Aggregator

Wekdienst 20/2: Lichamen gijzelaars naar Israël • Stikstofdebat in Den Haag

2 months 1 week ago

Goedemorgen! Hamas draagt vandaag de lichamen van een aantal omgekomen gijzelaars over aan Israël. In Den Haag is een debat over de stikstofplannen. Ook dient in Den Haag een kort geding over een weerapp van het KNMI.

Eerst het weer: de zuidenwind voert zachte lucht aan. Vandaag wordt het 7 tot 11 graden. Het is wel wisselvallig met soms regen en weinig zonneschijn.

Ga je vandaag op pad? Dit is het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

De Amerikaanse president Trump noemt de Oekraïense president Zelensky op zijn socialemediaplatform Truth Social "een dictator zonder verkiezingen". Hij spreekt van een "gematigd succesvolle komiek" die de VS ervan heeft weten te overtuigen "om miljarden te spenderen aan een oorlog die hij nooit zou kunnen winnen".

Uit het bericht van de president blijkt dat het hem dwarszit dat er financieel niets tegenover de Amerikaanse steun aan Oekraïne staat. Hij schrijft dat de VS veel meer geld heeft uitgetrokken voor militaire steun dan Europa, en dat "het Europese geld is gewaarborgd, terwijl de VS niets terugkrijgt". "Terwijl deze oorlog veel belangrijker is voor Europa dan voor ons."

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Kraanvogels vliegen normaal gesproken niet over Nederland als ze op weg zijn naar het noorden na het overwinteren in warmere oorden. Maar door de wind vliegen ze nu wat verder naar het westen.

Vandaag en morgen zijn ze nog te zien, vooral in het oosten van het land. Met hun spanwijdte van zo'n twee meter en de grote groepen waarin ze overvliegen, zijn ze niet te missen. Ze maken ook nog een kenmerkend geluid.

Fijne dag.

Vrouw in VS klaagt ivf-kliniek aan voor plaatsen verkeerde embryo

2 months 1 week ago

Een Amerikaanse vrouw uit de staat Georgia heeft een rechtszaak aangespannen tegen de ivf-kliniek waar zij was behandeld. De kliniek had een embryo van een ander stel bij haar teruggeplaatst, meldt de vrouw in een persconferentie.

De vrouw, Krystena Murray, kwam achter de vergissing toen zij beviel van een zwarte baby, terwijl zij en de spermadonor die zij had uitgekozen wit zijn.

"De geboorte van mijn kind had het gelukkigste moment van mijn leven moeten zijn. En dat was het ook", zegt zij in een persconferentie. Maar al gauw daarna kwamen de zorgen. Aanvankelijk dacht ze dat alleen de spermadonor niet de juiste was, maar dat het wel om haar eitje ging dat was bevrucht.

Lege kinderwagen

DNA-onderzoek wees echter uit dat de baby niet biologisch aan haar verwant is. Toen dat duidelijk werd nam ze contact op met de kliniek. Die vonden de biologische ouders van het kindje en namen contact met hen op. Met een DNA-test bewezen zij dat het kind van hen was, waarna Murray het jongetje teruggaf aan hen.

Ze had inmiddels een band met hem opgebouwd, zegt ze. Tegen NBC News sprak ze over de dag dat ze het jongetje aan zijn biologische ouders moest geven. "Ik kwam binnen als een moeder met een kind. Een baby die van mij hield en die van mij was en aan mij gehecht was. Ik liep het gebouw uit met een lege kinderwagen, zij gingen weg met mijn zoon".

Schadevergoeding

De rechtszaak is niet gericht tegen de biologische ouders, maar tegen de kliniek. Ze eist onder meer een schadevergoeding, wil weten waar haar embryo's zijn gebleven en hoe deze fout heeft kunnen gebeuren. De kliniek zegt dat het gaat om een "geïsoleerd geval".

"Toen deze fout werd ontdekt, hebben we meteen een grondig onderzoek gedaan en extra maatregelen genomen om patiënten nog beter te beschermen en uit te sluiten dat zo'n incident nogmaals voorkomt."

Het komt vrijwel nooit voor dat klinieken embryo's verwisselen, maar af en toe gaat het in de VS mis. Zo klaagde een echtpaar in New York in 2019 een kliniek aan die embryo's van andere stellen had teruggeplaatst, meldt NBC News.

En in 2021 sleepten twee stellen een kliniek in Californië voor de rechter omdat hun embryo's waren verwisseld, waardoor ze zonder het te weten enkele maanden elkaars biologische kinderen hadden verzorgd. In deze zaken is een schikking getroffen.

Geen redding meer mogelijk voor grote groep gestrande walvissen op Tasmanië

2 months 1 week ago

Het grootste deel van de groep van 157 zwarte zwaardwalvissen die waren aangespoeld op een strand op het Australische eiland Tasmanië is gestorven. De overige dieren worden of zijn al geëuthanaseerd, melden lokale autoriteiten.

