Aggregator
EA verwacht volgende Battlefield-game vóór april 2026 uit te brengen
Kabinet verbiedt ambtenaren Chinese AI-chatbot DeepSeek te gebruiken
Nederlandse ambtenaren mogen voor hun werk geen gebruik maken van de nieuwe Chinese AI-app DeepSeek. Staatssecretaris Szabó van Digitalisering (PVV) heeft een verbod ingesteld omdat het gaat om "een spionagegevoelige app". DeepSeek is een AI-chatbot die je vragen kunt stellen en tekstopdrachten kunt geven. Daarvoor moet je eerst zelf informatie invoeren.
Van DeepSeek is de verwachting dat de informatie die de gebruiker deelt, wordt opgeslagen door de Chinese overheid. De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) riep vrijdag op daarom voorzichtig en terughoudend gebruik te maken van DeepSeek. "Mensen doen er verstandig aan om zichzelf de vraag te stellen of zij wel echt persoonlijke en andere gevoelige gegevens in deze app willen invoeren", aldus de AP.
De AP waarschuwt ook voor het uploaden van informatie over anderen naar DeepSeek. "Als jij gegevens van andere mensen uploadt, belanden die op dezelfde plek in China. Misschien zonder dat die andere persoon daar van afweet, laat staan daarmee akkoord is. Zo'n onrechtmatige doorgifte maakt jou aansprakelijk."
Onrechtmatige doorgifteDeepSeek is sinds begin dit jaar te vinden in de app-winkels van Apple en Google. Bij Apple is het inmiddels de meest gedownloade gratis app. Voor de chatbot hoeft een gebruiker geen abonnement af te sluiten, zoals bij bijvoorbeeld ChatGPT voor bepaalde functies wel nodig is.
Veel gebruikers op sociale media maakten melding van communistische censuur binnen de app. Die beantwoordt liever geen vragen die vervelend zijn voor de Chinese overheid of geeft ontwijkende antwoorden.
Om de paar minuten bevingen op Santorini, duizenden eilandbewoners vertrekken
Het Griekse eiland Santorini wordt sinds afgelopen nacht om de paar minuten opgeschrikt door een aardbeving. Dat is een stuk frequenter dan afgelopen weekend, toen het eiland werd getroffen door aardbevingen met tussenpozen van ongeveer tien minuten.
Door de aanhoudende aardbevingen hebben al meer dan 11.000 mensen het eiland verlaten. In totaal wonen er zo'n 15.000 mensen. Afgelopen weekend waren er zo'n tweehonderd aardbevingen in de omgeving van het eiland. De zwaarste aardbeving had een kracht van 4,7. Scholen bleven daardoor maandag dicht op het eiland, net als op de eilanden Amorgos, Ios en Anafi.
Zwembaden leegmakenDe autoriteiten waarschuwen dat de kleine aardschokken een voorbode kunnen zijn voor een grote aardbeving en hebben verschillende veiligheidsmaatregelen genomen.
Zo zijn er een kustwachtschip en een militair vaartuig naar Santorini gestuurd voor het geval een evacuatie nodig is. Alle evenementen op het eiland zijn afgelast. Ook mogen mensen niet meer bij de oude havens op het eiland komen, vanwege rotsblokken die naar beneden kunnen vallen. Ook zijn veel toeristenwinkels gesloten.
Bewoners van Santorini werden maandagochtend opgeroepen om zo weinig mogelijk binnen bij elkaar te komen en zwembaden leeg te maken om waterschade te voorkomen. Op sportvelden werden tentjes opgezet voor wie zich onveilig voelt.
De Griekse premier Mitsotakis zei woensdag tijdens een persconferentie dat hij "de angst begrijpt voor wat het op dit moment betekent om op Santorini te zijn, een eiland dat constant in beweging is". Hij roept mensen op om kalm te blijven.
Miljoenen toeristen per jaarHet eiland, dat bekendstaat om de witte huizen, steile kliffen en zwarte zandstranden, dankt zijn ronde vorm aan een van de grootste vulkaanuitbarstingen uit de geschiedenis, rond 1600 voor Christus. Volgens experts zijn de recente trillingen echter niet het gevolg van vulkanische activiteit.
Griekenland ligt op meerdere breuklijnen en wordt regelmatig getroffen door aardbevingen. Als de recente aardbevingen onderdeel zijn van een zogeheten 'aardbevingszwerm' (een serie van meestal kleine bevingen), kunnen de trillingen nog dagen, weken of zelfs maanden aanhouden.
Santorini is een populaire toeristische bestemming, maar op het moment is het laagseizoen. De schatting is dat er tussen 1000 en 2000 toeristen op Santorini zijn. Voor zover bekend zijn er weinig tot geen Nederlandse vakantiegangers op het eiland. Jaarlijks bezoeken zo'n drie miljoen mensen Santorini.
Onderzoek: seksueel wangedrag is structureel probleem in vrouwengevangenissen
De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) neemt maatregelen om de sociale veiligheid in vrouwengevangenissen te vergroten. Zo wil de DJI stoppen met het zogeheten fysiek visiteren van gedetineerden, waarbij de gevangenen zich bij veiligheidscontroles moeten uitkleden. In plaats daarvan wil de dienst met bodyscans gaan werken.
De maatregelen volgen op een onderzoek dat de Universiteit Leiden in opdracht van de dienst heeft uitgevoerd en vandaag is gepubliceerd. DJI heeft dit onderzoek laten uitvoeren om meer inzicht te krijgen in de sociale veiligheid binnen de drie vrouwengevangenissen: PI Nieuwersluis, PI Ter Peel en PI Zwolle.
Uit het onderzoek blijkt dat niet-integer gedrag een structureel probleem vormt in vrouwengevangenissen. Het gaat dan bijvoorbeeld om seksueel wangedrag, pesten en discriminatie. "Gedetineerde vrouwen voelen zich soms onveilig en durven misstanden uit angst voor represailles niet te melden", stellen de onderzoekers.
Ook blijkt uit het onderzoek dat er binnen de vrouwengevangenissen niet openlijk over seksuele intimiteit wordt gesproken. Daardoor wordt seksueel wangedrag onvoldoende herkend en is het moeilijk om het aan te kaarten.
'Ingrijpende cultuurverandering nodig'De onderzoekers benadrukken dat een "ingrijpende cultuurverandering" nodig is om de sociale veiligheid in de gevangenissen te verbeteren. Enkele aanbevelingen die de onderzoekers doen, zijn meer training voor medewerkers, meer praten over onderwerpen die als ongemakkelijk kunnen worden ervaren, en betere bescherming voor gedetineerde personen.
De DJI zegt de aanbevelingen over te nemen. "Dit rapport bevestigt dat, naast de al getroffen maatregelen, er structurele veranderingen nodig zijn in de manier waarop wij vrouwengevangenissen inrichten en onze medewerkers ondersteunen", zegt directeur-generaal Wim Saris. "De specifieke behoeften van vrouwen in detentie vragen om een aanpak die verder kijkt dan het bestaande detentiesysteem."
Misstanden bij gevangenis NieuwersluisAanleiding voor het onderzoek van de Universiteit Utrecht waren de misstanden in de penitentiaire inrichting in Nieuwersluis, meldt RTV Utrecht. In 2023 bleek uit een rapport van de Inspectie Justitie en Veiligheid dat medewerkers van de gevangenis zich schuldig maakten aan seksueel grensoverschrijdend gedrag.
In Nieuwersluis zijn volgens de DJI in datzelfde jaar maatregelen genomen die nu ook in andere vrouwengevangenissen worden doorgevoerd. Zo komen er speciale brievenbussen waar gedetineerden anoniem melding kunnen maken van ongepast en grensoverschrijdend gedrag en zijn er ook vertrouwenspersonen aangesteld.
Directeur van de gevangenis in Nieuwersluis, Francesca Salamone, zegt dat een veilige omgeving begint bij luisteren. "Daarom hebben we de meldroutes verbeterd, zodat gedetineerden zich beter durven uitspreken en medewerkers duidelijke handvatten hebben om signalen vroegtijdig op te pakken."
Rabobank heeft last van storing - update
Europa wil massale import van goedkope internetspullen beperken
De Europese Commissie wil maatregelen nemen om de ongebreidelde groei van de import van goedkope internetspullen in goede banen te leiden. De Commissie spreekt van een kist vol gereedschap voor veilige en duurzame internethandel.
