NOS Nieuws - Algemeen

In IJmuiden is gisteravond een uur lang windkracht 9 gemeten en daarmee is volgens Weeronline de eerste herfststorm een feit. Het is de derde storm van het jaar; op nieuwjaarsdag en op 6 januari stormde het ook.

"Meteorologen spreken van een officiële storm als de gemiddelde windsnelheid op ten minste één KNMI-station over een heel uur uitkomt op windkracht 9", meldt het weerbureau. Gemiddeld komt de eerste storm van de herfst ongeveer half oktober.

Met 102 kilometer per uur werden de zwaarste windstoten gisteren gemeten op de dijk tussen Enkhuizen en Lelystad.

Containers omgevallen

De harde wind leverde op meerdere plekken in het land problemen op en schade. In Rotterdam waaiden containers om en die kwamen op auto's terecht. In Den Haag kwam een boom tegen een gevel terecht. In Tilburg waaide een boom om die op een auto terechtkwam. Ook op meerdere plekken in Zuid-Holland is schade gemeld, schrijft Omroep West.

In Leeuwarden zijn de ramen van een parkeergarage kapotgewaaid. De brandweer is ingezet voor herstelwerkzaamheden met een hoogwerker, schrijft Omrop Fryslân.

Goedemorgen! Het is de derde dinsdag van september: Prinsjesdag. Het kabinet presenteert de begroting voor volgend jaar en koning Willem-Alexander houdt de Troonrede. En PSV begint vanavond aan het hoofdtoernooi van de Champions League.

Eerst het weer: vandaag vooral in het noorden stevige buien. Tussendoor ook ruimte voor de zon. Het blijft stevig waaien en het wordt tussen 16 tot 18 graden.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Het optreden van de Britse punkrappers Bob Vylan in Nijmegen is afgelopen avond zonder incidenten verlopen. De show in poppodium Doornroosje was volgens persbureau ANP rustig en gemoedelijk. Er was wel aandacht voor de Palestijnse zaak, onder meer met vlaggen, maar de teksten die Bob Vylan in Paradiso riep klonken nu niet.

Het optreden zaterdag in Paradiso in Amsterdam leidde tot aangiftes; het OM kijkt daarnaar. Het Centraal Joods Overleg probeerde daarom het optreden in Nijmegen bij de rechter te laten verbieden, maar het mocht toch doorgaan.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Ieder jaar krijgen 50 'gewone burgers' ook een uitnodiging voor de Verenigde Vergadering van de Staten-Generaal, waar de Troonrede wordt voorgelezen. Twee mensen, die al jaren op een wachtlijst staan, mogen er vandaag eindelijk bij zijn:

Fijne Prinsjesdag!

Een groot deel van de Nederlandse kiezers heeft weinig vertrouwen in de politiek. Ook verwachten ze niet dat het na de komende verkiezingen beter wordt. Dat blijkt uit een Prinsjesdagonderzoek van Ipsos I&O in opdracht van de NOS.

Het vertrouwen in de landelijke politiek is na een opleving een jaar geleden weer terug op het gemiddelde niveau van de laatste jaren: 29 procent heeft een beetje tot veel vertrouwen in de politiek, 68 procent weinig tot zeer weinig.

De oorzaak van het wantrouwen ligt er vooral in dat de politiek niet samenwerkt, niets oplost en veel met zichzelf bezig is, zo blijkt uit het onderzoek. Bijna driekwart van de ondervraagden, verdeeld over alle partijen, denkt er zo over.

Kiezers zijn ook niet tevreden over het beleid op het gebied van asiel en migratie (68 procent), de woningmarkt (64 procent) en de gezondheidszorg (53 procent). Onder de kiezers van PVV (87 procent) en JA21 (92 procent) is de onvrede over immigratie en asiel het grootst.

Verdeeldheid

Vorig jaar, toen het kabinet van PVV, VVD, BBB en NSC net was aangetreden, had 44 procent nog vertrouwen in de politiek. Het vertrouwen nam toen vooral sterk toe onder lager en middelbaar opgeleiden, zegt onderzoeker Asher van der Schelde van Ipsos I&O.

"Deze groepen stemmen bovengemiddeld vaak PVV en BBB. Met het aantreden van het kabinet-Schoof hoopten zij dat hun belangen beter bediend zouden worden. Dat is niet gelukt, waardoor het vertrouwen ook onder deze groepen weer terug is op het niveau van voor de voorgaande verkiezingen", aldus Van der Schelde.

Onder de aanhang van de PVV, de grootste partij in de Tweede Kamer, daalde het vertrouwen van 50 naar 14 procent. Onder BBB-kiezers ging dit van 57 naar 13 procent. VVD'ers zijn nog het positiefst: onder hen daalde het vertrouwen van 73 naar 53 procent. Ook is er relatief veel vertrouwen in de politiek bij kiezers van D66 (51 procent) en GroenLinks-PvdA (50 procent).

De NSC-aanhang, waarvan vorig jaar nog 55 procent vertrouwen had in de politiek, is grotendeels verdwenen. Deze partij krijgt ook in de peilingen geen of vrijwel geen zetels meer.

In een peiling van RTL eind augustus, vijf dagen na het vertrek van NSC uit het al gevallen kabinet, had slechts 4 procent van de ondervraagden nog vertrouwen in de politiek. Ipsos I&O heeft geen verklaring voor het verschil met deze peiling. RTL werkt met een eigen panel.

Weinig optimisme over de economie

Als het gaat over verkiezingsthema's, dan zijn de ondervraagden voornamelijk somber over de economie. Gevraagd naar hoe Nederland er over een jaar economisch voorstaat, verwacht 44 procent dat het minder zal gaan. Slechts 7 procent voorziet een groei van de economie. De rest verwacht geen grote verandering of zegt het niet te weten.

Kiezers die een verslechtering van de economische situatie verwachten, komen vooral van de PVV (55 procent), BBB (52 procent) en SP (59 procent). Ook meer dan de helft van de minima (53 procent) is niet optimistisch, ondanks de uitgelekte verwachting van het kabinet dat de koopkracht met gemiddeld 1,3 procent stijgt.

Prinsjesdag live bij de NOS Steun voor Oekraïne

Vergeleken met vorig jaar is de overtuiging dat Nederland Oekraïne moet blijven steunen sterker geworden. Dat percentage steeg van 58 naar 63. De steun voor het CDA-plan voor een belastingverhoging om extra defensie-uitgaven te kunnen doen, blijft steken op 31 procent. 38 procent is tegen zo'n verhoging.

Ook de zogenoemde spreidingswet, die regelt dat gemeenten naar rato asielzoekers moeten opvangen, leidt tot verdeeldheid. 32 procent vindt dat de wet moet worden ingetrokken, 45 procent is het er wel mee eens.

Rapportcijfer kabinet

Slechts 15 procent van de ondervraagden is tevreden over het demissionaire kabinet. Dat is hetzelfde als in april, toen het volledige kabinet-Schoof er nog zat. Kiezers vinden het kabinet niet stabiel genoeg. De val van het kabinet, tot twee keer toe, heeft daarop dus weinig invloed.

Demissionair premier Schoof, die bij 86 procent van de ondervraagden bekend is, krijgt als rapportcijfer gemiddeld een 5,1 en datzelfde cijfer krijgt ook minister Heinen van Financiën, die vanmiddag de Miljoenennota aanbiedt aan de Tweede Kamer. Heinen is bij 31 procent van de mensen bekend.

Slechts 18 procent verwacht dat de politiek na de Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober beter gaat functioneren. Kiezers van GroenLinks-PvdA, CDA en D66 zijn in die groep het sterkst vertegenwoordigd met gemiddeld 30 procent. 37 procent denkt dat dat zeker niet gebeurt. De overige 45 procent weet het niet, of is neutraal.

Verantwoording

Voor dit rapport deed Ipsos I&O online onderzoek onder een representatieve groep van 1115 Nederlanders van 18 jaar en ouder.

De gegevens werden verzameld van zaterdag 13 tot en met maandag 15 september.

Het is de derde dinsdag van september, het kabinet presenteert zijn Miljoenennota en de koning leest als vanouds de Troonrede voor. Tot zover niets nieuws onder de zon. Toch zijn de omstandigheden rond deze Prinsjesdag aanzienlijk anders dan 'normaal'.

Het inmiddels demissionaire kabinet-Schoof had vorig jaar zijn eerste Prinsjesdag. Het zat er toen net twee maanden. Intussen is het kabinet min of meer gehalveerd: in juni vertrok de PVV en in augustus keerde ook NSC de ploeg de rug toe.

Het was voor het eerst dat een hele partij uit een al gevallen kabinet stapte. Met als gevolg dat er nog maar twee van de vier regeringspartijen over zijn: VVD en BBB. Die hebben samen 32 van de 150 zetels in de Tweede Kamer en kunnen er niet voetstoots van uitgaan dat hun plannen erdoorheen komen.

'Toch belangrijk werkstuk'

De Miljoenennota is dan ook "beleidsarm", zei premier Schoof al. Hij bedoelde daarmee dat er geen al te scherpe keuzes gemaakt kunnen worden. "Maar het blijft altijd nog een belangrijk werkstuk."

De inmiddels uitgelekte plannen zijn inderdaad niet radicaal te noemen. Er is duidelijk rekening gehouden met het feit dat er voor elk voorstel voldoende steun moet worden gevonden bij de oppositiepartijen.

Lees hier wat er al is uitgelekt:

Mede door die instabiele politieke situatie blijven grote problemen als de stikstof- en wooncrisis liggen. Aan de andere kant draait de economie gewoon door.

Het Centraal Planbureau voorspelde in augustus dat er komend jaar ondanks alles sprake blijft van een gestage groei, dat de werkloosheid met 4 procent laag blijft en dat de koopkracht verbetert. Vanmiddag komt het CPB met nieuwe cijfers. Vrijdag kwam al naar buiten dat het kabinet ervan uitgaat dat huishoudens het komende jaar gemiddeld 1,3 procent meer te besteden hebben.

Naderende verkiezingen

Het is verder niet voor het eerst dat de Rijksbegroting is opgesteld door een demissionair kabinet, dat in principe enkel nog lopende zaken afhandelt. Sterker: dat kwam sinds 2006 zes keer voor. Er zijn in die negentien jaar zeven kabinetten geweest en er was er maar één dat de hele rit uitzat: Rutte II (VVD en PvdA) .

Wat wel anders is dan bij veel vorige demissionaire Prinsjesdagen, zijn de rap naderende verkiezingen. Over anderhalve maand, op 29 oktober, wordt er een nieuwe Tweede Kamer gekozen. Twee jaar geleden was er een soortgelijke situatie, maar toen waren de verkiezingen een kleine maand later, op 22 november.

Toen bleek ook al dat de Algemene Politieke Beschouwingen, het tweedaagse debat over de Prinsjesdagstukken, in het teken stonden van de aankomende stembusgang. Het zal er morgen en donderdag vast niet anders aan toegaan in de Kamer, waarmee de verkiezingscampagne écht is afgetrapt.

Prinsjesdag bij de NOS

De Amerikaanse president Trump stuurt opnieuw militairen naar een stad, naar eigen zeggen om de misdaad te bestrijden. Na Los Angeles en hoofdstad Washington is nu Memphis aan de beurt.

In het Witte Huis tekende Trump een bevel om de Nationale Garde naar de stad in Tennessee te sturen. Hij zei er niet bij wanneer de militairen gaan en ook niet hoeveel het er zullen zijn.

Naast de Nationale Garde worden ook leden van onder meer de binnenlandse veiligheidsdienst, de FBI en de immigratiedienst ICE naar Memphis gestuurd.

Memphis kent een van de hoogste misdaadcijfers van het land. De stad kampt met vuurwapengeweld. In 2023 werden 390 moorden gepleegd in Memphis: het bloedigste jaar ooit voor de stad. Sindsdien nemen de criminaliteitscijfers overigens af.

De stap kan op goedkeuring rekenen van de Republikeinse gouverneur van Tennessee en van de Republikeinse senatoren, maar de Democratische burgemeester van Memphis is minder enthousiast. Hij denkt niet dat de criminaliteit erdoor zal afnemen.

Democratische steden

Trump zei dat Chicago de volgende stad is die militairen kan verwachten. "En daarna gaan we naar St. Louis en ook in New Orleans willen we aanwezig zijn", zei de president.

Alle steden waar Trump het leger naartoe stuurt worden bestuurd door een Democratische burgemeester. Met de legerinzet wil Trump zijn politieke tegenstanders afschilderen als zwak op het gebied van veiligheid, stelt persbureau Reuters.

Vorige week waren er protesten in Washington tegen de inzet van de militairen. Demonstranten liepen met spandoeken met teksten als "Stop de bezetting".

De inzet van de Nationale Garde ligt in de Verenigde Staten zeer gevoelig. Doorgaans worden de militairen ingezet op verzoek van de gouverneur, bijvoorbeeld bij rampenbestrijding. Het gebeurde voor het laatst in 1965 dat een president de Nationale Garde 'opdrong' aan een staat.

De Duitse bondskanselier Merz is tijdens een toespraak bij de heropening van een synagoge in München zichtbaar geëmotioneerd geraakt. Dat gebeurde toen hij sprak over gruweldaden van de nazi's tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ook sprak hij over het toenemend antisemitisme in Duitsland.

In zijn toespraak richtte hij zich rechtstreeks tot een vrouw in de zaal, dochter van overlevenden van de Holocaust.

"U hebt in een van uw boeken geschreven dat u als kind steeds weer die ene vraag stelde: waarom had niemand de Joden geholpen?", sprak de bondskanselier met overslaande stem.

Bekijk hier dat moment:

In zijn toespraak uitte Merz zijn zorgen over het toenemende antisemitisme in Duitsland. "Ik wil u zeggen hoezeer dit me schaamt: als bondskanselier, maar ook als Duitser, als kind van de naoorlogse generatie. Als kind dat is opgegroeid met het 'nooit meer' als opdracht, als plicht, als belofte."

"Antisemitisme is nooit verdwenen uit de Bondsrepubliek", citeert Tagesschau de christendemocraat. "In de Bondsrepubliek werden het nationaalsocialisme en de verschrikkelijke misdaden ervan grotendeels verzwegen. Jarenlang was er geen confrontatie met de eigen schuld."

Merz zei toe dat de regering er alles aan zal doen dat Joden in heel Duitsland zonder angst kunnen leven.

Migratie

Ook legde Merz een verband met migratie. Volgens hem hebben politiek en samenleving te lang de ogen gesloten "voor het feit dat een aanzienlijk deel van de mensen die in de afgelopen tientallen jaren naar Duitsland zijn gekomen, is opgegroeid in landen waar antisemitisme bijna staatsdoctrine is en haat tegen Israël al aan kinderen wordt meegegeven".

Chiem Balduk, correspondent Duitsland:

"De toename van het aantal gemelde incidenten van antisemitisme is juist in Duitsland met het Holocaustverleden natuurlijk een pijnlijke ontwikkeling. Sinds de aanslagen van 7 oktober 2023 in Israël worstelt de Duitse politiek met de vraag hoe daar iets tegen te doen, behalve door Joodse instellingen extra te beveiligen.

Tegelijk klinkt er een kanttekening bij de cijfers: kritiek op Israël wordt in Duitsland vaak gelijkgesteld aan antisemitisme, wat het debat over Israël en Gaza deels verlamt.

Merz benadrukt geregeld zijn onvoorwaardelijke steun aan Israël. Maar toen hij onlangs de wapenexport naar Israël deels beperkte, klonk vanuit Joodse kring én zijn eigen partij felle kritiek.

Merz zou Israël in de steek laten en breken met de Duitse Staatsräson, de historische verantwoordelijkheid om Israël en het Joodse volk te beschermen. Met de emotionele toespraak van vanavond laat Merz zien dat hij juist veel belang hecht aan die historische opgave."

Het optreden van de Britse punkrappers Bob Vylan, afgelopen avond in Nijmegen, is zonder grote incidenten verlopen. De avond in poppodium Doornroosje verliep volgens persbureau ANP rustig en gemoedelijk.

Tijdens het optreden bedankte een van de leden van het duo poppodium Doornroosje voor het door laten gaan van hun show. Het was tot in de middag onzeker of het optreden zou doorgaan. Het Centraal Joods Overleg had een kort geding aangespannen om het optreden te laten verbieden, maar kreeg ongelijk.

Tijdens een eerder optreden in Paradiso in Amsterdam hadden de artiesten teksten geuit die veel stof deden opwaaien en leidden tot aangiftes; het OM kijkt daarnaar. Rapper Bobby Vylan riep in Amsterdam "fuck de fascisten, fuck de zionisten" en "vind ze en zoek ze op straat op". Ook riep hij meermaals "dood aan het Israëlische leger".

Dat soort teksten klonken maandagavond niet vanaf het Nijmeegse podium. Een concertbezoeker sprak in het radioprogramma NOS Met het Oog op Morgen van "een leuk feestje". "Geen onvertogen woord gehoord."

Veel bezoekers hadden Palestijnse vlaggen bij zich. Vanuit de zaal werden nog teksten over het Israëlisch leger geroepen, maar die werden niet overgenomen door Bob Vylan.

Geannuleerd

Eigenlijk zou Bob Vylan aankomende avond nog een optreden geven in Tilburg. Dat optreden gaat niet door: poppodium 013 cancelde de show na de ophef over het optreden in Paradiso. "Het oproepen om mensen 'op straat te gaan zoeken' verwerpen wij ten stelligste", liet 013 weten in een verklaring.

De Amerikaanse president Trump zegt dat Amerikaanse troepen opnieuw een boot uit Venezuela hebben aangevallen. Daarbij zouden drie "terroristen" gedood zijn, schrijft Trump op zijn platform Truth Social.

Volgens Trump gaat het om een boot van een Venezolaans drugskartel die op weg was naar de Verenigde Staten. De aanval zou in internationale wateren hebben plaatsgevonden. Aan Amerikaanse zijde zouden geen gewonden zijn gevallen. Vanuit Venezuela is nog niet gereageerd op de door Trump gemelde aanval.

Trump deelde verder een video van de vermoedelijke actie, maar leverde in zijn bericht geen bewijs dat de boot van een drugskartel was of dat er drugs aan boord waren.

"Deze extreem gewelddadige drugskartels vormen een bedreiging voor de Amerikaanse veiligheid, ons buitenlandbeleid en Amerikaanse belangen", schrijft hij wel. Verschillende Latijns-Amerikaanse drugsbendes zijn door de Verenigde Staten aangemerkt als terreurorganisatie.

Oorlogsschepen naar Cariben

Eerder deze maand werden elf mensen gedood bij een aanval van Amerikaanse militairen op een motorboot uit Venezuela. De boot was volgens Trump volgeladen met drugs. Ook toen werd daar geen bewijs voor geleverd.

Het leidde tot spanningen in het Caribisch gebied. Zo beschuldigde Venezuela de Amerikanen afgelopen weekend van het enteren van een vissersboot in de territoriale wateren van het land.

Washington heeft oorlogsschepen naar het gebied gestuurd in de strijd tegen drugskartels die in het zuidelijk deel van de Cariben actief zijn. Afgelopen week werden ook tien gevechtsvliegtuigen in Puerto Rico gestationeerd om de schepen te ondersteunen.

Het is niet duidelijk op welke juridische gronden de VS opereren.

Wetenschappers uit België en Portugal hebben een nieuwe soort van een plantenetende dinosaurus ontdekt. Het gaat om de Cariocecus bocagei, een iguanodon uit de vroege Krijtperiode, zo'n 125 miljoen jaar geleden. Van de soort werd een schedel gevonden in Portugal.

"We konden zelfs de afdruk van de hersenhelften en het gehoorsysteem zien", zegt Filippo Bertozzo, paleontoloog aan het Belgische Instituut voor Natuurwetenschappen dat met de Portugese tegenhanger de ontdekkingen deed.

"We zijn extreem trots om Cariocecus bocagei te kunnen voorstellen", zegt Bertozzo. "Het is het resultaat van een maandenlange samenwerking tussen onze twee instellingen."

Al in 2016 gevonden

De schedel, die volgens de wetenschappers in een goede staat verkeerde, werd in 2016 al gevonden op het strand in het westen van Portugal. Het duurde tot na de coronapandemie voordat het onderzoek naar het fossiel van start kon gaan.

Zo kostte het veel tijd om het fossiel vrij te maken van zandsteen. "Pas toen dat volledig was weggehaald, beseften we hoe uitzonderlijk de staat van bewaring was", zegt Bertozzo.

Daarna werd pas duidelijk dat het om een nieuwe soort ging. "De bovenkaak en het jukbeen zijn volledig met elkaar vergroeid. Dat hebben we nog bij geen enkele andere iguanodonsoort gezien", aldus Bertozzo. "Het is geen toeval of afwijking. Dit is een echt nieuw kenmerk en dus een nieuwe soort."

Ook is een opvallend laag wenkbrauwbot een bijzondere eigenschap, zegt de wetenschapper. "Waarschijnlijk ondersteunde dit een zware wenkbrauwboog, mogelijk vergelijkbaar met die van moderne arenden", zegt Bertozzo. "Zo'n structuur kan een functionele of zelfs visuele rol hebben gespeeld."

Oorlogsgod

De soort leefde zo'n 125 miljoen jaar geleden. In die tijd domineerden de iguanodonten, de plantenetende dinosauriërs met stevige lichamen en complexe tanden, het Europese grondgebied. "De vroege Krijtperiode was een echte iguanodontenwereld", zegt Bertozzo. "We kenden al soorten uit België, Spanje, Groot-Brittannië en Frankrijk, maar in Portugal ontbrak tot nu toe een benoemde soort. Deze ontdekking vult die leemte in."

De naam Cariocecus bocagei is niet zomaar bedacht. Cariocecus verwijst naar een oorlogsgod die werd vereerd in het huidige Portugal. De soortnaam bogacei is vernoemd naar José Vicente Barbosa du Bocage, een zoöloog uit de negentiende eeuw. Hij speelde een grote rol in de oprichting van natuurhistorische collecties in Portugal.

De Poolse veiligheidsdiensten hebben boven hoofdstad Warschau een drone onschadelijk gemaakt. De drone vloog volgens een bericht van premier Tusk op sociale media boven regeringsgebouwen en het Belvedèrepaleis.

De drone is niet neergeschoten, maar werd naar de grond gebracht nadat de vermoedelijke bestuurders waren gevonden. Het gaat om twee Belarussen, die zijn gearresteerd. De politie doet verder onderzoek naar de aanwezigheid van de drone.

Operatie Eastern Sentry

De sfeer in Polen is al dagen gespannen. Vorige week vlogen in de nacht van dinsdag op woensdag meerdere Russische drones het Poolse luchtruim binnen. Gevechtsvliegtuigen, waaronder ook twee Nederlandse F-35's, kwamen toen in actie om de objecten uit de lucht te schieten. Uiteindelijk werden er vijftien drones op Pools grondgebied gevonden.

Het incident was voor de NAVO aanleiding om de oostflank van de alliantie verder te versterken, zowel op de grond als in de lucht. Operatie Eastern Sentry heeft speciale aandacht voor het onderscheppen van drones.

Ook afgelopen weekend gingen uit voorzorg weer gevechtsvliegtuigen de lucht in. Vandaag werd bekend dat operatie Eastern Sentry versterking krijgt van Britse straaljagers.

Hij heeft er veel voor moeten proeven, ruiken en vertellen, maar de 35-jarige Léon Rodenburg mag zich sinds gisteren de beste biersommelier ter wereld noemen.

Tijdens de World Championship of Beer Sommeliers in München streden de 93 beste biersommeliers ter wereld om het felbegeerde gouden bierglas. De trofee is vanaf nu te bewonderen in het Brabantse Almkerk. Daar is Rodenburg sinds anderhalf jaar mede-eigenaar van een bierbrouwerij.

"Ik heb een kater van de adrenaline", zegt Rodenburg een dag nadat hij zich tot beste biersommelier van de wereld had gekroond. "Het was zenuwslopend. Ik besef het nu pas."

Twee winnende Nederlanders

Tijdens het WK moesten de deelnemers verschillende biersoorten herkennen. Ook moest een presentatie worden gegeven over een biersoort die ter plekke op het podium werd onthuld.

Aan de wedstrijd deden vier Nederlandse biersommeliers mee. Op de tweede plek eindigde sommelier Dennis Kort uit Eindhoven. Het brons ging naar de Oostenrijker Oliver Klamminger.

In de finale kreeg Rodenburg een La Trappe-biertje uit Berkel-Enschot voorgeschoteld, een voor hem zeer vertrouwd biermerk. "Toen het flesje onthuld werd, wilde ik juichen. Ik ken La Trappe goed en kon daardoor makkelijk de complexe smaken benoemen en terugvallen op kennis die ik al had", zegt hij.

Volgens de wereldkampioen is het proeven van bier een heuse sport. Naast kennis over ingrediënten en afkomst zijn schenktechniek, presentatie en bovenal een goede neus belangrijk. "Het is echt topsport. We trainen maandenlang, hebben een bondscoach en een soort TeamNL. Als je niet actief blijft proeven, verdwijnen je skills", zegt Rodenburg.

Eeuwige roem

Net als Rodenburg is ook de Eindhovense Kort uitzinnig met zijn podiumplaats. Hij vecht in het interview met Omroep Brabant tegen zijn tranen. "Ik ben nu dertien jaar professioneel bierondernemer en ik probeer bieren naar Michelinniveau te tillen", zegt hij.

"Jaren geleden had ik niet kunnen dromen dat ik in de buurt zou komen van deze 'machines van biersommeliers'. En al helemaal niet dat ik op het podium zou eindigen. Onvoorstelbaar", zegt Kort.

Naast het gouden bierglas kreeg Rodenburg een medaille en oorkonde. "En ik heb mezelf nu meteen uitgeschakeld voor toekomstige wereldkampioenschappen, want je mag maar één keer winnen." Hij wil nu vooral anderen gaan helpen. Zo is Rodenburg al uitgenodigd om in Zuid-Korea te jureren bij een bierwedstrijd.

De nummers één en twee van de wereld blijven de komende dagen in Duitsland. "We gaan er eentje op drinken, meer niet", lacht Kort. En wat ze dan gaan drinken? "Duits bier zoals ze alleen hier te krijgen zijn. Lekker genieten van een doordrinkbaar bier."

De Verenigde Staten staan onverminderd achter het Israëlische beleid ten aanzien van Gaza en de bezette Westoever. Dat bleek in een gezamenlijke persconferentie van de Israëlische premier Netanyahu en de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Rubio, die op bezoek is in Israël.

De twee zeiden dat ze het erover eens zijn dat de vernietiging van Hamas en het vrijlaten van alle gijzelaars de enige manier is om de oorlog in Gaza te beëindigen. Israël gaat ervan uit dat van de 48 gijzelaars die nog in handen zijn van Hamas er nog 20 in leven zijn.

Zolang Hamas bestaat, kan het geen vrede zijn in de regio, want de terreurgroep staat volgens Rubio voor "barbaarsheid". Hamas bedreigt volgens hem de vrede en veiligheid in de regio. Hij voegde eraan toe dat Washington ook maximale druk zal blijven uitoefenen op Iran, dat de Palestijnse militante groepering steunt, totdat Teheran "van koers verandert".

Gesloten front

De twee toonden ook eensgezindheid toen het ging over de toenemende internationale woede over de Israëlische aanval op Hamas-leiders in Qatar. Daarbij werden zeker vijf Hamas-leden en een lid van de Qatarese veiligheidstroepen gedood.

President Trump uitte vorige week zijn ongenoegen over de aanval, waarvan de VS volgens hem niet van tevoren op de hoogte was. Maar de plooien lijken inmiddels weer gladgestreken

In Doha veroordeelden Arabische leiders ondertussen de aanval van vorige week. Ook uitten ze opnieuw kritiek op de Israëlische plannen om Gaza-Stad in te nemen.

Meer aanvallen niet uitgesloten

Netanyahu zei op de persconferentie dat er sprake is van "enorme hypocrisie" in de kritiek op Israël over de aanval op Hamas in Qatar. Hij verwees naar een VN-resolutie van na de aanval van 11 september 2001 op de Verenigde Staten, waarin staat dat geen enkel land terroristen mag huisvesten. Hij zei dat hij meer aanvallen op Hamas-leiders niet uitsluit, "waar ze zich ook bevinden".

Qatar is net als Israël een bondgenoot van de VS. Rubio reist morgen naar Doha voor een kort bezoek, om te proberen de spanning tussen die twee landen te verminderen. Het Arabische land bemiddelde tot nu toe in de onderhandelingen tussen Israël en Hamas over een bestand in Gaza.

De minister van Buitenlandse Zaken van Qatar heeft al gezegd dat zijn land wil blijven praten met Egypte en de VS over een bestand. Rubio zei dat hij Qatar nog eens zal aansporen om die rol te blijven vervullen.

Volgens hem blijft Trump vastbesloten dat er een eind aan het conflict moet komen. Hij bagatelliseerde ook de Amerikaanse zorgen over de ontwikkelingen in Gaza-Stad en herhaalde dat Hamas vernietigd moet worden voor er vrede kan komen.

In het Groningse Drieborg is vandaag begonnen met de restauratie van de zogeheten roze boerderij. De bewoners verfden hun boerderij uit wanhoop knalroze, om zo aandacht te vragen voor hun situatie. Ze lagen dertien jaar lang in de clinch met de instanties om een vergoeding te krijgen voor aardbevingsschade.

"Dit is een heel bijzonder moment", zegt eigenaar Boelo ten Have maandag. "Je komt uit een strijdmodus om het voor elkaar te krijgen. Nu komen we in een modus om de boerderij op te knappen. Dat is wennen, maar ook heel mooi."

Ruim honderd scheuren

Ten Have woont samen met zijn partner Annemarie Nijhoff in de boerderij. Hij is zesde generatie die op deze plek boert. Het stel zag dertien jaar geleden de eerste scheuren in de muren en gevels. De boerderij, aangemerkt als rijksmonument, heeft meer dan honderd scheuren.

Volgens de Groningers is de schade veroorzaakt door bodemdaling als gevolg van gaswinning in het gebied. Ze meldden de schade bij de instanties, maar kregen nul op het rekest. De boerderij staat namelijk net buiten het aardbevingsgebied.

"Op een gegeven moment wilden we de boerderij slopen, maar dat mocht niet omdat het een rijksmonument is. Dus we waren helemaal wanhopig", zegt Nijhoff. "Toen zeiden we: we verven hem roze, dan kunnen ze van verre zien dat hier iets aan de hand is." De actie van de Groningers leidde tot veel aandacht in de regionale en landelijke pers.

Toch subsidies

Mede door die aandacht kwam er beweging in de zaak. Het stel kreeg in totaal anderhalf miljoen euro aan subsidies van de provincie Groningen en het Rijk om de boerderij te restaureren.

Het geld komt uit fondsen voor rijksmonumenten. Ook krijgen de bewoners een bijdrage van het zogeheten Interventieteam Vastgelopen Situaties. Dit team heeft een pot van vijftig miljoen euro om schrijnende situaties in en rond het Groninger aardbevingsgebied op te lossen.

Ten Have en Nijhoff hebben de boerderij inmiddels leeggehaald. De hal wordt op dit moment nog gestut met palen, "anders dreigt het plafond naar beneden te komen", aldus Ten Have. "Het is moeilijk om te zien, maar aan de andere kant hoopgevend, want er gaat iets gebeuren. Dat is heel mooi."

Duizenden Groningers wachten nog

Voorzitter Coert Fossen van de Groninger Bodem Beweging is blij dat de roze boerderij wordt aangepakt. Tegelijkertijd ziet hij dat er nog altijd duizenden Groningers wachten op herstel. Er staan op dit moment zo'n 18.000 schademeldingen open. Daarvan wachten vierduizend bewoners al meer dan twee jaar op duidelijkheid of hun schade wordt vergoed, blijkt uit cijfers van het schadeloket.

Fossen: "Het kabinet beloofde na de parlementaire enquête de afhandeling milder, menselijker en makkelijker te maken. Dat is deels gelukt. Mensen met kleine schades kunnen een som geld krijgen en daarmee hun schade herstellen. Maar mensen met grote schades merken geen verschil, ook na twee jaar niet."

Demissionair staatssecretaris Van Marum (BBB) van Herstel Groningen laat weten dat er verschillende oorzaken zijn waardoor een deel van de Groningers langer moeten wachten.

"Sommigen hebben al wel een aanbod gekregen, maar moeten nog laten weten of ze dit accepteren. Anderen wilden wachten op gunstigere regelingen. En soms vergt een oplossing meer tijd, meer onderzoek en duurt het langer", zegt hij. Van Marum verwacht dat er vanaf november meer tempo kan worden gemaakt bij grotere schadegevallen.

Blijft nog even roze

Ten Have en Nijhoff laten hun boerderij roze, totdat de restauratie helemaal af is. Naar verwachting duren de werkzaamheden anderhalf tot twee jaar. "Je weet niet hoe het loopt. Er kan wat tegenslag zijn. Tot die tijd blijft de roze kleur op de gevel zitten. Daarna wordt hij weer gebroken wit, zoals hij altijd was. En misschien blijft er nog een roze steen over, want we willen symbool staan voor de problematiek in Groningen", zegt Nijhoff.

Harde wind heeft op meerdere plekken in het land tot problemen geleid. Zo waaiden in de haven van Rotterdam meerdere containers om die op verschillende auto's terechtkwamen.

Er zijn geen gewonden gevallen, meldt de regionale omroep Rijnmond. Fotocorrespondenten melden aan de omroep dat zeker vier auto's beschadigd zijn geraakt. De weg is afgezet; volgens de brandweer kunnen er meer containerstapels omvallen.

Het KNMI waarschuwt voor harde windstoten, vooral in de kustprovincies. In het noorden en het westen geldt weercode geel. De harde wind houdt nog tot morgenochtend aan, verwacht het KNMI.

De windstoten komen uit zuidwestelijke richting en kunnen boven land oplopen tot 80 kilometer per uur. Op het IJsselmeer kan dat tot 90 kilometer per uur.

In Groningen kregen de hulpdiensten een melding dat iemand in het Hoornsemeer was terechtgekomen, nadat die van een supboard zou zijn gevallen. De hulpdiensten begonnen daarop een zoekactie.

Eerder op de dag haalde brandweer al iemand uit het water. Dat bleek uiteindelijk om dezelfde persoon te gaan, dus werd de zoekactie gestaakt, meldt de politie.

Omgewaaide bomen

Op verschillende plekken hebben omgewaaide bomen voor schade gezorgd. Zo kwam in Den Haag een boom tegen een gevel terecht. In Tilburg waaide een boom om die op een auto terechtkwam. Ook op meerdere plekken in Zuid-Holland is schade gemeld, schrijft Omroep West.

In Leeuwarden zijn de ramen van een parkeergarage kapotgewaaid. De brandweer is ingezet voor herstelwerkzaamheden met een hoogwerker, schrijft Omrop Fryslân.

Ook de scheepvaart heeft last van de harde wind. Rederij Doeksen, verantwoordelijk voor de veerdiensten tussen Harlingen, Terschelling en Vlieland, heeft een aantal afvaarten geschrapt.

Het gaat om de veerboot van 16.50 uur en morgenochtend 06.50 uur vanaf Vlieland naar Harlingen en de veerboot van 19.10 uur vanaf Harlingen naar Vlieland. Ook de Waddentaxi vaart niet.

In het onderzoek naar een gewelddadige mishandeling in het conflict tussen jeugdgroepen in Heemskerk, Beverwijk en Haarlem zijn opnieuw twee verdachten aangehouden. De identiteit van de verdachten is niet bekendgemaakt. De politie heeft tot nu toe zeven arrestaties verricht.

De politie verdenkt een van de aangehouden personen van "betrokkenheid bij de ernstige mishandeling in het conflict tussen de jeugdgroepen". De ander wordt verdacht ervan opruiende berichten op sociale media te hebben geplaatst. Ook zou de persoon hebben aangezet tot geweld.

Gisteren werd een andere verdachte opgepakt die een mogelijke rol heeft gespeeld bij ernstige mishandeling en beroving.

Vrijdagavond hield de politie al een 20-jarige man uit Heemskerk aan. Hij wordt verdacht van bedreiging, opruiing op sociale media en het verspreiden van nepinformatie. De verdachte is vandaag voorgeleid aan de rechter-commissaris en blijft twee weken langer vastzitten.

Preventief fouilleren

De afgelopen dagen was het onrustig in Heemskerk, Beverwijk en Haarlem na geweldsincidenten tussen twee groepen jongeren. Op sociale media gingen gewelddadige beelden rond van een mishandeling. Ook gingen door AI gemaakte beelden rond van een ontploffing bij een school.

Meerdere scholen bleven afgelopen vrijdag uit voorzorg dicht uit angst voor escalatie. Voor het weekend werden in de gemeenten Beverwijk en Heemskerk een aantal wijken aangemerkt als veiligheidsrisicogebied.

In zo'n gebied mag de politie preventief fouilleren. Zaterdagavond werden in Beverwijk en Haarlem twee mensen aangehouden voor verboden wapenbezit. Het gaat om een 19-jarige man en een minderjarige jongen.

De oplichter die bekend werd door de Netflix-documentaire The Tinder Swindler is gearresteerd in Georgië. Dat gebeurde op de luchthaven van Batoemi, een stad aan de Zwarte Zee die in de buurt ligt van de grens met Turkije.

Het is onduidelijk waarvoor Shimon Hayut is opgepakt. De Georgische minister van Binnenlandse Zaken heeft aan het Franse persbureau AFP laten weten dat Hayut "op verzoek van Interpol" is ingerekend. Hij gaf verder geen details.

Tussen 2017 en 2019 zou de in Israël geboren Hayut datingapp Tinder hebben gebruikt om vrouwen grote sommen geld afhandig te maken. Hij maakte onder meer slachtoffers in Noorwegen, Zweden en Nederland. Volgens de documentaire die Netflix in 2022 over hem uitbracht, zou hij de vrouwen in totaal voor zo'n 10 miljoen dollar hebben opgelicht.

Zeer luxe levensstijl

Op de datingapp deed hij zich voor als Simon Leviev, zoon van de Russische diamanthandelaar Lev Leviev. Hij overtuigde vrouwen waarmee hij aan het daten was om flinke bedragen voor te schieten omdat hij zogenaamd in gevaar was of een noodgeval had.

De vrouwen geloofden dat ze hun geld zouden terugkrijgen, omdat Hayut er een zeer luxe levensstijl op nahield. Zo nam hij vrouwen mee naar sterrenrestaurants, had hij ogenschijnlijk een bodyguard en vloog hij met privéjets. Die levensstijl bekostigde hij met het geld van eerdere slachtoffers.

De oplichter werd in 2019 al eens gearresteerd in Griekenland en uitgeleverd aan Israël. Daar zat hij korte tijd in de gevangenis vanwege fraude.

Een 36-jarige man uit Nieuwegein is vorige week aangehouden, omdat hij in juli de Utrechtse burgemeester Sharon Dijksma bij een raadsvergadering in het nauw zou hebben gedreven. De man wordt ervan verdacht samen met anderen "met geweld of bedreiging" Dijksma te hebben verhinderd de raadsvergadering bij te wonen, schrijft de politie.

Pro-Palestijnse demonstranten verstoorden op 17 juli een vergadering van de Utrechtse raad, waarna deze werd geschorst. Toen Dijksma na een gesprek met de betogers de raadszaal weer in wilde, werd ze door een groep tegengehouden.

Bekijk de confrontatie hier:

De aangehouden man is na verhoor vrijgelaten en verschijnt later voor de rechter. De politie sluit meerdere aanhoudingen niet uit, schrijft RTV Utrecht.

Verwerpen van motie

De aanleiding voor het protest was het verwerpen van een motie die opriep tot het boycotten van Israëlische producten en instellingen. Na het wegstemmen van de motie besloot een groep pro-Palestijnse demonstranten de vergadering te verstoren.

De Utrechtse burgemeester ging met de betogers in gesprek, maar liet er een dag later geen misverstand over bestaan dat ze zich in het nauw gedreven voelde. Agressie en intimidatie horen niet thuis in de raadszaal, zei ze destijds over het incident.

De gemeente Utrecht deed na het voorval aangifte tegen "een handvol" mensen.

Het Britse punkrapduo Bob Vylan mag van de rechter vanavond optreden bij poppodium Doornroosje in Nijmegen. Het Centraal Joods Overleg (CJO) had een kort geding aangespannen om dat optreden tegen te houden. Omdat er haast geboden was bij de uitspraak volgt de toelichting van de rechter pas over twee weken.

De rapgroep is sinds afgelopen weekend opnieuw in opspraak, nadat zanger en rapper Bobby Vylan tijdens een optreden bij poppodium Paradiso in Amsterdam onder meer "dood aan het Israëlische leger" riep. Ook noemde het duo de vorige week vermoorde radicaal-rechtse Amerikaan Charlie Kirk "een stuk stront" en riepen ze "fuck de fascisten, fuck de zionisten" en "vind ze en tref ze op straat".

Voor Doornroosje waren de uitspraken van het duo in Amsterdam geen reden om het optreden van vanavond af te gelasten. In de rechtbank betoogde de advocaat van het poppodium dat door het schrappen van het optreden de band "monddood" wordt gemaakt.

'Moet soms schuren'

"Censuur is disproportioneel. Er moet ruimte zijn voor boosheid en afschuw", aldus de advocaat, doelend op de oorlog in Gaza en hoe het Israëlische leger handelt in de ogen van de band. "Het moet soms schuren."

Het Nijmeegse poppodium benadrukt dat kritiek op zionisme niet gelijkstaat aan antisemitisme. "En kritiek op de politiek in Israël is niet per definitie antisemitisme. Dat gebeurt ook in Israël zelf."

Volgens de advocaat van het CJO wordt de band niet monddood gemaakt. "De muziek blijft toegankelijk, via alle beschikbare kanalen. Maar volgens het CJO gaat het niet zozeer om de muziek en de artistieke vrijheid van de band, maar om "de oproep tot geweld" die volgens hen op het podium werd gedaan.

Het CJO is van mening dat de Joodse gemeenschap in Nederland daarmee "in de hoek" is gezet en "in gevaar" is gebracht. Het CJO stelt dat het poppodium "niet doorheeft wat de gevolgen zijn geweest" voor Joodse Nederlanders van wat er zaterdag in Amsterdam is gebeurd.

'Op het randje'

Een aantal bezoekers van het concert in Doornroosje ziet in dat, wanneer het op vrijheid van meningsuiting aankomt, de uitspraken in een grijs gebied zitten. "Het is volgens mij niet bewezen dat de groep zei 'ga achter de zionisten aan'. Dat is slechts een bewering", zegt een bezoeker.

Een ander staat voor de vrijheid om dingen te zeggen. "Daar is ons land op gebaseerd." De uitspraken van de band vond hij "echt wel op het randje".

013 schrapt optreden

Het optreden van morgen bij poppodium 013 in Tilburg is wel geschrapt. Voor 013 zijn de uitspraken zaterdag een grens overgegaan. Bobby Vylan zou zich schuldig hebben gemaakt aan "het bagatelliseren van politieke moord", staat in een verklaring. "Het oproepen om mensen 'op straat te gaan zoeken' verwerpen wij ten stelligste."

Zanger Bob Vylan deed tijdens het optreden in Amsterdam vergaande uitspraken. Nieuwsuur bespreekt in de video hieronder hoe ver een artiest mag gaan in zijn uitingen.

Tientallen mensen hebben sinds het weekend aangifte of melding gedaan bij de politie over het optreden in Amsterdam. Het Openbaar Ministerie zegt de aangiftes te gaan beoordelen op strafbare feiten. "Het feit dat zoveel mensen inmiddels hebben aangegeven aangifte te willen doen, geeft aan dat deze zaak enorm leeft in Nederland", staat in een persbericht. Het OM zegt dat het niet meer nodig is om aangifte te doen nu ze de zaak gaat beoordelen.

Bob Vylan kwam deze zomer ook in opspraak vanwege een optreden tijdens het Glastonbury-festival in Engeland. Daar deed het duo soortgelijke uitspraken op het podium. Hierna werden meerdere optredens van de artiesten als voorprogramma van gipsypunkband Gogol Bordello geannuleerd, onder meer in Tilburg en Amsterdam. Later mocht Bob Vylan toch naar die twee steden komen als hoofdact.

De 26-jarige Bretly D., die wordt verdacht van onder meer de moord op de Rotterdamse psychiater Jean van Griensven, heeft in de rechtbank spijt betuigd aan nabestaanden. D. verscheen vandaag voor het eerst in de rechtbank voor de inhoudelijke behandeling van de zaak tegen hem.

Tijdens de rechtszaak las de slachtofferadvocaat een verklaring voor namens onder meer de neef en ex-partner van Van Griensven. "Die woorden, ze raken me", zei D. in een reactie. "Ik vind het verschrikkelijk en ik wil sorry zeggen." Op de vraag waar hij dan precies spijt van had, gaf hij geen antwoord. Inhoudelijk wilde hij over de verdenking verder ook niets zeggen.

Rechtszaak

Van Griensven werd op 13 oktober 2023 dood gevonden in zijn in brand gestoken woning in Rotterdam. Daarop volgde een dagenlange klopjacht door de politie. Na anderhalve week werd D. gearresteerd bij een hotel in Amsterdam. Hij zou het slachtoffer van dichtbij in het hoofd hebben geschoten en daarna brand hebben gesticht in diens woning in Rotterdam-Zuid.

In de periode dat D. voortvluchtig was zou hij in Zutphen betrokken zijn geweest bij een steekincident bij de man waar hij zou hebben gelogeerd. Hij wordt daarom ook verdacht van poging tot doodslag.

Eerder jeugd-tbs

In het verleden is D., die vanaf zijn 13de op straat leefde, vaker in aanraking gekomen met justitie. Zo stak hij als 15-jarige een homoseksuele man neer. Hiervoor kreeg hij jeugd-tbs opgelegd. Later kwam hij in aanraking met de politie voor onder meer mishandeling, bedreiging en het verduisteren van een rijbewijs. Hiervoor kreeg hij afgelopen zomer 102 dagen cel.

Tijdens de klopjacht op D. twee jaar geleden verspreidde de politie foto's van hem. Ook waarschuwde de politie dat D. seksafspraken maakte op de website Bullchat, een ontmoetingsplaats voor met name homoseksuele mannen. Ook de man bij wie hij tijdens de klopjacht logeerde, leerde hij zo kennen.

D. wilde niet meewerken aan het onderzoek in het Pieter Baan Centrum, maar is daar wel geobserveerd. Deskundigen hebben meerdere stoornissen bij hem vastgesteld en de rechtbank geadviseerd om tbs met dwangverpleging op te leggen, ook gelet op zijn eerdere veroordelingen.

De zaak wordt woensdag voortgezet. De rechtbank in Rotterdam doet op 1 oktober uitspraak.

In Beverwijk en omstreken hebben online video's van jongeren die elkaar mishandelen en vernederen, die met een vuurwapen schieten en dreigen met geweld, geleid tot angst onder jongeren én hun ouders. Een typisch voorbeeld van zogenoemd 'hybride geweld', vertelt criminoloog Shanna Mehlbaum. Daarbij komen online en offline geweld samen.

Door de online-dynamieken wordt het geweld verlengd en versterkt, zegt Mehlbaum, soms met grotere psychische schade dan de oorspronkelijke mishandeling. Ze deed er in opdracht van Politie en Wetenschap uitgebreid onderzoek naar. Opvallend is dat jongeren vaak betrokken zijn als dader, als slachtoffer, als filmer én als toeschouwer en dat die rollen ook regelmatig wisselen. Dit gebeurt vaak uit eigen lijfsbehoud.

Waarschuwing

Waarschuwing: in deze podcast zijn geluidsfragmenten te horen van het ernstige geweld tussen jeugdgroepen in Noord-Holland.

Loïs Iglesias is verslaggever bij NH Nieuws en komt zelf uit Beverwijk. Zij vertelt over de angst die onder jongeren in de omgeving is ontstaan en over wat er nu bekend is over hoe dit zo uit de hand heeft kunnen lopen.

Reageren? Mail dedag@nos.nl

Presentatie en montage: Elisabeth Steinz

Redactie: Lisa Konings

Deze aflevering van De Dag kun je hier beluisteren. Bevalt het? Vergeet je dan niet te abonneren!

Onze podcasts:

De Dag: elke werkdag 20 minuten verdieping bij één onderwerp uit het nieuws.

Lang verhaal kort: elke werkdag rond vijven één onderwerp, in 5 minuten. NOS op 3 vertelt je wat je moet weten over een actueel onderwerp om het nieuws erover beter te kunnen volgen.

Met het Oog op Morgen: elke dag een overzicht van het nieuws, een blik in de ochtendkranten en het betere journalistieke interview.

Het Beste uit het Oog: iedere zaterdag selecteert de redactie van Met het Oog op Morgen de mooiste gesprekken van de afgelopen week.

De Stemming van Vullings en De Rooy: elke vrijdag een nieuwe aflevering waarin de politieke week wordt doorgenomen. Gemaakt door de NOS en EenVandaag.

Jeugdjournaal-podcast: iedere week vindt het Jeugdjournaal antwoorden op vragen van kinderen bij het nieuws.