Een groep van biologen en dierenartsen probeerde gisteren twee dieren weer de zee in te krijgen, maar dat lukte niet. Daarop besloten zij dat de meest humane optie was om alle dieren uit hun lijden te verlossen, meldt de Australische nieuwszender ABC.

Onder meer omdat het lastig was om ter plekke te komen met gespecialiseerde reddingsapparatuur, was gisteren ook al duidelijk dat de meeste dieren het niet zouden overleven. Waardoor de grote groep is gestrand wordt nog onderzocht.

Heilig

Wat er met de walviskarkassen gaat gebeuren, is nog onduidelijk. De dieren liggen bij een plek die in het bezit is van inheemse Australiërs. Een woordvoerder van hen zegt tegen ABC News dat langs de kustlijn rotsformaties staan die voor hen heilig zijn.

Zij zijn bang dat zwaar materieel om de overblijfselen van de dieren te kunnen opruimen het gebied beschadigt. Als weghalen geen optie is, zouden de karkassen ook op het strand kunnen vergaan. Dat duurt ongeveer een jaar.

Het was de eerste keer in bijna vijftig jaar dat deze walvissoort massaal strandde op het Australische eiland. Wel strandden de afgelopen jaren meerdere keren groepen grienden op Tasmanië.

Dit zijn beelden van de grote groep zwarte zwaardwalvissen:

Meerdere Nederlandse skiërs in problemen geraakt in Tirol

2 months 1 week ago

In de Oostenrijkse deelstaat Tirol zijn gisteren meerdere Nederlanders in de problemen geraakt op pistes, meldt de politie.

Een groepje van vijf Nederlandse skiërs in het skigebied Fiss-Ladis skiede rond 16.00 uur onderaan een lift verder richting een gebied zonder liften. Daar kwamen zij vast te zitten op een hoogte van ongeveer 1600 meter. De skiërs, vier mannen en een vrouw met een leeftijd van tussen de 17 en 19 jaar, deden een uur later een noodoproep. Zij werden door een reddingsteam in veiligheid gebracht.

Twee Nederlanders zwaargewond

In het gebied Berwang raakte een 45-jarige Nederlandse man zwaargewond toen hij in botsing kwam met een onbekende skiër. Door de botsing kwam de Nederlander naast de piste op een steen terecht. Hij is met een traumahelikopter naar een ziekenhuis in Innsbruck gebracht.

De skiër met wie hij in botsing kwam, stopte aanvankelijk om hulp te bieden, maar verliet daarna de plek van het ongeluk zonder zijn gegevens achter te laten. De politie is nog naar deze persoon op zoek. Het gaat volgens getuigen om een Franstalige man van tussen de 40 en 50 jaar oud in een beige jas met capuchon en een roestbruine skibroek.

In het skigebied Rangger Köpfl raakte een Nederlander eveneens zwaargewond. Een 30-jarige man viel aan de rand van een rode piste en botste vervolgens tegen een boom. Hij werd net als de man in Berwang na een eerste behandeling op de piste met een traumahelikopter naar Innsbruck gebracht. Hoe de twee gewonde mannen er nu aan toe zijn, meldt de politie niet.

Amerikaan (86) overleden die zwarte tiener voor zijn deur neerschoot

2 months 1 week ago

De 86-jarige man die afgelopen vrijdag bekende een zwarte tiener voor zijn deur te hebben neergeschoten is overleden. Dat meldt zijn advocaat.

Andrew Lester schoot in april 2023 in Kansas City twee keer op de 16-jarige Ralph Yarl toen die bij hem aanbelde. De jongen wilde zijn broertjes en zusjes ophalen, maar had zich vergist in de straat. Yarl zocht hulp bij een nabijgelegen woning, werd naar het ziekenhuis vervoerd met verwondingen aan hoofd en arm en mocht drie dagen later weer naar huis.

Kortere straf

Lester hield steeds vol dat hij uit zelfverdediging had gehandeld, maar ging vrijdag akkoord met een schikking. In plaats van een mogelijke veroordeling voor mishandeling in de eerste graad, bekende hij schuld aan mishandeling in de tweede graad, een vergrijp waar een veel kortere straf op staat.

Hij zou zijn straf 7 maart te horen krijgen en riskeerde een gevangenisstraf van maximaal zeven jaar. De openbaar aanklager sprak van een "racistische component" in de schietpartij, maar in de aanklacht was dat niet terug te lezen.

Einde van zaak

"We hebben vernomen dat Andrew Lester is overleden en betuigen ons oprechte medeleven aan zijn familie in deze moeilijke tijd", zegt het Openbaar Ministerie. "Hoewel hiermee een eind is gekomen aan de juridische procedures, wijzen we erop dat de heer Lester wel degelijk verantwoordelijkheid heeft genomen voor zijn daden door schuldig te pleiten in deze zaak."

