Aggregator

Een man uit Ede is aangehouden op verdenking van betrokkenheid bij de genocide in Rwanda in 1994, meldt het Openbaar Ministerie. Het gaat om een 64-jarige man die sinds 1998 in Nederland woont.

De man wordt verdacht van het medeplegen van genocide op de Tutsi-bevolkingsgroep. Ook zou hij anderen daartoe hebben aangezet. Verder zou de man mee hebben gedaan aan een plundertocht in het Rwandese district Huye in april 1994, waarbij de huizen en eigendommen van Tutsi's werden afgepakt. In dat gebied werden in die maand 100.000 Tutsi's vermoord.

Tijdens de Rwandese genocide zijn in drie maanden ongeveer 800.000 mensen vermoord. De meeste slachtoffers waren mensen uit de Tutsi-bevolkingsgroep, maar ook gematigde Hutu's waren slachtoffer.

Genocide in Rwanda

In 2020 is het Team Internationale Misdaden, samen met het Openbaar Ministerie, een onderzoek gestart naar de man. Daarbij zijn tientallen getuigen gehoord in Rwanda. Op basis van dit Nederlandse onderzoek is hij aangehouden. Hij zal vrijdag worden voorgeleid.

In Rwanda wordt de man al langer verdacht van het medeplegen van genocide. De Rwandese autoriteiten hebben in 2014 een arrestatiebevel tegen hem uitgevaardigd en vroegen Nederland om zijn uitlevering. Dat kon niet, omdat hij de Nederlandse nationaliteit heeft.

Nederland heeft de afgelopen jaren zeker drie mensen uitgeleverd aan Rwanda vanwege genocideverdenkingen.

Een rechtbank in Zuid-Korea heeft drie voormalige agenten veroordeeld voor het vernietigen van bewijsmateriaal over de falende voorbereiding van de politie op het halloweenfeest in Seoul in 2022. Daar kwamen in het centrum van Seoul zoveel mensen op af dat er gedrang ontstond en 156 mensen omkwamen.

Achteraf bleek dat er meer dan 100.000 mensen op af waren gekomen. Er waren maar 137 agenten beschikbaar om die massa onder controle te houden, ondanks waarschuwingen dat er bij een grote opkomst chaos in de nauwe straten van de uitgangswijk Itaewon zou ontstaan. Ook reageerde de politie niet op noodoproepen van bezoekers dat het te druk werd.

De hoogste straf ging naar een voormalige inlichtingenofficier die ondergeschikten opdracht gaf interne documenten te vernietigen. Hij kreeg een celstraf van anderhalf jaar. De tweede agent moet om een soortgelijke reden een jaar de gevangenis in. De derde kreeg vier maanden, omdat hij in opdracht de tweede documenten heeft vernietigd. In deze zaak moeten nog meer dan twintig agenten en ambtenaren voorkomen.

Het werd zo druk dat mensen bekneld raakten:

De Gezondheidsraad adviseert om op korte termijn alle kinderen in hun eerste levensjaar via het Rijksvaccinatieprogramma bescherming aan te bieden tegen het respiratoir syncytieel-virus (RS).

Zij kunnen beschermd worden tegen het virus door hun antistoffen toe te dienen. Een andere manier om ze te beschermen is vaccinatie van zwangere vrouwen. De raad heeft de voorkeur voor het toedienen van antistoffen aan kinderen, omdat op die manier meer kinderen beschermd kunnen worden.

Artsen en wetenschappers pleiten er sinds vorig jaar voor om het vaccin toe te voegen aan het Rijksvaccinatieprogramma. Toen keurde het Europees Geneesmiddelenbureau EMA het vaccin goed.

Grote doorbraak

Het vaccin wordt door artsen gezien als een doorbraak in de strijd tegen dit voor pasgeboren kinderen zeer risicovolle virus. Wereldwijd overlijden jaarlijks naar schatting 100.000 tot 200.000 kinderen als gevolg van dit virus.

Elk jaar belanden in Nederland ongeveer 2000 kinderen in het ziekenhuis, van wie 150 tot 200 baby's op de intensive care.

