Aggregator

Rusland en Oekraïne hebben opnieuw gevangenen geruild, dat meldt zowel de Oekraïense president Zelensky als het Russische ministerie van Defensie. De Verenigde Arabische Emiraten (VAE) hebben bemiddeld bij de onderhandelingen. Aan beide kanten zijn 95 krijgsgevangenen vrijgelaten.

Volgens de Oekraïense president Zelensky zijn het allemaal militairen. Sommigen van hen zaten al twee jaar in gevangenschap. Zelensky bedankt de VAE voor het mogelijk maken van de ruil en verwelkomde de vrijgelaten Oekraïners: "Hoe moeilijk het ook is, we zoeken naar iedereen die gevangen zit. We moeten iedereen terugbrengen."

Het is de 54ste ruil sinds de inval in februari 2022. De Verenigde Naties stellen dat de meeste Oekraïense gevangenen niet de juiste medische zorg kregen tijdens hun gevangenschap. Ze werden soms mishandeld of gemarteld door middel van elektrische schokken. Ook aan Oekraïense zijde zijn er meldingen van mishandelde Russische krijgsgevangenen.

De vorige ruil was begin vorige maand. Toen werden er door beide landen 90 militairen en burgers uitgeruild.

Tinder brengt later deze zomer de Photo Selector naar Nederland en België, waarbij de app met behulp van AI de fotomap van de gebruiker doorzoekt voor 'de beste profielfoto'. Hiervoor moeten gebruikers eerst een selfie maken.

Het meisje dat gistermorgen gewond raakte op landgoed Den Treek bij Leusden is gebeten door een wolf. Dat schrijven de ouders en de buitenschoolse opvang van het meisje in een gezamenlijke verklaring.

Gisteren meldde de politie nog dat geen sprake was van een bijtincident, maar de lezing van de ouders en de bso is dus anders. "We kunnen bevestigen dat de fysieke confrontatie een bijtincident door een wolf betrof", aldus de ouders van het meisje en de buitenschoolse opvang Vrijland Amersfoort op de website van de bso.

"De medewerker van de bso die tijdens de gebeurtenis direct naast het meisje stond, heeft verklaard dat ze de wolf in de zij van het kind heeft zien bijten. Het was een zeer korte beet in de zij van het meisje, de wolf heeft niet doorgebeten en liet het meisje direct los, waarna zij viel. Het fysieke letsel beperkt zich tot lichte verwondingen", vervolgen de ouders en de bso. "Het meisje is geschrokken maar maakt het goed. Omdat de wolf van achteren kwam, heeft ze de wolf niet zien aankomen en heeft ze geen beeld bij de wolf."

Kleding

Naar aanleiding van het incident heeft de politie de kleding van het meisje meegenomen voor sporenonderzoek, meldt RTV Utrecht. Het gezin van het meisje en de medewerkers van de opvang zijn gehoord door de politie.

De provincie doet nu verder onderzoek. Een woordvoerder kan op dit moment niet bevestigen dat daadwerkelijk gebeten is, maar laat wel weten het bericht op de website van de bso gezien te hebben. "Er is geen reden om iets anders te denken, maar er is nog geen bevestiging van de politie."

Welpjes

De provincie adviseert het gebied in Leusden te mijden. Op het landgoed leeft een wolvenpaar met welpjes. Dat "gedraagt zich daarom zeer defensief naar honden en mensen die te dichtbij komen", aldus de provincie. Vorige week verdween een hond op het landgoed. Mogelijk is het dier meegenomen door een wolf.

Eerder deze maand publiceerde AD deze beelden van een wolf in Den Treek:

Het Nederlandse ministerie van Volksgezondheid hoeft geen extra schadevergoeding te betalen voor het GGD-coronadatalek. De stichting ICAM heeft een rechtszaak hiervoor verloren. De stichting wilde tot 1500 euro per slachtoffer.

(Telecompaper) US operator EchoStar is relaunching its mobile business with a major ad campaign and refresh of its offering...

In Vijfhuizen hebben ongeveer 1300 mensen de eerste openbare nationale herdenking bij het Nationaal Monument MH17 bijgewoond. Het is vandaag tien jaar geleden dat een Russische raket boven Oekraïens grondgebied een passagiersvliegtuig trof dat onderweg was naar Maleisië. Geen van de 298 inzittenden, onder wie 196 Nederlanders, overleefde de daaropvolgende crash.

Bij de herdenking waren naast nabestaanden uit binnen- en buitenland ook premier Schoof, koning Willem-Alexander en buitenlandse hoogwaardigheidsbekleders aanwezig. Nabestaanden lazen de namen voor van alle overledenen. Ook werd er stilgestaan bij de lange juridische nasleep van de ramp.

