De politie heeft vorig jaar vaker zwaar geweld gebruikt dat naderhand als "niet professioneel" is beoordeeld. Dat betekent dat het toegepaste geweld niet voldeed aan de bepaalde afspraken, blijkt uit cijfers van de politie die nu zijn gepresenteerd.
In 2023 heeft de politie bij meer dan drie miljoen incidenten in totaal ruim 35.000 keer geweld toegepast. Ook dat is een toename (van 5 procent) ten opzichte van 2022.
Geweld waarbij een verdachte meer dan licht lichamelijk letsel oploopt, moeten politiemensen registeren. In 2023 waren er ruim 2400 van dergelijke registraties, een kleine daling ten opzichte van het jaar ervoor.
Bij dat soort incidenten wordt gekeken of de politie professioneel gehandeld heeft of niet. Dat bleek bij 343 gevallen niet zo te zijn geweest. Dat is een stijging van 16 procent, zegt politiecommissaris en portefeuillehouder Frank Paauw, die de toename deels wijdt aan de kritische blik van de politie op het eigen handelen.
"Dat is positief", zegt Paauw. "De maatschappij mag verwachten dat we geweld rechtmatig en zorgvuldig toepassen. De burger mag ook verwachten dat we als politie leren van onze fouten."
Dat er fouten gemaakt worden, bleek begin dit jaar. Toen werd bekendgemaakt dat het OM meerdere agenten gaat vervolgen voor het (verkeerd) toepassen van geweld in Rotterdam. Acht agenten zouden bij een arrestatie te ver zijn gegaan, waarbij een 32-jarige man werd getaserd en in bedwang werd gehouden. De verdachte werd onwel en overleed kort daarna.
Daarnaast wordt een politieagente vervolgd die vorig jaar in Rotterdam op een auto schoot. Daarin zaten drie mensen die op de vlucht sloegen bij een controle. De agente moet voor de rechter komen voor poging tot doodslag en anders poging tot zware mishandeling. Hoewel niemand in de auto gewond raakte, vindt het OM dat de agente te ver is gegaan omdat schieten op een auto hier geen passende reactie zou zijn geweest.
Zorgvuldig registerenVolgens Paauw wordt in de opleiding en verplichte trainingen van politiemedewerkers veel aandacht besteed aan het voorkomen van geweld. Zo moet er duidelijk gewaarschuwd worden voordat geweld wordt gebruikt omdat dat verdere escalatie kan voorkomen.
Ook moet er bij mogelijk gevaarlijke verdachten de afweging worden gemaakt of het wapen wordt getrokken terwijl dat eerst standaard gebeurde. Vorig jaar gebruikten politiemedewerkers 1888 keer hun vuurwapen.
In 1226 van die gevallen ging het alleen om "richten om te dreigen", 162 keer werd er gericht geschoten. Van die gevallen was in 129 situaties sprake van het doden van een ernstig gewond dier of van een agressief dier (4 keer).
Het is van belang dat politiemedewerkers geweld zorgvuldig registreren, zegt Paauw. "Dat maakt inzichtelijk welke vormen van geweld worden toegepast en waar we wat kunnen leren." Hoe het registreren van geweld verloopt wordt momenteel onderzocht.
Rijkswaterstaat is begonnen met het plaatsen van zes grote pompen in een nieuw gemaal in de Afsluitdijk. De pompen zijn bijna 12 meter hoog en wegen 90 ton. Ze moeten zorgen voor een betere afvoer van water uit het IJsselmeer naar de Waddenzee.
Rijkswaterstaat noemt het plaatsen van de pompen precisiewerk. Het hijsen kan alleen als het niet te hard waait. Ook is de ruimte beperkt. Bij het plaatsen van de pompen in het betonwerk van het gemaal is er een speling van 8 millimeter.
Bekijk hier hoe dat in z'n werk ging:
De pompen zijn in Spanje gebouwd en met een schip naar de Robbenplaat vervoerd. Daar zijn ze vorige week aangekomen. Om ze op de juiste plek te krijgen, gebruikt Rijkswaterstaat een drijvende kraan en een op afstand bestuurbaar platform op wielen.
