hun dienst ook in de winkelstraat toe te passen, plaatst concurrent In3 voor een dilemma. Dat bedrijf zegt dat als concurrenten de diensten wel aanbieden in winkelstraten zij dat waarschijnlijk ook gaan doen, omdat ze anders klanten dreigen te verliezen.

Leeftijdsgrens en schulden

De aanwezige aanbieders kregen van de Kamerleden veel vragen over het gemak waarmee kwetsbare klanten in de schulden kunnen komen. Daarnaast wilden Kamerleden weten hoe de bedrijven voorkomen dat minderjarigen de app gebruiken.

De vier bedrijven zouden willen dat er een database komt waarin staat of klanten schulden hebben en of ze in het verleden problemen hebben gehad met het betalen via de 'buy now, pay later'-apps. Alle partijen benadrukken dat hun verdienmodel in eerste instantie is gericht op winkeliers, en niet op klanten die niet of te laat betalen.

Daarnaast zeggen alle vier de bedrijven inmiddels verbeteringen te hebben doorgevoerd om nog beter de leeftijd van gebruikers te controleren. Vanaf november 2026 gaan er nieuwe, strengere Europese regels gelden voor aanbieders van achteraf betalen.

Voor de ingang van de 'junkentunnel' onder winkelcentrum Hoog Catharijne in Utrecht staat een nieuw monument. Het is bedoeld om aandacht te vragen voor kwetsbare mensen die uit het zicht van de samenleving zijn geraakt.

In de beruchte tunnel verbleven in de jaren 80 en 90 honderden drugsverslaafden en daklozen die aan hun lot werden overgelaten. Het was een plek waar de 'bewoners' in barre omstandigheden leefden, met veel drugsgebruik, berovingen en (seksueel) geweld.

Gebruikershostel

Jan van Ooik was een van de verslaafden die een tijdlang in de tunnel verbleef. Hij noemt het monument ter hoogte van het Smakkelaarsveld, dat Het vergeten bestaan heet, een mooi initiatief dat hem doet terugdenken aan die heftige periode in zijn leven. "Er zijn heel veel mensen die hier hun leven hebben verloren."

Het betonnen monument van kunstenaar Lucas Mergler verbeeldt een persoon die op de grond ligt en zich probeert te beschermen tegen de kou. "Dat was eigenlijk een heel normaal beeld in de tunnel", aldus Van Ooik.

Zo'n twintig jaar geleden werd de toegang tot de tunnel aan één kant dichtgemetseld. De gemeente Utrecht verplaatste de daklozen naar zogenaamde drugshostels: locaties waar verslaafden konden verblijven en gebruiken. Verslaafden gebruiken nu eenmaal toch, was het idee, en dan kun je ze beter een plek bieden waar dat veilig kan.

Dat ging niet zonder slag of stoot. Veel Utrechters zaten niet te wachten op een gebruikershostel naast de deur. Ook wilden veel gebruikers zoals Van Ooik niet zo'n hostel in. Hij wilde liever van zijn verslaving af, zei hij in een eerder interview met RTV Utrecht.

Nieuw leven beginnen

"Er waren allerlei dingen die mij overkomen waren: ik had mijn ouders verloren en een ongeluk gehad", zei Van Ooik, die eerder in Zeist woonde. "Eigenlijk wilde ik een nieuw leven beginnen in Zuid-Europa."

Maar hij kwam in Utrecht terecht en belandde tussen de verslaafden en daklozen. "Toen ben ik ook verslaafd geraakt. Dat gaat heel snel. Ik kreeg crack aangeboden en dacht: dit kan ik wel een keer proberen. Vanaf de eerste dag was ik verslaafd."

De donkergrijze lange tunnel was gebouwd voor vrachtwagens om de winkels van Hoog Catharijne te bevoorraden. Maar nadat begin jaren 70 een heroïne-epidemie was uitgebroken in Nederland, werd de tunnel in gebruik genomen door drugsverslaafden en daklozen, met veel overlast als gevolg. Daarover is ook eerder een documentaire gemaakt, De Hel van Hoog Catharijne.

"Langs de zijkanten van de tunnel lagen of zaten aan beide kanten mensen te gebruiken", zegt Van Ooik. "Er was wel verlichting, maar niet veel. Het was een af- en aanlopen van mensen die drugs kwamen kopen of gebruiken. Dealers liepen heen en weer en er was veel agressie. Het was de hel op aarde."

Lepelenburgpark

Volgens wethouder Rachel Streefland, die gaat over maatschappelijke opvang en beschermd wonen, is het herdenkingsmonument juist nu hard nodig. "Het geeft de alertheid dat we met elkaar keihard moeten blijven werken om te voorkomen dat dit echt niet meer gebeurt. Monumenten zijn prachtig als het gaat om de goede geschiedenis, maar misschien nog betekenisvoller als het gaat over wat echt wel de zwarte kant was."

Daarnaast is drugsgebruik in Utrecht nog steeds een actueel probleem, zegt Van Ooik. "Het is allemaal terug aan het komen. Momenteel wordt er in het Lepelenburgpark heel veel gedeald."

Daar vreest de wethouder ook voor. "We zien allemaal nieuwe vormen van drugsgebruik door mensen die op straat leven of op straat komen." Ook zijn er in Utrecht zorgen over de toename van arbeidsmigranten die hun baan of woning verliezen, op straat belanden en drugs gaan gebruiken.

"Verslaving is heel dichtbij en het kan zomaar gebeuren", zegt de wethouder over de boodschap van het kunstwerk. "Net zoals bij Van Ooik." "Dit wil je nooit meer meemaken", zegt hij. "Ik hoop niet dat de verslaving ooit nog terug kan komen."

Het onderzoek naar oud-Kamervoorzitter Khadija Arib was rechtmatig. Dat oordeelt de rechtbank in Den Haag in de zaak die Arib had aangespannen vanwege een rapport over grensoverschrijdend gedrag. Het oud-Kamerlid vindt dat het presidium, de dagelijkse leiding van de Tweede Kamer, dat onderzoek in 2022 niet had mogen instellen.

Maar volgens de rechtbank had de Tweede Kamer juist de plicht als werkgever om de signalen over een onveilige werkomgeving, die het presidium had ontvangen, "op feitelijke juistheid te onderzoeken". De rechtbank zegt ook dat het onderzoek vervolgens "volgens de daarvoor geldende regels is uitgevoerd".

Arib laat via haar advocaat Geert-Jan Knoops weten dat ze in hoger beroep gaat. Knoops spreekt van "een gevaarlijk precedent (...) waarin volksvertegenwoordigers vogelvrij verklaard kunnen worden op basis van anonieme beschuldigingen". Volgens de advocaat wordt hiermee de democratische rechtsorde geraakt.

Diverse incidenten

Het presidium, dat bestaat uit Tweede Kamerleden van verschillende partijen, zei ruim een jaar geleden dat Arib zich schuldig had gemaakt aan het veroorzaken van een sociaal onveilige werkomgeving. Het presidium trok die conclusie uit een samenvatting van een rapport van onderzoeksbureau Hoffmann. Overigens spraken de onderzoekers zelf niet van een onveilige werkomgeving; wel beschreven ze diverse incidenten.

Het onderzoek naar Arib werd in 2022 ingesteld na klachten in twee anonieme brieven aan de destijds nieuwe Kamervoorzitter, Vera Bergkamp, de opvolger van Arib. Arib sprak van een "politieke dolksteek" en stapte kort daarna op als PvdA-Kamerlid.

Anonieme klagers zeiden, onder meer in de brieven, dat Arib zich structureel bemoeide met de ambtelijke organisatie. Tien mensen zeiden dat ze hen bovendien soms met stemverheffing toesprak. Volgens de onderzoekers liet Arib zich daar niet op aanspreken en weigerde ze achteraf excuses aan te bieden.

De onderzoekers concludeerden overigens ook dat niet alle klachten over Arib kloppen. Zo zijn er geen ambtenaren ontslagen na valse beschuldigingen van Arib. Ook zijn er geen ambtenaren vertrokken vanwege haar gedrag. Vijftien van de negentien door Hoffmann ondervraagde betrokkenen hadden ook een positief oordeel over Arib.