Zo verliep het oplezen van de namen:

"We kijken terug op tien jaar gemis", zei Piet Ploeg, voorzitter van de Stichting Vliegramp MH17 bij de opening. "Tien jaar waarin velen van ons worstelen om met horten en stoten weer iets van ons leven te maken. In de wetenschap dat het nooit meer zo zal zijn als het was."

Tegenwerking Rusland

Ploeg benoemde daarbij ook de langslepende rechtszaak tegen degenen die verantwoordelijk worden gehouden voor het neerstorten van vlucht MH17. "Eindeloze procedures, waarbij de verantwoordelijke staat alleen maar heeft tegengewerkt."

Daarbij blijven ook allerlei complottheorieën en andere desinformatie op sociale media de ronde doen, zei Ploeg. "Maar u heeft allen laten zien dat u het geduld en de beschaving kunt opbrengen om dit ellenlange proces te doorstaan."

Lange adem

Ook aanwezig, zij het niet als spreker tijdens de herdenking, was voormalig premier Rutte. Aan hem richtte Ploeg een speciaal dankwoord. De nabestaanden applaudisseerden spontaan voor een zichtbaar geroerde Rutte. Ploeg riep de nieuwe premier en regering op de steun aan de nabestaanden door te zetten.

Namens de Nederlandse regering nam daarna premier Schoof het woord. "Ik zou niets liever willen dan dat u hier niet was", begon hij zijn toespraak. "Dat is zoals het had moeten zijn." Hij bedankte de buitenlandse nabestaanden en vertegenwoordigers die aanwezig waren. "We blijven verbonden. Niet alleen in ons verdriet, maar ook in ons gevecht voor rechtvaardigheid."

"Ik hoef u niet te vertellen dat een veroordeling niet hetzelfde is als iemand achter de tralies hebben. Rechtvaardigheid vraagt om een lange, lange adem. En die hebben we. We hebben de tijd. Het geduld en het doorzettingsvermogen. Dat is mijn boodschap aan de schuldigen en mijn belofte aan u."

In 2022 werden drie verdachten in de MH17-strafzaak bij verstek veroordeeld tot levenslang. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens buigt zich over de verantwoordelijkheid van Rusland in de zaak.

Bekijk hieronder een fragment van de toespraak van premier Schoof:

In het vliegtuig zaten op 17 juli ook 38 mensen met de Australische nationaliteit. Bij hun dood werd speciaal stilgestaan door de Australische advocaat-generaal Dreyfus. Hij zei daarnaast de moed van de nabestaanden te willen erkennen, voor hun getuigenissen die een belangrijke rol spelen bij de rechtszaken.

Er is sprake van rouw, woede en wanhoop onder de nabestaanden, zei Dreyfus. "Wanhoop, nadat er tien jaar zijn verstreken zonder enige erkenning van de Russische Federatie." Toch worden er belangrijke juridische stappen gezet, zei Dreyfus.

Zonnebloemen

Sinds 17 juli 2014 zijn er in Nederland jaarlijks besloten herdenkingen geweest voor de nabestaanden. In 2017 werd het Nationaal Monument geplaatst in Park Vijfhuizen. Vijfhuizen grenst aan vliegveld Schiphol, het vertrekpunt van de vlucht.

In het park is voor elk slachtoffer een boom geplant. Ook worden er elk jaar zonnebloemen gezaaid die rond de datum van herdenking bloeien. Een verwijzing naar de brokstukken van het vliegtuig die terechtkwamen in Oekraïense zonnebloemvelden.

De openbare herdenking zal over vijf jaar opnieuw worden gehouden.

Terreurgroep Islamitische Staat (IS) heeft in de eerste helft van 2024 al meer aanslagen gepleegd in Syrië en Irak dan in heel 2023. Het aantal aanslagen is verdubbeld. Dat heeft het Amerikaanse militaire hoofdkwartier Centcom bekendgemaakt.

Centcom concludeert daaruit dat IS zich probeert te hergroeperen. IS pleegde in de eerste zes maanden van dit jaar al 153 aanslagen in Syrië en Irak. Vorig jaar waren dat er 121 in totaal.

"De toename van het aantal aanslagen geeft aan dat IS zich na jaren van verminderde capaciteit probeert te hergroeperen", zegt een Amerikaanse defensiefunctionaris.

Kalifaat

Tien jaar geleden, in juni 2014, riep IS een 'kalifaat' uit in grote delen van Syrië en Irak. De terreurbeweging heerste op haar hoogtepunt over een gebied half zo groot als het Verenigd Koninkrijk. Burgers kregen een extreme interpretatie van de islam opgelegd, religieuze minderheden werden aangevallen en degenen die als afvallig werden beschouwd kregen strenge straffen.

Ook doodden IS-strijders duizenden leden van de jezidi-minderheid en ontvoerden ze vrouwen en kinderen, van wie velen het slachtoffer werden van seksueel misbruik en mensenhandel. Deze misdaden zijn onder meer door de Verenigde Naties, de Europese Unie en de Tweede Kamer aangemerkt als genocide.

Slapende cellen

Meer dan 80 landen vormden onder leiding van de VS een coalitie om IS te bestrijden. In 2017 verloor de terreurbeweging haar grondgebied in Irak en in 2019 dat in Syrië. Sindsdien is IS minder in het nieuws, maar er zijn nog meerdere cellen in Syrië en Irak die nu dus actiever lijken te worden.

Toch zeggen Iraakse functionarissen dat ze de dreiging van IS zonder buitenlandse hulp onder controle kunnen houden. Ze zijn daarom gesprekken gestart met de VS om de missie van de militaire coalitie, waar ze zelf ook aan meedoen, af te bouwen.

Bij de verdeling van het onderwijsgeld uit 'Project Beethoven' blijkt dat onderwijsinstellingen in Nederland samen om veel meer geld hebben gevraagd dan er beschikbaar is. Het gaat om studierichtingen binnen het mbo, hbo en wo waarbij studenten worden opgeleid om te werken in de chipsector.

Het gaat in totaal om 1,6 miljard euro, terwijl er 450 miljoen euro te verdelen is. Het betekent vooral een teleurstelling voor de regio's Twente, Groningen en Delft.

Het geld is er gekomen na druk vanuit onder meer ASML. De chipmachinemaker dreigde de groei van het bedrijf buiten Nederland te gaan realiseren als er niet meer steun kwam voor verschillende zaken, waaronder de aanwas van nieuw talent. Er kwam een investeringsimpuls die goed was voor 2,5 miljard - deels vanuit Rijk, deels vanuit de provincie, de gemeente en het bedrijfsleven. Het geld is dus deels bedoeld voor onderwijs.

Minder gekregen dan verwacht

"Iedereen heeft minder gekregen dan gedacht", zegt speciaal gezant Hans de Jong tegen de NOS. "De plannen van Brainport kwamen het dichtst in de buurt van het bedrag dat ze wilden. Andere regio's zaten met hun vraag ruim boven het bedrag dat ze krijgen." De Brainport Eindhoven is een samenwerkingsverband tussen onderwijsinstellingen, bedrijfsleven en overheden (in totaal 21 gemeenten), gericht op technologie-ontwikkeling.

De Jong is voormalig president van Philips Nederland en heeft de plannen van de onderwijsinstellingen aan de ministeries van Economische Zaken en Onderwijs gepresenteerd. Dat gebeurde nog voor de demissionaire ministers. De net aangestelde ministers Beljaarts en Bruins moeten er nu over beslissen.

Die tonen zich positief over het advies van De Jong. Het geld wordt overigens niet direct overgemaakt, de regio's moeten eerst met concrete plannen komen. "Als de plannen (nog) niet van voldoende kwaliteit zijn, kan worden besloten dat de middelen (nog) niet worden toegekend", schrijven de ministers in een brief aan de Tweede Kamer. Tot oktober is er tijd om de plannen verder aan te scherpen.

Bedoeld voor de regio

De Jong wijst erop dat het geld echt gebruikt dient te worden voor talent in de chipsector dat in de regio blijft werken. "Maar in de praktijk is de verwachting dat veel studenten toch ook uitstromen naar andere industrietakken. En dat is niet onderdeel van deze opdracht. Daardoor zie je dat de gevraagde bedragen veel groter zijn dan die in werkelijkheid worden toegekend."

Brainport Eindhoven krijgt 63 procent van het totaalbedrag, wat neerkomt op 275 miljoen. Twente volgt met 72 miljoen. Delft en Groningen krijgen respectievelijk 43 en 29 miljoen euro. Het resterende bedrag van 14 miljoen is bedoeld voor andere regio's. "Het bedrag lijkt groot, maar het gaat over een periode van zes jaar en wordt verdeeld over verschillende regio's en studierichtingen", benadrukt De Jong. "Daar moeten partijen zich ook bewust van zijn."

De regio Twente uit zich kritisch op de uitkomsten. Voorzitter Ank Bijleveld van de Twente Board zegt in een reactie dat er in hun ogen "geen sprake is van een evenwichtige verdeling". Er is volgens Twente Board meer talent nodig dan dat de regio met dit geld kan opleiden. "Als ASML gaat verdubbelen, geldt dat ook voor bedrijven in onze regio."

Andere regio's

Een van de regio's die nu niet bij naam wordt genoemd, is Arnhem/Nijmegen. Die probeerde al eerder de aandacht te trekken door te spreken van 'Project Chopin'. Er lopen nu gesprekken met Brainport Eindhoven om aan te haken.

