Aggregator

Goedemorgen! Vandaag vergaderen de Oekraïense bondgenoten in Parijs over veiligheidsgaranties voor Oekraïne. En de rechter komt naar verwachting met een uitspraak over het kort geding dat nieuwsmedia hebben aangespannen tegen demissionair minister Wiersma.

Eerst het weer: de dag start met een mix van zon en wolkenvelden, waarbij het in het noordwesten kan regenen. In de middag neemt de bewolking geleidelijk toe en trekken vanuit het zuidwesten buien over het land. Het wordt zo'n 22 tot 23 graden.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Klimaatverandering heeft het risico op weersomstandigheden waarin de verwoestende branden in Spanje en Portugal deze zomer konden ontstaan, veel groter gemaakt. Het risico op die extreme omstandigheden is door klimaatverandering maar liefst veertig keer zo groot geworden. Dat concludeert World Weather Attribution, een internationaal samenwerkingsverband van wetenschappers waar ook het KNMI aan verbonden is.

De groep komt geregeld kort na weersextremen met een eerste analyse van de rol die klimaatverandering daarbij had. De natuurbranden begonnen eind juli. In Portugal ging sindsdien zo'n 260.000 hectare natuur in vlammen op. In Spanje 380.000 hectare, bijna vijf keer het jaarlijkse gemiddelde.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

De soap rond voetbalclub Vitesse kwam gisteren tot een climax. Nadat de rechtbank had geoordeeld dat de proflicentie van de club terecht was afgenomen door de KNVB, kwam het gerechtshof gisteren tot een anderen conclusie: Vitesse moet de proflicentie terugkrijgen. Daarmee is de club plotsklaps weer springlevend. Dat leidde tot grote vreugde bij Vitesse-fans.

Fijne dag!

In Portugal is vandaag een dag van nationale rouw afgekondigd na het dodelijke ongeluk gisteravond in Lissabon met een van de iconische kabeltrams van de hoofdstad. Zeker vijftien personen kwamen daarbij om het leven. Het Portugese persbureau Lusa meldt daarnaast 23 gewonden, van wie er vijf ernstig aan toe zijn.

De kabeltram ontspoorde rond 18.00 uur, schrijven Portugese media. De tram was onderweg van het beroemde uitkijkpunt São Pedro de Alcântara naar het Restauradores-plein in de stad, meldt de Portugese omroep RTP.

Als oorzaak wordt een kabelbreuk genoemd, of een defecte rem. Een van de cabines schoot daardoor naar beneden van een steile helling, ontspoorde in een bocht en botste daarna tegen een gebouw. Op dat moment zaten er zo'n veertig passagiers in het voertuig.

"De tram raakte het gebouw met brute kracht, en viel daarna uit elkaar als een kartonnen doos", zegt een ooggetuige tegen de Portugese tv-zender SIC. Mensen die over straat liepen konden de naar beneden denderende tram ternauwernood ontwijken.

In de verongelukte wagon, waarin plek is voor 42 personen, zat een nog onduidelijk aantal buitenlanders. Of er onder hen Nederlanders waren, kan het ministerie van Buitenlandse Zaken nog niet zeggen.

Voorlopig geen tramritten

Om de identificatie van de slachtoffers te versnellen, heeft de forensische autoriteit een speciaal rampenbestrijdingsteam ingeschakeld. Onder de dodelijke slachtoffers is een jonge vader, schrijft de Portugese krant Expresso. Zijn 3-jarige zoon liep lichte verwondingen op, de moeder van het kind ernstige verwondingen. De vrouw met de Duitse nationaliteit verkeert na een operatie lichamelijk weer in stabiele toestand, aldus de krant.

Verder kwam de remmer van de tram kwam om het leven. De vakbond voor transportwerknemers betuigt op X medeleven aan zijn nabestaanden.

Voorlopig rijden er geen kabeltrams in Lissabon. Het stadsbestuur wil eerst de uitkomst van nieuwe inspecties afwachten. De Portugese transportautoriteit begint vandaag met een onderzoek ter plaatse. Lokale media meldden dat het onderhoudscontract voor de iconische kabeltrams zondag afliep. Vervoerder Carris verzekerde media gisteravond dat er per maandag een nieuw onderhoudscontract is ingegaan.

Het onderhoud aan de trams wordt al veertien jaar uitgevoerd door externe bedrijven, schrijft omroep RTP. Het laatste grote onderhoud dateert uit 2022, maar daarna zijn de trams nog geregeld geïnspecteerd en onderhouden.

De geel-witte wagons zijn een populaire toeristenattractie in de heuvelachtige binnenstad van Lissabon. De Gloria-kabeltramlijn waarop het gisteren misging dateert uit 1885.

De Portugese regering noemt het ongeluk een tragisch ongeval dat "onherstelbaar verlies van mensenlevens veroorzaakt, waardoor families in rouw zijn en het hele land ontzet".

Burgemeester Moedas van Lissabon kondigde gisteravond drie dagen van rouw af in de hoofdstad. "Lissabon is in rouw", schreef hij op platform X. "Het is een tragedie zoals we nog nooit hebben gezien." Hij schuift vandaag aan bij een kabinetsberaad naar aanleiding van het ongeluk.

Een van de iconische kabeltrams ontspoorde gisteravond even na 19.00 uur Nederlandse tijd:

Met nog twee maanden te gaan tot de verkiezingen blijft de VVD dalen in de Peilingwijzer, een gewogen gemiddelde van meerdere peilingen. De partij van Yesilgöz staat inmiddels op 14 tot 18 zetels, een verlies van zo'n acht ten opzichte van het huidige aantal zetels in de Tweede Kamer.

De VVD staat er ook aanzienlijk slechter voor dan de Peilingwijzer van 30 juli, toen de partij nog op 20 tot 24 stond en even groot was als het CDA, dat nu duidelijk groter is. De Peilingwijzer wordt berekend op basis van zetelpeilingen van Ipsos I&O en Verian/EenVandaag.

Verian/EenVandaag noemt de uithaal van Yesilgöz richting zanger Douwe Bob deze zomer een "keerpunt". Zij bood daar later haar excuses voor aan, maar dat zou te laat zijn geweest voor veel afgehaakte VVD-kiezers.

De grootste partij blijft de PVV. Ook die komt zo'n vijf zetels lager uit dan in de huidige Kamer, maar dat blijven er nog altijd 29 tot 35. Op enige afstand houden GroenLinks-PvdA en CDA elkaar in evenwicht met 23 tot 27 respectievelijk 22 tot 26 zetels.

Voor het CDA betekent dat een bevestiging van de gestage winst van de afgelopen twee maanden onder leiding van lijsttrekker Bontenbal. Belangrijk bij dit alles is wel om aan te tekenen dat veel kiezers nog twijfelen.