De doodsoorzaak is niet bekendgemaakt, maar een politiewoordvoerder meldt aan persbureau AP dat de man vorige week tijdens een zitting een verzwakte indruk maakte. De familie van Yarl had er vanwege de broze gezondheid van de man op aangedrongen dat de zaak snel zou worden afgehandeld.

De familie betreurt dan ook dat Ralph Yarl, "een zwart kind dat het slachtoffer is geworden van vooroordelen", vanwege Lesters dood niet weet wat het vonnis zou zijn geweest. Ze zijn gefrustreerd dat de 86-jarige man pas op het allerlaatste moment schuld bekende. "Na twee jaar vertraging", schrijft de familie in een verklaring. "Die vertraging heeft onze familie aan het wankelen gebracht."

Trump ruziet openlijk met Zelensky, noemt hem 'dictator'

2 months 1 week ago

De Amerikaanse president Trump noemt de Oekraïense president Zelensky op zijn socialemediaplatform Truth Social "een dictator zonder verkiezingen". Hij spreekt van een "gematigd succesvolle komiek" die de VS ervan heeft weten te overtuigen "om miljarden te spenderen aan een oorlog die hij nooit zou kunnen winnen".

Uit het bericht van de president blijkt dat het hem dwarszit dat er financieel niets tegenover de Amerikaanse steun aan Oekraïne staat. Hij schrijft dat de VS veel meer geld heeft uitgetrokken voor militaire steun dan Europa, en dat "het Europese geld is gewaarborgd, terwijl de VS niets terugkrijgt". "Terwijl deze oorlog veel belangrijker is voor Europa dan voor ons."

Trump deelde op X een schermafbeelding van het bericht:

Volgens CNN wees Zelensky eerder deze maand een voorstel van de regering-Trump af over Amerikaanse aanspraak op grondstoffen in Oekraïne, als compensatie voor de geboden militaire hulp. Kyiv was zelf ook al met een voorstel gekomen om de VS voorrang te geven bij het verkrijgen van zeldzame aardmetalen en andere waardevolle grondstoffen in de Oekraïense bodem. Maar dat was juist bedoeld om voortzetting van de Amerikaanse militaire steun te garanderen.

"Zelensky moet snel zijn, anders heeft hij geen land meer over", schrijft Trump.

Russische propaganda

Trumps bericht op Truth Social is een reactie op uitspraken van Zelensky, die eerder vandaag stelde dat Trump gevangen zit in "een Russische desinformatiebubbel". Dat was weer een reactie op een reeks ongefundeerde uitingen van de Amerikaanse president.

Zo stelde Trump gisteren dat Oekraïne verantwoordelijk is voor de oorlog, terwijl het Rusland was dat Oekraïne bijna drie jaar geleden aanviel. Ook beweerde hij dat Zelensky nog maar steun geniet van 4 procent van de Oekraïense bevolking, terwijl dat percentage in werkelijkheid veel hoger is.

Door Zelensky een dictator zonder verkiezingen te noemen, herhaalt Trump Russische propaganda. Het klopt dat de ambtstermijn van Zelensky er in vredestijd op had gezeten, maar door de grootschalige Russische invasie en de staat van beleg in het land zijn verkiezingen en andere democratische rechten opgeschort. Dat verkiezingen worden uitgesteld als het land is belegerd, is vastgelegd in de Oekraïense wet.

Poetin haalt de uitgestelde verkiezingen al langer aan om de legitimiteit van Zelensky in twijfel te trekken, terwijl van vrije en eerlijke verkiezingen in Rusland geen sprake is.

Projectie van rat moet Rotterdammers overhalen afval in de container te gooien

2 months 1 week ago

In de Rotterdamse wijk Carnisse worden vuilniszakken te vaak naast de containers geplaatst, met als gevolg dat ratten zich tegoed doen aan de inhoud. De gemeente hoopt daar verandering in te brengen door een bewegende rat op de container te projecteren. Zo worden de bewoners herinnerd aan de gevolgen van het zogeheten 'naastplaatsen' van de vuilniszak.

Het gaat om de afvalbakken in de Texelsestraat, schrijft regionale omroep Rijnmond. Daar worden elke dag volle vuilniszakken naast gezet. "Ratten zijn dol op etensresten uit de zakken", zegt een woordvoerder van de gemeente. "Daarom is het belangrijk om vuilnis altijd in de afvalbak te gooien."

Om de Rotterdammers een handje te helpen, is een projector naast de vuilnisbakken geplaatst. Die projecteert beelden van een levensgrote rat bij de container. De projectie van het knaagdier wordt afgewisseld met de tekst: "Voorkom ratten."

"Het is natuurlijk met een knipoog", zegt wethouder Pascal Lansink-Bastemeijer. "Maar we wijzen mensen toch op een belangrijke boodschap."

Veel Rotterdammers ervaren overlast van ratten, weet de wethouder. "En het enige dat echt helpt, is ervoor zorgen dat je geen afval op straat gooit en je vuilnis niet naast de container laat staan. Dan heeft de rat geen voedsel meer."

De lichtprojector blijft tot 25 februari in de Texelsestraat staan. Daarna bekijkt de gemeente of de projecties effect hebben gehad en misschien op andere plekken kunnen worden ingezet.

49 ratten in een uur

Net als andere grote steden heeft ook Rotterdam al jaren last van het plaagdier. Bewoners rondom de Mauritsplaats in het centrum zien ze de hele dag lopen. Een ongediertebestrijder ving in een paar uur tijd 49 ratten bij de Mauritsplaats.

"Mensen durven hun tuinen niet meer in", zei een bewoner in november tegen Rijnmond. "Als de tuinen niet meer worden onderhouden krijg je wildgroei en dat is de ideale plek voor ratten."

Scholz en Merz willen in tv-debat verschillen tonen, maar sparen elkaar

2 months 1 week ago

Bondskanselier Scholz (SPD) en oppositieleider Merz (CDU/CSU) zijn voor de laatste keer voor de verkiezingen de strijd met elkaar aangegaan in een tv-debat. In het 'TV-Duell' van Die Welt en Bild probeerden de twee de verschillen te benadrukken. Toch blijken de overeenkomsten tussen de bondskanselier en de grootste kanshebber soms groter dan ze willen toegeven.

Ze maken zich de meeste zorgen om de oorlog in Oekraïne. Daar ligt Scholz 's nachts van wakker, zei hij: "De oorlog vindt op twee uur afstand van ons plaats en ik ben bezorgd over hoe het nu verder gaat met de Amerikanen", zei Scholz erover. Merz liet los goed te slapen, maar het is wel het onderwerp waarover hij het meest bezorgd is.

In de peilingen staat de CDU op een comfortabele 30 procent - het dubbele van de SPD en ook een ruime voorsprong op de AfD. Merz straalde dat zelfvertrouwen uit en trad voor zijn doen kalm op. Scholz, die zegt te blijven geloven in een overwinning, was juist aanvallend.

De SPD-leider verweet zijn tegenstander "absurde" plannen te hebben en "feitenvrij" te discussiëren. De voorgestelde belastingvoordelen van de CDU zouden vooral ten goede komen aan grootverdieners, aldus Scholz. Merz weersprak dat door te benadrukken dat onder SPD-leiding talloze bedrijven uit Duitsland vertrekken of failliet gaan.

Asielstandpunt 'rechtgezet'

Het debat van Bild en Welt, twee rechts-conservatieve kranten, ging voor een groot deel over migratie en asiel. Scholz en Merz herhaalden grotendeels de oneliners uit eerdere debatten. Scholz benadrukte hoeveel zijn regering in gang heeft gezet, Merz stelde dat het te weinig verschil heeft gemaakt.

De CDU-leider pakte een moment om te benadrukken dat zijn partij medeverantwoordelijk is voor de huidige problemen met migratie, verwijzend naar de CDU-regeringen van Angela Merkel. "Ik heb onze positie rechtgezet", zei Merz, waarmee hij nogmaals duidelijk afstand nam van zijn voorganger Merkel.

Merz viel Scholz aan om het feit dat er asielzoekers vrij rondlopen die bekendstaan als gevaarlijk. Hij sprak van "tikkende tijdbommen" en pleitte onder meer voor het aanpassen van privacywetgeving om nieuwe aanslagen te voorkomen. Daar vond hij Scholz aan zijn zijde: "Op dat vlak liggen we niet ver van elkaar."

Net als in de andere tv-debatten ging de tijd vooral op aan migratie en de economie. Thema's als klimaatverandering, defensie en de overbelaste zorg kwamen niet aan bod.

Scholz en Merz over migratie tijdens het debat:

De uitzending was een van de laatste momenten voor de twee om hun persoonlijke kant te laten zien. Dat is vooral van belang voor Merz, die in kiezersonderzoeken als afstandelijk en arrogant naar voren komt. Hij vertelde openhartig over het verdriet over zijn broer, die op jonge leeftijd overleed, en probeerde soms een grapje te maken.

Gevraagd naar wat Scholz beter kan dan hij, grapte Merz: "Iedere tweede zin met 'ik' beginnen." De SPD-leider werd de kritiek voorgehouden dat hij geen fouten kan toegeven. Dat ontkende hij: "Dat is politieke propaganda."

Merz richtte zijn aanvallen opvallend vaak op andere partijen dan de SPD. De fouten van het migratiebeleid verwijt hij vooral de Groenen, de coalitiepartner van de SPD, omdat zij "andere ideeën hebben over de samenstelling van het land". Over de liberale FDP, die zondag de kiesdrempel mogelijk niet haalt, grapte Merz dat zij zichzelf voor de bus hebben gegooid.

In Nederland is de 69-jarige Merz nog een onbekende, maar in Duitsland gaat hij al heel lang mee:

Ook de rechts-radicale AfD moest het geregeld ontgelden. Ondertussen probeerde Scholz het beeld neer te zetten dat de CDU met hen in zee wil gaan, omdat eerder gezamenlijk voor een asielmotie is gestemd. Scholz dwong Merz te beloven dat hij niet een minderheidsregering zal aangaan waarbij hij steun van de AfD nodig heeft.

Andersom sloot Scholz een coalitie met Die Linke en de links-conservatieve BSW uit. "Ik kan me dat niet voorstellen. Dat zijn partijen die Oekraïne in de steek willen laten", aldus de bondskanselier.

Daarmee bevestigen de twee partijleiders tussen de regels dat een coalitie tussen CDU/CSU en SPD de meest logische optie na de verkiezingen zal zijn. Volgens de huidige peilingen zouden zij net wel of net niet samen een meerderheid halen. Veel hangt af van de vraag of FDP, BSW en Die Linke de kiesdrempel halen.

Vertrouwen

In het rondje persoonlijke vragen werd alvast aan wederzijds vertrouwen gewerkt. Scholz werd gevraagd of hij in het vliegtuig durf te stappen van Merz, die piloot is van zijn eigen privéjet. De SPD'er antwoordde resoluut met 'ja'. "Ik neem aan dat hij terecht een vliegbrevet heeft."

Merz werd daarop gevraagd of hij in een roeiboot durft te stappen met de fanatieke roeier Scholz. Zijn antwoord: "Ja, want ik kan goed zwemmen."

Grote antiterreuroperatie in Marokko: aanslag verijdeld

2 months 1 week ago

Marokkaanse veiligheidsdiensten hebben vandaag een grootscheepse politieactie uitgevoerd. Hiermee zou een grote terroristische aanslag van een aan IS gelieerde terreurcel uit de Sahel-regio zijn verijdeld. Er zijn twaalf mensen gearresteerd tussen de 18 en 40 jaar oud. De actie werd in negen verschillende Marokkaanse steden tegelijkertijd uitgevoerd.

In de vroege ochtend zijn er in de steden Laayoune, Casablanca, Fez, Taounate, Tanger, Azemmour, Jersif, Oulad Teima en Tamsna invallen gedaan. Hierbij zijn verschillende eenheden van de Marokkaanse antiterreurpolitie ingezet. Ook is er gebruikgemaakt van speciale honden om explosieven op te sporen. Op meerdere locaties werden omwonenden preventief geëvacueerd.

De Marokkaanse veiligheidsdienst DGST heeft beelden vrijgegeven waarop te zien is wat er bij een van de invallen is aangetroffen. Er wordt onder andere een snelkookpan getoond die zou zijn gevuld met explosieven, steekwapens en een contant bedrag aan Amerikaanse dollars. Bij verdere huiszoekingen werden nepvuurwapens en gedetailleerde plannen voor toekomstige aanslagen gevonden.

IS-commandant

Volgens het onderzoek van de DGST stonden de verdachten in direct contact met een IS-commandant uit de Sahel-regio. Hij zou hen hebben voorzien van financiële en logistieke ondersteuning en instructiemateriaal voor de uitvoering van terreurdaden.

De terroristen hadden volgens de DGST meerdere doelwitten. Ze zouden het hebben gemunt op medewerkers van veiligheidsdiensten, gebouwen van deze diensten, en locaties die belangrijk zijn voor de Marokkaanse economie en buitenlandse belangen in Marokko. Ook waren er plannen voor het plegen van milieuterrorisme, zoals het aansteken van bosbranden.

Marokko wordt internationaal gezien als een betrouwbare partner in de wereldwijde strijd tegen terrorisme. Het Noord-Afrikaanse land was in 2003 voor het eerst doelwit van een terroristische aanslag, toen op meerdere plekken in de stad Casablanca aanvallen werden uitgevoerd, waarbij 33 burgerslachtoffers vielen. Sindsdien is terrorismebestrijding een prioriteit voor de Marokkaanse overheid.

Bij een van de invallen werden onder meer snelkookpannen gevonden die zouden zijn gevuld met explosieven:

Met regelmaat worden er in Marokko invallen gedaan bij mensen die worden verdacht van het beramen van terroristische aanslagen. De operatie van vandaag is qua omvang een van de grootste die er in Marokko zijn uitgevoerd. De afgelopen twintig jaar zouden er ongeveer 200 terroristische cellen zijn opgedoekt in het land.

Met name de activiteiten van terreurorganisatie IS in de Sahel-regio baren Marokko zorgen. Een maand geleden werden er nog twee Marokkaanse vrachtwagenchauffeurs ontvoerd in Burkina-Faso door terroristen. Volgens de DGST heeft Marokko zijn internationale partners al meerdere malen gewaarschuwd voor het gevaar van IS in de Sahel.

Destabiliseren

Volgens IS-kenner en journalist Abdou Bouzerda past het aanvallen en ondermijnen van de Marokkaanse staat in de bredere ideologie van de terreurorganisatie. "IS streeft naar de oprichting van een kalifaat dat zich uitstrekt over de gehele islamitische wereld, waaronder Noord-Afrika. Marokko vormt daarin zowel een symbolisch als strategisch doel", zegt Bouzerda.

Door het plegen van terreurdaden wil IS landen destabiliseren om er vervolgens de macht te kunnen grijpen, legt Bouzerda uit. "Hoewel IS op dit moment niet de militaire kracht heeft om Marokko daadwerkelijk te veroveren, past het ondermijnen van de stabiliteit van het koninkrijk wel in hun stapsgewijze aanpak. IS gelooft dat door terreur te zaaien, regeringen te verzwakken en angst te verspreiden, uiteindelijk hele regio's onbestuurbaar kunnen worden, waarna zij zelf de macht kunnen overnemen."

Dat Marokko veel invloed heeft op het westelijke deel van de Sahel-regio is volgens Bouzerda een belangrijke reden voor IS om het land op de korrel te nemen. "Marokko investeert fors in West-Afrika en de Sahel, met grote belangen in sectoren als het bankwezen, telecommunicatie en infrastructuur. Rabat gebruikt er ook 'soft power' in de strijd tegen extremisme. Zo worden veel imams uit de Sahel in Marokko opgeleid in een gematigde, staatsgezinde vorm van islam."

Doelwit

Ook de rol die het land speelt in de internationale terrorismebestrijding maakt het een doelwit van terreurorganisaties zoals IS. Bouzerda: "De Marokkaanse geheime dienst, de DGST, staat bekend als een van de meest efficiënte in de regio. Marokkaanse inlichtingenoperaties strekken zich uit tot ver in de Sahel en West-Afrika."

Ook speelt Marokko regelmatig op de achtergrond een rol in antiterreuroperaties, vaak samen met westerse landen zoals Frankrijk en de Verenigde Staten. Dat maakt Marokko voor veel jihadistische groeperingen in de regio een obstakel en een vijand."

VS zet acht Latijns-Amerikaanse drugskartels op terreurlijst, gevolgen onduidelijk

2 months 2 weeks ago

De Verenigde Staten hebben acht criminele organisaties uit Latijns-Amerika bestempeld als buitenlandse terroristische organisatie. Zes ervan zijn drugskartels uit Mexico, de andere twee zijn bendes uit Venezuela en El Salvador. Het is een stap die president Trump al had aangekondigd in een decreet dat hij tekende op 20 januari, de dag van zijn inauguratie.

"De kartels voeren een campagne van geweld en terreur op het hele westelijk halfrond, die niet alleen landen met een aanzienlijk betekenis voor onze nationale belangen heeft gedestabiliseerd, maar ook de Verenigde Staten heeft overspoeld met dodelijke drugs, gewelddadige criminelen en gevaarlijke bendes", valt te lezen in het decreet.

Voor Trump gaat met het terrorisme-label voor Mexicaanse kartels een langgekoesterde wens in vervulling. Een hardere aanpak van deze criminele organisaties staat al jarenlang op de agenda van de Amerikaanse president. Al tijdens zijn eerste termijn besprak hij met zijn defensieminister Mark Esper de mogelijkheid om drugslaboratoria te bombarderen, zo schreef Esper in zijn memoires. In zijn campagne herhaalde Trump de dreigementen: de mogelijkheid om luchtaanvallen tegen kartels uit te voeren, lag absoluut op tafel.

Aanpak fentanyl

Het aanmerken van Mexicaanse drugskartels als 'terroristisch' lijkt op het eerste gezicht een stap in de Amerikaanse aanpak van de productie en smokkel van fentanyl, de synthetische drug die jaarlijks zo'n 100.000 dodelijke slachtoffers maakt in de VS. Twee namen op de lijst, het Sinaloakartel en het Jalisco Nieuwe Generatiekartel (CJNG) domineren de fentanylmarkt en zijn vrijwel hoofdverantwoordelijk voor de smokkel naar de VS.

Vier andere kartels zijn groeperingen die in sommige staten samenwerken met het Sinaloakartel of het CJNG, en zich naast drugshandel en mensensmokkel bezighouden met afpersing en bedreiging. Met hun activiteiten dragen ze bij aan de stroom Mexicaanse vluchtelingen die nog altijd naar de VS trekt, een andere doorn in het oog van de Amerikaanse regering.

Intensievere bestrijding

Nu deze zes kartels, samen met het Venezolaanse El Tren de Aragua en MS-13 uit El Salvador, als 'terroristisch' zijn bestempeld, krijgen de Verenigde Staten er mogelijkheden bij om deze organisaties aan te pakken. Sinds de jaren negentig gebruiken de VS dit label, maar vrijwel alle groeperingen op de lijst zijn (islamitische) ideologisch gestoelde bewegingen die geweld gebruiken om hun doel na te streven. Hezbollah, Hamas en Al-Qaida zijn enkele van de meest in het oog springende organisaties.

De acht genoemde drugskartels zijn de eerste niet-ideologische criminele organisaties op de lijst. Dat zij nu het terrorisme-label krijgen, betekent een intensievere aanpak. Economische sancties, maar ook, in het meest extreme geval, een militaire interventie. In het verleden ging het om kleinschalige operaties door speciale Amerikaanse eenheden, om bijvoorbeeld de leiders van een organisatie uit te schakelen.

Het idee van een Amerikaanse militaire interventie op Mexicaans grondgebied is de nachtmerrie van de Mexicaanse president Claudia Sheinbaum, die constant hamert op het belang van 'soevereiniteit'. De afgelopen weken werden Amerikaanse spionagevluchten uitgevoerd bij de grens met Mexico en eerder werden er Amerikaanse marineschepen voor de kust van Mexico gesignaleerd. Volgens Sheinbaum gaat het hierbij om verregaande samenwerking tussen de VS en Mexico.

Slechte relatie

Mexicaanse kartels als terroristisch bestempelen leidt echter ook tot problemen voor de Amerikanen zelf. Allereerst is er de definitie van een kartel: het gaat hierbij vaak om versplinterde bewegingen, die elkaar soms onderling bestrijden, met meerdere leiders en inkomstenbronnen. Daarnaast is volgens de Amerikaanse wet iedere persoon of entiteit die bijdraagt aan terrorisme, op wat voor manier dan ook, strafbaar.

80 procent van de fentanyl die tussen 2019 en 2024 de VS werd binnengesmokkeld, werd meegenomen door Amerikaanse staatsburgers. Zij dragen daarmee bij aan het verdienmodel van de inmiddels terroristische Mexicaanse kartels.

Maar wat te denken van de Amerikaanse bedrijven die actief zijn in Mexico. In een enquête uit 2024 zei 12 procent van de ondervraagde bedrijven dat "de georganiseerde misdaad gedeeltelijke controle heeft gekregen over de verkoop, distributie en/of prijsstelling van hun goederen". Daarmee dragen deze bedrijven, in sommige gevallen weliswaar indirect, bij aan terrorisme.

Het blijft daarom voorlopig onduidelijk wat het terrorisme-label betekent voor Mexico, de VS en de organisaties zelf. Ook de nieuwe minister van Defensie Pete Hegseth weigerde eind vorige maand een militaire interventie uit te sluiten. Het zou een nieuw dieptepunt in de verslechterde relatie tussen de twee landen betekenen.

Tombe van Thoetmosis II gevonden, het laatste koninklijke Egyptische graf

2 months 2 weeks ago

In Egypte is de tombe van farao Thoetmosis II gevonden. Daarmee is volgens de Egyptische autoriteiten het laatste koninklijke graf uit de tijd van de farao's aangetroffen. De vondst werd gedaan door een team van Egyptische en Britse archeologen.

De ingang naar de tombe werd in 2022 gevonden in de bergen ten westen van de Vallei der Koningen in Luxor, waar meer dan zestig graftombes liggen. De wetenschappers dachten dat ze bij het graf waren van een vrouw van een koning. Eenmaal in de tombe bleek het de plek waar farao Thoetmosis II had gelegen.

Huilen

"Ik kon alleen maar huilen", zegt de Britse missieleider Piers Litherland tegen de BBC. "Het is emotioneel extreem turbulent als je iets tegenkomt wat je niet had verwacht." De laatste vergelijkbare vondst was die van het graf van farao Toetanchamon, ruim een eeuw geleden.

In tegenstelling tot het graf van Toetanchamon was de tombe van Thoetmosis II niet ongeschonden. Kort na de begrafenis was het graf overstroomd, schrijft CBS News op basis van de teamleider van de Egyptische archeologen. Later is het lichaam van de koning verplaatst: de mummie van Thoetmosis werd een eeuw geleden al gevonden op een andere plek in de Vallei der Koningen.

"Een deel van de plafondversiering was nog intact", zegt egyptoloog Litherland. Hij beschrijft een blauwe hemel met gele sterren erop. Zulke beschilderingen worden volgens hem alleen in koninklijke tombes gevonden.

Hatsjepsoet en Thoetmosis

Thoetmosis II regeerde zo'n 3500 jaar geleden. Deze periode wordt omschreven als de 18e dynastie van Egypte. Hatsjepsoet was de vrouw van Thoetmosis II, evenals zijn halfzus. Hatsjepsoet werd later een van de weinige vrouwen die als farao over het oude Egypte regeerden.

Delen Falcon 9-raket neergekomen in Polen na melding van lichtstrepen

2 months 2 weeks ago

Twee ondefinieerbare objecten die vandaag in Polen neerkwamen, blijken afkomstig van de Falcon 9-raket van SpaceX, het bedrijf van Elon Musk. Dat meldt het Poolse ruimteagentschap Polsa.

Een deel van de raket werd gevonden op het terrein van een bedrijf in Komorniki, in de buurt van Poznan in het westen van het land. Een vergelijkbaar stuk werd later op de dag gevonden in het bos bij het dorp Wiry, zo'n 30 kilometer verderop. De stukken zijn ongeveer 1 bij 1,5 meter groot.

Ze hadden gecontroleerd moeten neerstorten in de Stille Oceaan, maar de motor begaf het, zegt een astrofysicus tegen de BBC. Daarom werd de raket al gevolgd. Mogelijk zijn er ook stukken neergekomen in Oekraïne, zegt hij.

Poolse media toonden afbeeldingen van de objecten:

Vanochtend tegen 05.00 uur werd een lichtstreep aan de hemel gezien, waarvan werd vermoed dat het ruimteafval van de raket was. Verwacht werd al dat het ruimteafval vandaag de dampkring zou binnenkomen en dat is wat mensen in de vroege ochtend zagen.

Sterrenkundige Theo Jurriens dacht al dat het de tweede trap was van de draagraket Falcon 9, die op 1 februari 22 satellieten lanceerde.

Tweetrapsraket

De plekken waar de onderdelen zijn gevonden zijn afgezet om te onderzoeken of er gevaarlijke stoffen zijn vrijgekomen. SpaceX wordt bij het onderzoek betrokken. De Falcon 9 is een herbruikbare tweetrapsraket die is ontworpen om mensen en materieel de ruimte in te brengen.

De lichtstreep aan de hemel is behalve in Polen ook gezien in Nederland en andere landen in Noord-Europa. Bij het UFO Meldpunt Nederland kwamen meer dan dertig meldingen binnen uit het hele land.

Polen is extra alert op vreemde objecten sinds er in november 2022 twee mensen om het leven kwamen bij de grens met Oekraïne door een Oekraïense luchtverdedigingsraket.

Zeven mannen aangeklaagd voor inbraken in huizen van beroemde Amerikaanse sporters

2 months 2 weeks ago

De Amerikaanse politie heeft een groep aangehouden voor een reeks inbraken in huizen van beroemde Americanfootballspelers en basketballers. Bij onder anderen Kansas City Chiefs-spelers Travis Kelce en Patrick Mahomes werd ingebroken. Zeven mannen zijn nu aangeklaagd.

De verdachten hadden het gemunt op villa's van sporters die ten tijde van de inbraken van huis waren en bijvoorbeeld wedstrijden speelden. De gestolen spullen hadden een waarde van omgerekend ruim 2,6 miljoen euro. De inbraken speelden zich volgens de aanklacht af tussen oktober en december vorig jaar.

De verdachten komen uit Chili en zijn tussen de 20 en 38 jaar oud. Ze zouden deel uitmaken van een Zuid-Amerikaanse bende. De Chilenen kunnen veroordeeld worden tot een gevangenisstraf van maximaal tien jaar.

De FBI zei eerder dat criminele bendes openbare informatie en sociale media gebruiken om te achterhalen waar sporters zijn. Zo zijn de speelschema's van NBA- en NFL-spelers makkelijk online te vinden.

Travis Kelce

Uit de huizen van twee Kansas City Chiefs-spelers werden begin oktober onder meer sieraden en horloges meegenomen. Ook werden geldbedragen gestolen. Amerikaanse media meldden destijds dat Patrick Mahomes en Travis Kelce slachtoffer waren geworden. Laatstgenoemde is ook bekend als vriend van Taylor Swift.

De dieven grepen hun kans toen de wereldberoemde sporters een thuiswedstrijd speelden in Kansas City in Missouri. "Je wil dat het niemand overkomt en al helemaal niet dat het jouzelf overkomt", zei quarterback Mahomes over de inbraak.

Selfie

Naast Americanfootballspelers waren ook NBA-spelers doelwit. Zo werd in november ingebroken in het huis van Milwaukee Bucks-speler Bobby Portis. De dieven stalen een kluis met daarin horloges, sieraden, contant geld en designertassen.

Na de inbraak poseerden drie van de aangehouden mannen en een vierde persoon in een selfie met hun gestolen waar. Op deze vrijgegeven foto houden de mannen lachend de gestolen horloges vast. Portis loofde een geldbedrag van omgerekend bijna 40.000 euro uit voor tips over de inbraak.

Ook deelde hij bewakingsbeelden van de inbraak waarop twee personen te zien zijn. In een video zei Portis dat "veel van zijn dierbare bezittingen" gestolen waren.

De selfie werd gepubliceerd door het Amerikaanse Openbaar Ministerie:

Na de golf aan inbraken riepen de NBA en NFL spelers op om extra voorzorgsmaatregelen te nemen. Zo deden spelers er volgens de Amerikaanse sportbonden goed aan om nieuwe alarmsystemen te installeren en waardevolle spullen in beveiligde kluizen te bewaren.

Ook kregen NBA-spelers het advies om waakhonden te nemen.