NOS Nieuws - Algemeen

In Duitsland zijn vanmorgen voor het eerst 28 Afghanen op het vliegtuig naar Afghanistan gezet. Dat meldt tijdschrift Der Spiegel. Het gaat om veroordeelde criminelen.

Duitsland had al langer plannen om Afghanen met een criminele achtergrond uit te zetten. Het is voor het eerst sinds de machtsovername van de Taliban in Afghanistan in 2021 dat dit nu weer gebeurt.

Vanmorgen in alle vroegte vertrok een vliegtuig van Qatar Airways vanaf Leipzig naar de Afghaanse hoofdstad Kabul, met daarin onder meer een arts en vluchtbegeleiders. De Afghanen aan boord zijn uit verschillende delen van Duitsland naar het vliegveld gebracht. Sommigen zaten in de gevangenis. Volgens Der Spiegel kreeg iedereen 1000 euro mee.

Het uitzetten van criminelen naar het land van herkomst is in Duitsland al langere tijd onderwerp van gesprek. De regering kijkt daarbij vooral naar mensen uit Syrië en Afghanistan. Onder meer de recente aanslagen met messen in Solingen en Mannheim zijn daar volgens Der Spiegel aanleiding voor.

Bij de aanslag in Solingen werd een 26-jarige Syriër aangehouden met een tijdelijke verblijfsvergunning, die in een vluchtelingenopvang woonde. In Mannheim is een 25-jarige Afghaan verantwoordelijk voor de aanslag. Hij woonde ook als asielzoeker in Duitsland.

Begin juni zei bondskanselier Scholz al Afghanen en Syriërs die veroordeeld zijn voor zware misdrijven op het vliegtuig te willen zetten. Ook het verheerlijken van terrorisme is voor de Duitse autoriteiten reden tot uitzetting.

De Duitse regering heeft volgens bronnen aan Der Spiegel niet zelf met de Taliban gesproken, mede omdat iedere vorm van onderhandeling internationaal gevoelig ligt.

Qatar, dat wel goede banden onderhoudt met de Taliban, heeft volgens Der Spiegel een rol gespeeld in de onderhandelingen met de Taliban.

Schiphol gaat de komende vijf jaar 6 miljard euro investeren om de arbeidsomstandigheden, dienstverlening en infrastructuur van de luchthaven te verbeteren. Het gaat volgens Schiphol om het grootste investeringsplan ooit in de geschiedenis van de luchthaven.

Topman Pieter van Oord stelt dat Schiphol onder meer de bagagekelder, klimaatinstallaties, roltrappen, vliegtuigopstelplaatsen en taxibanen onder handen gaat nemen. Tegelijk moeten de arbeidsomstandigheden van alle medewerkers worden verbeterd. Eerder stak Schiphol al 3 miljard euro in uitbreiding en verbetering van de terminals.

Schiphol maakte het plan vanmorgen bekend bij de presentatie van de cijfers over de eerste zes maanden van dit jaar. Daarin vervoerde de luchthaven met 31,8 miljoen ruim 10 procent meer passagiers dan een jaar eerder. Onderaan de streep bleef een nettowinst van 224 miljoen over.

Minister Madlener van Infrastructuur en Waterstaat reageert verheugd op het besluit van Schiphol om miljarden te investeren in betere arbeidsomstandigheden. "Het is uiterst belangrijk dat Schiphol de faciliteiten op orde heeft. Het is zwaar werk", aldus de minister.

Zorgen

Topman Van Oord heeft ook zorgen over Schiphol. Hij spreekt van een succesvolle meivakantie, waarin reizigers "helaas niet werden geholpen door de staat van de infrastructuur" op Schiphol. "Dat is op dit moment verre van wat we als kwaliteitsluchthaven in Nederland willen bieden."

Hij noemt het investeringsplan van 6 miljard euro cruciaal. "Om de tevredenheid van onze passagiers en goede dienstverlening aan onze luchtvaartmaatschappijen terug te brengen."

Zo kampt Schiphol nog altijd met een groot personeelstekort. Eerder bleek uit een enquête van vakbond FNV dat een groot deel van de werknemers, zoals beveiligers en bagage-afhandelaren, zich zorgen maakt over de werkdruk, het ziekteverzuim en veiligheidsrisico's.

Kofferchaos

Ook zal er worden geïnvesteerd in een betere bagageafhandeling. Twee jaar geleden haalde Schiphol nog het nieuws met flinke problemen, toen duizenden koffers achterbleven op de luchthaven en veel passagiers een tijdlang moesten zoeken naar hun bagage.

Onlangs haperde het systeem weer, en dat leidde opnieuw tot honderden achtergebleven koffers en veel gefrustreerde reizigers.

Geen krimp

"Hoewel het bemoedigend is om te zien dat onze financiële resultaten verbeteren, zijn onze algehele financiële prestaties nog niet naar onze tevredenheid", zei financieel directeur Robert Carsouw in een toelichting. "Het realiseren van onze ambities vereist een aanzienlijke toename en versnelling van onze operationele kasstromen, zonder de focus op onze concurrentiepositie te verliezen."

Het vorige kabinet wilde Schiphol aanvankelijk in twee stappen laten krimpen. Vanaf eind 2023 moest er naar maximaal 460.000 vluchten per jaar worden gegaan en dan later naar 440.000. In november vorig jaar werd dat plan in de ijskast gezet, omdat het juridisch op bezwaren stuitte. Ook de Hoge Raad bepaalde vorige maand dat het kabinet niet zomaar het aantal vluchten kan verminderen.

Zondag gaat de Klassieker Feyenoord-Ajax niet door omdat agenten staken. Ze eisen behoud van het vroegpensioen. Vijf vragen over wat er op het spel staat.

Vroegpensioen: bestaat dat nog?

In de jaren 70 was de werkloosheid hoog in Nederland en werd de regeling Vervroegde uittreding (VUT) in het leven geroepen. Als je eerder stopt, krijg je via je werkgever een maandelijkse uitkering tot aan je pensioen. Zo moest er plek ontstaan voor jongeren op de arbeidsmarkt.

"Een aanbod dat je amper kan afslaan," zegt hoogleraar economie Marike Knoef over de populaire VUT. Volgens Knoef, ook verbonden aan de SER en pensioendenktank Netspar, heeft de VUT alleen niet het gewenste effect gehad. "Het heeft er niet toe geleid dat jongeren makkelijker werk vonden of sneller doorstroomden."

Door de vergrijzing was de VUT niet langer houdbaar en daarom maakte het kabinet-Balkenende II er in 2006 een einde aan. Eerder stoppen met werken kon nog wel via de Regeling Vervroegd Uittreden (RVU), maar vanaf nu zou een werkgever fors belasting betalen over het eerder laten gaan van medewerkers.

Wat is de inzet van de vakbond nu?

Met die werkgeversbelasting wordt het vroegpensioen in feite de nek omgedraaid, in ieder geval voor mensen die niet zelf een extra zakcentje hebben.

Tot 2021. Een stakingsgolf leidde ertoe dat de werkgeversbelasting op vroegpensioen tijdelijk werd afgeschaft, van 2021 tot en met 2025. Hierdoor kunnen mensen met een zwaar beroep maximaal drie jaar lang voor de pensioengerechtigde leeftijd een uitkering van zo'n 1500 euro krijgen. Wat een zwaar beroep is bepalen werkgevers en werknemers onderling zelf per sector.

Nu eist de vakbond dat de regeling permanent wordt. Juist mensen met een relatief laag salaris hebben vaak een zwaar beroep, redeneert de vakbond.

Waarom horen we vooral de politieagenten over vroegpensioen?

"We zijn gewoon heel goed georganiseerd," zegt Ramon Meijerink, waarnemend voorzitter van politievakbond ACP. "Daarnaast hebben wij aan de CAO-tafel detailleerde afspraken gemaakt over het vroegpensioen."

Zo hanteert de politie een puntensysteem voor wat wel of niet als zwaar beroep wordt gezien. Onregelmatigheid, fysieke zwaarte en emotionele belasting zijn zaken die meetellen. Van de 90 politiefuncties zijn er 58 bestempeld als zwaar. Daar zitten agenten bij, maar ook beveiligers, korpschefs en directeuren.

Vakbond FNV pleit voor een vergelijkbare puntensysteem bij andere sectoren. Knoef vindt het een goed idee dat wordt geprobeerd om een "zwaar beroep" te definiëren. Toch ziet ze nadelen: "We moeten juist nadenken over hoe we het werk minder langdurig zwaar kunnen maken. Zo'n predicaat "zwaar beroep", kan er juist voor zorgen dat je langer blijft hangen als dat een voordeel met zich meebrengt."

Willen mensen eigenlijk wel eerder met pensioen?

Het ontmoedigen van het vroegpensioen is gelukt, want de gemiddelde pensioenleeftijd loopt sinds het afschaffen van de VUT op. Sterker nog, het aantal mensen dat doorwerkt na het bereiken van hun AOW-leeftijd neemt zelfs toe.

Daar heeft de tijdelijke, fiscaal aantrekkelijke RVU geen verandering in aangebracht. Van 2021 tot 2024 maakten 27.000 mensen gebruik van de regeling, meldt het ministerie van Sociale Zaken.

Dat de regeling niet zo veel wordt gebruikt zegt niet zo veel, denkt Knoef. Het betekent niet dat er geen behoefte is aan eerder stoppen met werken. "Het kan ook betekenen dat het voor mensen met een relatief laag inkomen nog steeds niet financieel haalbaar is om drie jaar te moeten leven van een uitkering ter hoogte van een AOW."

Ze maakt zich zorgen mensen met een zwaar beroep en wijst op UWV-cijfers over toenemend verzuim bij 60-plussers. Ook het feit dat de gezonde levensverwachting van rijkere en armere Nederlanders steeds verder uit elkaar loopt, baart haar zorgen.

Toch denkt zij aan een andere oplossing: "Werkgevers moeten samen met werknemers op zoek naar passend werk en duurzame inzetbaarheid."

Wat gaat er nu gebeuren?

GroenLinks-PvdA en de SP willen dat de RVU wordt verlengd, zodat het voor werkgevers aantrekkelijk blijft om mensen eerder te laten vertrekken. Minister Van Hijum van Sociale Zaken heeft aangegeven niet afwijzend tegenover dit plan te staan.

Desondanks staan er meerdere stakingen gepland. Er wordt dus geen politie ingezet bij Feyenoord - Ajax en op 10 september staken de gemeentelijke bus- en tramchauffeurs. Een dag later zijn de NS en het streekvervoer aan de beurt.

Huishoudens betaalden in augustus nog altijd meer voor hun boodschappen, vaste lasten en andere aankopen. De prijzen stegen deze maand met 3,6 procent, blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Dat is weliswaar minder dan de 3,7 procent uit juli, maar ligt nog altijd ver boven het gewenste doel van 2 procent.

In augustus werden vooral voedingsmiddelen, dranken en tabak iets duurder. Ook moest iets meer worden betaald voor diensten. De inflatie koelde in augustus enkel iets af, omdat energie flink goedkoper werd.

Somber over portemonnee

Door onder meer de stijgende lonen gaan de meeste mensen er dit jaar waarschijnlijk wel op vooruit, zo bleek eerder uit een nieuwe raming van het Centraal Planbureau (CPB). Verder groeit de economie dit jaar door de plannen voor lastenverlichting uit het hoofdlijnenakkoord van het nieuwe kabinet verrassend stevig, met 1,6 procent.

