Spaanse reddingswerkers hebben foto's vrijgegeven van wat ze maandag aantroffen toen ze een migrantenboot te hulp kwamen die op weg was naar het Canarische eiland Lanzarote. Tussen de zestig dicht opeengepakte passagiers lag een vrouw die net daarvoor een kind had gebaard.
De kapitein wist dat een hoogzwangere vrouw aan boord was. Maar dit had hij niet verwacht, zei hij tegen de Spaanse televisie.
De vrouw had het kind ongeveer een kwartier eerder op de bodem van de rubberboot ter wereld gebracht. Het nog blote kindje rustte in de handen van een man dicht bij de moeder. "Ik vouwde iets om hem heen, hield hem tegen mijn borst en klopte hem op zijn rug," zei de kapitein, "zodat hij ophield met huilen".
Moeder en kind zijn met een helikopter naar een ziekenhuis gebracht. Ze maken het goed.
Het was maandag Driekoningendag, een dag die lokaal met cadeautjes voor kinderen wordt gevierd. "Dit was het mooiste geschenk dat we konden krijgen", zei de piloot van de helikopter. Of de vader ook aan boord was, is niet bekend.
De migrantenroute van Noordwest-Afrika naar de Canarische Eilanden is zeer gevaarlijk. De eilanden horen bij Spanje. Het zijn vooral migranten uit Mali, Senegal en Marokko die via deze route tot het Europese vasteland toegelaten hopen te worden.
Vorig jaar kwam het recordaantal van 46.843 migranten op de Canarische Eilanden aan. Volgens de Spaanse hulporganisatie Caminando Fronteras zijn meer dan 10.500 migranten verdwenen op zee.
Het arrondissementsparket Amsterdam heeft een officier van justitie ontslagen omdat die de interne gedragsregels heeft geschonden. Dat meldt het Openbaar Ministerie.
"Als organisatie hecht het OM veel waarde aan integriteit en professionaliteit", schrijft het in een persverklaring. "Het naleven van de gedragsregels is essentieel voor de professionaliteit en de betrouwbaarheid van het OM."
Wat de schending precies inhoudt en om wie het gaat, zegt het OM niet. Een woordvoerder wil er desgevraagd niets over kwijt, ook niet of het gedrag van de officier impact heeft gehad op een zaak.
Het Parool meldt op basis van bronnen dat de officier is ontslagen vanwege een alcoholprobleem. De afgelopen tijd zouden er meerdere klachten over hem zijn binnengekomen die gingen over nalatigheid.
Het zoeken naar overlevenden van de zware aardbeving in Tibet is gestopt, melden de Chinese autoriteiten. De focus ligt nu op het helpen van de getroffenen in het gebied.
Door de beving raakten volgens de Chinese autoriteiten zeker 27.000 huizen beschadigd, zo'n 45.000 mensen hebben daardoor geen dak meer boven hun hoofd. Zij worden ondergebracht in opvangcentra.
Daar zijn tenten neergezet om de ontheemden op te vangen. Daarnaast zijn reddingswerkers begonnen met het opbouwen van zo'n duizend kant-en-klare, verwarmbare huizen die China naar het gebied heeft gestuurd.
Rode KruisOok medewerkers van het Rode Kruis helpen mee. Tientallen Chinese vrijwilligers delen noodhulpgoederen uit en plaatsen mobiele toiletten, zegt Bastiaan van Blokland van de hulporganisatie tegen de NOS.
"Het is steenkoud 's nachts. Als noodhulporganisatie bieden wij zaken om nu te overleven. Wat uiteindelijk nodig is, is dat mensen weer terug kunnen naar hun huizen, maar op dit moment is vooral warme kleding nodig, tenten, eten en sanitaire voorzieningen. En dat is precies waar het Rode Kruis in gespecialiseerd is."
400 mensen geredGisteren werd bekend dat reddingsdiensten na de beving 400 mensen hebben gered die onder het puin vastzaten. De kans dat er meer overlevenden worden gevonden is klein, aangezien de temperaturen in het gebied 's nachts dalen tot -18.
Dinsdag werd de regio Tingri, in de buurt van de voet van de Mount Everest, getroffen door een aardbeving met een kracht van 7,1. De beving kostte aan 126 mensen het leven, 188 mensen raakten gewond. 91 mensen liggen nog in het ziekenhuis. Het is niet bekend hoeveel mensen nog vermist worden.
Sinds dinsdag zijn in het gebied zeker 500 naschokken geregistreerd.
In Frankrijk is de oprichter van de website opgepakt die Dominique Pelicot gebruikte om mannen te ronselen voor het verkrachten van zijn toenmalige vrouw Gisèle. De chatsite, met de naam Coco, werd al in juni door de autoriteiten gesloten.
De arrestant is de 44-jarige Isaac Steidl. Hij werd gezocht door de politie en zou vanuit het buitenland naar Parijs zijn afgereisd om zichzelf aan te geven. De Coco-site werd gebruikt door criminelen die volgens justitie betrokken waren bij duizenden misdaden, waaronder verkrachting, moord en kindermisbruik.
Franse media berichten dat Steidl de site in 2003 opzette, kort na zijn afstuderen. De website was volgens hem bedoeld om romantische dates te organiseren, maar al gauw kwamen er criminelen op af, onder wie drugsdealers en zedendelinquenten.
Tegoeden bevrorenDe Franse politie heeft zo'n vijf miljoen euro bevroren die gekoppeld is aan de website. Het geld zou staan op rekeningen in Duitsland, Nederland, Hongarije en Litouwen.
Naar verluidt heeft Steidl zijn Franse nationaliteit opgegeven en is hij nu Italiaan. Hij zou afgelopen tijd in Oost-Europa hebben verbleven. Vorig jaar werd Steidl al eens verhoord in Bulgarije.
Dominique Pelicot werd vorige maand veroordeeld tot twintig jaar cel voor het jarenlang verkrachten van zijn vrouw Gisèle Pelicot en het aanzetten tot verkrachting van zijn vrouw. Hij liet tientallen mannen zijn vrouw misbruiken terwijl zij buiten westen was gebracht met drugs. Tientallen andere mannen zijn in de zaak veroordeeld tot lagere celstraffen.
Diergaarde Blijdorp heeft besloten de 15-jarige leeuwin Lalana te laten inslapen. Het dier had het besmettelijke FeLV-virus, ook wel kattenleukemie. Vanwege haar leeftijd verslechterde haar situatie snel. Ze was naast de leeuw Wishu de enige Aziatische leeuw in de dierentuin.
Afgelopen vrijdag werd Lalana ineens erg ziek. "Ze at niet, had braakklachten, bewoog bijna niet meer en liet haar urine lopen", aldus Diergaarde Blijdorp. In overleg met de dierenarts is besloten het dier uit haar lijden te verlossen.
De ziekte werd in november ontdekt bij Lalana tijdens een vruchtbaarheidsonderzoek. Tijdens die controle werd ook bloed afgenomen. Sinds de diagnose werd de leeuwin goed in de gaten gehouden.
Het gaat niet om een zeldzaam virus, zegt de dierenarts van Blijdorp. "Het komt wereldwijd bij heel veel, zo niet alle, katachtigen voor. Dus ook onze huiskatten."
WishuOf leeuw Wishu de ziekte ook heeft, is nog onduidelijk. "Wishu wordt in de gaten gehouden en het bloed dat we van hem hebben, wordt onderzocht. Als het daarin zichtbaar is, weten we voldoende. Zo niet, dan moeten we opnieuw bloed van hem afnemen", aldus de dierenarts.
Het is lastig om een bloedonderzoek uit te voeren bij leeuwen, vandaar dat dit doorgaans gebeurt wanneer de dieren andere medische onderzoeken ondergaan.
Als Wishu symptoomvrij is, wordt er een nieuwe partner voor de 3-jarige leeuw gezocht. De leeuw was anderhalf jaar een stel met Lalana.
De dierentuin hoopte dat de twee leeuwen samen welpjes zouden krijgen. Dat leek vanwege de leeftijd van Lalana niet vanzelf te gaan, daarom onderging het dier vorig jaar een vruchtbaarheidsonderzoek.
Bedreigde diersoortDe Aziatische leeuw wordt met uitsterven bedreigd. Diergaarde Blijdorp is stamboekhouder en heeft als taak de leeuwensoort in stand te houden. Ze coördineren dat dierentuinen over de hele wereld leeuwenstelletjes krijgen die voor nageslacht kunnen zorgen.
Er zijn nog 700 Aziatische leeuwen wereldwijd, waarvan er 600 leven in het beschermde Gir Forest National Park-gebied in Gujarat, India. Rond 1900 waren er nog maar twintig exemplaren van de soort over en werden er strenge maatregelen genomen door India om de soort te behouden. "Sindsdien is de jacht op de leeuwen verboden en is het leefgebied beschermd en verbeterd", aldus Blijdorp.
De huizenprijzen bleven stijgen in de laatste drie maanden van 2024. Ten opzichte van een jaar eerder werden huizen 11,5 procent duurder. Die stijging is wel ietsje lager dan eerder in 2024, toen de prijzen nog zo tussen de 12 en 14 procent stegen op jaarbasis.
De cijfers zijn gebaseerd op de verkoop van bestaande woningen via makelaars aangesloten bij makelaarsvereniging NVM. Die heeft een marktaandeel van zo'n 70 procent. De gemiddelde woning werd verkocht voor 483.000 euro, dat is 9000 euro meer dan een kwartaal eerder.
Bekeken van kwartaal op kwartaal stegen de prijzen gemiddeld met 2,5 procent. Volgens de NVM is dit naar verhouding een gematigde stijging. De afgelopen jaren was de stijging in een vierde kwartaal meestal hoger.
Er werden ruim 43.000 woningen verkocht door NVM-makelaars, bijna 7000 meer dan in hetzelfde kwartaal een jaar eerder. "Er was veel meer aanbod. Dat betekent meer kansen voor woningzoekenden", zegt voorzitter Lana Goutsmits-Gerssen van NVM Wonen. "Met een gemiddelde verkooptijd van 27 dagen, blijft het voor kopers snel beslissen."
Meer dan in 2023Over heel 2024 zijn bijna 145.000 woningen verkocht, dat waren er ook meer dan de 132.000 in 2023. Volgens de NVM stijgt het aantal verkopen door een combinatie van factoren. "Het sentiment en vertrouwen in de woningmarkt is positief, mede door een dalende hypotheekrente en hogere lonen. Daarbij kunnen veel doorstromers hun overwaarde inzetten."
Ook kwamen er meer woningen te koop doordat investeerders in huurwoningen deze verkopen in plaats van opnieuw te verhuren als een huurder vertrekt. "Door de combinatie van krapte en hoge vraag werd dit extra aanbod vlot verkocht", aldus de NVM.
Meer dan 5 tonDe gemiddelde woning kostte dus 483.000 euro. Maar in 144 van de 342 gemeenten is die al de grens van een half miljoen euro gepasseerd. In elf gemeenten lag het gemiddelde al boven de zeven ton. Dan gaat het vaak om gemeenten met relatief grote huizen, zoals Blaricum en Wassenaar.
Er waren vier gemeenten waar de gemiddelde verkoopprijs nog onder de drie ton lag: Kerkrade en Heerlen in Limburg, Vlissingen in Zeeland en Pekela in Groningen. De NVM heeft voor deze gemiddelden per gemeente alleen gemeenten meegenomen waar afgelopen kwartaal meer dan 10 woningen werden verkocht.
NieuwbouwDe verkoop van nieuwbouwwoningen ging in 2024 beter dan in voorgaande jaren. NVM-makelaars verkochten 28.900 nieuwbouwwoningen. In 2022 en 2023 waren dat er rond de 18.000 à 19.000.
De gemiddelde verkoopprijs van nieuwbouwwoningen is al ruim twee jaar stabiel rond de 470.000 euro. De prijs per vierkante meter is wel gestegen, maar de gemiddelde oppervlakte van verkochte nieuwbouwwoningen daalde tegelijk en daardoor bleef de prijs per woning stabiel. Twee jaar geleden was een nieuwbouwwoning gemiddeld 119 vierkante meter groot, nu is dat 103 vierkante meter.
Drie maanden na omstreden verkiezingen in Mozambique is oppositieleider Venancio Mondlane teruggekeerd in het land. Bij de luchthaven hebben zich honderden van zijn aanhangers verzameld. Ordetroepen hebben traangas ingezet en wegen naar het vliegveld zijn door de politie geblokkeerd om te voorkomen dat meer mensen eropaf komen.
De verkiezingen waren begin oktober. Regeringspartij Frelimo, die al 50 jaar aan de macht is, werd als winnaar uitgeroepen. Maar volgens de oppositie en internationale waarnemers is er massaal gefraudeerd, wat leidde tot grote protesten en geweld. Sindsdien zijn meer dan honderd mensen, en volgens sommige schattingen honderden, gedood.
Mondlane was het land ontvlucht. Hij verklaarde te vrezen voor zijn leven nadat twee partijgenoten kort na de verkiezingen in een auto waren doodgeschoten. Vanuit het buitenland had hij opgeroepen tot vreedzaam protest.
Rellen en plunderingenDuizenden Mozambikanen zijn vanwege het geweld het land uit gevlucht. Ook het bedrijfsleven wordt erdoor geraakt. Eind december werd een grote mijn stilgelegd.
Kort voor kerst, nadat de uitslag officieel was bekrachtigd, braken grootschalige rellen uit. Winkels werden geplunderd en politieauto's, politiebureaus en andere gebouwen in brand gestoken. Ook werd een gevangenis bestormd, waarna duizenden gevangenen zouden zijn ontsnapt.
Na aankomst in de hoofdstad Maputo zei Mondlane dat hij is teruggekeerd om tegenwicht te bieden aan het narratief dat er geen dialoog kan plaatsvinden omdat hij niet in het land is. Ook wil hij dat het geweld tegen betogers stopt en dat zijn aanhangers niet langer vervolgd worden. Verder zei Mondlane dat hij dichter in de buurt wil zijn van de protestbeweging.
Mozambique heeft zo'n 35 miljoen inwoners, van wie velen in armoede leven. Frelimo regeert het land sinds de onafhankelijkheid in 1975 van Portugal. De partij is vaker beschuldigd van fraude bij verkiezingen.
De aanhoudende natuurbranden in Los Angeles hebben inmiddels zo'n 2000 gebouwen in de as gelegd of beschadigd. Daarnaast is er aan ruim 100.000 mensen gevraagd om hun huizen te verlaten.
Door de branden, die nu al gelden als de meest verwoestende in de geschiedenis van de Amerikaanse stad, zijn zeker vijf mensen om het leven gekomen. De kans is aanzienlijk dat in uitgebrande gebouwen nog meer lichamen worden gevonden.
Het lukt de brandweer niet om controle te krijgen over de situatie door een combinatie van harde wind, aanhoudende droogte en de lage luchtvochtigheid. In de afgelopen uren konden er wel een aantal blushelikopters weer de lucht in, omdat de windsnelheden iets waren afgenomen.
De brandweer is vooralsnog machteloos tegen de natuurbranden:
Inmiddels zijn er vijf brandhaarden. Het zwaarst getroffen is vooralsnog de wijk Pacific Palisades. Een groot deel van de gebouwen is verwoest.
Een verslaggever van CNN ter plaatse omschrijft Pacific Palisades als een spookstad. "Iedereen noemt de situatie apocalyptisch, maar zelfs dat dekt niet de lading", aldus de verslaggever.
In de getroffen gebieden wonen tal van beroemdheden. Meerderen zijn hun huis kwijtgeraakt, onder wie realityster Paris Hilton, komiek Billy Crystal en actrice Leighton Meester uit Gossip Girl.
Ook werden er tal van historische gebouwen verwoest, zoals een ranch die in de jaren twintig van de vorige eeuw was gebouwd door een van de eerste Hollywoodsterren, Will Rogers. Verder ging het Topanga Ranch Motel in vlammen op, gebouwd in 1929 door krantentycoon William Randolph Hearst. Het gebouw keerde in tal van series en films terug.
De nieuwste natuurbrand ontstond afgelopen nacht in de Hollywood Hills, bekend van de grote Hollywood-letters en sterrenwacht Griffith Observatory. Die bekende uithangborden van Los Angeles worden overigens nog niet direct bedreigd door de branden: het vuur zal dan eerst nog een snelweg moeten oversteken die het gebied doorklieft.
In de omgeving werden mensen opgeroepen om te vertrekken, wat leidde tot chaotische verkeerssituaties. Zo stonden er lange files op de beroemde Sunset Boulevard en golden er verplichte evacuaties voor onder meer het gebied waarin de Walk of Fame ligt. Inmiddels zijn veel van die evacuatiebevelen opgeheven, omdat het vuur in hevigheid afneemt.
De Pacific Coast Highway bij Malibu in oktober vorig jaar en op 8 januari na de branden, op satellietfoto's van Maxar (voor de app-gebruiker: klik eerst op de afbeelding):
Amerikaanse media schrijven dat de schade mogelijk zal oplopen tot in de tientallen miljarden dollars. Daarmee gaan de branden waarschijnlijk de boeken in als een van de duurste natuurrampen ooit in de VS.
Er wordt daarnaast verwacht dat de enorme schade grote gevolgen zal hebben voor het verzekeringsstelsel in de staat Californië: de kans bestaat dat verzekeraars in de toekomst zelfs geen verzekeringen meer aanbieden tegen natuurbranden, schrijft nieuwssite Politico.
Californië worstelt ieder jaar met verwoestende natuurbranden en wetenschappers verwachten dat het aantal branden in de staat onder invloed van klimaatverandering alleen maar zal toenemen.
Drie aanhoudingenDe huidige branden begonnen dinsdag. De oorzaak is onduidelijk, wel zijn er drie mensen aangehouden die worden verdacht van brandstichting. Ook werd een onbekend aantal mensen opgepakt voor plunderingen.
Het is uiterst zeldzaam dat een dergelijke verwoestende natuurbrand Los Angeles treft in de winter.
Vanwege de branden heeft president Biden een streep gezet door een van zijn laatste reizen in zijn presidentschap. Hij zou eigenlijk afreizen naar Italië voor een driedaagse trip, voor een ontmoeting met onder anderen de paus.
Tientallen milieuorganisaties, brancheclubs en heel veel gemeenten waren voorstander, maar toch kwam het niet in de Statiegeldwet: een innameplicht voor verkopers van flesjes en blikjes. Hoe de partijen die tegen waren dat voor elkaar kregen, blijft een raadsel: zij ontbreken bijna volledig in de stukken die de NOS opvroeg over de statiegeldlobby.
Een innameplicht houdt in dat consumenten flesjes en blikjes kunnen inleveren daar waar ze die kopen. Voorstanders waarschuwden dat als dat niet verplicht zou worden, het statiegeldsysteem minder goed zou werken. Zo wordt de consument de dupe omdat mensen met lege verpakkingen moeten blijven rondlopen. Bovendien, zeggen critici, leidt het tot overlast op straat door opengebroken vuilnisbakken en het niet halen van inzamelnormen.
Hoe tegenstanders het ministerie wisten te overtuigen de verplichting uit de wet te houden, ontbreekt grotendeels in de stukken die werden vrijgegeven na een WOO-verzoek (Wet open overheid) dat de NOS vorig jaar februari indiende bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW). Zij zullen op andere manieren hun stem hebben laten horen, maar hoe blijft vanwege de ontbrekende documentatie onduidelijk.
Het ministerie laat weten (zie de uitgebreide reactie onderaan dit artikel) dat bij de totstandkoming van de wet niet alleen wordt gekeken naar de inbreng van belanghebbenden, maar ook naar de politieke meerderheid. Die was er toentertijd niet.
Niet traceerbare lobbyAls een wetsvoorstel af is, mag iedereen daarop reageren. Dat is gebruikelijk voordat de definitieve wet naar de Kamer gaat. Op dat statiegeldwetsvoorstel kwamen bijna alleen maar reacties van voorstanders van een plicht.
De grote afwezigen waren bijna alle verkopers van blikjes en drankjes: zij hebben niet schriftelijk gereageerd. Afgelopen zomer bleek uit een rondgang van de NOS dat grootverkopers als pretparken, bioscopen, de NS en ketens als Action, Praxis en Gamma niets zien in een verplichting. Supermarkten en producenten - verzameld in Verpact - schreven in hun reactie op de wet niets over een mogelijke verplichting, maar gingen alleen in op de termijn van invoering (te vroeg) en inzamelingsnorm (te strikt).
Aannemelijk is dat tegenstanders op andere manieren hun standpunt aan toenmalig staatssecretaris Van Veldhoven lieten weten. Bronnen uit het bedrijfsleven die de NOS heeft gesproken, zeggen dat er in die periode voorafgaand aan het wetsvoorstel inderdaad op verschillende manieren met de overheid is gesproken. "Maar dat is vrij gebruikelijk en het is aan de overheid om dat te documenteren."
Het ministerie van IenW laat weten dat er "uiteraard meer gecommuniceerd zal zijn, maar niet alle communicatie leidt tot documentatie en niet alle concepten worden in het archiefsysteem geregistreerd. Daarnaast zijn de sms- en WhatsApp-berichten van medewerkers die niet meer werkzaam zijn bij ons niet te achterhalen."
Deze zomer werd het eerste deel van de documenten uit deze Woo gepubliceerd:
Ondanks politieke onwil kwamen er vanuit de maatschappij vele verzoeken voor het verplichten toen de wet ter inzage lag in 2019. Tientallen gemeenten, bedrijven, brancheorganisaties, lobbyclubs, ngo's en zelfs buitenlandse organisaties uit onder meer Spanje en Schotland stuurden reacties in op de wetswijziging die tot statiegeld op flesjes (2021) en later blikjes (2023) zou leiden.
"Zonder die verplichtingen kunnen bepaalde verkooppunten weigeren mee te werken. Daarmee loopt de invoering van het statiegeldsysteem gevaar", waarschuwde de gemeente Son en Breugel. "De innameplicht verdwijnt uit de wet. Dit kan mogelijk leiden tot frustratie voor de invoering van statiegeld", schreef de gemeente Middelburg.
De gemeente Zaanstad maande: "Supermarkten en grote verkooppunten dienen een wettelijke verplichting te hebben de verpakkingen met statiegeld weer in te nemen." Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht - gemeenten die het meeste last hebben van opengebroken vuilnisbakken - lieten overigens niet van zich horen in deze wetconsultatie.
Horeca en tankstations reageren welTwee verkopende partijen reageerden wel op het wetsvoorstel: de tankstations en de horeca. Belangenvereniging van tankstations Drive (toentertijd BETA) schrijft dat een tankstation "absoluut niet geschikt" is voor verplichte inname. Redenen: te weinig ruimte, medewerkers hebben het al te druk en de vergoeding voor een automaat was te laag.
Bovendien kopen automobilisten volgens Drive drankjes wel bij een tankstation, maar drinken ze die in de auto. Grote tankstations langs rijkswegen zijn wel verplicht gesteld. Uit navraag bij Drive blijkt dat dit nog niet bij elk tankstation langs de snelweg kan: "Tankstationhouders organiseren dat zelf en dat is vaak nog omslachtig".
Koninklijke Horeca Nederland schreef als reactie op het wetsvoorstel: "De KHN heeft zich de afgelopen tijd ingezet om [geen verplichting] te bereiken en is dan ook blij met dit resultaat."
Interessant is wel dat KHN een enquête bijvoegt die zij onder leden had uitgezet. Met de stelling 'Als er een redelijke vergoeding komt voor de inzameling, dan zie ik geen belemmeringen voor statiegeld', was het merendeel van de horecazaken het zelfs eens. Er leefden bij ondernemers wel zorgen over ruimtegebrek, hygiëne en extra personeelskosten.
Steeds meer partijen voorOok de supermarkten waren in 2019 stil over het verplichten tot innemen - met uitzondering van duurzame supermarktketen Ekoplaza, die er juist voor pleit. Dit is opmerkelijk omdat in de supermarkten de grootste inzameling plaatsvindt.
Inmiddels is dat anders. Sinds een paar maanden lijkt het bedrijfsleven om: een plicht - met bijvoorbeeld uitzonderingen voor kleine winkels - is toch beter. "Voortschrijdend inzicht", zegt Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie-directeur Cees-Jan Adema.
Ook het CBL, de koepelorganisatie van supermarkten, is inmiddels voorstander "om daarmee de druk op de supermarktsector te verlichten". Verpact pleit er nu ook voor. "Als er niets gebeurt, dan wordt het erg lastig om het innamepercentage te halen."
