Aggregator

Enerzijds herdenking, anderzijds viering van Turkse invasie Cyprus

2 months ago

Op Cyprus vindt vandaag de herdenking plaats van de Turkse invasie van 1974. Het is vijftig jaar geleden dat het eiland in tweeën werd gesplitst. Het zuidelijke deel, waar de meeste mensen Grieks spreken, wordt internationaal erkend als onafhankelijke staat en is ook onderdeel van de EU. Voor Noord-Cyprus geldt dat alleen Turkije dat als onafhankelijk land beschouwt.

Jaarlijks herdenken de Grieks-Cyprioten de duizenden mensen die omkwamen bij het conflict. Ook de mensen die nog altijd vermist zijn, worden herdacht. De Turks-Cyprioten vieren de stichting van hun eigen staat en hun overwinning, met vandaag een grote militaire parade in hun gedeelte van de hoofdstad Nicosia.

De Turkse president Erdogan is aanwezig voor de festiviteiten en gaf een speech. "Precies vijftig jaar geleden nam het heroïsche Turkse leger een historische stap voor de onafhankelijkheid van de Turkse Cyprioten", zei hij. De Turks-Cyprioten willen een tweestatenoplossing, terwijl de Grieks-Cyprioten weer willen herenigen als federatie.

Beelden van de viering in het Turkse gedeelte van Nicosia:

In het zuidelijke deel van het eiland zijn kerkdiensten gehouden ter herdenking van de invasie. De Griekse premier Mitsotakis deelde op sociale media een afbeelding van een bebloede kaart van het eiland, waarbij hij schreef dat het "een halve eeuw sinds de nationale tragedie van Cyprus" was. De president van Cyprus pleitte tijdens de herdenking voor hereniging van het eiland.

Turkije viel Cyprus binnen na een coup door Grieks-Cyprioten, aangemoedigd door Griekenland. Pogingen om Cyprus weer te herenigen zijn tot nu toe altijd mislukt. De Griekssprekende en Turkssprekende Cyprioten werden het niet eens over onder meer de geografische verdeling van het eiland. Het is al jaren relatief rustig op Cyprus, maar de situatie blijft gespannen.

Correspondent Mitra Nazar mocht meekijken bij een project van Turks- en Grieks-Cyprioten, waar samen gezocht wordt naar slachtoffers van het geweld:

Overleden Engelandvaarder Ellis Brandon was 'krachtige en dappere vrouw'

2 months ago

Het Koninklijk Huis zegt dat Nederland "grote dank verschuldigd is" aan verzetsvrouw Ellis Brandon, die op 101-jarige leeftijd is overleden. Zij was voor zover bekend de oudste Engelandvaarder die nog in leven was.

"Wij herinneren ons haar als een vrouw met een scherp afgesteld gevoel voor goed en kwaad", staat in een bericht van koning Willem-Alexander, koningin Máxima en prinses Beatrix. "Zij liet zich niet intimideren door dreiging en gevaar en hield vast aan haar overtuiging dat vrijheid boven alles gaat. Nederland is haar grote dank verschuldigd."

Brandon was een van de weinige vrouwen die in de Tweede Wereldoorlog vanuit Nederland naar Engeland uitweek, om vanuit daar de strijd voort te zetten. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, maakten de meeste van de 2000 Engelandvaarders de oversteek niet met een bootje vanaf de Nederlandse kust. De route voerde in verreweg de meeste gevallen met een grote omweg, via landen als Portugal en Zweden.

Verzetswerk in Nederland

Voorzitter Paul Bartelings van het Museum Engelandvaarders in Noordwijk zag Brandon vorig jaar nog, bij haar thuis in België. "Toen bleek weer wat voor krachtige en dappere vrouw het is. Ze kon op 100-jarige leeftijd nog heel inspirerend praten over wat ze heeft gedaan in haar strijd tegen de Duitse bezetter. Daar was ze ook trots op."

Vóór haar tijd in Engeland was Brandon actief in het verzet in Nederland. Ze hielp Joodse gezinnen, verspreidde illegale kranten en was betrokken bij de diefstal van bonkaarten voor brandstof, eten en kleding.

Eenmaal in Londen viel het toch wat tegen. Brandon wilde graag als spion aan de slag in Nederland, maar dat lukte niet. Ze kreeg een kantoorbaantje bij het Nederlandse ministerie van Binnenlandse Zaken in Londen. Uiteindelijk kon ze zich aansluiten bij het Vrouwen Hulpkorps, een legeronderdeel speciaal voor vrouwen. Ook mocht ze vanaf het dak van het ministerie in de gaten houden of er vijandelijke vliegtuigen aankwamen.

Brandon was na de oorlog een trouwe bezoeker van bijeenkomsten van de Stichting Genootschap Engelandvaarders, vertelt voorzitter Bartelings van het museum. "Brandon was daar heel vaak bij aanwezig, ook bij de laatste reünie in 2018. Zij bleef actief haar ervaringen delen, om zo erkenning te krijgen voor de strijd van de Engelandvaarders tegen de bezetter. Ze was ook geregeld aanwezig bij de Nationale Dodenherdenking op de Dam in Amsterdam."

Op de website van het museum is een herdenkingsbericht geplaatst. Ze wordt gememoreerd aan de hand van een karakterschets eerder in de Volkskrant: "Een eigenzinnige, levenslustige dame die knalroze lippenstift droeg en door haar woonplaats scheurde in haar Volkswagen Caddy".

Geldkoffer ontploft per ongeluk in Amsterdam-Osdorp

2 months ago

Bij een waardetransport in Amsterdam-Osdorp is vanochtend een geldkoffer ontploft. Omdat niet meteen duidelijk was of het toch niet om een overval ging, rukten politie en andere hulpdiensten massaal uit.

Het incident vond plaats rond 09.00 uur, meldt AT5. Het personeel van een geldwagen pakte de 'beveiligde' koffer en wilde ermee naar een pinautomaat lopen, toen de koffer door nog onbekende oorzaak ontplofte.

Bij de ontploffing kwamen chemische stoffen vrij die de geldbiljetten onbruikbaar maakten. Het ambulancepersoneel heeft de medewerkers van het waardetransport direct behandeld voor het inademen van die chemische stoffen. Ze hoefden niet mee naar het ziekenhuis.

Probleemloos weer naar huis na drukke stranddag

2 months ago

Met temperaturen die zijn opgelopen tot 32 graden is het lokaal de warmste dag van het jaar geworden. En dat was overal in Nederland te merken. Vooral op de wegen naar en van de stranden en naar Zeeland was het vanochtend druk.

Bij grote evenementen wordt extra water beschikbaar gesteld. En Rijkswaterstaat heeft in een groot deel van het land het hitteprotocol in werking gesteld.

Vanochtend was het vooral file rijden naar de stranden in Zuid-Holland en Zeeland. De wachttijd liep rond 10.30 uur op tot meer dan een half uur. Bij het strand in Den Haag-Kijkduin was er toen al geen parkeerplek meer te vinden, meldt Omroep West.

Ook bij het strand in Scheveningen stonden auto's stil:

Rond het middaguur riep de gemeente Den Haag op om niet meer met de auto naar de stranden te komen. "Er zijn geen parkeerplekken in Kijkduin meer en de parkeergarages op Scheveningen zijn bijna vol", aldus de gemeente. "Het advies luidt: pak de deelfiets of het openbaar vervoer naar het strand."

Ietsje later raadde ook de gemeente Zandvoort aan om met de fiets of het openbaar vervoer te komen, meldt de regionale omroep NH: "De wegen naar Zandvoort zijn heel druk en vrijwel alle parkeerplaatsen al vol", aldus de gemeente.

Inmiddels keren de eerste mensen weer terug naar huis of naar hun vakantieadres. Dat gaat een stuk gemakkelijker, er staan geen noemenswaardige files.

Rijkswaterstaat heeft tot 20.00 uur voor alle provincies behalve Noord-Holland een hitteprotocol in werking gesteld. Dat betekent dat gestrande weggebruikers sneller worden geholpen dan normaal.

Bij ieder ongeval en pechgeval komt direct een bergingsauto die moet voorkomen dat mensen langer dan nodig op het warme asfalt staan. En dat het asfalt echt warm is, blijkt op de website van Rijkswaterstaat: op sommige wegen werd een temperatuur van 47 graden gemeten.

De ANWB heeft ook extra mensen gereed staan om sneller te helpen bij pech. De ANWB waarschuwt met name gebruikers van elektrische fietsen om hun accu niet aan de volle zon bloot te stellen.

Rijkswaterstaat adviseert ook om voldoende water mee te nemen.

Bij festivals, zoals de Zwarte Cross, en andere grote evenementen wordt vandaag extra water uitgedeeld. Bij de Kardingebultra in Groningen, een ultraloop van 160 kilometer over twee dagen, zijn extra waterpunten aangelegd.

Zelfs dat blijkt voor sommige lopers niet genoeg. "Ik zou geen water meenemen onderweg, maar doe dat toch wel. Anders zou ik alleen drinken bij de waterpunten", zegt een van de lopers bij RTV Noord. Tijdens de run draagt hij daarom een fles met een halve liter water. "Dat is een halve kilo, dus het scheelt niet veel. Maar je loopt liever zonder."

Huidartsen waarschuwen (opnieuw) voor de grote kracht van de zon vandaag. Veel mensen zijn al gebruind, maar dat is geen enkele garantie tegen huidkanker.

"Het is een hardnekkige overtuiging dat je met een gebruinde huid de hele dag beschermd bent. Je kunt een gebruinde huid hooguit zien als factor 4", aldus huidarts Sven van Egmond bij Rijnmond.

Van Egmond is oprichter van Hukas, de patiëntenorganisatie voor mensen met huidkanker. Hij raadt aan met een beschermingsfactor van 40 of hoger te kiezen.

Drenkeling

In de IJssel bij Kampen is vanmiddag iemand verdronken. Omstanders zagen hoe de man kopje onder raakte rond 15.15 uur, meldt RTV Oost. Hulpdiensten zetten duikteams in. Die konden de drenkeling snel achterhalen en boven water brengen. Ze probeerden de man te reanimeren, maar dat mocht niet baten.

Bij Zandvoort is gisteravond nog geruime tijd gezocht naar een zwemmer die werd vermist. Die zoektocht is gestaakt, waarschijnlijk is de man op eigen gelegenheid uit het water gekomen.

Tiental vluchten geschrapt, meeste problemen storing voorbij

2 months ago

Reizigers op Schiphol kunnen ook vandaag nog last hebben van vertragingen en annuleringen als gevolg van de wereldwijde computerstoring van gisteren. Op Eindhoven Airport en Rotterdam The Hague Airport loopt alles weer volgens plan.

Gisterochtend veroorzaakte een software-update van computerbeveiligingsbedrijf Crowdstrike wereldwijd storingen. Computers konden niet worden opgestart en dat leidde op luchthavens tot problemen. In Nederland werden ook een paar kleinere ziekenhuizen en terminals in de Rotterdamse haven getroffen. Crowdstrike onderzoekt nog wat er is misgegaan.

Bij KLM op Schiphol is vandaag een tiental vluchten geannuleerd, zegt een woordvoerder. Het zijn in alle gevallen vluchten binnen Europa. Ook moeten reizigers nog rekening houden met vertragingen. Morgen verwacht KLM geen annuleringen meer.

Geen cruise, maar de camping

"Ik zou vanmorgen gaan vliegen", zegt een man bij de servicebalie van KLM in vertrekhal 2. "Gisteravond om 21.00 uur hoorde ik dat het niet doorging en dat ik omgeboekt zou worden." De vlucht naar Milaan vertrekt komende dinsdag. Maar dat is te laat, zegt zijn vrouw. "We moeten over een paar uur op een cruiseschip zitten in Italië, maar dat gaat 'm niet worden."

"Gewoon pet", zegt de man. "Je wordt gewoon aan je lot overgelaten." De cruise heeft hij uit zijn hoofd gezet. "Ik ga lekker bij ons in het dorp op de camping zitten."

De twee zeggen dat de servicebalie van KLM vanochtend op een gegeven moment werd gesloten. Ook een aantal internationale reizigers klaagt over de gebrekkige service.

Langs de rijen

KLM weerspreekt dat de balie dicht is geweest. "Wel is de werkwijze vanmorgen veranderd, waarbij KLM-collega's langs de rij zijn gegaan of passagiers ook op een andere manier geholpen konden worden. Dat is om te voorkomen dat mensen lang staan te wachten en er dan achter komen dat ze bijvoorbeeld online iets hadden kunnen doen."

Voor de luchtvaartmaatschappij is het een van de drukste weekenden van het jaar: er worden zo'n 750 uitgaande en inkomende vluchten afgewerkt.

Gisteren moest de vliegmaatschappij vanwege de storing 155 vluchten annuleren. Bij KLM is voor 90 procent van de reizigers een alternatief gevonden, bijvoorbeeld door ze om te boeken.

Voor deze reizigers op Schiphol begon de vakantie gisteren met pech:

Een deel van de reizigers die gisteren niet konden vliegen heeft een hotel moeten zoeken. Normaal wordt dat door de luchtvaartmaatschappij geregeld, maar dat is volgens KLM door de zomerpiek niet mogelijk. "De hotels waar we mee samenwerken zitten vol. Klanten hebben een bericht gekregen dat ze zelf een hotel konden regelen en het bij ons mogen declareren."

Bij Transavia zijn vandaag geen annuleringen als gevolg van de storing. "We hebben wel hier en daar wat vertragingen", zegt een woordvoerder. Het bedrijf is ook nog druk bezig om iedereen op de plaats van bestemming te krijgen. Ook hier geldt dat reizigers die noodgedwongen een hotel moesten boeken het bonnetje kunnen bewaren. "Behalve als je de bruidssuite hebt geboekt."

Geen oesters

Dat wordt beaamd door directeur Paul Vaneker van EUclaim, een organisatie die zich bezighoudt met het terugvragen van geld bij luchtvaartmaatschappijen. Normaal gesproken kunnen reizigers van een vertraagde vlucht daarvoor compensatie krijgen van de vliegmaatschappij. In dit geval geldt dat niet, zegt Vaneker, omdat er sprake is van overmacht.

"Luchtvaartmaatschappijen moeten wel extra gemaakte kosten betalen", zegt Vaneker. "Zoals een hotelovernachting, vervangend vervoer of als je je auto langer op Schiphol moest staan omdat je vlucht was vertraagd." Dat moet allemaal wel redelijk zijn. "Geen champagne met oesters, wel een hamburger met een colaatje."