Vorig jaar kwamen 4,6 miljard goedkope artikelen vanuit de rest van de wereld de landen van de Europese Unie binnen. Goedkoop wil in dit verband zeggen dat de aanschafwaarde niet hoger was dan 22 euro.
Die 4,6 miljard zendingen kwamen neer op 12 miljoen pakketjes per dag. Die 12 miljoen zijn er twee keer zo veel als in 2023 en drie keer zo veel als het jaar daarvoor, in 2022.
NamaakVolgens de Europese Commissie koopt 70 procent van de inwoners van de Europese Unie met enige regelmaat spullen online. Met name Chinese webshops als Temu en Ali Express zijn populair, maar van veel van hun producten is onduidelijk of ze bijvoorbeeld namaak zijn of voldoen aan de Europese veiligheidseisen.
De Europese Commissie maakt zich daar zorgen over. Daarnaast worden Europese fabrikanten, die zich wel houden aan de strenge Europese regels, in hun voortbestaan bedreigd door de import van goedkope spullen.
Een derde punt waar de EC zich druk over maakt is de ecologische voetafdruk die de enorme hoeveelheid goedkope, kwalitatief slechte spullen achterlaten. Ze moeten van ver komen en gaan vaak maar korte tijd mee en zijn dus niet duurzaam.
De Europese Commissie stelt een aantal dingen voor om een gelijkwaardig speelveld te creëren voor alle producenten en fabrikanten ter wereld. Daarvoor is wel de bereidheid nodig van de EU-landen om de controle op te voeren.
AdministratiekostenZo wil Europa dat de belastingvrijstelling voor zendingen onder de 150 euro vervalt. Ook moet er per zending een bedrag aan administratiekosten worden berekend aan de consument, om zo de kosten van extra controles te dekken.
Verder moeten importproducten vaker en gerichter worden gecontroleerd op onveiligheid of andere onregelmatigheden. Douanes en instanties die de productveiligheid in de gaten houden zouden daarvoor meer moeten samenwerken.
Ook moeten consumenten zich beter bewust worden van de gevaren die ze lopen als ze goedkope, garantieloze en mogelijk onveilige spullen kopen op internet.
De Europese Commissie roept de EU-lidstaten op de aanbevelingen ter harte te nemen en snel maatregelen te nemen om de stortvloed aan goedkope internetspullen uit met name China te reguleren.
What Happens If You Die In Space?
Disney+ sheds subscribers but revenues up on price hikes, ad expansion
Minister Faber: Vluchtelingenwerk kan niet verrast zijn over bezuiniging
In 2024 zijn verschillende gesprekken gevoerd met de stichting Vluchtelingenwerk over een kleiner takenpakket en het verlagen van de subsidie. Dat heeft minister Faber van Asiel en Migratie gezegd in de Tweede Kamer. Zij spreekt daarmee de verklaring van Vluchtelingenwerk tegen dat de bezuiniging pas dit jaar bekend werd.
De organisatie heeft de wettelijke taak asielzoekers te begeleiden in de asielprocedure vanuit een onafhankelijke positie. Daarvoor krijgt de stichting subsidie van de Rijksoverheid. Een deel van de oppositiepartijen wilde van Faber weten waarom er over die subsidie een conflict is ontstaan tussen haar en Vluchtelingenwerk.
Op die vragen wilde Faber eerst maar mondjesmaat antwoord geven omdat Vluchtelingenwerk naar de rechter is gestapt. Op 13 februari wordt de zaak door de voorzieningenrechter behandeld. "Ik wil het verloop van het proces niet beïnvloeden", zei Faber.
Gesprekken lopenWel vertelde ze dat er gesprekken lopen over welke taken Vluchtelingenwerk mag blijven uitvoeren. "Daar blijft zoals andere jaren 13 miljoen euro voor beschikbaar", zei Faber. "Vorige keer is daar achteraf geld aan toegevoegd, toen hebben ze 23 miljoen euro gehad. Nu kwamen ze zelf met een voorstel van 34 miljoen en dat vind ik gewoon te veel."
Politiek verslaggever Jorn Jonker sprak de minister na afloop van het debat:
Veel meer wilde Faber niet zeggen in verband met de rechtszaak, tot verontwaardiging van sommige Kamerleden. "De minister heeft Vluchtelingenwerk zelf gedwongen naar de rechter te stappen", zei SP-Kamerlid Van Nispen. "En vervolgens is dat een reden om de Kamer niet te informeren. Dit kunnen we niet accepteren."
