In de pracht en praal van Blenheim Palace in het Engelse graafschap Oxfordshire komen vandaag de leiders uit tientallen Europese landen bijeen. Het paleis is vernoemd naar de Slag bij Blenheim en was een geschenk aan de hertog van Marlborough voor zijn rol in de heroïsche overwinning in 1704 op Frankrijk en Beieren in de Spaanse Successieoorlog.
Nu is het statige paleis het toneel van de European Political Community, een internationale top die juist bedoeld is om de banden met Frankrijk en andere Europese landen aan te halen. Gastheer is de kersverse premier Keir Starmer.
De European Political Community (EPC) is het geesteskind van de Franse president Macron na de Russische invasie in Oekraïne in 2022. De gedachte was om samenwerking tussen álle Europese landen te versterken met het oog op de militaire dreiging uit het oosten, ook met naties die geen lid zijn van de Europese Unie. Rusland en Belarus zijn uitgesloten van de top.
De EPC was ook nadrukkelijk bedoeld om een brug te slaan met de Britten, die nog altijd een van de belangrijkste krijgsmachten hebben in Europa. De relatie tussen Brussel en Londen was danig bekoeld geraakt na de Britse uittreding uit de Europese Unie, maar de oorlog in Oekraïne heeft de Europese landen weer dichter bij elkaar gebracht.
De top wordt twee keer per jaar gehouden en roteert afwisselend tussen een EU-land en een niet-EU-land. De laatste top was begin dit jaar in Spanje. Die wordt beschouwd als een mislukking omdat de deelnemende landen nauwelijks vooruitgang boekten op het gebied van veiligheid, energie en immigratie. Na onderling geruzie besloten de Spaanse gastheren zelfs de afsluitende persconferentie af te blazen.
Het besluit om de EPC in het Verenigd Koninkrijk te organiseren kwam nog van de voormalig Britse premier Liz Truss, die slechts 49 dagen regeerde. Haar opvolger, Rishi Sunak, zat duidelijk in de maag met de top. Hij was nooit overtuigd van het nut van de EPC en was bang dat de top niets meer zou zijn dan de zoveelste praatclub. Bovendien had hij wel wat anders aan zijn hoofd met de Britse parlementsverkiezingen in aantocht.
Sunak treuzelde maandenlang met het vaststellen van een datum voor de top, tot woede van de Fransen. De Britse premier overwoog zelfs om zich helemaal terug te trekken als gastheer en het stokje over te dragen aan een ander land. Na diplomatieke druk van de Franse regering besloten de Britten alsnog de EPC door te laten gaan deze zomer.
Voor zijn opvolger Starmer, die begin deze maand een monsteroverwinning haalde bij de Lagerhuisverkiezingen, is het een uitgelezen kans op de reset-knop te drukken en de banden weer aan te halen met Europa. In het verkiezingsmanifest van Labour beloofde Starmer dat het VK weer "een leidende natie in Europa" zou worden en hij stelde "een verbeterde en ambitieuze relatie met onze Europese partners" in het vooruitzicht.
Immigratie en OekraïneMaar wat betekent dit concreet? Drie onderwerpen staan hoog op de agenda in Blenheim. Allereerst de steun aan Oekraïne. President Zelensky is aanwezig en ongetwijfeld zullen sommige Europese landen tijdens de top nieuwe hulppakketten aan Kyiv bekendmaken.
Het tweede belangrijke onderwerp was ook een prioriteit van de voorgaande Conservatieve regering: immigratie. Starmer wil een oplossing vinden voor de duizenden migranten die elk jaar de gevaarlijke oversteek maken over het Kanaal. Starmers voorganger Sunak wilde dat Frankrijk de bootmigranten zou terugnemen, maar Parijs heeft tot nu toe geweigerd. De hoop is dat met een nieuwe premier in Downing Street de Fransen nu wel bereid zijn tot een deal.
Ten derde zullen de Britten in de wandelgangen van de top ook werken aan bilaterale afspraken. Er is veel aandacht van Downing Street voor een sterkere relatie met Duitsland. In zijn eerste buitenlandse trip bezocht de kersverse minister van Buitenlandse Zaken, David Lammy, Berlijn. Londen maakt er geen geheim van dat het een veiligheids- en defensiepact wil sluiten met Duitsland.
Door het nemen van verschillende maatregelen is de diefstal bij Jumbo afgenomen. Dat meldt de supermarktketen bij de omzetcijfers over het eerste half jaar. De zogeheten 'derving' waar winkeldiefstal onder valt, is met ruim 30 procent gedaald.
Begin dit jaar maakte Jumbo bekend dat er in 2023 voor 100 miljoen euro werd gestolen, waarop het bedrijf maatregelen aankondigde. Zo kwamen er meer camera's en meer mensen om steekproeven uit te voeren.
Hiernaast laat de keten experimenten met aanvullende maatregelen tegen diefstal die dit voorjaar in verschillende winkels zijn gestart langer doorlopen. Welke dit precies zijn, meldt Jumbo niet, maar er liepen proeven met intensievere steekproeven, extra beveiligers, bon- en tassencontroles en software die met behulp van AI afwijkend gedrag van klanten moest gaan herkennen.
Het marktaandeel van Jumbo bleef het afgelopen halfjaar met 21 procent ongeveer gelijk. De omzet kwam uit op 6 miljard euro. Dat is 1 procent meer in vergelijking met een jaar geleden.
De A50 bij ter hoogte van Valburg is gisteravond enkele uren dichtgegaan, omdat er tientallen schapen op de weg liepen. Waar de dieren vandaan kwamen, is onduidelijk.
Weggebruikers die de schapen zagen lopen, sloegen rond 22.30 uur alarm. Twee rijstroken werden direct afgesloten voor het verkeer, zodat ongelukken konden worden voorkomen.
Automobilisten wisten de dieren te vangen en sloten de kudde in:
De politie was naar de A50 gekomen om de schapen in te sluiten, maar eenmaal daar bleek dat automobilisten dat al hadden gedaan. Agenten en medewerkers van Rijkswaterstaat namen het over en wisten de dieren bij elkaar te houden, meldt Omroep Gelderland.
Omdat de eigenaar van de schapen niet kwam opdagen, zijn de dieren volgens een 112-verslaggever tijdelijk elders ondergebracht. De A50 kon pas na uren weer volledig worden vrijgegeven.
Op de Republikeinse conventie in Milwaukee heeft J.D. Vance zijn nominatie als vicepresidentskandidaat van Donald Trump aanvaard. In zijn speech haalde hij uit naar president Biden. "Joe Biden is al mijn hele leven een politicus in Washington", zei de 39-jarige senator over de president van 81. "Een halve eeuw lang steunt hij elk initiatief om Amerika zwakker en armer te maken."
Vance, die pas twee jaar in de Senaat zit, ging in op zijn moeilijke jeugd in Ohio en het verdwijnen van veel industrie in die staat en andere plekken in de zogenoemde rust belt. Hij weet de teloorgang onder meer aan vrijhandelsakkoorden en de concurrentie van lagelonenlanden. "Om die plaatsen weer te laten bloeien, hebben we een leider nodig die de grote bedrijven niet in hun zak hebben, iemand die zich sterk maakt voor de Amerikaanse industrie." Hij beloofde het publiek nooit te zullen vergeten waar hij vandaan komt.
Ook verzette hij zich tegen de "groene oplichterij" van Biden en "de absurde woonkosten" waarmee veel Amerikanen te maken hebben. Verder verweet hij de Democraten de grens wagenwijd te hebben opengezet voor "miljoenen illegale immigranten".
De senator namens Ohio riep echter ook op tot eenheid en stelde dat onenigheid tussen Republikeinen en Democraten niet per se verkeerd is. "Soms weet ik hen te overtuigen, soms zij mij. Onze onenigheid maakt ons sterker. We willen een Amerika dat wordt geleid door een Republikeinse Partij die achter vrijheid van meningsuiting staat en het uitwisselen van ideeën."
Over zijn ideeën voor buitenlandbeleid liet hij weinig los, behalve dat wat hem betreft de VS alleen militairen de oorlog in zal sturen als het moet. Hij noemde de invasie van Irak in 2003, waartoe de Republikeinse president George W. Bush opdracht gaf, desastreus. "Maar als we toeslaan, slaan we ook hard toe."
Eerder deze week maakte Nieuwsuur dit portret van Vance:
Vance, die getrouwd is met een Indiaas-Amerikaanse, benadrukte dat nieuwkomers van oudsher welkom zijn in de VS, maar wel "op onze voorwaarden". "Ze verrijken ons volk, zoals mijn mooie vrouw."
Vandaag is de laatste dag van het Republikeinse partijcongres. Vanavond geeft Donald Trump er zijn eerste speech sinds de mislukte moordaanslag op zijn leven.
Goedemorgen! In Brussel stemt het nieuwe Europarlement over de herbenoeming van commissievoorzitter Ursula von der Leyen en de Amerikaanse oud-president Donald Trump geeft voor het eerst een speech sinds de mislukte aanslag op zijn leven.
We beginnen met het weer: na zonsopkomst zal de mist snel oplossen. Zon en hoge bewolking wisselen elkaar af. In de middag zijn er stapelwolken, waardoor de zon het wat moeilijker krijgt. Het blijft wel droog en de temperatuur komt met 23 tot 27 graden iets hoger uit dan gisteren.
Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. En hier zie je waar wordt gewerkt aan het spoor.
Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?De Amerikaanse president Biden heeft het coronavirus. Volgens zijn arts vertoont de president slechts milde symptomen van het virus. De 81-jarige Biden testte positief voorafgaand aan een speech in Las Vegas, waar hij werd verwacht op een conferentie van UnidosUS, een belangenorganisatie van de latinogemeenschap in de VS. Die toespraak is afgezegd. Biden krijgt een antiviraal medicijn en zal zich isoleren in zijn huis in Rehoboth Beach, Delaware. Tegen verslaggevers zei Biden dat hij zich goed voelt.
Bidens positieve test komt op een moment dat de druk vanuit zijn eigen partij verder toeneemt om uit de presidentsverkiezingen te stappen. Volgens ABC News hebben de Democratische leiders in het Huis van Afgevaardigden en de Senaat Biden opgeroepen om zijn herverkiezingscampagne op te schorten.
Ander nieuws uit de nacht En dan nog even dit:De dorpskerk in het Groningse Overschild is in zijn geheel 1,5 meter de lucht in getild en blijft de komende maanden 'zweven'. De kerk uit 1880 wordt in die periode versterkt vanwege aardbevingsschade. Het rijksmonument is vorige week eerst over de gehele breedte doorgezaagd. Deze week is het bovenste deel van de kerk opgetild om het herstel van de fundering makkelijker te maken. De bedoeling is om zo zoveel mogelijk van de buiten- en binnenkant van de kerk te behouden. De kerk komt vervolgens op flexibele dempers te staan, die schokken van aardbevingen kunnen opvangen.
Fijne dag!
In Kenia mag voorlopig niet geprotesteerd worden in het centrum van de hoofdstad Nairobi. Dat heeft de politie in het Afrikaanse land verordonneerd.
Het is al weken onrustig in Kenia vanwege grote anti-regeringsdemonstraties. Daarbij zijn tientallen mensen omgekomen. De rellen begonnen vanwege plannen om de belastingen te verhogen.
Om de gemoederen te bedaren schrapte president William Ruto die belastingverhoging, ontbond hij de regering en beloofde hij bezuinigingen op de overheid. De protesten gingen echter door, zij het op kleinere schaal dan voorheen. De demonstranten willen dat Ruto aftreedt. Inmiddels richten de protesten zich ook tegen corruptie en het politiegeweld tegen de betogers.
Criminele bendesDe Keniaanse politie zegt informatie te hebben dat criminele bendes de protesten misbruiken. Ze infiltreren in protestgroepen en creëren er chaos met geweld en plunderingen tot gevolg, schrijft de politie in een verklaring. Om dat te voorkomen zijn demonstraties in Nairobi voorlopig verboden.
Het verbod volgt op kleine demonstraties eerder deze week die op een grote politiemacht stuitten. De politie vuurde traangas af. Mensenrechtenorganisaties verwijten de politie buitensporig veel geweld te gebruiken tegen de demonstranten.
In Parijs heeft een auto het terras van een restaurant geramd. Daarbij is iemand om het leven gekomen en zijn zes mensen gewond geraakt. De politie gaat uit van een ongeluk, melden Franse media.
Volgens de politie reed de auto woensdagavond met hoge snelheid in op het terras van een restaurant aan de Avenue du Père Lachaise, niet ver van de bekende begraafplaats. De bestuurder sloeg op de vlucht, maar agenten konden hem later arresteren. Hij bleek onder invloed van alcohol te zijn. De bijrijder had eveneens gedronken en ook drugs gebruikt.
Van de gewonden zijn drie er ernstig aan toe, zegt de politie. Drie anderen hadden lichte verwondingen. Alle slachtoffers waren klanten van het restaurant. Zo'n twintig getuigen waren hevig geschrokken door het incident.
Auto op explosieven onderzochtDe bestuurder, een 24-jarige man uit de regio Parijs, wordt verdacht van doodslag en mishandeling. Volgens justitie is een ongeluk de meest waarschijnlijke verklaring, meldt nieuwszender France Info. De anti-terreurafdeling van het parket is niet betrokken bij het onderzoek.
Vlak voor de start van de Olympische Spelen zijn de autoriteiten in Parijs extra alert vanwege het risico op aanslagen. De politie en het leger zijn massaal in de stad aanwezig. Na het ongeluk bij het restaurant controleerden militairen van een anti-terreureenheid de auto op explosieven, maar er werd niets gevonden.
De burgemeester van Parijs, Anne Hidalgo, noemt het ongeluk "verschrikkelijk". Ze heeft haar "diepste medeleven" met de slachtoffers en hun families betuigd.
De Amerikaanse marine erkent dat een grote groep zwarte militairen nooit vervolgd had mogen worden in de nasleep van een fatale explosie bij San Francisco. Precies 80 jaar nadat een munitieongeluk een bevoorradingspier verwoestte krijgen de 256 mannen eerherstel.
Het gaat om mannen die in de marinehaven Port Chicago hielpen bij de bevoorrading van oorlogsschepen. Dat waren allemaal zwarte Amerikanen, omdat die vanwege de rassenscheiding in de VS voornamelijk voor ondersteunende diensten werden ingezet. De mannen hadden eerder al geklaagd dat ze te weinig training hadden gekregen voor het gevaarlijke werk en dat er te weinig veiligheidsmaatregelen waren.
Op 17 juli in 1944 ging het inderdaad mis: een explosief ging af en veroorzaakte een enorme ontploffing van een munitieloods met 5000 ton explosieven. De haven werd verwoest en 320 marinemensen en burgers kwamen om het leven, voornamelijk zwarte oorlogsvrijwilligers. Ruim 400 personen raakten gewond.
VuurpelotonNa de explosie kregen de overlevenden te maken met het racistische beleid van de marine. Witte militairen kregen verlof om bij te komen, hun zwarte collega's moesten helpen resten van slachtoffers te bergen. Ook prees het officiële onderzoek naar de ramp het goede werk van witte officieren, waarmee impliciet de schuld werd gelegd bij de zwarte werknemers.
De 256 mannen die nu eerherstel krijgen, weigerden terug aan het werk te gaan zolang er niet meer veiligheidsmaatregelen werden genomen. De stakers kregen te horen dat hun werkweigering gezien werd als muiterij in oorlogstijd, waar de doodstraf op stond. "Een vuurpeloton is een stuk gevaarlijker dan munitie verslepen", dreigde een admiraal de mannen zelfs.
De meeste stakers gingen daarop weer aan het werk, hoewel de officiële reprimande een schandvlek bleef. Vijftig mannen bleven volharden en werden door een krijgsraad schuldig bevonden aan muiterij. De aanvankelijke straf van 15 jaar dwangarbeid werd na publieke ophef verlicht, maar het stigma bleef.
'Zoektocht naar gerechtigheid'In aanloop naar de tachtigste herdenking van de ramp heeft de marine de veroordelingen nogmaals tegen het licht gehouden en komt het tot de conclusie dat deze groep nooit vervolgd had mogen worden. "Het was een gruwelijke situatie", zegt marinestaatssecretaris Carlos Del Toro.
"De Port Chicago 50 en de velen die hen gesteund hebben, zijn niet meer onder ons, maar hun verhaal leeft voort. Het toont de kracht van moed en een onvermoeibare zoektocht naar gerechtigheid. Zij zijn een baken van hoop. Ze herinneren ons eraan dat zelfs als alles tegen je lijkt te werken, je de strijd voor rechtvaardigheid kan en zal winnen."
De marine nodigt nabestaanden uit om contact op te nemen, zodat bijvoorbeeld destijds ingehouden loon alsnog kan worden verrekend.
De Amerikaanse president Biden is besmet met het coronavirus. Tegen verslaggevers zei Biden dat hij zich goed voelt, maar ondertussen neemt de druk op de 81-jarige Democraat toe om zijn verkiezingscampagne te staken. Amerikaanse media melden dat de leiders van de Democraten in het Huis van Afgevaardigden en de Senaat daarover met hem hebben gesproken.
Biden testte positief voorafgaand aan een speech in Las Vegas voor een belangenorganisatie van de latino-gemeenschap. Biden krijgt een antiviraal medicijn en zal zich isoleren in zijn strandhuis in Rehoboth Beach.
Toen Biden vlak na de test in het vliegtuig stapte, liet hij weten zich goed te voelen:
Volgens zijn arts heeft Biden last van de bovenste luchtwegen, heeft hij een loopneus en moet hij hoesten. "Hij voelde zich oké voor zijn eerste evenement van de dag, maar vanwege de symptomen werd er op covid-19 getest en de resultaten waren positief."
Keuze heroverwegenWoensdag zei Biden in een interview met BET News, dat volledig losstaat van de covid-diagnose, dat hij bereid is zijn deelname aan de presidentsverkiezingen te heroverwegen als hij van artsen te horen zou krijgen dat hij een medische aandoening heeft.
"Als duidelijk zou worden dat ik een bepaalde medische aandoening had (...) of als dokters tegen me zeiden: je hebt dit of dat probleem", wordt Biden geciteerd. Over wat voor soort aandoening de president het heeft, wordt niet duidelijk uit het korte fragment dat is gepubliceerd.
Oproep prominente DemocraatThe New York Times schrijft dat Biden in de afgelopen dagen achter gesloten deuren meer bereid lijkt om te luisteren naar argumenten waarom hij uit de race zou moeten stappen. Op basis van anonieme Democraten stelt de krant dat hij luistert naar berichten over zorgelijke opiniepeilingen en stelt hij vragen hoe zijn vicepresident Kamala Harris eventueel wel de presidentsverkiezingen kan winnen.
De druk op Biden vanuit zijn eigen partij neemt verder toe. De Democratische leiders in het Huis en de Senaat, Hakeem Jeffries en Chuck Schumer, zouden hem hebben opgeroepen een stap opzij te zetten.
Volgens ABC News heeft Schumer in een gesprek met Biden gezegd dat het beter is "voor het land en de partij" als hij zich terug zou trekken. Ook Jeffries zou die mening zijn toegedaan. The New York Times schrijft ook over die gesprekken.
De prominente Afgevaardigde Adam Schiff deed woensdag in het openbaar dezelfde oproep aan het adres van Biden. Inmiddels hebben meer dan twintig Democraten in het Congres erop aangedrongen dat hij zich niet herkiesbaar stelt.
Schiff, die aast op een zetel in de Senaat, is een invloedrijke Democraat. Hij was de leider van het eerste impeachmentonderzoek tegen Trump, toen die nog president was. Ook is hij een vertrouweling van Nancy Pelosi, de voormalige voorzitter van het Huis van Afgevaardigden die eveneens vraagtekens heeft gezet bij de kandidatuur van Biden.
"Ons land bevindt zich op een kruispunt", zegt Schiff tegen krant The Los Angeles Times. "Een tweede termijn van Trump zal het fundament van onze democratie ondermijnen. En ik maak me ernstige zorgen of president Biden hem kan verslaan in november."
Daarnaast schrijft CNN dat Pelosi Biden in een recent telefoongesprek heeft gezegd dat hij Trump niet kan verslaan. Verder dreigen de Democraten de kans op een meerderheid in het Huis van Afgevaardigden te verspelen als Biden aanblijft als presidentskandidaat, zou ze tegen de president hebben gezegd.
Er was nog meer slecht nieuws voor 81-jarige president. Bijna twee derde van de Democratische kiezers geeft in een peiling van persbureau AP aan dat ze vinden dat hij zich terug moet trekken.
Sinds het voor Biden rampzalig verlopen debat met Trump is het vertrouwen in Bidens mentale gesteldheid gedaald volgens AP. In februari had 4 op de 10 Democraten hier veel vertrouwen in, bij de nieuwste peiling ging het nog om ongeveer 3 op de 10 ondervraagden.
Een kanttekening is dat de peiling grotendeels is uitgevoerd voor de mislukte moordaanslag op Trump. Het is nog onduidelijk welke invloed Bidens optreden sindsdien heeft gehad op zijn populariteit.
Wordt Ursula von der Leyen opnieuw de voorzitter van de Europese Commissie? De Duitse christendemocraat, die de machtige post de afgelopen vijf jaar al bekleedde, heeft de steun nodig van de meerderheid van de 720 nieuwe Europarlementariërs.
Donderdag stemmen die in Straatsburg over haar mogelijke herbenoeming. 720 gedeeld door 2 plus 1 is 361: onder EU-watchers in Straatsburg draait de rekenmachine-app deze dagen overuren.
Alom wordt Von der Leyen geprezen om haar kordate optreden in crisistijd. Haar Commissie loodste de Europese Unie door de coronapandemie, agendeerde de ambitieuze Green Deal-klimaatplannen en ijverde voor steun aan Oekraïne tegen de Russische agressor.
Maar er is een keerzijde. De Europese boer is het slachtoffer van de strenge klimaatregels en 'Brussel' trekt te veel macht naar zich toe, vinden haar tegenstanders. Zij willen de huidige EU juist drastisch hervormen.
Dissidenten in de fractieMeer dan ooit is het Europees Parlement verdeeld in twee kampen. Gaat de Duitse workaholic, zoals Von der Leyen bekend staat, het halen? Op haar eigen Europese Volkspartij (EVP), de christendemocratische fractie die met 188 zetels de grootste is in het Parlement, lijkt ze te kunnen rekenen.
Lijkt, want het gaat om een geheime stemming waarbij elke Europarlementariër zelf beslist. Ze moet rekening houden met dissidenten binnen haar fractie. En hoe harkt ze stemmen uit andere Europese fracties binnen om aan de benodigde 361 zetels te komen?
'Nee', zegt radicaal-rechtsMeteen na de Europese verkiezingen, begin juni, werd duidelijk dat Von der Leyens EVP door wil met de aloude 'coalitie van het midden' met de Europese sociaaldemocraten (S&D) en liberalen (Renew). Maar door de forse aanwas van radicaal-rechtse partijen in heel Europa is de macht van dat 'midden' minder vanzelfsprekend geworden.
Inmiddels hebben de radicaal-rechtse partijen zich over drie fracties in het Europees Parlement verspreid. Naast de Europese Conservatieven en Hervormers (ECR, onder aanvoering van de Italiaanse premier Meloni) zijn er twee nieuwe fracties ontstaan.
Bij de Patriotten voor Europa zitten de partijen van onder andere Orbán, Wilders en Le Pen. Bij de fractie Europa van Soevereine Landen heeft de Duitse AfD de leiding. Bij elkaar opgeteld bezet radicaal-rechts, dat overwegend tegen een tweede termijn voor Von der Leyen is, ruim een kwart van de zetels in het Parlement.
Beloftes doenOm zeker te zijn van haar zaak moet de Duitse beloftes doen. Het is "de gebruikelijke koehandel", klinkt het in de wandelgangen. "Fracties willen toezeggingen ten aanzien van beleid dat zij belangrijk vinden", zegt CDA-Europarlementariër Tom Berendsen, net als Von der Leyen lid van de EVP.
Voorwaarde voor zijn steun aan haar is "een minder bureaucratisch Brussel", zegt hij. "Ze moet niet langer tot zes cijfers achter de komma dingen opdringen aan de lidstaten. Een land als Nederland komt dan knel te zitten in te nauwe regelgeving."
Met lichte tegenzinIn 2019 onthielden de Europese Groenen zich van stemming toen Von der Leyen kandidaat was. De reserve tegen Von der Leyen bij de Groenen heeft alles te maken met "haar twijfelachtige optreden tegen rechtsstaatschenders als Orbán", zegt de Duitse Groenen-Europarlementariër Daniel Freund.
Eind 2023 gaf Von der Leyen haar zegen aan de uitkering van 10 miljard euro EU-subsidiegeld aan Hongarije, dat tot die tijd bevroren was vanwege de corruptie in Hongarije. "Ze heeft te weinig en te laat ingegrepen tegen de opmars van 'illiberalen' als Orbán", aldus Freund.
Toch denkt de Duitse Europarlementariër dat de Groenen merendeels "met lichte tegenzin" Von der Leyen zullen steunen, in ruil voor haar belofte om te blijven investeren in de Green Deal. Daarnaast beseffen de Groenen dat een eventueel mislukken van haar kandidatuur alleen maar wordt toegejuicht door politici als Orbán die op ramkoers liggen met Brussel.
Hoge posten"Jammer dat de Groenen overstag gaan," zegt Partij voor de Dieren-Europarlementariër Anja Hazekamp. Haar partij maakt deel uit van de Europese fractie Links. Zij noemt Von der Leyen "een windvaan".
Toen er Europese wetgeving moest komen om de productie van landbouwgif tegen te gaan "liet Von der Leyen zich ompraten door de grote bedrijven die dat gif produceren", zegt ze. Ze doelt op het besluit van de Commissie van begin dit jaar om het gebruik van pesticiden in 2030 toch niet te halveren.
"Nu radicaal-rechts op dossiers als migratie en klimaat 'minder, minder' roept, houd ik mijn hart vast", zegt Hazekamp. "Gaat ze daar de komende jaren ook aan toegeven?"
Opvallend onderdeel van de 'koehandel' was afgelopen dagen de toekenning van een aantal hoge posten in het Europees Parlement aan de eurosceptische fractie ECR. In ruil gaan naar verwachting veel ECR-Europarlementariërs alsnog vóór Von der Leyen stemmen.
De dorpskerk in het Groningse Overschild is in zijn geheel anderhalve meter de lucht in getild en blijft de komende maanden 'zweven'. De kerk uit 1880 wordt in die periode versterkt om beter bestand te zijn tegen nieuwe aardbevingen.
Aan het optillen van de kerk ging zeker tien jaar voorbereiding vooraf. In 2014 werd ontdekt dat er scheuren in de dikke muren zaten als gevolg van aardbevingen. Ook zijn de fundamenten van de kerk enkele centimeters verzakt.
Het rijksmonument is vorige week eerst over de gehele breedte doorgezaagd. Deze week is het bovenste deel van de kerk opgetild om het herstel van de fundering makkelijker te maken. De bedoeling is is om zo zoveel mogelijk van de buiten- en binnenkant van de kerk te behouden.
De kerk komt nu op flexibele dempers te staan die de schokken van aardbevingen kunnen opvangen. "Als er een aardbeving komt, kan de onderkant bewegen en blijft de bovenkant stil", zegt uitvoerder Taco Bresser tegen RTV Noord.
ZakkenHoewel de gaskraan in Groningen inmiddels dicht is, is het bevingsgevaar in het gebied niet geweken. Dat komt door de ondergrondse drukverschillen die zijn ontstaan door de jarenlange gaswinning.
De komende tijd wordt de fundering versterkt en rechtgezet. Komend najaar kan de kerk weer zakken. Over een jaar moet de kerk weer in gebruik worden genomen. Dan gaat de dorpskerk plek bieden aan een theater en theeschenkerij.
De rentmeester van het Utrechtse landgoed Den Treek waarschuwt al langer voor de wolven in het gebied bij Leusden. Gisteren werd een meisje bij een natuuruitje gebeten door het roofdier, zo meldt haar buitenschoolse opvang. Ze schrok en liep lichte verwondingen op, maar maakt het weer goed.
"We zijn nu allemaal wakker geschud, maar het is iets waar ik al maanden mee bezig ben", zegt Wilbert Nijlant. "Ze volgen wandelaars, ze volgen fietsers, ze volgen paarden, die in paniek raken en op hol slaan."
Nijlant wijst erop dat er al meerdere keren schapen zijn doodgebeten in het gebied, zelfs achter een wolfwerend hek. Ook verdween er begin deze maand een aangelijnde hond. "Je kon dit incident dus zien aankomen."
Agressief wil wolvenexpert Glenn Lelieveld dit gedrag niet noemen. "Agressief gedrag is moedwillig schade berokkenen aan een ander. Wolven kunnen zich wel verdedigen als ze in het nauw worden gedreven of als er iets bij hun welpen gebeurt."
"Wolven gedragen zich het hele jaar door anders", legt hij uit. "Als er welpen zijn die gevoerd moeten worden, wordt er meer gejaagd. Normaliter heeft een roedel 200 vierkante kilometer nodig om de jongen te voeden met wilde hoefdieren. Al zien we op de Veluwe dat door de vele veedieren daar de territoria wat kleiner kunnen zijn. Het is even afwachten hoe zich dat hier ontwikkelt."
Heel ongewoonEcoloog Leo Linnartz van ARK Natuurontwikkeling is verbaasd door het gedrag van de dieren. "Het is heel ongewoon dat wolven mensen aanvallen. Er zijn Europa-breed heel weinig voorvallen waarbij het misgaat."
Linnartz is blij dat de provincie adviseert het gebied te mijden om verdere confrontaties te voorkomen. Hij vindt dat deze pauze meteen gebruikt moet worden voor onderzoek. "Het is goed om serieus te kijken wat hier nou aan de hand is. Wat gaat hier mis dat elders wel goed gaat? Alleen dan kunnen we goed actie ondernemen."
Nijlant pleit ervoor meteen in te grijpen. "De wolf is een prachtig dier, maar je kunt je afvragen of wolven moeten wonen in een gebied waar meer dan 1 miljoen bezoekers per jaar lopen. Zelf ben ik van mening van niet."
Vangen of schieten"De tijd van makkelijke oplossingen zijn we voorbij. Het is twee over twaalf", maant de rentmeester. "De enige oplossing is dat de wolf hier verdwijnt. Dat betekent dat je moet vangen of misschien wel schieten."
Linnartz vindt dat dweilen met de kraan open. "Dat betekent dat als morgen een volgende wolf denkt 'mooi plekje voor mij', je weer hetzelfde riedeltje hebt. Pas als wij snappen wat daar nou precies aan de hand is kun je dit voorkomen."
Eerder deze maand naderde een wolf in Den Treek enkele hardlopers:
Ecoloog Linnartz heeft liever dat er vooraf beter wordt nagedacht over hoe mens en wolf kunnen samenleven. "De overheid is te afwachtend. Al vijftien jaar proberen we Nederland voor te bereiden op de komst van de wolf, maar een wolveninformatiecentrum is er bijvoorbeeld nog niet. Ook het wolvenmanagementplan is vooral een stukje papier."
PonykampenRentmeester Nijlant zegt ook weinig gehoor te hebben gevonden bij gemeente en provincie. "We hadden vooraf discussie moeten voeren of er überhaupt wel ruimte is voor de wolf", meent hij. "Ik vind van niet."
Hij vreest een verloren zomer voor Den Treek als er niet wordt ingegrepen. Mountainbikers en wandelaars kunnen dan worden geweerd, campinggasten weggestuurd, ponykampen afgezegd. "Het is nogal een draconische maatregel om te zeggen: 'gooi het landgoed maar dicht'."
Linnartz erkent dat het ingrijpend is voor recreanten in het natuurgebied. "Maar als je kijkt naar het grotere plaatje dan is het eigenlijk best logisch dat er plekken zijn met rust voor wild. Als je iets van natuur wil behouden, dan moet je als mens af en toe een stapje terug doen."
Het zal een discussie zijn die vaker in Nederland gaat spelen. Expert Lelieveld verwacht namelijk wolven op meer plekken. "Alleen het westen vinden wolven niet echt interessant. Veengebied, kleigrond, daar houden ze niet van en er zijn wel heel erg veel mensen. Alle hogere zandgronden met bos zijn geschikt: Brabant, Limburg, Overijssel."
Toch verwacht hij niet meteen meer problemen. "De meeste wolven hebben weinig last van ons mensen. Ze zoeken de rustige plekken op en zijn vooral 's nachts actief. Je kunt dus hetzelfde landschap delen en elkaar toch mislopen."
