Aggregator

Hoe Joe Biden besloot om zich terug te trekken

2 months ago

Tot gisteravond, 19.46 uur Nederlandse tijd, klonk er vanuit het kamp van Joe Biden een eenstemmig geluid: de president gaat hoe dan ook door met zijn herverkiezingscampagne. Ondanks de steeds verder oplopende druk van prominente donoren en Democratische Congresleden om de handdoek in de ring te gooien werd de boodschap eindeloos herhaald: Biden zal de race niet verlaten en gaat Donald Trump verslaan.

Zelfs de doorgewinterde senator Chuck Schumer, leider van de Democraten in de Senaat en één van Bidens trouwste bondgenoten, had in een persoonlijk gesprek duidelijk gemaakt dat de steun voor Biden op Capitol Hill tanend was.

Maar zaterdag was het campagneteam van Biden nog bezig met het schema waar hij deze week zou optreden. De president had zich vorige week teruggetrokken in zijn huis aan de kust van Delaware om te herstellen van een coronabesmetting.

Daar riep hij in de loop van de dag een kleine groep getrouwen bijeen om zich te beraden op zijn kansen en de knoop door te hakken. Met de meesten werkt hij al tientallen jaren samen. Aanwezig waren volgens onder meer The New York Times en de BBC zijn adviseur Steve Richetti, zijn speechwriter Mike Donilon, Annie Tomasini, zijn vice-stafchef en Anthony Bernal, stafchef van zijn echtgenote Jill Biden. De first lady was er ook, zij geldt overigens als de enige die écht invloed heeft op de 81-jarige Biden.

Verrassing

Op grond van de laatste peilingen, waarin het er opnieuw niet best uitzag voor de president, en met het vooruitzicht van aanhoudende druk om uit de race te stappen, viel uiteindelijk het dramatische besluit om op te geven.

Dat kwam ook voor de inner circle toch nog als een verrassing. Tot laat in de avond, schrijft The New York Times, werd er door Biden, Richetti en Donilon gewerkt aan de tekst waarmee de terugtrekking de volgende dag wereldkundig zou worden gemaakt.

Zondagochtend kreeg een uiterst select gezelschap een telefoontje van Biden persoonlijk: zijn running mate en vicepresident Kamala Harris, Jeff Zients, de stafchef van het Witte Huis en zijn campagneleider Jen O'Malley Dillon.

Intriges en lekken

Om 13.45 uur was er een gesprek via Zoom waarin een bredere groep getrouwen de beslissing te horen kreeg, onder wie het hoofd voorlichting van het Witte Huis. Vrijwel op hetzelfde moment verscheen Bidens brief op Twitter. Voor bijna alle andere medewerkers van het Witte Huis en van het campagneteam van Biden was dat de manier waarop ze het besluit te horen kregen.

Biden koos hiervoor omdat dat hem de mogelijkheid gaf om het "op zijn manier" te doen, zeggen bronnen tegen The New York Times. Door het besluit in zo'n kleine kring te nemen en via een socialemediumplatform naar buiten te brengen, hoefde hij geen rekening te houden met de intriges en lekken waar zijn campagne de laatste weken mee te kampen had. Een half uur na de post, die in de VS insloeg als een bom, volgde zijn steunbetuiging aan Kamala Harris.

Zowel Biden als Harris bracht vervolgens de rest van de zondag door aan de telefoon, bellend met Congresleden, gouverneurs en andere partijprominenten: Biden om zijn besluit toe te lichten, Harris om steun te vergaren voor haar kandidatuur. Zij zou vele uren aan de lijn hebben gezeten en in totaal ruim honderd mensen hebben gesproken.

Hoewel ze dus de steun van Biden en de partijtop al heeft, is Harris pas zeker van haar plek als ze op de Democratische Conventie in augustus genoeg gedelegeerden achter zich weet te krijgen. De gedelegeerden mogen zelf beslissen wie ze steunen, daarom moeten Harris en haar campagneteam nog alle moeite doen om zich van de meerderheid te verzekeren.

Atlas op Paleis op de Dam even verlost van dragen hemelgewelf

2 months ago

De Atlas boven op de achterzijde van het Paleis op de Dam in Amsterdam is tijdelijk verlost van de last die hij al eeuwen torst. De bronzen bol die het hemelgewelf voorstelt en het zeven meter hoge beeld zelf hebben groot onderhoud nodig. Ze dateren uit 1667. Vanmorgen werd de bol van het dak getakeld, het beeld volgt in etappes.

Atlas is een figuur uit de Griekse mythologie. Een van de verhalen over hem is dat de oppergod Zeus hem strafte omdat hij als aanvoerder in een oorlog tegen Zeus vocht. Voor straf moest hij de rest van zijn leven het hemelgewelf dragen. Hij is ook de naamgever van het Atlasgebergte in het noordwesten van Afrika.

In 1650 boetseerde Artus Quellinus, een vooraanstaande beeldhouwer in de zeventiende eeuw, een kleine versie van Atlas in klei. Zeventien jaar later werd het bronzenbeeld op het dak geplaatst aan de achterkant van het Koninklijk Paleis op de Dam.

Het is niet de eerste keer dat Atlas onder handen wordt genomen. Ruim 100 jaar geleden vertoonde de bol van Atlas scheuren en de stangen waarmee het beeld overeind werd gehouden, waren niet stevig meer. In 1916 begonnen restaurateurs het beeld te versterken. De werklieden lieten een loden koker achter in de bal, met daarin hun restauratieverslag en enkele foto's.

Andere hoofddeugden

Ook andere beelden op het paleis zijn aan onderhoud toe. Zoals die van de deugd Prudentia (voorzichtigheid) en het goudkleurige koggeschip dat nauw verbonden is met het ontstaan van Amsterdam. Ook de dakbedekking en de torenkoepel krijgen een opknapbeurt. De naar beneden gehaalde beelden zijn tot 22 september op een speciale tentoonstelling te zien.

Naast Atlas staan de andere twee hoofddeugden Temperantia (matigheid) en Vigilantia (waakzaamheid). Aan de voorkant boven het timpaan (het driehoekige gevelveld) staat Pax (vrede) met aan weerszijde de deugden Prudentia en Justitia (gerechtigheid).

Ier Parrott is duurste AZ-aankoop ooit: 'Niet steeds vergelijken met Pavlidis'

2 months ago

AZ trok flink de knip voor hem. Troy Parrott kwam over van Tottenham Hotspur en is de duurste speler ooit van de Alkmaarders. Hij kostte AZ naar verluidt acht miljoen euro.

Een korte kennismaking met de nieuwe spits van AZ, die Vangelis Pavlidis moet doen vergeten.

In de eerste oefenwedstrijd waarin Parrott meedeed, gaf hij meteen zijn visitekaartje af. Tegen het Belgische Kortrijk (3-0 winst) maakte hij dit weekend direct zijn eerste goal in het AZ-shirt.

Volgens de Ierse spits is dat ook zijn kenmerk: hij is een spits die van doelpunten leeft.

Zeventien goals

Het afgelopen seizoen speelde de 22-jarige Parrott al op huurbasis in Nederland. Tottenham Hotspur verhuurde hem aan Excelsior, waarvoor hij (inclusief play-offs) zeventien goals maakte maar wel uiteindelijk degradeerde uit de eredivisie. Eerder werd hij al uitgeleend aan Millwall, Ipswich Town, MK Dons en Preston North End.

De keuze voor AZ was voor hem logisch, omdat het Nederlandse voetbalklimaat hem ligt. "Vorig seizoen heb ik het erg naar m'n zin gehad", vertelt hij aan de regionale omroep NH.

Bij AZ moet hij omgaan met de erfenis van Pavlidis. De Griekse spits verruilde AZ voor Benfica voor een bedrag van 20 miljoen euro. Het afgelopen seizoen werd Pavlidis topscorer van de eredivisie met 28 goals. Parrott denkt dat hij ook in staat is om topscorer te worden.

"Parrott is iemand die in de bal kan spelen en die ook de diepgang heeft. Uiteindelijk staat hij ook garant voor goals", weet trainer Maarten Martens. "We moeten hem niet steeds gaan vergelijken. Dit is een nieuw seizoen, een nieuwe spits. Wij denken een hele goede met hem te hebben."

AZ begint op zaterdag 10 augustus aan de competitie met een uitwedstrijd bij Almere City.

Man schiet vijf mensen dood in Kroatisch verpleeghuis

2 months ago

Een gewapende man heeft in een verpleeghuis voor ouderen in Kroatië zeker vijf mensen gedood. De man drong iets na 10.00 uur de zorginstelling binnen en begon te schieten.

De vijf slachtoffers, bewoners en medewerkers, stierven ter plekke, meldt de Kroatische publieke omroep HRT. Ook raakten meerdere mensen gewond. Een van hen zou in levensgevaar zijn.

De schutter is volgens lokale media een 51-jarige voormalig agent van de militaire politie. Hij vluchtte na de schietpartij, maar werd even later opgepakt in een horecagelegenheid in de buurt.

Moeder van dader

Waarom de man het vuur opende, wordt onderzocht. Volgens onbevestigde berichten zou zijn moeder, die in het tehuis woonde, een van de dodelijke slachtoffers zijn.

De schietpartij vond plaats in Daruvar, een stadje met ongeveer 8500 inwoners in het noordoosten van het land.

Premier Andrej Plenković van Kroatië schrijft op X geschokt te zijn. "We betuigen ons medeleven aan de families van de slachtoffers en hopen op herstel van de gewonden. Ik verwacht dat de bevoegde autoriteiten alle omstandigheden van deze verschrikkelijke misdaad zullen vaststellen."

Toch gratis ov voor ongedocumenteerde kinderen in Amsterdam

2 months ago

Ongedocumenteerde kinderen in Amsterdam kunnen het komende half jaar toch gratis openbaar vervoer aanvragen bij de gemeente. Dat bevestigt een woordvoerder van de gemeente na berichtgeving van stadszender AT5. Ze kunnen een speciale code krijgen voor de aanvraag.

De komende vijf maanden kunnen kinderen in de basisschoolleeftijd van 09.00 uur tot 21.00 uur onder begeleiding van een volwassene kosteloos reizen in de gemeente. Met het gratis reizen wil Amsterdam uitstapjes naar vrienden, familie of uitjes tijdens de schoolvakanties stimuleren.

De regeling bestaat sinds vorig jaar, maar is dit jaar met enkele weken verlengd zodat de kerstvakantie ook nog onder de regeling valt. Vorig jaar maakten in totaal bijna 17.000 kinderen gebruik van de regeling, wat goed was voor zeker 19 procent van al het ov-gebruik in de zomer.

Sinds dit weekend konden gezinnen en begeleiders het gratis ov aanvragen op de website van de gemeenten. Maar daarvoor was een BSN-nummer nodig. Ongedocumenteerde mensen hebben geen geldige verblijfsvergunning en daardoor ook geen BSN. Kinderen uit die groep vielen daardoor buiten de boot, zo meldde AT5.

Alle kinderen in Amsterdam

Dat is nu niet meer het geval. "We willen heel graag dat alle kinderen die in Amsterdam wonen gebruik kunnen maken van gratis ov", schrijft de gemeente in een verklaring. "Daarom hebben we met Stichting Leergeld afgesproken dat ongedocumenteerden via hun contactpersoon een speciale code kunnen opvragen waarmee ze alsnog gratis ov voor kinderen kunnen aanvragen."

Gianni da Costa helpt ongedocumenteerden uit onder andere Brazilië en vindt het belangrijk dat de regeling ook voor hen toegankelijk is. "We weten dat deze gezinnen vaak onder de armoedegrens leven. Het is nu zomervakantie en dus is het extra belangrijk dat ook die kinderen op stap kunnen. Anders hebben ze na de zomer niks om over te vertellen", zegt hij.

Leidy Gonçalves komt uit Brazilië. Ze woont al twintig jaar in Nederland en heeft drie kinderen tussen de 9 en 11 jaar oud, maar zij hebben geen verblijfspapieren. Ze wil in de zomer graag leuke uitjes maken. "Ze willen graag met vriendjes en vriendinnetjes naar het park en we willen naar de camping in Amsterdam-Noord", vertelt ze.

Aantal blauwtongbesmettingen blijft hard groeien, ondanks vaccins

2 months ago

Het aantal blauwtongbesmettingen in Nederland blijft flink toenemen. In een week tijd is het aantal van 93 naar 503 opgelopen.

Vooral in het oosten en zuidoosten van het land worden veel besmettingen gemeld van het virus, dat dodelijk kan zijn voor koeien, geiten en schapen. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) brengt de spreiding in kaart. Donderdag stond het aantal besmettingen nog op 318.

Sinds eind april zijn er drie vaccins beschikbaar om schapen te beschermen tegen het virus, maar ook gevaccineerde schapen gaan nu dood. Dierenartsen en schapenhouders maken zich daarom grote zorgen over de verspreiding van het virus en de werking van het vaccin.

Besmette knutten

Het blauwtongvirus wordt overgebracht door besmette knutten (kleine muggen) en treft vooral schapen. De ziekteverschijnselen zijn hoge koorts, zwellingen en een blauwe tong.

Het blauwtongvirus dook na zo'n vijftien jaar afwezigheid afgelopen winter weer op in Nederland en leidde tot de dood van tienduizenden schapen, koeien en geiten. Zo'n drie op de vier zieke dieren bezweken eraan. Het is nog niet te zeggen hoeveel dat er nu zijn, omdat het virus pas net is opgedoken. Het virus vormt geen gevaar voor mensen.

Biden schuift Kamala Harris naar voren, hoe nu verder?

2 months ago

Een dag na het besluit van Joe Biden om niet mee te doen aan de Amerikaanse presidentsverkiezingen is Kamala Harris de belangrijkste kandidaat om zijn plaats in te nemen en het in november op te nemen tegen Donald Trump. Zekerheid krijgt ze pas op de Democratische Conventie in Chicago, die op 19 augustus begint. Voor die tijd moet een aantal stappen worden gezet en daar is ze gisteren al mee begonnen.

Biden verzekerde zich bij de Democratische voorverkiezingen van de steun van een overgrote meerderheid van de gedelegeerden op de Democratische Conventie. Dat zijn de partijleden die daar mogen stemmen. Nu Biden geen kandidaat meer is, zijn ze in principe vrij om te kiezen wie ze willen, zelfs nu Biden wil dat ze op Harris stemmen.

Campagnemedewerkers van Biden en Harris zijn gisteren onmiddellijk gaan bellen om zo veel mogelijk gedelegeerden in haar kamp te trekken. Vorige week, voorafgaand aan het terugtreden van Biden, hebben aanhangers van Harris al gedelegeerden benaderd, zodat ze de kant van Harris zouden kiezen als Biden zich zou terugtrekken, schrijft CNN.

Nieuwsuur maakte dit portret van Harris:

Het campagnecomité van Biden en Harris zette gisteren nog een belangrijke stap. Het liet de nationale kiescommissie weten dat de naam 'Biden for President' is veranderd in 'Harris for President' en dat Harris nu de presidentskandidaat is.

Daardoor kan ze aanspraak maken op het campagnegeld dat onder die namen is ingezameld als zij de Democratische kandidatuur verovert. Eind juni was voor de Biden-Harris-campagne bijna 90 miljoen euro binnengekomen. Volgens Fox News kan een andere winnaar daar geen aanspraak op maken, omdat dit geld voor Biden en Harris is ingezameld.

Volgens dezelfde nieuwssite kan het campagnecomité dit geld wel overdragen aan de Democratische Partij, die het op zijn beurt kan gebruiken om campagnes van andere federale, regionale en lokale kandidaten te ondersteunen. Daar zitten echter wel beperkingen aan.

In de uren na het bekend worden van de kandidatuur van Harris is op een Democratisch fondsenwervingsplatform nog eens 50 miljoen euro voor Harris binnengekomen.

Running mate kiezen

Harris moet nu ook snel op zoek naar een running mate, de man of vrouw die zij als vicepresident wil hebben als zij op 5 november Donald Trump verslaat en president wordt. Wie ze voor ogen heeft is niet bekend, misschien weet ze het zelf nog niet. Maar het is niet ongebruikelijk om iemand te kiezen met een ander profiel dan de presidentskandidaat.

Harris is een Afro-Indiase-Amerikaanse vrouw uit het progressieve Californië. Een witte man uit een swing state zou dan een optie zijn. Een swing state is een staat waar de presidentsverkiezingen naar verwachting op een nek-aan-nekrace tussen Trump en de Democratische kandidaat zullen uitlopen. De voorkeur voor een duo met iemand uit zo'n swing state kan voor kiezers uit die staat net de doorslag geven.

Aansprekende tegenkandidaten

In het voor Democraten ideale scenario melden zich geen aansprekende tegenkandidaten. Het laatste wat ze willen is dat er binnen de partij verdeeldheid ontstaat. Dat gaat tijd, geld en energie kosten, die Harris liever wil gebruiken om campagne tegen Trump te voeren En, andersom, als de Democratische Partij wel verdeeld raakt, zal Trump het niet niet nalaten om daar nadrukkelijk op te wijzen.

Tot dusver heeft zich nog geen tegenkandidaat gemeld. De meeste Democratische politici die worden genoemd hebben zich achter Harris geschaard, zoals gouverneur Gavin Newsom van Californië en gouverneur Josh Shapiro van Pennsylvania.

Gouverneur Gretchen Whitmer van Michigan zei eerder dat ze geen kandidaat zou zijn als Biden uit de race zou stappen. Nu dat opstappen een feit is, heeft ze zich nog niet duidelijk uitgesproken. Ze zou al wel telefonisch contact met Harris hebben gehad, maar wat de uitkomst daarvan was, is niet bekend.

Minder dan 100 dagen

De voorzitter van het Democratische Nationale Comité dat de conventie in Chicago voorbereidt, zegt dat dit comité in de komende dagen een "transparant en ordelijk proces" in gang zal zetten, zodat de partij een presidentskandidaat krijgt die Trump kan verslaan.

Na de conventie heeft die kandidaat minder dan honderd dagen om de kiezer aan zijn of haar kant te krijgen.

Lichaam vermiste Nederlandse vrouw op 700 meter van Franse camping gevonden

2 months ago

In Frankrijk hebben speurhonden het lichaam van de vermiste Marjan Roozendaal gevonden. Dat heeft de familie laten weten in een bericht. De 73-jarige vrouw uit Amsterdam leed aan beginnend alzheimer en was sinds een week vermist.

Op zondag 14 juli liep ze van een camping af in het Zuid-Franse Vacquières. Roozendaal is op zo'n 700 meter van die camping gevonden. Het vermoeden is dat de vrouw van een tien meter hoge rots is uitgegleden en is gevallen.

"Onze hoop op een veilig terugkeer is vervlogen", stelt de familie. In hetzelfde bericht bedankt de familie iedereen en Stichting Reddingshonden RHWW voor het actief meezoeken.

RHWW zocht sinds vrijdag met veertien honden en negentien mensen naar de vrouw. De Franse politie had de zoekactie al gestaakt omdat er geen aanknopingspunten meer waren. Zondag gaven de honden "een indicatie" van een spoor in het gebied. Vanochtend werd de zoektocht weer hervat, waarna het lichaam na een uur werd gevonden.

Inspectie neemt duizenden Chinese fatbikes in beslag

2 months ago

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft de afgelopen dagen 6000 fatbikes in beslag genomen omdat ze vermoedelijk gevaarlijk zijn. De relatief goedkope fietsen zijn gemaakt door een producent uit China. Volgens de ILT lijken de fatbikes meer op brommers dan op elektrische fietsen en gaan ze te snel.

In eerste instantie meldde de ILT dat er 3500 fatbikes in beslag waren genomen. Dit aantal is nu al opgelopen tot 6000, zegt de dienst tegen de NOS. De ILT zegt in actie te zijn gekomen na een melding over een locatie waar mogelijk illegale fietsen die uit China waren geïmporteerd stonden opgeslagen.

Ook is inmiddels gebleken dat de fietsen niet aan de regels voldoen, onder meer omdat zij mede dankzij een gashendel een snelheid van meer dan 25 kilometer per uur kunnen halen. Daarmee zijn ze in de praktijk gewoon brommers: "Zij zijn standaard al een bromfiets, of kunnen gemanipuleerd worden tot een bromfiets."

Dit betekent dat de zaak wordt overgedragen aan de officier van justitie. Dat kan betekenen dat de producent en verkopers niet alleen beboet, maar ook vervolgd kunnen worden. Hoe lang de fietsen al worden verkocht in Nederland kan de ILT niet zeggen.

Om welk merk fatbike van welke producent het gaat, wil de ILT "in het belang van het onderzoek" eveneens niet vertellen. Voor de betreffende fatbikes heeft de ILT ook een zogenoemd instroomverbod opgelegd. Dat betekent dat de Chinese producent ze voorlopig niet meer naar Nederland mag sturen.

Helm en rijbewijs

Een elektrische fiets die harder dan 25 kilometer per uur rijdt, moet (net als een bromfiets) een kenteken hebben. Wie er op rijdt moet WA-verzekerd zijn, een helm dragen, minimaal 16 jaar zijn en een bromfietsrijbewijs hebben.

De Chinese fatbikes zijn populair omdat zij met een prijs van minder dan 1000 euro veel goedkoper zijn dan die van concurrenten. Tegelijk kun je er dus ook veel sneller op fietsen. "Als je dat weet, laat je dan je kind op zo'n fatbike rijden? Zónder WA-verzekering, rijbewijs, helm en kenteken?", zegt Karin Visser, directeur Toezicht en Opsporing bij de ILT.

Over de fatbikes zijn al lange tijd zorgen. De fietsen zijn vooral populair onder jongeren. Veel van hen voeren hun fiets op, met een groeiend aantal ongelukken in het verkeer als gevolg. Onder meer de politie pleit daarom voor een leeftijdsgrens voor de fatbikes. Steeds meer verzekeraars willen ze ook niet meer verzekeren, vooral omdat ze ook veel gestolen worden.

Opleving coronavirus door 'FLiRT'-variant, klachten minder ernstig

2 months ago

Een nieuwe variant van het coronavirus heeft geleid tot een opleving van het aantal besmettingen. Dat is het geval in veel Europese landen en in Nederland is zelfs sprake van de grootste zomerse opleving sinds 2022.

In de week van 8 tot 14 juli is het gemiddeld aantal virusdeeltjes in het rioolwater landelijk toegenomen met 18 procent ten opzichte van de week ervoor. Eén op de tachtig mensen in Nederland is nu volgens het RIVM besmet. Er melden zich steeds meer mensen met coronaklachten bij de huisarts, vooral 65-plussers. Er is overigens geen toename van het aantal ziekenhuisopnames.

Hoogleraar virologie aan het Erasmus Medisch Centrum Marion Koopmans spreekt van "vrij hoge waardes" in het rioolwater, veel hoger dan vorig jaar rond deze tijd.

Door vaccinaties en eerder doorgemaakte besmettingen hebben de meeste patiënten veel minder ernstige klachten dan voorheen, maar van deze zogenoemde FLiRT-variant kan je net als bij eerdere varianten wel ziek worden en op de lange termijn ziek blijven, de aandoening die bekendstaat als 'long covid'.

De term 'FLiRT' is door wetenschappers bedacht als verzamelnaam voor een aantal subvarianten van het omikronvirus. Die hebben technische namen als KP.2 en JN.1.7, stammen af van de nog altijd dominante JN.1-variant en hebben een aantal mutaties met elkaar gemeen ('convergente evolutie' in virologisch jargon).

Virussen als het coronavirus, dat officieel SARS-CoV2 heet, muteren voortdurend omdat ze antistoffen willen omzeilen. Door die antistoffen hechten ze zich minder makkelijk aan cellen die ze willen aanvallen, waardoor nieuwe mutaties ontstaan die dat hechten weer makkelijker maken. Dat leidt dan weer tot nieuwe besmettingen. Het is een voor het coronavirus typerende ontwikkeling die zich al vaak heeft voorgedaan.

"In feite is dit inmiddels voer voor specialisten", zegt Koopmans in het NOS Radio 1 Journaal. "Het virus blijft circuleren, dat is de boodschap. Het leeft af en toe op, alleen nog niet zo voorspelbaar als bijvoorbeeld griep, waarvan we weten dat dat in een bepaald seizoen, in het najaar en in de winter, is te zien."

Nieuwe boosterprik

Ze adviseert mensen die ziek zijn om "de bekende maatregelen" te nemen: "Blijf weg bij mensen met een kwetsbare gezondheid. Het lastige is: dat zie je er niet altijd aan af. Dus een verpleeghuis of oudere ouders of grootouders, dat is duidelijk, maar daar waar veel mensen samenkomen kan het ook spelen. Dus als je echt flink verkouden bent, probeer daar dan rekening mee te houden en blijf thuis als het kan."

Om de weerstand op peil te houden krijgen onder meer 60-plussers, mensen die jaarlijks een griepprik krijgen en zorgmedewerkers in het najaar weer de mogelijkheid om zich opnieuw te laten vaccineren.

Honderden 'racistische' planten krijgen een nieuwe naam

2 months ago

Honderden planten krijgen een andere naam, omdat die ze nu hebben racistisch is. Dat hebben plantkundigen besloten op het Internationaal Botanisch Congres in Madrid. Het gaat om planten die verwijzen naar het woord 'kaffer', dat een discriminerend scheldwoord is. In Zuid-Afrika is het woord een beledigende aanduiding voor zwarte mensen.

Onder meer de kafferboom en de kafferbraam worden vanaf 2026 in hun Latijnse naam niet meer aangeduid met 'caffra', maar met 'affra'. Dat is een verwijzing naar Afrika.

De naamswijziging van 218 planten en algen kon rekenen op een krappe meerderheid. Met 63 procent van de stemmen werd de vereiste meerderheid van 60 procent nipt behaald. "Een grote aardverschuiving", zegt botanicus Rogier van Vugt in het NOS Radio 1 Journaal. "Ik kan me niet herinneren dat dit ooit eerder is gebeurd om dit soort menselijke redenen, en al zeker niet op deze schaal."

Hitlerkever

Biologen debatteren al jaren over namen die verwijzen naar dubieuze personen of woorden die nu als racistisch worden beschouwd. Zo is er veel te doen om de hitlerkever. Ook de struik hibbertia is omstreden. Die is vernoemd naar George Hibbert, een slavenhouder die in de 18de eeuw het verzet leidde tegen de afschaffing van de slavernij.

Het veranderen van namen is niet populair bij wetenschappers. Dan gaat het vooral om de wetenschappelijke naam, aangeduid in het Grieks of Latijn. "De reden dat is gekozen voor deze 'dode' talen is omdat ze niet meer veranderen. Dat geeft een zekere vorm van stabiliteit die belangrijk is voor de eenheid in de wetenschap. Het wijzigen van deze namen gaat voor verwarring zorgen", zegt Van Vugt.

Naast de wetenschappelijke naam hebben soorten ook een gebruikersnaam. Die ligt vaker minder gevoelig. Zo wordt de hibbertia door de Australiërs 'guineebloem' genoemd. Ook de kafferboom heeft een synoniem: de koraalboom. Maar nu verandert dus ook de wetenschappelijke naam: Erythrina caffra wordt Erythrina affra.

Sensitiviteitscommissie

De wetenschappers op het congres stemden ook voor de oprichting van een sensitiviteitscommissie. Deze commissie beslist welke namen nieuw ontdekte planten, schimmels en algen krijgen. Normaal gesproken worden deze organismen vernoemd naar de ontdekker die ze voor het eerst beschrijft in de wetenschappelijke literatuur. Maar die namen kunnen nu terzijde worden geschoven als ze door de commissie als discriminerend worden beschouwd.