Senaat zet stap richting Trumps 'Big Beautiful Bill'
In de Amerikaanse Senaat is een belangrijke stap gezet richting de goedkeuring van president Trumps omvangrijke belasting- en uitgavenwet, of zoals hij die wet zelf noemt: 'One Big Beautiful Bill Act'.
Met een nipte meerderheid van 51 tegen 49 stemden Republikeinen voor het openen van het debat over de wet. Twee Republikeinse senatoren stemden tegen, samen met alle Democraten. De stemming liep uren uit door moeizame onderhandelingen achter de schermen.
Volgens Trump zelf is het een van de belangrijkste wetten in de Amerikaanse geschiedenis. Het Huis van Afgevaardigden keurde eerder in mei al een eerste versie van de wet goed.
De bijna duizend pagina's tellende wet voorziet in een reeks belastingverlagingen en forse verhogingen van de overheidsuitgaven. Zo worden de belastingverlagingen uit Trumps eerste ambtstermijn verlengd, en worden belastingen geschrapt. Daarnaast wordt het defensiebudget met 150 miljard dollar verhoogd en gaat er extra geld naar grensbewaking en maatregelen tegen immigratie. De wet bestaat ook uit bezuinigingen, onder meer op het gebied van gezondheidszorg.
Een definitieve stemming kan nog dagen op zich laten wachten. Veel senatoren klagen dat ze nauwelijks tijd hebben gehad om het wetsvoorstel te bestuderen. "We moeten weten waar we voor stemmen," zei de Republikeinse senator Ron Johnson tegen NBC News, die de wet naar eigen zeggen pas 's nachts had ontvangen. De Republikeinse leiders hopen de wet vóór 4 juli, Onafhankelijkheidsdag, aangenomen te krijgen. Die deadline hebben ze zichzelf opgelegd.
Meerderheid in SenaatRepublikeinen hebben de meerderheid in de Senaat (53-47). Ze hebben dus een voorsprong, maar dan moesten er niet meer dan 3 Republikeinen afhaken.
De Republikeinse senatoren Thom Tillis van de staat North Carolina en Rand Paul van de staat Kentucky stemden tegen. Tillis verklaarde dat hij niet kon instemmen met bezuinigingen die zijn staat zouden dwingen om honderdduizenden mensen hun gezondheidszorg te ontnemen.
Nu de eerste procedurele stemming is geslaagd, volgt een urenlang debat. Democratische senatoren willen zelfs dat de volledige tekst wordt voorgelezen, wat veel extra tijd zal kosten. Daarna moet ook het Huis van Afgevaardigden nog opnieuw stemmen over de aangepaste versie, voordat de wet door Trump kan worden ondertekend.
Een eerdere versie van de wet werd enkele weken geleden al in allerijl door de Senaat geloodst. Parlementariërs klaagden daarna dat ze te weinig tijd hadden gehad de wet goed door te nemen.
Volgens onafhankelijke ramingen zal de wet de Amerikaanse staatsschuld met zo'n 4 biljoen dollar doen toenemen over de komende tien jaar, mede door de rente. Daarnaast zouden de belastingverlagingen vooral ten goede komen aan de rijkste Amerikanen. Senator Chuck Schumer waarschuwde: "De Republikeinen nemen eten af van hongerige kinderen om belastingvoordelen te geven aan de rijken", citeert persbureau Reuters hem.
Ook de Amerikaanse Rekenkamer verwacht dat de overheidsinkomsten fors zullen dalen. Kredietbeoordelaar Moody's verlaagde onlangs zelfs de kredietwaardigheid van de VS vanwege zorgen over de begroting.
KritiekEr is kritiek op de wet, zelfs binnen de Republikeinse partij. Senator Rand Paul noemt het wetsvoorstel "meer een uitgavenwet dan een oplossing voor de schuld" en verzette zich fel tegen de verhoging van het schuldenplafond.
Democraten vinden dat de wet vooral de rijken bevoordeelt, terwijl die ten koste gaat van sociale programma's die belangrijk zijn voor de arme en middenklasse zoals het zorgsysteem Medicaid. Door het wegvallen ervan kunnen miljoenen mensen hun zorgrekeningen niet meer betalen. Ook heeft het gevolgen voor de financiering van nationale natuurparken.
President Trump is persoonlijk diep betrokken bij de lobby voor de wet. Hij blijft dit weekend in Washington, belt senatoren, nodigt ze uit in het Witte Huis en ging gister zelfs golfen met enkele twijfelende partijgenoten, onder wie senator Lindsey Graham.
De wet leidde ook tot een ruzie met Elon Musk, die sprak van "een walgelijk gedrocht". Ook nu uitte hij zijn kritiek. "Het wetsvoorstel zal miljoenen banen in Amerika vernietigen en ons land enorme strategische schade toebrengen!" schreef Musk in een bericht op zijn socialemediaplatform X.