Het lijkt erop dat de Tweede Kamer gaat instemmen met een investering van 3 miljard euro, waardoor het demissionaire kabinet door kan met de aanpak van de stikstofcrisis. Over twee weken stemt de Kamer erover, maar na twee dagen debatteren ziet het er voor demissionair minister Van der Wal van Natuur en Stikstof gunstig uit.
Het kabinet wilde de laatste jaren een stikstoffonds van 24 miljard euro optuigen om natuur te herstellen en boeren uit te kopen. Dat kwam er niet. Na de val van het kabinet, nog voor de verkiezingen, verklaarde de Eerste Kamer zo'n fonds controversieel.
Hoewel de vier partijen die nu bij de formatie betrokken zijn kritisch zijn op het landbouwbeleid van het demissionaire kabinet en problemen hebben met een groot miljardenfonds, lijkt de kans groot dat Van der Wal voorlopig door kan. Met een opgeknipt stukje geld van het aanvankelijke fonds weliswaar, maar nog altijd 3 miljard euro. Onder meer om provincies geld te kunnen geven voor hun natuurplannen en om piekbelasters uit te kunnen kopen.
Enorm risicoOveral waar ze komt hoort Van der Wal dat we "stilstand moeten voorkomen", zegt ze. Provincies willen volgens haar "doorpakken". Ook haalde ze een onlangs verschenen rapport aan waarin staat dat de natuur er nog slechter aan toe is dan gedacht.
Wat gebeurt er als we dit nu niet doen, wilde SP-Kamerlid Beckerman weten. "We verliezen dan de energie in de regio", schetste Van der Wal. Stellen boeren en provincies teleur." Maar, belangrijker nog, zei ze: "We lopen een enorm risico op het intrekken van vergunningen. We worden gewoon heel kwetsbaar, vooral juridisch."
GroenLinks-PvdA, D66, VVD en SP lijkt de minister al mee te hebben. Partijen als NSC, BBB, CDA en PVV willen in het debat geen hom of kuit geven over de 3 miljard, maar achter de schermen hoort de NOS dat die partijen ook geen blokkades opwerpen.
De BBB, die ondertussen ook te maken heeft met provinciale bestuurders die in sommige gevallen graag aan de slag willen met het stikstofbeleid, zegt volgende week te bespreken waar de partij staat. Ook NSC en PVV houden formeel nog de kaarten tegen de borst.
Opvallende andere toon van onder meer PVVWel valt op dat sommige partijen een andere toon aanslaan dan in het verleden. Neem de PVV. De partij zegt nu niet de 3 miljard te steunen, maar Kamerlid Nijhof sluit het ook niet uit. Het nieuwe PVV-Kamerlid noemt het "onverstandig" nu een "streep te zetten door het stikstofbeleid" als we "tot oplossingen willen komen".
De PVV benadrukt dat de uitbreiding van bufferzones en de Natura 2000-gebieden moet stoppen, maar ziet ook dat "met de huidige meerderheden en EU-regels" het nu het hoogst haalbare is om "het beleid bij te sturen". En de stikstofaanpak moet wat Nijhof betreft vooral "gebiedsgericht" en "van onderop" gebeuren.
Of daar wat de PVV betreft 3 miljard euro extra bij moet laat de partij in het midden, maar Kamerlid Nijhof vergelijkt het met het moment dat haar honden brokken krijgen. Ook dan zegt ze wel eens "nu niet", maar dat betekent zeker niet "nooit niet", zegt ze.
Hoe anders stelde PVV-leider Wilders zich eerder op. Die diende zowel in 2022 als 2023 een motie van wantrouwen in tegen het kabinet vanwege het stikstofbeleid. "Stop met het onzinnige stikstofbeleid", zei de PVV-leider in 2022. Samen met de BBB diende hij toen een motie in waarin hij het kabinet opriep een "dikke streep te zetten door het zinloze stikstofbeleid".
Slot boven het hoofdAan de nog twijfelende partijen - en dus ook aan de formerende partijen - herhaalt Van der Wal na twee dagen debatteren haar boodschap: je kunt wel een streep willen zetten door het kabinetsbeleid van de afgelopen jaren, maar zowel de landelijke overheid als de provincies blijven gehouden aan Europese richtlijnen. Als zij zich daar niet aan houden, hangt Nederland opnieuw juridische tegenslag en een "slot" boven het hoofd.
De waarschuwing geldt ook voor de waterrichtlijnen in Europa, voegde ze er aan toe. In 2027 zal Nederland daaraan moeten voldoen. En op schema zitten we bij lange na nog niet, aldus Van der Wal.
De minister zegt blij te zijn in het debat van de PVV gehoord te hebben dat zij ook "zo'n waarde hechten aan de gebiedsgerichte aanpak". Speciaal voor Kamerlid Nijhof heeft ze nog een oproep. "Aan de PVV, die aangaf de financiering niet nu, maar mogelijk later te steunen, zeg ik dan ook: we moeten juist nu stappen zetten."
De Nederlandse honkballer Darnel Collins is naar nu bekend is geworden eerder deze maand in Salt Lake City gearresteerd nadat hij zich ernstig had misdragen op een vlucht van Amsterdam naar Salt Lake City.
De 19-jarige speler van de Kansas City Royals zou onder meer schaatsster Antoinette Rijpma-De Jong onzedelijk hebben betast. Zij was aan boord met haar team Jumbo-Visma vanwege de wereldbeker die in Salt Lake City werd gehouden, bevestigt de ploeg na berichtgeving van De Telegraaf.
Het wangedrag begon met het ongevraagd aantikken en achternalopen van medepassagiers. Nadat hij een vrouw die net van het toilet kwam vast had gepakt, kwamen bemanningsleden en andere passagiers tussenbeide. Woordvoerder Robert Prins van Jumbo-Visma zat naast Collins, wel met een gangpad ertussen.
"Antoinette zat een rij voor Collins, hij vertoonde al vanaf het begin van de vlucht afwijkend gedrag", zegt Prins. "Harde muziek luisteren en headbangen. Nadat zijn buurman was gaan verzitten heeft het cabinepersoneel gezegd dat hij zich moet gedragen. Daarna is hij naast Antoinette gaan staan in het gangpad en viel hij haar lastig. Toen ik hem maande om te stoppen werd hij boos op mij en gebaarde hij dat hij me naar de keel zou grijpen."
Vastgebonden met tiewrapsRijpma-De Jong en Prins kregen daarna een plek voorin het vliegtuig van Delta Airlines. Collins werd uiteindelijk in zijn stoel vastgebonden met tiewraps. De laatste twee uur van de reis hield cabinepersoneel hem in de gaten. Eenmaal aangekomen op de luchthaven in Salt Lake City werd hij opgepakt.
Collins' familie zegt tegen De Telegraaf dat de honkballer last heeft van psychische problemen. Hij heeft nog een contract bij de Kansas City Royals en is voorgeleid aan de rechter in Utah. De FBI onderzoekt de zaak verder.
Zoals verwacht gaat de VS een reeks vergeldingsaanvallen uitvoeren vanwege de dood van drie militairen in Jordanië. Minister van Defensie Lloyd Austin maakte in een persconferentie bekend dat er een "meervoudige reactie" komt, maar trad verder niet in detail.
Volgens de BBC is er een plan goedgekeurd voor meerdaagse luchtaanvallen op milities in Irak en Syrië. De Britse omroep baseert zich op anonieme functionarissen. Minister Austin werd niet gevraagd naar deze informatie, maar maakte journalisten duidelijk dat er tegenacties op komst zijn. "We hebben de mogelijkheid meerdere keren toe te slaan."
De dood van het Amerikaanse drietal is volgens Austin hard aangekomen bij Defensie:
"Het is tijd om nog meer te vernietigen dan voorheen", zei de minister. De VS heeft de afgelopen maanden vaker luchtaanvallen uitgevoerd als vergelding in Irak en Syrië. Vrijwel dagelijks zijn daar Amerikaanse militairen of bases op kleine schaal onder vuur genomen met drones of raketten. Deze acties zijn opgeëist door de zelfverklaarde 'As van Verzet'.
Teheran heeft altijd ontkend dat het iets met deze aanvallen te maken heeft. Maar volgens Washington zit Iran er wel degelijk achter, en steunt het de milities die samen de As van Verzet vormen. Iran heeft in de nasleep van de Amerikaanse invasie van Irak in 2003 steeds meer invloed gekregen in de regio.
VS: Iraanse drone gebruiktEen van de pro-Iraanse strijdgroepen wordt door de VS rechtstreeks verantwoordelijk gehouden voor de drone-aanval waarbij afgelopen weekend drie Amerikaanse militairen werden gedood. Tientallen anderen raakten volgens de VS gewond bij deze aanval op een legerbasis in Jordanië. Volgens Washington was de gebruikte kamikazedrone van Iraanse makelij.
Onduidelijk is nog wanneer de VS in actie komt, maar pro-Iraanse strijdgroepen zullen het doelwit zijn. "Dit is een gevaarlijk moment in het Midden-Oosten", zei Austin. De grootmacht probeert een balans te vinden tussen hard terugslaan, maar de spanningen in de regio niet verder te laten oplopen. Daarom is het onwaarschijnlijk dat er doelwitten in Iran onder vuur worden genomen.
Naast bombardementen worden ook cyberaanvallen overwogen, meldde NBC News gisteren. Ook deze zender baseerde zich op functionarissen in Washington.
De As van Verzet, waartoe ook de Houthi's in Jemen worden gerekend, eist dat Israël de oorlog in Gaza beëindigt. Ook willen ze de Amerikanen weg hebben uit het Midden-Oosten. De premier van Irak heeft aangegeven dat de militaire aanwezigheid van de VS in het land destabiliserend werkt. Er lopen gesprekken tussen Bagdad en Washington om de Amerikaanse troepenmacht af te bouwen, bevestigde Austin.
Excuses voor niet melden prostaatkankerDe minister van Defensie ging er ook nog op in waarom hij had verzwegen dat hij leed aan prostaatkanker. Austin zei dat hij overrompeld was toen hij het slechte nieuws had gekregen en zich erg slecht voelde. Ook loopt hij naar eigen zeggen niet graag te koop met zijn problemen: "Ik ben gesteld op mijn privacy."
Austin erkende dat hij president Biden eerder had moeten inlichten over zijn opname in het ziekenhuis. "Het spijt me dat ik het hem niet heb laten weten." Ook bood de minister het Amerikaanse volk zijn excuses aan. "Burgers hebben het recht zoiets te weten."
Meer feesten in de buitenlucht, eetkramen op een open plein in plaats van in nauwe straten en betere crowdcontrol. Zo wil de gemeente Breda carnaval dit jaar aanpakken. Vorig jaar was het zo druk in de stad dat er gevaarlijke situaties ontstonden. Dat moet anders, zegt burgemeester Depla.
Breda wordt met carnaval - net als andere steden beneden de rivieren - overspoeld door bezoekers vanuit het hele land. Vorig jaar ontstonden onveilige situaties toen carnavalsvierders op sommige plekken nauwelijks konden bewegen door de drukte.
Daarom wordt de binnenstad dit jaar anders ingericht: als een groot evenemententerrein. Met deze nieuwe aanpak is ruimte voor tussen de 8000 en 10.000 bezoekers extra.
Feestgangers worden met meer podia en muziek dan anders aangespoord carnaval buiten te vieren. Ook nieuw is dat eetkramen op een plein komen te staan, niet in straten. "Zonder dat soort obstakels krijg je een betere en logischere doorstroming", aldus Depla.
Ouderwetse carnavalssfeerOok crowdcontrol is dit jaar een belangrijk thema. Vanuit het gemeentehuis wordt de menigte gemonitord en kan worden ingegrepen als het ergens te druk wordt. Dan kunnen delen van straten en pleinen tijdelijk worden afgezet en kan de muziek buiten uit. Door een groot aantal ledschermen kan worden gecommuniceerd met de carnavalsvierders.
Dit jaar zal Breda een ouderwetse carnavalssfeer zonder housefeesten hebben, schrijft Omroep Brabant. Daarmee ontmoedigt de gemeente sommige bezoekers naar de stad te komen. "We kunnen de carnavalssfeer op een positieve manier sturen door muziek en programmering", zegt de burgemeester.
WennenDe burgemeester begrijpt geluiden vanuit bewoners om een rem te zetten op bezoekers van boven de rivieren. "Ik ken het gevoel, maar ik kan de brug bij Moerdijk niet omhoog draaien. Je kunt niet zeggen dat carnaval alleen voor je eigen volk is."
Iedereen moet volgens hem vrij naar de stad kunnen komen om te feesten. "Maar dat moet wel veilig. Dat betekent dat je andere maatregelen moet nemen. Je moet meer lucht zoeken in de binnenstad, om drukte te voorkomen."
Depla geeft toe dat door deze maatregelen de gang van zaken anders zal zijn dan andere jaren. "Dat zal soms best wennen zijn. Er zal meer overlast zijn voor bewoners van de binnenstad. Maar als we een gezellig, open en veilig carnavalsfeest willen, moeten we allemaal een beetje water bij de wijn doen."
Zelda, Baldur's Gate, Mario of Minecraft: het is maar een greep uit de tientallen games die miljoenen mensen wereldwijd spelen. Vorig jaar werd er naar schatting zo'n 156 miljard euro in de branche omgezet.
Toch zijn er ook duizenden mensen ontslagen en in januari van dit jaar hebben al meer dan 6000 werknemers gamebedrijven moeten verlaten. De verwachting is dat er zeker tot 2025 nog meer ontslagrondes zullen volgen. Waarom worden er zoveel mensen ontslagen in de game-industrie?
Het heeft deels te maken met een zogenoemde 'post-pandemie-correctie'. "In de coronapandemie was de omzet van de game-industrie veel groter geworden dan bij voorbaat was gedacht", zegt NRC-journalist en expert op het gebied van de game-industrie Len Maessen. "Iedereen zat thuis en speelde games. Alles schoot in één klap omhoog."
Maar na de pandemie kreeg de sector voor het eerst te maken met krimp. "De groei die was voorspeld, had al eerder plaatsgevonden" Sinds vorig jaar is er sprake van een voorzichtige groei. "Maar gamebedrijven waren gewend geraakt aan een jaarlijkse groei van vele procenten"
Stijgende kostenDe sector heeft niet alleen te maken met de correctie, maar ook met stijgende kosten door bijvoorbeeld inflatie. "De kosten voor werknemers zijn gestegen", zegt Maessen. "Leningen zijn ook duurder geworden. Voorheen werd er met geld gesmeten, omdat het goedkoop was. Het doen van investeringen was makkelijker. Nu is dat voorbij en rolt de bal naar beneden."
Nu het duurder is om een lening aan te gaan, wordt er een stuk minder geïnvesteerd in gamestudio's en daardoor gaan er ook een aantal failliet.
Volgens Maessen worden games steeds mooier en groter. "De budgetten voor grote games gaan steeds verder omhoog. Dat is van tientallen miljoenen naar honderden miljoenen gegaan. Het wordt steeds duurder om te maken, maar dat betekent niet dat er per se meer geld mee wordt verdiend."
Witte mannenOntslagen zijn er ook als gevolg van fusies. Zo heeft Microsoft vorige maand 1900 mensen ontslagen in hun verschillende gamestudio's. "Microsoft nam eind vorig jaar Activision Blizzard over. Het duurde een aantal jaar voordat die fusie door het Amerikaanse rechtssysteem kwam. Ze hebben niet per se twee communicatievleugels nodig, dus daar vallen nu veel ontslagen."
Vanwege de ontslagen maken experts zich zorgen over de diversiteit binnen de game-industrie. "Historisch gezien bestaat de sector vooral uit witte mannen. In het recente verleden kwam daar verbetering in", zegt videogame-analist en docent aan de NYU Stern School of Business, Joost van Dreunen.
"Maar de mensen die de laatste jaren zijn binnengehaald, zijn ook de doelgroepen die het kwetsbaarst zijn voor de ontslagen." Het zijn werknemers met minder gevestigde posities en minder ervaring. "Het maken van games is een complex proces, dus senioriteit weegt zwaar."
Jong talentHet wegsturen van deze jonge werknemers heeft op de lange termijn een negatieve impact op de industrie. "2025 wordt een groot jaar voor de sector. Al die bedrijven die nu mensen loslaten, gaan dan als een gek weer mensen inhuren om hun deadlines te halen en te kunnen kapitaliseren. De mensen die nu weggaan, verlaten echter de industrie vaak helemaal."
Hij wijst erop dat games veel baat hebben bij jong talent. "De hele industrie komt neer op wie het beste talent in huis heeft. Door er met de botte bijl in te gaan, hak je veel goede aspecten om."
Bij een groot boerenprotest in Brussel is het een paar keer tot confrontaties met de politie gekomen en is er sprake van vandalisme. Vooral op het Luxemburgplein, vlak naast het Europees Parlement, zijn vernielingen aangericht.
De politie heeft vier mensen aangehouden en probeert verdere escalatie zoveel mogelijk te voorkomen. Rond 18.00 uur ging de politie het plein op om de boeren uit elkaar te drijven.
De eerste boeren vertrokken iets na 17.00 uur, meldt de VRT. Dat viel samen met de avondspits en leidt tot opstoppingen op de ring. De politie roept weggebruikers op voorzichtig te zijn in het verkeer. Het is ook druk op de ring van Antwerpen en in de provincie Limburg.
Op de E40 bij Brussel is de bestuurder van een bestelbus om het leven gekomen. De bus reed in een file achter op een vrachtwagen, meldt de Vlaamse krant Het Laatste Nieuws. De file zou een gevolg zijn van de boerenprotesten. Vanmiddag waren er al drie ongelukken door de ontstane files. Daarbij zijn verschillende gewonden gevallen.
VernielingenOp het Luxemburgplein werd eerder vandaag een standbeeld zwaar beschadigd. Een van de figuren rond het beeld, van de negentiende-eeuwse staalpionier John Cockerill, werd omvergehaald en verbrand.
"Compleet fout", reageert de Belgische premier De Croo. "We moeten weg van de clash tussen landbouw en industrie. Boeren en ondernemers zijn niet elkaars tegenpolen. We hebben ze beiden nodig voor een sterke en duurzame economie."
De politie heeft het Luxemburgplein ontruimd:
Op het plein, waar sinds vannacht al een 'kampvuur' werd gestookt, raakten boeren vanochtend af en toe slaags met de politie. Aanvankelijk werd er vuurwerk afgestoken, een mestkar opengezet en werd de politie bekogeld met eieren en bierflesjes, maar later werd er ook met straatmeubilair gegooid. De politie antwoordde door met brandslangen te spuiten en even werd ook traangas ingezet.
"Een grote groep houdt het rustig, maar het verloopt niet incidentloos", zegt een VRT-verslaggever. "De gemoederen raken af en toe verhit. Je hoorde boeren vanochtend zeggen: we zijn niet zozeer boos, maar wel bezorgd. Maar je voelt toch wel een woede, een frustratie die zich jarenlang heeft opgebouwd en die nu tot uiting komt."
Het protest was in heel België, maar richtte zich vooral op de hoofdstad, waar vandaag een Europese top wordt gehouden. Daar wordt door de regeringsleiders naar verwachting ook over de boerenprotesten gesproken, al stond dat niet officieel op de agenda.
Vanochtend reden meer dan duizend boeren met tractoren de hoofdstad binnen met de bedoeling het verkeer in het Brussels gewest lam te leggen.
Ook in andere Belgische steden zijn protesten. Er zijn blokkades bij de havens van Antwerpen en Zeebrugge, waar vanmiddag 1400 vrachtwagens stilstonden, ook in Gent is er veel hinder, evenals op verschillende snelwegen en het klaverblad bij Lummen.
Kat- en muisspelOok blokkeren boeren op verschillende plaatsen in het land distributiecentra van supermarkten, soms al voor de vierde dag op rij. Supermarkten vrezen voor lege schrappen, meldt de VRT.
De politie blijft inzetten op overleg om een escalatie van de boerenprotesten in Brussel en elders te vermijden, maar zal "ingrijpen waar nodig", zegt minister van Binnenlandse Zaken Verlinden tegen persbureau Belga. "Monumenten vernielen, straatinfrastructuur afbreken, kat- en muisspel met onze politiemensen, zullen worden aangepakt."
Beelden van het protest in Brussel vanochtend:
