Aggregator

Smartphonemaker Fairphone heeft Raymond van Eck aangesteld als nieuwe ceo. Hij wordt de derde ceo van Fairphone binnen iets meer dan een jaar. Van Eck was tot vorig jaar ceo van Youvia.

Auteursrechtenorganisatie Stichting Brein heeft een Nederlandse dataset, een verzameling data, offline gehaald die bedoeld was om kunstmatige intelligentie (AI) mee te trainen. Het is volgens de organisatie de eerste keer dat dit in Nederland gebeurt.

Brein spreekt zelf van een "grote dataset" die volgens de organisatie bestaat uit illegale kopieën van tienduizenden boeken, miljoenen regels uit nieuwsartikelen van websites zoals Nu.nl en ondertitels van talloze films en tv-series uit illegale bron. Directeur Bastiaan van Ramshorst zegt ook te weten wie de maker is, maar kan dat vanwege privacyredenen niet zeggen.

Gebruik dataset

De dataset is bedoeld om een zogeheten taalmodel te trainen, in jargon heten deze large language models. De maker van de dataset heeft aan Brein schriftelijk beloofd deze niet meer te gebruiken en heeft ook informatie gegeven over wie deze heeft ontvangen. De stichting kijkt nu of de data ook daadwerkelijk door AI-modellen zijn gebruikt. Als dat het geval is worden partijen hierop aangesproken.

Materiaal dat inbreuk maakt op auteursrecht is een groot probleem bij het trainen van AI. Onlangs bleek nog uit onderzoek van de NOS dat het er sterk op lijkt dat werken van Nederlandse beeldmakers zonder hun toestemming zijn gebruikt voor het trainen van bekende AI-afbeeldinggeneratoren, waaronder DALL-E en Midjourney.

In de VS loopt er op dit moment een rechtszaak tussen The New York Times en OpenAI, de maker van ChatGPT. De krant beschuldigt het bedrijf ervan zonder toestemming massaal krantenartikelen te hebben gebruikt voor het trainen van AI. OpenAI vindt het gebruiken van de data geoorloofd.

Het militaire regime in Myanmar verliest steeds meer terrein aan verschillende verzetsgroepen in het land. Vorige week veroverde de National Democratic Alliance Army (MNDAA) nog een belangrijke militaire basis in Lashio, de grootste stad van de deelstaat Shan.

Dat betekent voor het leger ook het verlies van de controle over een belangrijke handelsroute. Daarom zou het volgens analisten wel eens de meest vernederende nederlaag tot nu toe kunnen zijn voor de junta.

Sinds het leger in 2021 de democratisch gekozen regeringsleider Aung San Suu Kyi aan de kant zette, woedt er een bloedige oorlog tussen de militaire machthebbers en verschillende verzetsgroepen. Met bruut geweld tegen de burgerbevolking weet het regime stand te houden, maar een coalitie van prodemocratische milities en gewapende etnische groepen boekt al maandenlang overwinning op overwinning.

Naar schatting was meer dan 60 procent van het land al niet meer in handen van de junta vóórdat Lashio werd ingenomen, al had de junta nog grip op de belangrijkste steden en handelsroutes. En dus is de overname van Lashio belangrijk voor de verzetsgroepen. De stad, die in 2009 nog 109.000 inwoners telde, leidt naar de belangrijkste handelsgrenspost over land tussen Myanmar en China.

Correspondent Mustafa Marghadi kon mee met de gewapende oppositie en zag het effect van het conflict op de bevolking:

Controle over Lashio betekent dat die verbinding wordt verbroken. Daar komt bij dat verzetsgroepen steeds grotere delen van de grensregio's met Bangladesh en China in handen krijgen. Zo wordt het drijven van handel over land langzaamaan moeilijker voor de junta.

Het leger had veertien regionale commandocentra in Myanmar. Met de overname van die in Lashio verliest de junta voor het eerst zo'n militaire basis sinds het uitbreken van de strijd. In de westelijke deelstaat Rakhine wint de etnische strijdgroep Arakan Army terrein. Het nadert daar het regionale commandocentrum van de junta.

Strijd om Maundaw

Het Arakan Army speelt een belangrijke rol in de strijd tegen de junta. Het heeft een groot deel van de deelstaat in handen en is verwikkeld in een bloedige strijd om de tactisch belangrijke stad Maungdaw, waar vooral Rohingya wonen.

Dat is een moslimminderheid die al decennialang gediscrimineerd en vervolgd wordt in het overwegend boeddhistische Myanmar. Net als het leger wordt het Arakan Army beschuldigd van grove mensenrechtenschendingen.

In mei kwamen berichten naar buiten over tienduizenden Rohingya die door het Arakan Army zouden zijn verdreven, waarna hun dorpen werden platgebrand. Mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch stelt in een rapport dat het erop lijkt dat Rohingya opzettelijk werden uitgekozen als doelwit.

"Beide partijen gebruiken haatdragende taal, aanvallen op burgers en massale brandstichting om mensen uit hun huizen en dorpen te verdrijven, wat doet denken aan etnische zuivering", schrijft Elaine Pearson, directeur Azië bij Human Rights Watch.

Hoe het eraan toegaat in Rakhine is moeilijk vast te stellen. Er werken nauwelijks journalisten en de junta heeft de communicatiemogelijkheden flink beperkt. Afgelopen vrijdag meldde Artsen zonder Grenzen dat het aantal Rohingya dat naar Bangladesh wist te vluchten en medische hulp nodig heeft flink is toegenomen. Meer dan 40 procent van die gewonden zijn vrouwen of kinderen.

Dat bericht verscheen niet lang nadat er video's begonnen te circuleren op X van tientallen dode lichamen die verspreid lagen naast de rivier de Naf, de natuurlijke grens tussen Myanmar en Bangladesh.

Rohingya zitten vast

Wat er precies is gebeurd is niet onafhankelijk te verifiëren. Overlevenden zeggen tegen Artsen zonder Grenzen dat mensen werden aangevallen met drones, toen ze de rivier probeerden over te steken om te vluchten naar Bangladesh.

Ooggetuigen vertellen aan persbureau Reuters dat er meer dan 200 mensen zijn omgekomen, andere bronnen spreken tegenover AP van 150 doden. Het Arakan Army en de junta beschuldigen elkaar van de aanval, maar Myanmarese mensenrechtenorganisaties en ooggetuigen houden het Arakan Army verantwoordelijk.

Paul Brockmann coördineert vanuit Amsterdam de projecten van Artsen zonder Grenzen in Myanmar, en staat in nauw contact met zijn collega's die de gewonde Rohingya behandelden. Dat grote groepen Rohingya überhaupt nog de grens proberen over te steken, bewijst volgens hem hoe nijpend de situatie is. "Bangladesh wil eigenlijk geen Rohingya ontvangen, en om bij de grens te komen moeten ze eerst een gebied doorkruisen waar ze niet vrij mogen bewegen", zegt Brockmann.

"Rohingya vrezen voor een tweede genocide, en dat lijkt dat mij geen onterechte angst", vervolgt hij. "De wereld lijkt de crisis te zijn vergeten en vluchten naar Bangladesh wordt steeds moeilijker. De Rohingya zitten vast."

(Telecompaper) France's spectrum agency ANFR said that it will monitor the product recalls of three handset models found in breach of the specific absorption rate (SAR) limits for mobile phones under EU regulation...

Een recordaantal Nederlanders heeft het afgelopen halfjaar dengue opgelopen. 112 mensen raakten in het buitenland besmet met knokkelkoorts, zoals de ziekte ook wordt genoemd.

In 2023 liepen in totaal 113 mensen dengue op, meldt alarmcentrale Eurocross. Dat nu al bijna evenveel mensen besmet raakten met het virus is opvallend, zegt Angela Looyé van Eurocross in het NOS Radio 1 Journaal. "We verwachten dit jaar boven de tweehonderd meldingen uit te komen. Dat baart ons zorgen."

Tweede of derde besmetting gevaarlijk

Dengue is een virus dat je kunt oplopen door een beet van een gelekoortsmug of een Aziatische tijgermug die ermee besmet is. Deze muggen brengen ook chikungunya en het zikavirus over. Iemand die voor het eerst knokkelkoorts oploopt, kan last krijgen van symptomen als koorts, gewrichtspijn, hoofdpijn en misselijkheid.

Waar bij andere ziektes een tweede besmetting minder effect heeft, is dat bij dengue juist andersom. Als iemand voor een tweede of derde keer knokkelkoorts krijgt, is de ziekte gevaarlijker. Een besmet persoon kan bloedingen krijgen, in shock raken, organen als hersenen, hart en lever kunnen beschadigd raken en in het ergste geval kan iemand eraan overlijden. Er bestaan vier soorten dengue en voor geen van deze soorten is behandeling mogelijk. Als je toch besmet raakt, is het belangrijk paracetamol te nemen en genoeg water te drinken.

Dichter bij huis

Volgens Looyé was dengue vroeger vooral een tropische ziekte die werd opgelopen in landen als Thailand, Indonesië en Curaçao. "Maar we zien meer besmettingen in landen dichter bij huis, rondom het Middellandse Zeegebied", zegt Looyé. Volgens de Eurocross-woordvoerder neemt de mug de ziekte mee en is het insect ook al vaker in Nederland gezien. Of in Nederland al mensen zijn geprikt en besmet, weet ze niet.

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) is dit jaar op een recordaantal plekken begonnen met het bestrijden van de Aziatische tijgermug. De NVWA vond vorig jaar op 37 locaties tijgermuggen en richt zich bij het bestrijden vooral op muggenlarven. De mug zit het liefst op plekken met stilstaand water in bijvoorbeeld bakjes en emmers. In sommige gevallen worden bestrijdingsmiddelen gebruikt.

Muggenbeten zijn enigszins te voorkomen. "Als je ergens naartoe gaat waar dengue heerst, is het belangrijk om je goed in te smeren met een anti-insectenspray", raadt Looyé aan. "Slaap onder een klamboe en zorg dat je kleding draagt die je lichaam bedekt." Ook is het mogelijk je te laten vaccineren tegen de vier soorten dengue. "Laat je informeren door een arts als je in een risicogroep valt", adviseert ze.

Een onderzoek dat in opdracht van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland is uitgevoerd door Secura en Topsector Energie, schetst verschillende scenario's waarin cyberaanvallen op zonnestroominstallaties gevolgen kunnen hebben voor de stroomvoorziening.

(Telecompaper) Ministers representing 17 Latin American and Caribbean countries signed an agreement to cooperate and coordinate their positions regarding the development of artificial intelligence in the region...

De politiebonden roepen hun leden op om vanaf komend weekend actie te voeren voor een goed vroegpensioen. Tijdens voetbalwedstrijden in de eredivisie worden vakbondsbijeenkomsten georganiseerd, waardoor er geen politie aanwezig zal zijn bij de wedstrijden.

Komend weekend gaat het om de wedstrijden FC Twente-Sparta in Enschede op zaterdag en NAC-Ajax in Breda op zondag. De bijeenkomsten beginnen een uur voor aanvang van de wedstrijd en duren tot een uur na afloop.

Ontevreden

"Het kabinet zet nog altijd geen stappen in de richting van een goed vroegpensioen voor de politie. Daarom gaan de politiebonden hun acties verharden", schrijft Politie In Actie op zijn website.

Volgens de bonden wordt juist bij voetbalwedstrijden duidelijk dat politiewerk zwaar werk is. "Dan blijkt direct ook de noodzaak van een goede Regeling Vervroegd Uittreden (RVU)."

De politiebonden zijn niet tevreden met de huidige regeling, die in 2025 afloopt. Met die regeling kunnen agenten drie jaar eerder stoppen, maar vaak moeten ze hun inkomen dan met spaargeld aanvullen. Bovendien stopt op dat moment ook de pensioenopbouw, terwijl de laatste jaren daarin juist zwaar meewegen.

Geen invloed

Volgens burgemeester Paul Depla van Breda hebben de aangekondigde acties geen gevolgen voor de veiligheid rond het stadion. Er zou zondag bij de wedstrijd tegen Ajax toch al geen politie-inzet zijn, zegt hij.

"Bij een risicowedstrijd ligt dat anders, maar in dit geval hebben we geen enkele aanwijzing dat er op voorhand politie aanwezig zou moeten zijn", zegt Depla. "Voor ons is het zondag zoals we altijd al werken: de politie is er alleen als het echt moet."

Als zondag bijvoorbeeld NAC-Willem II op het programma had gestaan, was de situatie volgens hem anders geweest. "Dan had ik een ander type gesprek gehad met de politie of de wedstrijd uiteindelijk zelfs moeten verbieden. Nu zie ik geen reden om anders te handelen."

Dat geldt ook voor de burgemeester van Enschede. "Ook de wedstrijd tegen Sparta is geen risicowedstrijd, dus ik verwacht dat het goed kan zonder politie", aldus burgemeester Roelof Bleker.

Jammer

Ook de KNVB gaat ervan uit dat de wedstrijden door kunnen gaan. De voetbalbond noemt het wel "jammer" dat het voetbal betrokken wordt bij de onderhandelingen tussen de vakbonden en het politiekorps. "We hopen in elk geval dat de partijen eruitkomen."

Een verrassing waren de acties overigens niet: de burgemeesters zijn vorige week door de politiebonden geïnformeerd.

De Belgische politie gaat software van SkeyDrone inzetten om illegale drones boven het Pukkelpop-festival op te sporen. De technologie werd al getest tijdens de vorige editie, waarbij 69 ongeautoriseerde drones werden gedetecteerd.

Denemarken wil dat buurland Zweden meer doet om het toenemende bendegeweld onder controle te krijgen. Dat zei de Deense minister van Justitie gisteren in een persconferentie. Volgens de minister worden Zweedse tieners "ingehuurd als kindsoldaten" om geweld te plegen in Denemarken.

Denemarken worstelt al maanden met geweld dat gepleegd wordt door jongeren uit Zweden. Bendes zouden minderjarigen naar Denemarken sturen, omdat zij minder streng gecontroleerd worden door de politie en lagere straffen krijgen.

Vaak worden zij geronseld op chatapps als Telegram of TikTok, blijkt uit onderzoek van de Deense omroep DR Nyheder. Daarbij wordt gebruikgemaakt van emoji's en straattaal. In een van de advertenties levert een appel-emoji tot 100.000 Zweedse kronen op, terwijl een pistool tot een half miljoen Zweedse kronen opbrengt: de typische beloning voor een huurmoord. Volgens een Zweedse journalist is de appel codetaal voor een handgranaat.

Vorige week begon de Deense politie al met het actiever controleren van reizigers die met de trein uit Zweden komen. De regering wil nu ook gezichtsherkenningstechnologie gaan inzetten om die controles nog efficiënter te maken.

Veel schietpartijen in Zweden

Bendegeweld houdt Zweden al jaren in zijn greep. In 2023 waren er ruim 350 schietpartijen, waarbij 53 doden vielen. Binnen de Europese Unie is het aantal vuurwapenincidenten per hoofd van de bevolking er veruit het hoogst.

De geweldspiraal is al zo'n tien jaar aan de gang en begon in de buitenwijken van grote steden, waar vrijwel alleen maar migranten en hun kinderen wonen. De Zweedse premier Kristersson noemt immigratie en falende integratie dan ook als oorzaak voor het bendegeweld. Experts wijzen daarbij op de armoede en het gebrek aan kansen in achterstandswijken waardoor jongeren eerder vervallen in criminaliteit.

Overgewaaid

En dat geweld is dus over komen waaien naar Denemarken. "Angstaanjagend", noemde de Deense minister van Justitie dat gisteren. "Wij zullen uiteraard ook druk uitoefenen op Zweden om verantwoordelijkheid te nemen voor deze zaken."

Op diezelfde persconferentie zei de Deense nationale politiechef Thorkild Fogde dat Zweedse bendeleden die in Denemarken geweld plegen "zware gevolgen zullen ondervinden". "Er zal een prijs betaald moeten worden en die zal hoog zijn", aldus de politiechef.

(Telecompaper) Korea Telecom (KT) announced that it will collaborate with LG Electronics to advance research, development and the standardisation of 6G mobile technology...

Red Dead Redemption zal worden uitgebracht voor de pc. Dat blijkt uit een bericht op PlayStation Network. De vermelding suggereert dat de pc-versie zowel de originele game als de uitbreidingen zal bevatten.

(Telecompaper) TIM has agreed to sell its remaining 10 percent stake in Daphne 3, a holding company for the Italian mobile infrastructure company Inwit, to co-shareholder Ardian...

Een veiling in Londen van een aantal van de eerste bankbiljetten met daarop de beeltenis van koning Charles heeft bijna een miljoen pond opgebracht.

De bankbiljetten van 5, 10, 20 en 50 pond werden in juni in gebruik genomen in het Verenigd Koninkrijk. De eerste exemplaren van de nieuwe bankbiljetten gingen naar de koning zelf, maar honderden andere biljetten met lage serienummers werden geveild.

Een 10 pond-biljet met het serienummer HB01 000002 bracht op de veiling 17.000 pond (19.857 euro) op. Ook werd 26.000 pond (ruim 30.000 euro) betaald voor een vel met 40 biljetten van 50 pond.

De totale opbrengst van de veiling was ruim een miljoen euro (914.127 pond). Het geld wordt verdeeld onder tien door de Bank of England geselecteerde goede doelen.

Niet in Schotland

Het is voor het eerst sinds 1960 dat er een nieuwe monarch op de bankbiljetten staat. Al die tijd stond koningin Elizabeth op het papiergeld.

Binnen het Verenigd Koninkrijk staat het portret van Charles in Schotland en Noord-Ierland niet op de bankbiljetten. De Schotten drukken hun eigen bankbiljetten, die buiten Schotland overigens vrijwel nergens worden geaccepteerd.

Het interview tussen Elon Musk en Donald Trump op X werd geplaagd door technische problemen, waardoor het gesprek pas 42 minuten later van start ging. Musk verklaarde dat het platform het doelwit was van een 'massale ddos-aanval'.

Wie vannacht wakker lag door de hoge temperaturen, had er goed aan gedaan even naar buiten te kijken. Er waren namelijk veel vallende sterren te zien. Ook kon het noorderlicht vannacht met een camera worden vastgelegd.

In Groningen kwam een groepje mensen bijeen om de sterrenhemel te bewonderen:

Afgelopen nachten waren er ook al vallende sterren boven Nederland, maar vannacht was het hoogtepunt van de Perseïden. Deze jaarlijks terugkerende meteorenzwerm bestaat uit stofdeeltjes van de komeet Swift-Tuttle. Als de aarde de zwerm passeert, verbranden deeltjes in de atmosfeer. De gloeiende stukjes puin worden vallende sterren genoemd, maar dat zijn het dus eigenlijk niet.

De omstandigheden om sterren te spotten waren vannacht goed: weinig maanlicht en veel opklaringen. Vooral in het oosten en noorden van het land was de kans om sterren te spotten groot. In het zuiden en westen kwam wat meer bewolking voor.

Ook het noorderlicht was op verschillende plekken in het land te zien. Een paar plaatjes, die we binnenkregen via NOS Ooggetuige:

Internetproviders Caiway en Delta gaan samen verder onder de naam Delta. Klanten van Caiway worden geleidelijk overgezet naar het zogenoemde Flexpakket van Delta. Dit proces neemt ongeveer een jaar in beslag.

Goedemorgen! Vandaag worden de Nederlandse olympiërs die een medaille hebben gewonnen gehuldigd in Den Haag en de Palestijnse president Abbas ontmoet in Rusland president Poetin.

Eerst het weer: de zon is geregeld te zien, en een groot deel van de dag is het droog. De maxima liggen tussen 26 graden in het westen en ruim 30 graden in het oosten. Vanavond en vannacht zijn er regionaal regen- en onweersbuien.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. En hier zie je waar wordt gewerkt aan het spoor.

Wat kan je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

De natuurbrand die zondag ten noordoosten van Athene uitbrak, is zo sterk uitgebreid dat voorsteden van de Griekse hoofdstad worden bedreigd. Meer dan 700 brandweerlieden kregen door de aanhoudende wind geen grip op het vuur. De vlammen bereikten gisteren opnieuw een hoogte van 25 meter. 10.000 hectare natuurgebied is vernietigd of aangetast. Het vuur is het centrum van Athene tot op 15 kilometer genaderd.

In verband met de brand doet Griekenland een beroep op de EU-regeling voor wederzijdse steun. Frankrijk stelt een helikopter beschikbaar, Turkije twee blusvliegtuigen en een helikopter. Italië stuurt twee blusvliegtuigen en Tsjechië 75 brandweerlieden met 25 voertuigen. Ook Servië, Roemenië en Spanje willen Griekenland te hulp komen.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Van de wereldwijd bekende streetartkunstenaar Banksy is het achtste kunstwerk in acht dagen tijd opgedoken. Banksy verraste de wijk Charlton met een op een muur aangebrachte neushoorn, die een daaronder geparkeerde oude Nissan Micra lijkt te beklimmen.

Ook de andere zeven kunstwerken die hij in de dagen daarvoor maakte zijn afbeeldingen van dieren, zoals de piranha's in een politiewachthuisje en de visetende pelikanen op de gevel van een visrestaurant.

Fijne dag!

"De 20 minuten durende treinrit van Almere naar Amsterdam maakt me iedere keer weer helemaal geil", zegt de maker van een pornografische video op X terwijl hij in de trein zijn piemel uit zijn broek haalt. En dat is lang niet het enige traject waarop 'treinrukkers' actief zijn.

Online zijn meer dan honderd video's te vinden van mannen die zich aftrekken in een Nederlandse trein. Deze video's zijn opgenomen met telefoons in coupés, waar soms ook nietsvermoedende reizigers in beeld worden gebracht. In ongeveer de helft van de gevallen komt de maker ook klaar.

De beelden worden vaak achter een betaalmuur gedeeld op pornoplatforms als F2F en OnlyFans. Daar kunnen gebruikers eigen seksuele content uploaden die volgers tegen betaling kunnen kijken. Op het publiek toegankelijke X zijn korte fragmenten te zien als teaser. Soms worden die daar miljoenen keren bekeken, blijkt uit onderzoek van de NOS.

Volgens gebruikers van de platforms passen de video's in een trend. De NS herkent het "relatief nieuwe probleem" en noemt de filmpjes walgelijk en onacceptabel. Ook bij vakbond FNV, die onder meer spoorpersoneel bijstaat, is het fenomeen bekend.

Deze geblurde afbeeldingen geven een indruk van wat in de video's te zien is:

"De populariteit van dit soort video's - ook in de trein - heeft met name in het afgelopen jaar een vlucht genomen", zegt Tommy Baljet van The REPEAT Agency. Hij is de manager van meerdere grote OnlyFans-sterren. "Dit soort filmpjes leveren drie tot vier keer meer op dan een gewone video van twee mensen die seks hebben in een kamer. Ook omdat ze vaak op verzoek worden uitgevoerd, waar dan een hogere betaling tegenover staat."

Volgens Baljet zijn de treinvideo's vooral in Nederland populair. In Amerika zijn juist parkeerplaatsen een veelgebruikt decor. "Maar hier is het ov goed geregeld. In de tram en bus is het erg druk, maar in de trein heb je meer privacy door de hoge banken."

Spannend en lucratief

OnlyFans-maker Roxy waagt zichzelf niet aan het genre, maar herkent de populariteit. "Video's opgenomen in de openbare ruimte zijn altijd al een populaire categorie geweest in de mainstream porno-industrie. Maar nu is het ook op deze platformen een hype. Ik vind het shocking dat de locaties steeds extremer worden, want je kan er omstanders echt mee belemmeren."

En precies daar zit volgens de Amerikaanse psycholoog Stacey Litam van Cleveland University de spanning. Ze deed onderzoek naar OnlyFans-gebruikers. "Het gaat om de spanning van het eventueel betrapt worden die seksuele opwinding kan veroorzaken", zegt ze. "Daarnaast gaan makers van deelplatformen als F2F en OnlyFans steeds verder om hoge kijkaantallen en daarmee hoge inkomsten te genereren."

Masturberen in het openbaar is verboden volgens het Nederlandse strafrecht. Recent is de wet op dit punt aangepast. Onder het oude artikel uit het Wetboek van Strafrecht, dat geldig was tot 1 juli, werd een (rijdende) trein niet als 'een openbare plaats' beschouwd. Tegenwoordig is dat volgens de definitie van 'in het openbaar' mogelijk wel het geval, denkt strafrechtadvocaat Rosalie Rijkhoff.

Toch weerhoudt het makers er dus niet van om dit soort content te blijven posten. Integendeel: de filmpjes doen het goed op de deelplatforms, juist omdat ze niet mogen. "Mensen vinden het idee dat je betrapt kan worden spannend", zegt OnlyFans-maker Anna Bron. Ze maakte zelf wel eens video's in de openbare ruimte, maar niet in een trein. "Om een idee te geven: aan die video verdiende ik meteen het dubbele."

"Het is goed dat het strafbaar is, maar dat maakt het dus ook spannend om ermee weg te komen", zegt Marvin Mason, die ook actief is op OnlyFans. "We willen allemaal de regels breken."

Patronen zichtbaar

De NS is bekend met de seksvideo's, maar zegt ook dat de omvang van het verschijnsel nog niet helemaal duidelijk is. "Nu blijkt dat het misschien wel vaker voorkomt dan wij denken", zegt woordvoerder Erik Kroeze. Het spoorbedrijf wil daarom gaan onderzoeken hoeveel van dit soort video's online staan en met justitie en politie nagaan of hier meer tegen gedaan moet worden.

"De NS doet bij videoplatformen weleens verzoeken om beelden te laten verwijderen waarop zaken te zien zijn die niet in een trein thuishoren", zegt Kroeze. "Dat lukt soms wel, maar naarmate het platform achter een betaalmuur zit, of de beelden op plekken staan die wij niet kennen, is het lastiger om het offline te krijgen."

Sinds de veroordeling van de 'Hoornse treinrukker' in 2022 kijkt de NS live mee op enkele treinen waar patronen zichtbaar zijn van mensen die zorgen voor onveilige situaties. Dat kan gaan om intimidatie van treinpersoneel, maar bijvoorbeeld ook om seksuele intimidatie. Om hoeveel treinen het gaat wil de NS niet zeggen. Na het incident in Hoorn heeft de NS geen aangifte meer gedaan van zogenoemde 'treinrukkers'.

"Ik vind het prachtig. Ik denk dat hij iets heel leuks toevoegt aan de openbare ruimte", zegt streetartkenner Peter Ernst Coolen. "Het is met minimale middelen gemaakt. Dat doet hij heel slim en ik zie dat hij toch een maximaal effect heeft weten te sorteren."

Coolen reageert op het opduiken van het achtste Banksy-kunstwerk in Londen in acht dagen tijd. De bekendste streetartkunstenaar ter wereld verraste de wijk Charlton met een op een muur aangebrachte neushoorn, die een daaronder geparkeerde oude Nissan Micra lijkt te beklimmen. Nummer negen is er inmiddels ook: een muurschildering bij de London Zoo waarop een gorilla andere dieren bevrijdt.

Piranha's en pelikanen

Ook de andere zeven kunstwerken die hij in de dagen daarvoor maakte zijn afbeeldingen van dieren, zoals de piranha's in een politiewachthuisje en de visetende pelikanen op de gevel van een visrestaurant.

Hier zie je de andere kunstwerken:

"Dat is het mooie van streetart, van die kunstvorm, dat een kunstenaar je anders naar je omgeving laat kijken", zegt Coolen.

Anders dan veel eerder werk van de kunstenaar, van wie de identiteit nog altijd onduidelijk is, heeft deze serie geen maatschappelijke of politieke boodschap.

Het Walled Off Hotel met het slechtste uitzicht ter wereld bijvoorbeeld en het migrantenbootje dat in juni op een popfestival opdook hadden dat wel.

Banksy's migrantenbootje ging op Glastonbury crowdsurfend over het publiek:

"Het gaat bij Banksy vooral om het spotten van de juiste locatie en daar een idee bij te bedenken", zegt Coolen. "Kom er maar op om van een politiehokje een aquarium te maken. Of die huilende wolf voor een schotelantenne. Briljant."

Met die wolf op die schotelantenne liep het slecht af. Nog geen uur nadat Banksy het werk via Instagram had onthuld, werd het gestolen. Vorig jaar gebeurde hetzelfde met een verkeersbord waarop Banksy militaire drones had aangebracht. "Ja, daar is een markt voor en het levert veel geld op", zegt Coolen. "Er zijn ook redelijk professionele partijen die die kunst van straat halen."

Er zijn meerdere gevallen bekend van eigenaren van woningen of panden die een muurschildering van Banksy voor tonnen hebben verkocht. Coolen vindt dat jammer. "Hij heeft iets gemaakt voor de openbare ruimte hè. Het is ook locatiespecifiek, dat moet je respecteren."

Acceptatie

Banksy heeft volgens Coolen een grote bijdrage geleverd aan de acceptatie van streetart bij het grote publiek, ook in Nederland. Op het terrein van de voormalige NDSM-scheepswerf in Amsterdam is in 2020 het grootste Street Art Museum ter wereld geopend. Dat is in 2015 door Coolen opgericht.

Maar ook daarvoor al konden streetartkunstenaars incidenteel bij gevestigde musea terecht. "En ja, wat je nu ziet is dat heel veel musea zelf muurschilderingen initiëren, waarmee ze deze kunstvorm ook echt omarmen." Een voorbeeld daarvan is het project Museum Murals, een initiatief van het Mauritshuis. Twintig streetartkunstenaars laten op een plek elders in de stad zien wat het museum in huis heeft.

Onbekend

Wie Banksy is, blijft een mysterie. Er gaan geruchten dat muzikant Robert Del Naja van de Britse triphopgroep Massive Attack erachter zit.