Bijzondere hoedanigheid

De voormalig Kamervoorzitter, die de functie tussen 2016 en 2021 bekleedde, spande de rechtszaak aan in de hoop dat het onderzoek onrechtmatig wordt verklaard. Haar advocaat betoogde in oktober in de rechtszaal verder dat zowel het dagelijks bestuur van de Kamer als de ambtelijke leiding geen onderzoek hadden mogen laten instellen naar een Kamerlid. Daarmee zou het hele onderzoek ondeugdelijk zijn.

De rechtbank oordeelt hierover dat de plicht van de Tweede Kamer als werkgever om signalen te onderzoeken niet vervalt "als een onderzoek mede gericht is op iemand met een bijzondere hoedanigheid, zoals een onafhankelijk Kamerlid". Daarbij was Arib als Kamervoorzitter niet zomaar een Tweede Kamerlid. Haar voorzitterschap betekende een "te onderscheiden rol met takenpakket".

Wel hadden de opdrachtgevers en de onderzoekers een zorgplicht naar Arib, maar daar hebben ze aan voldaan, vindt de rechtbank. Uit die plicht vloeide bijvoorbeeld voort dat de reputatie van Arib niet onnodig moest worden beschadigd en dat is volgens de rechtbank dus ook niet gebeurd.

Niet verweren

Arib zei in oktober dat ze zich niet kan verweren tegen de aantijgingen in de brieven, omdat ze niet weet wie de afzender is en omdat niet duidelijk is wat de inhoud van de brieven precies is. Knoops zei daarbij dat Arib lang de deur heeft opengehouden voor medewerking, maar dat ze lang niets had gehoord. Advocaten van de Tweede Kamer en hoogleraren die bij het onderzoek betrokken waren, weerspraken dat.

De rechtbank gaat mee in die laatste lezing. Arib heeft voldoende kans gehad om kennis te nemen van de opzet en planning van het onderzoek en de verwijten aan haar adres. "Ook kreeg ze voldoende mogelijkheden om haar zienswijze te geven op het onderzoek en om te reageren op die verwijten en op de voorlopige onderzoeksresultaten."

Het presidium, dat inmiddels wordt geleid door Kamervoorzitter Martin Bosma, heeft kort gereageerd op de uitspraak. "Het is goed dat er nu duidelijkheid is", schrijft Bosma.

Nog een zaak

Later vandaag speelt in de rechtbank in Den Haag ook een andere zaak rond het onderzoek naar Arib. Een medewerker van het presidium (geen Kamerlid dus, maar een ambtenaar) wordt vervolgd voor het schenden van het beroepsgeheim. De vrouw wordt ervan verdacht dat ze in september 2022 naar de pers heeft gelekt dat het presidium een onderzoek wilde instellen. Dat bericht kwam naar buiten voordat Arib op de hoogte was gesteld.

Vandaag is er een regiezitting. Dat betekent dat de zaak nog niet inhoudelijk wordt behandeld.

Minister Madlener (Infrastructuur en Waterstaat) blijft bij zijn standpunt om geen aparte regels te maken voor fatbikes. Dat is "een heilloze weg", schrijft hij in een Kamerbrief. Hiermee gaat hij in tegen de wens van de Tweede Kamer.

Al langere tijd zijn er zorgen over jongeren die relatief vaak op de spoedeisende hulp belanden na een ongeluk met een fatbike. Voor die fiets gelden nu nog dezelfde regels als voor normale elektrische fietsen.

Een grote meerderheid van de Kamer nam daarom vorig jaar een motie van VVD en NSC aan om de fietsen met dikke banden in een aparte wettelijke categorie op te nemen. Op die manier kunnen er extra regels aan bestuurders worden opgelegd, zoals een helmplicht of een minimumleeftijd van 14 jaar.

Maar volgens Madlener kunnen fatbike-fabrikanten dat soort regels makkelijk omzeilen. Door net wat dunnere banden te maken, zouden ze bijvoorbeeld weer net buiten de fatbike-categorie vallen.

De minister ziet daarom meer in strengere handhaving en daarmee is de politie volgens hem op dreef. Specifieke cijfers voor fatbikes zijn er niet, maar wel voor alle illegaal opgevoerde voertuigen in totaal: in 2023 werden er nog ruim 600 boetes uitgedeeld, in 2024 waren dat er meer dan 4800.

Daarnaast wil Madlener de geproduceerde fietsen beter controleren. Zo is het ministerie bezig met een verbod op hardware en software die controles bemoeilijken. Voor bromfietsen is zo'n verbod er al.

Ook gaat het ministerie onderzoeken of 'geofencing' ingezet kan worden. Daarmee kan binnen bepaalde gebieden de trapondersteuning van elektrische fietsen worden begrensd.

"Onbegrijpelijk"

Madlener heeft nu meerdere malen gezegd de motie niet uit te voeren. NSC vindt dat "onbegrijpelijk". Volgens Kamerlid Olger van Dijk is het onderscheid maken tussen de fietsen inderdaad ingewikkeld, maar kan het wel.

"De vooral jonge verkeersslachtoffers op fatbikes vragen om veel meer inzet dan de huidige", zegt Van Dijk. "Een minimumleeftijd van 14 jaar en een helmplicht zijn ontzettend nodig. Linksom of rechtsom, deze minister moet werk maken van deze aparte categorie."

De VVD wil dat de minister "creatiever wordt". Kamerlid Hester Veltman-Kamp: "Het is teleurstellend, op zijn zachtst gezegd. Het gaat gewoon niet goed met de veiligheid en dat moet aangepakt worden. Nu krijgen we weer een brief met bureaucratische smoesjes."

De Tweede Kamer debatteert volgende week dinsdag over fatbikes.

Het meisje van 15 uit Hellevoetsluis dat vorige week zwaargewond raakte bij een busongeluk bij Zwartewaal is in het ziekenhuis overleden aan haar verwondingen. Dat laat de organisatie Namens de Familie weten, die de familie van het meisje bijstaat.

De tiener lag na het ongeluk een half uur onder de modder. De streekbus waarin het meisje zat, was op een provinciale weg in botsing gekomen met een personenauto en in een greppel terechtgekomen.

De brandweer haalde in eerste instantie acht mensen uit de bus, van wie er vier lichtgewond waren. Een van de inzittenden zei daarna dat een meisje dat voor haar zat nog niet was gevonden.

Zij werd uiteindelijk aangetroffen onder een flinke laag modder vlak achter de bestuurdersplek. De tiener werd zwaargewond naar het Erasmus MC in Rotterdam gebracht, waar ze vanochtend overleed.

"We hebben op dit moment geen woorden voor ons verlies", laat haar familie weten. "We danken iedereen die in de afgelopen dagen zijn of haar steun aan ons heeft betuigd." Ook vraagt de familie met name de media om rust, om het verlies te kunnen verwerken.

Filantroop en spiritueel leider Karim Aga Khan is op 88-jarige leeftijd overleden. Dat heeft zijn liefdadigheidsinstelling het Aga Khan Development Network bekendgemaakt.

Aga Khan is de titel van de godsdienstig leider en imam van de Ismaili-moslims. Met 15 miljoen aanhangers wereldwijd vormen de ismailisten een van de grootste takken binnen de sjiitische islam.

De Aga Khan werd geboren in Zwitserland als prins Karim el Hoesseini. Op 20-jarige leeftijd, na het overlijden van zijn grootvader, werd hij de 49ste leider van de ismaïlisten. Hun leiders worden gezien als directe afstammelingen van de profeet Mohammed.

Karim Aga Khan stond bekend om zijn extravagante levensstijl. Hij woonde in een kasteel in Frankrijk, had een privé-eiland op de Bahama's, een superjacht en een privé-vliegtuig. Hij verdiende geld met onder meer het fokken van renpaarden, waar hij er zeker 900 van bezat. Shergar, het beroemdste en meest waardevolle renpaard ter wereld in het begin van de jaren 80, kwam uit zijn stal.

Zijn vermogen bedroeg volgens schattingen van Forbes tussen 800 miljoen en 1 miljard dollar. Andere bronnen spreken van 13 miljard.