Toch blijven consumenten somber over hun portemonnee, blijkt weer uit het economisch maandbericht over augustus van het CBS. Zij waren deze maand net zo negatief als in juli. Producenten waren juist iets positiever gestemd. Toch ligt het vertrouwen van zowel consumenten als producenten onder het gemiddelde van de afgelopen twintig jaar.

Rente

Omdat de inflatie begin dit jaar flink daalde, besloot de Europese Centrale Bank (ECB) in juni de rente van een recordstand van 4 procent te verlagen naar 3,75 procent. Over twee weken neemt de ECB een besluit of de rente verder omlaag kan. Vanmorgen bleek dat de inflatie in de gehele eurozone is gedaald naar 2,2 procent. In juli was dit nog 2,6 procent.

Goedemorgen! Voor de laatste keer gaat vandaag de A2 bij Utrecht vanaf vrijdag dicht vanwege grootschalige werkzaamheden. En op de Paralympische Spelen start het atletiektoernooi.

Eerst het weer: de dag begint vrij bewolkt en in het zuidoosten valt af en toe een bui. In de loop van de dag krijgt de zon steeds meer ruimte en bij een zwakke tot matige noordoostenwind wordt het maximaal 23 graden.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. En hier zie je waar wordt gewerkt aan het spoor.

Wat kan je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Na een lang nachtelijk overleg, dat tot 4.00 uur duurde, zijn de vier coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB akkoord met de begrotingsplannen voor 2025 van het kabinet. Premier Schoof zei in een korte verklaring dat hij blij was met een goed resultaat te kunnen komen.

"Ik heb geconstateerd dat de voorstellen van het kabinet echt op steun kunnen rekenen van de vier dragende partijen van dit kabinet", aldus Schoof. Hij wilde niets inhoudelijks zeggen over de plannen.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Steeds meer landen nemen wettelijke maatregelen om werknemers recht op rust te geven. Volgens vakbonden is het tijd dat dit in Nederland ook gebeurt. Bij dit bedrijf gaan de bureaus om 18.00 uur omhoog:

Fijne dag!

In Roermond heeft een grote brand gewoed in een woonhuis. De vlammen kwamen uit het dak. De politie gaat uit van opzet: het vuur is waarschijnlijk aangestoken bij auto's die voor het huis geparkeerd stonden. Tegen 06.00 uur gaf de brandweer het sein brand meester.

Het is niet duidelijk of er tijdens de brand mensen in het huis waren. De brandweer probeerde daar duidelijkheid over te krijgen, maar het was vanochtend nog niet veilig genoeg om in de woning te zoeken. De politie zoekt met een drone naar mogelijke slachtoffers en heeft de woning afgezet voor onderzoek.

"De politie heeft de woning aangemerkt als plaats delict. Dat betekent dat de politie een onderzoek naar de toedracht van de brand zal doen. Het huis kan momenteel niet worden onderzocht op eventuele vermisten", zegt een woordvoerder van de brandweer tegen L1 Nieuws.

De vlammen kwamen uit het dak:

De woning en de auto's kunnen als verloren worden beschouwd. Wat er precies is gebeurd, wordt nog onderzocht. Volgens de brandweer hebben omwonenden een explosie gehoord voordat het vuur uitbrak. "De pui van het slaapkamerraam lag op straat en dat gebeurt niet zomaar."

De brandweerwoordvoerder laat weten dat er een gasfles in de woonkamer is gevonden. "Die is gekoeld. Ook stonden er flessen in de achtertuin."

Gisteren waren er ook meerdere autobranden in Roermond. De politie onderzoekt of er een verband is tussen de branden van vannacht en die van gisteren.

De Democratische presidentskandidaat Kamala Harris heeft samen met haar vicepresidentskandidaat Tim Walz voor het eerst een groot televisie-interview gegeven. Op de nieuwszender CNN stelde politiek journalist Dana Bash het duo een keur aan vragen over hun beleidsvoornemens. In de antwoorden ging het veel over hun normen en waarden in de politiek.

Op de vraag wat haar plannen zijn op dag 1 van haar presidentschap, kwam Harris met een hele waslijst waaronder het opnieuw invoeren van de kinderbijslag en meer investeringen in kleine bedrijven om de middenklasse te versterken.

Bekijk hier een deel van het interview:

Ook viel Harris haar Republikeinse tegenstander Trump aan, onder meer op diens aanpak van de coronacrisis toen hij president was.

Harris werd bevraagd naar haar gewijzigde standpunt over het winnen van schaliegas. Eerder zei ze nog dat ze een verbod wilde, maar daar staat ze nu niet meer achter. Ze zou hebben gezien dat het nemen van maatregelen om klimaatverandering tegen te gaan ook kan zonder een verbod.

Waarden niet veranderd

Toen ze gevraagd werd over de aanpak van illegale immigratie zei ze dat ze de wet zal handhaven, daar waar ze eerder nog pleitte voor het "decriminaliseren" van mensen die de grens oversteken zonder verblijfsvergunning.

Immigratie en de Amerikaanse energievoorziening gelden als belangrijke thema's in de verkiezingen en worden door de Republikeinen gebruikt om Harris mee aan te vallen. Harris benadrukte dat ze weliswaar andere standpunten heeft ingenomen maar dat haar onderliggende waarden niet zijn veranderd.

Tim Walz werd geconfronteerd met verwijten dat hij de indruk zou hebben gewekt dat hij als militair in oorlogsgebieden heeft gediend. Walz erkende dat hij wellicht niet precies is geweest in zijn woordkeuze. En benadrukte dat hij weet wat er leeft bij militairen en dat hij niet wegloopt voor fouten die hij in het verleden heeft gemaakt.