Alle voormalige coalitiepartijen in de min

Andere partijen die de afgelopen maanden een (kleine) winst boekten in de Peilingwijzer waren JA21 (nu 7 tot 11 zetels) en BBB (4-6). Voor de laatste partij zou dat nog altijd een stapje terug zijn ten opzichte van het huidige zeteltal, maar dat gerapporteerde verlies was eerder duidelijk groter.

Alle vier partijen uit het oorspronkelijke kabinet-Schoof staan daarmee in de min. Van NSC lijkt zelfs weinig tot niets over te blijven: die komt nu uit op 0 tot 1 zetel.

Punt is dus wel dat veel nog onzeker is. Veel kiezers weten nog niet op welke partij ze gaan stemmen. Verian/EenVandaag meldt dat 30 procent nog zweeft: zij stappen 29 oktober waarschijnlijk wel in het stemhokje, maar zijn er nog niet uit op welke partij precies ze zullen stemmen.

Volgens Ipsos I&O heeft de PVV een relatief trouwe achterban. Die hoopt dat de partij weer de grootste wordt, zodat andere partijen niet om hem en de zijnen heen kunnen. De vraag is wat er gebeurt als dat geloof zou wegsijpelen, omdat onder anderen Bontenbal de PVV pertinent heeft uitgesloten.

"Veel is nog onzeker", concludeert politicoloog Tom Louwerse, de maker van de Peilingwijzer. "Er kan in de campagne straks van alles verschuiven. Ook veel mensen die wel een partij opgeven, weten het vaak nog niet zeker. Daarom zie je in het Ipsos I&O-onderzoek dat veel partijen nog ruimte hebben om te groeien. Een peiling is een momentopname."

Achter de VVD is D66 de enige die nog op 10 zetels of hoger uitkomt, met 10 tot 12, hoewel ook JA21 in die richting gaat.

Deze twee worden gevolgd door de SP op 5 tot 7 en de eerdergenoemde BBB en de Partij voor de Dieren op 4 tot 6. De kleinste partijen zijn Denk en de ChristenUnie (beiden 3 tot 5), en Forum voor Democratie, Volt en de SGP (alle drie 2-4).

Verantwoording

De NOS publiceert in aanloop naar de Kamerverkiezingen van 29 oktober regelmatig de Peilingwijzer, die zetelpeilingen van Ipsos I&O en Verian/EenVandaag samenvoegt. Meer over de methode erachter is te vinden op de website van de maker, politicoloog Tom Louwerse van de Universiteit Leiden.

Klimaatverandering heeft het risico op weersomstandigheden waarin de verwoestende branden in Spanje en Portugal deze zomer konden ontstaan, veel groter gemaakt. Het risico op die extreme omstandigheden is door klimaatverandering maar liefst veertig keer zo groot geworden. Dat concludeert World Weather Attribution, een internationaal samenwerkingsverband van wetenschappers waar ook het KNMI aan verbonden is.

De groep komt geregeld kort na weersextremen met een eerste analyse van de rol die klimaatverandering daarbij had. In hun nieuwste studie stellen ze vast dat de hete, droge en winderige omstandigheden zo'n 30 procent intenser zijn geworden door de menselijke uitstoot van broeikasgassen.

De natuurbranden begonnen eind juli. In Portugal ging sindsdien zo'n 260.000 hectare natuur in vlammen op. In Spanje 380.000 hectare, bijna vijf keer het jaarlijkse gemiddelde. Zeker acht mensen kwamen om het leven en tienduizenden inwoners moesten de getroffen regio's verlaten.

Sterk verband met hitte

"Deze branden zijn helaas een teken van wat er komen gaat", reageert onderzoeker Clair Barnes van het Centre for Environmental Policy van Imperial College London. "Met elke fractie van een graad opwarming zullen extreme en langdurige hittegolven toenemen in intensiteit."

De onderzoekers keken nader naar de weersomstandigheden waaronder de branden op het Iberisch schiereiland zijn ontstaan, zoals langdurige hitte. Spanje werd getroffen door een zestien dagen durende hittegolf, met de heetste tiendaagse temperatuurreeks ooit gemeten in Spanje. De kans op zulke temperaturen is door klimaatverandering 200 keer groter geworden.

"We weten dat dat brandgevaar heel sterk is gerelateerd aan de temperatuur", vertelt klimaatonderzoeker Sjoukje Philip van het KNMI, die ook een rol had bij deze studie. "Daardoor weten we dat hogere temperaturen door klimaatverandering dus ook brandgevaarlijker weer opleveren. Die link is bij brandgevaar heel direct: warmere temperaturen, meer uitdroging, hevigere extremen."

In hun rapport schrijven de onderzoekers dat zo'n lange en intense hittegolf in een wereld zonder klimaatverandering óók kan voorkomen, maar dat zou minder vaak dan eens in de 2500 jaar gebeuren. Doordat de mens nu al ruim 150 jaar op steeds grotere schaal fossiele brandstoffen verbrandt, is het risico dramatisch toegenomen. Bij de huidige 1,3 graad opwarming worden deze omstandigheden ongeveer eens in de 13 jaar verwacht.

"Spanje wordt hard getroffen door klimaatverandering", zegt klimaatwetenschapper Friederike Otto van Imperial College London. "Deze enorme branden volgen op de verwoestende overstromingen in Valencia, en opnieuw een zomer met meedogenloze temperaturen boven de 40 graden." Ze roept overheden op om zich aan te passen aan het veranderende klimaat, om zo de hoeveelheid schade en het aantal slachtoffers te beperken.

De onderzoekers stellen verder vast dat grote bevolkingsverschuivingen van het platteland naar de stad ook een rol spelen bij de branden van deze zomer. Door die verplaatsing van de bevolking kon veel natuur bij boerderijen en in bossen ongetemd groeien. Die vegetatie was een bron van brandstof voor de branden. Actiever natuurbeheer in deze gebieden is dus broodnodig.

Internationale hulp nodig

De enorme omvang van de branden zette de brandbestrijdingsmiddelen in Europa zwaar onder druk, zien de onderzoekers verder. Spanje vroeg rond half augustus internationaal om hulp en verschillende landen, waaronder Nederland, gaven gehoor aan die oproep. Bijna tegelijkertijd vroegen ook Griekenland, Albanië en Bulgarije internationaal hulp bij het blussen van de branden.

Nederlandse brandweerlieden maakten indrukwekkende beelden van hun werk in de Spaanse bossen:

"Die hulp van buitenaf was nodig", zegt Sjoukje Philip van het KNMI. "Daarmee kon succesvol worden opgetreden tegen de branden. Dat is fijn, want daar is die hulp natuurlijk ook voor. Maar als steeds meer landen hulp nodig hebben, raakt ook dat uitgeput. We moeten ons echt blijven aanpassen aan de nieuwe extremen. Je kan er zelf wel aan wennen dat het steeds extremer wordt, maar het systeem kan ook overvraagd worden."

De studie laat wat haar betreft opnieuw de noodzaak zien van het tegengaan van klimaatverandering. "Als je niet wil dat het nog erger wordt, is er maar één mogelijkheid: het tegengaan van de uitstoot van broeikasgassen. Dat is een open deur die ik graag blijf intrappen."

In Geldrop is een 83-jarige vrouw neergestoken en gewond naar het ziekenhuis gebracht. Haar 83-jarige echtgenoot is aangehouden, meldt de politie.

De vrouw werd neergestoken in de nacht van woensdag op donderdag in de woning van het echtpaar. De politie laat weten dat de woning is verzegeld en er forensisch onderzoek plaatsvindt.

Hoe ernstig de verwondingen van de vrouw zijn, kon de politie niet zeggen, meldt Omroep Brabant. De man is voordat hij door de politie werd meegenomen ter plaatse nagekeken door ambulancepersoneel. Of hij ook gewond is geraakt, is onduidelijk.

Een federale rechter in Boston heeft de regering-Trump opgedragen om de miljardenkorting van de Harvard-universiteit terug te draaien. Trump besloot begin dit jaar om de toelage voor de prestigieuze universiteit met 2,4 miljard dollar te korten, omdat de onderwijsinstelling weigerde aanpassingen door te voeren, onder meer rond activisme op de campus.

De rechter kwalificeerde de bezuinigingen als een illegale vergeldingsactie. De Amerikaanse regering verbond de subsidies met de aanpak van antisemitisme, maar de rechter oordeelt nu dat het onderzoek dat de universiteit verricht weinig van doen heeft met discriminatie van Joden.

Volgens de rechter is het "moeilijk om iets anders te concluderen dan dat de overheid antisemitisme gebruikte als rookgordijn voor een gerichte, ideologisch gemotiveerde aanval op de voornaamste universiteiten van dit land". De Amerikaanse samenleving moet antisemitisme bestrijden, benadrukt ze, maar óók het recht op vrije meningsuiting beschermen.

Belastingontheffing

Voor Harvard is de uitspraak een overwinning in de strijd die het voert met het Witte Huis sinds Trump begin dit jaar begon aan zijn tweede ambtstermijn. Trump en zijn ministers richtten hun pijlen op gerenommeerde universiteiten als Harvard, Princeton, Columbia en Brown. Ze vinden dat ze te weinig hebben gedaan om antisemitisme aan te pakken tijdens pro-Palestijnse studentenprotesten.

Eerder dit jaar dreigde de Amerikaanse regering ook met een verbod op de komst van buitenlandse studenten naar de universiteit in de staat Massachusetts. Ook wilde hij een eind maken aan de belastingontheffing voor Harvard die voor alle onderwijsinstellingen geldt. Die vrijstelling levert Harvard een belastingvoordeel van een half miljard op.

Of Harvard het gekorte geld inderdaad in handen krijgt, valt nog te bezien. Een woordvoerder van het Witte Huis liet in een reactie op de uitspraak weten dat de regering meteen in beroep zal gaan. "Harvard heeft geen grondwettelijk recht op belastinggeld." Ze zette de federale rechter weg als een "activistische door Obama aangestelde rechter".

Ook Harvard houdt rekening met een lange juridische strijd, aldus bestuursvoorzitter Garber in een bericht aan de universiteitsgemeenschap. "Zelfs terwijl we de belangrijke principes erkennen die in de uitspraak van vandaag zijn bevestigd, zullen we blijven beoordelen wat de implicaties van de uitspraak zijn", schrijft Garber.

If you are interested in retrocomputers, you might be like us and old enough to remember the old systems and still have some of the books. But what if you …read more

Een omstreden instelling voor gesloten jeugdzorg in het Gelderse Harreveld wordt weer in gebruik genomen als jeugdgevangenis. Bedoeling is dat over uiterlijk twee jaar zeventig cellen in gebruik zijn voor minderjarigen die zijn veroordeeld. Dat heeft demissionair minister Van Weel van Justitie bekendgemaakt, die zo wat wil doen aan het gebrek aan detentieplekken voor jongeren.

De herbestemming volgt op aanhoudende kritiek op de gesloten jeugdzorginstelling. In het pand verblijven jongeren van 12 tot 18 jaar die kampen met zeer complexe psychiatrische problemen. Het gaat om de zwaarste vorm van jeugdzorg, waar een machtiging van de kinderrechter voor nodig is.

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) plaatste de locatie in Harreveld vorig jaar onder verscherpt toezicht vanwege "tekortkomingen" in de kwaliteit van de hulp aan jongeren. Ook een vergelijkbare instelling in Zetten voldeed niet aan de eisen. In oktober liet de inspectie weten dat beide locaties waren gestopt met de afdelingen Zeer Intensieve Kortdurende Observatie en Stabilisatie (Zikos).

Zwartboek

Aanleiding voor de inspectie om de locaties in Harreveld en Zetten onverwacht te bezoeken was een zwartboek, opgesteld door een ervaringsdeskundige. Jason Bhugwandass, die opgesloten zat in Harreveld en zich al jaren inzet voor hervormingen in de gesloten jeugdzorg, sprak op eigen initiatief met vijftig jongeren die net als hij op een Zikos-afdeling hebben gezeten.

In die gesprekken wezen de jongeren op een extreem isolement tijdens hun opname, waarbij ze dagelijks gemiddeld meer dan twintig uur waren afgezonderd. Ook gaven ze aan dat ze soms hardhandig in bedwang werden gehouden en hun eigen spullen moesten "terugverdienen". De sfeer omschreven ze als "kil".

"Kinderen worden vooral opgesloten", zei Bhugwandass vorig jaar tegen Nieuwsuur naar aanleiding van zijn gevoerde gesprekken. "En als ze eruit komen, dan zijn ze nog verder getraumatiseerd." Jaren ervoor, in 2019, pleitte hij als 21-jarige al voor het afschaffen van de gesloten jeugdzorg. "Van opsluiting word je helemaal niet beter", zei hij toen. "Ik heb er nog steeds nachtmerries van, bang dat ik weer terug moet."

Op het nieuws dat de locatie in Harreveld zoals voorheen weer zal worden gebruikt als gevangenis reageert Bhugwandass tegenover de Volkskrant verheugd. "Goed dat de gesloten jeugdzorg in Harreveld nu helemaal sluit. En ook logisch, gezien het cellentekort, om er weer een gevangenis van te maken. In mijn beleving is het dat ook altijd gebleven."

Nieuwsuur sprak vorig jaar met Femke die op een Zikos-afdeling verbleef:

De Marokkaanse activiste Ibtissame Lachgar heeft dertig maanden gevangenisstraf en een geldboete van ongeveer 5000 euro gekregen voor een bericht dat ze vorige maand op X heeft geplaatst. Het ging om een foto van haarzelf waarin ze een T-shirt draagt met daarop de tekst 'Allah is a lesbian'.

De rechter in Rabat oordeelde dat ze hiermee de Marokkaanse wet op godslastering heeft overtreden. De maximumstraf voor godslastering ligt in Marokko op vijf jaar celstraf. Gedurende het proces hadden Lachgar en haar advocaten nog goede hoop dat ze een milde straf zou krijgen of misschien zelfs vrijspraak.

Mensenrechtenorganisaties en haar entourage reageren geschokt op de uitspraak. De voorzitter van de Marokkaanse mensenrechtenorganisatie AMDH, Hakim Sikouk, heeft laten weten zo snel mogelijk in beroep te zullen gaan tegen de uitspraak. "Wij vinden dit vonnis niet alleen onterecht, het is ook een bedreiging voor de vrijheid van meningsuiting."

De foto die leidde tot de aanklacht is gemaakt en voor het eerst op internet geplaatst in 2022. Hiermee wilde de activiste toen haar steun betuigen aan twee Iraanse lhbti-activisten die vanwege hun geaardheid ter dood werden veroordeeld.

Ter verdediging verklaarde de activiste woensdag in de rechtbank dat de foto met de achterliggende boodschap niet zozeer ging over de god van de Islam, maar dat het ging om kritiek op het geloof in het algemeen.

Confronterende stijl

Lachgar staat al decennia binnen en buiten Marokko bekend als een activiste die het niet schuwt om zich uit te spreken over onderwerpen als gelijke rechten voor de lhbti-gemeenschap, het recht om atheïst te zijn en het patriarchaat. Hierdoor maakte zij zich niet geliefd bij het conservatieve deel van de Marokkaanse samenleving.

Maar ook haar mede-activisten hadden vaak moeite met haar directe en confronterende stijl. Haar aanpak zou te "westers" en contraproductief zijn volgens hen.

In 2009 maakte de wereld kennis met haar activisme toen ze met een groep jonge Marokkanen tijdens de ramadan in het openbaar een picknick wilde houden. Tijdens de vastenmaand is het in Marokko officieel verboden om in het openbaar te eten of te drinken. Hiermee wilden zij ruimte opeisen voor atheïsme in Marokko.

In 2012 zorgde ze er in samenwerking met de Nederlandse vrouwenorganisatie Women on Waves voor dat de abortusboot koers zette naar Marokko. Door ingrijpen van de overheid kwam het schip nooit aan in het Noord-Afrikaanse land. Toch was het Lachgar op deze manier gelukt om het algehele verbod op abortus in Marokko aan de kaak te stellen.

In de afgelopen jaren voerde Lachgar met het collectief CAPP (Collectief voor Afschaffing van Porno en Prostitutie) actie tegen prostitutie en de porno-industrie. Zij hebben als standpunt dat prostitutie en de productie van porno in alle gevallen ontmenselijkend is voor vrouwen en moet worden tegengegaan. Ironisch genoeg zijn er veel conservatieve en streng religieuze Marokkanen het hiermee eens.

Voer voor discussie

Juist vanwege de confronterende stijl waren Lachgar en haar medestanders verbaasd over haar arrestatie op 10 augustus. Ze had immers wel vaker uitlatingen gedaan die voor veel Marokkanen schokkend zijn.

Op 31 juli mengde ze zich op platform X in een discussie over de vermeende opmars van de islam in Frankrijk door de oude foto te posten. Een week later brak er op internet pas een storm van verontwaardiging los. Op verschillende sociale media werd de Marokkaanse overheid opgeroepen om haar te arresteren. Ook ontving Lachgar diverse bedreigingen.

De rechtszaak en de veroordeling van Lachgar hebben in Marokko ook geleid tot een heropleving van de discussie over de vrijheid van meningsuiting. Hoewel dit recht is vastgelegd in de grondwet, blijkt het in de praktijk op gespannen voet te staan met de zedenwetten en de wetten over kritiek op de islam.

In beroep

Kort na de uitspraak heeft het advocatenteam van de activiste laten weten dat ze in hoger beroep gaat tegen de veroordeling. Het is nog niet bekend wanneer dit proces van start gaat.

Haar vrienden en familie maken zich zorgen over het feit dat ze voorlopig en misschien zelfs voor langere tijd opgesloten zal zitten. Lachgar heeft te kampen met complicaties na een eerdere kankerdiagnose.

Eggs are perhaps the most beloved staple of breakfast. However, they come with a flaw, they are incredibly messy to work with. Cracking in particular leaves egg on one’s hands …read more

Een straatje erbij werd geopperd als een van de oplossingen voor de woningnood. ABN AMRO ziet een variant erop: een laagje erbij. Optoppen, zoals dat heet, heeft volgens onderzoek van de bank veel potentie en die wordt bij lange na nog niet volledig benut.

Uit eerder onderzoek van Stec Groep bleek dat er door optoppen tot 2030 zeker 100.000 extra woningen bijgebouwd kunnen worden. 67.000 daarvan kunnen op complexen van woningcorporaties worden gebouwd.

Optoppen houdt in dat er een extra laag op een appartementencomplex wordt gezet. De nieuwe woningen worden vaak van tevoren al gebouwd in de fabriek en dan op het dak van het complex gehesen.

Volgens ABN AMRO kan dat vooral in de steden een oplossing zijn. "Daar waar een gebouw uit meerdere woonlagen staat, kan het", vertelt vastgoedspecialist Claire van Staaij. "In de Randstad heb je veel naoorlogse wijken waar complexen met platte daken staan, dat maakt het makkelijker om te toppen."

Unaniem besluit

Na de oorlog zijn veel van dezelfde types appartementencomplexen gebouwd, vertelt Bram Hertzberger van Creative City Solutions. "In die periode hadden ze minder inzicht in hoe zwaar zo'n constructie was. Ze hebben toen met flinke overcapaciteit gebouwd. De constructie werd extra stevig gemaakt en voor het optoppen kunnen we daar nu profijt van hebben."

Volgens Van Staaij wordt optoppen pas echt interessant als er 25 extra woningen kunnen worden gebouwd. "Door het concept door te ontwikkelen kun je het in de toekomst ook met minder extra woningen interessant maken", zegt ze. Zo kunnen projecten en woningen worden gestandaardiseerd, waardoor optoppen voor ontwikkelaars makkelijker wordt.

Om zo'n verbouwing te realiseren moeten ze wel de eigenaar overtuigen, vaak een woningcorporatie of een vereniging van eigenaren (vve). Een vve overtuigen kan best ingewikkeld zijn, want niemand staat te springen om zijn of haar woning te veranderen in een bouwplaats.

Daar komt nog bij dat zo'n ingrijpende verbouwing vaak door alle bewoners moet worden goedgekeurd.

"Ik heb van nog geen enkele vve gehoord: laten we vanuit maatschappelijk belang een extra verdieping erop zetten", vertelt Hesly Bentvelsen van De OpToppers, een projectontwikkelaar gespecialiseerd in het bouwen op daken. Daarom zetten ze in op verduurzaming, want dat kan voor vve's behoorlijk duur zijn.

Om de kosten te drukken kunnen vve's de winst uit het bouwen van extra appartementen gebruiken om het hele complex te verduurzamen. Ook zonder die financiële prikkel wordt optoppen en verduurzamen gecombineerd, zodat een complex niet twee keer in de steigers moet staan.

Parkeernorm

Er zijn ook andere hobbels. Zo staan gemeenten niet altijd te springen. Met name de parkeernorm in de buurt kan een obstakel zijn bij het krijgen van groen licht voor het plaatsen van nieuwe appartementen.

Als de gemeente vasthoudt aan de parkeernorm, moet de ontwikkelaar soms tot extra parkeerplaatsen zien te komen, maar bij bestaande gebouwen is dat vaak moeilijk. "Als je er 44 woningen bovenop zet, moet je gemiddeld 66 extra parkeerplaatsen realiseren", vertelt Van Staaij van ABN AMRO.

Ingrijpend project

Ondanks die hobbels zien ontwikkelaars veel potentie in het optoppen. "Je haalt echt je voordeel uit deze manier van bouwen", vertelt Hertzberger. Doordat de woningen van tevoren zijn gemaakt, duurt het bouwen op locatie vaak maar enkele maanden. "Het ingewikkeldst zijn vaak de aanpassingen aan het gebouw, zoals het doortrekken van een trappengang of ventilatie", aldus Bentvelsen.

Steven Wayenberg van Vereniging Eigen Huis noemt optoppen "een interessante kans". "Combineer je optoppen met verduurzaming, dan sla je twee vliegen in één klap: het gebouw is opgeknapt en toekomstbestendiger."

Tegelijkertijd gaat het om een ingrijpend project, aldus Wayenberg. "Dit regel je niet even met een paar vrijwilligers, daar zijn professionele partijen voor nodig. Ook het financiële risico mag niet eenzijdig bij de bewoners terechtkomen, want dan haakt iedereen snel af."

Het is nog onduidelijk of de embryowet wordt aangepast. Sommige partijen in de Tweede Kamer willen de wet wijzigen, om nieuw onderzoek met embryo's mogelijk te maken. Maar er is ook veel weerstand, van partijen die vrezen voor een glijdende schaal naar uitwassen als designerbaby's.

Nu mogen wetenschappers alleen onderzoek doen met embryo's die overblijven bij ivf-behandelingen. Die restembryo's zijn drie tot vijf dagen oud, en daarmee niet geschikt voor onderzoek naar wat er precies gebeurt in de eerste dagen na de bevruchting van een eicel door een zaadcel. En dat is nu juist onderzoek dat van belang is voor wensouders, bij wie het maar moeilijk of helemaal niet lukt om zwanger te worden, ook niet met ivf.

VVD en D66 willen het daarom mogelijk maken om embryo's puur voor onderzoek te kweken. "Slechts één op de vier ivf-behandelingen slaagt", zegt D66-Kamerlid Paternotte die de wetswijziging samen met zijn VVD-collega Bevers indiende. "Dat betekent voor vrouwen vaak eindeloze behandelingen. Dat moet echt beter, want dan blijven ook minder mensen ongewenst kinderloos."

Christelijke partijen

Dat het voor wensouders en mensen met erfelijke ziektes vaak een lijdensweg is, erkent iedereen in de Tweede Kamer. Toch hebben veel partijen twijfels bij de wetswijziging en zijn er ook regelrechte tegenstanders.

Van oudsher hebben de christelijke partijen grote moeite met onderzoek naar embryo's, omdat zij ook het prilste begin van het leven als beschermwaardig zien. "Wij willen het creëren van leven, om het daarna weer te vernietigen, niet verder mogelijk maken", zei ChristenUnie-leider Bikker in het debat.

Net als Bikker vreest NSC voor een hellend vlak. "Als je de deur opendoet, is de kans klein dat 'ie weer dichtgaat", zei Kamerlid Hertzberger. Zij vindt dat embryo's door deze wijziging gereduceerd worden tot voorwerpen van onderzoek of een grondstof. "Ik denk dat er donkere randjes zijn, en dat die best groot zijn."

'Goedbedoelde naïviteit'

Hertzberger sprak van "goedbedoelde naïviteit" in het voorstel. Als het doorgaat, gaat volgens haar de deur open naar nog verdergaande technieken, zoals het knutselen aan embryo's om aan bepaalde wensen van de ouders te voldoen, zoals uiterlijke kenmerken van hun kind. "Het voorportaal van designerbaby's ligt hier voor."

Andere partijen verweten NSC bangmakerij, en wezen erop dat dit voorstel daar helemaal niet over gaat. Het gaat volgens hen over een kleine verruiming, vooral om de kans van slagen bij een ivf-behandeling te vergroten.

Embryo's kweken voor onderzoek is nu nog verboden. Initiatiefnemer Paternotte begrijpt dat het opheffen van het verbod gevoelig ligt. Maar volgens hem zitten er voldoende waarborgen in zijn voorstel om te voorkomen dat een medisch-ethische grens wordt overschreden. Wetenschappers vragen ook al jaren om deze stap, zegt de D66'er.

Kamerlid Bevers van de VVD valt hem bij. "We hebben in Nederland juist heel strikte regels. Dit soort onderzoek wordt gecontroleerd door de overheid. Ik denk dat het mogelijk is om onder strenge voorwaarden dit mogelijk te maken."

Vrije kwestie

Of dat ook daadwerkelijk gaat gebeuren, is lang niet zeker. De voormalige coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB hebben dit soort medisch-ethische kwesties als 'vrije kwesties' bestempeld. Dat betekent dat Kamerleden hun geweten mogen volgen en zelf mogen bepalen of ze voor of tegen zijn.

Maar ook wanneer er over de wetswijziging gaat worden gestemd is nog niet duidelijk. Eerst moeten de initiatiefnemers en het kabinet nog reageren op de vragen uit de Tweede Kamer.

Een docent van circusschool Diedom in Utrecht heeft zich schuldig gemaakt aan seksueel grensoverschrijdend gedrag met minderjarigen "in de tienerleeftijd".

Dat meldt het bestuur van de circusschool in een mail aan de ouders van de leerlingen van de circusschool.

De school schakelde een extern onderzoeksbureau in nadat er meldingen van (oud)cursisten waren binnengekomen over grensoverschrijdend gedrag.

2010-2020

Uit de gesprekken met de melders en de docent zelf, blijkt dat de docent zich schuldig maakte aan seksueel grensoverschrijdend gedrag, schrijft het bestuur. "Dit heeft zich in ieder geval afgespeeld in de periode 2010-2020. Dit gedrag vond zowel tijdens als buiten de circuslessen van Diedom plaats."

De circusschool heeft aan de NOS bevestigd dat de man sinds december 2024 op non-actief is gesteld. Hoeveel meldingen er waren, wil het bestuur niet bekendmaken vanwege de vertrouwelijkheid van het rapport.

Volgens het bestuur gaat het niet alleen om "daadwerkelijk seksueel contact", maar ook om ongepaste opmerkingen, ongewenst aanraken en online contact via sociale media.

Cultuuronderzoek

Nadat de eerste meldingen waren binnengekomen, publiceerde Diedom een gedragscode van de circusschool. Daarin staat dat alle docenten in het bezit moeten zijn van een Verklaring Omtrent Gedrag. Ook is privécontact tussen docenten en cursisten niet toegestaan.

Over 2,5 week starten de nieuwe lessen bij de school. "Daar hebben we zin in, maar het is ook spannend voor de docenten", zegt bestuurslid Eefje Nienhuis. Dat komt omdat docenten altijd fysiek contact hebben met de cursisten. "Het gaat om een contactsport, waarbij je cursisten moet opvangen."

De school gaat daarom met de docenten in gesprek hoe ze met hun leerlingen hierover kunnen praten.

"We waren al bezig met een onderzoek onder de cursisten naar de sociale cultuur", zegt Nienhuis. "We hebben een externe vertrouwenspersoon aangesteld en een contactpersoon vanuit het bestuur om ervoor te zorgen dat iemand direct contact op kan nemen."

Steeds minder studenten lijken op zoek te zijn naar een kamer. Dat is het gevolg van het aanhoudende kamertekort. 44 procent van de studenten woont op kamers, terwijl 49 procent dat zou willen. Acht jaar geleden was 52 procent uitwonend en had 59 procent die wens.

Dat meldt Kences - het kenniscentrum voor studentenhuisvesting - in de nieuwe Landelijke Monitor Studentenhuisvesting. Het instituut concludeert dat studenten de hoop om een kamer te vinden opgeven.

Volgens directeur Jolan de Bie van Kences beperkt de kamernood de toegankelijkheid van het onderwijs. "Als je niet uit huis kunt, betekent dit in de regel langer reizen of een andere studie moeten kiezen omdat de reisafstand te groot is."

Thuiswoners missen veel

Daarnaast missen studenten die noodgedwongen bij hun ouders blijven wonen volgens haar een belangrijk deel van hun sociaal-emotionele ontwikkeling. "Ook kan de ervaring dat je (deels) buiten het studentenleven staat een gevoel van isolatie en een lager zelfbeeld geven", zegt De Bie. Het is moeilijker om een netwerk op te bouwen, wat later je kansen op de arbeidsmarkt kan beperken.

Het kamertekort werkt volgens De Bie ook remmend op het binnenhalen van internationaal talent, doordat de buurlanden vaak wel huisvesting kunnen garanderen. Dat verslechtert de Nederlandse concurrentiepositie.

Het afgenomen aanbod is de voornaamste oorzaak. Er zijn 5000 studentenkamers bijgebouwd, maar steeds meer particulieren verkopen hun studentenhuizen vanwege de nieuwe huurwet.

Er wonen nu 17.800 minder studenten in de particuliere sector dan vorig studiejaar. Het totale kameraanbod in de twintig studentensteden is naar schatting met 13.500 afgenomen tot 322.400.

Maatregelen

Het is inderdaad voor studenten steeds lastiger om aan een kamer te komen, zegt Maaike Krom van de studentenvakbond LSVb. "Er is steeds minder aanbod, de huren zijn gestegen en studenten verdienen minder. Zij kunnen weinig werken naast een voltijdstudie. Het welzijn gaat ook achteruit, omdat ze steeds bezig zijn met de financiële kant."

De politiek is nu echt aan zet om met een oplossing te komen, zegt de LSVb. Wat er nu gebeurt is dat het belang van winst maken groter is dan het bieden van woonruimte aan jonge mensen, aldus de vakbond.

De Bie van Kences zegt dat het toestaan van tijdelijke contracten voor studenten helpt om de verhuur te stimuleren. Ook roept ze gemeenten op om het woningdelen tot drie of vier personen makkelijker te maken door de vergunning af te schaffen. "De tijd van het overlastargument is wat mij betreft voorbij. We kampen in Nederland met een brede wooncrisis en woningdelen tot en met drie personen leidt niet tot extra overlast, mits er gestuurd wordt op doelgroepen."

Dat kan binnen de huidige wet- en regelgeving, zegt ze, en het maakt dat de bestaande kamervoorraad direct beter kan worden benut. Ook wordt het voor particuliere verhuurders weer aantrekkelijker om te beleggen in studentenhuisvesting, via het nieuwe puntenstelsel.

Cijfers vertekend

Het tekort is nu 21.000 kamers, maar in de praktijk is het hoger, doordat minder studenten zeggen op zoek te zijn naar een kamer. Ook is een aantal kamers niet beschikbaar doordat 57 procent van de afgestudeerde studenten er na een jaar nog woont. Ze kunnen niet doorstromen naar de woningmarkt. En mbo-studenten die het huis uit willen, zijn niet meegerekend.

Naar verwachting loopt het tekort de komende jaren nog verder op, naar 26.000 tot 63.200 in het collegejaar 2032-2033. Dat is meer dan eerder werd verwacht, vooral door de aanhoudende verkoop van studentenkamers door particulieren. Het tekort stijgt ondanks de inschatting dat het aantal studenten in de toekomst daalt.

Het geroofde Goudstikker-schilderij Damesportret van Giuseppe Vittore Ghislandi is overgedragen aan de Argentijnse justitie. Het Argentijnse OM liet het schilderij zien op een persconferentie.

Vanochtend werd duidelijk dat de familie Kadgien, die het werk na de Tweede Wereldoorlog meenam naar Argentinië, bereid is om het schilderij aan de Argentijnse autoriteiten te overhandigen.

Het olieverfschilderij was tot de Tweede Wereldoorlog in bezit van kunsthandel Goudstikker in Amsterdam.

De Joodse eigenaar, Jacques Goudstikker, sloeg tijdens de oorlog op de vlucht. Zijn collectie werd voor lage prijzen aan een nazi verkocht. Het portret van Ghislandi, uit de 17de eeuw, kwam in bezit van de nazi Friedrich Kadgien.

Het AD ontdekte vorige maand dat het schilderij op een foto stond van het te koop staande huis van Kadgien op een Argentijnse makelaarssite. De Argentijnse politie besloot daarop het huis in de kustplaats Mar del Plata tot twee keer toe te doorzoeken, maar het schilderij werd niet gevonden.

De foto van het schilderij boven een groene driezitsbank was ook in Argentinië groot nieuws. Het doek stond al tientallen jaren op een internationale opsporingslijst.

De familie Kadgien heeft het schilderij nu alsnog aan de autoriteiten overgedragen voor verder onderzoek. Volgens het AD heeft de familie bij de rechtbank een verzoek ingediend om het te mogen houden.

Het OM zegt te onderzoeken wie het eigendom van het eeuwenoude schilderij toekomt. Hoelang dat onderzoek gaat duren is nog niet bekend. De autoriteiten zeggen snel met meer informatie te komen.

A mule isn’t just a four-legged hybrid created of a union betwixt Donkey and Horse; in our circles, it’s much more likely to mean a testbed device you hang various …read more

"Natuurlijk hebben we fouten gemaakt." De Duitse Bondskanselier Merz zegt het meteen maar duidelijk in de eerste persconferentie van de regering na het zomerreces. Naast hem knikt Bärbel Bas, covoorzitter van coalitiegenoot SPD. De debatten gingen "te veel over elkaar en te weinig met elkaar", beaamt ze. "Daarmee houden we op."

De partijleiders willen hiermee duidelijk een streep zetten onder een zomer vol conflicten. De regering ging afgelopen mei met grote ambities van start. Stabiliteit in politiek Berlijn zou terugkeren, na jaren van bekvechtende coalitiepartijen in de stoplichtcoalitie van bondskanselier Scholz. Maar al direct leek de nieuwe regering die ruzietraditie voort te zetten.

De benoeming van rechters voor het constitutioneel hof liep spaak, nadat de CDU de SPD-kandidaat bij nader inzien toch niet steunde. Ook ging tot chagrijn van de SPD de beloofde daling van energierekeningen niet door. Het plan van de SPD-minister van Defensie voor een 'vrijwillige dienstplicht' werd bijna getorpedeerd door een CDU-minister, die het voorstel niet ver genoeg vond gaan.

Ruzie over verzorgingsstaat

De ruzie van deze week gaat over een groter dossier: de sociale lasten. Volgens Merz leeft Duitsland "al jaren boven zijn stand". Er gaat immers meer geld uit dan erbinnen komt. De begroting kent een gat van 30 miljard euro. Merz' voorstel: het Bürgergeld, een uitkering die 5,5 miljoen Duitsers ontvangen, met 10 procent verlagen. Dat zou vijf miljard per jaar opleveren.

De verantwoordelijk SPD-minister Bärbel Bas reageerde ontsteld. Dat de sociale lasten te hoog zouden zijn, noemde zij in goed Duits "bullshit". "Het ergert me enorm. De verzorgingsstaat wordt gewoon kapot gepraat." Wat de SPD treft, moet elders worden bezuinigd. Desnoods moeten de belastingen worden verhoogd.

Het conflict raakt de coalitiepartijen in de kern. De sociaaldemocratische SPD kan een uitkleding van de verzorgingsstaat niet accepteren. De conservatieve CDU heeft de achterban economische hervormingen beloofd. De grootste kostenpost, de sociale lasten, kan dan niet ontzien worden.

Een duidelijk compromis bleef vandaag nog uit. "We behouden de verzorgingsstaat", was de stelligste uitspraak die Merz deed. De coalitiepartijen zullen met elkaar om tafel gaan en hervormingen bespreken. Ergens in de komende maanden moet een plan volgen.

De agenda voor het najaar vult zich snel, want Merz kondigde meteen meerdere overleggen aan om de kwakkelende economie te stutten. Zo komt er een staaltop en een autotop, met vertegenwoordigers van die twee noodlijdende sectoren.

De hoop is dat wanneer de economie snel bijtrekt, bijvoorbeeld door belastingvoordelen, de staatskas daarvan profiteert en niet gesneden hoeft te worden in de sociale uitgaven. Vooralsnog krimpt de Duitse economie, vooral als gevolg van de Amerikaanse importheffingen. Voor 2026 rekenen denktanks wel op aanzienlijke groei van 1,5 procent.

Belangrijke verkiezingen

De strijdbijl tussen CDU en SPD is weer even begraven, net op tijd voor de eerste stembusgang sinds de regering is begonnen. Op 14 september kiezen de inwoners van Noordrijn-Westfalen, waar zowel Merz als Bas vandaan komt, nieuwe gemeenteraden en burgemeesters. De dichtstbevolkte deelstaat is voor zowel CDU als SPD een belangrijke machtsbasis. De verkiezingen daar gelden als ten belangrijke populariteitstest.

De regering kan tot nu toe op weinig waardering rekenen. Na vier maanden regeren is slechts 22 procent tevreden over de regering, blijkt uit een peiling van de ARD. De vorige regering kon na vier maanden nog op 47 procent goedkeuring rekenen. In de peilingen zakken CDU en SPD weg; de partijen op de flanken groeien juist.

"Na de zomerdepressie in de coalitie is het belangrijk kracht voor de herfst te vinden", zei CSU-leider Söder licht grappend. De coalitie heeft een 'herfst van hervormingen' aangekondigd. Wat die veranderingen precies zijn, blijft vooralsnog vaag. Ze hebben nog even, voordat de winter van de waarheid aanbreekt.

Nieuwsuur maakte vorige maand deze video over de start van Merz als bondskanselier:

Als president Trump een invasie doorzet, zal er Venezolaans, Caribisch en Zuid-Amerikaans bloed vloeien, zegt de Venezolaanse president Maduro. "Dit is de grootste bedreiging voor ons continent in de afgelopen honderd jaar. Een invasie zou uitmonden in een totale oorlog op het hele continent."

Vannacht beschoten Amerikaanse strijdkrachten een motorboot, die volgens Trump vermoedelijk was volgeladen met drugs. Er vielen elf doden.

De afgelopen weken liepen de spanningen hoog op, nadat de Amerikaanse militaire aanwezigheid in het Caribisch gebied was opgevoerd.

In de eerste honderd dagen van zijn tweede ambtstermijn ondertekende Trump een decreet waarmee acht criminele groeperingen uit Latijns-Amerika werden bestempeld als buitenlandse terroristische organisaties. Nu lijkt hij zijn pijlen te hebben gericht op Maduro.

Trump looft 50 miljoen dollar uit voor informatie die leidt tot Maduro's arrestatie. Maduro wordt beschuldigd van samenwerking met Tren de Aragua en het Mexicaanse Sinaloa-kartel, en zou aan het hoofd staan van 'El Cártel de los Soles' (Spaans voor 'het Kartel van de Zonnen'.

Dat kartel overspoelt volgens Trump de VS met dodelijke drugs om het land te destabiliseren.

Maduro ontkent het bestaan van het kartel. De Colombiaanse president Petro viel hem bij op X: "Het is een fictief excuus van extreemrechts om regeringen omver te werpen." Ook in de VS klinkt tegengeluid. De Amerikaanse National Intelligence Council schrijft bijvoorbeeld dat de bendes niet worden aangestuurd door Maduro.

In de regio staan linkse en rechtse regeringen lijnrecht tegenover elkaar. Landen met rechtse regeringen als Argentinië, Paraguay en Ecuador scharen zich achter Trumps beschuldiging.

Kartel of netwerk

Of het 'Kartel van de Zonnen' bestaat, hangt af van de definitie, zegt de Venezolaanse onderzoeksjournalist Ronna Rísquez. Zij doet onderzoek naar kartels en schreef een boek over Tren de Aragua.

Volgens Rísquez is het 'Kartel van de Zonnen' iets heel anders dan het Sinaloa-kartel of het Colombiaanse Medellín-kartel. Ze ziet het als een "netwerk van hoge militairen en regeringsfunctionarissen, die banden hebben met de internationale drugshandel en hiervan profiteren".

Latijns-Amerika-journalist en Venezuela-kenner Edwin Koopman beaamt dit. "Hooggeplaatste officieren en politici ontvangen steekpenningen om smokkelactiviteiten te beschermen." De VS ziet het als een piramide, met Maduro aan het hoofd. Dat klopt niet volgens Koopman. "Het is een systeem van contacten, niet één persoon is de baas."

Al in de jaren 90 werd gesproken over het Kartel van de Zonnen. De naam verwijst naar de zonvormige insignes die hooggeplaatste Venezolaanse militairen dragen. Zij zouden bij drugshandel betrokken zijn.

'Massamobilisatie'

De toenemende Amerikaanse druk geeft Maduro ruimte de repressie op te voeren. Hij roept mensen op zich in te schrijven voor de strijdkrachten. Hij zou 4,5 miljoen militieleden willen klaarstomen. Venezuela had in 2024 26,5 miljoen inwoners.

Het valt Rísquez op dat Maduro zichzelf als slachtoffer neerzet om de bevolking achter zich te krijgen tegen een externe vijand. Hij riep afgelopen weken op "het vaderland te steunen" in "de strijd tegen het Amerikaans imperialisme".

Venezolanen melden zich niet massaal voor het leger, zegt Rísquez. "Vanwege de onderdrukking hebben sommigen geen keuze, ze zijn bang om te verliezen wat ze nog hebben". Veel Venezolanen zijn afhankelijk van gesubsidieerde voedselhulp en uitkeringen. Ook dreigen ze hun baan te verliezen als ze niet meewerken.

Latijns-Amerika correspondent Nina Jurna:

"Hoewel Trump de pijlen nu direct heeft gericht op Maduro, doet de VS nog steeds zaken met Venezuela. Vlak voordat de prijs op 'Maduro's hoofd' werd verdubbeld naar vijftig miljoen dollar was er nog een gevangenendeal. Venezolaanse migranten die vast waren gezet in de beruchte CECOT-gevangenis in El Salvador keerden terug en in ruil daarvoor werden tien Amerikanen vrijgelaten.

Dan is er nog de samenwerking met het Amerikaanse olieconcern Chevron. Venezuela heeft de grootste aantoonbare oliereserves ter wereld. Chevron verlengde onlangs de samenwerking met het Venezolaanse staatsbedrijf PDVSA.

Eerder was die juist stopgezet vanwege Amerikaanse sancties. Chevron mag van de VS doorgaan met de olie-export, wat ook dollarinkomsten voor de staatkas van Maduro betekent. Trumps speciale gezant ging persoonlijk langs bij Maduro om de samenwerking bij het terugsturen van Venezolaanse migranten te bevestigen. Sindsdien landen er deportatievluchten vanuit de VS met teruggestuurde migranten."

Rísquez denkt niet dat Trump Venezuela wil binnenvallen, maar Maduro wel probeert te verzwakken. "De constante druk kan Maduro in het nauw drijven, totdat bijvoorbeeld iemand binnen zijn eigen kring hem verraadt."

This week Jonathan and Randal talk Flutter and Dart! Is Google killing Flutter? What’s the challenge Randal sees in training new senior developers, and what’s the solution? Listen to find …read more

In de Portugese hoofdstad Lissabon is een van de oude iconische kabeltrams ontspoord en tegen een gebouw gebotst. Volgens de politie zijn er zeker vijftien doden en 18 gewonden. Voor zover bekend verkeren vijf gewonden in kritieke toestand.

De nationaliteit van de gewonden en omgekomen mensen is nog niet bekend, maar zeker is dat er buitenlanders bij zitten. Het is nog onduidelijk of er Nederlanders zijn betrokken bij het ongeluk, laat het ministerie van Buitenlandse Zaken weten.

Het ongeluk gebeurde kort na 19.00 uur Nederlandse tijd. Kort daarna meldden Portugese media zeker drie dodelijke slachtoffers. In de loop van de avond werd officieel bekendgemaakt dat het dodental veel hoger is. Inmiddels zijn alle beknelde mensen uit de tram gehaald.

Veertig inzittenden

Er wordt onderzocht wat het ongeluk heeft veroorzaakt. De tram zat vol toen het voertuig met hoge snelheid tegen een gebouw aanreed: er zaten zo'n veertig mensen in het voertuig.

Op beelden is te zien dat de volledige tram is gekanteld en dat de ravage groot is:

De plek van het ongeluk is afgezet door de politie voor onderzoek. Volgens RTP wordt morgenochtend begonnen met het verzamelen van bewijsmateriaal. Dat gebeurt niet vanavond vanwege een personeelsgebrek, aldus de instantie die dit soort onderzoeken uitvoert.

Hulpdiensten waren massaal uitgerukt voor het ongeluk. Een groep artsen die vrij was, is spontaan naar de plek van het ongeluk gekomen om te helpen, schrijft nieuwssite Espresso. Een van de lichtgewonden is een jongen van 3 jaar oud.

Dag van nationale rouw

De Portugese regering heeft een dag van nationale rouw afgekondigd. President Marcelo Rebelo de Sousa condoleert de nabestaanden.

De gele 'funiculaire' is erg populair onder toeristen. De zogenoemde Glória-kabelbaan brengt passagiers een steile heuvel in de stad op en af. De kabeltram dateert uit 1885.

Portugal trekt jaarlijks honderdduizenden Nederlandse toeristen. Volgens het CBS waren het er in 2023 ruim 600.000. Het is nog onbekend of er Nederlanders betrokken zijn bij het ongeluk in Lissabon.

Correspondent Spanje en Portugal Edwin Winkels:

"Het is een beroemd trammetje, dat enorm steil naar boven en beneden gaat. Het gaat om twee trammen die aan elkaar vastzitten met een kabel en eentje is er losgeraakt. Op de lijn zit een lichte bocht en daar is het voertuig van de rails gevlogen tegen een gebouw aan.

De tram is volledig verwoest. Normaal gesproken is de tram heel erg langzaam, omdat het zo steil is. Als de tram losraakt, is er geen enkele controle meer.

De oorzaak is nog onduidelijk. De tramlijn krijgt elke vier jaar een grondige controle en elke twee jaar zijn er reparaties uitgevoerd, zo heeft de burgemeester gezegd. Toch is er iets misgegaan."