Techgigant Meta heeft gisteren ook in de EU de eerste stap gezet die nodig is om het modereren van berichten te versoepelen. Dat melden bronnen binnen de Europese Commissie aan de NOS.
Gisteren kondigde topman Mark Zuckerberg van Meta aan dat het bedrijf in de Verenigde Staten de samenwerking met factcheckers gaat stoppen en zijn moderatieregels gaat veranderen. Het bedrijf zegt tegen Politico voorlopig nog niet van plan te zijn ook in de EU te stoppen met factcheckers. Het bedrijf bekijkt daarnaast nu eerst de verplichtingen die het binnen de EU heeft als het gaat om moderatie, voordat het aanpassingen doet.
Eerste stap voor veranderingen in EuropaNu blijkt dat Meta gisteren een eerste stap heeft gezet die nodig is om ook in Europa deze verandering door te voeren. Voordat techgiganten in de EU grote aanpassingen op hun platforms mogen aanbrengen, moeten ze een risicoanalyse naar de Europese Commissie sturen. De Europese Commissie kan aan de hand daarvan bepalen of de nieuwe systemen voldoen aan Europese wetgeving. Meta heeft die risicoanalyse gisteren naar de Commissie gestuurd.
Onder de Europese digitale wetgeving, die vorig jaar inging, worden grote techbedrijven verantwoordelijk gehouden voor onder meer het tegengaan van desinformatie, de verspreiding van berichten die aanzetten tot haat en de beïnvloeding van verkiezingen.
Tot nu toe deed Meta dat met professionele factcheckers. In de Verenigde Staten gaat het bedrijf straks een systeem invoeren waarbij andere gebruikers commentaar kunnen leveren op mogelijk misleidende berichtgeving. Dat is vergelijkbaar met de zogenoemde Community Notes die al op X worden gebruikt.
Met het opsturen van de risicoanalyse sorteert Meta voor op aanpassingen in Europa. De Europese Commissie is de risicoanalyse nu aan het bestuderen. Hoelang het duurt voordat er een besluit over wordt genomen, is nog onbekend.
Procedure mogelijkAls blijkt dat onder het nieuwe systeem fundamentele risico's op bijvoorbeeld het verspreiden van desinformatie niet weggenomen worden, kan de Europese Commissie een procedure beginnen tegen Meta. Op dit moment lopen er al twee procedures tegen het bedrijf, één over het beschermen van kinderen en een tweede over de zichtbaarheid van politieke berichten. Ook tegen andere bedrijven lopen soortgelijke procedures, bijvoorbeeld tegen X en TikTok.
Als een groot techbedrijf weigert te voldoen aan de Europese digitale regels, kan de Europese Commissie in het uiterste geval een boete van 6 procent van de wereldwijde jaaromzet opleggen.
Meta was vanmiddag nog niet beschikbaar voor een reactie.
Het OM heeft tegen twee inwoners van Almere werkstraffen geëist vanwege een verkeersruzie op 5 mei 2021. Die ruzie liep op de A6 ter hoogte van Naarden uit op een ernstig verkeersongeluk, nadat een van de verdachten zijn auto midden op de weg tot stilstand had gebracht.
De andere verdachte moest vol op de rem waardoor een bestuurder achter haar op haar auto klapte. Hierdoor liep zowel de verdachte vrouw als de bestuurder achter haar ernstige verwondingen op.
De ruzie tussen Eelke T. (48) en Selima Z. (39) zou al in Almere zijn ontstaan. Beide bestuurders kwamen elkaar op de A6 weer tegen bij het invoegen.
"Ik heb altijd geleerd dat het beter is om zulke mensen achter je te laten in plaats van ze voor je te laten rijden", citeert Omroep Flevoland de man. "Maar toen zag ik dat ze mij ging achtervolgen en ging provoceren."
De twee verdachten hebben beiden hun eigen lezing hebben over wat er zich op de snelweg heeft afgespeeld. Zo zegt Z. dat T. haar er niet tussen liet toen ze probeerde te ritsen.
Uit auto gekniptT. heeft zijn auto, waar nog vijf andere gezinsleden in zaten, vervolgens stilgezet op de weg. Daarvoor reed hij 91 kilometer per uur. Naar eigen zeggen deed hij dit voor de veiligheid van zijn gezin: "Toen heb ik een belachelijk stomme situatie uitgehaald, door op de rem te trappen en stil te gaan staan", zei de man in de rechtszaal. Hij en zijn gezin bleven ongedeerd.
Het OM vindt dat ze allebei "niet het achterste van hun tong laten zien". Duidelijk is wel dat ze elkaar in het verkeer in de weg hebben gezeten en dat ze gevaarlijk rijgedrag hebben vertoond.
Tegen T. is 240 uur werkstraf geëist wegens roekeloos rijgedrag. Tegen Z. eiste de officier van justitie 80 uur werkstraf, voor het in ernstige mate schenden van de verkeersregels. Zij raakte zwaargewond en moest uit het wrak van haar auto worden geknipt.
Voor beide verdachten is de strafeis door de officier van justitie verlaagd omdat het ruim drie jaar heeft geduurd voordat de zaak voorkwam. De rechter doet op 22 januari uitspraak.
Waterbedrijf Groningen vreest een miljoenenstrop. Nu de woningen in het aardbevingsgebied worden versterkt, moeten ook de drinkwaterleidingen worden aangepast en vernieuwd. Dat kan tientallen miljoenen euro's gaan kosten, schat het bedrijf.
"We moeten onze ondergrondse leidingen aanpassen", zegt Wim den Hertog van Waterbedrijf Groningen bij RTV Noord. "Dat zal specifiek zijn in de gebieden waar de versterkingsoperatie plaatsvindt. Waar dat precies gaat gebeuren, zijn we nu in beeld aan het brengen."
De 'schade' kan oplopen tot tientallen miljoenen euro's, vreest Den Hertog. Het kabinet heeft tot nu toe 5 miljoen euro aan kosten gecompenseerd. Voor nu is dat voldoende. Maar voor de toekomst niet, aldus Den Hertog.
Over de kwestie wordt al overleg gevoerd met het ministerie van Economische Zaken, zegt hij. Ook de Nationaal Coördinator Groningen zit aan tafel.
BodemdalingDe gaswinning in het Groningenveld is vorig jaar op 19 april gestopt. Maar de bodemdaling en aardbevingen gaan naar verwachting nog geruime tijd door. Om te voorkomen dat daarbij (opnieuw) schade ontstaat, worden woningen en bedrijfspanden in het gebied nu versterkt.
Als er geen extra geld komt, sluit Den Hertog niet uit dat water (nog) duurder wordt. Eerder liet het waterbedrijf al weten dat Groningers iets meer moeten betalen voor het drinkwater, mede als gevolg van de aardbevingsproblematiek. Het gaat daarbij om een relatief kleine prijsverhoging van 30 euro per 100.000 liter water. Wat Den Hertog betreft blijft het daarbij: "Wij vinden het niet terecht dat Groningers moeten betalen voor aardbevingsgerelateerde schade."
AandeelhoudersSamen met de provincie zijn de gemeenten in Groningen aandeelhouder in het waterbedrijf. De provincie heeft nog niet gereageerd, maar burgemeester en wethouders van de gemeente Westerkwartier al wel. Zij laten weten dat er door de aandeelhouders alles aan moet worden gedaan om de rekening van de versterkingsoperatie niet te verhalen op de inwoners.
"Ik heb nog geen aanwijzingen dat het extra geld er niet gaat komen, maar dat zal de toekomst moeten uitwijzen", zegt Wim den Hertog.
De Nederlandse marine begeleidt steeds vaker verdachte Russische schepen op de Noordzee. In het afgelopen jaar is het aantal bijna verdubbeld, van elf Russische schepen in 2023 naar twintig in 2024. Dat laat het ministerie van Defensie weten na vragen van de NOS.
Dat meer Russische schepen op de Noordzee in de gaten gehouden worden, komt volgens Defensie door het veranderende veiligheidsbeeld.
In het afgelopen jaar begeleidde de marine meerdere Russische marineschepen, zoals de Admiraal Golovko en de Soobrazitelny. Maar ook Russische onderzoeksschepen zoals de Yantar werden in de gaten gehouden. Formeel doet Yantar maritiem onderzoek, maar volgens analisten gebruikt Rusland dit soort onderzoeksschepen om de vitale infrastructuur op zee in kaart te brengen.
Die vitale infrastructuur op de Noordzee bestaat uit gasleidingen, maar ook uit onderzeese stroom- en datakabels. Eerder waarschuwde de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) al dat Russische schepen de mogelijkheden voor spionage en sabotage van deze infrastructuur onderzoeken.
"We zien dat Russische onderzoeksschepen langdurig boven dit soort kabels heen en weer varen", zegt HCSS-defensiespecialist Patrick Bolder. "Dat is gewoon een militaire operatie, er staan bewapende militairen op die onderzoeksschepen." Aan boord heeft de Yantar meerdere onbemande onderzeeërs, waarmee het bijvoorbeeld bij onderzeese kabels kan komen.
Volgens persofficier van Defensie Lonneke van Kollenburg helpt het volgen van verdachte schepen tegen dit soort acties. "We escorteren schepen vanwege de monitoring, afschrikking en eventuele bewijsvoering. Als we iets zien gebeuren dat niet mag, kunnen we ingrijpen en hebben we daar ook direct bewijs voor. We zien ook dat die afschrikking werkt, als we in de buurt zijn, varen schepen door."
Het begeleiden van verdachte schepen is een van de manieren waarop Nederland zijn onderzeese infrastructuur kan beveiligen. In onderstaande video zie je welke mogelijkheden er nog meer zijn:
De lat om een verdacht schip daadwerkelijk te enteren ligt hoog, legt Bolder uit. "Op zee mogen schepen vrij rondvaren. Dat is een belangrijk principe voor de internationale handel op zee en tevens een Nederlands principe. Hugo de Groot heeft dat bedacht."
Daarom hebben ook de Russische schepen recht op vrije doorvaart en kan de marine ze vaak alleen volgen en begeleiden. Ingrijpen kan pas als ze bij sabotagepogingen op heterdaad worden betrapt. "Maar daarvoor moet je in de buurt zijn", zegt Bolder.
Dat maakt de uitkomst in de zaak rond de Eagle S ook zo interessant volgens de defensiespecialist. Die olietanker is volgens Finland verantwoordelijk voor het beschadigen van belangrijke kabels in de Oostzee en wordt sindsdien vastgehouden door Finse autoriteiten. Bolder: "Dit gaat belangrijk worden voor hoe we in de toekomst omgaan met verdachte schepen en welke juridische mogelijkheden er zijn om die schepen aan te pakken."
Daarnaast kan het volgens Bolder gevolgen hebben voor hoe andere landen met Europese schepen omgaan.
10.000 km aan pijpleidingen en kabelsBehalve onderzoeksschepen en marineschepen, volgde de Nederlandse marine ook civiele Russische schepen, bijvoorbeeld het vissersschip Atlantida en de olietanker Geral Skobolev. Volgens Ruslands maritieme doctrine mogen ook dit soort civiele schepen worden gebruikt voor militaire doeleinden.
Een uitdaging bij het volgen van schepen is de grote omvang van de Nederlandse exclusieve economische zone, het gebied op zee waar Nederland speciale rechten en verantwoordelijkheden heeft. Er ligt zo'n 10.000 kilometer aan pijpleidingen en onderzeese kabels. Dat maakt het moeilijk om overal toezicht te houden en fysiek aanwezig te zijn.
Om die taken op zee beter uit te kunnen voeren krijgt Defensie meerdere nieuwe schepen. Het gaat om ondersteuningsschepen en schepen die onderzeeboten kunnen opsporen en bestrijden.