13 miljoen in begrotingFaber wijst erop dat de subsidie van 13 miljoen euro in de begroting van haar ministerie staat. Die is goedgekeurd door de Tweede en Eerste Kamer. "Toen heb ik er niemand over gehoord", zei Faber. "Dan kan men nu wel verontwaardigd reageren, maar dat was gewoon bekend."
Na de rechtszaak zal Faber in een brief aan de Tweede Kamer uitleggen wat precies haar plannen zijn met Vluchtelingenwerk.
Aantal verkeersboetes daalt met half miljoen, vooral minder hardrijders op de bon
Het aantal verkeersboetes is afgelopen jaar met ruim een half miljoen afgenomen ten opzichte van 2023. Dat meldt het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB). In totaal schreef het CJIB vorig jaar ruim 7,9 miljoen boetes uit. In 2023 waren dat er bijna 8,5 miljoen.
Het CJIB deelde vooral minder boetes uit voor snelheidsovertredingen, parkeerovertredingen en rijden door rood licht. Het aantal boetes voor te hard rijden daalde het meest. Met zo'n 6 miljoen waren dat er bijna 500.000 minder dan het jaar ervoor.
Die daling schrijft het CJIB toe aan flitspalen die worden vervangen en daardoor tijdelijk buiten gebruik zijn. Ook zijn op de A58 en de A12 bij Den Haag trajectcontroles opgeheven, wat heeft geleid tot minder boetes, aldus het CJIB. Verder spelen de stakingen door politiemensen voor een betere cao een rol.
Op sommige plekken, zoals in Amsterdam, zijn wel meer snelheidsboetes uitgeschreven. In grote delen van de hoofdstad mag sinds eind 2023 nog maar 30 kilometer per uur worden gereden, wat leidde tot meer snelheidsovertredingen. Ook benoemt het CJIB dat handhaving bij werkzaamheden op de snelweg tot meer boetes heeft geleid.
Telefoon in de handIn de cijfers valt op dat er vorig jaar ook minder boetes zijn uitgeschreven voor het gebruik van een telefoon tijdens het rijden: ruim 30.000 minder dan het jaar ervoor. Het Openbaar Ministerie wil hier dit jaar strenger op handhaven met behulp van een zogeheten focusflitser. Deze flitspaal kan schuin de auto in fotograferen en zo vaststellen of een bestuurder een telefoon in handen heeft.
Het aantal boetes voor het overtreden van inrijverboden steeg in 2024 juist wel, meldt het incassobureau. Bestuurders negeren daarbij vooral verkeersbord C12. Dat bord geeft bijvoorbeeld bij milieuzones en autoluwe binnensteden aan dat motorvoertuigen niet zijn toegestaan.
Google trekt 75 miljard dollar uit voor AI-investeringen in 2025
Jongen zwaargewond in middelbare school Den Haag
In het Hofstad Lyceum in Den Haag is een zwaargewonde jongen gevonden. Het slachtoffer is met spoed naar het ziekenhuis gebracht, meldt de politie.
Waar diegene slachtoffer van was, welke leeftijd diegene heeft en of het om een scholier gaat, is nog onduidelijk. De politie houdt alle opties nog open in het onderzoek naar de toedracht, zegt een woordvoerder. Er is vooralsnog niemand aangehouden.
Hulpdiensten massaal aanwezigBij de middelbare school aan het Colijnplein zijn meerdere politiewagens en ambulances aanwezig en is een traumahelikopter geland.
Mensen die binnen waren mochten enige tijd niet naar buiten, maar inmiddels heeft de politie daar toestemming voor gegeven. Scholieren worden opgevangen door de schoolleiding en ook door medewerkers van Slachtofferhulp.
Klarna wil niet stoppen met aanbieden van achterafbetaaldienst in winkels
Achterafbetaaldienst Klarna zet zijn plan door om de 'koop nu, betaal later'-dienst ook in fysieke winkels te gaan aanbieden. Het Zweedse bedrijf is de grootste aanbieder van deze optie voor achteraf betalen.
Klarna ging vandaag samen met drie andere aanbieders in gesprek met de Tweede Kamer, nadat het kabinet vorige maand had gezegd dat het niet mogelijk is om de 'koop nu, betaal later'-diensten in de winkelstraat te verbieden.
Wel riepen minister Heinen (Financiën) en staatssecretaris Struycken (Rechtsbescherming) de betrokken partijen "dringend" op om de plannen hiervoor niet door te zetten.
Klarna zegt dat er veel vraag is naar de dienst in winkelstraten, zowel bij winkeliers als bij klanten. De andere drie partijen aan tafel (Riverty, Billink en In3) gaven aan geen voorstander te zijn van het uitgesteld betalen in fysieke winkels of er geen plannen voor te hebben.
'Beter dan roodstaan'Volgens Klarna is het niet nieuw dat consumenten spullen kunnen kopen zonder meteen de hele aankoopsom te voldoen. "Krediet bestaat al veel langer", zei Klarna-topman Wouter Strauven. Voor consumenten is achteraf betalen via Klarna "een beter alternatief dan rood staan met rente", stelt hij.
Bij de Tweede Kamer en het kabinet leven al langer grote zorgen over de aanbieders van 'koop nu, betaal later'-diensten. Ze vrezen dat mensen zich met deze diensten makkelijk in de schulden kunnen werken, zowel online als in winkels.
Het voornemen van Klarna om hun dienst ook in de winkelstraat toe te passen, plaatst concurrent In3 voor een dilemma. Dat bedrijf zegt dat als concurrenten de diensten wel aanbieden in winkelstraten zij dat waarschijnlijk ook gaan doen, omdat ze anders klanten dreigen te verliezen.
Leeftijdsgrens en schuldenDe aanwezige aanbieders kregen van de Kamerleden veel vragen over het gemak waarmee kwetsbare klanten in de schulden kunnen komen. Daarnaast wilden Kamerleden weten hoe de bedrijven voorkomen dat minderjarigen de app gebruiken.
De vier bedrijven zouden willen dat er een database komt waarin staat of klanten schulden hebben en of ze in het verleden problemen hebben gehad met het betalen via de 'buy now, pay later'-apps. Alle partijen benadrukken dat hun verdienmodel in eerste instantie is gericht op winkeliers, en niet op klanten die niet of te laat betalen.
Daarnaast zeggen alle vier de bedrijven inmiddels verbeteringen te hebben doorgevoerd om nog beter de leeftijd van gebruikers te controleren. Vanaf november 2026 gaan er nieuwe, strengere Europese regels gelden voor aanbieders van achteraf betalen.
Age of Mythology: Retold en Age of Empires II: Definitive Edition komen naar PS5
Bij beruchte Utrechtse 'junkentunnel' herinnert nieuw monument aan zwarte tijd
Voor de ingang van de 'junkentunnel' onder winkelcentrum Hoog Catharijne in Utrecht staat een nieuw monument. Het is bedoeld om aandacht te vragen voor kwetsbare mensen die uit het zicht van de samenleving zijn geraakt.
In de beruchte tunnel verbleven in de jaren 80 en 90 honderden drugsverslaafden en daklozen die aan hun lot werden overgelaten. Het was een plek waar de 'bewoners' in barre omstandigheden leefden, met veel drugsgebruik, berovingen en (seksueel) geweld.
GebruikershostelJan van Ooik was een van de verslaafden die een tijdlang in de tunnel verbleef. Hij noemt het monument ter hoogte van het Smakkelaarsveld, dat Het vergeten bestaan heet, een mooi initiatief dat hem doet terugdenken aan die heftige periode in zijn leven. "Er zijn heel veel mensen die hier hun leven hebben verloren."
Het betonnen monument van kunstenaar Lucas Mergler verbeeldt een persoon die op de grond ligt en zich probeert te beschermen tegen de kou. "Dat was eigenlijk een heel normaal beeld in de tunnel", aldus Van Ooik.
Zo'n twintig jaar geleden werd de toegang tot de tunnel aan één kant dichtgemetseld. De gemeente Utrecht verplaatste de daklozen naar zogenaamde drugshostels: locaties waar verslaafden konden verblijven en gebruiken. Verslaafden gebruiken nu eenmaal toch, was het idee, en dan kun je ze beter een plek bieden waar dat veilig kan.
Dat ging niet zonder slag of stoot. Veel Utrechters zaten niet te wachten op een gebruikershostel naast de deur. Ook wilden veel gebruikers zoals Van Ooik niet zo'n hostel in. Hij wilde liever van zijn verslaving af, zei hij in een eerder interview met RTV Utrecht.
Nieuw leven beginnen"Er waren allerlei dingen die mij overkomen waren: ik had mijn ouders verloren en een ongeluk gehad", zei Van Ooik, die eerder in Zeist woonde. "Eigenlijk wilde ik een nieuw leven beginnen in Zuid-Europa."
Maar hij kwam in Utrecht terecht en belandde tussen de verslaafden en daklozen. "Toen ben ik ook verslaafd geraakt. Dat gaat heel snel. Ik kreeg crack aangeboden en dacht: dit kan ik wel een keer proberen. Vanaf de eerste dag was ik verslaafd."
De donkergrijze lange tunnel was gebouwd voor vrachtwagens om de winkels van Hoog Catharijne te bevoorraden. Maar nadat begin jaren 70 een heroïne-epidemie was uitgebroken in Nederland, werd de tunnel in gebruik genomen door drugsverslaafden en daklozen, met veel overlast als gevolg. Daarover is ook eerder een documentaire gemaakt, De Hel van Hoog Catharijne.
"Langs de zijkanten van de tunnel lagen of zaten aan beide kanten mensen te gebruiken", zegt Van Ooik. "Er was wel verlichting, maar niet veel. Het was een af- en aanlopen van mensen die drugs kwamen kopen of gebruiken. Dealers liepen heen en weer en er was veel agressie. Het was de hel op aarde."
LepelenburgparkVolgens wethouder Rachel Streefland, die gaat over maatschappelijke opvang en beschermd wonen, is het herdenkingsmonument juist nu hard nodig. "Het geeft de alertheid dat we met elkaar keihard moeten blijven werken om te voorkomen dat dit echt niet meer gebeurt. Monumenten zijn prachtig als het gaat om de goede geschiedenis, maar misschien nog betekenisvoller als het gaat over wat echt wel de zwarte kant was."
Daarnaast is drugsgebruik in Utrecht nog steeds een actueel probleem, zegt Van Ooik. "Het is allemaal terug aan het komen. Momenteel wordt er in het Lepelenburgpark heel veel gedeald."
Daar vreest de wethouder ook voor. "We zien allemaal nieuwe vormen van drugsgebruik door mensen die op straat leven of op straat komen." Ook zijn er in Utrecht zorgen over de toename van arbeidsmigranten die hun baan of woning verliezen, op straat belanden en drugs gaan gebruiken.
"Verslaving is heel dichtbij en het kan zomaar gebeuren", zegt de wethouder over de boodschap van het kunstwerk. "Net zoals bij Van Ooik." "Dit wil je nooit meer meemaken", zegt hij. "Ik hoop niet dat de verslaving ooit nog terug kan komen."
ACM gaat waterstofmarkt en gepersonaliseerde online prijzen onderzoeken
Nederlandse Rijksoverheid: minder verkeersboetes voor telefoongebruik in 2024
Framework start publieke verkoop van RISC-V-moederbord voor Laptop 13
Rechtbank: onderzoek naar gedrag oud-Kamervoorzitter Arib was rechtmatig
Het onderzoek naar oud-Kamervoorzitter Khadija Arib was rechtmatig. Dat oordeelt de rechtbank in Den Haag in de zaak die Arib had aangespannen vanwege een rapport over grensoverschrijdend gedrag. Het oud-Kamerlid vindt dat het presidium, de dagelijkse leiding van de Tweede Kamer, dat onderzoek in 2022 niet had mogen instellen.
Maar volgens de rechtbank had de Tweede Kamer juist de plicht als werkgever om de signalen over een onveilige werkomgeving, die het presidium had ontvangen, "op feitelijke juistheid te onderzoeken". De rechtbank zegt ook dat het onderzoek vervolgens "volgens de daarvoor geldende regels is uitgevoerd".
Arib laat via haar advocaat Geert-Jan Knoops weten dat ze in hoger beroep gaat. Knoops spreekt van "een gevaarlijk precedent (...) waarin volksvertegenwoordigers vogelvrij verklaard kunnen worden op basis van anonieme beschuldigingen". Volgens de advocaat wordt hiermee de democratische rechtsorde geraakt.
Diverse incidentenHet presidium, dat bestaat uit Tweede Kamerleden van verschillende partijen, zei ruim een jaar geleden dat Arib zich schuldig had gemaakt aan het veroorzaken van een sociaal onveilige werkomgeving. Het presidium trok die conclusie uit een samenvatting van een rapport van onderzoeksbureau Hoffmann. Overigens spraken de onderzoekers zelf niet van een onveilige werkomgeving; wel beschreven ze diverse incidenten.
Het onderzoek naar Arib werd in 2022 ingesteld na klachten in twee anonieme brieven aan de destijds nieuwe Kamervoorzitter, Vera Bergkamp, de opvolger van Arib. Arib sprak van een "politieke dolksteek" en stapte kort daarna op als PvdA-Kamerlid.
Anonieme klagers zeiden, onder meer in de brieven, dat Arib zich structureel bemoeide met de ambtelijke organisatie. Tien mensen zeiden dat ze hen bovendien soms met stemverheffing toesprak. Volgens de onderzoekers liet Arib zich daar niet op aanspreken en weigerde ze achteraf excuses aan te bieden.
De onderzoekers concludeerden overigens ook dat niet alle klachten over Arib kloppen. Zo zijn er geen ambtenaren ontslagen na valse beschuldigingen van Arib. Ook zijn er geen ambtenaren vertrokken vanwege haar gedrag. Vijftien van de negentien door Hoffmann ondervraagde betrokkenen hadden ook een positief oordeel over Arib.
Bijzondere hoedanigheidDe voormalig Kamervoorzitter, die de functie tussen 2016 en 2021 bekleedde, spande de rechtszaak aan in de hoop dat het onderzoek onrechtmatig wordt verklaard. Haar advocaat betoogde in oktober in de rechtszaal verder dat zowel het dagelijks bestuur van de Kamer als de ambtelijke leiding geen onderzoek hadden mogen laten instellen naar een Kamerlid. Daarmee zou het hele onderzoek ondeugdelijk zijn.
De rechtbank oordeelt hierover dat de plicht van de Tweede Kamer als werkgever om signalen te onderzoeken niet vervalt "als een onderzoek mede gericht is op iemand met een bijzondere hoedanigheid, zoals een onafhankelijk Kamerlid". Daarbij was Arib als Kamervoorzitter niet zomaar een Tweede Kamerlid. Haar voorzitterschap betekende een "te onderscheiden rol met takenpakket".
Wel hadden de opdrachtgevers en de onderzoekers een zorgplicht naar Arib, maar daar hebben ze aan voldaan, vindt de rechtbank. Uit die plicht vloeide bijvoorbeeld voort dat de reputatie van Arib niet onnodig moest worden beschadigd en dat is volgens de rechtbank dus ook niet gebeurd.
Niet verwerenArib zei in oktober dat ze zich niet kan verweren tegen de aantijgingen in de brieven, omdat ze niet weet wie de afzender is en omdat niet duidelijk is wat de inhoud van de brieven precies is. Knoops zei daarbij dat Arib lang de deur heeft opengehouden voor medewerking, maar dat ze lang niets had gehoord. Advocaten van de Tweede Kamer en hoogleraren die bij het onderzoek betrokken waren, weerspraken dat.
De rechtbank gaat mee in die laatste lezing. Arib heeft voldoende kans gehad om kennis te nemen van de opzet en planning van het onderzoek en de verwijten aan haar adres. "Ook kreeg ze voldoende mogelijkheden om haar zienswijze te geven op het onderzoek en om te reageren op die verwijten en op de voorlopige onderzoeksresultaten."
Het presidium, dat inmiddels wordt geleid door Kamervoorzitter Martin Bosma, heeft kort gereageerd op de uitspraak. "Het is goed dat er nu duidelijkheid is", schrijft Bosma.
Nog een zaakLater vandaag speelt in de rechtbank in Den Haag ook een andere zaak rond het onderzoek naar Arib. Een medewerker van het presidium (geen Kamerlid dus, maar een ambtenaar) wordt vervolgd voor het schenden van het beroepsgeheim. De vrouw wordt ervan verdacht dat ze in september 2022 naar de pers heeft gelekt dat het presidium een onderzoek wilde instellen. Dat bericht kwam naar buiten voordat Arib op de hoogte was gesteld.
Vandaag is er een regiezitting. Dat betekent dat de zaak nog niet inhoudelijk wordt behandeld.