Vaneker adviseert reizigers om het bonnetje te bewaren en er een foto van te maken. "Op het bonnetje moeten drie dingen staan: wat je hebt gekocht, wanneer en bij wie. En mijn tip is om bij een discussie de rechtsbijstandverzekering te raadplegen."

Haven in gebruik

In de haven van Rotterdam werden twee terminals van het bedrijf ECT getroffen door de storing. Daardoor konden schepen die aan de kade lagen niet worden afgehandeld. De terminals waren aan het begin van de avond weer volledig in gebruik.

Een woordvoerder van ECT verwacht dat het nog een aantal dagen gaat duren voor de achterstanden zijn ingelopen. Helemaal uniek is de situatie niet, zegt hij. "We hebben bijvoorbeeld ook wel eens te maken met vertragingen door stormen."

Twee mannen opgepakt om dode man (27) in recreatieplas Giesbeek

2 months ago

De politie heeft twee mannen van 27 en 35 jaar uit Polen opgepakt. Zij worden verdacht van mogelijke betrokkenheid bij de dood van een 27-jarige man - eveneens afkomstig uit Polen - die gisteravond verdronk in de Lathumse Plas bij Rheden.

"We doen onderzoek naar wat er precies gebeurd is", aldus de politie vanochtend. Daarbij worden mensen die iets hebben gezien of gefilmd gevraagd om zich te melden, schrijft Omroep Gelderland. Over de verdere toedracht van het incident is verder niets bekendgemaakt.

De hulpdiensten werden gisteravond kort voor 20.00 uur gealarmeerd over de vermissing van de man. Duikers van de brandweer wisten hem snel te lokaliseren, maar de hulp kwam te laat.

Marokkaanse geneeskundestudenten roepen 'weken van woede' uit 

2 months ago

Marokkaanse geneeskundestudenten zijn bezig aan een ongekende staking die inmiddels al zeven maanden duurt. In het hele land gaan de studenten deze week de straat op in wat door de actievoerders 'De weken van de woede' worden genoemd.

Ze zijn het niet eens met een hervorming van hun opleiding die in het afgelopen studiejaar van kracht is geworden. De duur van een geneeskundestudie is teruggebracht van 7 naar 6 jaar.

De Marokkaanse overheid probeert hiermee sneller aan meer afgestudeerde artsen te komen. De Marokkaanse rekenkamer publiceerde eind vorig jaar cijfers waaruit bleek dat er een tekort is aan 47.000 artsen. Volgens de studenten gaat de hervorming ten koste van de kwaliteit van hun opleiding.

Meteen in het diepe

"Zeven, zeven, zeven" scanderen de studenten voor het parlementsgebouw. Ze dragen allemaal een zwart T-shirt om uiting te geven aan hun woede. Het zevende jaar was voorheen vooral bedoeld om ervaring op te kunnen doen in de praktijk. Nu wordt er gevreesd dat de afgestudeerden na een studie van zes jaar meteen in het diepe worden gegooid.

De demonstraties trekken duizenden studenten aan uit het hele land. Volgens de studentenorganisaties doet maar liefst 94 procent van de geneeskundestudenten in Marokko mee met de staking.

"We vragen hier niet om hogere salarissen of dure cursussen in het buitenland, we willen gewoon dat het niveau van onze opleiding omhoog gaat", legt de 22-jarige Hakim uit Fez van de studentenorganisatie uit.

Hij hoopt dat er in de komende weken een oplossing op tafel komt. "Hoe langer het duurt, hoe meer de Marokkaanse samenleving eronder zal lijden als wij slecht voorbereid aan onze loopbaan als arts beginnen."

De onderhandelingen tussen de ministeries van Gezondheid en Hoger Onderwijs en de studenten verlopen vanaf het begin al stroef. Zo dreigen de doktersopleidingen de stakende studenten het schooljaar te laten afsluiten met een nul voor hun examens. Dit betekent dat het merendeel van deze studenten geen kans meer heeft om verder te studeren.

Hoewel de hervorming juist was bedoeld om in korte tijd zoveel mogelijk artsen in te laten stromen, dreigt door de staking en de represailles het tekort aan artsen in Marokko juist verder op te lopen.

Er is niet alleen onbegrip over de onwrikbare houding van de overheid, ook het harde optreden van de politie tijdens een eerdere demonstratie in juli werd door veel Marokkanen gezien als buitensporig. Om de demonstratie in Rabat op te breken werden er waterkanonnen ingezet. Veel Marokkaanse internetgebruikers merkten ook op dat het bizar was om juist dit middel in te zetten gezien de droogte waar het land al zes jaar mee te kampen heeft.

Moeders en oma's

Bij deze demonstratie is er ook een delegatie van de ouders en grootouders van de de studenten aanwezig. Vanuit alle hoeken van het land zijn ze naar Rabat gekomen om hun kinderen en kleinkinderen te steunen. Maar ook om ze bescherming te bieden. Hun aanwezigheid moet ervoor zorgen dat de politie deze keer minder hard optreedt, zo is de gedachte.

De kleinzoon van de 71-jarige Hada uit Marrakech kon er zelf niet bij zijn vandaag. Hij ligt thuis ziek in bed. "Ik ben hier namens mijn kleinzoon, maar ik zie alle studenten hier als mijn kleinkinderen," vertelt ze.

De 48-jarige moeder Fatima komt ook uit Marrakech en is met haar kind afgereisd naar de hoofdstad. Zij vindt het belangrijk om tegen te spreken dat de studenten vooral aan het staken zijn, omdat ze vrezen dat ze straks met hun diploma niet meer kunnen uitwijken naar het buitenland. "Dat is gewoon niet waar. Ze willen gewoon een hogere kwaliteit van onderwijs," legt ze uit.

Braindrain

Hoewel het merendeel van de demonstranten aangeeft juist in Marokko aan de slag te willen gaan als arts, is het grote aantal afgestudeerden dat naar het buitenland vertrekt wel degelijk een serieus probleem voor de Marokkaanse gezondheidszorg.

Volgens de Marokkaanse artsenorganisatie FEML vertrekken er elk jaar naar schatting tussen de 600 en 700 artsen naar het buitenland. Duitsland heeft sinds dit jaar een overeenkomst met Marokko om onder meer zorgpersoneel aan te werven in het Afrikaanse land. De eerste lichting is al vertrokken.

Volgende week moet duidelijk worden of de overheid en de stakende studenten tot een compromis kunnen komen. Moeder Fatima vindt dat deze situatie al lang genoeg heeft geduurd. "Dit is zo'n verspilling van talent, van mensen die graag willen studeren en hun leven willen toewijden aan het dienen van Marokko. Nu dreigt er voor de studenten een heel jaar verloren te gaan en is er nog niets veranderd."

Ontsnapte serval in Lexmond gevangen, Helmondse soortgenoot nog spoorloos

2 months ago

Binnen 24 uur is zowel in Helmond als in Lexmond een serval ontsnapt. De politie en de dierenambulance roepen op om honden en katten binnen of aangelijnd te houden omdat de serval voor die dieren gevaarlijk kan zijn.

De eerste melding van een ontsnapte serval kwam gisteravond uit de wijk Houtsdonk in Helmond. De politie stuurde daarna een Burgernetmelding naar alle telefoons in Helmond om honden- en kattenbezitters te waarschuwen, meldt Omroep Brabant. Vanmiddag ontsnapte een tweede serval in Lexmond, meldt RTV Utrecht. Dit exemplaar werd in de loop van de avond gevangen in de tuin van de achterburen.

De tijgerkat is meestal schuw, maar kan ook gevaarlijk zijn. Bij mensen kan hij uithalen, met katten en honden kan hij in gevecht raken. De politie en de dierenambulance adviseren mensen in Helmond om zelf geen actie te ondernemen en 112 te bellen als ze het dier tegenkomen.

Niet eerste keer

Opvallend genoeg was in beide plaatsen ook eerder sprake van een ontsnapte serval. Begin mei ontsnapte er eentje in Lexmond. Het dier werd toen opgespoord met drones en weer teruggebracht naar de eigenaar, dezelfde als van het vanochtend ontsnapte dier. In Helmond sloeg de politie vorig najaar alarm om een ontsnapte tijgerkat.

In een woonwijk in Spijkenisse ontsnapte eind juni ook een serval. Bewoners en politie organiseerden meermalen zoekacties. Er werden vangkooien neergezet met vlees en de politie probeerde het dier te lokken met vangstokken, maar voor zover bekend is die serval niet gevangen.

Op een wildcamera in het Goois Natuurreservaat, niet ver van Huizen, dook vorig najaar ook plotseling een ontsnapte serval op. Uiteindelijk duurde het 2,5 maand voordat dat dier kon worden gevangen, nadat een voorbijganger de serval in een boom had zien zitten. Die serval werd terugbezorgd bij de eigenaresse.

Verboden huisdieren

Een serval is een middelgrote katachtige met opvallend lange poten, een kort staartje en een lange nek. Het zijn vooral zijn grote oren en gestippelde vacht die veel mensen verleiden om het van oorsprong Afrikaanse dier als huisdier te nemen, stelt de Stichting AAP.

Sinds kort staat de serval op de lijst van verboden huisdieren in Nederland. Er geldt een overgangstermijn: wie voor 1 januari 2024 zo'n dier al in huis had, mag het gewoon houden totdat het doodgaat.

Kritisch Oekraïens oud-parlementslid op straat doodgeschoten

2 months ago

De moord op een nationalistisch oud-parlementslid en taalkundige maakt in Oekraïne veel los. De 60-jarige Iryna Farion werd in Lviv doodgeschoten op straat voor haar huis.

Over de aanslag op de oud-politicus is weinig bekend. Een man kwam gisteravond op de vrouw af en nam haar onder vuur. Uiteindelijk overleed ze uren later in het ziekenhuis. President Zelensky zegt in een reactie dat "iedereen die verantwoordelijk draagt voor deze aanval volledig ter verantwoording zal worden geroepen."

Farion stond bekend om haar kritiek op het gebruik van de Russische taal in Oekraïne. Zo had zij er openlijk moeite mee dat Oekraïense militairen Russisch spraken en noemde hen "geen echte patriotten". Dat kwam haar op veel kritiek te staan. Ze werd tijdelijk geschorst door de universiteit waar ze werkte als taalkundige.

Privé-email

Ook kwam Farion afgelopen november in opspraak vanwege een gedeelde privé-email die zij had ontvangen van een student in de door Rusland bezette Krim. In de steunbetuiging schreef de pro-Oekraïense student onder meer dat hij hoopte op een zege van Oekraïne. Ook zei hij het met haar eens te zijn over het gebruik van de Russische taal door Oekraïense soldaten.

Farion deelde de e-mail vervolgens op haar socialemediakanalen waardoor de identiteit van de student bekend werd en hij opgepakt werd door Russische agenten. In een verklaring van de Russen werd hij een informant genoemd. De student moest daarna in een video spijt betuigen voor de e-mail. "Ik verwerp mijn standpunten volledig, omdat ik begrijp dat ik fout zat", was te zien op een Russisch Telegram-account.

Een vertegenwoordiger van Zelensky's regering op de Krim noemde Farions actie een misdaad. Er was in Oekraïne een strafrechtelijk onderzoek gestart tegen Farion omdat ze de student in gevaar zou hebben gebracht. Dat onderzoek was nog niet afgerond.

Brug China stort in: 11 doden en tientallen vermisten

2 months ago

In het midden van China zijn minstens elf mensen omgekomen toen een snelwegbrug over een rivier gedeeltelijk instortte. Zo'n dertig mensen worden nog vermist, meldt staatspersbureau Xinhua.

Reddingswerkers hebben vijf voertuigen geborgen en zijn op zoek naar slachtoffers. De brug ligt bij Shangluo, in de provincie Shaanxi, en stortte vermoedelijk in door hevige regenval. Op beelden van staatstelevisiezender CCTV is te zien dat een deel van de brug in de rivier ligt.

Grote delen van het noorden en midden van China worden al dagen geteisterd door noodweer. Gisteren meldden staatsmedia dat er in de stad Baoji in Shaanxi zeker vijf doden zijn gevallen door overstromingen en modderstromen.

In de regio Henan viel begin deze week net zoveel regen als normaal in een jaar. Anderzijds heeft een groot deel van het noorden van het land juist te kampen met hittegolven.

In de regio Guangdong vielen in mei tientallen doden toen een snelweg instortte. Ook dat gebeurde na dagen van hevige regenval in de zuidelijke provincie. Een maand geleden werden in dezelfde regio 47 doden gemeld door noodweer.

Celstraf voor man die tonnen aftroggelde met pinpasfraude

2 months ago

Een man uit Middelburg moet ruim drie jaar de cel in omdat hij negentien mensen heeft opgelicht. De 31-jarige man wist slachtoffers in totaal bijna 270.000 euro afhandig te maken door hun pinpas of inloggegevens af te troggelen.

Zo kreeg een van de slachtoffers een neptelefoontje van de bank met de boodschap dat er iets mis was. Bij haar werd 2000 euro van haar rekening gehaald.

Dat bedrag werd overgemaakt naar iemand die zijn rekening daarvoor beschikbaar maakte, een zogenoemde geldezel. Hij werd veroordeeld tot een celstraf van een half jaar.

Geen kleine schakel

De rechter rekent het de 31-jarige man zwaar aan dat hij tijdens de zitting geen verantwoordelijkheid heeft genomen voor wat hij heeft gedaan en alleen maar zijn eigen rol bagatelliseerde, meldt Omroep Zeeland.

Zo vertelde hij de rechter dat hij slechts een kleine schakel is in het grotere geheel en er niets aan heeft verdiend. De rechtbank ging daar niet in mee.

Oudste nog levende Engelandvaarder Ellis Brandon (101) overleden

2 months ago

Engelandvaarder Ellis Brandon is op 101-jarige leeftijd overleden, zo laat haar familie weten. Ze was een van de weinige vrouwelijke verzetsstrijders die in de Tweede Wereldoorlog vanuit Nederland naar Engeland wisten te ontkomen, om van daaruit de strijd voort te zetten. Brandon gold als de oudste Engelandvaarder die nog in leven was. Vandaag is de uitvaartplechtigheid.

Brandon wordt in 1923 geboren in Amsterdam. Ze is net 17 als de oorlog uitbreekt en belandt al snel via haar vriend Herman Friedhoff bij het verzet tegen de Duitse bezetter.

Daar helpt ze Joodse gezinnen, brengt ze geheime boodschappen over en verspreidt ze de illegale kranten Het Parool en Vrij Nederland. Ook is ze betrokken bij de diefstal van bonkaarten, waarmee mensen brandstof, voedsel en kleding konden krijgen.

Minder argwaan

"Vrouwen leken in die tijd misschien minder belangrijk, maar ik heb geen moment het gevoel gehad dat ik minder was dan de mannen in het verzet. Bepaalde dingen kon ik juist doen omdat ik een vrouw was", zei ze daar een kleine 10 jaar geleden over in NRC.

Brandon doelde erop dat vrouwen minder argwaan bij de nazi's wekten, omdat die niet dachten dat zij verzetswerk zouden doen.

Maar in augustus 1942 krijgt de Gestapo toch lucht van de illegale activiteiten van Brandon en haar vriend. Ze weten maar net aan arrestatie te ontkomen en besluiten onder te duiken. In alle vroegte klopt de dan 19-jarige Ellis op de deur van haar vaders slaapkamer: "Ik ga weg, papa."

Geblindeerd KLM-vliegtuig

Brandon en Friedhoff verblijven daarna op tal van onderduikadressen tot ze in 1943 het land weten uit te vluchten. Om niet op te vallen wil Brandon geen koffer meenemen en trekt ze zoveel mogelijk kleren over elkaar aan. Via België, Frankrijk en Spanje bereiken ze Portugal.

Friedhoff maakt als eerste de oversteek. Brandon doet er langer over om een visum te krijgen, maar kan begin 1944 in een geblindeerd KLM-vliegtuig ook naar Engeland vliegen. Na een uitgebreide screening wordt ze betrouwbaar geacht en gaat ze in het overzeese verzet aan de slag.

Ellis wil graag als spion naar Nederland uitgezonden worden of bij het Engelse leger, maar daar krijgt ze geen toestemming voor. Ze gaat daarom werken bij het Nederlandse ministerie van Binnenlandse Zaken in Londen als medewerker bevolkingsadministratie.

Het werk is wel minder spannend dan ze had gehoopt. "Toen de regering iemand zocht die op het dak van het ministerie in de gaten hield of er gevechtsvliegtuigen aankwamen, heb ik mijn vinger opgestoken", zei ze in NRC. Ze zit er soms hele dagen om alarm te slaan als er een bombardement dreigt.

Brandon meldt zich ook aan voor het Vrouwen Hulpkorps, het eerste Nederlandse legeronderdeel speciaal voor vrouwen.

Soldaat van Oranje

De relatie met Friedhoff loopt stuk. Ze heeft een korte flirt met Erik Hazelhoff Roelfzema, die later bekend wordt als Soldaat van Oranje. Later trouwt Brandon met een andere Engelandvaarder, Chris Krediet, maar dat huwelijk houdt na de oorlog geen stand.

Na haar aankomst in Engeland kreeg Brandon al een lintje aangeboden, maar dat weigerde ze. In 1980 wordt ze alsnog onderscheiden met het Verzetsherdenkingskruis. Prins Bernhard speldt het haar op.

Ellis Brandon trouwt nog twee keer en verhuist naar België, waar ze tot aan haar dood zelfstandig heeft gewoond.

Wie kan het overnemen van Joe Biden? 'Harris staat in de startblokken'

2 months ago

Hoe eenzaam zou Joe Biden zich voelen? Hij zit in quarantaine vanwege een covidinfectie en er zijn veel signalen dat zijn partij van hem af wil als presidentskandidaat. Steeds meer lijkt het een kwestie van tijd voordat hij zich terugtrekt. De kans is groot dat de partijtop in dat geval Kamala Harris voordraagt als vervanger.

Als vicepresident is ze al de eerst aangewezene om Biden op te volgen. Amerika-kenner Kenneth Manusama noemt haar de meest logische kandidaat. "Ze staat in de startblokken en doet het niet slecht in de peilingen."

Daarnaast heeft ze een aantrekkelijk profiel om kiezers binnen te halen. Harris kan als zwarte vrouw de Afro-Amerikaanse gemeenschap mobiliseren. Doordat ze kritischer is tegenover Israël dan Biden, is ze aansprekender voor jongeren die gedesillusioneerd zijn geraakt over diens Gaza-beleid.

En als vrouw heeft ze een voordeel tegenover Donald Trump wanneer het aankomt op een beladen thema als abortus. "De kans is groter dat vrouwen op haar stemmen dan op Trump, die juist probeert vrouwelijke kiezers terug te krijgen."

Twijfels wegnemen

Toch zijn er ook twijfels. Binnen de VS leeft het idee dat Harris niet zichtbaar is geweest als vicepresident en weinig heeft bereikt - al zijn vicepresidenten vaak onzichtbaar om de president niet voor de voeten te lopen. De dossiers die Harris toebedeeld kreeg waren complex en gevoelig, zoals abortus en migratie, waar ze al snel reputatieschade opliep.

Volgens de Amerikaanse Markha Valenta, politicoloog aan de Universiteit Utrecht, mist Harris charisma. "Ze is inhoudelijk sterk, maar vindt het lastig om een negatief beeld dat door Republikeinen van haar wordt geschetst te weerspreken."

De kritiek van rechts Amerika is ook persoonlijk. Harris, van Indiaas-Jamaicaanse afkomst, wordt weggezet als 'excuustruus' van de Democraten: ze zou haar positie alleen hebben gekregen op basis van haar afkomst en geslacht, om kiezersgroepen aan te trekken, en niet vanwege haar kwaliteiten.

Rust in de tent

Terecht of niet, het zijn twijfels die Harris, voorheen procureur-generaal van Californië, moet wegnemen. Daarbij is het van belang dat ze binnen de partij breed wordt gesteund. De crisis rondom Biden laat zien dat interne twijfel een nagel aan de politieke doodskist kan zijn.

Maar de luxe om voor een droomkandidaat te gaan hebben de Democraten niet meer. Manusama: "Het gaat binnen de partij nu vooral over de vraag hoe ze van Trump kunnen winnen." Daarvoor is er rust in de tent nodig, zegt Valenta. "Je moet mensen geruststellen. We've got this. Het is een ongewone situatie, maar we kunnen dit aan."

Als die eendracht ontbreekt, is er het risico dat iemand zich op de conventie opwerpt als tegenkandidaat. Manusama: "Dan loop je twee maanden voor de verkiezingen het risico op verdeeldheid. Dat wil je niet, helemaal nu de Republikeinse Partij zo verenigd is onder de harde hand van Trump en na de aanslag op hem."

Toch circuleren er ook nog andere namen dan die van Harris. Zoals die van de gouverneur van Californië, Gavin Newsom. Steekwoorden: kroonprins en charismatisch. Politieke website Politico wijdde zelfs een hele alinea aan zijn glimlach. Dat Newsom ambities heeft, is geen geheim. Manusama: "Maar of hij nou acceptabel is voor een groot deel van de VS... Er kleeft een elitair imago aan hem."

Een andere naam is die van Gretchen Whitmer, gouverneur van Michigan. Zij ligt goed in de zogenoemde swing states, staten waar de ene keer de Democratische kandidaat wint en de andere keer de Republikeinse. Omdat de kandidaten elkaar bij de verkiezingen in november vaak nauwelijks ontlopen, wordt de verkiezingsuitslag feitelijk daar bepaald.

Valenta: "Maar Whitmer heeft zelf al aangegeven niet te willen, daarvoor ontbeert ze ook voldoende nationale bekendheid." Ook Manusama ziet het niet snel gebeuren. "Het risico dat je verliest als je Harris passeert is zo groot, dat ik me niet kan voorstellen dat ze haar opzij schuiven."

Balans

Rest de vraag wie Harris' vicepresidentskandidaat wordt. Een belangrijke strategische kwestie: hoewel je er geen verkiezing mee kan winnen, kun je er zeker wel mee verliezen. Toverwoord is 'balans': welk duo trekt de meeste stemmers?

Newsom en Whitmer zijn volgens Manusama niet logisch: met Newsom naast Harris heb je twee progressieven met een elitair imago, terwijl er met Whitmer twee vrouwen op het ticket staan. Valenta: "Harris moet iemand hebben die de meer behoudende Democraten gerust kan stellen."

Manusama wijst naar Josh Shapiro, gouverneur van swing state Pennsylvania, waar gematigde Republikeinen ook op hem stemden. "In de peilingen scoort Harris met hem goed." Valenta ziet wel een belangrijk nadeel: "Hij is onervaren. Je kunt op lokaal niveau prachtige resultaten boeken, maar het landelijk niet waarmaken."

Hoe een verwoest Palestijns ziekenhuis tergend langzaam herrijst

2 months ago

Het was ooit het grootste en meest geavanceerde ziekenhuis in Gaza: het Al Shifa ziekenhuis. Maar na een wekenlange operatie van het Israëlische leger is het ziekenhuis in maart dit jaar helemaal kapotgeschoten.

De gevel zit vol kogelgaten, muren zijn zwartgeblakerd en de binnenplaats ligt vol puin. Er is op dat moment geen elektriciteit, geen water en medische apparatuur is beschadigd.

Toch lukt het Palestijnse artsen inmiddels weer om tientallen patiënten te behandelen in het Al Shifa ziekenhuis.

Van de 36 ziekenhuizen in Gaza zijn er 32 beschadigd. Slechts een derde is nog open, en de ziekenhuizen die open zijn, draaien niet op volle kracht.

"Er is nauwelijks gezondheidszorg meer", vertelt Mahmoud Shalabi van organisatie Medical Aid for Palestinians (MAP) vanuit Noord-Gaza. De organisatie ondersteunt het ministerie in Gaza bij de wederopbouw van het Al Shifa ziekenhuis.

"Er is nog maar één ziekenhuis in Noord-Gaza waar wordt geopereerd. Ook voor verloskunde kun je nog maar bij één ziekenhuis terecht. Alle ziekenhuizen hebben te weinig personeel en materiaal."

Herbouw moeilijk

En daarom wordt door het ministerie van Volksgezondheid in Gaza waar mogelijk gewerkt aan het herbouwen van medische instellingen. Zo ook aan het Al Shifa ziekenhuis. Maar een ziekenhuis herbouwen te midden van een oorlog is niet zonder uitdagingen.

De gevechten die de laatste weken weer toenemen in Gazastad maken het bouwwerk gevaarlijk. Daarnaast komen bouwmaterialen en -apparatuur Gaza niet binnen en het puin van ingestorte gebouwen kan niet worden opgeruimd.

Mondjesmaat

Via organisaties als de Wereldgezondheidsorganisatie en UNICEF ontvangen de ziekenhuizen mondjesmaat medicijnen, medische apparatuur en andere benodigdheden zoals brandstof voor generatoren. Bij het opknappen van beschadigde gebouwen werkt MAP daarom met de weinige middelen die het heeft.

"We kiezen strategisch welke gebouwen we eerst renoveren", vertelt Shalabi. "We beginnen met de gebouwen die het minst beschadigd zijn en daarna met gebouwen die voornamelijk uit hout bestaan. Die kunnen we makkelijker herbouwen dan gebouwen met veel staal en cement."

Ook wordt er volgens Shalabi gewerkt aan een plan om de wederopbouw zo veilig mogelijk te laten verlopen. "Dat plan is nog niet af, maar is door de gevechten wel nodig." Meer details over het effect en de gevaren van de gevechten durft Shalabi om veiligheidsredenen niet te delen.

Druk verlichten

Tot nu toe zijn er twee gebouwen van Al Shifa opgeknapt door het ministerie. Eén van de gebouwen wordt gebruikt voor dialysebehandelingen, daar kunnen nu tien patiënten per dag terecht. Het tweede gebouw waar aan wordt gewerkt is de Eerste Hulp. Dit onderdeel van het ziekenhuis functioneert nog niet.

MAP ondersteunt bij de wederopbouw van vier andere gebouwen van het ziekenhuis. Het belangrijkste project is volgens Shalabi de renovatie die nu wordt uitgevoerd in een van de gebouwen van het ziekenhuis dat het minst beschadigd is.

Dat gebouw bestaat uit zes verdiepingen. Er komen uiteindelijk zeven intensivecarebedden, twintig normale bedden en een operatiekamer. "Als die renovatie klaar is, zou dat de druk op NGO-ziekenhuizen enorm verlichten", zegt Shalabi.

De hoge druk op zorginstellingen waar Shalabi het over heeft, herkent ook Nebal Farsakh van de Palestijnse Rode Halve Maan. "Al Shifa was het grootste ziekenhuis in Gaza met een groot aanbod aan specialisaties. Toen het ziekenhuis sloot, bleef er met name in Noord-Gaza weinig over."

De Rode Halve Maan in Gaza heeft meerdere keren patiënten van het noorden naar ziekenhuizen in het zuiden moeten verplaatsen. "Het Al Ahli, een ander groot ziekenhuis in Noord-Gaza, moest te veel zorg overnemen en dat lukte niet."

Ook werd er vorige week weer gevochten in en rond ziekenhuizen in Gazastad. Het Al Ahli-ziekenhuis werd ontruimd na een waarschuwing van het Israëlische leger. "Ik heb nog nooit zoiets gezien", vertelt dokter Abu Tanne, die bij de evacuatie aanwezig was. "Ik zag overal mensen rennen. Patiënten werden gedragen door dokters of familieleden."

Het Al Ahli is sinds een paar dagen weer open, maar hoelang de wederopbouw van het Al Shifa-ziekenhuis gaat duren, is nog onduidelijk.

"Als de oorlog morgen stopt en er meteen bouwmateriaal binnenkomt en we financiële subsidie krijgen, dan zou het ziekenhuis in twee a drie jaar herbouwd kunnen zijn", zegt Shalabi. "Maar naar alle waarschijnlijkheid gaat het meer dan tien jaar duren."

Zwemmer verdronken bij Rheden, zoektocht naar vermiste bij Zandvoort

2 months ago

In de Lathumse Plas bij Rheden is gisteren een zwemmer verdronken. De hulpdiensten kregen halverwege de avond een melding van iemand die op het water van de recreatieplas vermist was geraakt.

Duikers van de brandweer wisten de man snel te lokaliseren, maar de hulp kwam te laat, meldt Omroep Gelderland. De politie kent de identiteit van het slachtoffer, maar heeft daarover nog niets bekendgemaakt.

Tevergeefse zoektocht

In de Noordzee bij Zandvoort is gisteravond ook gezocht naar een vermiste zwemmer, die werd nog niet teruggevonden. Zijn familie had de reddingsdiensten gemeld dat hij voor de kust was gaan zwemmen, maar niet was teruggekeerd.

De KNRM rukte uit om de zee af te speuren, meldt de regionale omroep NH. Daarbij werd ook een helikopter ingezet. Een deel van het strand werd afgezet zodat de hulpdiensten niet gehinderd werden.

Vaker mis

Het ging de afgelopen dagen al vaker mis met zwemmers. Zo werd er gisteren bij Vlissingen nog gezocht naar een man die eerder deze week vermist raakte. Inzet van meerdere boten, waterscooters en een helikopter mocht niet baten.

Het slachtoffer was donderdag samen met een ander door onbekende oorzaak in de problemen gekomen toen hij ging zwemmen bij het Nollehoofd in de Zeeuwse stad. De ander wist op eigen kracht uit het water te komen.

Ook verdronk afgelopen zondag een Duitse toerist die bij Bergen aan Zee het water in was gegaan met zijn tienerzoon. De twee kwamen door het ruwe weer in de problemen. Tegen de tijd dat twee kitesurfers hen uit het water wisten te halen, was het al te laat voor de vader.

Man opgepakt voor brand op festivalcamping van Zwarte Cross

2 months ago

De politie heeft een 24-jarige man aangehouden voor de brand op de festivalcamping van de Zwarte Cross in Lichtenvoorde. De man uit de Friese gemeente Waadhoeke wordt verdacht van brandstichting.

De brand woedde gisteravond in drie caravans op de festivalcamping. Omroep Gelderland meldde dat er grote rookwolken bij het festivalterrein hingen. De brandweer heeft de brand geblust.

Bij de brand raakte niemand gewond. De politie startte een onderzoek en hield de man in de loop van de nacht aan.

Op deze beelden is de brand te zien:

Getuigen vertellen aan de regionale omroep dat dankzij omstanders is voorkomen dat de brand oversloeg naar meer caravans. "Kerels hebben als een malle caravans weggeduwd", zegt een bezoekster.

De politie bevestigt dat door adequaat handelen van campingbezoekers, festivalmedewerkers en hulpdiensten erger is voorkomen.

Het festival Zwarte Cross duurt nog tot en met morgen. Op maandag sluit de festivalcamping. Vorig jaar kwamen er 237.500 bezoekers naar het Achterhoekse evenement.

Wekdienst 20/7: Pride Walk in Amsterdam • Laatste Alpenrit in Tour

2 months ago

Goedemorgen! Vandaag wordt in Amsterdam de Pride Walk gehouden en renners in de Tour de France gaan hun laatste bergrit tegemoet.

Eerst het weer: Het wordt warm: op de stranden 27 of 28 graden en landinwaarts 30 tot 32 graden. De zon schijnt, maar er zijn ook enkele wolkenvelden. Later in de middag en avond kan in het zuiden een stevige onweersbui ontstaan.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. En hier zie je waar wordt gewerkt aan het spoor.

Wat kan je vandaag verwachten? Dit is er vannacht gebeurd:

De Amerikaanse president Biden is van plan om volgende week weer campagne te gaan voeren, wanneer hij hersteld is van zijn coronabesmetting. Daarmee lijkt hij de berichten te ontkrachten dat hij zich dit weekend zou terugtrekken uit de race om het presidentschap.

Nieuwssite Axios meldde woensdagavond dat partijgenoten verwachten dat Biden dit weekend de handdoek in de ring zal gooien. Maar Biden zelf denkt nog altijd dat hij Trump kan verslaan. "Samen, als partij en als land, kunnen we hem verslaan. Er staat veel op het spel en de keuze is duidelijk. Samen zullen we zegevieren", liet Biden weten.

Toch blijven de geruchten over het neerleggen van zijn kandidatuur hardnekkig. Volgens The New York Times zeggen vertrouwelingen van de president dat hij steeds meer begint te accepteren dat hij misschien toch niet in de race kan blijven. Er zou gepraat worden over mogelijke aankondigingsdata en manieren waarop hij dat bericht wereldkundig zou moeten maken.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Fotograaf Doug Mills legde het moment vast dat een kogel het oor van presidentskandidaat Donald Trump raakte. Het was mogelijk om die foto te maken, omdat de kogel was afgeremd door het oor van Trump, vertelt Mills aan VS-correspondent Rudy Bouma. Ook legt hij uit hoe hij stap voor stap handelde tijdens de mislukte moordaanslag:

Fijne dag!

Weersverwachting met AI razendsnel én accuraat

2 months ago

Even checken wat voor weer het wordt. Veel mensen doen het elke dag wel even, maar waarschijnlijk sta je er niet altijd bij stil hoe veel rekenkracht en uren werk van supercomputers nodig is voor de weersverwachting.

Sinds kort heeft kunstmatige intelligentie (AI) ook zijn intrede gedaan in de wereld van de weersverwachting. In plaats van gebruik te maken van natuurkundige wetten rekenen dit soort modellen met meer dan een miljoen uur aan historische weerdata.

De eerste resultaten zijn veelbelovend. AI-weersverwachtingen zijn nu in sommige gevallen even goed als die van de supercomputers, bleek uit een artikel in het wetenschappelijke tijdschrift Science.

Enorme hoeveelheden data

Weersverwachtingen in Europa komen nu nog voornamelijk via traditionele weermodellen, zoals die van het Europese instituut ECMWF, het Duitse ICON en het Amerikaanse GFS. Om tot weerberichten te komen worden er eerst waarnemingen van de huidige weersomstandigheden gedaan via onder meer satellieten, weerballonnen en grondstations.

Vervolgens berekenen supercomputers op basis van natuurkundige wetten en wiskundige vergelijkingen hoe deze begintoestand over tijd verandert: de weersverwachting komt tot stand. Door de enorme hoeveelheden data en berekeningen duurt dit lang en het kost veel energie.

Meteorologen analyseren vervolgens weermodellen van verschillende aanbieders om tot een verwachting te komen. Weermodellen zijn immers nooit perfect, weet weerman Marco Verhoef als geen ander.

"Voor elk model geldt: als je enkel en alleen een model gaat volgen kun je niet bijsturen. Stel, er is in de winter opeens wel een opklaring en het wordt geen vier graden maar nul, dan is het opeens glad. Dat kunnen modellen best missen. Wij kunnen dat snel monitoren en ernaar handelen."

De afgelopen tijd zijn er door grote techbedrijven verschillende modellen gelanceerd die gebruik maken van machine learning, een vorm van AI. Op basis van de actuele staat van de atmosfeer maakt een AI-model, dat getraind is met zo'n veertig jaar aan historische weerdata, een inschatting hoe de atmosfeer er een aantal uren later uit ziet. Die verwachting wordt dan weer gebruikt als invoer voor de volgende tijdstap.

Zo lanceerde Microsoft vorige maand het Aurora AI-model, vorig jaar kwam Google met GraphCast en er is het Pangu Weather Model van techbedrijf Huawei. Ook het Europese ECMWF is er nu volop mee aan het experimenteren.

De ontwikkelingen gaan razendsnel, vertelt Sander Tijm, ontwikkelaar van weermodellen bij het KNMI in De Bilt. "In eerste instantie dachten we dat AI een klein stukje van een weermodel zou kunnen doen. Maar nu blijkt dat dit soort modellen hele verwachtingen kunnen maken. Dat is wel een schokkende ontwikkeling."

Christian Versloot houdt zich bij Weerplaza bezig met dit soort AI-modellen. "Een jaar of zes geleden begon je de eerste ontwikkelingen te zien. Het heeft toen nog tot 2022 geduurd voordat de eerste AI-weermodellen verschenen die qua prestaties in de buurt kwamen van traditionele modellen. Dat zorgde voor een flinke versnelling van het onderzoek dat zich hiermee bezighoudt. Nieuw is dat ook grote bedrijven als Google, Microsoft en NVIDIA meedoen aan deze ontwikkelingen."

Onder andere bij tropische stormen kunnen AI-weermodellen in de toekomst nuttig zijn, denkt Versloot: "Het lijkt erop dat AI-weermodellen op de wat langere termijn beter de posities van tropische stormen kunnen inschatten. Ook hebben AI-weermodellen bij het maken van de weersverwachtingen veel minder rekenkracht nodig dan traditionele modellen, waardoor verwachtingen veel sneller beschikbaar zijn en waargenomen wijzigingen in het pad van een orkaan snel kunnen worden meegenomen. Dat kan uiteindelijk mensenlevens schelen."

Intuïtie over weersituaties

AI-weermodellen of niet, meteorologen blijven altijd nodig, verwacht eigenlijk iedereen in het veld. Sander Tijm: "AI kan misschien prima automatisch een weerbericht oplepelen. Maar AI weet niet wat er belangrijk is op een specifieke dag en waar de nadruk op moet worden gelegd."

Christian Versloot: "AI is uiteindelijk vooral heel goed in patroonherkenning. Meteorologen bouwen door de jaren heen een intuïtie op over hoe weersituaties zich ontwikkelen. Zij zijn als geen ander in staat om de risico's daarvan in te schatten en te communiceren."

Marsrover ontdekt gele zwavelkristallen: 'Alsof je een oase in de woestijn vindt'

2 months ago

De Curiosity-rover van NASA heeft op Mars per ongeluk een bijzondere ontdekking gedaan. Toen het wagentje over een paar stenen reed, barstte een daarvan open. Daarin bleken gele zwavelkristallen te zitten, die nog niet eerder waren gezien op de rode planeet.

Sinds oktober vorig jaar doet de rover onderzoek in een regio van Mars waar veel sulfaat voorkomt. Regelmatig werden er zwavelhoudende mineralen gevonden: een mix van zwavel en andere materialen. Het gesteente dat nu is gevonden is pure zwavel. NASA kan nog niet zeggen hoe de pure zwavel zich verhoudt tot de andere zwavelhoudende mineralen in het gebied.

Hoewel we zwavel doorgaans associëren met de geur van rotte eieren, is deze pure zwavel juist geurloos. De gele kristallen kunnen enkel gevormd worden onder specifieke omstandigheden. Wetenschappers wisten tot nu toe niet dat het ook op die plek op Mars kon.

De ontdekking werd gedaan in het zogenoemde Gediz Vallis-kanaal op Mars. In deze YouTube-video van NASA kun je de omgeving van Curiosity in 360 graden bekijken:

Bij NASA is er dan ook veel enthousiasme. "Het vinden van een veld met stenen van pure zwavel is net alsof je een oase in de woestijn vindt," zegt projectwetenschapper Ashwin Vasavada. "Het zou daar eigenlijk niet moeten voorkomen, dus we moeten nu uitzoeken hoe dat kan. Het ontdekken van zulke vreemde en onverwachte dingen maakt planetaire verkenning juist zo opwindend."

De gele zwavelkristallen zijn zeker niet de eerste ontdekking die Curiosity op Mars doet. Vorig jaar werd er al nieuw bewijs gevonden voor het bestaan van golvende meren op de planeet. En in 2022 werd een bijzondere 'minerale bloem' ontdekt. De stukjes rots ontstonden volgens NASA miljarden jaren geleden toen mineralen uit water zich hadden vastgemaakt aan de rots.

De Marsrover Curiosity landde in 2012 op de rode planeet. Zijn belangrijkste taak is het onderzoeken van het klimaat en achterhalen of er ooit leven mogelijk is geweest. De rover kan bodemmonsters analyseren op sporen van leven. Sinds 2021 rijdt ook de Perseverance rond op de planeet om bodemonderzoek te doen.

Biden zegt volgende week weer op campagne te gaan

2 months ago

De Amerikaanse president Biden is van plan om volgende week weer campagne te gaan voeren, wanneer hij hersteld is van zijn coronabesmetting. Daarmee lijkt hij de berichten te ontkrachten dat hij zich dit weekend zou terugtrekken uit de race om het presidentschap.

Nieuwssite Axios meldde woensdagavond dat partijgenoten verwachten dat Biden dit weekend de handdoek in de ring zal gooien. Maar Biden zelf denkt nog altijd dat hij Trump kan verslaan. "Samen, als partij en als land, kunnen we hem verslaan. Er staat veel op het spel en de keuze is duidelijk. Samen zullen we zegevieren", liet Biden weten.

Toch blijven de geruchten over het neerleggen van zijn kandidatuur hardnekkig. Volgens The New York Times zeggen vertrouwelingen van de president dat hij steeds meer begint te accepteren dat hij misschien toch niet in de race kan blijven. Er zou gepraat worden over mogelijke aankondigingsdata en manieren waarop hij dat bericht wereldkundig zou moeten maken.

Roep om terugtrekking luider

Intussen roepen steeds meer Democratische Congresleden Biden op om zich terug te trekken uit de strijd om het presidentschap. Meer dan 30 senatoren en leden van het Huis van Afgevaardigden hebben die oproep inmiddels openlijk gedaan. Gisteren alleen al keerden twaalf partijgenoten zich tegen de herverkiezingscampagne van de huidige president.

De afgelopen dagen meldden Amerikaanse media dat ook enkele partijprominenten het niet meer in Biden zitten, zoals oud-president Barack Obama en de voormalig voorzitter van het Huis Nancy Pelosi. Volgens The New York Times voelt Biden zich in de steek gelaten door zijn collega's.

Sinds het voor Biden desastreus verlopen debat tegen Donald Trump van vorige maand wordt er binnen de Democratische Partij openlijk getwijfeld over Bidens kansen om herkozen te worden. Na de mislukte moordaanslag op Trump van vorig weekend ligt het momentum in de peilingen nog meer bij de Republikeinen.

Minder geld van donateurs

Intussen zeggen bronnen tegen persbureau Reuters dat sommige fondsenwervingsevenementen van Biden op pauze zijn gezet. Hij zou volgende week naar Austin, Denver en Californië gaan om geld op te halen voor de campagne, maar die bijeenkomsten zouden zijn uitgesteld.

Volgens bronnen was het de bedoeling om deze maand 50 miljoen dollar aan donaties op te halen, maar lijkt het erop dat Biden slechts de helft van dat streefbedrag zal krijgen. Het campagneteam van Biden zegt in een reactie dat de berichtgeving van Reuters niet klopt.

Biden zelf is inmiddels herstellende van een coronabesmetting. Zijn dokter zei dat de president nog altijd milde symptomen vertoont, zoals hoesten en een schorre keel, maar dat de situatie "aanzienlijk verbeterd" is.