Aggregator

Misschien vanavond al duidelijkheid over spreidingswet

3 months 3 weeks ago

De Eerste Kamer praat voor de tweede achtereenvolgende dag over de spreidingswet over de opvang van asielzoekers. Demissionair staatssecretaris Van der Burg gaf antwoord op de vragen die gisteren zijn gesteld. Het debat gaat vanavond nog verder en de stemming is pas volgende week, maar misschien wordt vanavond al duidelijk of de wet het zal halen.

Het is nog steeds onzeker, maar Haagse bronnen houden er rekening mee dat er uiteindelijk toch een meerderheid zal zijn. Mogelijk zal (een deel van) de VVD de spreidingswet steunen. De VVD-fractie in de Tweede Kamer stemde eerder tegen. Na het antwoord van Van der Burg zei Eerste Kamer-fractievoorzitter Schippers: "We maken onze eigen afweging, de antwoorden van de staatssecretaris nemen we mee".

In het debat benadrukte Van der Burg (ook VVD) dat asielzoekers over heel Nederland moeten worden verdeeld. Volgens hem is daar zijn spreidingswet voor nodig. Kern van de wet is dat gemeenten in het uiterste geval kunnen worden gedwongen om asielzoekers te huisvesten.

Internationale verplichtingen

Van der Burg zei dat Nederland zich heeft verbonden aan internationale verplichtingen over de opvang van asielzoekers. En dan is het volgens hem ook logisch om die opvang "op een solidaire manier" over heel Nederland te spreiden. "We laten niet de armste schouders de zwaarste lasten dragen."

Hij vindt dat de opvang nu veel te ongelijk is verdeeld en dat met name Ter Apel nu de klappen opvangt "voor ons beleid, of als je kritisch op het beleid bent ons wanbeleid".

Volgens de demissionaire staatssecretaris heeft de gemeente Westerwolde, waaronder Ter Apel valt, meer "structurele plekken" voor de opvang van vluchtelingen dan de hele provincie Zuid-Holland. In een schorsing van het debat boden de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, het Interprovinciaal Overleg en het COA een petitie aan met een pleidooi voor het aannemen van de wet.

Ook instroom beperken

Van der Burg vindt dat er ook iets moet worden gedaan aan beperking van de instroom van asielzoekers: "En als PVV, BBB, NSC en VVD niet tot afspraken kunnen komen op het gebied van instroombeperking, dan breekt van velen van u de klomp."

De VVD-staatssecretaris sprak tegen dat er door de spreidingswet meer opvangplekken zullen ontstaan, zoals met name de PVV betoogt: "Het enige wat we doen is de plekken op een betere manier over Nederland spreiden; we gaan echt geen plekken creëren die niet nodig zijn."

Van der Burg bestreed ook dat zijn voorstellen in strijd zouden zijn met de gemeentelijke vrijheid: "De gemeentelijke autonomie is er, maar kan door de rijksoverheid om landelijk, grondwettelijk of internationaal belang worden beperkt." Hij noemde als voorbeeld dat gemeenten er bijvoorbeeld ook niet voor mogen kiezen alleen maar openbaar onderwijs mogelijk te maken.

Politiek verslaggever Marleen de Rooy legt uit hoe de spreidingswet werkt en waarom deze omstreden is:

Zes vragen (en antwoorden) over PFAS in eieren van hobbykippen

3 months 3 weeks ago

Het nieuws dat ook ver buiten de regio Dordrecht eieren met te veel PFAS zijn gevonden, roept vragen op. We beantwoorden de zes belangrijkste.

1. Is het nog wel veilig om eieren van mijn eigen kip te eten?

Dat weten we niet. Bij de eieren van hobbykippenhouders die de NOS liet testen zaten eieren waarin helemaal geen PFAS werd aangetroffen en die je dus gewoon kunt eten. Maar er zaten ook eieren tussen met sterk verhoogde PFAS-waardes die je volgens experts beter niet of maar heel weinig kunt eten.

In het meest extreme geval zat in eieren drie keer meer PFOS, een vorm van PFAS, dan is toegestaan volgens de EU-norm. Dat komt neer op 150 nanogram PFOS. Een volwassene van 70 kilo mag per week maximaal 300 nanogram PFOS binnenkrijgen. Dat betekent dus dat een volwassene al aan de maximale wekelijkse hoeveelheid zit met twee van die eieren, terwijl je ook al PFAS binnenkrijgt via bijvoorbeeld drinkwater en vis.

In de regio Dordrecht raadt het RIVM inmiddels af om eieren van hobbykippen te eten, vanwege het hoge PFOS-gehalte. In de rest van het land is zo'n waarschuwing er niet, maar experts die de NOS raadpleegde zeggen: totdat er meer duidelijk is over de omvang van het probleem, kun je als volwassene beter niet meer dan twee hobbykippeneieren per week eten.

2. En eieren uit de supermarkt dan?

Een doosje eieren uit de winkel is volgens het RIVM en de NVWA gewoon veilig. De NVWA controleert of commerciële eieren aan de regels voldoen door ze te testen op PFAS. Dat gebeurde vorig jaar 41 keer, bij verschillende pluimveehouderijen. Die 41 monsters waren veilig: de PFAS-norm werd niet overschreden.

Brancheorganisatie Avined laat weten onderzoek te hebben gedaan naar 90 pluimveelocaties. Ook in eieren van die locaties werden geen PFAS-gehaltes gevonden die boven de Europese norm uitkomen.

Hoe het kan dat in eieren van hobbykippen wel PFAS zit en in commerciële eieren niet, is niet helemaal duidelijk. Het zou verklaard kunnen worden doordat hobbykippen ander voedsel krijgen dan kippen bij kippenboeren. Wetenschappers en Avined wijzen er ook op dat er bijna het gehele afgelopen jaar een ophokplicht gold voor kippenboeren. Daardoor kwamen ook de kippen die vrije uitloop-eieren leggen nauwelijks buiten. Die ophokplicht geldt nog steeds. Avined zegt dat daarna de eieren goed gemonitord zullen worden om te zien of er iets verandert in de PFAS-waardes in eieren.

3. Wat is het risico voor kinderen?

Voor kinderen is het binnenkrijgen van PFAS gevaarlijker. De stoffen tasten het immuunsysteem aan en dat heeft bijvoorbeeld invloed op de werking van vaccins. PFAS-expert Jacob de Boer noemt de vaccinatie tegen difterie, kinkhoest, tetanus en polio: "Als je te veel PFAS binnenkrijgt, dan werkt dat toch minder goed. En we hebben allemaal al PFAS in ons lijf, dus zo'n eitje maakt het dan eigenlijk nog hoger."

En omdat de maximale hoeveelheid PFAS afhankelijk is van lichaamsgewicht, mogen kinderen er minder van hebben. Per kilo lichaamsgewicht mag je maximaal 4,4 nanogram PFAS per week binnenkrijgen. Dat betekent dat kinderen van 4 jaar, die gemiddeld 17 kilo wegen, maximaal zo'n 75 nanogram per week binnen mogen krijgen. In het geval van de eieren uit Maartensdijk die de NOS liet testen, zit een kind daar al aan door een half ei te eten. En daar komt PFAS die een kind toch al binnenkrijgt via drinkwater, verpakkingen en vis nog bij.

4. PFAS is toch ook kankerverwekkend? Waarom gaat het daar nu niet over?

Sommige PFAS-soorten kunnen kankerverwekkend zijn. Blootstelling aan die typen PFAS kan bijvoorbeeld nier- of teelbalkanker veroorzaken, zegt PFAS-expert Jacob de Boer. "Maar dan heb je het over een heel ander niveau." Het gaat dan om duizend tot tienduizend keer meer PFAS dan er in de geteste eitjes zit, zegt De Boer. "Dan gaat het over arbeiders in fabrieken, mensen die er misschien heel dichtbij wonen. Mensen die misschien wel honderd keer meer PFAS in hun bloed hebben."

5. Ik heb kippen in de tuin. Kan ik mijn eieren laten testen?

Nee. Er zijn bedrijven in Nederland die eieren testen op PFAS, maar die doen dat alleen voor bedrijven, niet voor particulieren, is te lezen op de website van GGD Zuid-Holland Zuid. PFAS-deskundige Chiel Jonker (Universiteit van Utrecht) kan zich wel voorstellen dat mensen met kippen willen weten waar ze aan toe zijn. "Dat geldt ook voor PFAS in bijvoorbeeld zwemplassen of zeewater. Als je het weet, kun je je gedrag erop aanpassen en daar niet meer gaan zwemmen. Met eieren is het net zo."

Jonker raadt aan om niet te veel eieren van eigen kippen te eten, totdat goed is onderzocht hoe groot het probleem met PFAS in zulke eieren is.

6. Wat weten we niet?

Er zijn ook nog veel vragen onbeantwoord. Hoe wijdverspreid het PFAS-probleem is bijvoorbeeld. Dat er nu op verschillende locaties in het land PFAS in hobbykippeneieren is gevonden, geeft volgens experts een indicatie dat het probleem breder speelt, maar hoe breed is nu nog niet te zeggen.

Ook nog onduidelijk is hoe de PFAS in de eitjes van hobbykippen terecht kon komen. Het blijft voorlopig gissen naar de oorzaak, ook voor experts. Zij roepen op om meer onderzoek te doen om uit te zoeken waar de verontreiniging vandaan komt.

Maker ChatGPT neemt maatregelen aan begin van groot verkiezingsjaar

3 months 3 weeks ago

De maker van de geavanceerde tekstgenerator ChatGPT, OpenAI, heeft een reeks maatregelen aangekondigd waarmee het misbruik van zijn tools rond verkiezingen wil tegengaan. 2024 wordt een ongekend groot verkiezingsjaar en OpenAI zal een situatie zoals 2016 willen voorkomen, waarbij techbedrijven werd verweten niet genoeg op te treden tegen desinformatie.

Vorige week nog doken op Facebook advertenties op met nepvideo's van de Britse premier Sunak, schrijft The Guardian. In de nepvideo roept Sunak op tot investeringen in een bepaald platform. Het ging volgens de krant om meer dan 100 advertenties die mogelijk 400.000 mensen hebben bereikt.

In brede zin zegt OpenAI zich voor te bereiden op het voorkomen van misbruik, zoals het maken van deepfakes, oftewel afbeeldingen of video's gebaseerd op gemanipuleerd beeld met AI. Hetzelfde geldt voor grootschalige beïnvloedingscampagnes.

Trump of Biden

In de praktijk betekent het dat OpenAI's afbeeldinggenerator DALL-E een verzoek om een afbeelding te maken van een verkiezingskandidaat, denk aan Trump of Biden, moet weigeren. Daarnaast mogen ontwikkelaars op basis van technologie van OpenAI geen chatbots bouwen die zich voordoen als kandidaten of instituties zoals overheden.

Sander Duivestein, auteur van het boek Echt Nep, merkt op X op dat er op dit moment diverse chatbots van Trump binnen OpenAI's omgeving bestaan. Het is onduidelijk of die wel zijn toegestaan of onder dit nieuwe beleid alsnog worden verwijderd.

In maart van dit jaar gingen afbeeldingen viral die gemaakt waren met Midjourney, dat geen onderdeel is van OpenAI, waarin te zien was hoe Trump in New York werd gearresteerd. Sindsdien is de afbeeldingkwaliteit enorm verbeterd, waarmee het risico dat mensen het verschil tussen echt en nep niet meer kunnen onderscheiden steeds groter wordt.

Afbeeldingen herkennen

In dat kader test het bedrijf momenteel een methode om afbeeldingen die zijn gegenereerd door DALL-E als zodanig te herkennen. De eerste resultaten worden "veelbelovend" genoemd. Journalisten en onderzoekers krijgen er binnenkort toegang toe. Hoe dit precies werkt en - niet onbelangrijk - hoe accuraat het is, is nog niet duidelijk. Afgelopen zomer moest het bedrijf nog een herkenningstool offline halen omdat deze te vaak fouten maakt.

Het bedrijf erkent daarnaast dat het nog niet goed weet hoe "effectief" zijn tools zijn in het overtuigen van mensen. "Totdat we meer weten, staan we het bouwen van apps voor politieke campagnes en lobbyen niet toe."

Kunstrel in Italië: onderminister zou gestolen schilderij uit 17de eeuw bezitten

3 months 3 weeks ago

De Italiaanse politiek is al dagenlang in de ban van een reportage van publieke omroep RAI, waarin de onderminister van Cultuur van Italië wordt beschuldigd van het bezitten en laten bewerken van een gestolen schilderij uit de 17de eeuw. Ook zou hij een ander kunstwerk illegaal hebben geëxporteerd. Hij ontkent dat hij iets fout heeft gedaan.

Vittorio Sgarbi is de naam van de 71-jarige onderminister, kunstcriticus en tv-persoonlijkheid. Regelmatig haalt hij de media vanwege zijn korte lontje en grove taalgebruik, maar dit keer zijn de berichten serieuzer, nu er in twee zaken onderzoeken naar hem lopen.

De eerste zaak kwam aan het licht in het RAI-onderzoeksprogramma Report en draait om het schilderij La cattura di San Pietro (De gevangenneming van Sint-Pieter) van Rutilio Manetti. Dat werd in 2013 gestolen uit een kasteel in de noordelijke regio Piemonte. Het werk is na de uitzending vorige week gevonden bij Sgarbi en is door agenten in beslag genomen.

Sgarbi wordt ervan beschuldigd opdracht te hebben gegeven om het schilderij te bewerken: er is na de diefstal een kaars in de linkerbovenhoek toegevoegd, vermoedelijk om de herkomst ervan te verhullen. Zelf spreekt de onderminister dat tegen: hij zegt dat hij het kunstwerk, met kaars, ruim twintig jaar geleden had gevonden toen hij een villa restaureerde die zijn moeder had gekocht. Hij beweert dat het bij hem aangetroffen schilderij in de villa het origineel is en dat het 'kaarsloze' werk dat in 2013 als gestolen werd opgegeven een kopie is.

In de reportage zegt de eigenaar van het kasteel in Piemonte dat het canvas in 2013 uit het frame was gesneden. Enige tijd daarvoor zou een vriend van Sgarbi het kasteel hebben bezocht en hebben gezegd dat hij het werk wilde kopen.

In Report komt ook aan het licht dat een andere vriend van de onderminister het beschadigde schilderij naar een restaurateur had gebracht. Het gat in de omlijsting had dezelfde vorm als het stuk canvas dat in 2013 uit het frame werd gesneden. Toen het werk in 2021 door Sgarbi werd aangeboden bij een tentoonstelling, was er een kaars op te zien.

Enkele dagen na de uitzending kwam er een nieuwe beschuldiging: Sgarbi zou een schilderij van de Franse kunstenaar Valentin de Boulogne illegaal hebben geëxporteerd. Het kunstwerk met een waarde van 5 miljoen euro is in Monte Carlo in beslag genomen. Sgarbi zegt dat het gaat om een kopie en dat het niet van hem was. "Ik heb niets te vrezen", zegt Sgarbi in een reactie. "Ik zal mezelf op elke mogelijke manier verdedigen."

Nieuwe rel

Het is de tweede keer in korte tijd dat een functionaris van de regering van premier Meloni in verlegenheid wordt gebracht. Begin deze maand besloot ze een politicus van haar radicaal-rechtse partij Fratelli d'Italia op non-actief te zetten.

Hij had een pistool meegenomen naar een nieuwjaarsfeestje, dat per ongeluk afging en iemand verwondde. De politicus ontkende het wapen te hebben afgevuurd, maar weigerde de kruitresten te laten testen. Lokale aanklagers doen onderzoek naar deze zaak.