Het Openbaar Ministerie heeft in de zwaar beveiligde rechtbank in Amsterdam-Osdorp levenslange gevangenisstraffen geëist tegen drie verdachten van de moord op misdaadjournalist Peter R. de Vries. Het gaat om de schutter, de chauffeur en de 'moordmakelaar'. Tegen de zes overige verdachten zijn gevangenisstraffen geëist variërend van 3 tot 21 jaar. De rechtbank doet in juni uitspraak.
Het OM eiste in 2022 al een levenslange celstraf tegen de vermoedelijke schutter Delano G. (24) en chauffeur Kamil E. (37), maar de rechtszaak moest opnieuw, onder meer omdat justitie een nieuwe getuige had opgeroepen en omdat een rechter naar het buitenland is verhuisd.
De derde hoofdverdachte, Krystian M. (28), wordt gezien als de moordmakelaar. Hij zou de opdrachtgever en uitvoerders van de moord aan elkaar hebben gekoppeld. "Hij heeft uitdrukkelijk gestuurd op de plaats en tijd van de aanslag. Dat moet hem zeer zwaar aangerekend worden", zegt het OM.
Het moment dat de officier van justitie, op verzoek van de rechtbank onherkenbaar in beeld, levenslang eist:
"Het gaat in deze zaak om het onomkeerbare feit dat deze verdachten Peter R. de Vries van het leven hebben beroofd en de nabestaanden onnoemlijk verdriet hebben toegebracht", lichtte de officier van justitie toe. "Met de moord op Peter R. de Vries hebben de verdachten onherstelbaar leed aangericht en gezorgd voor een ongekende schok in de samenleving."
De zes overige verdachten zouden van de moord op de hoogte zijn geweest, die mede hebben voorbereid of de zwaargewonde De Vries direct na de aanval hebben gefilmd.
Deze beelden zijn via sociale media verspreid, volgens het OM om zoveel mogelijk angst te zaaien onder de bevolking. Het OM ziet de beelden als onderdeel van het moordcomplot. Dat er verdachten zijn die zeggen dat ze niet wisten wie De Vries was, maakt de moord volgens het OM niet minder ernstig.
Konrad W. (31) hoorde 17 jaar celstraf tegen hem eisen. Dat hij zich terugtrok als schutter, is voor het OM geen reden tot strafvermindering. Gerower M. (27) en Erickson O. (29) moeten als het aan het OM ligt 21 jaar de gevangenis in. Zij worden gezien als voorbereiders, spotters en filmers.
Niet meewerken
Ludgardo S. (35) weet volgens het OM wel wie het slachtoffer was en hij wist waar en wanneer de aanslag zou zijn. Hij wilde niet meewerken aan een reclasseringsrapport in deze zaak. Tegen hem is 14 jaar cel geëist. Het OM acht het bewezen dat Divainy K. (30) heeft deelgenomen aan een criminele organisatie. Hij had een organisatorische rol, zegt de officier van justitie. Tegen hem is 8 jaar en 4 maanden geëist.
Ook Christopher W. (28) wist volgens het OM van de moordplannen. Hij werd in een andere zaak opgepakt en zat vast toen de moord op De Vries werd gepleegd. Alleen zijn gevangenschap weerhield hem ervan deel te kunnen nemen aan het moordcomplot, zegt het OM. Hij moet als het aan justitie ligt 3 jaar de cel in.
In de toelichting van het OM legde de officier van justitie uit of er sprake was van een criminele organisatie die als doel heeft om misdrijven en terrorisme te plegen. Omdat er direct na de aanslag een video is verspreid heeft het OM altijd gezegd dat er ook sprake was van een terroristisch oogmerk.
Er is sprake van een criminele organisatie wanneer minimaal twee mensen daar aan deelnemen. Dat is volgens de officier van justitie bewezen. Een misdrijf met terroristisch oogmerk kan niet worden bewezen, omdat dat volgens het OM alleen in het geval van Krystian M. bewezen kan worden.
Krystian M. betuigt spijt
Om de strafeisen te onderbouwen zijn twee dagen uitgetrokken, gisteren was de eerste. Krystian M. legde toen als eerste verdachte een verklaring af. M. richtte zich gisteren tot de nabestaanden van De Vries. Hij zei dat hij onder druk berichten heeft doorgestuurd.
"Voor jullie zal het verdriet hierom niet minder worden, maar ik wil jullie sorry zeggen voor hetgeen dat gebeurd is, aldus de Pool in het Nederlands. Hij trad niet in detail over de druk, maar sprak over "hele heftige dingen" die tegen hem waren gezegd. Nadere vragen in de rechtbank werden niet beantwoord. Het OM noemt zijn verklaring vandaag "vooraf bedacht". "Daar kunnen wij helemaal niks mee."
De andere verdachten hebben tot nu toe gezwegen voor de rechter. "Ze hebben geen uitleg willen geven, geen verantwoording willen afleggen. Ze maakten een onverschillige en ongevoelige indruk. Een enorm contrast met het verdriet van de nabestaanden", zegt de officier van justitie.
Vrijspraak
De advocaten van Kamil E. vragen het OM om vrijspraak, of om de chauffeur hooguit te veroordelen voor medeplichtigheid aan de moord. Levenslang is daarvoor een te zware straf en in Nederland nog nooit opgelegd na een enkelvoudige moord, zegt de verdediging.
De verdediging voor de overige verdachten zal op latere zittingen aan bod komen.
Opdrachtgever
Misdaadverslaggever Peter R. de Vries (64) werd op 6 juli 2021 neergeschoten in het centrum van Amsterdam. De Vries zat vlak daarvoor in een uitzending van RTL Boulevard en was onderweg naar zijn auto.
Hij overleed negen dagen later. Nog geen uur na de aanslag werden Delano G. (23) en Kamil E. (36) aangehouden. G. zou De Vries hebben vermoord, E. zou de vluchtauto hebben bestuurd.
Waarom de moord is gepleegd, is nooit duidelijk geworden. De Vries was vertrouwenspersoon van de kroongetuige in het Marengo-proces. Het OM zegt dat het overtuigend is aangetoond dat de moord te maken had met zijn rol als vertrouwenspersoon. Volgens het OM is er sprake van een serie aan moorden. Eerder werden al de advocaat en broer van de kroongetuige vermoord.
Hoofdverdachte in die zaak is drugscrimineel Ridouan Taghi. Die is geen verdachte in deze zaak, maar het OM houdt er rekening mee dat hij de opdrachtgever is. Taghi heeft dit altijd ontkend.