Harris prees haar voorganger Joe Biden in het interview. Ze vertelde hoe ze op een zondag werd gebeld door Biden. Volgens Harris was het meteen duidelijk dat Biden haar zou steunen in haar kandidatuur.

Staakt het vuren in Gaza

Harris hamerde op het belang van een staakt-het-vuren in Gaza. Ze zal Israël militair blijven steunen, zoals ze ook al zei bij de Democratische conventie die vorige week in Chicago werd gehouden. Maar tegelijkertijd komen er te veel onschuldige Palestijnen om in deze oorlog, zei ze.

Het interview was enkele uren eerder opgenomen in een café in de belangrijke swing state Georgia, waar Team Harris op campagne is.

De vier coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB steunen de begrotingsplannen voor 2025 van het kabinet. Na een lang nachtelijk overleg op het ministerie van Financiën, dat tot 04.00 uur duurde, gaf premier Schoof een korte verklaring waarin hij zei "blij" te zijn met een goed resultaat te kunnen komen.

"Ik heb geconstateerd dat de voorstellen van het kabinet echt op steun kunnen rekenen van de vier dragende partijen van dit kabinet", aldus Schoof.

Hij wilde niets inhoudelijks zeggen over de plannen:

Voorafgaand aan het overleg leek het erop dat de fractieleiders Wilders, Yesilgöz, Omtzigt en Van der Plas vooral naar het overleg met Schoof en minister van Financiën Heinen waren gekomen om bijgepraat te worden over de begroting. Het kabinet heeft de plannen voor 2025 in relatief korte tijd, in vier dagen, in elkaar gezet.

Tijd

Duidelijk is, gezien het lange en nachtelijke overleg, dat er nogal wat werk is verricht om aan allerlei eisen van de vier partijen in de Tweede Kamer te voldoen. Schoof spreekt over een "ingewikkeld en complex" onderwerp, omdat het gaat over geld voor burgers en bedrijven en ook de overheidsfinanciën. "Daar moet je de tijd voor nemen en niet moeilijk over doen."

Vrijdag zal het kabinet in de ministerraad de begroting formeel afhandelen en daarna gaat die naar de Raad van State.

Het is nog onduidelijk of er vandaag of de komende dagen ook allerlei inhoudelijk nieuws over naar buiten komt. De begroting wordt namelijk officieel pas op Prinsjesdag openbaar gemaakt, dat is over bijna drie weken op de derde dinsdag van september. Maar in de tijd dat de stukken voor de officiële publicatie worden voorbereid, lekt er vaak al nieuws over uit.

Uitwerking

Het is de eerste begroting van het kabinet-Schoof en zal in grote lijnen een eerste uitwerking van het hoofdlijnenakkoord zijn dat de leiders van PVV, VVD, NSC en BBB in mei hebben gepresenteerd. Daarin is bijvoorbeeld afgesproken dat de lasten op arbeid worden verlicht en dat er meer wordt gedaan voor het bedrijfsleven. De accijns op brandstof blijft gelijk.

Verder zijn er voorstellen te verwachten om de armoede te bestrijden en misschien wordt de regeling vroegpensioen voor zware beroepen verlengd. Om dit allemaal te betalen zal een eerste stap worden gezet met bezuinigingen op bijvoorbeeld het ambtenarenapparaat en ontwikkelingssamenwerking.

Overigens presenteert Schoof medio september het regeerakkoord, waar de grotere voorstellen op het gebied van bijvoorbeeld asiel, stikstof en de woningmarkt zijn uitgewerkt voor de komende drie jaar.

De vier partijen waren woensdag ook al op het ministerie om te praten over de concept-plannen die het kabinet voor 2025 heeft bedacht. Het is een extraparlementair kabinet waar de coalitiepartijen in de Tweede Kamer op een grotere afstand staan van het kabinet, dus vooraf overleg is niet perse nodig. NSC-leider Omtzigt vindt het overleg vooraf "heel logisch". "Je kunt de plannen niet blind de Tweede Kamer in slingeren."

De steun van de vier coalitiepartijen is noodzakelijk voor het kabinet-Schoof, omdat er anders geen meerderheid is en de plannen niet uitgevoerd kunnen worden.

Acht Zweedse jongeren zijn naar een ziekenhuis gebracht nadat ze gewond waren geraakt bij een blikseminslag op een voetbalveld. Verschillende Zweedse media berichten daarover.

De jongens waren bij een voetbaltraining in de stad Lidingö, iets ten noorden van Stockholm. Wat er precies is gebeurd, is nog niet helemaal duidelijk. Maar ze stonden waarschijnlijk te schuilen voor de regen onder een boom toen de bliksem insloeg.

Zeker acht jongens moesten naar een ziekenhuis worden gebracht. Drie van hen zouden er slecht aan toe zijn.

Volgens een getuige klonk de inslag alsof er een bom afging. Na de inslag kwam een grote hulpactie op gang. Twee jongens zijn met een helikopter naar een ziekenhuis gebracht.

Het overleg tussen de coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB met premier Schoof en minister Heinen van Financiën over de begrotingsplannen voor 2025 is nog steeds bezig. Rond 18.00 uur kwamen de fractievoorzitters aan op het ministerie van Financiën om de voorstellen van het kabinet te bespreken.

NSC-leider Omtzigt en VVD-leider Yesilgöz kwamen lopend aan en zeiden tegen de wachtende journalisten dat ze op een goede afloop vertrouwden. De VVD-leider zei vooral te willen weten "of de werkende Nederlanders meer geld in hun portemonnee" zouden krijgen.

Afstand

De verwachting was dat het overleg rond 21.00 uur klaar zou zijn en dat het een soort bijpraatsessie zou zijn. Het is namelijk een extraparlementair kabinet waar de coalitiepartijen in de Tweede Kamer op een grotere afstand staan van het kabinet. Nu de fractievoorzitters zo lang binnen zitten, lijkt het er steeds meer op dat er toch onderhandeld wordt en dat de partijen onderdelen willen aanpassen en aanscherpen. Wat er precies binnen gebeurt, is onbekend.

Voorzichtiger

Het kabinet heeft de afgelopen twee weken de nieuwe begroting voor 2025 gemaakt. Premier Schoof wil vrijdag klaar zijn en zei donderdag "er grotendeels" uit zijn. Minister Heinen van Financiën was iets voorzichtiger en zei wel dat "de devil in the details" zit, en dat betekent dat in details ingewikkeld zijn en problemen kunnen veroorzaken.

Om zeker te zijn van voldoende steun van de vier coalitiepartijen in de Tweede Kamer zijn de vier partijleiders gevraagd te kijken naar de beoogde plannen van het kabinet-Schoof voor burgers en bedrijven in 2025.

Uitgang

Woensdagavond was er ook al een overleg en toen zei Omtzigt na afloop dat hij een stevige aanpak van armoede wilde. PVV-leider Wilders en BBB-leider Van der Plas gingen via een andere uitgang naar buiten en stonden de pers niet te woord.

De betrokkenheid van prinses Laurentien bij de hersteloperatie Toeslagen heeft drie jaar geleden al voor conflicten gezorgd met ambtenaren van het ministerie van Financiën. Dat schrijft NRC op basis van gesprekken met meer dan twintig betrokkenen en inzage in documenten. Tot nu was alleen bekend dat er problemen waren met de rol van de prinses als medevoorzitter van de Stichting (Gelijk)waardig Herstel.

Woensdag maakte de schoonzus van koning Willem-Alexander, bekend dat ze onmiddellijk stopt met haar werk als voorzitter van deze stichting, die zich sinds vorig jaar bezighoudt met een alternatieve afhandeling van de toeslagenaffaire. "Het allerlaatste dat ik wil is dat het om mij gaat en mensen en organisaties die me aan het hart gaan in verlegenheid te brengen", liet de prinses weten.

De prinses raakte de aflopen maanden steeds meer in opspraak. Ze uitte bijvoorbeeld in het openbaar stevige kritiek op de manier waarop het ministerie van Financiën omgaat met getroffen toeslagenouders. Ook zijn er berichten naar buiten gekomen over het optreden van de prinses, waarbij de term 'grensoverschrijdend gedrag' viel.

Staatssecretaris greep in

Uit het onderzoek van NRC blijkt dat prinses Laurentien al in 2021, dus eerder dan bekend was, botste met ambtenaren van het ministerie en andere betrokkenen. Het ging toen over een regeling voor kinderen van getroffen toeslagenouders.

Een stichting van Laurentien, Missing Chapter Foundation, was met het ministerie bezig een een zogenoemde kindregeling op te zetten. Over allerlei zaken ontstond volgens de krant onenigheid, zoals de inhoudelijke stempel die de prinses wilde drukken op de totstandkoming van de regeling. De krant schrijft dat de prinses de ambtenaren een gebrek aan respect verweet. En ze zou zich denigrerend hebben uitgelaten naar de ambtenaren.

Voormalig staatssecretaris Van Huffelen van Toeslagen zou hebben ingegrepen. Zij besloot dat de prinses alleen nog met twee ambtenaren van het ministerie contact mocht hebben, schrijft de krant op basis van interne stukken. Maar de situatie verbeterde hierdoor niet volledig en zeker één ambtenaar zou de staatssecretaris hebben gevraagd om meer maatregelen tegen de prinses.

In NRC reageert prinses Laurentien op de nieuwe beschuldigingen. Ze herkent zich niet in de situaties schrijft de krant. Ook ontkent ze met de staatssecretaris te hebben gesproken over conflicten of haar werkwijze. Volgens haar stichting is de prinses er juist in geslaagd het vertrouwen van kinderen uit de toeslagenaffaire weer te herstellen.

ADO Den Haag en de regionale omroep West hebben besloten weer samen te werken. Vorige maand besloot de voetbalclub om journalisten van de zender niet langer te woord te staan. Aanleiding was een artikel van Omroep West dat het afgelopen seizoen beschreef.

De club zei dat in het artikel onjuistheden stonden die de club schade toebrachten. Omroep West sprak dat tegen en het is niet duidelijk geworden waar de voetbalclub op doelde.

Volgens Omroep West is er de afgelopen weken meerdere keren gesproken tussen de club en de omroep. Dat heeft ertoe geleid dat de "sanctie" van de club van tafel is. De hoofdredacteur is blij dat het conflict is opgelost: "Dat we er nu weer tegenaan kunnen is voor beide partijen natuurlijk het beste."

Ook de voetbalclub is blij dat het conflict is bijgelegd en benadrukt dat het goed nieuws is voor supporters die niet bij de wedstrijd zijn en zo alsnog op de hoogte blijven van het spel van hun club.

Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken is akkoord met de levering aan Nederland van twee Patriot-lanceerinrichtingen, Patriot-apparatuur en upgrades voor apparatuur die al in Nederland is. Het nieuwe materieel kost Nederland zo'n 200 miljoen euro.

Het Amerikaans parlement moet de order nog goedkeuren. In de brief waarin het Congres op de hoogte wordt gebracht, staat dat Nederland met de levering zijn eigen defensie kan versterken, regionale bedreigingen het hoofd kan bieden en operaties met bondgenoten kan ondersteunen.

Met de levering zijn ook Amerikaanse belangen gediend, zegt het ministerie, omdat Nederland aan de politieke stabiliteit en economische vooruitgang in Europa bijdraagt.

Drie vuureenheden

Het Patriot-luchtverdedigingssysteem kan helikopters, bemande en onbemande vliegtuigen, ballistische raketten en kruisraketten uitschakelen tot een hoogte van ongeveer 20 kilometer en tot een afstand van 60 kilometer. Nederland heeft drie vuureenheden met elk een eigen radar, vuurleidingscentrale en meerdere lanceerinrichtingen.

Vorig jaar leverde Nederland twee lanceerinrichtingen aan Oekraïne, afkomstig uit de reserve. Het is onduidelijk of de aanvraag voor nieuwe als vervanging van deze moet worden gezien.

Drie politieagenten zijn gewond geraakt bij een confrontatie met supporters van de Poolse voetbalclub Jagiellonia Białystok. Dat gebeurde in het centrum van Amsterdam. Ze zijn behandeld in een ziekenhuis, laat de politie weten. Drie Poolse verdachten zijn aangehouden. Ook twee Ajax-supporters moesten mee naar het bureau vanwege belediging.

Volgens de politie sloeg de vlam in de pan toen agenten Poolse supporters controleerden op drugs en wapens en iemand aanhielden. In de Warmoesstraat en even verderop op de Dam werden agenten door een grote groep Poolse fans belaagd.

Op beelden van AT5 is te zien dat een groep supporters stoelen naar agenten en een bus van de Mobiele Eenheid gooit. Ook hebben de supporters pepperspray naar de agenten gespoten. Agenten hebben vervolgens hun wapenstok gebruikt ook ook pepperspray. Het werd volgens de politie weer rustiger door de inzet van de Mobiele Eenheid.

Veiligheidsrisicogebied

Het gebied rond de Arena is daarna aangewezen als veiligheidsrisicogebied. Iedereen in het gebied mocht preventief gefouilleerd worden.

Een van de gearresteerden had vuurwerk bij zich en droeg een trui met daarop de letters ACAB, dat staat voor 'all cops are bastards'. Een andere aangehouden supporter was betrokken bij de vechtpartij op de Dam. Hij had een zogenoemde ploertendoder bij zich; een uitschuifbare wapenstok met een verzwaard uiteinde. Het wapen is in Nederland verboden.

De agenten zijn in het ziekenhuis onderzocht, aldus een woordvoerder. Hij kan niets zeggen over de ernst van de verwondingen.

Ajax won de wedstrijd tegen Jagiellonia Białystok met 3-0 en heeft zich daarmee geplaatst voor de Europa League.

Auteur en journalist Lisette Lewin is op 85-jarige leeftijd overleden. Ze was onder meer bekend van haar reisreportages, maar schreef ook romans.

Lewin begon als freelancejournalist bij kranten en tijdschriften, zoals de Volkskrant en Vrij Nederland. In 1983 verscheen haar eerste boek Het clandestiene boek 1940-1945. Hierin inventariseerde zij boeken die illegaal verschenen in de Tweede Wereldoorlog.

Den Haag

De Joodse Lewin groeide op in Den Haag. Haar moeder werd in een Duits kamp vermoord. Haar vader en zij overleefden de oorlog wel. Ze schreef erover in haar debuutroman Voor bijna alles bang geweest die veel elementen van haar leven bevatte. Voor dat boek won zij in 1990 de Gouden Ezelsoor, de prijs voor het best verkopende literaire debuut.

Nijgh & Van Ditmar, dat meerdere boeken van haar publiceerde, zegt dat de schrijfster zich in haar werk "een nieuwsgierig, fijnzinnig observator, met een scherp oog voor detail en het absurde" toonde. "We zullen haar missen."

Andere boeken die ze schreef, zijn onder meer de oorlogsroman Een hart van prikkeldraad (1992), Vorig jaar in Jeruzalem (1996), een verslag van haar reis naar Israël, maar ook een verslag van haar eigen zoektocht naar haar Joodse identiteit.

Holocaust-getto

In Herfstreis naar Dantzig (1997) schreef ze over een reis naar de Poolse stad waar haar vader lang had gewoond en gewerkt. Haar laatste roman Bach onder de palmen verscheen in 2012. Hoewel ze net als in Voor bijna alles bang geweest fictieve namen voor haar personages gebruikte, was duidelijk dat het ging over haar zoektocht in Zuidoost-Azië naar de broer van een goede vriendin van haar.

Hoewel ze schreef over de oorlog en haar Joodse identiteit wilde ze niet uitsluitend als oorlogsslachtoffer gezien worden, vertelde zij in een gesprek met NRC in 1999. "Ik word graag uitgenodigd voor literaire avonden en toch weiger ik te komen zodra ik merk dat ze me niet als schrijfster willen maar als onderduikkind. Ik heb eens teruggeschreven dat ik graag voor ze wil optreden, maar dan op een avond over liefdesavonturen op een vakantiereis. Ik laat me niet opbergen in dat Holocaust-getto."

Een man van 67 uit Veghel is vrijgesproken van de moord op zijn vrouw in september vorig jaar. De vrouw werd door hem gewurgd met het snoer van een bedlampje in hun huis. De rechtbank oordeelt dat hij dat deed in zijn slaap en dat er dus geen sprake was van opzet. Het Openbaar Ministerie had twee weken geleden zeven jaar cel geëist voor doodslag.

De man belde na de wurging zelf de hulpdiensten. Hij bekende dat hij zijn vrouw om het leven heeft gebracht, maar heeft verklaard dat hij zich er niets van kan herinneren.

De kinderen van de man hebben altijd gezegd dat ze zich niet kunnen voorstellen dat hun vader zijn vrouw zou vermoorden. Zelf verklaarde de man dat zijn slaapstoornis een oorzaak zou kunnen zijn van de daad. Hij slikte eerder medicatie vanwege die slaapstoornis en had sinds hij daarmee was gestopt weer last van enge dromen.

Spieren niet verlamd

De man werd door twee neurologen onderzocht. Die konden niet uitsluiten dat er bij de man sprake was van spieractiviteit in zijn slaap. Ook leed hij aan geheugenverlies. De rechtbank vindt het aannemelijk dat de verdachte tijdens het incident leed aan de slaapstoornis RBD, een stoornis waarbij iemand slaapt maar de spieren niet of onvoldoende verlamd zijn.

"Volgens de neurologen, psycholoog en psychiater komt het bovendien oprecht over dat de man geen herinnering heeft aan het wurgen. Dit klopt volgens de neurologen met het gegeven dat iemand die in zijn slaap onder invloed van deze stoornis iets doet en dan niet gewekt wordt, daar geen herinnering aan kan hebben", aldus de rechtbank.

Omroep Brabant schrijft dat de man deze week al was vrijgelaten uit de gevangenis.

Vier extra kustwachtschepen, het patrouillevliegtuig en hulp van de politie, Rijkswaterstaat en de KNRM. Dit alles heeft ervoor gezorgd dat de Kustwacht de grote computerstoring bij het ministerie van Defensie goed door is gekomen.

Die storing leidde niet alleen bij de overheid tot problemen, maar ook bij hulpdiensten. Zo haperde het communicatie- en alarmeringssysteem van onder andere de Kustwacht.

Dinsdagavond laat werkten de telefoons van de Kustwacht al niet meer. Daardoor waren ze niet meer bereikbaar voor schepen in nood, maar ook niet voor de KNRM (Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij) en de luchtverkeersleiding. Gisteren laat in de middag werkten alle systemen pas weer. "Dat hebben we nooit eerder meegemaakt bij de Kustwacht", zegt Vincent Bosschaart, een van de leidinggevenden van de meldkamer.

De lucht in

Noodnummer 112 was tijdens de storing wel bereikbaar en hulpdiensten konden terugvallen op noodscenario's, waardoor er geen gevolgen waren voor de alarmering en de inzet. Ook de Kustwacht viel terug dus op zo'n noodplan.

Dinsdagavond werd er direct een soort noodnet opgezet langs de Nederlandse kust. Er werden vier extra kustwachtschepen de zee op gestuurd en ook het patrouillevliegtuig ging de lucht in. "De extra schepen konden alle berichten van het omringende scheepvaartverkeer ontvangen en die wel doormelden aan ons", legt Sjaco Pas uit. Hij geeft leiding aan het Opschalingsteam van de Kustwacht.

"Zo hadden we de hele kust, vanaf het zuiden tot aan het noorden, gedekt. Later zijn we ook onze partners gaan informeren, zoals de politie en Rijkswaterstaat. Zij hebben ook boten waarmee ze berichten van schepen kunnen ontvangen." Het vliegtuig vloog de hele nacht boven de kust heen en weer om signalen te ontvangen.

Gelukkig zijn er geen ernstige dingen gebeurd, zegt Pas. "Hopelijk zullen de mensen die hierover gaan, een dek hoger, dit zo spoedig mogelijk oplossen om herhaling te voorkomen."

Reserveradio's

Volgens Bosschaart was het een ernstige situatie, want zelfs de back-upsystemen stopten ermee. "Alle systemen zijn natuurlijk dubbel uitgevoerd", legt hij uit. Dat houdt in dat de Kustwacht een back-upsysteem heeft van de telefoon. Ook van alle radio's zijn er back-upsystemen en er zijn reserveradio's.

"Maar zelfs die vielen uit, want het wordt allemaal door hetzelfde systeem gekoppeld aan onze radiobedieningssystemen. Ook het telefoniesysteem loopt over dezelfde kabels. Als dat uitvalt, werken ook de back-upsystemen niet meer."

De Kustwacht houdt met allerlei systemen de zee en de lucht boven Nederland in de gaten. "En als zich situaties voordoen, moeten we zowel met de scheepvaart als de luchtvaart kunnen communiceren. Als die systemen uitvallen, stopt dat."

Zo was er onder andere geen contact meer mogelijk met schepen via de marifoon. Alle schepen hebben zo'n maritiem radiosysteem aan boord. Ook alarmeringen via de satellietsystemen kwamen niet meer binnen.

'Geen kwaadwillende partij'

Minister Brekelmans (Defensie) kan nog weinig zeggen over de oorzaak van de storing, en of het een menselijke fout was. "We zijn nog aan het uitzoeken waar die softwarefout precies zat."

Gisteravond meldde de minister in een Kamerbrief dat de storing kwam door een softwarefout op een van de IT-netwerken van Defensie. Het vermoeden dat de storing in het zogenoemde Netherlands Armed Forces Integrated Network (NAFIN) zat, werd bevestigd. "Er is vooralsnog geen indicatie dat de storing is veroorzaakt door een kwaadwillende partij."

Onafhankelijk techexpert Bert Hubert noemde het gistermiddag "heel opmerkelijk" dat de storing zo lang duurde. De storing laat zien dat Nederland veel te afhankelijk is van een netwerk dat niet snel kan worden gerepareerd, vindt hij. Daarbij wijst hij nadrukkelijk naar het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC), dat door de storing niet in staat was om beveiligingsberichten te versturen. Het NCSC is het centrale informatieknooppunt en expertisecentrum voor cybersecurity in Nederland.

"Het is alsof de brandweer zegt dat ze niet kunnen komen blussen omdat de kazerne in brand staat."

De passagiers van een drie jaar durende cruise rond de wereld wachten in Belfast al drie maanden op vertrek. Hun schip, de Villa Vie Odyssey, had onderhoud nodig, maar er zijn ook problemen met de roeren en het certificeren van het schip.

Overdag lijkt het verblijf op de Odyssey net een normale cruise met maaltijden, filmvoorstellingen en ander entertainment. De passagiers kunnen ook mee met uitjes naar bezienswaardigheden of zelfs tripjes naar het buitenland, allemaal betaald door de rederij.

Maar 's avonds moeten ze van boord en worden ze in hotels ondergebracht. "Ik heb mijn paraplu nog nooit zo vaak nodig gehad en neem mijn regenjas overal mee naartoe", zegt een passagier uit Florida tegen de BBC.

Een stel dat eerder in Nicaragua woonde maakt er het beste van. Ze hebben ondertussen een treinrondreis door Spanje en weekendtrips naar Engeland en Groenland gemaakt. Ook Belfast kennen ze nu goed. "We hebben in elk restaurant gegeten en Guinness gedronken in elke pub", zegt de man van het stel tegen de Britse omroep.

Een ander stel zegt tegen Business Insider dat ze tijdens de vertraging Italië, Kroatië, Slovenië en Zweden hebben bezocht. De rederij vergoedt de kosten.

Volgende week

Als het goed is gaat de reis volgende week echt beginnen. "We zijn bezig met de laatste tests en verwachten volgende week te vertrekken", zegt de topman van de rederij tegen Business Insider. De Odyssey gaat dan eerst naar Bremerhaven, daarna volgen Amsterdam en Lissabon.

De Villa Vie Odyssey is een 30 jaar oud cruiseschip dat een grondige opknapbeurt heeft gehad. Het is de bedoeling dat hij om de drie en een half jaar aan een reis om de wereld begint en daarbij 425 bestemmingen in 147 landen aandoet.

Passagiers kunnen een hut huren, maar er ook een kopen zodat ze een neverending cruise kunnen maken. De aanschafprijs van een hut varieert van 90.000euro tot 812.000 euro.

Op meerjarige cruises rust geen zegen, bleek ook eind vorig jaar. Life at Sea Cruises zou in november vertrekken voor een wereldreis van drie jaar, maar nadat de vertrekdatum meerdere keren was uitgesteld, kwam in november het hoge woord eruit. De maatschappij moest bekennen dat er helemaal geen schip was.

Het toenemend aantal incidenten met wolven vraagt om actie van het openbaar bestuur, schrijft staatssecretaris Rummenie (BBB) die over natuur en landbouw gaat aan de Tweede Kamer.

Hij leeft mee met de kinderen, hun families en de hondeneigenaren die de afgelopen maanden met aanvallen te maken kregen. "Ik maak me ernstige zorgen over deze incidenten met probleemwolven", zegt hij.

De staatssecretaris wil "met urgentie aan de slag" om sneller duidelijk te krijgen wanneer een wolf een probleemwolf is zodat die kan worden afgeschoten. Daarnaast moet er een landelijk "wolf fencing team" komen om veehouders te helpen bij het plaatsen van hekken waar wolven niet doorheen of overheen kunnen.

Ook wil de staatssecretaris een landelijk informatiepunt waar "kennis en expertise" kunnen worden uitgewisseld en waar mensen wolvenmeldingen kunnen doen.

Vorige week reageerde Rummenie al geschrokken op het incident waarbij een 5-jarig meisje gewond raakte bij een confrontatie met een wolf. Op hetzelfde landgoed in Leusden werd ook een hond aangevallen.

De staatssecretaris kondigde toen aan met een nationaal wolvenplan te komen. Provincies hebben hem laten weten dat zij sneller willen kunnen optreden bij een wolf die problematisch gedrag vertoont.

Afschieten

De wolf heeft een wettelijk beschermde status en mag niet zomaar worden afgeschoten. Dat geldt ook voor een zogenoemde probleemwolf. Die vertoont onnatuurlijk, afwijkend gedrag ten opzichte van soortgenoten, mede veroorzaakt door contact met mensen. Het doden van het dier zou dan in het uiterste geval een oplossing zijn en die procedure moet sneller kunnen, zegt de staatssecretaris.

Rummenie zal, net als het vorige kabinet, het Europese voorstel steunen om de wolf een iets minder strenge beschermde status te geven: van strikt beschermd naar beschermd.

In Arnhem heeft de politierechter acht mannen veroordeeld tot honderd uur taakstraf en een voorwaardelijke celstraf van twee weken. Die straffen kregen ze voor hun betrokkenheid bij de ongeregeldheden in Arnhem begin dit jaar rond een actie van Pegida-voorman Edwin Wagensveld.

Wagensveld had die dag toestemming voor een demonstratie op het Jansplein in Arnhem. Hij wilde daar een koran in brand steken. Er was ook een tegendemonstratie aangekondigd, die van de burgemeester op een ander plein gehouden moest worden.

Bekijk hier de beelden van de gebeurtenissen op het Jansplein in Arnhem:

De demonstranten gaven daar geen gehoor aan. Toen Wagensveld de koran in brand wilde steken, braken enkele tegendemonstranten door de linie van de Mobiele Eenheid heen en belaagden hem. Daarmee maakten ze zich volgens de rechter schuldig aan openlijke geweldpleging.

"Het is volstrekt begrijpelijk dat u opkwam tegen de verbranding van de koran en dat u daartegen wilde demonstreren", aldus de rechter. "Maar u hebt het laten ontaarden in geweld. Wagensveld maakte gebruik van zijn demonstratierecht en de politie deed gewoon haar werk."

Recht om te demonstreren

De mannen hadden die dag moeten luisteren naar de politie. Omdat ze dat niet deden is een straf volgens de politierechter passend.

De voorwaardelijke celstraffen zijn niet bedoeld om de mannen van demonstreren te weerhouden, zegt de rechter. Wel moeten deze straffen de mannen afschrikken om geweld te gebruiken bij nieuwe demonstraties.

De rechter onderstreepte verder dat iedereen het recht heeft te demonstreren. "Dat is een belangrijk recht in onze democratie."