Aggregator

Kabinet ambitieus over asiel en bouwen, maar stuit bij mest op grenzen

2 months 1 week ago

Vier maanden na het hoofdlijnenakkoord heeft het kabinet-Schoof vandaag het lijviger regeerprogramma gepresenteerd. Daarin heeft de coalitie plannen verder uitgewerkt. Zo is het de bedoeling dat het asiel- en immigratiebeleid een stuk strenger wordt, wordt er fors bezuinigd op onderwijs, moet er minder papierwerk in de zorg komen en wil het kabinet veel meer gaan bouwen.

In dit artikel zijn de belangrijke punten uit het regeerprogramma te lezen.

Grip op asiel en migratie

De minister van Asiel en Migratie en de minister-president roepen zo snel mogelijk een asielcrisis uit. Daarmee zijn er direct meer maatregelen mogelijk om de asielinstroom te beperken. Dat gebeurt zonder dat de Tweede en Eerste Kamer er eerst mee akkoord moeten gaan, dat gebeurt pas achteraf.

De gezinshereniging van meerderjarige kinderen wordt ingeperkt. Nieuwe feiten en omstandigheden bij herhaalde asielaanvragen worden strenger getoetst. Ook komt er een mogelijkheid om asielzoekers die niet op een zitting of afspraak verschijnen, af te wijzen.

Met een asielcrisiswet trekt het kabinet vervolgens de Spreidingswet in, komt er een beslisstop op asielaanvragen, wordt de opvang versoberd en worden mensen zonder recht op verblijf desnoods gedwongen uitgezet. Statushouders mogen alleen gezinsleden laten overkomen als ze twee jaar een verblijfsstatus hebben, over woonruimte beschikken en een "stabiel en toereikend inkomen" hebben

Ook krijgen asielzoekers niet langer na vijf jaar automatisch een asielvergunning voor onbepaalde tijd. Dat betekent dat zij ook als ze hier al vijf jaar of langer zijn terug moeten naar het land van herkomst zodra het daar veilig is. Het kabinet dient bij de EU een officieel verzoek in om voor Nederland op asielgebied een uitzondering te maken, de zogenoemde opt-out. Het grenstoezicht wordt verscherpt.

Onderwijs

De bewindslieden van Onderwijs erkennen dat ze fors moeten bezuinigen en dat dit noopt tot "scherpe en verstandige keuzes". Er komt een 'herstelplan' om de basisvaardigheden in het onderwijs te verbeteren en het lerarentekort aan te pakken.

De financiering van gratis schoolmaaltijden gaat door en scholen krijgen compensatie voor de btw-verhoging op (school)boeken.

Anders dan eerder was afgesproken houden universiteiten geld voor vaste banen van 1200 wetenschappers. Dat gaat ten koste van starters- en stimuleringsfondsen.

De langstudeermaatregel wordt nog uitgewerkt.

Om te voorkomen dat scholen in dunbevolkte gebieden dicht moeten, krijgen ze een extra toeslag.

Zorg

Om het personeelstekort in de zorg terug te dringen zet het kabinet in op het halveren van de "administratietijd". Dat moet onder meer gebeuren door gebruik te maken van kunstmatige intelligentie en digitalisering.

Verder wil het kabinet streekziekenhuizen behouden en versterken en moet het makkelijker worden om een huisartspraktijk over te nemen. In 2030 moeten er 290.000 extra woningen komen die geschikt zijn voor ouderen.

Verder willen de bewindslieden dat de beschikbaarheid van spoedeisende zorg en acute verloskunde in iedere regio goed geregeld is.

De gesloten jeugdzorg wordt zo snel mogelijk afgebouwd. Reclame voor ongezonde producten gericht op jongeren wordt tegengegaan en er komt een plan om het gebruik van vapes onder jongeren terug te dringen.

Het eigen risico wordt in 2027 verlaagd naar 165 euro. Voor de jaren daarvoor blijft het 385 euro.

Bestaanszekerheid en koopkracht

Iedereen gaat er in koopkracht op vooruit. Het kabinet wil meer mensen aan betaald werk krijgen, waarbij schijnzelfstandigheid wordt tegengegaan. Uitzendkrachten, oproepkrachten en tijdelijke werknemers krijgen een betere wettelijke bescherming.

Voor de huur- en zorgtoeslag krijgen mensen meer ruimte om fouten te maken zonder dat dat onmiddellijk wordt afgestraft. De ingewikkelde regelingen en toeslagen worden vereenvoudigd. Er komt een "brede aanpak" van armoede en schulden.

Voor de kinderopvang komt er een hoge inkomensonafhankelijke vergoeding voor alle werkende ouders. Daarbij wordt voorkomen dat ouders terugvorderingen moeten betalen en in de financiële problemen komen zoals bij het toeslagenschandaal. De huurtoeslag en het kindgebonden budget worden verhoogd.

Nog deze kabinetsperiode worden alle gedupeerden van de toeslagenaffaire gecompenseerd, zo belooft het kabinet.

Buitenlandse zaken en Defensie

Nederland blijft Oekraïne politiek, militair, financieel en moreel onverminderd steunen tegen Russische agressie. In de wet komt dat blijvend minimaal 2 procent van het bruto binnenlands product naar Defensie gaat.

In het Israëlisch-Palestijnse conflict blijft voor het kabinet een tweestatenoplossing het uitgangspunt. Het kabinet blijft streven naar een "duurzame oplossing die door beide partijen wordt gedragen". Verder zet het in op "verlichting van de ernstige humanitaire noden in de Gazastrook en vrijlating van alle gijzelaars".

Nederland blijft een constructieve partner in de EU, "ook om onze eigen doelen te bereiken".

Op ontwikkelingshulp wordt bezuinigd. De hulp die wordt gegeven richt zich vooral op voedselzekerheid en watermanagement. De eerder aangekondigde bezuiniging op ambtenaren wordt voor ambassades en consulaten geen 22 maar 10 procent.

Wonen en volkshuisvesting, infrastructuur, openbaar vervoer en luchtvaart

Jaarlijks wil het kabinet 100.000 extra woningen bouwen. Daarvoor worden 'afdwingbare' afspraken gemaakt. Dat betekent dat de overheid veel strenger wordt tegen gemeenten, provincies en andere betrokkenen die snelle bouw vertragen.

Er wordt snel gezocht naar extra bouwlocaties en er worden nieuwe grootschalige woningbouwlocaties aangewezen, Waar die komen, is nog onbekend. Om die nieuwe wijken te realiseren, komt er 2,5 miljard euro voor nieuwe infrastructuur. Er moet ook sneller gebouwd worden. Daarom wordt er iets gedaan tegen vertragende lokale regels waardoor bouwplannen moeizaam van de grond komen.

Het programma bevat geen concrete actiepunten om de maximumsnelheid naar 130 kilometer per uur te brengen. Er komt dit jaar een actieagenda Auto en daar wordt het verder in uitgewerkt.

Van de elektrische autorijder zal een "eerlijke bijdrage" worden gevraagd, maar cijfers worden niet genoemd.

In 2027 komt er een "gedifferentieerde vliegbelasting". Dat betekent dat de vliegbelasting hoger is bij verder reizen met vervuilend vliegtuig.

Doorgroei van Schiphol kan op de langere termijn met stillere en schonere vliegtuigen.

Landbouw en visserij, voedselzekerheid en natuur

Het verbeteren van de Nederlandse natuur legt het nieuwe kabinet voor een groot deel in handen van de Nederlandse boeren. Zij moeten daar hogere vergoedingen voor krijgen. Verder zoekt het kabinet naar nieuwe manieren om te beoordelen hoe de natuur ervoor staat, in de hoop dat dat gaat leiden tot gunstiger uitkomsten. Het kabinet schrijft dat het wel vaak lang duurt om die nieuwe meetmethoden te ontwikkelen.

In de hoofdstukken over woningbouw en infrastructuur staat vrijwel niets over stikstof. Veel grote infrastructurele projecten liggen stil doordat het moeilijk is om stikstofvergunningen te krijgen zolang de Nederlandse natuur nog lijdt onder te veel stikstof. Het kabinet hoopt dat er een manier wordt gevonden om projecten met relatief weinig stikstofuitstoot vergunningsvrij door te laten gaan, maar schrijft ook daarover dat dat "een complex traject" is.

De huidige uitkoopregelingen voor boeren blijven bestaan. Boeren krijgen in de toekomst per bedrijf doelen om de stikstofuitstoot van hun bedrijf te verlagen. Dat kan ook door innovatie.

Om het mestoverschot terug te dringen komt er een "afroming van dierenrechten" als boeren hun bedrijf verkopen (met 30 procent voor melkvee, 25 procent voor varkenshouderijen en 15 procent voor pluimveebedrijven). Het kabinet benadrukt dat "de belangrijkste oplossing in Europa ligt". Het zet daarbij in op aanpassing van de Nitraatrichtlijn..

Klimaat en energie

De huidige plannen voor windenergie worden uitgevoerd. De windmolens komen zo veel mogelijk op zee in plaats van op land. Bij het aanwijzen van nieuwe windenergieparken kijkt het kabinet eerst naar de gevolgen voor de visserij.

De gaswinning op de Noordzee wordt opgeschaald. Er wordt geen gas meer gewonnen uit het Groningerveld. Voor twee extra kerncentrales wordt 9,5 miljard euro uitgetrokken.

Goed bestuur en een sterke rechtsstaat

Het kabinet dient volgend jaar een voorstel in om de Grondwet zo te veranderen dat er een constitutioneel hof komt. Dat kan wetten aan de grondwet toetsen.

Verder komt er zo snel mogelijk en in elk geval binnen een jaar een wetsvoorstel voor een nieuw kiesstelsel voor de Tweede Kamer. Het kabinet werkt daarbij aan invoering van 10 tot 12 kiesdistricten met regionale kandidaten en een landelijke lijst. Dat moet de regionale band tussen kiezer en gekozene versterken.

Het kabinet spreekt van een agenda voor vernieuwing van democratie en rechtsstaat. Volgens de bewindslieden is er te grote afstand ontstaan tussen de dagelijkse wereld van mensen en het systeem van de overheid.

Het kabinet wil "onevenredige hardheden in beleid, wetgeving en uitvoering" gericht opsporen en aanpakken. Het plan om het aantal rijksambtenaren met 22 procent te verminderen gaat in grote lijnen door. Ambtenaren worden ingezet waar ze het hardst nodig zijn. Ze moeten beleid maken dat goed uitvoerbaar is.

Nationale en internationale veiligheid

In het najaar komt het kabinet met een plan om de "weerbaarheid tegen militaire en hybride dreigingen versneld te verhogen". Het kabinet wil de krijgsmacht versterken en ook burgers en bedrijven meer bewust maken van de risico's die Nederland loopt. Ook komen er crisisoefeningen en een Veiligheidstop waar de maatregelen worden besproken.

Het kabinet gaat extra investeren in de veiligheidsdiensten AIVD en MIVD. Politie en het Openbaar Ministerie krijgen een grotere rol in de aanpak van spionage. De import van elektronica en diensten vanuit landen met een vijandig cyberprogramma wordt afgebouwd.

De straffen voor terroristische misdrijven gaan omhoog. Er komt een "slim" verbod op ongewenste buitenlandse financiering van Nederlandse verenigingen, stichtingen, kerkgenootschappen en informele organisaties.

Het jeugdstrafrecht wordt aangescherpt, de maximale straffen voor 14- en 15-jarigen worden verhoogd. Het kabinet werkt aan extra mogelijkheden om ouders aan te spreken op hun verantwoordelijkheid als hun kind een delict heeft gepleegd.

Economie en ondernemingsklimaat

Het kabinet wil dat Nederland weer in de top-5 van meest concurrerende landen ter wereld komt. "Dat vereist een lange adem, waarvoor we in deze kabinetsperiode de basis leggen." Belastingen en regels moeten voorspelbaar zijn zodat bedrijven weten waar ze aan toe zijn. De regeldruk gaat omlaag, belooft het kabinet.

Er komt lastenverlichting voor bedrijven, structureel bijna 1,5 miljard euro per jaar.

Verder zegt het kabinet actief op zoek te gaan naar ruimte waar bedrijven zich kunnen vestigen of uitbreiden. Ondersteuning van het bedrijfsleven is gericht op innovatie en scholing van werknemers zodat de afhankelijkheid van buitenlandse werknemers afneemt.

Broers ontkennen moord Ryan om familie-eer en wijzen naar hun vader

2 months 1 week ago

Twee Syrische broers uit Joure ontkennen dat zij hun zusje Ryan hebben vermoord uit eerwraak. Zij wijzen naar hun vader, die zelf ook beweert dat hij de dader is. Het OM verdenkt hen alle drie van moord.

In mei werd het lichaam van de 18-jarige Ryan gevonden in een moeraspoel bij de Oostvaardersplassen. De jonge vrouw bleek gewurgd. Haar handen waren op haar rug gebonden en haar mond en neus waren afgeplakt met tape.

Vandaag stonden de broers voor het eerst terecht voor de rechtbank in Lelystad. Hun vader vluchtte de dag na de moord terug naar Syrië. Zijn zaak wordt mogelijk later behandeld zonder hem.

Te westers

Volgens het Openbaar Ministerie is Ryan door haar vader en broers gedood omdat zij zich te westers gedroeg. Daarover was al langere tijd ruzie in het gezin, dat in Friesland terechtkwam na hun vlucht voor de oorlog in Syrië.

Een van haar broers had al eens aan de politie verteld dat hij eerbaarheid van de familie geschonden vond omdat Ryan live op TikTok te zien was in westerse kleding en met make-up. Ryan gaf zelf aan dat ze werd mishandeld en bedreigd door haar vader.

Hij stuurde drie uur voor de dood van zijn dochter een "ijzingwekkend bericht" in de familie-app, vertelde de officier van justitie vanochtend. Daarin gaf hij zijn zoons opdracht om Ryan in het water te dumpen. "Laat de vissen haar opeten, zodat er geen sporen van haar te vinden zijn", schreef hij.

De vader was woedend om het gedrag van zijn dochter, die al een tijdje niet meer thuis was geweest. Hij wilde weten waar "het varken" uithing. "Een slang als kind is eervoller dan haar", appte hij.

Broers ontkennen

Ryan verbleef in de dagen voor haar dood op een adres in Rotterdam. De vader schakelde zijn zoons van 22 en 24 in om haar op te halen, naar een afgelegen plek te rijden en haar lichaam verzwaard in het water te gooien.

Daarbij dienden zij alle sporen te wissen. Later berichtte hij zijn zoons: "Stop maar en wacht tot ik kom en het afhandel."

Volgens het OM is onduidelijk wat er precies is gebeurd toen ook de vader naar de Oostvaardersplassen was gekomen. De twee broers ontkenden vandaag in de rechtszaal dat zij hun zusje hebben vermoord. "Mijn vader heeft het gedaan", zeiden beide mannen. Hij zou Ryan hebben meegenomen het gebied in. "Ik wist niet dat zij zou worden gedood."

Niet meer onder controle

De voortvluchtige vader schreef eerder al aan De Telegraaf en de Leeuwarder Courant dat hij de enige dader is. Volgens de advocaat van een van de broers heeft hij dit ook aan zijn vrouw geappt.

"Ik had mezelf niet meer onder controle", schreef hij. "Ik heb haar gewurgd en in de rivier gegooid." De politie zou volgens hem niemand anders moeten verdenken dan hem.

Volgens het OM zijn de twee broers van Ryan wel degelijk medeverantwoordelijk voor de moord. "Alles wijst erop dat zij een grote rol hebben gehad bij haar geplande dood", zei de officier van justitie. Bewijs haalt het OM onder meer uit camerabeelden en appverkeer. Zo kon de telefoon van Ryan net op tijd worden gered, Het toestel lag nog werkend in het water met 1 procent batterij.

Bezorgd

De politie zei vandaag bezorgd te zijn om eergerelateerd geweld onder bepaalde groepen migranten en vraagt zich af of er genoeg aandacht voor is tijdens de inburgering in Nederland.

Bij het Landelijk Expertisecentrum Eergerelateerd Geweld van de politie worden de laatste jaren steeds meer zaken gemeld. Bij ruim een kwart daarvan waren vorig jaar Syriërs betrokken. Of het aantal geweldsincidenten rond familie-eer toeneemt of dat simpelweg vaker de hulp van het expertisecentrum wordt ingeroepen, is onduidelijk.

De rechtszaak over de dood van Ryan gaat later dit jaar verder.

Rijkswaterstaat sluit A12 morgen toch niet preventief af: 'Niet goed gecommuniceerd'

2 months 1 week ago

Rijkswaterstaat sluit morgen toch niet preventief de A12 bij Den Haag af. Volgens een eerder bericht zou dat wel gebeuren, omdat Extinction Rebellion (XR) van plan is om daar de weg te blokkeren. "Dit is eerder niet goed door ons gecommuniceerd", schrijft minister Barry Madlener van Infrastructuur en Waterstaat op X.

Rijkswaterstaat zegt nu dat het protest wordt behandeld als elke andere actie. Dat betekent dat de gemeente beslist over mogelijke maatregelen.

XR-demonstranten hebben aangekondigd dat ze morgen het stuk snelweg bij Den Haag weer blokkeren, als protest tegen overheidssubsidies op fossiele brandstoffen.

De klimaatprotestorganisatie heeft al verschillende keren gedemonstreerd op dat deel van de A12, wat leidde tot verkeersoverlast en volgens de politie ook tot onveilige situaties.

Rond het middaguur

Een groep XR-betogers arriveert morgen rond het middaguur in Den Haag na een meerdaagse wandeltocht vanuit Arnhem. Volgens een woordvoerder van de actiegroep worden er duizenden mensen verwacht.

De politiebonden hadden voor morgen al een staking aangekondigd om te protesteren tegen het uitblijven van een nieuwe vroegpensioenregeling. Dat betekent dat de politie naar verwachting niet zal ingrijpen bij het protest. Wel zijn er agenten aanwezig om de orde te bewaken.

Rusland zet zes Britse diplomaten het land uit na beschuldiging van spionage

2 months 1 week ago

Rusland heeft zes Britse diplomaten het land uitgezet, omdat ze volgens Moskou een bedreiging zijn voor de Russische veiligheid. De Britse regering noemt die beschuldiging in een reactie volstrekt ongegrond. De zes werkten op een kantoor in Moskou dat de Britse belangen in Oost-Europa en Centraal-Azië behartigt.

Het diplomatieke incident vindt plaats op het moment dat de bondgenoten zich beraden over het geven van toestemming aan Oekraïne om met name Britse wapens, te mogen gebruiken op Russisch grondgebied. De Russische president Poetin waarschuwt daar fel tegen.

'Subversieve activiteiten'

Woordvoerder Maria Zacharova van het ministerie van Buitenlandse Zaken beschuldigt de Britse ambassade in Moskou van "acties die gericht zijn op het veroorzaken van schade aan onze bevolking".

Op de Russische staatstelevisie wordt een woordvoerder van de geheime dienst FSB aangehaald. Volgens hem hebben de Britten "subversieve activiteiten" ontplooid in Rusland en is hun aanstaande uitzetting "het begin van een reactie op Britse onvriendelijke activiteiten."

Sinds het begin van de Russische inval in Oekraïne in februari 2022 hebben Rusland en de westerse bondgenoten van Oekraïne elkaars diplomaten het land uitgezet. Dat gebeurde ook in Nederland.

Weer zeldzaam neushoornkalf gespot op Java

2 months 1 week ago

Op het Indonesische eiland Java zijn parkbeheerders dolblij. Camera's hebben een kalf van een zeer zeldzame neushoornsoort gespot. Het is al het derde kalf dat dit jaar geïdentificeerd is.

Het Javaanse neushoornkalf is een vrouwtje van 3 tot 5 maanden oud en heeft de naam Iris gekregen. Iris liep met haar moeder door het bos in het Nationaal park Ujun Kulong, in het uiterste westen van Java.

In het park staan sinds februari meer dan honderd wildcamera's die reageren op beweging. Op die manier is dit jaar twee keer eerder een neushoornkalf op beeld gevangen.

Hoopvol

De Javaanse neushoorn is een ernstig bedreigde diersoort. Vooral stropers zijn een groot gevaar. Ze waren ooit wijdverspreid in Zuidoost-Azië: in het begin van de 19e eeuw kwamen mensen er regelmatig een tegen in de buitenwijken van het toenmalige Batavia (Jakarta). Nu komen ze alleen nog voor in dit nationale park in het uiterste westen van Java.

De Javaanse neushoorn krijgt maar eens in de vier à vijf jaar een jong. In voorgaande jaren werd wel eens vaker een kalf gezien, en de schattingen over de totale populatie lopen voorzichtig op. Tien jaar geleden werd het aantal op ongeveer 60 geschat; inmiddels ligt dat rond de 80.

Dat er nu meerdere jonge dieren in een jaar zijn gezien, vinden de parkbeheerders hoopvol. Volgens hen geeft dit aan dat de soort nog te redden is.

Recordboete en verbanning uit China voor accountantskantoor PwC

2 months 1 week ago

De Chinese autoriteiten sluiten tijdelijk de deur voor het Britse accountantskantoor PwC. De Chinese tak mag zes maanden geen zaken doen als gevolg van de rol van het bedrijf als accountant van gevallen vastgoedreus Evergrande.

Naast de verbanning moet PwC een boete van 441 miljoen renminbi (56 miljoen euro) betalen.

Projectontwikkelaar Evergrande balanceerde sinds 2021 op de rand van de afgrond. Begin dit jaar ging de reus uiteindelijk failliet, met een schuldenlast van maar liefst 300 miljard dollar (270 miljard euro).

Geknoei

Achter de val van Evergrande gingen problemen op de Chinese vastgoedmarkt schuil, maar ook geknoei met de cijfers. En dat nemen de autoriteiten ook de accountant kwalijk.

Gevreesd werd voor een boete van 1 miljard renminbi. Zo hoog werd het uiteindelijk niet, maar ook de miljoenenboete die PwC wel kreeg is de hoogste voor een accountant ooit in China.

'Teleurgesteld'

Het internationale hoofdkantoor van PwC in Londen laat weten teleurgesteld te zijn over de werkzaamheden van de eigen Chinese tak in deze zaak. "Het werk van het team was ver onder onze verwachtingen en dat is volledig onaanvaardbaar", zegt Mohamed Kande, topman van PwC.

Het bedrijf zal de Chinese straf volledig naleven. Daarnaast zegt PwC dat het maatregelen heeft genomen in China. Er zijn zes partners vertrokken en vijf werknemers die de controles bij Evergrande deden ontslagen.

Gestolen 'Meisje met ballon' van Banksy weer terecht

2 months 1 week ago

De politie in Londen heeft het schilderij Meisje met ballon van Banksy teruggevonden. Het werk werd afgelopen weekend gestolen uit een galerie. Twee mannen zijn opgepakt.

Afgelopen zondag werd ingebroken bij de Grove Gallery in Londen. Op bewakingsbeelden was te zien hoe een inbreker het glas van de deur insloeg, naar binnen glipte en het schilderij meenam. Het was het enige werk dat werd meegenomen en binnen enkele seconden stond de inbreker weer buiten.

Twee mannen van 47 en 53 jaar oud zijn aangehouden voor de diefstal, maakt de politie van Londen bekend. Ze zijn op borgtocht vrij maar komen in oktober voor de rechter. Het schilderij wordt terugbezorgd bij de galerie.

Versnipperd

Het beeld van het meisje dat reikt naar een hartvormige ballon is een van de beroemdste werken van Banksy, wiens identiteit nog altijd onbekend is. Het werk verscheen voor het eerst in 2002 als muurschildering in Londen. Daarna verscheen het ook op andere plekken en zijn er ook enkele honderden prints van gemaakt, soms in verschillende variaties.

Het mysterie rond de identiteit van Banksy drijft de waarde van zijn werken behoorlijk op. In 2018 werd een exemplaar van Meisje met ballon geveild voor omgerekend 1,2 miljoen euro. Meteen na de verkoop versnipperde het schilderij zichzelf, door een ingebouwd mechanisme in de lijst. De versnipperde versie bracht vervolgens 19 miljoen op.

Warmste 1 september ooit, maar nu al weer grondvorst

2 months 1 week ago

Afgelopen 1 september was de warmste sinds het begin van de metingen, en nog geen twee weken later heeft het voor het eerst dit najaar aan de grond gevroren.

De temperatuur daalde op het meetpunt in Enschede naar -0,3 graden "op klomphoogte", meldt Weeronline vandaag. Daarmee wordt de gemeten temperatuur op tien centimeter bedoeld.

Is grondvorst op 13 september uitzonderlijk vroeg? Nee, maar het is vroeger dan gebruikelijk. Gemiddeld genomen is het pas eind september zover.

22 augustus

Weeronline meldt dat in de periode van 2018 tot en met 2022 de eerste grondvorst na de zomer steevast in september voorkwam. In 2018 was dat op 1 september, in 2019 was dat 18 september, in 2020 was het op 20 september raak, in 2021 werd het op 21 september -0,2 graden in Woensdrecht en op 20 september 2022 daalde de temperatuur in Eelde naar -0,4 graden.

De allerlaatste gemeten grondvorst was in 2014, toen het tot 5 november duurde. Het gebeurde het snelst in 1973, toen op 22 augustus op meerdere plekken in het land de temperatuur onder het vriespunt daalde. Vorig jaar vroor het overigens in oktober voor het eerst.

Morgen weer fris begin

Vandaag stijgt de temperatuur naar ongeveer 16 graden, meldt Weerplaza. Er zijn zonnige perioden en in de kustgebieden valt vanmorgen al af en toe een bui. Vanmiddag is elders in het land een enkele bui mogelijk. Omdat de buien later vanavond wegtrekken en het flink opklaart volgt opnieuw een koude nacht, met minima tussen 3 en 10 graden.

Morgen begint de dag opnieuw fris, maar wordt het 's middags 17 of 18 graden. Er staat weinig wind en de zon breekt regelmatig door.

Klotsend fjord op Groenland blijkt oorzaak wereldwijde trillingen

2 months 1 week ago

Wetenschappers zijn achter de oorzaak gekomen van zware trillingen die vorig jaar wereldwijd veel verbaasde blikken opleverden bij seismologen. De oorzaak van de bevingen blijkt een enorme aardverschuiving te zijn in een fjord op Groenland. Het daaropvolgende klotsen van enorme hoeveelheden water tegen de randen van het fjord hield negen dagen aan.

Tientallen wetenschappers uit vijftien landen hebben hun bevindingen gepubliceerd in het tijdschrift Science. Ze begonnen hun onderzoek na mysterieuze metingen: in september werden gedurende negen dagen elke 90 seconden bodembewegingen opgevangen door seismische stations van Nieuw Zeeland tot de Verenigde Staten.

"We zagen direct dat dit geen aardbevingen waren" zegt Stephen Hicks, een van de onderzoekers. "Tegelijkertijd ontvingen collega's uit Denemarken, die veldwerk doen in Groenland, meldingen van een tsunami die plaatsvond in een afgelegen fjord."

Water tegen badkuiprand

Een satellietfoto toonde een stofwolk in een kloof in het fjord en de wetenschappers kwamen er uiteindelijk achter dat 25 miljoen kubieke meter rots, vergelijkbaar met 25 Empire State Buildings, in het water terecht was gekomen nadat een gletsjer het had begeven. Daardoor ontstond een metershoge tsunami.

Die watermassa kon niet makkelijk wegstromen in het gebied en bleef negen dagen lang tegen de randen van het fjord klotsen, net als water in een badkuip. Dat klotsen werd vervolgens wereldwijd gemeten.

Wetenschapper Stephen Hicks vertelt in een Engelstalige YouTubevideo meer over dit bijzondere fenomeen:

Noord-Korea geeft beelden vrij van Kim in uraniumfaciliteit

2 months 1 week ago

Noord-Korea heeft foto's vrijgegeven waarop te zien is hoe Kim Jong-un een installatie voor de verrijking van uranium bezoekt. Het is voor het eerst dat Noord-Korea informatie openbaar maakt over zo'n installatie.

Op de foto's is te zien dat de Noord-Koreaanse leider tussen lange rijen metalen centrifuges loopt. Wanneer en waar de foto's zijn gemaakt wordt niet vermeld. Kim zou ook een deel van het complex hebben bezocht dat nog in aanbouw is.

Daarnaast ging hij kijken bij een militair oefenterrein en woonde hij het lanceren van een nieuwe testraket bij, meldt het Noord-Koreaanse staatspersbureau.

Tijdens het bezoek benadrukte Kim Jong-un nog eens dat hij het nucleaire arsenaal van Noord-Korea wil vergroten voor "zelfverdediging en het kunnen uitvoeren van een preventieve aanval" en om de "dreiging van de Verenigde Staten en zijn bondgenoten" af te slaan.

Zulke taal klinkt de laatste jaren vaker vanuit Noord-Korea. Sinds 2022 is ook het aantal tests met nucleaire wapens flink opgeschroefd. Met het vrijgeven van de foto's probeert Noord-Korea vermoedelijk meer druk uit te oefenen op de VS en andere landen.

Inkijkje

De foto's van het bezoek die zijn vrijgegeven, geven een klein inkijkje in de stand van het nucleaire programma van Noord-Korea. Zo geven de nieuwe centrifuges op de foto's een beeld van hoe geavanceerd de installatie inmiddels is. Ook concluderen experts dat het land voor nucleaire wapens vooral lijkt te leunen op uranium, en niet op plutonium, dat een ingewikkelder proces vereist.

Naar schatting bezit Noord-Korea ongeveer vijftig kernkoppen en kent het land verschillende locaties voor het verrijken van uranium. Het nucleaire programma van Noord-Korea is verboden door de Verenigde Naties. De gesprekken tussen Noord-Korea en de VS over het verminderen van het aantal kernwapens liggen al sinds 2019 stil.

Activisten voor zwarte burgerrechten in VS veroordeeld wegens banden Rusland

2 months 1 week ago

In de VS zijn vier activisten voor zwarte burgerrechten veroordeeld omdat ze zich in de VS hebben ingezet voor Russische belangen. De vier riskeren een maximale gevangenisstraf van vijf jaar.

De vier werden veroordeeld voor "samenzwering om op te treden als niet-geregistreerde Russische agenten". Een jury in Florida oordeelde dat ze niet schuldig waren aan de ernstigere aanklacht: daadwerkelijk optreden als agenten van een buitenlandse overheid. Wanneer de strafmaat wordt bepaald, is nog niet bekend.

Volgens aanklagers voerden de vier tussen 2015 en 2022 in de VS een aantal acties uit namens de Russische regering en ontvingen ze geld en steun van Aleksandr Ionov, de voorzitter van de in Moskou gevestigde Anti-Globaliseringsbeweging van Rusland. Ionov gebruikte de organisaties waarvoor de vier actie voerden om de Russische standpunten over politiek, de oorlog in Oekraïne en andere kwesties te promoten, zeiden de aanklagers.

Invloed uitoefenen

De vier activisten zijn Omali Yeshitela (82 jaar), Penny Hess, (78), Jesse Nevel, (34), en Augustus Romain (38). Yeshitela is de oprichter van de African People's Socialist Party (APSP) en de Uhuru Movement, die beiden gevestigd zijn in St. Petersburg, Florida.

Hess en Nevel zijn witte bondgenoten van deze groepen. Romain is de leider van een in Georgia gevestigde groep die is gelieerd aan de twee partijen die Black Hammer heet.

Ionov zou ook hebben geprobeerd invloed uit te oefenen op de burgemeestersverkiezingen van 2017 in Sint-Petersburg, Florida. Daarbij stelde Nevel zich tevergeefs kandidaat.

FSB betrokken

De inspanningen van Ionov werden aangestuurd door de Russische Federale Veiligheidsdienst (FSB), de inlichtingendienst van het land, meldt het Amerikaanse ministerie van Justitie. Ionov en twee vermeende FSB-agenten zijn in de VS ook aangeklaagd in verband met de zaak. Ze zijn nog niet gearresteerd.

Volgens het ministerie van Justitie wisten alle vier activisten dat Ionov voor de Russische overheid werkte.

In beroep

Volgens de aanklagers hadden de groepsleden allerlei acties ondernomen die in het voordeel van Rusland waren, waaronder verzet tegen het Amerikaanse beleid in de oorlog in Oekraïne.

Hun advocaten zeiden echter dat ondanks hun connecties met Rusland, de acties van de APSP en de Uhuru Movement precies in lijn waren met waar ze al meer dan 50 jaar voor pleiten. Yeshitela richtte de organisatie in 1972 op als een groep die zich verzette tegen overblijfselen van kolonialisme over de hele wereld.

Een advocaat van Hess vertelde aan de Tampa Bay Times dat de vier vervolgd werden om hun pro-Russische standpunten te censureren. "Deze zaak ging altijd over vrijheid van meningsuiting," vertelde hij aan persbureau AFP. De advocaat die Nevel vertegenwoordigt zei dat de verdachten van plan waren in beroep te gaan tegen hun veroordeling.

700 biggen omgekomen bij grote stalbrand in Beltrum

2 months 1 week ago

Bij een grote brand in een stal in het Gelderse Beltrum zijn vannacht 700 biggen omgekomen. De brandweer voorkwam dat het vuur oversloeg naar andere stallen.

De brand werd rond 02.30 uur gemeld aan de hulpdiensten. Rond 06.00 uur had de brandweer het vuur onder controle. Ruim een half uur later werd het sein brand meester gegeven.

De brandweer blijft voorlopig nog aanwezig om de smeulende resten te doven. Er komt een kraan om de uitgebrande schuur uit elkaar trekken.

Over de oorzaak van de brand is nog niets bekend, meldt Omroep Gelderland.

Wrak van in 1966 verdwenen viskotter UK-58 geïdentificeerd

2 months 1 week ago

Tientallen jaren bestond er onduidelijkheid, maar sinds gisteravond weten de nabestaanden het zeker: het Urker vissersschip Ex Mare Gratia verging op 26 januari 1966 op de Noordzee, op zo'n vier uur varen ten noordwesten van Terschelling.

Het Wrakduikteam Zeester en Stichting Onderzoek Maritieme Vermisten hebben dat vastgesteld op basis van twee duikexpedities, videobeelden, oude bouwtekeningen en foto's.

Aan boord van de UK-58 waren op 26 januari 1966 vijf mensen, vier Urkers en een man uit het Friese Stavoren. Die zijn allemaal "op zee gebleven", zoals dat dan heet. Nooit werd iets van het schip en de bemanningsleden teruggevonden, behalve een half bordje met daarop een deel van de naam van het schip ('GRATIA').

Onmiskenbaar

Dit voorjaar kwam daar verandering in: in april werd de vermoedelijke locatie van de UK-58 vastgesteld na een nieuwe scan van de zeebodem. Rijkswaterstaat, die toevallig in de buurt was, verleende assistentie. Op de scan was volgens de onderzoekers onmiskenbaar het silhouet van een gezonken kotter te zien.

In mei ging voorzitter Meeldijk van de Stichting Onderzoek Maritieme Vermisten voor het eerst met de duikers naar de wraklocatie, maar toen was er onder water nauwelijks zicht. Eind juli keerden ze nog eens terug om videobeelden te maken. Met het blote oog konden ze het schip niet identificeren: de opbouw was bijna helemaal vergaan.

Meeldijk zegt na die duik in juli nog anderhalve maand nodig te hebben gehad om duidelijke herkenningspunten te vinden. Een bijna ondoenlijke klus, zegt hij tegen Omroep Flevoland. "Ik heb die videobeelden wel honderden keren afgespeeld."

Schoenendoos

Uiteindelijk bleek een van de nabestaanden het ontbrekende puzzelstukje in handen te hebben. Ze gaf een schoenendoos met oude bouwtekeningen en foto's van de kotter aan Meeldijk. Die kon de luiken en de lier van de tekeningen herkennen op de videobeelden. Zo stelde hij vast dat het wrak de UK-58 was.

Het blijft een mysterie wat er precies met het schip is gebeurd, de verdronken bemanningsleden zijn nooit teruggevonden. Dat maakte het ook voor de nabestaanden extra moeilijk. "Er is geen afscheid, geen begrafenis, geen afsluiting", zei Willem Foppen eerder. Hij verloor zijn vader en oom bij het ongeluk.

De enige fysieke plek die herinnerde aan de vijf bemanningsleden waren hun namen op het Urker Vissersmonument. Nu het wrak is gelokaliseerd, is daar nog een locatie bijgekomen.

Het is het tweede succes voor het onderzoeksteam in korte tijd. Eind vorige maand vonden ze de UK-154 nog terug. Die verging in 1967, een jaar na de UK-58.

Nabestaanden van opvarenden van de UK-154 waren blij met die vondst, omdat ze zo het verlies van familieleden na decennia alsnog konden afsluiten:

Kabinet-Schoof presenteert plannen, dit kun je verwachten

2 months 1 week ago

Hoe wordt de georganiseerde misdaad harder aangepakt? Wat gebeurt er met de beloofde "waar mogelijk 130"-verhoging van de maximale snelheid? En wat heeft het kabinet-Schoof in petto om "het strengste asielbeleid ooit" in te voeren en de stikstof-, mest- en klimaatproblemen op te lossen?

Het zijn een paar onderwerpen waar vandaag om 16.00 uur meer duidelijkheid over moet komen. Want dan houdt premier Schoof een persconferentie om het regeerprogramma te presenteren.

De persconferentie is vanaf 16.00 uur live te volgen op NOS.nl, onze app, NPO 1 en NPO Radio 1.

Eigen stuk

Het is uniek: deze coalitie heeft de plannen voor de komende jaren namelijk niet in één, maar in twee belangrijke documenten opgeschreven. Het eerste is in mei al gepresenteerd en heet hoofdlijnenakkoord, een 26 pagina's tellend stuk met allerlei voorstellen van PVV, VVD, NSC en BBB over onder meer zorg, criminaliteit, asiel en migratie, wonen, infrastructuur, energie, onderwijs en buitenlands beleid.

Deze coalitie wilde alleen een zogenoemd extraparlementair kabinet, waarbij er een grotere afstand is tussen de fracties van de regeringspartijen in de Tweede Kamer en het kabinet. En dat betekent dat de bewindslieden van het in juli geïnstalleerde kabinet-Schoof de afgelopen twee maanden nog een eigen stuk hebben opgesteld, het regeerprogramma, dat Schoof vandaag dus naar buiten brengt.

Niet gedetailleerd

Grote accentverschillen tussen het hoofdlijnenakkoord en het regeerprogramma zijn niet te verwachten. Als het kabinet-Schoof een andere koers zou gaan varen, zou dat veel gedoe en ruzie opleveren met coalitiepartijen in de Tweede Kamer.

PVV-leider Wilders, VVD-leider Yesilgöz, NSC-leider Omtzigt en BBB-leider Van der Plas hebben zware onderhandelingen met elkaar achter de rug en willen dat van de uitkomsten serieus werk wordt gemaakt door 'hun' kabinet.

In het regeerprogramma zal vooral te lezen zijn hoe die voorstellen van PVV, VVD, NSC en BBB concreet zullen worden aangepakt. Maar heel gedetailleerd zal het ook niet zijn. Ambtenaren op allerlei ministeries hebben weliswaar in de zomer doorgewerkt aan de uitwerking, maar veel tijd was er ook niet. Een financiële bijlage zit er ook niet bij.

Speerpunten

Daarnaast gaat het om een aantal uiterst complexe problemen, zoals een strenger asielbeleid, de aanpak van de woningnood, het tekort aan personeel in de zorg en het terugbrengen van de stikstofuitstoot. Allerlei zaken waar het vorige kabinet ook niet in geslaagd is.

Donderdag werd al duidelijk hoe lastig het voor de nieuwe BBB-minister Landbouw Wiersma is om met nieuwe maatregelen te komen voor het mestprobleem. Zij zal toch plannen van haar voorganger Adema doorzetten om de veestapel in te krimpen, tegen het zere been van de BBB-fractie.

Veel aandacht zal er ook zijn voor de uitwerking van de strengere asielmaatregelen, een van de belangrijkste speerpunten van deze coalitie. Donderdag werd al bekend dat minister Faber van Asiel en Migratie snel een asielcrisis wil uitroepen en een deel van de Vreemdelingenwet buiten werking zal stellen. Dit bekent dat er dan meteen bepaalde asielmaatregelen genomen worden en dat de Tweede en Eerste Kamer daar niet meteen akkoord mee hoeven te gaan.

Buitenspel

Haar plan leidde meteen al tot stevige kritiek van zowel linkse als rechtse oppositiepartijen, omdat ze het onbegrijpelijk vinden dat het parlement buitenspel wordt gezet. Vanmiddag zal duidelijk zijn of er het kabinet al weet wanneer die asielcrisis ingaat en wat dat precies betekent.

De oppositie zal snel na de presentatie met reacties komen en dat is allemaal te volgen in het liveblog van de NOS.