Aggregator

Voorzitter Colombiaanse voetbalbond weer vrij na arrestatie bij finale Copa América

2 months ago

De voorzitter van de Colombiaanse voetbalbond Ramón Jesurún is weer vrij. Hij mag zijn proces in vrijheid afwachten na het betalen van een borgsom. Jesurún werd zondagavond opgepakt na de finale van de Copa América tussen Argentinië en Colombia.

De voorzitter ging na de finale op de vuist met beveiligers die hem en zijn zoon niet het veld op lieten. "Op deze badge staat 'volledige toegang' en een beveiliger negeerde dat", zei Jesurún, wijzend naar de badge in zijn handen, in een video van nieuwszender Telemundo na zijn vrijlating.

Ook de zoon van Jesurún is weer vrijgelaten. Er zijn volgens de krant El Tiempo borgsommen betaald tussen de 2000 en 5000 dollar.

Onrustig

De finale van de Copa América werd in Miami gespeeld tussen Argentinië en Colombia. Argentinië won uiteindelijk met 1-0, na een doelpunt diep in de verlenging.

Al voor aanvang van de wedstrijd was het onrustig. Colombiaanse fans probeerden zonder kaartje het stadion binnen te komen. Op het moment dat de wedstrijd had moeten beginnen waren er nog 30.000 fans met een kaartje buiten het stadion.

De wedstrijd begon daardoor een uur en 20 minuten later. In totaal werden rond het duel 27 mensen opgepakt.

Duitse regering verbiedt tijdschrift Compact, 'spreekbuis extreemrechts'

2 months ago

De Duitse regering heeft het tijdschrift Compact verboden. Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken gaat het blad in tegen de grondwet. Minister Nancy Faeser noemt Compact "een centrale spreekbuis van de rechts-extremistische scene". Vanochtend zijn er invallen gedaan in verband met het verbod.

"Dit tijdschrift zet aan tot onuitsprekelijke haat tegen Joden, tegen mensen met een migratieachtergrond en tegen onze parlementaire democratie", zegt Faeser in een verklaring. De Duitse inlichtingendienst bestempelde Compact in 2022 al als een antidemocratisch medium.

Maandelijks blad

Compact is een magazine dat maandelijks wordt uitgegeven, met een oplage van zo'n 40.000 exemplaren. Daarnaast is het blad ook online actief met een videokanaal en heeft het een webshop met boeken, cd's, dvd's en merchandise zoals kleding, posters en stickers.

Het blad verspreidt volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken onder meer antisemitische inhoud, bijvoorbeeld complottheorieën over een almachtige Joodse financiële elite. Volgens het ministerie zet het blad ook bepaalde etnische groepen, met name die van Arabische afkomst, weg als tweederangsburgers.

"Ons signaal is heel duidelijk: we zullen niet toestaan dat etnische definities definiëren wie tot Duitsland behoort en wie niet", zegt binnenlandminister Faeser. "Onze rechtsstaat beschermt iedereen die vijandig wordt bejegend vanwege geloof, afkomst, huidskleur of vanwege een democratische opstelling."

Compact is opgericht door Jürgen Elsässer, "een rechtsextremist", in de ogen van minister Faeser. Zelf rekent Elsässer zich tot een stroming die hij "nieuw rechts" noemt. De denkbeelden van Compact komen vaak overeen met die van de politieke partij Alternative für Deutschland (AfD).

Met het verbod zijn er vanochtend ook invallen gedaan in de deelstaten Brandenburg, Hessen, Saksen en Saksen-Anhalt. Het gaat om panden van Compact en de woningen van sleutelfiguren, zoals het management en belangrijke aandeelhouders. Daarbij zijn documenten en ander materiaal in beslag genomen dat als bewijs kan dienen.

Afslankmiddel Wegovy nog niet vergoed door onzekerheid over gezondheidsvoordelen

2 months ago

Het afslankmiddel Wegovy wordt voorlopig niet vergoed. In een advies aan minister Agema van Volksgezondheid schrijft Zorginstituut Nederland dat het op dit moment "niet maatschappelijk te verantwoorden is". Farmaceut Novo Nordisk heeft vorig jaar zomer een verzoek om toelating tot de basisverzekering gedaan.

Voor diabetespatiënten is al een middel op de markt met dezelfde werkzame stof, semaglutide, onder de merknaam Ozempic. Het Zorginstituut ziet echter dat er wereldwijd een tekort is aan semaglutide. Voor diabetespatiënten is die stof van belang omdat die de bloedsuikerspiegel verlaagt.

Semaglutide remt het hongergevoel. Het Zorginstituut, dat toeziet op de kwaliteit en betaalbaarheid van de zorg, acht het medicijn bewezen effectief, maar het is nog onduidelijk wat de effecten zijn op de lange termijn.

Ook is er vrees voor een stormloop op het middel, wat ertoe kan leiden dat het een flinke hap neemt uit het zorgbudget. Het Zorginstituut schat dat de kosten kunnen oplopen tot zo'n 60 miljoen euro per jaar. In het slechtste en meest onwaarschijnlijke scenario kan dat zelfs oplopen tot 1,3 miljard euro per jaar.

Wereldwijd veel vraag naar semaglutide

Gemiddeld valt de meerderheid van de gebruikers van deze medicatie zo'n 5 procent af. 30 procent van de gebruikers valt 10 procent af. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) waarschuwde vorig jaar het medicijn niet te gebruiken zonder toezicht van een arts.

Toch is er al enkele jaren een run op het medicijn, sinds bekend werd dat het helpt om af te vallen. Hierdoor is Ozempic al bijna niet meer verkrijgbaar. Het Zorginstituut wil nu scherp bepalen welke mensen het meeste baat hebben bij het geneesmiddel om zo de onzekerheid over de kosten weg te nemen.

Groeiend obesitasprobleem

"Gaan we een mogelijk hele grote groep mensen in Nederland levenslang dure medicatie geven, terwijl we nog veel niet weten over gepast gebruik van dit middel?", zegt Sjaak Wijma van het Zorginstituut. Volgen de bestuursvoorzitter kan de oplossing van het groeiende obesitasprobleem in Nederland niet alleen bij de zorg liggen.

Het Zorginstituut roept dan ook de politiek op om een breder debat te voeren over de maatschappelijke aanpak van overgewicht en de preventie daarvan. "Noodzakelijke maatregelen om de samenleving gezonder te maken blijven nu uit", zegt Wijma.

Eerder kregen andere afslankmiddelen, zoals Saxenda en Mysimba, wel groen licht van het Zorginstituut.

Energiebedrijven beginnen campagne: gebruik opgewekte zonnestroom meer zelf

2 months ago

Energiebedrijven willen klanten stimuleren om opgewekte zonnestroom veel meer zelf te gebruiken. De bedrijven gaan om die reden elektrische boilers, batterijen en timers voor huishoudelijke apparaten aan de man brengen.

Nu krijgen zonnepanelenbezitters nog betaald voor geleverde stroom, tegelijk betalen ze voor elektriciteit die ze afnemen. Het nieuwe kabinet heeft aangekondigd dat deze zogenoemde salderingsregeling in 2027 verdwijnt.

Salderen houdt in dat huishoudens de energie die ze in een jaar aan het net leveren mogen aftrekken van de energie die ze afnemen, maar dat leidt tot extra kosten voor energiemaatschappijen. Als gebruikers hun eigen stroom meteen gebruiken, is dat voor hen dus voordeliger.

Wat de stroom die vanaf 2027 wordt geleverd nog opbrengt is onduidelijk, maar het zal veel minder zijn dan nu. Dat betekent niet dat zonnepanelen geen rendement meer hebben, maar wel dat zelfopgewekte stroom beter benut moet worden.

Gedragsoffensief

De energiebedrijven willen met hun campagne het gedrag van klanten met zonnepanelen ingrijpend veranderen. Nu maakt het voor hen financieel niets uit om overdag veel elektriciteit te produceren en weinig te gebruiken, om vervolgens juist veel elektriciteit te gebruiken op momenten dat de zonnepanelen niets meer produceren, bijvoorbeeld vanaf het einde van de middag en in de avond.

Na afschaffing van de salderingsregeling gaat deze manier van elektriciteitsgebruik bezitters van zonnepanelen geld kosten.

Niet iedereen laat zich afschrikken door de afschaffing van de salderingsregeling, zoals de familie van Dictus Benedictus in Drachten. Hij liet 22 zonnepanelen op zijn nieuwe huis leggen.

Als de zon volop schijnt, moeten volgens energiebedrijven daarom de wasmachine en de vaatwasser aan. Mensen met een elektrische auto zouden die - indien mogelijk - thuis moeten opladen op momenten dat zonnepanelen op piekvermogen draaien.

Elektrische boilers kunnen de overtollige stroom gebruiken voor het verwarmen van water waarmee in de avond en ochtend wordt gedoucht. Met een flinke investering zou er ook een thuisbatterij kunnen worden aangeschaft, om daarin stroom op te slaan.

Proef thuisbatterij

Eneco start een proef waarmee bezitters van zo'n thuisbatterij zelfs helpen bij het balanceren van het elektriciteitsnet. Het energiebedrijf kan dan tegen een kleine vergoeding aan de klant die batterij aansturen.

Essent blijft klanten stimuleren om zonnepanelen te kopen, maar de elektriciteit zoveel mogelijk zelf te gebruiken.

Vattenfall begint vandaag een campagne voor het gebruik van een elektrische boiler op zonnestroom. "Ik ken geen eenvoudiger manier om een significant deel van je zonnestroom zelf te gebruiken", zegt Wouter Wolfswinkel, innovatiemanager bij Vattenfall.

"Een gemiddelde woning met tien panelen op het dak kan ongeveer de helft van de opgewekte stroom gebruiken in de vorm van warm water." Dat is volgens Wolfswinkel aantrekkelijk, omdat er dan geen gas meer gebruikt hoeft te worden voor warm douchewater.

Nederland is wereldkampioen zonnepanelen: geen ander land heeft er per inwoner zoveel. Begin dit jaar had iets meer dan een derde van de huizen zonnepanelen op het dak. Over twee jaar zal zo'n driekwart van de geschikte huizen zonnepanelen hebben, is de verwachting.

Toch vlakt de toename van het aantal zonnepanelen af op dit moment, onder meer vanwege de aangekondigde afschaffing van de salderingsregeling.

Minder bedrijven

Het aantal bedrijven dat zich bezighoudt met zonnepanelen steeg afgelopen jaren explosief naar 3285 begin dit jaar. In het tweede kwartaal daalde dit aantal voor het eerst, naar 3228, blijkt uit cijfers van de Kamer van Koophandel.

Techniek Nederland wijt dit aan het "jojobeleid van de politiek". De brancheorganisatie van installatiebedrijven vreest meer faillissementen vanwege het verdwijnen van de vaste vergoeding voor de levering van stroom.

Zonnepanelen zorgen nu regelmatig voor een piek aan duurzame stroom rond het middaguur, maar dat is niet het moment waarop huishoudens de meeste stroom verbruiken. Steeds vaker leidt dit tot negatieve elektriciteitsprijzen.

De huidige salderingsregeling dwingt het energiebedrijf een ruime vergoeding te geven voor stroom die op dat moment niets waard is. De kosten hiervan worden verdeeld over alle klanten, ook die zonder zonnepanelen.

Nieuwe regels kabinet

Om klanten zonder panelen financieel te beschermen, zijn energiebedrijven klanten met panelen extra gaan belasten. Dat leidde tot consternatie in de Tweede Kamer. De verwachting is dat het nieuwe kabinet daarom niet alleen de salderingsregeling afschaft, maar ook nieuwe spelregels opstelt voor de vergoeding van het leveren van elektriciteit aan het net.

Hoe die er precies uit gaan zien, wordt op zijn vroegst in september duidelijk als het kabinet met de uitgewerkte plannen komt.

Huren in vrije sector in een jaar met bijna 10 procent gestegen

2 months ago

De huren in de vrije sector waren in het tweede kwartaal van dit jaar gemiddeld 9,9 procent hoger dan een jaar eerder. Dat meldt woningzoeksite Pararius.

Gemiddeld wordt er 18,79 euro per vierkante meter betaald. Omgerekend naar een woning van 75 vierkante meter is dat 1409 euro per maand. Het gaat hierbij om de huur voor nieuwe huurders.

Voor zittende huurders is de jaarlijkse huurverhoging aan regels gebonden. Volgens Pararius onderstrepen de stijgende huren "de aanhoudende druk op de Nederlandse huurmarkt, aangedreven door een beperkt aanbod en een sterke vraag".

Amsterdam blijft de duurste huurstad, met een vierkantemeterprijs van 27,57 euro. Voor een appartement van 75 m2 is dat omgerekend 2068 euro. De prijzen in Amsterdam zijn wel minder hard gestegen dan landelijk gezien, met 3,8 procent op jaarbasis.

Ook in Utrecht stijgen de huren met een percentage van 2,1 procent minder hard. In Rotterdam en Den Haag stijgen de huren met zo'n 8 procent. Eindhoven kent als enige van de vijf grote steden een daling van de huren, met 1,7 procent.

In het tweede kwartaal van dit jaar kwamen er via Pararius 14.673 woningen beschikbaar voor nieuwe huurders. Dat is bijna een derde minder dan een jaar eerder. "Steeds meer particuliere beleggers kiezen om hun vrijgekomen huurwoningen te verkopen in plaats van weer te verhuren", aldus de woningzoeksite.

Maximumhuren en vaste contracten

Particuliere verhuurders zeggen hun woningen te verkopen, omdat verhuren minder loont. Al in 2023 werd de vermogensbelasting op verhuurde woningen van particulieren flink verhoogd en sinds 1 juli is de markt sterk gereguleerd.

Voor veel woningen in de vrije sector geldt nu een maximale huur op basis van een puntensysteem. Daarnaast zijn vaste huurcontracten nu weer de norm.

Afgelopen kwartaal was het laatste kwartaal waarin die nieuwe huurregels nog niet golden. De komende kwartalen moet blijken wat het effect wordt van het instellen van de maximumhuren en vaste contracten.

Wekdienst 16/7: Start Nijmeegse Vierdaagse • Hoger beroep chauffeur die motoragent doodreed

2 months ago

Goedemorgen! Tienduizenden mensen beginnen vandaag aan de Nijmeegse Vierdaagse. In Den Haag dient het hoger beroep tegen vrachtwagenchauffeur Willem M.

Eerst het weer: de zon breekt af en toe door en vooral vanmiddag zijn er geregeld buien. Lokaal komt ook onweer voor. De temperatuur ligt tussen de 18 en 21 graden en er waait een stevige zuidwestenwind.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. En hier zie je waar wordt gewerkt aan het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Donald Trump is voor het eerst voor het publiek verschenen sinds de aanslag in Pennsylvania. Hij maakte zijn opwachting op de eerste dag van de Republikeinse conventie in Milwaukee.

Trump kwam binnengelopen met een verband om zijn rechteroor. Hij raakte daaraan afgelopen weekend gewond bij een aanslag in Pennsylvania. De oud-president werd in de zaal uitvoerig toegejuicht door zijn partijgenoten, terwijl zanger Lee Greenwood God Bless the USA zong. Trump balde opnieuw zijn vuisten, zoals hij ook deed toen hij na de aanslag werd weggevoerd door zijn beveiligers.

Ander nieuws uit de nacht En dan nog even dit:

Bij de Nijmeegse Vierdaagse lopen steeds meer vrouwen 50 kilometer per dag, terwijl deze afstand alleen verplicht is voor mannen tussen de 18 en 50 jaar. Standaard lopen vrouwen tussen de 16 en 60 jaar 40 kilometer per dag bij het wandelevenement dat vandaag begint.

Afgelopen tien jaar deden er steeds tussen de 15.000 en 19.000 vrouwen mee aan de Vierdaagse, militairen niet meegerekend. In 2014 meldde 6 procent van de vrouwen die meededen zich voor de 50 kilometer. Sindsdien steeg het percentage vrijwel ieder jaar geleidelijk, tot vorig jaar ongeveer 9 procent. Ook dit jaar ligt het rond de 9 procent, verwacht de organisatie.

Een van die vrouwen die meedoen aan de 50 kilometer is Agnes Boom (52) uit Hoogblokland, een dorp vlak bij Gorinchem. "Ik heb al twee keer de 40 gelopen en zocht een extra uitdaging."

Ook Janna ter Horst (21) uit Nijmegen loopt de 50. "Het wordt sowieso zwaar, of ik nu 40 of 50 loop", zegt ze. "Ik ben fit en heb net zulke lange benen als veel mannen. Waarom zou ik het dan niet kunnen?"

Fijne dag!

Trump maakt met verband op oor opwachting op Republikeinse conventie

2 months ago

Donald Trump is voor het eerst voor het publiek verschenen sinds de aanslag in Pennsylvania. Hij maakte zijn opwachting tijdens de eerste dag van de Republikeinse conventie in Milwaukee.

Trump kwam binnengelopen met een verband om zijn oor. Hij raakte gewond aan zijn rechteroor bij de aanslag in Pennsylvania. De oud-president werd in de zaal uitvoerig toegejuicht door zijn partijgenoten terwijl zanger Lee Greenwood God Bless the USA zong. Trump balde opnieuw zijn vuisten, zoals hij ook deed toen hij na de aanslag werd weggevoerd door zijn beveiligers.

Toen Trump binnenliep klonk er applaus:

Het publiek scandeerde onder meer "We love Trump" en "Fight, fight, fight". Trump kwam niet het podium op, maar ging naast zijn gisteren gekozen running mate J.D. Vance in het publiek zitten. Ook onder anderen zijn zoon Donald Trump junior en voormalige Fox News-presentator Tucker Carlson zaten bij hem in de buurt.

Nadat de eerste dag van de bijeenkomst officieel was afgesloten, liep Trump onder zware beveiliging langs een deel van het publiek en schudde hij de hand van een aantal aanhangers.

Donderdag zal hij het publiek op de conventie toespreken en zijn nominatie als presidentskandidaat aanvaarden. Trump werd gisteren officieel genomineerd als presidentskandidaat voor de Republikeinen.

Meer vrouwen lopen 50 km bij Vierdaagse: 'Heb net zulke lange benen als mannen'

2 months ago

Bij de Nijmeegse Vierdaagse lopen steeds meer vrouwen 50 kilometer per dag, terwijl deze afstand alleen verplicht is voor mannen tussen de 18 en 50 jaar. Standaard lopen vrouwen tussen de 16 en 60 jaar 40 kilometer per dag bij het wandelevenement dat vandaag begint.

Afgelopen tien jaar deden er steeds tussen de 15.000 en 19.000 vrouwen mee aan de Vierdaagse, militairen niet meegerekend. In 2014 was het aantal aanmeldingen voor de 50 kilometer 6 procent van alle vrouwelijke aanmeldingen. Sindsdien steeg het percentage vrijwel ieder jaar geleidelijk, tot vorig jaar ongeveer 9 procent. Ook dit jaar ligt het rond de 9 procent, verwacht de organisatie.

Een van die vrouwen die meedoet aan de 50 kilometer is Agnes Boom (52) uit Hoogblokland, een dorp vlak bij Gorinchem. "Ik heb al twee keer de 40 gelopen en zocht een extra uitdaging." Ook Janna ter Horst (21) uit Nijmegen loopt de 50. "Het wordt sowieso zwaar, of ik nu 40 of 50 loop", zegt ze. "Ik ben fit en heb net zulke lange benen als veel mannen. Waarom zou ik het dan niet kunnen?"

De Vierdaagse ontstond in 1909 als een militaire mars voor mannen. In 1913 liep voor het eerst een vrouw mee en in de jaren 20 waren dat er al een stuk meer. Ze moesten destijds nog wel dezelfde afstand afleggen als mannen. In 1932 besloot de organisatie dat vrouwen maximaal 40 kilometer mochten lopen. Later werd de 50 kilometer voor vrouwen weer opengesteld, als optie.

Dat er aparte afstanden zijn voor mannen en vrouwen komt voort uit het idee "dat vrouwen niet gemaakt zijn voor zware activiteiten", zegt sportsocioloog Agnes Elling van het Mulier Instituut.

"Maar het is al heel lang bekend dat dat nergens op gestoeld is", zegt Elling. Volgens haar kunnen vrouwen prima langere afstanden afleggen. Ze doen er meestal alleen langer over, omdat ze minder spiermassa hebben en kleiner zijn.

Dat mannen bij de Vierdaagse verplicht verder moeten lopen dan vrouwen, vindt Elling onzin. "Er zijn heel veel vrouwen die 50 kilometer goed aankunnen, en heel veel mannen voor wie 40 kilometer meer dan genoeg is."

Afhaken vrouwen

Hoogleraar fysiologie Maria Hopman van het Radboudumc is het daar niet mee eens. Zij onderzocht in 2019 in opdracht van Stichting De 4Daagse hoe mannen en vrouwen het wandelevenement ervaren. De organisatie overwoog toen namelijk om 50 kilometer ook voor vrouwen verplicht te stellen.

Hopman en collega-onderzoekers vergeleken hartslag, lichaamstemperatuur en vochtbalans tussen vrouwen op de 40 kilometer en mannen op de 50 kilometer. "We zagen in al die waardes dat vrouwen die 40 kilometer lopen het zwaarder hebben dan mannen die 50 lopen."

Hopman: "Op basis daarvan hebben we geadviseerd om 50 kilometer niet verplicht te stellen voor vrouwen". Het was volgens haar aannemelijk dat veel vrouwelijke deelnemers dan zouden afhaken. "Natuurlijk zijn er vrouwen met aanleg voor veel duurvermogen, en die mogen ook de 50 kilometer lopen."

Met een startschot en confettikanon ging de Vierdaagse vanochtend in alle vroegte van start:

Sportsocioloog Elling is ook geen voorstander van een verplichting voor vrouwen om 50 kilometer te wandelen. Ze zou het veel logischer vinden als iedereen zelf mag kiezen aan welke afstand hij of zij meedoet, zoals ook bij de meeste hardloopwedstrijden gebruikelijk is.

Ook deelnemer Janna ter Horst zou het eerlijk vinden als iedereen zelf een afstand mag kiezen. "Niet voor alle mannen is 50 haalbaar." Haar collegaloper Agnes Boom zou het goed vinden als de 50 kilometer voor mannen wordt losgelaten en 40 kilometer de afstand wordt voor vrouwen én mannen. "Als je direct 50 kilometer moet lopen is dat veel, ook voor mannen."

De organisatie wil voorlopig vasthouden aan de afstanden zoals ze nu bestaan "op basis van de traditie én de koninklijk erkende onderscheiding die aan de prestatie verbonden is", zegt woordvoerder Babs Rijke. "De regels en afstanden zijn al zoveel jaren gelijk. Het is van belang dat de medaille daarin dezelfde waarde blijft behouden, voor eenzelfde verrichte prestatie."

Maar Ter Horst vindt dat de Vierdaagse niet voelt als een wedstrijd. "Er is geen ranking. En ik voel me met 50 kilometer ook niet meer dan iemand die 40 loopt. De Vierdaagse is sowieso een takke-eind."

Voorzitter Colombiaanse voetbalbond en zoon opgepakt bij finale Copa América

2 months ago

De voorzitter van de Colombiaanse voetbalbond en zijn zoon zijn gisteren na de finale van de Copa América in Miami gearresteerd. Ramón Jesurún en zijn zoon Ramón Jamil Jesurún worden ervan verdacht geweld te hebben gebruikt tegen officials in het stadion.

Het tweetal is volgens de Colobiaanse krant El Tiempo gearresteerd omdat zij op de vuist gingen met beveiligers die familieleden van vader en zoon Jesúrun niet het veld op lieten na de wedstrijd.

Op deze beelden is de vechtpartij te zien:

De finale van de Copa América ging tussen Argentinië en Colombia en werd in Miami gespeeld. Argentinië won met 1-0 na een doelpunt in de extra tijd. Na afloop was de Colombiaanse bondsvoorzitter niet aanwezig bij de prijsuitreiking.

Volgens Miami Herald staat op het arrestatiebevel van de bondsvoorzitter dat hij bij het verlaten van het stadion een beveiliger bij de keel heeft gegrepen, hem tegen de grond heeft geduwd en hem heeft geslagen.

27 arrestaties

In totaal werden rond de wedstrijd 27 arrestaties verricht. Voor aanvang van de wedstrijd ontstond er chaos rond het Hard Rock-stadion, waar de wedstrijd werd gespeeld.

Colombiaanse fans probeerden zonder kaartje het stadion binnen te komen en op het moment dat de wedstrijd had moeten beginnen waren er nog dertigduizend fans met kaartje buiten het stadion. De politie herstelde de orde, maar de wedstrijd begon daardoor wel 1 uur en 20 minuten later.

Fans probeerden onder meer via luchtkanalen het stadion binnen te komen:

Op de organisatie van de Copa America is veel kritiek van onder meer voetballers en bondscoaches. De kwaliteit van de grasmatten in de stadions laat te wensen over en er wordt geklaagd dat er gebrekkige beveiliging is.

Na de halve finale tussen Colombia en Uruguay in het Amerikaanse Charlotte (1-0 winst voor Colombia) raakten enkele spelers slaags met fans. Ook op het veld zochten spelers en staf de confrontatie op.

Biden: geen spijt van harde taal over Trump, wel van 'bullseye'-opmerking

2 months ago

Joe Biden heeft geen spijt van de manier waarop hij in het verleden over Donald Trump gepraat heeft in het openbaar. Wel vindt hij dat hij vorige week tijdens een telefoontje met geldschieters niet had moeten zeggen dat het tijd was "om Trump in het vizier te krijgen" (It's time to put Trump in the bullseye).

"Het was een fout om dat woord (bullseye, red.) te gebruiken", zei Biden in een interview met NBC News. Ik bedoelde ermee dat ik mij op hem wilde focussen. Dat ik wilde focussen op wat hij aan het doen was, op zijn beleid, op het aantal leugens dat hij tijdens het debat uitte."

Kritiek op retoriek

De bullseye-opmerking, die Biden vijf dagen voor de aanslag op Trump maakte, leidde tot kritiek van een groep Republikeinen. Zij achten Biden en de Democraten medeschuldig aan de aanslag. Huis van Afgevaardigden-lid Mike Collins zei nadat hij hoorde over de opmerking van Biden dat de president "de orders heeft gegeven".

Ook sommige andere Republikeinen, onder wie de uiterst conservatieve Marjorie Taylor Greene en Lauren Boebert, vielen de president aan op zijn opmerking. Hoewel Biden dus erkent dat die opmerking niet handig was, wil hij niets weten van de suggestie dat hij zich verder in onnodige opruiende taal heeft uitgelaten over Trump.

Bedreiging

Biden stelde in het interview met NBC dat het noodzakelijk is om Trump te karakteriseren als "een bedreiging voor de democratie" vanwege Trumps eigen retoriek. "Ik ben niet de man die zei 'ik wil een dictator zijn op de eerste dag'. Ik ben niet de man die de uitkomst van de verkiezingen weigerde te accepteren."

"Hoe praat je over de bedreiging van de democratie die echt is wanneer een president (Trump, red.) dingen zegt die hij zegt?" vroeg de president zich in het interview af. "Ga je dan gewoon niets zeggen omdat het iemand zou kunnen ophitsen?"

'Oververhit'

De woorden van Biden komen een dag nadat hij in een videotoespraak juist opriep tot "minder verhitte retoriek" bij zowel Republikeinen als Democraten.

"De politieke retoriek in dit land is oververhit geraakt. Het is tijd om af te koelen. We hebben allemaal de verantwoordelijkheid om dat te doen", zei hij in die toespraak.

Wetenschappers ontdekken grot op de maan, mogelijk uitvalsbasis voor mensen

2 months ago

Op de maan is voor het eerst een grot ontdekt. Dat zeggen Italiaanse en Amerikaanse wetenschappers na analyse van oude radarbeelden van de maan.

De ingang van de grot ligt op meer dan honderd meter diepte, onderin een diepe kuil. Maansatelliet Lunar Reconnaissance Orbiter heeft de grotopening al in 2010 opgemerkt, zo blijkt nu, door met een radar schuin in de kuil te kijken.

Volgens het team van wetenschappers, onder leiding van Leonardo Carrer en Lorenzo Bruzzone van de Universiteit van Trento, kan de grot als uitvalsbasis dienen voor astronauten bij toekomstige maanmissies. Ze vermoeden dat de maan nog honderden van deze grotten telt.

In het wetenschappelijke tijdschrift Nature Astronomy schrijven de ontdekkers dat de grot, die zo'n veertig meter breed en tientallen meters lang wordt geschat, vermoedelijk ontstond door de ineenstorting van een lavatunnel.

"Maangrotten zijn al meer dan vijftig jaar een mysterie. Het was dus spannend om eindelijk het bestaan ervan te kunnen bewijzen", schrijven de twee onderzoekers in een e-mail aan persbureau AP.

Astronauten op de maan

De grot ligt niet ver van de plek waar de Amerikaanse astronauten Neil Armstrong en Buzz Aldrin op 20 juli 1969 als eersten voet op de maan zetten.

Astronauten kunnen bij toekomstige maanmissies de grot gebruiken om een langdurig verblijf op de maan mogelijk te maken. Zo beschermt een maangrot de mens tegen schadelijke straling, extreme temperatuurverschillen en kleine meteorietinslagen, schrijven de wetenschappers.

De eerste Britse astronaut die naar de ruimte ging, Helen Sharman, zegt tegen de Britse omroep BBC dat astronauten over zo'n twintig tot dertig jaar in maanputten kunnen schuilen, maar dat ze vanwege de diepte van de grot mogelijk jetpacks of een lift nodig hebben om eruit te komen.

Stuk rustiger in IJmuiden, veiligheidsmaatregelen na drugsgeweld stoppen

2 months ago

Er komt na zes maanden een eind aan maatregelen tegen drugsgeweld in IJmuiden. Het extra cameratoezicht is opgeheven en binnenkort is er ook geen veiligheidsrisicogebied meer. Dat heeft burgemeester Frank Dales van de gemeente Velsen, waar IJmuiden onder valt, bekendgemaakt.

Volgens de politie is er momenteel geen directe dreiging van nieuwe, ernstige geweldsincidenten. "Hoewel het nog steeds onrustig is binnen de IJmuidense drugswereld, is het in stand houden van het veiligheidsrisicogebied en cameratoezicht naar mijn oordeel niet langer noodzakelijk en proportioneel om de openbare orde en veiligheid te handhaven", aldus Dales.

De veiligheidsmaatregelen werden afgelopen januari ingevoerd vanwege het toegenomen drugsgeweld in de stad. In de maanden daarvoor waren er tientallen geweldsincidenten met vuurwapens of explosieven.

Een groot deel van de havenplaats werd bestempeld als veiligheidsrisicogebied, wat inhoudt dat agenten onder meer preventief mogen fouilleren. Op 1 augustus loopt de maatregel af. Het cameratoezicht stopt vandaag.

Wapens

De afgelopen zes maanden heeft de politie tijdens preventieve fouilleeracties 453 mensen en 283 voertuigen gecontroleerd, meldt omroep NH. In totaal werden dertien wapens en andere gevaarlijke voorwerpen in beslag genomen.

"Het is nu al een hele tijd rustig gebleven. Er zijn ook mensen opgepakt, die worden voorgeleid aan de rechter. Dus het is, om het zo te zeggen, wat schoner op straat", zegt Dales. "Mocht de situatie zich zo wijzigen dat opnieuw maatregelen nodig zijn om de openbare orde en veiligheid te beschermen, dan neem ik die."

Trump kiest voormalig criticus J.D. Vance als running mate

2 months ago

De Republikeinse presidentskandidaat Donald Trump heeft J.D. Vance aangewezen als zijn running mate. Daarmee is de 39-jarige Vance ook de kandidaat voor het vicepresidentschap.

"Na lang wikken en wegen heb ik besloten dat de persoon die het beste de positie van vicepresident kan innemen, senator J.D. Vance is", schrijft Trump op zijn eigen socialemediaplatform Truth Social.

Binnen een uur na plaatsing van dat bericht werd Trump op het Republikeinse partijcongres in Milwaukee officieel genomineerd als presidentskandidaat voor de Republikeinen.

Rust Belt

James David (J.D.) Vance is senator namens Ohio en diende voorheen in het leger. In die rol werd hij uitgezonden naar Irak. Vance werd aanvankelijk bekend als schrijver van het boek Hillbilly Elegy, waarin hij beschrijft hoe hij opgroeide in een arm stadje in Ohio, waar de witte arbeidersklasse zich vergeten voelt.

Ohio ligt in de zogenoemde Rust Belt: de oude industriegebieden in het noordoosten van het land. Tijdens de vorige verkiezingen gingen veel stemmen in de verarmde streek naar Trump. Met Vance als running mate hoopt Trump die kiezers opnieuw voor zich te winnen.

Zo kondigde Trump zijn running mate aan op Truth Social:

De relatief onervaren Vance zit een kleine twee jaar in de Senaat, waar hij een duidelijk conservatief geluid laat horen. Zo steunde hij een voorstel voor een nationaal abortusverbod. Ook diende hij een wetsvoorstel in om diversiteitsprogramma's bij de overheid af te schaffen.

Daarnaast sprak Vance zich uit tegen Amerikaanse inmenging in buitenlandse conflicten. Hij is vasthoudend in zijn verzet tegen hulp aan Oekraïne.

Kritiek op Trumps beleid

In het begin van zijn politieke carrière was Vance erg kritisch over Trump en zijn beleid. Hij noemde Trump 'ongeschikt' voor het presidentschap en suggereerde dat hij de 'Amerikaanse Hitler' kon zijn. Bij de verkiezingen van 2016, die werden gewonnen door Trump, stemde Vance niet op hem.

Inmiddels is de ambitieuze Vance 180 graden gedraaid in zijn opvatting. Hij geldt nu als een van Trumps trouwste aanhangers. Naar eigen zeggen had hij niet door wat voor "doeltreffende leider" Trump is. Vance heeft intussen ook een goede band opgebouwd met Trumps zoon, Donald Trump Jr.

Vlak na de moordaanslag op Trump op zaterdag was Vance een van de Republikeinen die meteen de Democraten de schuld gaven. Op X schreef hij dat de campagne van Biden Trump afschilderde als een "autoritaire fascist die ten koste van alles gestopt moet worden", en dat die retoriek "rechtstreeks" had geleid tot de moordpoging op Trump.

De benoeming van Vance als running mate van Trump komt op een moment dat prominenten binnen de Democratische Partij zich openlijk afvragen of Joe Biden wel de geschikte presidentskandidaat voor hun partij is.

De onrust ontstond na het eerste presidentiële debat eind juni, dat zichtbaar moeizaam verliep voor Biden. De president kwam geregeld niet uit zijn woorden en was soms onverstaanbaar. Over ruim een maand houden de Democraten hun partijcongres in Chicago.

Met zwaarste bommen poogde Israël in humanitaire zone Hamas-kopstuk te doden

2 months ago

"Ik zat veilig in mijn tent en ineens stortten de tenten en gebouwen om me heen in." De Gazaanse Salah Qudwa spreekt met nieuwszender Al Jazeera, kort na de Israëlische aanval op het tentenkamp al-Mawasi afgelopen zaterdag.

"Het bombardement ging door, dus ik begon te rennen. Alle straten om me heen werden geraakt. Ik zag overal lichamen." Qudwa zit op de grond tijdens het interview. Hij is omringd door puin. Achter hem staat een auto onder een dikke laag stof van de ingestorte gebouwen.

Het ooggetuigenverslag van Qudwa geeft een idee van de verwoesting die werd aangericht met de aanval op al-Mawasi, een zogenoemde humanitaire zone die beschermd is door het internationaal recht. Bij het bombardement kwamen volgens het Gazaanse ministerie van Volksgezondheid, dat onder controle staat van Hamas, zeker negentig mensen om het leven.

Volgens Israël waren Hamas-kopstukken Mohammed Deif en Rafa Salama doel van de aanval. Israël claimde gisteren dat Salama is omgekomen en zegt nog onzeker te zijn over het lot van Deif. Hamas zegt dat beide mannen nog leven. Onafhankelijke bevestiging ontbreekt voor de claims van zowel het Israëlische leger als die van Hamas.

Israël maakte bij de luchtaanval naar eigen zeggen gebruik van vijf Amerikaanse precisiebommen. Het gaat om MK-84-bommen, die zo'n 900 kilo per stuk wegen. "Deze bommen vallen onder de zwaarste wapens in de reguliere westerse arsenalen", zegt Mark Cancian van de Amerikaanse denktank Center for Strategic and International Studies.

De bommen, die kraters van 15 meter breed en 11 meter diep slaan in de grond, zijn tot op honderden meters afstand van de inslag nog dodelijk. "Dit toont aan dat Israël hoogstwaarschijnlijk niet precies wist waar Mohammed Deif was. Als ze dat hadden geweten, hadden ze een kleinere bom gebruikt", zegt Cancian.

De MK-84-bommen zijn zogenoemde 'domme', ongeleide bommen. Aan deze bommen worden geleidingskits met GPS vastgemaakt, waardoor de bommen volgens Israël precisiebommen worden en dus veel nauwkeuriger kunnen worden gebruikt.

"Volgens Israël blijft de collateral damage (nevenschade, red.) daardoor beperkt", zegt Shaan Shaikh, militair analist van het Center for Strategic and International Studies, en gespecialiseerd in raketverdediging. "Maar ongeacht de geleidingskits: als je een bom van 2000 pond laat vallen in een dichtbevolkt gebied, zal je een groot aantal burgers doden."

Eerder gebruikte Israël de bommen volgens Cancian om Hamas-militanten in tunnels onder Gaza te raken. Volgens defensiespecialist Peter Wijninga van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies is dat logisch.

"Deze bommen zijn ontwikkeld tijdens de Vietnamoorlog om de tunnelcomplexen van de Vietcong te raken. Ze kunnen tot diep in de grond doordringen en zijn daarom ook geschikt om de tunnelcomplexen van Hamas te raken", legt Wijninga uit.

Er is na de aanval van zaterdag niets gezegd over het raken van Hamastunnels.

De MK-84-bommen komen uit de Verenigde Staten. In mei, tijdens het Israëlische offensief in de Gazaanse stad Rafah, besloot de VS de bommen niet langer aan Israël te leveren. Dat deed Amerika naar eigen zeggen uit angst dat de bommen ingezet zouden worden in dichtbevolkt gebied, zoals afgelopen zaterdag dus gebeurde.

"Het is symboolpolitiek", zegt Erwin van Veen, Midden-Oostendeskundige van denktank Clingendael. "Israël heeft die zware bommen niet nodig in een gebied als Gaza. Het niet leveren van die bommen door de VS heeft dus ook weinig impact."

Daarnaast betekent de stop op leveringen niet dat Israël geen MK-84-bommen meer heeft: vóór de stop had de VS al zo'n 14.000 MK-84-bommen geleverd, meldt persbureau Reuters.

Van Veen verwacht daarnaast niet dat de aanval op al-Mawasi invloed zal hebben op het beleid van de VS. "Er zijn al zoveel incidenten geweest, en de VS laat dat gebeuren. Dan kun je hier en daar wel een levering stilleggen, maar dat maakt geen verschil. Deze aanval past bij het bredere plaatje dat Israël probeert zoveel mogelijk van Gaza met de grond gelijk te maken in haar jacht op Hamas."

Volgens Aaron David Miller, voormalig Amerikaans topdiplomaat en vredesonderhandelaar, is er nog een reden dat deze aanval niets zal veranderen. Volgens hem ziet de Amerikaanse regering het Rafah-offensief als iets heel anders dan datgene wat er zaterdag gebeurde.

"De VS denkt dat zij in het geval Rafah een signaal heeft afgegeven aan Israël en dat die operatie daardoor anders is verlopen. Daar heeft een losse aanval op twee Hamas-kopstukken niets mee te maken."

Oekraïne: laatste Russische patrouilleschip heeft Krim verlaten

2 months ago

Oekraïne beweert dat het laatste Russische patrouilleschip bij de Krim is weggevaren. De claim is nog niet onafhankelijk geverifieerd. Wel is bekend dat de Russische marine zware verliezen lijdt in de Zwarte Zee rond het bezette schiereiland.

Op satellietfoto's van gisteren is te zien dat er toen minstens nog vijf schepen, waarvan er op basis van de vorm en locatie waarschijnlijk meerdere van de Russische marine waren, aangemeerd lagen bij Sevastopol. Die havenstad op de Krim is de thuisbasis van de Zwarte Zeevloot van Rusland.

'Onthoud deze dag'

De Oekraïense marine stelt vandaag dat alle patrouilleschepen zijn vertrokken. "Onthoud deze dag", zegt marinewoordvoerder Dmytro Pletentsjoek triomfantelijk op sociale media. Hij suggereert dat de Russische schepen naar een andere basis zijn gevaren.

Eerder was op luchtfoto's al te zien dat Rusland een deel van zijn vloot van de Krim naar het oosten, naar Novorossiejsk had verplaatst. In oktober lagen er volgens CNN ruim tien marineschepen bij deze basis in Zuidwest-Rusland. Inmiddels is dat opgelopen tot zeker 25 schepen, blijkt uit gisteren online gedeelde satellietbeelden.

Dit alles maakt de Oekraïense bewering aannemelijk, maar het is nog te vroeg om te zeggen of het klopt dat alle patrouilleschepen zijn vertrokken. Ook is onduidelijk of hiermee alle Russische schepen weg zijn, of bijvoorbeeld alleen van een bepaald type. Vanuit Moskou is niet op het nieuws gereageerd.

In theorie is het mogelijk dat Russische oorlogsschepen snel terugkeren, maar waarschijnlijk is dat niet omdat het Kremlin daarmee verdere verliezen zou riskeren. Vrijwel dagelijks valt het Oekraïense leger de door Rusland bezette Krim aan. Vooral de marinebasis in Sevastopol is doelwit van drones en raketten. Daarbij is grote schade aangericht en zijn meerdere fregatten, oorlogsschepen en onderzeeërs getroffen.

Ruim 20 schepen vernietigd

Het Oekraïense leger beweert dat het ongeveer een derde van de Russische Zwarte Zeevloot heeft vernietigd. Dat zou zijn gebeurd met 27 voltreffers. Daarvan zijn er zeker 22 onafhankelijk bevestigd via openbare bronnen, zoals sociale media en luchtfoto's.

Kyiv zet de militaire successen op de Zwarte Zee graag internationaal in de schijnwerpers. Aan het front op de grond is de situatie voor het Oekraïense leger minder gunstig. In de regio Donetsk wint Rusland nog steeds terrein, weliswaar tegen een hoge menselijke prijs. Oekraïne heeft internationaal weer volop toevoer van wapens en munitie, maar kampt met een groot tekort aan manschappen.

Europese Commissie boycot Orbán om zelfverklaarde vredesmissie

2 months ago

De Europese Commissie stuurt geen Eurocommissarissen meer naar bijeenkomsten voor EU-ministers die Hongarije organiseert. Voortaan gaan er alleen nog ambtenaren naar Boedapest. Volgens een woordvoerder van de Europese Commissie heeft voorzitter Ursula von der Leyen dit besloten "in het licht van recente ontwikkelingen".

Het is een duidelijke reactie op de zelfverklaarde "vredesmissie" van de Hongaarse premier Viktor Orbán.

Die bezocht de afgelopen weken onder anderen de Russische president Poetin en de Chinese president Xi. Dat was tegen het zere been van de EU. Sinds 1 juli is de Hongaarse premier tijdelijk voorzitter van de Europese Unie. Met zijn bezoeken wekte hij de indruk namens de EU te spreken.

Maar de voorzitter, die elk half jaar rouleert, heeft geen bevoegdheden om te spreken over het buitenlands beleid. Daar gaat buitenlandchef Josep Borrell over. Vooral het bezoek van Orbán aan Moskou wekte woede. De Europese Unie onderhoudt geen diplomatieke contacten met de Russische president sinds de inval in Oekraïne, bijna 2,5 jaar geleden. Ook nam de EU veertien sanctiepakketten aan tegen Rusland.

Volgens Orbán zelf ging hij als premier van Hongarije op bezoek, en niet als voorzitter van de EU. Maar met die uitleg namen meerdere landen geen genoegen. Eerder besloten de Baltische staten (Estland, Letland en Litouwen), Polen, Zweden en Finland uit protest al geen ministers, maar ambtenaren te sturen naar de informele bijeenkomsten die Hongarije organiseert. Ze gaan wel naar de formele ministerraden in Brussel, waar over wetsvoorstellen van de Commissie wordt gestemd.

Nu volgt dus de Europese Commissie. Het betekent niet dat de Europese besluitvorming over wetsvoorstellen stil komt te leggen, maar mogelijk wel dat die moeilijker wordt. In Europa doet de Commissie voorstellen, waarover de ministerraden (met vakministers uit de deelstaten) en het Europees Parlement gezamenlijk beslissen.

Een eerder gepland bezoek van alle Eurocommissarissen aan Boedapest is ook afgezegd. Zo'n bijeenkomst is gebruikelijk als een land voorzitter is van de EU.

Premier Schoof wil per gelegenheid bekijken of Nederland EU-vergaderingen gaat boycotten. Dat wordt volgens hem van geval tot geval bekeken. "Bilateraal kan elk land doen wat het wil", zegt hij. PVV-leider Wilders is bevriend met Viktor Orbán.

BMW's van uitgebrande Fremantle Highway mogen niet worden verkocht

2 months ago

De Rotterdamse ondernemers die 260 BMW's hadden opgekocht van het vorig jaar uitgebrande vrachtschip Fremantle Highway, mogen deze niet doorverkopen. De handelaren verloren een kort geding tegen de Duitse autofabrikant, die de verkoop tegenhoudt.

Het gaat om auto's die na de brand via via in handen kwamen van de Rotterdamse autohandelaren en bedrijven. Ze betaalden 5,1 miljoen euro voor de ongebruikte auto's op het zwaar beschadigde schip. BMW liet beslag leggen op de voertuigen uit zorgen om de veiligheid.

De rechter oordeelt nu dat de beslaglegging terecht was. BMW kan de veiligheid van de auto's niet garanderen, omdat die door de brand te zwaar zouden zijn aangetast. De advocaat van de ondernemers ging daar op de zitting tegenin. "Er zat alleen roet op de auto's", zei hij volgens RTV Noord.

Als compromis stelden de ondernemers nog voor om de auto's alleen buiten Europa te verkopen, omdat de kwaliteitsstandaarden daar minder hoog zijn. De rechter wees dit voorstel af.

De ondernemers moeten een boete van 250.000 euro betalen voor iedere BMW van de Fremantle Highway als ze die toch verkopen. De boete kan oplopen tot maximaal 50 miljoen euro, schrijft de omroep.

Hevige regenval teistert oosten van Afghanistan, zeker 35 doden

2 months ago

Bij hevige regenval in Afghanistan zijn in de oostelijke provincie Nangarhar zeker 35 doden gevallen. Dat meldt een woordvoerder van de Taliban, die in Afghanistan de macht hebben. Ook zouden er meer dan 200 gewonden zijn.

Op verschillende plekken in de provincie zijn huizen verwoest en is ook landbouwgrond onbruikbaar geworden, zegt een lokale functionaris.

Vijf leden van één familie kwamen om toen het dak van hun huis instortte. Vier andere familieleden raakten gewond.

Onder de doden zouden vrouwen en kinderen zijn. Tientallen burgers hebben in het ziekenhuis bloed gedoneerd om zo de gewonden te helpen.

Bij overstromingen in het noorden van Afghanistan kwamen in mei nog 300 mensen om het leven. Ook werden duizenden huizen verwoest.

Na aanslag moeten Democraten andere toon kiezen in campagne: 'Woorden wegen'

2 months ago

De aanslag op de Amerikaanse oud-president Trump van afgelopen weekend brengt de Democraten in een lastig parket in aanloop naar de presidentsverkiezingen in november. Dat stellen Amerikanist en campagne-expert Bianca Pander, en Claes de Vreese, hoogleraar politieke communicatie aan de Universiteit van Amsterdam.

Kort na de aanslag besloot de Democratische president Biden al om zijn campagne-activiteiten stil te leggen. Morgen zal hij de campagne hervatten, maar dan krijgt hij volgens De Vreese te maken met "een moeilijke balans".

De Democraten zijn volgens De Vreese en Pander gedwongen om een andere toon aan te slaan. "Tot nu toe was hun boodschap: 'We moeten Trump koste wat kost stoppen, Trump is het grote gevaar voor de democratie.'"

Maar het is volgens Pander ingewikkeld geworden om die boodschap nog te verkondigen. De Democraten zullen er volgens haar voor waken dat er iets in hun verhaal zit dat Republikeinen kan bevestigen in hun opvatting dat de de kogel 'van links' kwam.

De-escaleren of niet?

De Democraten zullen hun woorden veel meer wegen, denkt Pander. Ze zullen zich mogelijk minder richten op de persoon Trump, en meer op zijn gedachtegoed. "Want Trump zegt nu eenmaal dingen die de democratie bedreigen."

Wat betreft de Republikeinen is het volgens Pander en De Vreese nog even afwachten welke positie zij innemen in de campagnestrijd. Daarvoor is het partijcongres van de Republikeinen - dat vandaag begint in Milwaukee - volgens hen bepalend.

"Het kan zijn dat de Republikeinen oproepen tot nationale eenheid en de-escalatie", zegt De Vreese. "Of ze geven politieke lading aan de aanslag, en gebruiken deze om de polarisatie extra aan te wakkeren."

Naar links wijzen

Tot nu toe houdt Trump zich op de vlakte. Andere Republikeinen gaven wel de schuld aan de Democraten voor de aanslag. Zo schreef J.D. Vance, die maandag door Trump werd aangewezen als zijn running mate, op X: "De Biden-campagne heeft Donald Trump altijd afgeschilderd als een autocratische fascist die ten koste van alles moet worden gestopt. Die retoriek heeft direct tot deze aanslagpoging geleid."

Ook lid van het Huis van Afgevaardigden Lauren Boebert gaf de schuld aan Biden, zegt Pander. De tendens om naar links te wijzen, heeft volgens haar veel weg van de tendens na de moord op Pim Fortuyn in 2002. "Toen was de toon ook gelijk: de kogel kwam van links, links had gedemoniseerd." En ook toen was het volgens Pander voor linkse partijen moeilijk om positie te bepalen.

Over het motief van Trump-schutter Thomas Matthew Crooks is nog veel onduidelijk. Volgens de FBI lijkt het erop dat hij alleen handelde en hij zou geen geschiedenis hebben van psychische problemen. Op sociale media zouden ook weinig sporen te vinden zijn over wat hem heeft bewogen.

Bekend is wel dat hij in 2021 geld doneerde aan een Democratische fondsenwerver, maar hij stond ingeschreven als Republikein. Dat laatste is volgens Pander en De Vreese een kleine meevaller voor de Democraten. "Daardoor kun je niet helemaal zeggen dat de kogel van links kwam", zegt Pander.

Invloed op opkomst

De aanslag zal de Trump-achterban waarschijnlijk extra motiveren om naar de stembus te gaan, denkt Pander. Dat is slecht nieuws voor de Democraten, want er was al veel discussie over de geschiktheid van Biden als kandidaat voor de presidentsverkiezingen.

En opkomst is cruciaal bij de Amerikaanse verkiezingen, zegt ze. "De Democraten zullen een strategie moeten verzinnen hoe ze zo veel mogelijk progressieve kiezers naar de stembus krijgen, want ze hebben nu elke stem nodig."

Ook De Vreese denkt dat de aanslag "enthousiasmerend werkt voor de Trump-aanhang". "Maar 5 november is nog heel ver weg. Ik geloof niet dat de verkiezingen al beslecht zijn."

President Biden roept in een toespraak op tot eenheid: