Aggregator

Een vliegtuig dat op weg was van Detroit naar Amsterdam heeft een tussenlanding moeten maken, omdat zeker twaalf passagiers zo ziek waren geworden dat ze nagekeken moesten worden. Het vliegtuig van Delta Air Lines was met 277 inzittenden drie uur onderweg en vloog al boven Canada toen het terug moest naar Amerika.

Het toestel landde uiteindelijk in New York, waar de zieken werden opgevangen door het ambulancepersoneel van de brandweer.

Bedorven maaltijd

De passagiers werden waarschijnlijk ziek na het eten van een bedorven maaltijd aan boord. Naast de twaalf passagiers die er zo slecht aan toe waren dat ze nagekeken en behandeld moesten worden, waren er nog eens zo'n twaalf mensen ziek. Tien van hen zijn bemanningsleden. Niemand hoefde voor een verdere behandeling naar het ziekenhuis.

Luchtvaartmaatschappij Delta zegt in een reactie dat dit niet de dienstverlening is waar het bedrijf om bekendstaat. Het vliegtuig is voor zover bekend niet weer de lucht in gegaan. Volgens Delta zijn medewerkers op dit moment bezig met het "oplossen van de situatie".

Bij Russische raket- en droneaanvallen op de Oekraïense stad Dnipro zijn zeker vijf doden gevallen en 47 gewonden, melden lokale autoriteiten.

Bij de aanval op de stad in het oosten van Oekraïne werden onder meer een winkelcentrum, tankstation en meerdere scholen geraakt. Ook zou er brand zijn uitgebroken bij een medisch complex.

"Slechts twee dingen kunnen de Russische terreur stoppen - moderne luchtverdediging en langeafstandswapens", reageert de Oekraïense president Zelensky op X. Hij deelt daarbij een video waar de schade te zien is.

In een vandaag verschenen rapport van de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de VN (OHCHR) staat dat er zeker 436 Oekraïense burgers zijn omgekomen tussen 1 maart en 1 mei dit jaar. In 96 procent van de burgerslachtoffers ging het om slachtoffers die vielen door het gebruik van "explosieve wapens met een groot bereik in bevolkte gebieden", schrijft het mensenrechtenkantoor.

Waarschijnlijk ligt het daadwerkelijk dodental hoger omdat sommige meldingen van burgerslachtoffers nog bevestigd moeten worden, zegt de OHCHR. Vanwege de beperkte toegang tot de gebieden rondom de frontlinie is dat lastig.

Als een van de oorzaken van het opgelopen dodental noemt de OHCHR dat Rusland meer bommen met groot bereik heeft ingezet, waardoor voornamelijk bij de frontlinies meer burgerdoelen zijn geraakt.

In Saudi-Arabië is vandaag de eerste editie van het WK e-sport begonnen. Ook Nederlandse gamers doen mee aan het bijna acht weken durende toernooi, met een prijzenpot van ruim 55 miljoen euro. Vanwege de mensenrechtensituatie in het koninkrijk boycotten sommige teams het evenement.

De zogenaamde Esport World Cup (EWC) is vorig jaar in het leven geroepen. In tegenstelling tot klassieke WK's is het evenement elk jaar op dezelfde plek, namelijk de Saudische hoofdstad Riyad. Kroonprins Mohammed Bin Salman heeft e-sport als belangrijke groeisector aangewezen.

Het land heeft in de traditionele sportwereld eveneens miljarden geïnvesteerd om zichzelf op de kaart te zetten. Mensenrechtenorganisaties beschuldigen het koninkrijk van sportwashing. "Grote sportevenementen worden gebruikt om de aandacht af te leiden van mensenrechtenschendingen en om de internationale reputatie te verbeteren", schrijft Amnesty International.

Amnesty roept sporters op zich uit te spreken over bijvoorbeeld het ontbreken van vrijheid van meningsuiting of gelijke rechten voor lhbti'ers in Saudi-Arabië.

E-sporters en -teams staan voor ethische dilemma's: wel of niet gaan, je uitspreken of niet, een regenboogvlag dragen of niet?

Zo ook de Nederlandse e-sportorganistatie Team Liquid. "Het is een moeilijk onderwerp", zegt directeur Victor Goossens in een videoverklaring op sociale media. Het bestuur uit zijn zorgen over de mensenrechten in Saudi-Arabië, maar legt ook uit waarom het team wel meedoet in Riyad.

'Enorme belangen'

Goossens zegt aan de telefoon dat het effectiever is om deel te nemen en je uit te spreken dan om het toernooi te boycotten. "Anders verlies je op een gegeven moment je stem." Daarnaast is hij ervan overtuigd dat zijn organisatie het e-sportevenement eigenlijk niet kan missen. "De belangen zijn enorm hoog: dit is voor spelers het belangrijkste of een-na belangrijkste toernooi, en het komt elk jaar weer terug."

Hij leest online de kritiek van mensen die vinden dat Team Liquid het WK had moeten laten schieten en niet moet samenwerken met de Saudische organisatie van het toernooi. Goossens erkent dat er een zakelijk belang is. Maar hij zegt dat "er veel openheid is om het gesprek aan te gaan" over mensenrechten. Ook heeft het bestuur zich laten informeren door organisaties als Amnesty.

'Trots op regenboogtenues'

Spelers of medewerkers die niet mee willen doen, hoeven niet mee naar Saudi-Arabië, zegt Goossens. Een aantal medewerkers heeft aangegeven het evenement over te slaan. Het team zal in Riyad spelen in tenues met daarop regenboogkleuren, een lhbti-symbool. "Daar zijn we trots op. Voor zover ik weet heeft alleen Lewis Hamilton zoiets als sporter eerder gedaan in Saudi-Arabië."

E-sportteam Ex Oblivione gaf in maart aan niet te komen naar het evenement, als het team daartoe de kans zou krijgen. In een verklaring zei de organisatie geen "belangrijk deel van onze gemeenschap te willen uitsluiten van het samen kunnen juichen".

Machthebber Mohammed Bin Salman maakt zich niet druk over de kritiek van mensenrechtenorganisaties. "Als sportswashing mijn bnp met 1 procent verhoogt, dan gaan we ermee door", zei hij in een interview met Fox News vorig jaar. "Noem het wat je wilt."

Saudische strategie

De kroonprins heeft een 'Nationale Game en E-sportstrategie' gelanceerd. Het doel is om binnen zes jaar zo'n 39.000 banen te creëren in de sector. Het plan moet leiden tot ruim 12 miljard euro extra BNP.

Saudi-Arabië is een absolute monarchie, waarin geen kritiek is toegestaan op het regime. Het land kent lijfstraffen, en executies met het zwaard. Dissidenten worden volgens mensenrechtenorganisaties keihard aangepakt.

Een bekend voorbeeld is journalist Jamal Khashoggi, die werd vermoord in het Saudische consulaat in Istanbul en in stukken gezaagd. Amerikaanse inlichtingendiensten concludeerden dat Mohammed Bin Salman waarschijnlijk opdracht had gegeven voor deze moord.

Drie basisscholen in Rotterdam-Noord gaan morgen weer open na een sluiting van een dag vanwege een mogelijk dreigende situatie. Wel blijft de politie de komende dagen nog in de buurt van de school om indien nodig te kunnen optreden, schrijft de directeur in een brief aan de ouders.

De deuren bleven vandaag dicht omdat iemand had opgeroepen tot een gewelddadige demonstratie op het plein waar de scholen gevestigd zijn. De politie en scholen namen dat signaal serieus.

Geen punt van discussie

"Gegeven de onzekerheid was sluiten van de school nauwelijks punt van discussie", schrijft directeur Janneke Jongen van Dominicus Kindcentrum (RKVO) aan de ouders. "Wij zijn heel blij met reacties die we daarop hebben gehad. Dat sterkte en steunde ons in het besluit."

De demonstratie bleef uit. Omdat er "geen nieuwe verontrustende signalen zijn gekomen" is na overleg tussen de scholen, de gemeente en de politie besloten om de deuren weer te openen, schrijft Rijnmond.

De directeur heeft geen idee uit welke hoek de dreiging kwam. De politie zei eerder al dat de oproep tot een demonstratie werd gemeld via Meld Misdaad Anoniem.

"Wij vertrouwen in die zin volledig op de politie en kijken vervolgens wat de situatie voor ons betekent. Ook gaan wij niet (digitaal) rechercheren. Dit laten we over aan de politie."

Drie mannen zijn opgepakt omdat ze worden verdacht van betrokkenheid bij de handel in vuurwapens. Een vierde man is aangehouden voor wapenbezit. De wapens waren bedoeld voor een man van wie het OM vermoedt dat hij het soevereine gedachtegoed aanhangt. Hij wilde de wapens volgens justitie vermoedelijk gebruiken om "in opstand te komen tegen de overheid". Het OM wil niets zeggen over wat voor plannen hij zou hebben gehad.

Deze koper en een man die hem drie wapens en munitie overhandigde, werden in april op heterdaad betrapt op een parkeerplaats in Raalte. Zij zitten nog vast. Bij huiszoekingen werden toen nog twaalf vuurwapens gevonden.

Een van de twee mannen die gisteren zijn aangehouden, wordt ervan verdacht dat hij de koper in contact heeft gebracht met de wapenleverancier. De twee anderen worden verdacht van betrokkenheid bij het kopen van wapens.

Soevereinen willen niets te maken hebben met de overheid en andere instituties. Een klein deel van hen is bereid daarbij geweld te gebruiken, bleek uit een analyse van de soevereinenbeweging door de veiligheidsdienst AIVD, de nationale politie en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). Daarin staat dat het aantal soevereinen is opgelopen tot enkele tienduizenden. Zij stellen dat ze zelf bepalen of ze zich aan wetten en regels houden.

In het kielzog van ASML's succes bij het loskrijgen van geld voor groei in de regio, probeert nu de hele chipsector op de radar te komen van het nieuwe kabinet. Terwijl de kersverse bewindslieden vandaag voor het eerst in vak K van de Tweede Kamer zitten, verschijnt hierover een brief in hun mailbox. Deze is ook gestuurd naar Kamerleden van een aantal betrokken Kamercommissies.

De partijen hebben zich verenigd in ChipNL, een belangengroep waar meer dan 30 bedrijven aan meedoen. De brief is ondertekend door onder meer de Almeerse chipmachinemaker ASM, chipfabrikanten NXP en Nexperia, Philips en start-ups Axelera AI en Nearfield Instruments. Ook ASML, 's lands grootste bedrijf, heeft z'n naam eronder gezet.

De chipbedrijven vragen het kabinet-Schoof om de komende zes jaar jaarlijks 100 tot 150 miljoen euro te investeren. Daarbij beloven zij uit eigen budget nog eens 100 tot 200 miljoen euro bij te dragen. Maximaal zou dit een bedrag van 2,1 miljard euro opleveren.

Het geld moet als het aan de bedrijven ligt worden ingezet om de samenwerking te verstevigen tussen de verschillende onderdelen van de Nederlandse chipsector. Grofweg gaat het dan over machines om chips te maken en te verpakken, het ontwerpen en het produceren van chips. Dit is een keten van allerlei verschillende bedrijven.

Nederlandse concurrentiepositie

Na de miljardenimpuls voor ASML - goed voor 2,5 miljard - wil de chipsector nu dus alweer geld. Volgens ASM's financiële topman Paul Verhagen is dat simpel te verklaren, zegt hij tegen de NOS. "Het heeft alles te maken met de concurrentiepositie van Nederland en de chipindustrie binnen Nederland."

Verhagen verwacht dat zijn bedrijf de komende jaren gaat verdubbelen in omvang en dat geldt ook voor andere bedrijven in de sector. "En wordt in allerlei landen aan ons getrokken. In landen waar wij actief zijn krijgen we een heerlijk warme douche. We worden verleid om daar te investeren. En als dat in mindere mate of niet gebeurt in Nederland, is de kans natuurlijk groter dan een deel van die groei naar het buitenland gaat."

"Veel mensen vragen waarom we dit geld nodig hebben", vult Núria Barceló Peiró van chipfabrikant NXP aan. "Sommige bedrijven in deze sector verdienen veel. Maar het moet wel eerlijke concurrentie zijn. En als dat niet het geval is, omdat andere regio's wel financieren, moeten we in Nederland hetzelfde gaan doen. Anders is het heel makkelijk om naar het buitenland te gaan."

Een dreigement?

Op de vraag of er bedrijven zijn die serieus overwegen om naar het buitenland te kijken voor groei, benadrukt Verhagen dat de brief geen dreigement is, maar moet worden gezien als een 'positieve waarschuwing'. "Wij zijn in principe gecommitteerd aan Nederland, we zijn een Nederlands bedrijf, we willen graag in Nederland werken, maar dat kunnen we eigenlijk alleen maar verantwoord doen als we dat competitief kunnen doen." De vraag is of Den Haag hier wel een dreigement in leest.

Het lijkt erop dat de bedrijven de boel hiermee een beetje op scherp willen zetten, maar ook bang zijn er té scherp in te gaan. Zeker als er nog veel kennismakingsafspraken gemaakt moeten worden de komende tijd. Een gestrekt been helpt dan niet.

Bij een leghennenbedrijf in Bad Bentheim, net over de grens in Duitsland, is vogelgriep uitgebroken. Om te voorkomen dat de zeer besmettelijke ziekte ook andere bedrijven bereikt, geldt een vervoersverbod in een cirkel van tien kilometer rond het getroffen bedrijf. Dat betekent dat ook in het Nederlandse Denekamp en De Lutte geen pluimvee of eieren vervoerd mogen worden.

Meteen nadat de vogelgriep eerder deze week werd vastgesteld in Bad Bentheim zijn de 91.000 leghennen op het bedrijf gedood, melden de Duitse autoriteiten.

Er zijn strenge maatregelen genomen, omdat het getroffen bedrijf bepaald niet de enige pluimveehouderij is in het gebied. In een cirkel van tien kilometer rond Bad Bentheim zitten meer dan 300 andere pluimveebedrijven met in totaal ongeveer 1,5 miljoen dieren. Een deel van die bedrijven zit in Nederland.

Bovendien gaat het bij de besmetting in Duitsland om een zeldzame variant, namelijk H7, meldt RTV Oost. Sinds 2003 is er geen uitbraak met die variant meer voorgekomen, zo dicht bij Nederland. Er zijn in Nederland (nog) geen aanwijzingen dat H7 circuleert onder wilde vogels.

Crisisteam

De Duitse autoriteiten hebben een speciaal crisisteam samengesteld, dat gaat werken vanuit een vliegtuighangar in het gebied. Dat team zal in een cirkel van drie kilometer rond het bedrijf in Bad Bentheim een zogenaamd traceringsonderzoek doen. Daarbij worden nauwkeurig alle contacten nagegaan die er zijn (geweest) tussen het getroffen bedrijf en bedrijven in de omgeving. Binnen het 10-kilometergebied geldt dus een vervoersverbod, voor pluimvee en broed- en consumptie-eieren.

Ook geldt een verbod voor de afvoer van mest van vogels en gebruikt strooisel en voor andere dieren en dierlijke producten, afkomstig van bedrijven met vogels.

De gemeente Dinkelland, waar Denekamp onder valt, voegt daaraan toe dat ook hobbykippenhouders en kinderboerderijen hun volières moeten afschermen, om te voorkomen dat de dieren daar in contact komen met wilde vogels.

In één jaar tijd is de CO2-uitstoot van Google met 13 procent gestegen. Ten opzichte van vijf jaar geleden is de uitstoot zelfs met bijna 50 procent toegenomen. De stijging komt vooral door de groei van datacenters die AI-systemen ondersteunen.

Google maakte die cijfers bekend in een jaarlijks klimaatrapport. Het techbedrijf heeft de afgelopen jaren miljarden geïnvesteerd in kunstmatige intelligente (AI) en daarmee in het uitbreiden van de datacenters. Tegelijkertijd heeft Google beloofd om in 2030 volledig energieneutraal te zijn. Daar blijven ze bij, maar volgens chef duurzaamheid Kate Brandt is dat nu wel "extreem ambitieus".

Toepassingen die gebaseerd zijn op AI vereisen veel rekenkracht en daardoor veel energie. Een Amerikaans onderzoeksbureau berekende dat een verzoek aan een AI-tool als ChatGPT bijna tien keer zo veel energie vraagt als een zoekopdracht in Google.

Ook andere techbedrijven zien hun CO2-uitstoot de laatste jaren fors stijgen door de groei van datacenters. Microsoft zag eenzelfde ontwikkeling als Google: sinds 2020 steeg daar de uitstoot met 30 procent. De verwachting is dat die groei de komende jaren flink doorzet, aangezien AI nog steeds aan een grote opmars bezig is.

'Uitstoot blijft stijgen voordat hij weer daalt'

Tegelijkertijd doen de techgiganten grote klimaatbeloftes. Ze zijn bereid veel geld uit te geven aan groene energie, "om te kunnen zeggen dat ze groene energie gebruiken", zegt Microsoft-oprichter Bill Gates in The Guardian. Ook investeren ze in technieken om broeikasgassen op te ruimen.

Hoewel het er daarmee op lijkt dat ze een probleem verzachten dat ze zelf creëren, wijzen de bedrijven op de kansen die AI biedt om klimaatproblemen op te lossen. In hetzelfde klimaatrapport voorspelt Google dat AI-technieken de wereldwijde uitstoot in 2030 met 5 tot 10 procent zouden kunnen verminderen. "Maar we verwachten dat onze uitstoot eerst nog blijft stijgen, voordat hij weer daalt", aldus Kate Brandt.

Matthijs van Nieuwkerk gaat toch geen programma's maken voor RTL. Hij heeft de zender laten weten "de vrijheid te verkiezen". "We kunnen niet anders dan zijn besluit respecteren en gezien de omstandigheden hebben we daar ook begrip voor. We wensen hem alle succes voor de toekomst", meldt de zender.

Op vraag van RTL Boulevard wat de vrijheid waar Van Nieuwkerk voor kiest inhoudt, zei zijn management: "Het is de vrijheid van zijn leven". Daar wil het management het bij laten.

Beschuldigingen

Van Nieuwkerk raakte in 2022 in opspraak door beschuldigingen over de angstcultuur bij het succesvolle BNNVARA-programma De Wereld Draait Door (DWDD), dat hij vrijwel vanaf het begin presenteerde. Hij verdween toen van de buis.

Begin december maakte RTL bekend dat Van Nieuwkerk programma's ging maken voor RTL en Videoland. De partijen sloten een contract voor vier jaar. Het was aanvankelijk de bedoeling dat hij vanaf het voorjaar van 2024 op zondag wekelijks te zien zou zijn met een actueel programma vol muziek.

In februari werd Van Nieuwkerk ook van fysiek geweld op de werkvloer beschuldigd. Van Nieuwkerk ontkende de beschuldiging en noemde het "stuitend" dat zijn oud-werkgever BNNVARA "zonder enige onderbouwing dit soort wilde beschuldigingen" deed.

Verkeerde timing

De beschuldiging was voor de presentator en RTL wel reden om de samenwerking op te schorten. "We dachten dat Matthijs dit voorjaar een nieuwe start kon maken. De timing hebben we verkeerd ingeschat. Dit is niet het moment voor Matthijs om terug te keren op tv", zei directeur Content Peter van der Vorst toen.

Ook verscheen op hetzelfde moment in februari een onderzoeksrapport over de werkcultuur binnen de publieke omroep. De aanleiding voor dit onderzoek waren signalen over grensoverschrijdend gedrag bij De Wereld Draait Door. In het rapport werd Van Nieuwkerk niet bij naam genoemd.

Zeker zeven mensen zijn gearresteerd in Duitsland en Zweden op verdenking van het plegen van oorlogsmisdaden in Syrië. Dat melden de Duitse en Zweedse autoriteiten. Tussen 2012 en 2014 zouden zij zich schuldig hebben gemaakt aan oorlogs- en humanitaire misdaden in Syrië. Het proces tegen hen start volgende week.

Duitse en Zweedse autoriteiten werkten in het onderzoek samen met andere Europese lidstaten, de Europese juridische instellingen en Europol. De verdachten in Duitsland zijn opgepakt op verdenking van "het vermoorden van burgers".

De verdachten zouden betrokken zijn geweest bij acties tegen een vreedzaam anti-overheidsprotest in 2012 bij een Palestijns vluchtelingenkamp in Syrië. Zij zouden daarbij demonstrerende burgers hebben gedood. In de jaren erna zouden zij Palestijnse en Syrische burgers in het district al-Yarmouk meermaals hebben gemarteld en mishandeld.

De vier Duitse verdachten, van Syrische origine, zijn gearresteerd in Berlijn, Frankenthal en Boizenburg. Van een andere verdachte werd het huis doorzocht in Essen. Volgens Duitse autoriteiten zijn zij betrokken bij de Free Palestine Movement, een militante beweging in Syrië. Het OM van Zweden heeft geen verdere details gegeven over zijn verdachten.

Van alle fatbikes die de politie in Amsterdam de afgelopen vijf maanden controleerde, was meer dan de helft opgevoerd. De fietsers kregen een boete en meer dan twintig fatbikes werden in beslag genomen.

De controles werden uitgevoerd met een rollerbank. Van de 215 fatbikes die de politie controleerde, bleken er 117 te zijn opgevoerd. Dat gebeurde in de meeste gevallen door er een gashendel op aan te brengen. Ook werd er geknoeid met de fietscomputer.

Er werden elf controles gehouden met een rollerbank, maar de politie voerde ook andere controleacties uit. Daarvan zijn geen cijfers bekend. De politie spreekt daarom van een incompleet beeld en zegt dat er sprake is van een wildgroei aan opgevoerde fatbikes in de hoofdstad, zo schrijft mobiliteit.nl.

Campagne

Een elektrische fiets, wat de fatbike ook is, mag met trapondersteuning maximaal 25 kilometer per uur. Op het rijden op een opgevoerde fatbike staat een boete van 290 euro. Bij een tweede overtreding wordt daarnaast de fiets in beslag genomen.

Volgende maand start een campagne van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat die gericht is tegen opgevoerde elektrische fietsen.

Fatbikes leiden vanwege hun snelheid en vaak jonge bestuurders in veel gemeenten tot gevaarlijke situaties en ongelukken. Verschillende gemeenten en de politie denken na over maatregelen om het gevaar te beperken, zoals een minimumleeftijd.

De komende vier jaar gaat er meer subsidie naar regionale culturele instellingen, blijkt uit het advies van de Raad voor Cultuur. 54 culturele instellingen buiten de Randstad krijgen een plek in de zogeheten culturele basisinfrastructuur, de bis, waarin de subsidieverlening aan culturele instellingen voor vier jaar wordt vastgelegd.

De raad brengt advies uit aan de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Op Prinsjesdag maakt de minister bekend welke instellingen op basis daarvan subsidie krijgen. Meestal wordt dit advies overgenomen.

In totaal is er 250 miljoen euro aan subsidie beschikbaar. Met deze subsidie kunnen culturele instellingen vanaf 2025 voorstellingen, concerten, festivals en tentoonstellingen organiseren.

Begin februari kreeg de raad 181 aanvragen van culturele instellingen verspreid over heel Nederland, 115 krijgen een subsidie. Daarbij zitten ook nieuwkomers, zoals festival Explore the North in Friesland en jeugdpodiumkunsten De Horde in Gelderland.

Versmelting kunstvormen

Opvallend is dat in veel aanvragen sprake is van versmelting van verschillende kunstvormen. Zo wordt proza gecombineerd met muziek en dans. "Instellingen zoeken de grenzen van hun genre op en stappen daaroverheen door samenwerkingen aan te gaan met andere kunstvormen. Dit leidt ertoe dat interdisciplinariteit meer ruimte krijgt binnen het bestaande aanbod", schrijft de Raad voor Cultuur.

Er zijn ook culturele instellingen die voorheen subsidie kregen, maar nu buiten de boot vallen, zoals het Groninger Museum. Wat het mislopen van de subsidie voor het museum betekent, is nog niet bekend.

Subsidie eerlijker verdelen

De Raad voor Cultuur pleitte eerder al voor een eerlijkere verdeling van subsidies over de regio's. En over één Rijksfonds waaruit alle subsidies worden verdeeld. Nu wordt ongeveer 500 miljoen euro aan subsidies verdeeld via onder meer het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en via de zes Rijkscultuurfondsen, zoals het Fonds voor Cultuurparticipatie, het Fonds Podiumkunsten, het Mondriaan Fonds en het Nederlands Filmfonds.

Daarnaast hebben gemeenten en provincies hun eigen cultuurbeleid. Vier jaar geleden ging bijna 80 procent van het budget van het Fonds Podiumkunsten naar kunstgroepen in de Randstad, wat tot veel kritiek vanuit de regio's leidde.

De Raad voor Cultuur zegt deze weg al in te zijn geslagen: van alle goedgekeurde aanvragen, komt 46 procent van de culturele instellingen uit de regio.

Chipmachinefabrikant ASML mag doorgaan met zijn plannen voor uitbreiding in de buurt van een woonwijk in Veldhoven. Omwonenden hadden de plannen aangevochten omdat ze bang zijn voor geluidsoverlast, lichthinder en beperking van hun uitzicht. Maar de Raad van State heeft hun beroep vanochtend ongegrond verklaard.

De vraag naar chips en machines die chips kunnen maken, is enorm. Om aan die vraag te kunnen voldoen, wil ASML in het gebied tussen de Kempenbaan in Veldhoven en de snelweg A67 een aantal zogeheten cleanrooms bouwen, meldt Omroep Brabant. Cleanrooms zijn ruimtes waar zelfs de kleinste stofdeeltjes uit de lucht worden gezuiverd. In die ruimtes wil ASML zijn nieuwste chipmachines gaan produceren.

Deels ondergronds

De gemeenteraad van Veldhoven keurde de twee bestemmingsplannen voor de uitbreiding van ASML eind 2022 al goed. Maar twee bewoners aan de overzijde van de Kempenbaan stapten naar de Raad van State. Zij wilden onder andere dat de nieuwbouw vijf meter onder het maaiveld (dus deels ondergronds) zou worden gebouwd, zodat het gebouw minder hoog zou worden.

Maar deels onder de grond bouwen is gezien het bedrijfsproces van ASML niet mogelijk, stelt de Raad van State vanochtend in zijn uitspraak: "Voordat de machineonderdelen gestabiliseerd en verpakt worden, is iedere onverwachte beweging voor de machine fataal. Ook het vervoeren ervan uit een gebouw met een hellingbaan is tot dat moment niet toelaatbaar."