Daarbij is het wel de vraag op hoeveel geld de regio kan rekenen. Een bron die betrokken is bij de gesprekken hoopt op 10 procent - 45 miljoen euro - te krijgen gerekend naar de omvang van de chipsector in de regio. Die plannen moeten nog worden ingediend. Speciaal gezant De Jong zegt desgevraagd niks te weten over een eventueel bedrag waar de regio Arnhem/Nijmegen op zegt te hopen.

Het Openbaar Ministerie gaat een biotech-startup en een biofarmaceutisch bedrijf van oud-minister en -informateur Ronald Plasterk niet vervolgen. Het OM ziet "vooralsnog geen aanknopingspunten" om strafrechtelijk onderzoek in te stellen.

In mei is door advocaat Henri Sarolea aangifte gedaan van strafbare feiten rond het opstellen en deponeren van jaarverslagen van de bedrijven, die zich toeleggen op de ontwikkeling van kankervaccins. De aangifte wordt doorgestuurd naar de Belastingdienst voor nader onderzoek.

In de aangifte ging het om verschillende economische delicten. Jaarcijfers zouden te laat zijn gedeponeerd en bepaalde informatie in de jaarrekeningen zou niet kloppen. Het OM zegt de jaarrekeningen en aangifte te hebben bestudeerd. Gebleken is dat inderdaad een aantal jaarrekeningen te laat is gedeponeerd.

"Het niet (op tijd) deponeren is strafbaar als economisch delict. Het Bureau Economische Handhaving (BEH) van de Belastingdienst kan een proces-verbaal opmaken", schrijft het OM. Op basis daarvan kan het OM een boete opleggen of de zaak naar de rechter kan brengen. De aangifte wordt nu dus naar het BEH doorgestuurd.

Onbedoeld

Van andere onjuiste informatie in de jaarrekeningen ziet het OM geen overtuigend bewijs. "Ook op dit vlak wordt de aangifte doorgestuurd naar de Belastingdienst, die mogelijk kan besluiten nader onderzoek te doen. De Belastingdienst kan de zaak alsnog aanmelden voor strafrechtelijk onderzoek", klinkt het.

NRC schreef in mei over de aangifte van Sarolea. Plasterk zei daarover dat als er onverhoopt een onvolkomenheid was geslopen in een jaarrekening dat onbedoeld is gebeurd en dat het bedrijf zich laat ondersteunen door een accountantskantoor.

Patenten

De krant schreef toen over patentaanvragen voor kankervaccins waarbij Plasterk een collega niet had betrokken. Door die toegekende patenten zou hij met zakenpartners miljoenen hebben verdiend. Daar loopt voor zover bekend geen strafrechtelijk onderzoek naar.

De GGD hoeft geen schadevergoeding te betalen aan zo'n 6,5 miljoen mensen na een datalek in coronatijd. Dat heeft de rechtbank in Amsterdam bepaald. Door een datalek waren de privégegevens van iedereen die in het coronasysteem van de GGD stond korte tijd in te zien door alle callcentermedewerkers. Een deel van die gegevens is verhandeld.

De rechtbank oordeelt dat de vrees dat de gegevens in verkeerde handen hadden kunnen komen niet voldoende reden is voor een schadevergoeding. De zaak tegen het ministerie van VWS en de GGD was aangespannen door de Stichting ICAM, voor mensen die zich als gedupeerde hadden gemeld.

De stichting zei dat in totaal 6,5 miljoen mensen slachtoffer hadden kunnen worden en eiste 500 euro per slachtoffer. De eis voor mensen die daadwerkelijk slachtoffer werden, was 1500 euro. Als de eis was toegewezen, had het bedrag van de schadevergoeding kunnen oplopen tot ongeveer 3 miljard euro.

Identiteitsfraude

Het ging om alle mensen die zich hadden laten testen of vaccineren of die hadden meegewerkt aan een bron- en contactonderzoek. Namen, adressen, burgerservicenummers en andere persoonlijke gegevens werden te koop aangeboden, zo werd begin 2021 bekend. Dergelijke gegevens kunnen worden gebruikt door criminelen om identiteitsfraude te plegen of voor phishing en oplichting.

Volgens de rechtbank staat vast dat er GGD-medewerkers waren die persoonsgegevens "ter beschikking hebben gesteld aan derden". Dat wordt het coronadatalek genoemd. Mensen die daarvan slachtoffer zijn geworden, hebben van de GGD een schadevergoeding aangeboden gekregen. Dat zijn er volgens de GGD zo'n 1250. De meesten van hen hebben het aanbod geaccepteerd en vallen daarmee buiten de claim van ICAM.

Een aantal verdachten van de gegevenshandel is inmiddels veroordeeld.

De politierechter heeft een celstraf van vijf maanden, waarvan drie voorwaardelijk, opgelegd aan een 49-jarige inwoner van Albergen. De man was fel gekant tegen de komst van asielzoekers in het dorp en bedreigde burgemeester Anko Postma van Tubbergen, waar Albergen onder valt.

De verdachte plaatste onder meer een gps-tracker op de auto van de burgemeester om hem in het geniep te kunnen volgen, meldt RTV Oost.

"We leven in een land waarin mensen verschillen van mening. Dat mag, maar niet op deze manier", aldus de politierechter in het vonnis.

In augustus 2022 besloot het toenmalige kabinet dat er een asielzoekerscentrum moest komen in een voormalig hotel in Albergen. Het besluit viel slecht bij omwonenden. Zij demonstreerden meermalen. In het hotel werd brand gesticht.

Op een informatieavond in de toekomstige opvang werden vernielingen aangericht. Raadsleden, ambtenaren en bestuurders spraken na afloop van een intimiderende en bedreigende sfeer. "We zaten als ratten in de val", citeerde de politierechter burgemeester Postma.

Airtag

De 49-jarige verdachte, een van de omwonenden, liep op die informatieavond naar huis om de gps-tracker, een zogenoemde airtag, op te halen en op de auto van de burgemeester te plaatsen. "Wij hadden het vermoeden dat hij vanaf dag één van zijn aanstelling niet in Tubbergen woonachtig is, terwijl een burgemeester dat wel verplicht is", zei de verdachte op de zitting.

"We hadden ook het vermoeden dat hij geen aanstalten wilde maken om hier te komen wonen en dat hij voornamelijk verblijft in een hotel", verklaarde de verdachte. Postma's gezin woont nog in het Friese Opsterland. "Ik wilde hem niet stelselmatig volgen, maar ik wilde weten of hij verbleef in Opsterland of in een hotel elders."

De burgemeester ontdekte de airtag per toeval. Zijn dochter zag via 'zoek mijn iPhone' een onbekend mobiel apparaat in de buurt. Vanuit de woonkamer maakte ze daar verbinding mee en hoorde een piepend geluid. Bij de wieldop van het linkerwiel van de auto van de burgemeester trof ze de airtag aan.

De vondst veroorzaakte grote onrust bij Postma en zijn gezin. De rechter vroeg de verdachte of hij die angst begreep. "Onwetendheid kan angstig maken", aldus de Albergenaar. "Door kennis had je er een ander verhaal van kunnen maken. Het plaatsen van een airtag is in mijn ogen niet strafbaar."

Machtsspelletje

De verdachte werd eind maart in alle vroegte van zijn bed gelicht door de politie. "Een machtsspelletje", noemde hij dat zelf. "Ze hebben de zwaarste methode gebruikt, door met agenten met bivakmutsen binnen te komen, terwijl mijn vrouw en kinderen binnen waren. Ik vind het buiten alle proporties."

Bij de inval in zijn woning trof de politie een gaspistool aan. Op de telefoon van de Albergenaar zag de politie dat hij een foto van Postma's woning in Opsterland deelde met buurtbewoners. Ook deelde hij een foto van een wapen, gericht op het azc-hotel, en waren er bewerkte plaatjes te zien met 'moffenhoer' en die van de burgemeester met een bord 'landverrader'. "Deze foto's kun je in geen andere tijd plaatsen dan in 1945", aldus de politierechter.

Angst aangewakkerd

"Er wordt angst aangewakkerd en het gezag van burgemeester wordt zo ernstig ondermijnd", stelde de officier van justitie. Hij eiste een gevangenisstraf van vijf maanden, waarvan drie maanden voorwaardelijk, met een proeftijd van drie jaar.

De rechter heeft die eis gevolgd. Ook mag de verdachte drie jaar lang geen contact opnemen met Postma en mag hij zich gedurende die tijd niet bevinden in de gemeente Opsterland of in de omgeving van het gemeentehuis van Tubbergen.

Vandaag gaat de film Inside out 2 in Nederland in première. De Pixar-film speelt zich net als in deel 1 voor een groot deel af in het hoofd van het meisje Riley, waarin verschillende typetjes haar emoties uitbeelden. En dat kan helpen bij het begrip voor het puberbrein, zeggen experts.

In deel 1 waren dat Plezier, Angst, Woede, Afkeer en Verdriet. In het tweede deel, waarin Riley 13 jaar wordt, komen daar nieuwe emoties bij, zoals Afgunst, Verveling en Verlegenheid. Veel van de aandacht gaat in deel 2 naar "Anxiety", ofwel een combinatie van angst, bezorgdheid en piekeren.

Bekijk de trailer van Inside Out 2 hier:

De makers van de Inside Out-films hebben veel gesproken met Dacher Keltner, een Amerikaanse hoogleraar psychologie die veel onderzoek doet naar emoties.

"Die hebben ze echt heel veel vragen gesteld over, hoe werkt het met emoties en waarom hebben we ze dan?", zegt mediapsycholoog Rebecca de Leeuw van de Radboud Universiteit in het NOS Radio 1 Journaal. "Dat zie je helemaal terug in beide films. Je ziet wat er met Riley gebeurt als ze in de puberteit komt. Ze hebben heel mooi in beeld gebracht en concreet gemaakt hoe dat in haar hoofd werkt. Heel herkenbaar voor ouders en pubers zelf."

Sociale intelligentie

Alle zogenoemde 'zelfbewuste emoties' komen aan bod, zegt De Leeuw. "Die komen in de puberteit natuurlijk veel meer om de hoek kijken. Omdat je meer abstract kan denken, ben je ook meer in staat om te denken wat mensen van je vinden of over je denken."

Hierdoor heeft 'anxiety' een belangrijke rol in deze film, zegt De Leeuw. "Wat ik goed vind aan de film is dat getoond wordt dat dat een goede emotie is, die je helpt en scherp houdt. Dat het je veel kan brengen als je dat hebt, maar dat het niet de bedoeling is dat het de boel overneemt, dat het te veel wordt."

De Leeuw deed naar aanleiding van de eerste film ook onderzoek naar hoe verhalen betekenisvol kunnen zijn voor kinderen. "We zagen heel duidelijk dat het de sociale intelligentie kan vergroten. Kinderen zijn zich dan bewust van hun eigen emoties."

Goed ontvangen

Sowieso kan het kijken naar films hierbij helpen, zegt De Leeuw. "Je bent steeds bezig met wat er gebeurt en wat er gedacht wordt. Daar gebruik je sociale intelligentie voor, en die kan groeien als je tegen dingen aanloopt die je niet begrijpt. Soms gaan kinderen dan vaker kijken om iets te begrijpen, en dat zijn groeimomenten."

Dat soort momenten zullen ook in deel 2 zitten, vermoedt De Leeuw. "Ook op het gebied van herkenning, dat we allemaal wel eens te maken hebben met anxiety. Dat doet me ook denken aan de regisseur, Kelsey Mann. Die was als puber zelf ook heel onzeker. Hij zegt nu zelf dat hij wilde dat er toen ook zo'n film was geweest, zodat hij zich niet zo alleen had gevoeld."

Inside Out 2 ging al eerder in première in de Verenigde Staten en deed het daar bijzonder goed. In Nederland is naast het origineel ook een nagesynchroniseerde versie te zien onder de naam Binnenstebuiten 2.

Door het smelten van de poolkappen draait de aarde langzamer om zijn as. Dat blijkt uit een onderzoek dat is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift PNAS. De onderzoekers hebben berekend dat het smelten ertoe leidt dat een dag per eeuw 1,33 milliseconden langer duurt. Dat kan nog langer worden als de opwarming van de aarde aanhoudt.

Er wordt van uitgegaan dat een dag 24 uur, of 86.400 seconden duurt. Daar is de wereldklok op gebaseerd, maar heel exacte metingen met atoomklokken sinds de jaren 70 laten heel kleine tijdsverschillen zien.

Aan deze atoomklokken zijn onder meer digitale systemen en computers gekoppeld. Om de tijdsverschillen te corrigeren, wordt er soms een seconde bij opgeteld, een zogenoemde 'schrikkelseconde'. Dat is 27 keer gebeurd sinds 1972.

Computers en digitale systemen zijn hier niet op berekend, waardoor schrikkelseconden kleine storingen kunnen veroorzaken. Ook kan de ruimtevaart er last van hebben omdat exacte tijden daar heel belangrijk zijn, bijvoorbeeld bij landingen van ruimteschepen.

Draaimolen in de speeltuin

Poolkappen smelten sinds het jaar 2000 sneller door de opwarming van de aarde. Door het smelten van de ijskappen in Groenland en Antarctica verzamelt zich meer smeltwater rond de evenaar. Hierdoor wordt de aarde als het ware minder rond en draait minder snel om zijn as. Als de aarde langzamer draait, duren dagen een fractie langer.

Aardwetenschapper Rosa de Boer vertelt in het NOS Radio 1 Journaal dat ze denkt aan een draaimolen in een speeltuin: "Als je als kind in een draaimolen gaat zitten en je draait rond, dan gaat dat snel. Maar als je jezelf er even uit laat hangen gaat de draaimolen langzamer draaien. Dat is eigenlijk precies hoe het op de aarde gebeurt".

Hoe lang een dag duurt wordt al miljarden jaren bepaald door de stand van de maan. Volgens de onderzoekers kan het smelten van de poolkappen steeds meer invloed krijgen op de lengte van een dag.

De Spaanse bank Santander krijgt opnieuw een boete voor het verstrekken van onverantwoorde leningen aan Nederlandse consumenten. Toezichthouder Autoriteit Financiële Markten (AFM) ontdekte op basis van een steekproef van tien dossiers uit 2021 dat de bank in vijf gevallen fout zat.

Nederlanders kunnen bij Santander aankloppen voor een lening voor bijvoorbeeld een auto, een verbouwing of een woninginrichting. Het leverde de Spaanse bank in 2021 een omzet van 94 miljoen euro op de Nederlandse consumentenmarkt op.

Het verstrekken van leningen is gebonden aan voorwaarden. Banken mogen bijvoorbeeld niet meer geld uitlenen dan een huishouden aankan. "Een te hoge lening kan ervoor zorgen dat consumenten te weinig geld overhouden om de vaste kosten van hun levensonderhoud te kunnen betalen, zegt Jos Heuvelman, bestuurder van AFM.

10.000 euro te veel

En precies dat risico nam de bank in 2021, concludeert de toezichthouder op basis van de steekproef. In oktober leende een alleenstaande ouder bijvoorbeeld 10.000 euro van Santander, terwijl volgens de AFM geen enkel krediet verantwoord was geweest gezien de financiële situatie van het gezin.

De toezichthouder legt een boete van 3,7 miljoen euro op. Dat bedrag viel hoger uit omdat Santander in 2019 ook al eens berispt werd voor zogenoemde overkreditering in Nederland. Toen moest de bank 1,1 miljoen euro betalen.

Santander laat weten meegewerkt te hebben aan het onderzoek. De bank geeft aan de interne controles voortdurend te verbeteren en is ervan overtuigd nu dat het nu voldoet aan de regels. Uit het boetebesluit blijkt verder dat de bank een deel van de mogelijk benadeelde consumenten heeft gecompenseerd.

Luxe modemerken Dior en Armani worden in Italië verdacht van medeplichtigheid aan uitbuiting. Dat zegt de Italiaanse toezichthouder AGCM na invallen bij de hoofdkantoren in en bij Milaan.

Toeleveranciers van de merken zouden hun werknemers te lage lonen hebben betaald en personeel zou meer uren hebben gewerkt dan is toegestaan. Ook zouden de werkomstandigheden onveilig en ongezond zijn bij het maken van bijvoorbeeld riemen en tassen.

Het Italiaanse Openbaar Ministerie bracht vorige maand al naar buiten dat er misstanden zouden zijn bij toeleveranciers. Mensen zouden daar 14 uur per dag werken voor lage lonen.

Armani zei toen "altijd controle- en preventiemaatregelen te hanteren om misbruik in de toeleveringsketen tegen te gaan." Maar toezichthouder zegt dus dat dat niet klopt. "De bedrijven hebben mogelijk onwaarheden verkondigd over hun ethiek en maatschappelijke verantwoordelijkheid", staat in een persbericht.

Gisteren deed de AGCM samen met de politie invallen bij de hoofdkantoren van Dior en Armani in en bij Milaan. Eerder kwamen de fabrieken al onder toezicht te staan.

Dior en Armani geven aan mee te werken aan onderzoek van de Italiaanse autoriteiten. Dior zegt in de toekomst beter te gaan kijken naar de arbeidsomstandigheden.

(Telecompaper) OnePlus has launched a new smartphone, tablet and wearables at an event in Milan. The new products include the Nord 4 mid-range smartphone, OnePlus...

In aanloop naar de Olympische Spelen in Parijs heeft de burgemeester van de stad een duik genomen in de rivier de Seine. In wetsuit ging ze het water in, samen met de organisator van de Spelen en voormalig kanoër Tony Estanguet. Vier dagen geleden nam ook de Franse minister van Sport een duik, in een poging om alle twijfels over de waterkwaliteit weg te nemen bij de deelnemende landen.

Maanden geleden kondigde burgemeester Anne Hidalgo al aan dat ze in de rivier ging zwemmen om aan te tonen dat het schoon en veilig genoeg is voor de zwemwedstrijden. "We zijn blij met het resultaat", zei Hidalgo na haar zwemtocht van zo'n 100 meter. "Het was een beetje koud, maar toch niet slecht."

1,4 miljard

Het heeft de stad vier jaar en 1,4 miljard euro aan verbouwingen gekost om te voorkomen dat het rioolwater in de rivier terechtkomt. De Seine was jarenlang zwaar verontreinigd omdat stroomopwaarts bij Austerlitz waterzuiveringsinstallaties afvalwater dumpen ten tijde van zware regenval.

Eigenlijk zou Hidalgo in juni al de rivier in gaan, maar uit verschillende tests bleek toen dat er 10 keer zoveel poepbacteriën, zoals E. coli, in het water waren als toegestaan.

Zo ging de burgemeester van Parijs het water in:

Tegenstanders van de Olympische Spelen en van Hidalgo dreigden vorige maand hun behoefte te doen in de rivier, en kondigden dat aan op sociale media met de trending hashtag #jechiedanslaseine: ik poep in de Seine.

Dat weerhield de burgemeester er dus niet van het water in te gaan. Ze maakte van de gelegenheid gebruik om ook de komst van drie publieke zwemgebieden aan te kondigen. Die moeten volgend jaar openen. Zwemmen in de Seine was sinds 100 jaar verboden vanwege de slechte waterkwaliteit.

Tijdens de Spelen is de Seine op 30 en 31 juli en op 5 augustus het toneel van de triatlon. Op 8 en 9 augustus zijn de openwaterzwemmers aan de beurt.

(Telecompaper) Austrian operator A1 said total revenues increased by 1.3 percent year-on-year in the second quarter to EUR 1.31 billion, on the back of higher service revenue...

(Telecompaper) Streaming set a new record in US TV viewing in June, rising to a record share of 40.3 percent of viewing time, according to the latest edition of Nielsen's 'The Gauge' study...

Met de zomervakantie in het vooruitzicht, zal ook een aantal basisscholen definitief sluiten. Vooral op het platteland zijn sommige scholen te klein geworden om door te gaan. Zo sluiten in Friesland vier basisscholen. De trend is daar al jaren zichtbaar: waren er in Friesland in 2012 nog 484 basisscholen, nu zijn dat er 358.

Een van de scholen die na zomervakantie niet meer opengaat, is basisschool 't Kompas uit het Noord-Friese dorp Peazens. Met nog maar 31 leerlingen is de school te klein geworden om door te gaan.

"We zouden de komende jaren blijven steken op 20 à 25 leerlingen. Er is dus geen vooruitzicht op groei", zegt directeur Jantje Feenstra bij Omrop Fryslân. "Het is dan ook logisch dat we moeten sluiten. Maar gevoelsmatig blijft het lastig."

Drie groepen in een klas

Bij 't Kompas hebben ze nog geprobeerd het tij te keren. Eerder fuseerde 't Kompas al met een basisschool uit Wierum, die ook te klein was geworden. Maar dat bood geen soelaas. Ondanks de fusie zaten er in Peazens drie groepen noodgedwongen in één klas.

Volgens Feenstra heeft een kleine klas duidelijke voor- en nadelen. Als plus noemt ze dat een kind meer aandacht van de leerkracht krijgt. Ook de lijntjes met de ouders zijn kort door het geringe aantal kinderen.

Alle niveaus

Daar staat een aantal nadelen tegenover. "Als je lesgeeft op een zeer kleine basisschool is het een kunst op alle niveaus les te geven. Je hebt namelijk met drie groepen in een klas te maken", aldus Feenstra, "Binnen die groep zijn er ook weer verschillende niveaus. Je moet bijna individueel onderwijs geven."

Ook voor de kinderen kan zo'n kleine klas nadelen hebben. De directeur: "Ze hebben zo weinig klasgenoten, dat ze bijna altijd weer met hetzelfde jongetje of meisje sparren en overleggen."

Onwennig

Zodra deze generatie naar het voortgezet onderwijs gaat, zal ook daar een krimp van het aantal leerlingen plaatsvinden, reageert Sibilla Hoekstra van Planbureau Fryslân. "Daar spelen ze nu alvast op in door middel van fusies. Die zien de bui al hangen."

Overigens zet die trend met het dalend aantal basisschoolleerlingen naar verwachting niet verder door. "Uit cijfers van onderwijsorganisatie DUO blijkt dat deze groep tussen 2022 en 2032 met 5,2 procent zal groeien", zegt Hoekstra.

Sfeer gelaten

Maar voor 't Kompas bieden die cijfers geen soelaas. Daar is de laatste schooldag inmiddels achter de rug. De sfeer was gelaten, zegt Feenstra. "Iedereen kwam wat onwennig het schoolplein op. Daar hebben we met z'n allen even gehuild. Leerlingen, ouders en personeel. Het voelde nu echt definitief."

Behalve de kinderen die overgaan naar de middelbare school, gaan de kinderen van 't Kompas volgend schooljaar naar De Wrâldwizer in Easternijtsjerk, een kleine vier kilometer verderop. Het personeel van 't Kompas heeft een nieuwe werkgever gevonden.

Vorig schooljaar gingen er ook al te kleine basisscholen dicht. Bij een van die scholen, in het Drentse De Kiel, maakte de NOS deze reportage: