Oppositiepartijen krijgen onderwijsbezuinigingen voorlopig niet van tafel
Oppositiepartijen D66, CDA, ChristenUnie, SGP en JA21 willen dat de onderwijsbezuinigingen die zijn afgesproken in de Voorjaarsnota van tafel gaan. Zij dreigen anders in de Eerste Kamer geen steun te geven aan de begroting, waardoor er daar geen meerderheid is.
"Het is typisch een bezuiniging die de maatschappij meer gaat kosten dan het op korte termijn oplevert", zegt CDA-Tweede Kamerlid Inge van Dijk tijdens het debat over de voorjaarsnota.
Het is nog wel de vraag of het gaat lukken om de onderwijsbezuinigingen te dwarsbomen. De regeringspartijen VVD, NSC en BBB zeggen in het debat achter de gemaakte afspraken te staan, ondanks het vertrek van de PVV.
Begroting rond krijgenTwee maanden geleden, in de nachtelijke onderhandelingsuren over de Voorjaarsnota, spraken de toenmalige coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB af om 400 miljoen euro op onderwijs bezuinigen. Dat deden ze om de begroting, waarin ze ook cadeaus uitdelen, rond te krijgen.
"De coalitiepartijen hadden dure wensen", zegt demissionair minister Heinen (Financiën), die benadrukt dat het voorstel niet uit het kabinet kwam. "Daar zit een dekkingsopgave bij en in die zoektocht is gekeken naar alle begrotingen."
Daardoor komt er bijvoorbeeld vanaf 2027 een einde aan een potje voor extra begeleiding van vo-scholieren. De oppositie is hier fel op tegen, omdat die verwacht dat hierdoor het aantal schoolverlaters zal toenemen.
D66, CDA, ChristenUnie, SGP en JA21 stelden vandaag alternatieve bezuinigingen voor, maar daar gingen de regeringspartijen in het debat niet mee akkoord. De VVD daagde daarop de partijen uit om te komen met voorstellen waar wel een meerderheid voor is.
Het is de vraag of dat gaat lukken; de VVD zegt nu al geen betere opties te zien om de begroting rond te krijgen. "We moeten nu eenmaal keuzes maken", vindt VVD-Kamerlid Aukje de Vries. "De onderwijsbegroting is afgelopen jaren al fors gestegen. Daarnaast blijven er alsnog een aantal regelingen om leerlingen te steunen bestaan."
NSC en BBB zeggen ook bereid te zijn om naar alternatieven te kijken nu er geen meerderheid is. "Maar ik kan nu nog niks toezeggen", zegt NSC-Kamerlid Folkert Idsinga.
Minister Heinen hamert erop dat er voor alle voorstellen een goede dekking moet zijn. "Ik ben de laatste in Den Haag die de Voorjaarsnota nog aan het verdedigen is", zegt hij tijdens het debat. "Het zoet wil iedereen graag verdedigen, maar voor het zuur sta ik hier wel alleen."
Snel nieuwe begrotingBeide Kamers zullen deze zomer over de Voorjaarsnota stemmen. Het is onduidelijk wat er gebeurt als de Eerste Kamer dan niet akkoord gaat.
In een recent advies van de Raad van State staat dat de regering dan zo snel mogelijk een nieuwe begroting moet indienen. Op dat advies moet ook nog een reactie komen van het kabinet.