'Symbool van vrede'

In 1967 richtte hij het Aga Khan Development Network op, een ontwikkelingsorganisatie die bedoeld is om "de kwaliteit van leven te verbeteren van mensen in nood, ongeacht hun religieuze overtuiging, gender of afkomst". De instelling richt zich wereldwijd op gezondheidszorg, onderwijs, cultuur en zakelijke kansen, met name in ontwikkelingslanden.

VN-chef Antonio Guterres omschreef de Aga Khan als "een symbool van vrede, tolerantie en medeleven in onze onrustige wereld".

Zijn opvolger zou hij in zijn testament hebben benoemd. Wie de nieuwe Aga Khan is, wordt later bekendgemaakt.

De Inspectie van het Onderwijs heeft onderzocht waarom ouders besluiten om hun kind naar een privéschool te sturen. Het aantal privéscholen is sinds 2015 verdrievoudigd, van 44 naar 134. Het zijn zowel scholen in het basisonderwijs als in het voortgezet onderwijs.

De privéscholen worden niet door de overheid bekostigd en kosten de ouders per kind vaak duizenden euro's per jaar. Ze vallen wel onder het toezicht van de onderwijsinspectie. Voor het onderzoek heeft de inspectie gesproken met ouders en met scholen met maximaal 51 leerlingen.

Als redenen voor hun keuze noemen ouders onder meer de behoefte aan kleinschaliger onderwijs. In het reguliere onderwijs staat ze de focus op toetsen tegen en de gebrekkige aansluiting tussen het onderwijsaanbod en de onderwijsbehoefte van hun kind.

Extra ondersteuning

Ouders zeggen vaak dat hun kind in het reguliere onderwijs te veel druk ervaart of te veel last heeft van prikkels. Ook kan het reguliere onderwijsprogramma te snel of juist te langzaam gaan voor hun kind.

Ruim de helft van de ondervraagden noemt als reden de behoefte aan extra ondersteuning voor het kind, als dit bijvoorbeeld autisme heeft of hoogbegaafd is, of emotionele of fysieke uitdagingen heeft. Volgens veel ouders is er op reguliere scholen te weinig ruimte voor afstemming.

Ook de visie op onderwijs of de levensvisie van de ouders is een belangrijk motief om voor privéonderwijs te kiezen. "Ze vinden het bijvoorbeeld belangrijk dat hun kinderen onderwijs in de natuur krijgen", zegt een woordvoerder van de onderwijsinspectie. "Of dat het kind met dezelfde levensovertuiging wordt opgevoed als thuis."

De scholen waar deze kinderen naartoe gaan, zijn volgens ouders onder meer anders in de werkvormen, het onderwijsaanbod en de lesinhoud. Ouders zien privéonderwijs soms als enige oplossing voor de behoeften van hun kind.

Niet alleen voor rijke ouders

De onderwijsinspectie benadrukt dat het reguliere onderwijs een passende plek voor iedereen moet zijn en dat het particuliere onderwijs niet een noodoplossing moet zijn. "Het is niet de bedoeling dat kinderen thuis komen te zitten als het reguliere onderwijs geen optie is," zegt de inspectiewoordvoerder.

Het beeld dat het particuliere onderwijs alleen voor rijke ouders is, klopt niet, zegt de woordvoerder. "Ik ken verhalen van mensen die om de privéschool te betalen niet met vakantie gaan of hun auto verkopen."

"Maar om kansenongelijkheid tegen te gaan, moet het uitgangspunt zijn dat ieder kind een passende plek heeft in het regulier onderwijs", besluit de woordvoerder. "Daar moet geen noodoplossing voor nodig zijn."

De Belgische politie heeft urenlang gezocht naar meerdere verdachten na een schietpartij bij een Brussels metrostation, waarbij zou zijn geschoten met kalasjnikovs. De verdachten zijn daarna het metrostation ingegaan en mogelijk de metrotunnels ingevlucht, meldt de Vlaamse omroep VRT.

Het metroverkeer heeft tot het begin van de middag stilgelegen, maar komt weer op gang. Alle stations zijn weer open. Er is niemand gearresteerd.

Volgens de politie vond het schietincident vanochtend rond 06.15 uur plaats bij het metrostation Clemenceau in de Brusselse gemeente Anderlecht. Er zouden geen gewonden zijn gevallen. Wie de verdachten zijn, is nog niet duidelijk. De politie vermoedt dat er geen terroristisch motief in het spel is, maar denkt aan een gerichte afrekening in het drugsmilieu.

Op deze beelden is te zien hoe twee mannen een wapen afvuren en dat er wordt teruggeschoten:

Zwaarbewapende politie-eenheden hebben in samenwerking met de spoorwegpolitie gezocht naar de verdachten en hebben daarvoor de metrotunnels uitgekamd. Een politiewoordvoerder zegt tegen de VRT dat het een zeer complexe operatie was door vele deuren en zij-ingangen in de tunnels die allemaal moesten worden doorzocht. De zoekactie is gestaakt, maar het onderzoek gaat door, aldus de politie.

Dicht bij Brussel-Zuid

Metrostation Clemenceau ligt maar één halte van het grote station Brussel-Zuid, waar ook internationale treinen stoppen. Er is sporenonderzoek gedaan bij het metrostation. Daarbij zijn al meerdere kogelhulzen gevonden.

Alle stations zijn weer open en het metro- en tramverkeer komt weer op gang. Volgens het gemeentelijke vervoersbedrijf zijn vanmorgen duizenden reizigers getroffen door afsluitingen van stations en onderbrekingen in het metro- en tramverkeer.

In Vlissingen is gisteravond een zeehond uit een hotelkamer gehaald. Het dier werd gevonden in een hotel direct aan het strand, waar het dier een dutje lag te doen.

Volgens stichting Dierenwelzijn Zeeland werd de zeehond gevonden door een hotelgast, die daarna meteen hulp inschakelde bij een naastgelegen restaurant. "Als je denkt alles gehad te hebben, gebeurt er zoiets", zegt de restauranteigenaar tegen Omroep Zeeland.

Volgens de eigenaar ging een gast van het hotel met haar hond wandelen. "Toen lag de zeehond al op het strand, maar ze dacht dat het gewoon een hond was." De vrouw had de deur van haar hotelkamer opengelaten, waarop de zeehond naar binnen glipte.

Bekijk hier hoe de zeehond de hotelkamer in kruipt:

"Toen de vrouw haar kamer weer in wilde, zag ze dat er een zeehond naar binnen was gekropen. Gelukkig heeft ze hem niet aangeraakt of geprobeerd op te pakken", vertelt de eigenaar. "Ze is naar het restaurant gelopen om hulp in te schakelen."

Op gekste plekken

De restaurantmedewerkers belden stichting Dierenwelzijn Zeeland. Die wisten ook niet wat ze hoorden. "We krijgen wel vaker vreemde meldingen en zijn niet zo heel snel meer verrast, maar toen we deze melding binnenkregen konden we het eerst niet geloven", schrijft de stichting op Facebook.

Zij schakelden het Reddingsteam Zeedieren in, dat is gespecialiseerd in het redden van zeehonden. In de tussentijd stonden de hotelgasten samen met de medewerkers van Dierenwelzijn Zeeland buiten te wachten op het reddingsteam. "Het was een vreemd gezicht, de gasten die wat zenuwachtig buiten stonden en de geheel ontspannen zeehond die binnen lag te pitten", schrijft de stichting.

Volgens Reddingsteam Zeedieren is het niet gek dat het dier daar terecht was gekomen. "Een grijze zeehond vind je op de gekste plekken" legt een medewerker uit. "Ze zoeken een rustplek en liggen soms ook midden op een terras of op de weg."

Niet schattig

De hotelgasten wilden nog wel graag van hun kamer gebruikmaken, dus moest de zeehond uit de kamer worden gehaald. "Hij was ondertussen best chagrijnig geworden door zijn verstoorde beautyslaap," aldus de stichting Dierenwelzijn Zeeland

De grijze zeehond is bijtgraag en ondanks zijn schattige uiterlijk geen dier om zomaar aan te raken. Hij is meegenomen en op een veilige, rustigere plek uitgezet.

De Zweedse politie zegt nog geen beeld te hebben van wat de schutter bezielde die gistermiddag om zich heen schoot op een school. Wel gaat de politie er vooralsnog van uit dat hij geen terroristisch motief had en ook bendegeweld wordt uitgesloten.

Op een persconferentie maakte de politie bekend dat bij de schietpartij op de school voor volwassenenonderwijs in Örebro, in Midden-Zweden, elf mensen om het leven zijn gekomen, onder wie de schutter. De politie trof hem dood aan en vermoedt dat hij na de aanslag zelfmoord pleegde.

Nog niet alle doden zijn geïdentificeerd. Zes mensen raakten zwaargewond van wie er vijf aan schotwonden zijn geopereerd. Twee zwaargewonden liggen nog steeds op de intensive care.

Ooggetuigen zeggen dat de dader, van wie de identiteit nog niet bekend is gemaakt, met automatische wapens schoot, terwijl zij zich verscholen in de klaslokalen in het gebouw.

Handelde alleen

Politie denkt dat de dader alleen handelde, maar onderzoekt nog steeds of er meerdere personen betrokken zijn. Over de schutter is bekend dat hij geen strafblad had. Ook was hij onbekend bij de politie. Premier Kristersson sprak gisteren van de ergste schietpartij in de geschiedenis van Zweden.

Een vrouw vertelt aan Zweedse media dat ze een dag na de schietpartij nog steeds het bloed ruikt dat in het schoolgebouw lag. Zelf is ze ook gewond geraakt. In eerste instantie had ze geen idee wat er aan de hand was. Toen ze zich realiseerde dat er werd geschoten, rende ze in paniek weg. "Ik begon keihard te schreeuwen. Ik vreesde voor mijn leven en dat van mijn klasgenoten."

Ook een van de leraren die tijdens de schietpartij in het gebouw was, doet zijn verhaal. "Eerst hoorde ik gebonk. Ik dacht dat er werd gevochten." Daarna zag hij studenten door het gebouw rennen, zoekend naar dekking.

Deur gebarricadeerd

"We hebben toen stoelen en tafels tegen de deur van de kamer gezet en barricadeerden ons daar. De schoten waren vlak voor de deur te horen." Hij hoorde ongeveer twintig schoten. Uren later kwam de politie het gebouw binnen en werd de leraar samen met andere medewerkers en studenten bevrijd. "Ik keek naar beneden en er was overal bloed. De hele gang was gevuld met bloed."

Vanwege het bloedbad hangen alle vlaggen op Zweedse overheidsgebouwen vandaag halfstok. De Zweedse koning en koningin brengen vanmiddag een bezoek aan Örebro. Daar zullen ze naar de school gaan en een herdenkingsdienst bijwonen.

Sywert van Lienden en zijn zakenpartners Bernd Damme en Camille van Gestel moeten 20,7 miljoen euro terugbetalen aan de Stichting Hulptroepen Alliantie. Dat heeft de rechtbank in Amsterdam besloten in de mondkapjeszaak.

Dat bedrag is de winst die Van Lienden en zijn compagnons maakten na een deal met de overheid om mondkapjes te leveren. Volgens de rechter handelden zij als bestuurder niet in het belang van de stichting. "Zij hebben hun persoonlijk belang om geld te verdienen aan de mondkapjesovereenkomsten zwaarder laten wegen dan het belang van de SHA en ten koste van deze vrijwilligersorganisatie een miljoenenwinst opgestreken", aldus de rechter.

De Staat had in de zaak het geld ook opgeëist, maar de rechter heeft besloten dat het geld niet de Staat, maar de stichting toekomt. De stichting heeft aangegeven het geld te willen besteden aan goede doelen, zoals de Stichting Long Covid.

Staat niet bedrogen

Volgens de rechter heeft de Staat niet bewezen dat die bedrogen is. Daarom heeft de overheid geen recht op het geld. Bij het ministerie van Volksgezondheid was bekend dat de mondkapjesdeal werd gesloten met een commerciële bv van het drietal, zegt de rechter.

"Uit alle informatie in het dossier valt niet op te maken dat de Staat het belangrijk vond of en, zo ja, hoeveel winst een leverancier zou kunnen maken en ook niet waar die winst vervolgens terecht zou komen."

Sywert van Lienden reageert via X. Daar zegt hij dat de rechter helder is over dat er geen sprake was van dwaling of bedrog richting het ministerie van Volksgezondheid.

Ook zegt Van Lienden dat hij nog niet heeft besloten of hij in hoger beroep gaat. "Hoewel een hoger beroep voor de hand ligt, nemen we eerst de tijd om het vonnis grondig te bestuderen."

De 20,7 miljoen is een voorschot op de schade die de stichting leed. Wat Van Lienden en zijn compagnons uiteindelijk precies moeten terugbetalen, wordt nog vastgesteld in een aparte procedure.

De stichting en haar advocaat willen niet reageren op de uitspraak. De oud-medewerkers van de stichting wel, die deden met eigen advocaten ook mee aan deze rechtszaak. "Het vonnis is een belangrijke mijlpaal in de strijd van de oud-medewerkers tegen de misstanden van Van Lienden, Damme en Van Gestel", zeggen advocaten Marcel Evers en Guillaume Creijghton. "Het vonnis maakt ook korte metten met de argumenten waarmee Van Lienden en Van Gestel hun daden achteraf, en nog steeds, proberen goed te praten."

De uitspraak van de rechter betekent niet dat de miljoenen nu meteen vrijkomen voor de stichting, want er loopt ook nog een andere rechtszaak tegen Van Lienden en zijn compagnons, bij de strafrechter. In die zaak heeft het Openbaar Ministerie ook beslag laten leggen op de miljoenen en dat beslag blijft voorlopig bestaan.

Netflix lijkt zijn handen af te trekken van actrice Karla Sofía Gascón, die is genomineerd voor een Oscar. Over de hoofdrolspeelster in de film Emilia Pérez is ophef ontstaan vanwege oude berichten op sociale media, waarin ze racistische en islamofobe uitlatingen zou hebben gedaan. De filmproducent heeft haar uit de campagne in aanloop naar de Oscars verwijderd.

Gascón zou bijvoorbeeld hebben gezegd dat George Floyd, die door politiegeweld om het leven kwam, een "drugsverslaafde oplichter" was en dat de islam een "broeinest van infecties voor de mensheid aan het worden is". Ook zou ze complottheorieën over coronavaccinaties hebben verspreid. Haar account op X is inmiddels niet meer actief.

In een interview met CNN over de ophef zegt Gascón dat ze geen racist is en niemand kwaad heeft gedaan. Desgevraagd vertelt ze ook dat ze niet heeft overwogen om zich terug te trekken als genomineerde. "De nominatie is een waardering voor het werk dat ik heb geleverd." Op Instagram zegt Gascón dat men de cancelcultuur op haar wil loslaten en dat niemand ooit gevraagd heeft wat ze bedoelde met haar berichten.

Uit het promotiemateriaal

In de aanloop naar de uitreiking van de filmprijzen zijn er allerlei etentjes en shows binnen de filmindustrie, waar volop campagne wordt gevoerd voor de Oscars. De bedoeling was dat Gascón daar ook zou zijn, maar volgens bronnen van het Amerikaanse amusementstijdschrift Variety dekt Netflix de kosten daarvan niet meer.

Afbeeldingen van de actrice zijn zo veel mogelijk uit het promotiemateriaal gehaald en in plaats daarvan worden haar tegenspelers Zoe Saldaña en Selena Gomez naar voren geschoven. Saldaña is genomineerd voor de Oscar voor beste actrice in een bijrol.

Karla Sofia Gascón was relatief onbekend tot ze de hoofdrol kreeg in Emilia Pérez. Ze speelt daarin een Mexicaanse drugsbaas die in transitie gaat om vrouw te worden. Met haar nominatie schreef ze geschiedenis als eerste trans persoon die kans maakt op een Oscar.

De film is genomineerd voor dertien Oscars. De film Emilia Pérez sleepte dit jaar ook al vier Golden Globes in de wacht.