Tegen overstromingenHet gemaal moet overstromingen voorkomen. Volgens Rijkswaterstaat stroomt er steeds meer water uit rivieren naar het IJsselmeer. Dat moet afgevoerd worden en de oude spuisluizen kunnen dat niet aan.
Ook kunnen die water alleen naar de Waddenzee verplaatsen als het waterpeil daar lager is dan in het IJsselmeer. Met de stijgende zeespiegel is de verwachting dat er in de toekomst minder gespuid kan worden.
De nieuwe pompen hebben dat probleem niet en die kunnen 275.000 liter water per seconde afvoeren. Dat betekent dat een olympisch zwembad in 9 seconden gevuld is. Daarmee wordt het gemaal een van de grootste in Europa.
Rijkswaterstaat verwacht dat de klus, die via webcams is te volgen, zo'n twee weken gaat duren.
Het strengste toelatingsregime voor asiel en het omvangrijkste pakket voor grip op migratie ooit. Dat is een van de "bouwstenen voor doorbraken" die PVV, VVD, NSC en BBB willen bereiken, zo valt te lezen op een document onder de arm van PVV-onderhandelaar Gidi Markuszower, die daarmee is gefotografeerd door politiek fotograaf Dirk Hol.
Bekijk hier het fragment waar kort het document te zien is:
In het conceptregeerakkoord gaat het over een lastenverlichting van 'PM miljard' voor werkenden met middeninkomens en mensen in de knel vanaf 2025. Waarschijnlijk wordt met PM 'pro memorie' bedoeld: later te bepalen, ter herinnering.
Een nieuw kabinet moet aan de slag met een hoofdlijnenakkoord op de volgende punten, zo is te lezen: bestaanszekerheid en koopkracht, grip op migratie, wonen en volkshuisvesting, infrastructuur en openbaar vervoer. En een goede toekomst voor landbouw en visserij.
DoorbrakenVerder staat in het conceptakkoord dat niet alles in één keer op te lossen is, maar "Nederland wacht op doorbraken" omdat overheid en politiek voor de burgers niet betrouwbaar zijn gebleken, of het nu gaat om rechtszekerheid, goed bestuur of veiligheid in eigen buurt."
Het document dateert volgens het stempel van 2 mei, vorige week donderdag. NSC-leider Omtzigt zegt dat hij het document "herkent". "Maar bij ons staat er alleen geen PVV op."
Vanochtend zijn de vier partijen, na een recesweek, weer bij elkaar om te kijken of ze het binnen afzienbare tijd eens kunnen worden over een conceptakkoord. De partijleiders van PVV, NSC en BBB zeiden bij binnenkomst dat ze hun uiterste best willen doen, maar er is op nog geen enkel onderwerp overeenstemming. De onderhandelaars spreken over "de week van de waarheid" en een "hele belangrijke week".
In maart 2021 verliet verkenner Ollongren (D66) in alle haast het Binnenhof, omdat ze positief was getest op het coronavirus. Onder haar arm was een pagina te zien van een interne notitie uit de kabinetsformatie.
Op de uitvergrote foto van het ANP was onder het kopje "positie Omtzigt" te lezen: "functie elders". Kamerlid Pieter Omtzigt, toen de nummer twee op de lijst van het CDA en van degenen die de toeslagenaffaire boven tafel kregen, zat op dat moment overspannen thuis. De tekst werd opgevat als een poging om hem te typeren als een probleemgeval dat weg moest uit Den Haag.
De "functie elders-opmerking" heeft grote gevolgen gehad voor de formatie van het vierde kabinet-Rutte. Rutte zei zelf dat hij "geen herinnering" had aan een gesprek over Omtzigt, maar zijn woorden werden door de mogelijke coalitiepartijen D66, CDA en ChristenUnie in twijfel getrokken. Na maanden onderhandelen kwam er alsnog een kabinet met deze vier partijen.
Rusland gaat een simulatie-oefening doen met tactische kernwapens. Dat zijn kernwapens die op het slagveld kunnen worden ingezet om militaire doelen uit te schakelen. De oefening vindt plaats in het Zuidelijke Militaire District van Rusland dat aan het oosten van Oekraïne grenst.
"De oefening gaat op korte termijn van start en ook de luchtmacht en marine doen eraan mee", laat het Russische ministerie van Defensie weten. "Het doel is het paraat houden van het personeel en materieel van de eenheden die met deze wapens moeten vechten."
Het ministerie zegt dat de oefening het antwoord is op "provocerende uitspraken en bedreigingen van westerse bestuurders". Daarmee worden de Franse president Macron en de Britse minister van Buitenlandse Zaken Cameron bedoeld.
Macron herhaalde vorige week zijn uitspraken dat Frankrijk desnoods militairen naar Oekraïne stuurt om dat land te helpen in de oorlog tegen Rusland. Cameron zei dat Oekraïne wapens die het van het Verenigd Koninkrijk kreeg, mag inzetten tegen doelen in Rusland. Dat mocht eerder nog niet, omdat westerse landen bang zijn daardoor zelf in oorlog met Rusland te raken.
Berlijn doet een nieuwe poging om van een villa van Joseph Goebbels af te raken. Desnoods gratis. "Als het weer niet lukt, rest ons niets anders dan hem te slopen. De voorbereidingen zijn getroffen", zegt stadstaatminister van Financiën Stefan Evers.
Villa Bogensee ligt even ten noorden van Berlijn in de gemeente Wandlitz, in de deelstaat Brandenburg. De stad deed de 17 hectare grond in 1936 aan Goebbels cadeau voor zijn verjaardag. De Duitse filmmaatschappij UFA bouwde voor hem een villa met dertig kamers waar Goebbels vrienden, relaties en naar verluidt ook zijn minnaressen ontving.
Het nazikopstuk en zijn vrouw maakten net voor de verovering van Berlijn, in mei 1945, een eind aan hun leven en ook aan dat van hun zes jonge kinderen. De villa kwam na de oorlog in handen van de communistische jeugdbeweging van de DDR. Na de val van de Muur en de eenwording van Duitsland kreeg Berlijn het landgoed terug, maar het lukte niet om er een goede bestemming voor te vinden.
Evers zei vorige week dat hij zich bewust is van de bijzondere historische waarde van het landgoed en dat de stad zich jarenlang ingespannen heeft om het een nieuwe bestemming te geven. "Dat kunnen wij echter niet alleen, daar hebben we partners bij nodig, met name de deelstaat Brandenburg en de gemeente." Maar een akkoord kwam er niet terwijl de kosten voor onderhoud en de verzekering doorlopen, dat gaat om miljoenen euro's per jaar. Daarom wil de stad er nu vanaf.
Weinig begripDe gemeente is bang dat de villa in handen van rechtsradicalen komt. "Ik zie niet graag gebeuren dat Berlijn het gebied aan iemand geeft die een ideologisch doel heeft", zegt burgemeester Borchert in de Berliner Morgenpost. De krant wijst erop dat een groepering die tot Reichsbürger-beweging wordt gerekend, jaren geleden al geprobeerd heeft het landgoed in handen te krijgen.
Mogelijk biedt de Duitse regering een uitweg. Het ministerie voor Wonen, Stadsontwikkeling en Bouw liet aan persbureau DPA weten dat het met betrokken overheden bekijkt of het landgoed een nieuwe bestemming kan krijgen. Berlijn is dan bereid er gratis afstand van te doen.
Over precies een maand zijn de Europese Parlementsverkiezingen. Nederland trapt af en mag op 6 juni naar de stembus, andere EU-lidstaten volgen in de dagen daarop. Tot en met 9 juni kunnen in totaal zo'n 360 miljoen Europeanen stemmen. Het is daarmee een van de grootste verkiezingen ter wereld.
Europese burgers bepalen in het stemhokje wie hen mag vertegenwoordigen in het Europees Parlement. Er worden 720 Europarlementariërs gekozen. Dat zijn er vijftien meer dan er nu in het parlement zitten; het resultaat van een herverdeling van Britse zetels na de Brexit, en het in reserve houden van nog meer van die zetels voor mogelijke toekomstige uitbreidingen van de Europese Unie.
Vorig week barstte het verkiezingsgeweld al los in Maastricht, waar het eerste verkiezingsdebat werd gehouden tussen de 'Spitzenkandidaten': de lijsttrekkers van de Europese fracties.
Inmiddels zijn veel Europarlementariërs uit Brussel vertrokken om zich in eigen land volledig op de campagne te richten. Van werkbezoeken aan bedrijven tot het organiseren van publieksavonden en het ophangen van heel veel posters: de komende weken zullen politici er alles aan doen om kiezers ervan te overtuigen op hen te stemmen.
Waar stem je precies voor?Hoewel niet iedereen bekend zal zijn met de 31 Nederlandse Europarlementariërs, hebben ze veel invloed op de Europese regelgeving. Zo onderhandelen ze met de EU-lidstaten over wetten. Elk wettenpakket moet bovendien worden goedgekeurd door het Europees Parlement.
De afgelopen jaren zijn er bijvoorbeeld veel nieuwe regels gekomen over het verduurzamen van de EU. Een aantal van die wetten zijn teruggetrokken of afgezwakt nadat boeren afgelopen maanden in heel Europa de straat op gingen.
Wat doet het parlement precies? We leggen het uit in deze video:
Door de oorlog in Oekraïne zal veiligheid waarschijnlijk hoog op de agenda van het Europees Parlement blijven staan. En ook migratie naar de EU zal de komende jaren een belangrijk thema blijven.
Europese fractiesHet zal deels van de politieke partijen afhangen welke Europese regels er de komende periode bij komen of zullen veranderen.
Het parlement zit anders in elkaar dan de Tweede Kamer. Het Europees Parlement is opgedeeld in zeven politieke fracties en daarbij zijn de politieke partijen uit 27 landen aangesloten. Zo zit het CDA bij de Europese christendemocraten en de VVD bij de Europese liberalen. Maar in dezelfde Europese fractie van de VVD zit ook D66.
Net als in de Tweede Kamer kunnen deze partijen ook in Brussel sterk verschillen van mening. In het Europees Parlement is er alleen geen strenge fractiediscipline zoals in de Tweede Kamer. Partijen kunnen in dezelfde politieke familie zitten, maar dat betekent niet dat zij hetzelfde zullen stemmen.
Nieuwe partijenNa deze verkiezingen komen er mogelijk ook nieuwe partijen bij. Zo doen Nieuw Sociaal Contract en de BBB voor het eerst mee aan de Europese parlementsverkiezingen. Ze zullen zeer waarschijnlijk in dezelfde Europese fractie komen als het CDA en de ChristenUnie.
Helemaal zeker is dat nog niet, want de Europese Christendemocraten willen absoluut niet samenwerken met radicaal-rechtse partijen. Aangezien NSC en BBB op dit moment in Nederland een coalitie proberen te vormen met de PVV, zou dat tot gevolg kunnen hebben dat zij zich bij een andere politieke familie moeten aansluiten.
GroenLinks-PvdA pakt het deze verkiezingen ook anders aan. Die twee partijen hebben nu één kieslijst, maar gaan na de verkiezingen weer in verschillende Europese fracties zitten. GroenLinks sluit zich aan bij de Europese Groenen en de PvdA bij de Europese Socialisten. De partijen hebben wel afgesproken in het Europees Parlement hetzelfde te zullen stemmen.
De Britse acteur Bernard Hill is op 79-jarige leeftijd overleden. Hill speelde in meer dan 100 films en tv-series, maar is vooral bekend door zijn rollen in twee absolute kaskrakers: The Lord of the Rings-trilogie en Titanic. Hill stierf zondagochtend.
Hij speelde de rol van koning Théoden in de The Lord of the Rings-films The Two Towers en The Return of the King.
Een scène uit The Return of the King met de speech van koning Théoden, voorafgaand aan de strijd:
Het was de bedoeling dat Hill zaterdag op de fanbeurs Comic Con in Liverpool zou zijn, maar hij moest op het laatste moment afzeggen.
Toen het nieuws over zijn dood bekend werd, zei de Comic Con-organisatie op X "diepbedroefd" te zijn. De acteurs Elijah Wood, Sean Astin, Dominic Monaghan en Billy Boyd, die de hobbits Frodo, Sam, Merry en Pippin speelden in de Lord of the Rings-trilogie, waren ook op de beurs aanwezig.
De vier stonden op het podium in Liverpool stil bij het overlijden van hun oud-collega. Astin zei dat ze "een familielid" hadden verloren. "Hij was onverschrokken, hij was grappig, hij was nors, hij was opvliegend, hij was prachtig", zei Astin, die Samwise Gamgee speelde.
Boyd vertelde dat hij onlangs de trilogie met Monaghan had bekeken en dat hij vond dat niemand de woorden van Tolkien, de schrijver van de Lord of the Rings-boeken, zo goed had overgebracht als Hill.
Het moment waarop de acteurs het over Hill hebben:
In het Verenigd Koninkrijk is Hill ook bekend van de BBC-dramaserie Boys from the Blackstuff, waarin hij een werkloze man speelt die er alles aan doet om werk te vinden. In die rol van Yosser Hughes brak hij begin jaren 80 door.
Kapitein EdwardsDe BBC sprak de schrijver van de serie, Alan Bleasdale, die Hills dood een "groot verlies en ook onverwacht" noemt. Hij noemt Hills acteerprestaties in de serie "verbazingwekkend en betoverend". "Bernard gaf alles en dat zie je in alle scènes. Hij wérd Yosser Hughes."
Bleasdale vertelt dat hij dolgraag met Hill in zee wilde gaan. "De manier waarop hij werkte en zijn vertolking van de rol; hij bracht alles wat je je maar kon wensen. Je had het gevoel dat Bernard het eeuwige leven zou hebben. Hij had een grote kracht, zowel fysiek als qua persoonlijkheid."
Hill is de enige acteur die een rol speelt in twee films die meer dan een miljard dollar hebben opgebracht en allebei elf Oscars hebben gewonnen (The Return of the King uit 2003 en Titanic uit 1997). In Titanic speelt hij kapitein Edwards, die tot op het laatste moment in de stuurhut blijft als het beroemde schip aan het zinken is.
Een scène uit die film:
De impresario van Hill meldt aan de BBC dat de acteur is gestorven in het bijzijn van zijn verloofde Alison en zijn zoon Gabriel. Waaraan hij is overleden, is niet bekendgemaakt.
Nog precies een maand, dan kiest Nederland nieuwe leden van het Europees Parlement. Op 7, 8 en 9 juni wordt in andere lidstaten van de Europees Unie gestemd. De uitslag bepaalt de koers van de EU voor de komende vijf jaar. Dit artikel biedt een overzicht voor wie niet helemaal thuis is in het Brussels jargon en niet precies weet wie waarover gaat.
Europees ParlementJe stemt in je eigen land op iemand die lid wil worden van het Europees Parlement (EP). Hoe groter het land, hoe meer Europarlementariërs het mag afvaardigen. Nederland heeft er 31, maar Spanje bijvoorbeeld 59 en Duitsland 96.
Na de verkiezingen bestaat het EP uit 720 parlementsleden. Ze werken samen in fracties, een groep mensen die over veel onderwerpen hetzelfde denkt. Het EP kan zelf geen wetsvoorstellen indienen. Het kan wél bestaande voorstellen aanpassen en moet alle voorstellen goedkeuren voor ze Europese wetten worden.
Europese CommissieDe Europese Commissie (EC) dient de voorstellen in waar het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie (zie onder) over stemmen. Andere belangrijke taken zijn controle van de begroting en vertegenwoordiging van de EU in andere landen. Dit werk doet de EC met hulp van 33.000 ambtenaren.
De Europese Commissie wordt bestuurd door 27 Eurocommissarissen met een eigen portefeuille. Elk land heeft één commissaris. De Nederlandse Eurocommissaris is nu Wopke Hoekstra (CDA), verantwoordelijk voor klimaatbeleid.
De voorzitter is op dit moment de Duitse Ursula von der Leyen. Na de verkiezingen draagt de Europese Raad (zie onder) een nieuwe voorzitter voor. Lidstaten dragen zelf nieuwe commissarissen voor. Het Europees Parlement moet de nieuwe Commissie goedkeuren.
Raad van de Europese UnieDe Raad van de Europese Unie wordt ook wel Raad van ministers genoemd. Dit zijn de 27 ministers van de lidstaten die vergaderen op hun vakgebied, zoals landbouw, onderwijs of buitenlandse zaken. Net als het Europees Parlement moet ook de Raad goedkeuring geven aan de voorstellen van de Europese Commissie.
Europese RaadNaast de Raad van de Europese Unie is er ook de Europese Raad. Een bijeenkomst van die raad noem je een Europese top. De 27 regeringsleiders en staatshoofden komen ten minste twee keer per jaar bij elkaar, maar meestal vaker, soms wel iedere maand.
De Europese Raad besluit over de grote lijnen, zoals bijvoorbeeld verdragswijzingen. Nederland wordt daar vertegenwoordigd door de minister-president (nu nog Mark Rutte) maar de Fransen bijvoorbeeld door hun president (Emmanuel Macron). In praktijk doet de Commissie weinig wat de Raad niet wil.
Europese UnieHet Europees Parlement, de Europese Commissie, de Raad van de Europese Unie en de Europese Raad vormen een flink deel van de Europese Unie. In dat rijtje horen verder het Europees Hof voor Justitie en de Europese Centrale Bank, die toezien op rechtspraak en financiën. Belangrijk is wel om te weten dat de EU lang niet op alle gebieden beleid maakt. Over bijvoorbeeld sociale zekerheid of defensie beslissen de landen zelf.
EU-wetgevingEuropese wetgeving bestaat uit vooral uit verordeningen en richtlijnen. Een verordening is een wet waar alle lidstaten zich aan moeten houden. Bij een richtlijn maken de EU-landen zelf wetgeving om Europees afgesproken doelstellingen te halen.
Politieke familieHet Europees Parlement kent nu zeven politieke 'families'. De twee grootste zijn de Europese Volkspartij (EVP) van conservatieve- en christendemocratische partijen, en de Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten (S&D), de sociaaldemocraten. Verder zijn er de liberalen, de groenen, de nationaalconservatieven en een uiterst linkse en radicaal rechtse fractie. Na de verkiezingen kan deze samenstelling veranderen.
SpitzenkandidatSpitzenkandidat is het Duitse woord voor lijsttrekker. Een spitzenkandidat is namens de politieke partij kandidaat om voorzitter te worden van de Europese Commissie. Het systeem is niet onomstreden, want het zijn uiteindelijk de lidstaten die de voorzitter voordragen en dus niet de kiezers die voor het Europees Parlement stemmen.
In 2019 kwam Ursula von der Leyen als een duveltje uit een doosje naar voren als voorzitter. Verwacht ook na deze verkiezingen veel politiek getouwtrek over wie deze machtige functie mag bekleden.
MeerjarenbegrotingDe EU geeft ongeveer 200 miljard euro per jaar uit, vastgelegd in een meerjarenbegroting. Dat klinkt als veel geld, maar de totale waarde van alle geproduceerde goederen en diensten in de EU bedroeg in 2021 maar liefst 14,5 biljoen euro. De EU besteedt dus minder dan 2 procent van wat er in Europa geproduceerd wordt. Het meeste van dat geld stroomt terug naar de lidstaten als landbouwsteun of steun voor zwakke regio's.
Interne marktInterne markt is de naam voor het gebied waarvoor vrij verkeer van goederen, kapitaal, diensten en personen geldt. Het betekent dat tussen lidstaten zaken kunnen worden gedaan zonder importheffingen, maar ook dat je met een paspoort van de ene lidstaat kunt werken in een andere.
Green DealDe Green Deal is een pakket aan klimaatmaatregelen die de EU in 2050 klimaatneutraal moeten maken. In 2030 moet de uitstoot van CO2 al met 55 procent teruggebracht zijn ten opzichte van 1990.
Om dat te bereiken heeft de EU de afgelopen jaren allerlei wetten aangenomen, van landbouw, industrie en vervoer tot wonen, biodiversiteit en innovatie. Voor de komende vijf jaar is vooral belangrijk hoé die uitgevoerd gaan worden.
Gemeenschappelijk LandbouwbeleidHet landbouwbeleid is een van de grootste uitgavenposten van de EU. Het landbouwbeleid was belangrijk om voedselzekerheid te garanderen na de Tweede Wereldoorlog, maar nu is het een belangrijk middel om de landbouwsector te helpen verduurzamen. Dat gebeurt onder meer door directe financiële steun en door maatregelen om plattelandsgebieden te ontwikkelen.
MigratiepactSnellere procedures, vastzetten van 'veiligelanders' en een nieuwe manier om migranten over Europa te spreiden. Dat zijn de belangrijkste punten uit het Europese migratiepact, een pakket aan hervormingen rondom het Europese migratiebeleid. Dit pakket is net voor de verkiezingen aangenomen en is dus al rond. Toch zal het tijdens de campagne nog wel regelmatig genoemd worden.
Israël heeft de bevolking van Oost-Rafah opgeroepen uit de stad te vertrekken. Eerder vandaag plaatste het Israëlische leger op chatapp Telegram een kaart die laat zien waar de bewoners heen moeten. Burgers uit het oosten van de stad worden opgeroepen om naar Khan Younis of de kustplaats Al-Mawasi te gaan.
Ooggetuigen zeggen tegen Reuters dat de eerste mensen zijn vertrokken uit Rafah. Op foto's zijn Palestijnen te zien die spullen in een auto laden. Op welke schaal burgers uit het aangegeven gebied daadwerkelijk aan het vertrekken zijn, is onduidelijk.
Deze Gazanen reageren wanhopig op de oproep:
Noodhulp is met name nog beschikbaar in Rafah, en niet elders. Hulporganisaties vrezen dan ook dat de gedwongen verplaatsing van tienduizenden Palestijnen veel levens in gevaar zal brengen en zetten hun vraagtekens bij de veiligheid van de aangewezen humanitaire zones.
Een legerwoordvoerder heeft gezegd dat het gaat om de evacuatie van ongeveer 100.000 mensen. Die is volgens hem nodig omdat Israël een "operatie van beperkte omvang" voorbereidt. Of dit het begin is van een grotere invasie van de stad, zei hij niet.
Het Israëlische leger heeft met flyers en sms-berichten de burgerbevolking opgeroepen van Oost-Rafah naar Khan Younis of Al-Mawasi te vertrekken. Al-Mawasi was door het Israëlische leger al eerder uitgeroepen tot een "humanitaire zone". In een bericht op X zegt het leger het gebied uit te breiden om de toestromende evacués te kunnen opvangen.
Israël roept de bevolking van het oosten van Rafah op naar een gebied in het westen van Gaza te vertrekken:
Een journalist van Al Jazeera in Rafah stelt echter dat de aangewezen humanitaire zones niet veilig zijn. "Deze zones worden constant aangevallen, het westen van Khan Younis, of hier, in Rafah", zegt hij. Omdat de onderhandelingen tussen Israël en Hamas dreigen stuk te lopen, zijn de afgelopen dagen al meerdere burgers vertrokken uit Rafah. "Maar niet per se naar de aangewezen evacuatiezones, want ze geloven niet wat Israël zegt", aldus de verslaggever.
'Mensen zullen onvermijdelijk sterven'Hulporganisatie Islamic Relief zegt geschokt te zijn door de gedwongen evacuatie van Oost-Rafah. "Zoals we de afgelopen zeven maanden hebben gezien, is het dwingen van zo veel mensen om te verhuizen onmogelijk zonder ernstige humanitaire gevolgen", staat in een verklaring. "Mensen zullen onvermijdelijk sterven als gevolg van de evacuatie." Ook schrijft de organisatie dat de aangewezen humanitaire zone helemaal niet veilig is.
In Al-Mawasi, dat Israël uitriep tot humanitaire zone, verblijven nu al tienduizenden Palestijnen en is nauwelijks toegang tot hulp en voedsel. Volgens hulporganisaties worden er nog steeds aanvallen uitgevoerd in de regio en zijn er onvoldoende voorzieningen in het geval van een nieuwe toestroom.
Hamas-functionaris: Gevaarlijke escalatieSami Abu Zuhri, een hoge Hamas-functionaris, noemt de oproep van het Israëlische leger om uit Rafah te vertrekken "een gevaarlijke escalatie". Hij houdt naast Israël ook de Verenigde Staten verantwoordelijk, zegt hij tegen persbureau Reuters.
Delegaties van Israël en Hamas hebben afgelopen weekend opnieuw gesproken over een bestand, maar dat lijkt niets te hebben opgeleverd.
In en rond Rafah wonen ongeveer 1,4 miljoen mensen. De meesten zijn vluchtelingen en verblijven in tentenkampen. Voor de inval van Israël woonden er ongeveer 275.000 mensen in de Zuid-Gazaanse stad.
Vrees voor bloedbadDe Israëlische minister van Defensie Gallant heeft het belang van een grondoffensief in Rafah verdedigd tegenover zijn Amerikaanse ambtgenoot Austin. Volgens hem is een inval nodig, omdat Hamas voorstellen over een bestand waarin de vrijlating van de gijzelaars is opgenomen afwijst.
De Verenigde Staten hebben er meermaals bij Israël op aangedrongen om Rafah niet binnen te vallen omdat wordt gevreesd voor een bloedbad. "Dat leidt tot nog meer doden onder onschuldige burgers, verergert de trieste humanitaire crisis, vergroot de anarchie in Gaza en isoleert Israël internationaal nog meer", zei veiligheidsadviseur Sullivan eerder.
UNRWA blijft in RafahVN-hulporganisatie UNRWA waarschuwt op X dat een Israëlisch offensief in Rafah "verwoestende gevolgen" zou hebben voor de Palestijnen die in en rondom de stad verblijven. "Burgers zouden nog meer lijden en het zou nog meer burgerdoden betekenen", aldus de organisatie die humanitaire hulp biedt aan vluchtelingen in Gaza.
De hulporganisatie wil niet vertrekken uit Rafah. "We zullen hier zo lang mogelijk blijven en levensreddende hulp bieden."
De Domtoren in Utrecht krijgt vandaag zijn gigantische wijzerplaten terug. Die werden in 2019 verwijderd vanwege een langdurige restauratie van de toren. "Wijzerplaten met een doorsnede van vier meter terughangen op 55 meter hoogte. Zoiets doe je niet iedere dag", zegt wethouder Vastgoed Dennis de Vries.
De onderdelen zijn de afgelopen jaren opgeknapt, geschilderd en voorzien van een nieuwe laag bladgoud.
Het terughangen van de in totaal 48 cijfers (4 keer 12 stuks) is een gigantische klus. Volgens RTV Utrecht was er al vroeg in de ochtend al veel bedrijvigheid op het Domplein in het hartje van de stad.
Aan elke zijde van de toren wordt een opgeknapt uurwerk geïnstalleerd. Als de eerste twee uurwerken hangen, wordt de hijskraan verplaatst naar het Academiegebouw. De klus is mogelijk in één dag geklaard, maar kan ook langer duren.
Tijd nog niet zichtbaarAls de wijzerplaten hangen, zijn ze eerst nog deels bedekt door steigers. Die moeten snel worden weggehaald, maar wanneer dat gebeurt is onbekend.
Utrechters die graag naar de Domtoren kijken voor het tijdstip, moeten nog even geduld hebben. De uurwerken worden niet meteen aangesloten. Naar verwachting gebeurt dat eind mei.
Domtorenbeheerder Jaap van Engelenburg heeft de wijzerplaten gemist: "Het net is alsof iemand zijn baard afscheert. Je denkt: wat heeft die toren ineens een blotebillengezicht", zei hij nadat de wijzerplaten waren weggehaald.