Als ouders gebruik gaan maken van de vaccinatiemogelijkheid zal het gevaar van het RS-virus grotendeels verdwijnen. Daarom noemde kinderarts en infectioloog Louis Bont van het UMC Utrecht dit vaccin eerder al een keerpunt in de bestrijding van het virus.

Oplossing voor overvolle intensive care

De cijfers spreken voor zich, zo rekende hij voor. "Een op de 56 gezonde baby's in Nederland wordt vanwege een besmetting met het RS-virus opgenomen in het ziekenhuis, dat is heel erg veel."

In de praktijk betekent het tot nu toe dat tijdens bepaalde periodes van het jaar alle kinder-ic's overvol liggen. Zelfs tot het punt dat kinderen moeten worden opgenomen in buurlanden of dat operaties tegen andere aandoeningen worden uitgesteld.

Beslissing doorgeschoven

De Gezondheidsraad adviseert dat het vaccin zo snel mogelijk wordt opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma. Idealiter zouden kinderen al in de aanloop van het volgende griepseizoen hun vaccin kunnen krijgen.

Maar het is de vraag of dit gaat lukken. In een zojuist gepubliceerde Kamerbrief zegt staatssecretaris Maarten van Oijen dat "op dit moment geen financiële middelen beschikbaar zijn voor een eventuele opvolging van dit advies".

Daarmee wordt dit besluit doorgeschoven naar een kabinet dat nog geformeerd moet worden.

Zoekmachinebedrijf DuckDuckGo voegt een synchronisatiefunctie voor opgeslagen wachtwoorden en bookmarks toe aan zijn webbrowser. Gebruikers kunnen die data daarmee synchroniseren tussen meerdere apparaten, zonder een account aan te maken.

Van de tien mannen die eerder werden veroordeeld voor het tot ontploffing brengen van een carbidkanon in Joure, zijn er vanmiddag in hoger beroep zeven vrijgesproken. De rechtbank veroordeelde ze eerder alle tien tot een werkstraf. Het gerechtshof oordeelt nu milder, meldt Omrop Fryslân: drie van de tien krijgen een werkstraf van 180 uur.

Op oudejaarsavond 2020 reed een groep mannen een carbidkanon (een omgebouwde giertank) op een karretje achter een auto naar het centrum van Joure. Vlak bij een hotel werd de lading tot ontploffing gebracht. Niemand raakte gewond, maar het hotel en een aantal winkelpanden in de buurt raakten wel beschadigd.

De schade was groot:

"Het is waardeloos en een enorme schok", reageerde eigenaar Ardi Anker van het hotel bij Omrop Fryslân. "Eigenlijk is het een wonder dat er geen doden zijn gevallen."

Nabijgelegen park

Meteen na de ontploffing van de 'carbidbom' meldden twaalf betrokkenen, mannen tussen de 21 en 28 jaar, zich bij de politie. Tien van hen stonden begin zomer 2022 voor de rechtbank en werden toen veroordeeld tot 180 uur werkstraf. Zelf zeiden ze dat ze het kanon eigenlijk wilden afvuren in een nabijgelegen park. De explosie in het centrum was naar eigen zeggen een ongeluk. Het Openbaar Ministerie stelde echter dat sprake was geweest van gepland en "doelbewust gevaarlijk handelen".

Volgens het gerechtshof is van zeven mannen "het aandeel niet zo groot dat er van medeplegen tot het laten ontploffen sprake is". De zeven waren wel in de buurt van het kanon, maar hun aandeel is niet genoeg om ze te veroordelen, oordeelt het hof. Daarom zijn ze vrijgesproken.

Bewust tot ontploffing gebracht

De drie anderen worden wel verantwoordelijk gehouden voor de explosie. "Zij reden in de auto, met daarachter het carbidkanon, door het centrum van Joure en hebben bewust op de brug het kanon tot ontploffing gebracht", zei de rechter. Een van hen heeft met een ontstekingsmechanisme de giertank laten exploderen.