Gemaskeerd geluid

Ook meent de Raad van State dat de geluidshinder binnen de perken blijft. Daarbij wijst de rechter naar het lawaai dat afkomstig is van verkeer over de drukke Kempenbaan en de A67. "Het geluidniveau ten gevolge van de activiteiten en installaties van ASML wordt gemaskeerd door het geluidniveau ten gevolge van het wegverkeer", aldus de Raad.

De uitbreiding in Veldhoven staat los van de komst van een nieuwe campus die ASML een paar kilometer verderop wil bouwen, op een groot stuk grond vlak bij Eindhoven Airport. De gemeente Eindhoven verleende daar onlangs toestemming voor.

Een kijkje nemen in de splinternieuwe kluis van De Nederlandsche Bank: dat gaat niet zomaar. Sinds de verhuizing van Amsterdam naar de bossen bij Zeist bleef het waarschijnlijk best beveiligde gebouw van Nederland gesloten voor pottenkijkers. Tot nu.

In Huis ter Heide - op een terrein van Defensie - is een nieuw betonnen complex neergezet. Daar op Camp New Amsterdam ligt sinds juni vorig jaar een voorraad van 14.000 goudstaven met een waarde van ongeveer 11 miljard euro. Kan ook iets meer zijn, als de goudprijs in economisch barre tijden door het dak gaat.

Bij zeer hoge uitzondering mocht een select gezelschap van journalisten binnenkijken bij de goudvoorraad van Nederland. NOS-radioverslaggever Jeroen Schutijser was daar een van. Filmen mocht niet, maar DNB levert wel voor het eerst eigen beelden.

Behalve goud ligt er in Zeist ook een voorraad van 150 miljoen munten met een waarde van 50 miljoen euro. Plus nog eens ongeveer 6 miljard euro aan nieuwe bankbiljetten; net van de drukker.

Bezoekers van de bijna onneembare vesting moeten zich diverse keren legitimeren en door poortjes. En - zeg maar Schiphol security in het kwadraat - de zakken legen, tassen laten doorzoeken, de broekriemen moeten af en de bodyscan.

Ook bij het weggaan wordt er secuur gefouilleerd. Als de bezoekers al een poging zou willen wagen, een goudstaaf van 12,5 kilo meenemen uit deze streng beveiligde bunker is onmogelijk.

"Het hoofdlijnenakkoord wil recht doen aan de verkiezingsuitslag." Dat zei de nieuwe premier Schoof in de regeringsverklaring in de Tweede Kamer. Volgens hem hebben de kiezers de "glasheldere boodschap" gegeven naar hen te luisteren en wat met hun zorgen te doen. Hij zei die boodschap uitermate serieus te nemen.

De premier noemde asiel en migratie de grootste van die zorgen: "Hoe je het ook wendt of keert, is dat het springende punt." Volgens hem zijn de zorgen daarover reëel: "Je zult maar in Ter Apel of Budel wonen, of als student met geen mogelijkheid aan een kamer kunnen komen of omringd worden door panden waar arbeidsmigranten onder de meest erbarmelijke omstandigheden worden gehuisvest."

Vertrouwen terugwinnen belangrijkste opdracht

Schoof zei dat alleen een overheid die echt luistert het vertrouwen van mensen kan terugwinnen, in verbinding met de samenleving: "Het kabinet beschouwt dat als misschien wel de belangrijkste opdracht voor de komende periode". De premier benadrukte dat het kabinet "staat voor de rechtsstaat en dat Nederland binnen de EU en de NAVO een betrouwbare partner blijft".

Hij wees er verder op dat het een extraparlementair kabinet wordt. Volgens Schoof is daardoor minder coalitiedwang en meer ruimte voor wisselende meerderheden. De premier zei dat hij zijn hand uitsteekt naar alle fracties in de Kamer en dat het hoofdlijnenakkoord uit mei ruimte laat voor verstandige voorstellen van Kamer en kabinet. Het kabinet (van PVV, VVD, NSC en BBB) zal de komende tijd het akkoord uitwerken.

Vergelijking met marathonloopster

Schoof en de overige bewindslieden werden gisteren beëdigd. De premier vergeleek zijn positie met die van hardloopster Sifan Hassan voor haar eerste marathon. Hij noemde de start van het kabinet spannend en benadrukte dat Hassan haar eerste marathon won. "Daar trek ik me als marathonloper graag aan op."

Kijk hier de hele regeringsverklaring terug:

In het debat kwam GroenLinks-PvdA-voorman Timmermans in aanvaring met PVV-leider Wilders. Timmermans zei dat de denkwijze van de PVV steeds meer vat op de politiek krijgt en dat Wilders impliciet zegt dat Nederland niet meer van ons allemaal is.

Timmermans vulde aan dat onder de nieuwe bewindslieden mensen zitten die "racistische complottheorieën propageren en moslims en vluchtelingen ontmenselijken door te zeggen dat ze parasiteren en ziektes verspreiden, een beeld dat in de duisterste jaren van de Europese geschiedenis ook op Joden werd geplakt".

Omvolking

Wilders reageerde woedend: "Hoe haalt hij het in zijn hoofd om onze mensen tot racist te bestempelen?" De PVV-voorman benadrukte dat PVV'ers in een verklaring hebben gezegd dat ze de term 'omvolking' niet hadden moeten gebruiken: "Daar bedoelden we geen omvolking mee zoals die tijdens het nazisme is gebezigd. We nemen afstand van alles wat daarmee te maken heeft."

Timmermans zei daarop dat de betrokken PVV'ers niet echt spijt hebben betuigd voor hun uitspraken over omvolking en volgens hem zijn ook uitlatingen als "hordes parasiterende gelukszoekers" en "verdunning van de joods-christelijke en humanistische beschaving" wel degelijk racistisch. De GroenLinks-PvdA-voorman kondigde een motie van wantrouwen aan tegen de PVV-ministers Klever en Faber.

Ook anderen, zoals Jetten (D66), Dassen (Volt), Bontenbal (CDA), Bikker (CU), Van Baarle (Denk) en Ouwehand (PvdD) confronteerden Wilders met eerdere uitspraken van PVV'ers. Wilders zei daarop "dat je geen racist bent als je zegt dat mensen zich soms niet meer in hun eigen wijk en straat herkennen en dat je die problemen serieus moet nemen". Ook beschuldigingen dat Wilders in zijn eigen partij antisemitisme accepteert, wierp hij verre van zich.

BTW-verhoging

Wilders zei verder dat de PVV zich aan aan de afspraken uit het hoofdlijnenakkoord zal houden, maar dat hij bij onderwerpen waar niets over is afgesproken "het onversneden PVV-geluid zal blijven laten horen".

Jetten sprak van het "kabinet-Wilders I, mede mogelijk gemaakt door VVD, NSC en BBB". VVD-leider Yesilgöz zei te hopen dat Schoof "af en toe de politiek een duwtje terug geeft en dat we in Den Haag minder met onszelf bezig zijn".

Op kritische vragen over de verhoging van de btw, die in het hoofdlijnenakkoord staat, antwoordde ze dat "dit de keuze is die we gemaakt hebben", maar dat de uitwerking aan het kabinet is.

Omtzigt: afspraken over rechtsstaat cruciaal

NSC-voorman Omtzigt zei dat NSC "geen millimeter, geen nanometer" wil toegeven aan de fundamentele waarden van de partij. Hij wees met nadruk op de afspraken in het hoofdlijnenakkoord over de rechtsstaat: "Die paragraaf is cruciaal, want erosie van de rechtsstaat is de reden dat wij onze partij hebben opgericht."

Omtzigt voegde eraan toe dat hij vertrouwen heeft in de manier waarop Schoof dat invult. Hij zou verder het liefst zien dat partijen "intern democratisch" zijn. Het is nu niet mogelijk lid te worden van de PVV.

Een auto is vanochtend vroeg gecrasht op de gevel van een dijkhuis in Boxtel. De automobilist raakte gewond en moest naar het ziekenhuis. De bewoners van het net gerenoveerde huis bleven ongedeerd, maar het huis raakte zo zwaar beschadigd dat wordt onderzocht of het nog bewoonbaar is.

Het ongeluk gebeurde rond 05.15 uur. "Het was het geluid van een soort aardbeving", aldus bewoner Frans Verhagen van het getroffen huis bij Omroep Brabant. "Ik wist meteen wat er aan de hand was: er moest iets tegen het huis gereden zijn of erop gevallen zijn."

Verhagen ging buiten kijken. "Ik hoefde de voordeur niet open te maken, die zat er niet meer in", zegt hij. "Toen zag ik die auto op zijn kant liggen. De bestuurder was nog enigszins aanspreekbaar."

Bekijk hier de beelden van de ravage:

De brandweer haalde de bestuurder via de kofferbak uit zijn zwaar beschadigde auto. Hij is met onbekende verwondingen naar het ziekenhuis gebracht.

Deskundigen moeten nu beoordelen of de woning van Verhagen nog bewoonbaar is. De gevel lijkt op een aantal plaatsen ontzet, ook binnen is de ravage groot.

Alles afgebroken

"We waren net begonnen met het schilderen van de buitenkant", aldus Verhagen. "We hadden de luiken er net aan gehangen. Het is een compleet vernieuwd huis. We hebben alles afgebroken en opnieuw opgebouwd. We zijn er een paar jaar mee bezig geweest. Ik heb bijna alles zelf gedaan. En nu is alles naar de verdommenis."

Het is nog onduidelijk waardoor de bestuurder de macht over het stuur verloor en via een heg en het fietspad op het dijkhuis knalde. Volgens de buren van Verhagen wordt op de Schijndelsedijk vaak hard gereden.

Een brede coalitie van organisaties uit onder meer de sport-, horeca-, media- en cultuurwereld doet opnieuw een oproep aan de politiek om af te zien van de btw-verhoging op culturele goederen van 9 naar 21 procent. "De btw-verhoging kost Nederland op lange termijn meer dan dat de bezuinigingen op korte termijn opleveren en dat is voor ons niet acceptabel", zeggen ze in een gezamenlijke oproep aan de Tweede Kamer en het kabinet.

Volgens onder meer NOC*NSF, Koninklijke Horeca Nederland en de Vereniging van Evenementenmakers (VVEM) daalt het aantal bezoeken aan festivals met 1,5 miljoen en dat aan de podiumkunsten met 0,9 miljoen. Een half miljoen Nederlanders dreigt te stoppen met sporten en door de btw-verhoging op hotelovernachtingen wordt Nederland minder aantrekkelijk als vakantiebestemming. De daling van het aantal hotelovernachtingen werkt door naar het theater- en museumbezoek, de vervoerssector, de horeca en het winkelbedrijf.

Vandaag is het debat over de regeringsverklaring. De bijna veertig organisaties verzoeken het kabinet en de Tweede Kamer dringend om een streep door de btw-verhoging te zetten. "Het is van essentieel belang dat we de toegankelijkheid van cultuur, sport, horeca, boeken, evenementen en nieuws voor alle Nederlanders waarborgen", schrijven ze.

Leestips

De boekenbranche startte in mei een petitie tegen de btw-verhoging op boeken. Die is meer dan 300.000 keer ondertekend. De branche geeft het kabinet ook nog wat leestips.

Premier Schoof wordt aangeraden 21 lessen voor de 21e eeuw van Yuval Noah Harari te lezen. Gokkers en graaiers van Roel Janssen is een boek voor minister van Financiën Heinen, De mens is een plofkip van Teun van de Keuken een aanrader voor staatssecretaris Rummenie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur en minister Brekelmans van Defensie zou Het nieuwe IJzeren Gordijn van Rob de Wijk moeten lezen.

"Ruim 300.000 ondertekenaars van de #boekenpetitie wensen de nieuwe regering veel zomers leesplezier en wijsheid!", zegt de organisatie achter de petitie in een paginagrote advertentie in ochtendbladen.

Het dodental door gedrang gisteren bij een religieus evenement in India is opgelopen naar zeker 121. Onder de doden zijn vooral vrouwen en kinderen. Volgens autoriteiten waren er drie keer zo veel mensen aanwezig als was toegestaan.

Er liggen nog 28 gewonden in het ziekenhuis. Lokale autoriteiten doen onderzoek naar het incident. Het evenement werd gehouden in Hathras, ten zuidoosten van de hoofdstad New Delhi. Een kwart miljoen mensen woonden een bijeenkomst bij van een religieus leider.

Door de enorme drukte en een gebrek aan uitgangen ging het mis bij het evenement, dat gehouden werd in een warme en vochtige tent. Duizenden mensen wilden de tent na afloop tegelijkertijd verlaten, maar gleden uit door de vochtige ondergrond en werden vertrapt.

Gebrek aan veiligheid

De commotie ontstond toen een groep gelovigen na afloop op de auto van de religieus leider, Bhole Baba, afstormde om hem aan te raken. Sommige mensen probeerden weg te komen uit de drukte, maar gleden uit en werden vertrapt door de menigte.

Volgens experts voldeed het evenement niet aan de veiligheidsnormen. "De bijeenkomst werd gehouden in iets wat een tent moest voorstellen zonder voldoende uitgangen", zegt een expert op het gebied van rampenbeheer tegen persbureau AP. Autoriteiten melden dat de tent slechts een kleine uitgang had.

Kritiek op religieus leider

Een van de lokale bewoners die meehielp met het vervoeren van de lijken na het incident. bekritiseerde de religieus leider: "Hij zat in zijn auto en vertrok, terwijl zijn aanhangers op elkaar vielen."

Het Indiase persbureau NDTV schrijft dat Baba eerder onder vuur kwam te liggen vanwege meerdere rechtszaken over seksueel misbruik. Ook meldt NDTV dat zijn satsangs, religieuze bijeenkomsten, worden gezien als controversieel.

Bekijk hier beelden van na het incident:

Twee rechters gaan de staat aansprakelijk stellen voor de ongelijke beloning van mannen en vrouwen in de rechtspraak. Samen met belangenorganisatie Bureau Clara Wichmann eisen ze dat de loonkloof binnen de rechterlijke macht gedicht wordt.

In een brief die vandaag bij de staat op de mat valt, staan twee eisen. Het huidige inschalingsbeleid moet afgeschaft worden en vervangen door een gelijkwaardig beloningssysteem. Daarnaast moet de jarenlange beloningsachterstand van vrouwen gecompenseerd worden.

Al jaren is bekend dat vrouwen structureel minder betaald worden dan mannen, terwijl dat volgens de wet niet mag. Binnen de rechterlijke macht is het verschil gemiddeld bijna 8 procent, vertelt jurist Marlies Vegter van Bureau Clara Wichmann. "Het varieert, maar het kan oplopen tot 10 procent. Dat zijn behoorlijke bedragen."

Zuidas-salaris

Wie nu als rechter of officier van justitie gaat werken, wordt ingeschaald op basis van het laatstverdiende loon. En daar wringt de schoen, legt Vegter uit. "Overal in de maatschappij zie je dat vrouwen meer in sociale beroepen werken, ook als jurist. Bij bijvoorbeeld een maatschappelijke instelling verdien je minder dan iemand met een commercieel Zuidas-salaris. Die ongelijkheid werkt nu door als je de overstap maakt naar de rechterlijke macht."

Dat de verhouding nog altijd scheef is, is volgens Vegter vanuit werkgevers logisch te verklaren. "Ze denken: als we de mensen van die dure kantoren niet meer bieden, dan komen ze niet."

Toch zijn die individuele uitzonderingen niet te verantwoorden, schreef een groep van 138 rechters, raadsheren en rechters in opleiding onlangs in een manifest. Volgens hen is de huidige inschalingsmethodiek in strijd met de grondwet en moet er een vast salaris komen voor het beroep van rechter. Vegter: "En als dat te weinig voor je is, dan is het niet het beroep voor jou."

'Geen gehoor'

Binnen twee weken moet de staat over de brug komen. Zo niet, dan volgt een klacht bij het College voor de Rechten van de Mens. "We hopen op een schikking, maar dit kan voor de rechter komen." Het is een moeilijke stap, vinden de eisers. "Maar er is op zo veel deuren geklopt, en zo veel geprobeerd bij allerlei mensen en instanties; we krijgen gewoon geen gehoor."

(Telecompaper) Vodafone UK and Virgin Media O2 have signed a new, long-term mobile network sharing agreement, extending and enhancing an existing partnership of...