Volgens Bolder is het cruciaal dat Nederland zijn beveiliging op zee op orde heeft. Zo is Nederland steeds afhankelijker van windenergie op zee, waar onderzeese stroomkabels voor nodig zijn. Daarnaast is Nederland een belangrijk doorvoer- en handelsland. Bolder: "Als onze datakabels beschadigd raken, kan dat gevolgen hebben voor onze dienstverlening. En daarmee voor de betrouwbaarheid van Nederland voor internationale handelspartners."
Waar liggen de vele onderzeese kabels? Lees en bekijk het hieronder:
Een Australische wandelaar is na twee weken teruggevonden in een afgelegen gebergte. Hij overleefde op mueslirepen en bessen.
De 23-jarige student Hadi Nazari uit Melbourne ging op Tweede Kerstdag wandelen met twee vrienden in het Kosciuszko National Park in de Snowy Mountains in de staat New South Wales. Hij zei tegen zijn vrienden dat hij ergens foto's wilde maken en sprak met ze af om ze daarna weer te ontmoeten.
Toen Nazari niet kwam opdagen, sloegen ze alarm. Meer dan 300 mensen hielpen zoeken in het gebied. Zij vonden wandelstokken, een aansteker, een camera en andere spullen van de man, maar hij bleef spoorloos.
Op de veertiende dag van de zoekactie kwam hij een groep wandelaars tegen. Hij zei dat hij dorstig en verdwaald was. De man werd herenigd met zijn vrienden en mocht na een medische check en een behandeling tegen uitdroging naar huis.
Bessen en mueslirepenNazari vertelde de politie dat hij "van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat" had gelopen. Hij had tien kilometer afgelegd over zwaar bebost en steil terrein. Hij wist zichzelf in leven te houden met water uit riviertjes, bessen en een paar mueslirepen die hij had gevonden in een hut.
De student is in goede gezondheid, aldus de Australische politie. "Het is ongelofelijk dat hij zo goed gehumeurd en in zo'n goede conditie is", aldus de officier. "Veertien dagen op zo weinig voedsel is heel lang."
Reddingswerkers waren optimistisch tijdens de zoektocht. Hij was een ervaren wandelaar, had een tent bij zich en de achtergelaten spullen en resten van een kampvuur suggereerden dat hij nog in leven was en zich verplaatste.
Een eeuwenoude traditie is voorlopig gered. Samen met een speciale stichting heeft de laatste ansjovisvissser van Nederland een plan opgesteld om in elk geval nog een jaar door te gaan.
Het plan van de stichting is om met vijftig vrijwilligers één weer als 'openluchtmuseum' in stand te houden, meldt Omroep Brabant. Een weer is een soort grote fuik die in het water van de Oosterschelde staat en gebruikt wordt om de visjes te vangen. De vissers gebruiken daarbij de stromingen van de getijden om de ansjovis te lokken.
De oudste vermelding van de zogenoemde weervisserij dateert uit 1673. De ansjovis was toen de belangrijkste vissoort die werd gevangen in het meest oostelijke stukje van de Oosterschelde. Tot aan de Tweede Wereldoorlog waren er in Bergen op Zoom en omgeving 25 weervissers actief. Er werd tot 800 kilo per dag gevangen; zelfs zoveel dat het niet allemaal kon worden ingemaakt maar door boeren als 'mest' over het land werd verspreid.
StroomkabelsSinds 2018 is de weervisserij officieel immaterieel erfgoed. Maar de enige overgebleven ansjovisvanger in Nederland, de familie Van Dort uit Bergen op Zoom, heeft al vijf jaar niets meer gevangen. "De Noordzee zit vol met ansjovis, maar ze komen niet meer hiernaartoe", aldus de stichting Behoud Weervisserij anderhalf jaar geleden . "Wellicht zijn het de stroomkabels die van het nieuwe windmolenpark voor de kust van Zeeland naar Borsele lopen, daar moeten de vissen overheen zwemmen."
Wageningen Universiteit denkt dat de Oosterschelde zijn functie als paaigebied voor de ansjovis heeft verloren. "De watertemperatuur is te hoog. Daarnaast is het zoutgehalte in de Oosterschelde bijna net zo hoog als in zee. Dat is niet goed voor de jonge visjes, die hebben brak water nodig", aldus een onderzoeker op de lokale website zuidwestupdate.nl.
Triest en zorgelijkWat de oorzaak ook is, de familie Van Dort gaf al aan het niet lang meer vol te houden. Zonder financiële steun lukt het gewoon niet meer. "Het is triest en zorgelijk", zei Rian van Dort eerder bij Omroep Zeeland. "Het is ons levenswerk en het zou toch eeuwig zonde zijn wanneer dat stopt."
Maar nu is er een oplossing. De Van Dorts hebben samen met de stichting Behoud Weervisserij een plan opgesteld waarmee ze "ook zonder inkomsten uit de ansjovisvangst het ambacht kunnen uitoefenen". De enig overgebleven weer blijft in gebruik, zo is de bedoeling. De vrijwilligers doen een jaar lang het onderhoud. Ze gaan ook toeristen (tegen betaling) rondvaren.
OverheidsinstantiesOver een jaar moet er een structurele oplossing zijn. "Voor het behoud van het immateriële erfgoed in de daaropvolgende periode rekent de stichting op steun van overheidsinstanties en andere partijen", zegt Kees Coppens van de stichting. De provincies Brabant en Zeeland en de gemeenten Bergen op Zoom en Tholen hebben volgens hem positief gereageerd.
"Daarom hebben wij er alle vertrouwen in dat we gaan bereiken waarvoor we 27 jaar geleden zijn opgericht: het behouden van de weervisserij", aldus Coppens. Maar of er ooit nog een ansjovis de weer bij Bergen op Zoom in zwemt, kan hij ook niet zeggen.
De Italiaanse journaliste Cecilia Sala is vrijgelaten uit een gevangenis in Iran, meldt de Italiaanse premier Giorgia Meloni op X. De 29-jarige Sala werd op 19 december aangehouden in de Iraanse hoofdstad Teheran toen ze daar was om reportages te maken. De vrijlating is het gevolg van "diplomatiek werk", zegt Meloni. Sala zou met het vliegtuig onderweg zijn naar Italië.
De journaliste maakt een podcast voor Chora Media en werkt voor de krant Il Foglio. Ze was sinds 12 december in Iran op een journalistenvisum. Ze werd volgens Iran gearresteerd omdat ze de strenge islamitische wetten van het land had overtreden.
Italiaanse media schreven dat ze in de Evin-gevangenis in de cel heeft gezeten. Die gevangenis staat bekend om de slechte omstandigheden en mensenrechtenschendingen die daar plaatsvinden. Het Iraanse regime sluit er dissidenten en politieke tegenstanders op.
Vorige week ontbood het Italiaanse ministerie van Buitenlandse Zaken de Iraanse ambassadeur en eiste de vrijlating van de journaliste.
GevangenenruilEr is gesuggereerd dat Sala was opgepakt omdat de Italiaanse politie in december op verzoek van de Amerikaanse regering een Iraniër heeft aangehouden op verdenking van het leveren van drone-onderdelen aan Iran. Deze zouden zijn gebruikt bij een aanval in 2023, waarbij drie Amerikaanse militairen in Jordanië om het leven kwamen.
Het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken noemde die arrestatie een "gijzeling" die de relatie tussen Italië en Iran schaadt en verzocht Italië de man vrij te laten.
Iran gijzelt met regelmaat buitenlanders en zet deze in als ruilmiddel. In juni vorig jaar werden twee mannen uit Zweden die in Iran waren opgepakt vrijgelaten in ruil voor een veroordeelde Iraniër die in Zweden een levenslange celstraf had gekregen voor zijn betrokkenheid bij executies van honderden Iraanse oppositieleden in jaren 80.
Of de Iraniër is vrijgelaten als onderdeel van een gevangenenruil waarvan ook de Italiaanse journaliste deel uitmaakte, is onbekend.