Staatshackers uit China, Rusland, Iran en Noord-Korea misbruikten ChatGPT voor cyberaanvallen. Dat melden OpenAI en Microsoft in een gezamenlijk onderzoek. Ze misbruikten de diensten bijvoorbeeld voor onderzoek en om content voor phishingcampagnes te schrijven.

ING stopt niet met samenwerken met klanten uit de fossiele industrie, schrijft de bank in een brief aan actiegroep Milieudefensie. Daarmee geeft ING geen gehoor aan eisen die Milieudefensie had gesteld.

In januari kondigde Milieudefensie aan een rechtszaak te beginnen tegen ING als deze niet op de eisen van de organisatie zou ingaan. Milieudefensie wil dat de bank haar uitstoot halveert en haar samenwerking met vervuilende bedrijven binnen een jaar stopt.

"Dat vinden wij te definitief," vertelt bestuursvoorzitter van ING Steven van Rijswijk in het NOS Radio 1 Journaal. "Klanten hebben tijd nodig om die transitie door te gaan. Het is niet voor niets een transitie tot 2050."

"Milieudefensie maakt zich zorgen om het klimaat, dat doen wij natuurlijk ook," zegt Van Rijswijk. "Het gaat dus niet om de richting, maar om de invulling hiervan." De topman benadrukt dat ING zich heeft gebonden aan het klimaatakkoord van Parijs, waarin is vastgelegd dat de Europese Unie in 2050 klimaatneutraal moet zijn.

'Zwaar teleurgesteld'

Milieudefensie is "zwaar teleurgesteld" in de reactie van de bank. "ING heeft veel mooie woorden, maar legt ondertussen onze eisen volledig naast zich neer." De milieuorganisatie had de bank acht weken gegeven om haar beleid bij te stellen en geeft ING dus nog vier weken om duurzamere plannen op te stellen. Zo niet, dan stapt de actiegroep naar de rechter.

"Als Milieudefensie kiest om dit naar de rechtbank te brengen, dan vinden wij dat prima," zegt ING-topman Van Rijswijk.

'Vrijblijvend koffie drinken'

De bank gaat per klant kijken hoe de verduurzamingsplannen in elkaar zitten en wat er mogelijk is. "Het is niet altijd mogelijk om dat snel te doen. Nieuwe technologieën komen met golven en overheidsbeleid is er eerst niet en dan wel." Op korte termijn met alle samenwerking stoppen heeft volgens Van Rijswijk "geen enkele impact op het vergroenen van de samenleving".

Maar Milieudefensie vindt dat het checken van verduurzamingsplannen zonder duidelijk tijdpad of eindpunt geen zin heeft. "Dan blijft het vrijblijvend koffie drinken."

Van Rijswijk refereert aan de gesprekken die ING de afgelopen jaren al met Milieudefensie heeft gehad. "Constructief" noemt hij deze. "In de brief die wij nu terugsturen duiden we aan waar de verschillen liggen en we blijven open voor een gesprek met Milieudefensie."

Kredietportefeuilles

ING wil in 2040 stoppen met de financiering van olie- en gaswinning. "Maar in 2030 hebben we die financiering met 35 procent afgebouwd." Dit is minder dan wat in het Klimaatakkoord van Parijs staat, maar dat komt volgens Van Rijkswijk doordat banken "op een andere manier moeten rekenen". In de brief zet ING uiteen dat dit afhangt van de samenstelling van de kredietportefeuilles van banken.

Milieudefensie vindt dat niet voldoende. "Wanneer ING nú een lening uitgeeft aan een olie- of gasbedrijf, dan zal dit bedrijf doorgaan met projecten uitbreiden die nog tientallen jaren zullen blijven uitstoten."

Bij een schietpartij in een woonwijk in IJmuiden is gisteravond een 26-jarige man om het leven gekomen. De man was net twee maanden vrij. Tot december zat hij een gevangenisstraf uit vanwege drugs- en geweldsdelicten.

De man werd om 18.40 uur neergeschoten in of bij een woning aan de Kromme Mijdrechtstraat in IJmuiden. Een paar uur later liet de politie weten dat het slachtoffer overleden was, meldt NH. Hoewel meteen een klopjacht begon, waarbij ook een politiehelikopter werd ingezet, is er tot nu geen spoor van de dader(s).

Advocaat Johan Mühren bevestigt berichtgeving in De Telegraaf dat het bij het slachtoffer om de 26-jarige Eric S. gaat. Hij werd in 2020 veroordeeld tot een celstraf van vijf jaar, onder meer vanwege een drive-by schietpartij in IJmuiden; hij zou vanuit een rijdende auto hebben geschoten.

Geweldsgolf

In IJmuiden is al een paar maanden sprake van een geweldsgolf, die door burgemeester Dales gekoppeld wordt aan drugscriminaliteit. Op 19 januari wees hij vrijwel de hele havenstad aan als veiligheidsrisicogebied. Dat betekent dat de politie vergaande bevoegdheden heeft, zoals het fouilleren van mensen op straat zonder dat daar een directe aanleiding voor is.

"Alleen al in afgelopen drie maanden vonden in totaal dertig geweldsincidenten met wapens of explosieven plaats", schreef de burgemeester toen in een brief aan de gemeenteraad. Hij liet ook een aantal woningen sluiten.

Gisteravond was niet de eerste keer dat er geschoten werd in de Kromme Mijdrechtstraat. In de nacht van 26 op 27 oktober 2022 werd ook een woning in de straat beschoten. Een week later werd die woning op last van de burgemeester gesloten; het is onbekend of het om hetzelfde huis gaat als gisteravond.

Steeds erger hier

Afgelopen maandag kwam bij een schietpartij bij NS-station Purmerend een 19-jarige man om het leven. Een andere man raakte zwaargewond. Over de achtergrond van dat incident en eventuele verdachten is nog weinig bekend.

Omwonenden zeggen dat de schietpartij niet op zichzelf staat. "Het wordt steeds erger hier", aldus een jonge moeder van drie kinderen bij NH. "Dan is het bij de snackbar, dan bij het fietsenhok en nu weer bij de tunnel", vult een andere inwoner aan.

Vanochtend werd bekend dat de gemeente Purmerend (extra) veiligheidscamera's plaatst, zowel bij het station als bij twee jongerencentra in de buurt.

De VVD is toch bereid om mee te doen aan een extraparlementair kabinet. Dat zei partijleider Dilan Yesilgöz in het Kamerdebat over het verslag van informateur Plasterk. "Om uit de impasse te komen doe ik een stap naar voren en vraag de heer Omtzigt om hetzelfde te doen", zei Yesilgöz.

Ze wil praten over een extraparlementair kabinet, maar wel met gelijkwaardige deelname van alle vier de partijen die meededen aan de vorige formatiefase. Yesilgöz zei in het debat dat ze geen blauwdruk heeft van een extraparlementair kabinet, maar ze heeft er wel ideeën over.

Veel verschillende partijen

Volgens de VVD-leider moeten niet alle onderwerpen van tevoren worden tot achter de komma worden afgesproken, maar moet er wel worden gewerkt met "duidelijke financiële kaders". Verder is het volgens Yesilgöz een kabinet "waar ook mensen van buiten in kunnen zitten" en ligt er veel macht bij de Tweede Kamer.

Met extraparlementair wordt over het algemeen een kabinet bedoeld dat niet alles van tevoren vastlegt in een regeerakkoord, dat op afstand staat van de Tweede Kamer en waarin ministers kunnen zitten van veel verschillende partijen (of zelfs zonder partij).

Stap naar voren

Met deze "stap naar voren" komt Yesilgöz terug van het standpunt dat de VVD vanwege zetelverlies niet in een kabinet zal stappen. Haar partij zou ten hoogste "een centrumrechts kabinet mogelijk maken" door te gedogen, zei Yesilgöz twee dagen na de verkiezingen. Gedogen betekent geen ministers leveren, maar in dit nieuwe voorstel is het wel mogelijk dat de VVD ministers levert, benadrukte Yesilgöz vandaag.

Tijdens de afgelopen formatieronde maakte NSC van Pieter Omtzigt ook duidelijk graag de gedoogrol te willen. Informateur Plasterk zegt daarover in zijn verslag dat het duidelijk mag zijn "dat niet iedereen een kabinet slechts kan gedogen". Die opmerking "verandert de zaak", stelde Yesilgöz in het debat.

Wisselende meerderheden

Omtzigt heeft al vaker gezegd dat zijn partij de voorkeur heeft voor een extraparlementair kabinet. In zijn ogen is dat een kabinet met een "paar ministers van politieke partijen" en "een aantal vakministers van buiten". Die voeren wat hem betreft een regeringsprogramma uit dat wordt samengesteld door een brede coalitie van partijen.

Vervolgens moeten in de Tweede Kamer wisselende meerderheden worden gevonden om plannen uit te voeren, legde hij vorige week uit nadat hij vroegtijdig uit de formatie was gestapt.

Tijdens de vorige formatie pleitte Omtzigt ook al voor een extraparlementair kabinet. Nieuwsuur legde toen uit hoe zo'n kabinet eruit kan zien:

Yesilgöz zei in het debat te hopen de NSC-leider over te halen weer mee te doen. Ze wil wel een "gelijke mate van commitment" van de vier partijen. Een minderheidskabinet van PVV, VVD en BBB met louter gedoogsteun van NSC ziet ze niet zitten.

Yesilgöz kreeg in de Kamer kritiek op haar voorstel. Volgens GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans leidt zo'n "experiment" alleen maar tot tijdverspilling. "Het is voor iedereen volstrekt onduidelijk wat zo'n extraparlementair kabinet betekent", zegt Laurens Dassen van Volt.

Ook CDA-leider Henri Bontenbal ziet in de plannen van Yeşilgöz een experiment. "Je slaat een stap over", houdt hij de VVD-leider voor. "Om gelijk naar het experiment toe te gaan, vind ik een rare beweging." Een extraparlementaire vorm biedt volgens de christendemocraat een "hele wankele basis voor het kabinet".

(Telecompaper) The Dutch government has published the details of the long-awaited auction of the 3.5 GHz band for mobile services. The reserve prices set the minimum proceeds at EUR 170 million...

After previously supporting one in California, Apple has made an about-face and is now pushing back against a “Right to Repair” bill (Senate Bill 1596) currently under consideration in Oregon. …read more

Microsoft heeft tijdens de maandelijkse Patch Tuesday-ronde 73 kwetsbaarheden in Windows en andere softwarepakketten gerepareerd. Twee van die bugs werden actief misbruikt, zegt het bedrijf. Met die bugs konden extra veiligheidsverificaties worden omzeild.

Bedrijven kunnen zich vanaf donderdag 15 februari inschrijven voor de veiling van de 3,5GHz-frequentieband, die gebruikt gaat worden voor sneller 5G. Naar verwachting vindt de veiling 'nog voor de zomer' plaats.

Achttien van de 31 NAVO-landen voldoen dit jaar aan de zogenoemde tweeprocentsnorm. NAVO-chef Jens Stoltenberg heeft dat in Brussel op een NAVO-bijeenkomst bekendgemaakt. Dat betekent dat deze landen 2 procent van hun bruto binnenlands product (bbp) uitgeven aan defensie.

De NAVO-landen spraken in 2014 formeel af dat ieder land moet streven naar die 2 procent voor defensie. Niet alle landen, waaronder Nederland, houden zich daaraan. Maar sinds de Russische invasie in Oekraïne staat de tweeprocentsnorm weer hoger op de agenda van de NAVO-leden. Vorig jaar voldeden 7 van de 31 lidstaten aan deze richtlijn.

Dat veel lidstaten de tweeprocentsnorm niet halen leidt tot spanningen binnen het bondgenootschap: de Amerikaanse oud-president Trump sprak er herhaaldelijk zijn ongenoegen over uit. En afgelopen weekend liet hij zich op een campagnebijeenkomst ontvallen dat de VS wat hem betreft landen die de norm niet halen niet zal bijstaan als ze worden aangevallen.

Duitsland haalt norm

Duitsland haalt dit jaar voor het eerst sinds de Koude Oorlog weer de norm. Tijdens de Koude Oorlog zat Duitsland vaak boven de 3 procent, maar toen die periode begin jaren 90 was afgelopen, daalde dat percentage.

Volgens persbureau DPA trekt de Duitse regering dit jaar ruim 68 miljard euro uit voor defensie, wat neerkomt op 2,01 procent van het bbp.

Nederland heeft de norm nog niet gehaald, maar komt dit jaar voor het eerst in de buurt. In 2024 heeft de Nederlandse krijgsmacht 21 miljard euro te besteden. Om te zorgen dat Nederland blijvend aan de norm kan voldoen moet er vanaf 2026 per jaar twee miljard euro extra worden uitgegeven aan defensie. Minister Ollongren van Defensie heeft daar onlangs ook al voor gepleit.

Sony gaat dit boekjaar minder PS5-consoles leveren dan werd verwacht. Het bedrijf had in eerste instantie de doelstelling om 25 miljoen consoles te leveren in dit boekjaar, dat op 31 maart eindigt. Dat wordt verlaagd naar 21 miljoen. Ook komend jaar verwacht Sony minder PS5's te leveren.

De Nederlandse Autoriteit Consument en Markt is begonnen met een onderzoek naar bol. Dat doet de toezichthouder naar aanleiding van 'signalen' dat het zichzelf en bepaalde ondernemers bevoordeelt ten opzichte van andere verkopers op het platform.

Mozilla past een nieuwe bedrijfsstrategie toe en zal daarom minder investeren in de Mozilla.social, VPN, Relay en Online Footprint Scrubber. Als gevolg hiervan worden naar schatting zo'n 60 werknemers ontslagen. De Hubs-VR-chatroomservice zal uiteindelijk helemaal stoppen.

De omzet van Heineken is afgelopen jaar gegroeid, terwijl er minder bier is verkocht. Om de omzet te laten stijgen, heeft het bierconcern de prijzen wereldwijd verhoogd, gemiddeld met zo'n 7,5 procent. In sommige afzetgebieden, zoals Afrika en het Midden-Oosten, gingen de prijzen zelfs met 17 procent omhoog.

Volgens Dolf van den Brink, de hoogste baas van het bedrijf, kon Heineken niet anders. "De prijsverhogingen waren buitengewoon, door onder meer de enorme energiekosten en de hoge graanprijzen vanwege de oorlog in Oekraïne. Dat ligt nu wel echt achter ons."

Dat betekent niet dat prijsverhogingen helemaal voorbij zijn, wel zullen de prijsverhogingen "heel laag" zijn. Goedkoper zal het bier voorlopig in ieder geval niet worden. "In zijn totaliteit gaan de kosten niet naar beneden en de salarissen stijgen", aldus Van den Brink. "Dat is goed voor de koopkracht van consumenten en uiteindelijk ook weer voor de bierverkoop."

Alcoholvrij

De omzet van Heineken steeg afgelopen jaar met bijna 5 procent, terwijl de hoeveelheid verkocht bier met 4,7 procent daalde. Tegen die dalende trend in steeg juist de omzet van alcoholvrij bier.

De grootste markt voor alcoholvrij bier is Brazilië. In Nederland is alcoholvrij voor Heineken 5 tot 10 procent van de hele biermarkt. In de Verenigde Staten is het nog maar 1 procent.

PVV-leider Wilders wil dat Kim Putters de volgende informateur wordt. De opdracht aan Putters, voorzitter van de Sociaal-Economische Raad en PvdA-lid, is het zoeken naar een mogelijke vorm van een kabinet. Het kan bijvoorbeeld gaan om een meerderheidskabinet, een minderheidskabinet (al dan niet met gedoogsteun), een extraparlementair kabinet of een zakenkabinet.

In het debat over het verslag van informateur Plasterk sprak Wilders over "een korte tussenfase van een paar weken om iets los te trekken". Putters, die volgens Wilders bereid is om informateur te worden, moet volgens de PVV-leider gesprekken gaan voeren met alle fractievoorzitters, vooral over vorm. "Dat kan juist het breekijzer zijn."

In de Kamer is een meerderheid voor het voorstel van Wilders. Onder meer GroenLinks-PvdA en D66 trokken wel de conclusie dat de nu afgelopen formatieronde in feite mislukt is en dat er eigenlijk weer een 'verkenner' wordt benoemd en we weer "terug bij af" zijn.

"De vorm is uiteindelijk een probleem geweest", zei Wilders over de vorige formatieronde. NSC van Omtzigt stapte daar voortijdig uit en het was al in een vroeg stadium van de nu afgelopen formatieronde duidelijk, dat PVV, VVD, NSC en BBB geen meerderheidskabinet konden vormen.

In die fase mocht volgens de PVV-leider niet gepraat worden over de vorm van een kabinet, omdat dat niet de opdracht van de Kamer aan de informateur was. Wilders erkent dat de opdracht aan Plasterk "misschien, in retrospectief" niet goed was.

Andere fractievoorzitters vinden juist dat de partijen in de formatie veel eerder met hun gesprekken hadden moeten stoppen, omdat al snel de conclusie kon worden getrokken dat NSC niet zou deelnemen aan een meerderheids- of minderheidskabinet. Informateur Plasterk zei daar desgevraagd over hij niet buiten zijn opdracht is gegaan en dat de andere partijen het ook mee eens waren om de gesprekken voort te zetten.

Yesilgöz: extraparlementair kabinet meest logisch

In het debat kondigde VVD-leider Yesilgöz aan dat ze een stap vooruit wil doen en dat ze niet meer vasthoudt aan haar standpunt dat de VVD alleen wil gedogen. Ze noemde een extraparlementair kabinet "de meest logische van de overblijvende opties en daaraan wil ze ook meedoen".

Maar ze wil dan ook gelijkwaardige deelname van alle vier de partijen die meededen aan de vorige formatiefase. Omdat er veel verschillende meningen zijn over wat een extraparlementair kabinet is, zou de precieze vorm in de formatie moeten worden besproken.

Yesilgöz denkt aan een kabinet dat werkt op basis van wat ze noemt een 'programakkoord', maar "met duidelijke financiële kaders". Er kunnen volgens haar naast mensen vanuit politieke partijen ook mensen "van buiten" in zitten.

NSC-voorman Omtzigt zei in het debat dat hij het liefst ziet dat nu eerst een minderheidskabinet van PVV, VVD en BBB wordt onderzocht. Daarna zouden een extraparlementair of zakenkabinet opties zijn. Bij extraparlementair denkt hij aan een bredere basis dan van alleen de vier partijen. Dáár zou hij eventueel ministers aan kunnen leveren.

Hij herhaalde dat hij de manier waarop NSC vorige week het overleg met de andere partijen heeft gedaan "niet helemaal goed heeft gedaan", maar hij staat wel achter het besluit. Volgens hem heeft de PVV wel "serieuze bewegingen" gemaakt over de rechtsstaat.

'Afstand Omtzigt tot Wilders te groot'

Maar Omtzigt vindt toch de afstand met Wilders op dat punt te groot. "Dat komt door zijn standpunten in het verkiezingsprogramma en door de uitlatingen in het verleden die niet zijn teruggenomen." Hij zei ook nog eens dat stukken over mogelijke tegenvallers de druppel waren die de emmer deden overlopen.

BBB-leider Van der Plas benadrukte dat Nederland "snakt naar een nieuw kabinet" en dat haar partij verantwoordelijkheid wil nemen. Ze haalde hard uit naar de manier waarop Omtzigt vorige week dinsdag de gesprekken heeft beëindigd. Volgens Van der Plas heeft de NSC met het afhaken het landsbelang niet voorop gezet. Ze hoorde dat Omtzigt stopt via een bericht van de NOS: "Niet chic, een schoffering." Ze zei wel graag verder te willen met NSC. BBB wil nog steeds het liefst een meerderheidskabinet, maar voor "andere vormen" staat Van der Plas ook open.

In het debat ging Plasterk kort in op het onverwachte stoppen van Omtzigt. De informateur zei daarover dat NSC hem vroeg of Omtzigt met de dienstauto van Plasterk snel naar een hotel kon worden gebracht. "Toen heb ik gezegd dat dat uitstekend was. Maar ik wist niet wat het doel van de bestemming was en dat is later op de dag bekend geworden". 's Avonds bleek dat NSC-fractieleden in het hotel spraken over het stoppen met het overleg. Daar werden ook journalisten ontvangen.

In het debat kreeg Wilders van veel kanten kritiek. Anderen verweten hem dat hij geen leiderschap heeft getoond en dat hij steeds de schuld bij anderen legde, vooral bij Omtzigt. De PVV-voorman zei juist dat hij zich constructief heeft opgesteld. Hij denkt dat als NSC vorige week niet was opgestapt de vier partijen misschien wel afspraken hadden kunnen maken.

Er werden ook veel vragen gesteld over de verklaring die Wilders heeft ondertekend over het respecteren van de rechtsstaat en de vrijheid van godsdienst. Velen wilden weten wat Wilders daar nou precies mee bedoelt, gezien allerlei uitspraken van hem in het verleden.

Visie op islam niet veranderd

Wilders zei daarop dat moslims in Nederland net zo moet worden behandeld als ieder ander en dat de grondwet op dat punt wordt gevolgd. "Ze mogen moskeeën bezoeken, ze mogen korans hebben en wij vinden dat prima." Maar hij voegde eraan toe dat zijn visie op de islam niet is veranderd. Hij vindt nog steeds dat het een verwerpelijke, haatdragende en geweld oproepende religie is.

De Amersfoortse gemeenteraad heeft zich gisteravond verslikt in een debat over het dragen van een hoofddoek of keppel door handhavers en andere buitengewone opsporingsambtenaren (boa's).

Een aantal politieke partijen, waaronder Denk, diende een motie in om religieuze uitingen onder werktijd toe te staan. Maar die motie was onnodig, want Amersfoort kent helemaal geen verbod op het dragen van religieuze hoofdbedekking. "Wij stellen geen beperkingen aan een uniform", aldus burgemeester Lucas Bolsius.

Denk-gemeenteraadslid Tahsin Bülbül stelde de kwestie aan de orde op een commissievergadering, meldt RTV Utrecht. "Voor alle medewerkers van de gemeente is het toegestaan om je religieus te uiten, behalve bij boa's", aldus Bülbül.

"Het verbod is niet meer van deze tijd", aldus Ida Bromberg (GroenLinks), mede-indiener van de motie. De twee betoogden dat religieuze uitingen de neutraliteit bij het werk van de handhavers niet in de weg zou staan.

Verschillende raadsleden wilden reageren, maar toen greep de burgemeester in. Handhavers die dat willen mogen religieuze uitingen toevoegen aan het uniform, stelde hij. In 2020, dus vier jaar geleden al, liep een vrouw met een hoofddoek al stage bij de boa's.

Plottwist

"Dit is een plottwist die ik niet aan zag komen", reageerde GroenLinks-raadslid Bromberg nog. Waarna er een ander onderwerp op de agenda stond.

Steeds meer steden kiezen voor het toestaan van hoofddoeken of keppeltjes. In Utrecht zijn religieuze uitingen bij boa's sinds deze maand toegestaan, in Arnhem en Tilburg is dat al langer zo. De Amsterdamse burgemeester Halsema maakte gisteren bekend dat ook boa's in de hoofdstad binnenkort een hoofddoek of keppeltje mogen dragen.

Demissionair minister Yesilgöz van Justitie vindt juist dat handhavers aan dezelfde 'neutraliteitseisen' moeten voldoen als de politie en onderzoekt of er een landelijk verbod op hoofdbedekking voor hen kan komen.