Aggregator

Schiphol hoeft van kabinet minder te krimpen

3 months 2 weeks ago

Schiphol hoeft van het kabinet minder te krimpen dan eerder de bedoeling was. In de loop van de tijd zijn veel verschillende getallen genoemd en het vorige kabinet hield in mei rekening met een aantal vluchten van 460.000 tot 470.000 per jaar. Minister Madlener van infrastructuur gaat nu uit van een 'bandbreedte' van 475.000 tot 485.000. Volgens hem is het effect van eerder aangekondigde maatregelen groter dan verwacht.

De controle van de berekeningen kan nog wel leiden tot een andere uitkomst. De uitkomst van die controle verwacht de minister in het najaar.

Stillere toestellen

Madlener kwam vandaag met wat hij noemde "een definitief maatregelenpakket om het geluid rond Schiphol terug te dringen en de rechtsbescherming van omwonenden te herstellen".

In de nacht komen er strengere geluidsnormen en het maximaal aantal toegestane vluchten in de nacht gaat van 32.000 naar 27.000. KLM heeft beloofd in de nacht stillere toestellen in te zetten. De luchthaven zal hogere tarieven gaan berekenen voor vliegtuigmaatschappijen die lawaaiige toestellen gebruiken.

Verder hebben KLM en Transavia toezeggingen gedaan over het sneller vernieuwen van de toestellen. Ook dat moet geluidswinst opleveren. Een eerder geplande middagpauze voor twee banen wordt juist geschrapt.

'Goede balans'

Madlener legt het pakket nu voor aan de Europese Commissie. Die moet kijken of de juiste procedures zijn doorlopen en het kabinet neemt later een definitief besluit.

Volgens de minister is het nu gepresenteerde pakket een goede balans tussen de belangen van de omgeving en die van de luchtvaart: "Krimp is niet het doel, maar reductie van geluidhinder. En de geluidbelasting rond Schiphol wordt volgend jaar met 17 procent teruggedrongen."

Hij benadrukt dat het pakket niet vrijblijvend is: "Vanuit de sector zijn toezeggingen gedaan. Als ze hun beloftes niet nakomen, zal dat gevolgen hebben."

Faber schrapt financiering 'bed-bad-brood', gemeenten vrezen overlast en onveiligheid

3 months 2 weeks ago

Minister Faber (Asiel) stopt op 1 januari volgend jaar met het financieren van de opvang van uitgeprocedeerde asielzoekers. Op X laat ze weten dat ze daarover overleg heeft gehad met de gemeenten die nu nog zo'n 'bed-bad-brood-opvang' hebben. "Ik zet in op terugkeer in plaats van gesubsidieerde opvang", schrijft ze.

In vijf gemeenten worden nu nog uitgeprocedeerde vreemdelingen op sobere wijze opgevangen. Dat zijn Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Groningen en Eindhoven. Door ze toch nog een soort van opvang te bieden moet voorkomen worden dat ze op straat gaan zwerven en voor overlast zorgen.

Maar volgens Faber (PVV) zijn het mensen die "al lang hadden moeten vertrekken", omdat ze geen recht hebben op een verblijfsvergunning. "Ze hoeven ook helemaal niet op straat te zwerven, want als ze meewerken aan terugkeer naar het land van herkomst willen we ze ook nog daarbij helpen."

De minister wijst erop dat ze daarnaast aan een wet werkt die het niet meewerken aan terugkeer strafbaar maakt.

In het hoofdlijnenakkoord heeft de nieuwe coalitie al afgesproken dat de bijdrage aan de Landelijke Vreemdelingenvoorziening (LVV), zoals de opvang officieel heet, zou worden beëindigd. Nu is dus duidelijk dat die op 1 januari al stopt.

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) zegt in een reactie het belangrijk te vinden dat gemeenten opvang en begeleiding kunnen blijven bieden aan uitgeprocedeerde asielzoekers, om te voorkomen dat deze mensen op straat belanden.

"De minister zet in op terugkeer van mensen waarvan de asielaanvraag is afgewezen. Maar om uiteenlopende redenen lukt het de minister lang niet altijd mensen te laten terugkeren", laat een woordvoerder weten. "In de ogen van de VNG is het dan aan de minister om voor deze mensen een passende oplossing te vinden."

Als de 'bed-bad-brood-opvang' niet langer gefinancierd wordt door het Rijk en er geen alternatief is voor de omgang met uitgeprocedeerde vreemdelingen, worden mensen dakloos, stelt de VNG. "En ze zijn dan ook onvindbaar voor overheidsdiensten. Dit zal leiden tot overlast en ervaren onveiligheid door de inwoners van onze gemeenten."

De Amsterdamse wethouder Rutger Groot Wassink noemt het "uitermate onverstandig" dat de sobere opvang voor uitgeprocedeerde asielzoekers stopt. De regeling heeft volgens hem gezorgd voor rust in de hoofdstad, omdat mensen humaan werden opgevangen en overlast door krakers verdween. "Daarom zijn wij genoodzaakt om de opvang voor het komende jaar zelf te regelen. Wij kunnen dat in 2025 nog vanuit de gemeentelijke kas bekostigen."

Eerder protest

Fabers voorganger, VVD-staatssecretaris Van der Burg, wilde vorig jaar de financiering van de 'bed-bad-brood-opvang' al stopzetten, om de kosten van de opvang te beperken. Dat ging uiteindelijk niet door na veel protest, ook van de toenmalige coalitiepartners D66 en ChristenUnie. Het Rijk steekt jaarlijks ongeveer 30 miljoen euro in de opvang van uitgeprocedeerde asielzoekers.

In 2015 viel het tweede kabinet-Rutte bijna over de sobere opvang. De VVD wilde toen illegaliteit strafbaar stellen en botste daarover hard met coalitiegenoot PvdA. Uiteindelijk kwam er een pilot met 'bed-bad-brood-opvang' in een aantal steden.

Oppositie kritisch op schrappen natuurbeleid, ook ongemak bij de coalitie

3 months 2 weeks ago

De oppositie is kritisch op het schrappen van het zogeheten Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) door het nieuwe kabinet. Dat voornemen kwam vandaag naar buiten via de NOS. Wat ervoor in de plaats komt, is nog onduidelijk. Ook bij coalitie-Kamerleden leidt dat tot spanning.

Verschillende Kamerleden spraken in een debat vanmiddag over het weggooien van de oude schoenen terwijl er nog geen nieuwe zijn. "We weten niet eens of er wel nieuwe schoenen komen", zei CDA'er Boswijk.

Het idee achter het NPLG was dat de provincies het beste zelf een samenhangend ruimtelijk plan konden maken om alle milieudoelen te halen. Daarmee zou ook het probleem met de vergunningverlening worden opgelost. Als de natuur wordt verbeterd, mogen er bijvoorbeeld weer vergunningen voor onder meer woningbouw en ondernemingen worden uitgegeven.

Pyromanenpolitiek

De provincies werkten in opdracht van toenmalig minister Van der Wal (VVD) de afgelopen twee jaar hun plannen uit en waren daar al ver mee. Kamerlid Bromet van GL-PvdA noemde het "bestuurlijk vandalisme" dat het kabinet daar nu een streep door zet. Grinwis van de ChristenUnie sprak van "je reinste pyromanenpolitiek". "Mijn kernvraag is: hoe dan wel?"

Coalitie-Kamerlid Van Campen (VVD) zei benieuwd te zijn waar het kabinet mee zou komen, maar benadrukte dat de milieudoelen gehaald moeten worden. "Dat die doelen staan, dat we die zullen halen, en dat rechters ons nationaal en internationaal daaraan zullen houden, daarover is geen twijfel mogelijk."

De VVD'er erkende dat hij het "spannend" vindt of dat het kabinet gaat lukken. Eerder was er nog een stikstoffonds ter waarde van 25 miljard euro, en zelfs toen was het al moeilijk om stappen te zetten in de stikstofcrisis. "Maar blijkbaar zijn er mensen die denken dat het anders kan", zei hij verwijzend naar het kabinet.

'Juridisch robuust'

Minister Wiersma van Landbouw (BBB) wilde in het debat niet kwijt hoe het anders kan. "Hoe het eruitziet, daar komen we met het regeerprogramma mee." Die uitwerking van het coalitieakkoord wordt volgende week verwacht. De minister benadrukte dat de milieudoelstellingen overeind staan, maar dat er "een andere invulling" komt.

NSC-Kamerlid Holman stelde "met zeer veel belangstelling" af te wachten waar het kabinet dan mee gaat komen. Dat zijn partij er honderd procent vertrouwen in had dat de nieuwe plannen alles gingen oplossen, wilde Holman niet zeggen. PVV-Kamerlid Nijhof-Leeuw zei te hopen dat Wiersma "doorpakt met nieuw beleid", maar dat moet volgens haar wel "juridisch robuust" zijn.

Paniek zaaien

BBB-leider Van der Plas beschuldigde oppositie-Kamerleden in het debat van paniek zaaien. Volgens haar moet de Kamer wat meer vertrouwen hebben in het kabinet. "Misschien zijn het wel hele goede ideeën."

Van der Plas haalde ook uit naar Kamerleden van voormalig coalitiepartijen die volgens haar veel te kritisch waren terwijl ze er zelf "een zooitje" van hebben gemaakt de afgelopen jaren. "Wij zijn besteld om kritische vragen te stellen", antwoordde Podt van D66. "Ik maak me heel erg zorgen, en ik denk dat mevrouw Van der Plas zich ook zorgen moet maken."

BBB is altijd zeer kritisch geweest over het natuur- en stikstofbeleid. Het huidige kabinet schrapte ook al het budget voor het programma, waar nog ruim 20 miljard euro van over was. Daarvoor kwam een veel kleinere pot geld in de plaats van 5 miljard euro specifiek voor de landbouw en 500 miljoen per jaar voor boeren die natuurmaatregelen nemen. De provincies hadden juist om veel meer geld gevraagd.

Tien weken cel geëist voor bekladden monument Nicky Verstappen

3 months 2 weeks ago

Het Openbaar Ministerie (OM) heeft een gevangenisstraf geëist tegen een man die meerdere panden en objecten in Limburg zou hebben vernield. De 54-jarige man uit Heerlen zou onder meer het monument ter nagedachtenis aan de gedode Nicky Verstappen met verf hebben beklad.

De man is al meerdere keren veroordeeld voor het vernielen van het monument op de Brunssumerheide. Volgens het OM kiest hij er in sommige gevallen "bewust voor om zaken te bekladden die, direct of indirect, verbonden zijn aan bekende zaken van kindermisbruik en kindermoord". Zo staat de man ook terecht voor het bekladden van een pand van een van de zussen van de 9-jarige Gino, die in 2022 werd vermoord.

"Dat hij hiermee de gevoelens kwetst van mensen die de gevolgen van dit soort feiten zelf hebben ondervonden lijkt hem daarbij niets te doen", zei de officier van justitie voor de rechtbank in Limburg. De verdachte heeft alle vernielingen bekend.

Gebiedsverbod

Uit rapporten van deskundigen blijkt dat er zorgen zijn over het psychosociaal functioneren van de verdachte, maar volgens het OM betekent dat niet dat hij ontoerekeningsvatbaar is. Daarom is een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van tien weken geëist. Volgens de regionale omroep L1 is die duur gelijk aan de periode dat de Heerlenaar in hechtenis zat.

Om herhaling in de toekomst te voorkomen vroeg justitie de rechter ook gebiedsverboden op te leggen voor de plekken waar de man toesloeg. Over twee weken volgt de uitspraak.

Tweede Kamer: groen licht voor aanpak slachthuizen en minder arbeidsmigranten

3 months 2 weeks ago

Een meerderheid in de Tweede Kamer stemt in met een mogelijk verbod op het inzetten van uitzendkrachten in bedrijfssectoren met ernstige misstanden. Minister Van Hijum van Sociale Zaken (NSC) denkt dat dit een "laatste redmiddel" kan zijn om de arbeidsomstandigheden van goedkope buitenlandse uitzendkrachten in vooral slachthuizen te verbeteren.

In een Kamerdebat over arbeidsmigratie vroegen verschillende partijen aan Van Hijum hoe serieus deze maatregel is en wanneer hij die wil inzetten. De slachthuizen hebben genoeg tijd gehad om het te regelen, vinden zij. "Er is sprake van mensonterende omstandigheden", zegt SP-Kamerlid Van Kent. "U moet nu ingrijpen."

De minister heeft ook genoeg van de misstanden. "Het is te lang te vrijblijvend gebleven. We hebben te lang gerekend op zelfregulering in de vleessector. Het idee van een uitzendverbod is geen bluf. Ik kan het nu doen, er is geen wetswijziging voor nodig."

Economische gevolgen

Volgens BBB-fractievoorzitter Van der Plas is er ook "veel goede wil" in de sector, en moet de minister eerst de economische gevolgen in kaart brengen voordat hij de strenge maatregel oplegt. De VVD ziet ook liever dat individuele bedrijven de 'straf' als laatste middel opgelegd krijgen in plaats van in één keer alle bedrijven in de vleessector.

Van Hijum wil daar niet op vooruitlopen. Hij is in overleg met de vakbonden om toegang te krijgen op de werkvloer van de zeer gesloten slachtbedrijven om zo een beter beeld van de arbeidsomstandigheden te krijgen. "Je moet goedbeslagen ten ijs komen om van een hele sector te kunnen zeggen dat de misstanden daar structureel zijn."

In Duitsland wordt een verbod op uitzendkrachten in bedrijven met misstanden al toegepast. Dat heeft geleid tot meer mensen in vaste dienst en betere arbeidsomstandigheden, zegt Van Hijum. De maatregel kan ook voor andere bedrijfssectoren worden ingezet.

Vertrekpunt

In het Kamerdebat werd verder duidelijk dat er een ruime meerderheid is voor minder arbeidsmigranten. "Dat is het vertrekpunt van dit kabinet", zei Van Hijum. Van links tot rechts zijn de partijen het erover eens dat ongeremde arbeidsmigratie leidt tot overlast en woningtekorten in bepaalde wijken, slechte omstandigheden voor de kinderen van migranten en verdringing van Nederlandse werklozen.

Ook wil de Kamer een strengere aanpak van detacheringsbureaus die arbeiders van buiten de EU via een sluiproute onder de vlag van een ander EU-land in Nederland te laten werken. Ze ontlopen zo de Nederlandse cao's en het betalen van sociale premies.

Maar de Nederlandse economie kan niet helemaal zonder buitenlandse werknemers, vindt ook een meerderheid. Het kabinet gaat in overleg met de SER (de Sociaal-Economische Raad), werkgeversorganisaties en vakbonden om te bespreken in welke sectoren het aantal werknemers van buiten Nederland naar beneden moet en waar juist omhoog.

Rechtbank: Staat schetste onjuist beeld over Haga Lyceum in Amsterdam

3 months 2 weeks ago

De Nederlandse staat heeft een onjuist beeld geschetst over het Cornelius Haga Lyceum in Amsterdam. Dat oordeelt de rechtbank in een zaak van het schoolbestuur Stichting Islamitisch Onderwijs (SIO) tegen de staat. Het onjuiste beeld had zeer negatieve gevolgen voor de reputatie van de school.

Volgens de rechter creëerde de staat ten onrechte het beeld dat er op de islamitische middelbare school "ruimte was voor personen met een antidemocratisch en anti-integratief gedachtegoed". De staat moet het SIO hiervoor een schadevergoeding betalen. De hoogte daarvan wordt later bekend.

Brief openbaar

De staat maakte in 2019 een brief van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) openbaar, waarin werd gewaarschuwd voor de invloed van salafisten op de school. Dit gebeurde na een bericht van de AIVD aan ministeries waarin het onder meer ging over betrokken personen van de school die banden zouden hebben met terroristische groeperingen. De brief werd door de staat openbaar gemaakt zodat ouders een goed geïnformeerde schoolkeuze voor hun kinderen konden maken.

"Een dag na het versturen van de brief raadde de minister-president tijdens het wekelijkse vragenuurtje met de pers ouders af om hun kinderen in te schrijven bij de school", zegt de rechtbank. "In sommige media werd de school daarna omschreven als 'haatschool' of als school waar leerlingen met de radicale islam worden geïndoctrineerd." Dit werd volgens de rechtbank meerdere keren herhaald tijdens die persconferentie.

De berichtgeving van de AIVD was volgens de rechtbank op een aantal punten onrechtmatig. Zo suggereerde de inlichtingendienst dat er op dat moment al een ernstige en zorgwekkende situatie op de school was, terwijl in werkelijkheid dit beeld in de toekomst zou kunnen ontstaan.

Volgens de rechtbank kan het niet anders "dan dat de staat de groei van de school op oneigenlijke wijze wilde belemmeren". Ook vindt de rechtbank het aannemelijk dat het aantal inschrijvingen hierdoor is achtergebleven en dat het SIO dus schade heeft geleden.

Verbeteringen

Nadat het bestuur van de school in 2020 werd vervangen, zag de onderwijsinspectie in april 2021 verbeteringen. In oktober 2021 zei toenmalig minister van Onderwijs Van Engelshoven dat de zorgen over salafistische beïnvloeding "niet meer actueel zijn".

De laatste tijd namen de zorgen over de school weer toe door onder meer bestuursproblemen. Ook ging de onderwijskwaliteit achteruit. De afgelopen drie jaar meldde de Inspectie van het Onderwijs dat de school onder de maat presteert. De school vecht die rapporten momenteel aan bij de rechtbank.

Advies: nu al samen stappen zetten voor definitieve opslag van kernafval

3 months 2 weeks ago

Het kabinet-Schoof overweegt vier nieuwe kerncentrales te laten bouwen, in 2035 zou er al eentje klaar moeten zijn. Maar het besluit over wat te doen met het schadelijke radioactieve afval zou pas rond het jaar 2100 worden genomen. Het Rathenau Instituut, dat de regering adviseert, vindt dat veel te laat. En ook verantwoordelijk staatssecretaris Jansen van Infrastructuur zegt dat het besluit naar voren moet worden gehaald.

Het Rathenau Instituut heeft de afgelopen vijf jaar onderzocht hoe Nederland is omgegaan met zijn kernafval en hoe dat in de toekomst zou moeten. In het eindadvies staat dat het onverstandig is om het besluit over een definitieve oplossing voor het gevaarlijke kernafval uit te stellen, zeker nu het kabinet veel grotere nucleaire plannen heeft.

Het vinden van zo'n definitieve opslagplek ligt maatschappelijk en politiek gevoelig en neemt vaak vele decennia in beslag. Daarom is nu al actie nodig, zegt het Rathenau Instituut.

Eén tijdelijke opslagplek

Op dit moment heeft Nederland één kerncentrale en is er één tijdelijke plek waar radioactief afval wordt opgeslagen. Dat gebeurt in de oranje bunkers van afvalverwerker Covra in de buurt van de kerncentrale Borssele, in Zeeland.

In Nederland is dat beter geregeld dan in veel andere landen. Achter muren van bijna twee meter dik wordt daar het radioactief afval bewaard van de kerncentrale, maar ook van de industrie en uit ziekenhuizen, waar het onder meer wordt gebruikt voor de productie van medische isotopen voor de behandeling van kanker.

Ondergrondse opbergplaats

Om het Nederlandse radioactief afval op te slaan wil de regering rond het jaar 2130 gebruik kunnen maken van een definitieve ondergrondse opbergplaats. Dat is nodig omdat een deel van het afval honderdduizenden jaren gevaarlijk blijft. Volgens Europees en Nederlands beleid moet het worden opgeslagen totdat het niet meer schadelijk is voor mens en milieu.

Tot begin jaren 80 werd radioactief afval nog in zee gedumpt, met het idee dat het daar maximaal werd verdund en dan niet meer gevaarlijk was. Inmiddels gebeurt dat niet meer, omdat we weten dat blootstelling aan radioactiviteit kan leiden tot ziekte op langere termijn.

Maar hoe de opslag er in de toekomst precies uit moet zien, is nog niet duidelijk; over een definitieve methode en een locatie moet dus nog een besluit vallen. Er wordt nu gedacht aan een ondergrondse geologische berging op een paar honderd meter diepte.

Richting en urgentie

Het Rathenau Instituut adviseert om de besluitvorming op te delen in stappen, nu al te beginnen en de maatschappij erbij te betrekken. Het kabinet heeft nu een einddoel en wil van daaruit terug redeneren, daardoor ontbreken richting en urgentie, zegt het instituut.

Volgens directeur Eefje Cuppen moet er vooruit worden gedacht: "Als je de besluitvorming opdeelt in stappen, kan je het proces sneller starten en ben je wendbaarder." Zo kunnen verschillende beheermethoden en keuzemogelijkheden worden onderzocht. "Per stap is dan duidelijk waarover en wanneer de maatschappij kan meepraten", verwacht Cuppen.

Het Rathenau Instituut adviseert het kabinet om de besluitvorming op te delen in vijf fases die korter of langer kunnen duren. Per fase moet de overheid in overleg met de samenleving bepalen wat er nodig is aan kennis, beleid, publieksparticipatie en financiering. "Elke fase eindigt met een besluit dat ons land dichter bij een definitieve oplossing brengt", aldus Cuppen. De eerste stap zou vanaf 2026 moeten plaatsvinden.

Staatssecretaris Jansen vindt dat er eerder dan gepland moet worden nagedacht over een goede oplossing "om te voorkomen dat latere generaties met dit probleem worden opgezadeld". Hij wil met betrokkenen overleggen en eind 2027 met een plan van aanpak komen, zodat er voor 2100 een besluit kan worden genomen. Hij wil zich niet vastleggen op een jaartal.

Bekijk hier de video die Nieuwsuur in mei maakte over de ervaringen met kernenergie:

Sony haalt game na twee weken uit handel: 'Een van grootste flops ooit'

3 months 2 weeks ago

Sony neemt het online videospel Concord twee weken nadat het was uitgebracht uit de handel. Als reden geeft het bedrijf dat het groots aangekondigde spel "niet werd ontvangen zoals wij verwachtten".

Het is voor de PlayStation-producent een van de grootste flops ooit, meldt onder meer financieel persbureau Bloomberg. De game, die op pc en PlayStation uit werd gebracht, wordt overmorgen offline gehaald. Sony geeft spelers die de game hebben aangeschaft hun geld terug.

'Gigantische flater'

Gamejournalist Ron Vorstermans, die onder meer meerdere gamepodcasts presenteert, noemt het terugtrekken van de game "een zeer ongebruikelijke stap" en "een gigantische flater". Vorstermans ziet als een van de oorzaken dat Sony ervoor heeft gekozen om voor de aanschaf van het spel geld te vragen. Veel online concurrenten zoals Call of Duty en Fortnite werken met een model waarbij je hun spellen gratis kunt spelen en dan betaalt voor extraatjes zoals bijzondere kleren of wapens.

Vorstermans: "Maar zelfs als de game gratis zou zijn, was het in dit competitieve genre van online schietspellen lastig geworden. De betas (een nog onaffe versie van het spel, red.) waren ook gratis en die waren ook niet populair."

Zo ziet het spel eruit:

Sony heeft niet bekendgemaakt hoeveel geld het heeft gekost om de game te ontwikkelen. Volgens zakenblad Forbes zijn er schattingen dat dat rond de 100 miljoen dollar ligt, maar is dat lastig te verifiëren.

Wat wel duidelijk was, was dat de game nadat die was uitgekomen totaal niet van de grond kwam. Op het hoogtepunt speelden 700 spelers op onlineplatform Steam het spel tegelijk. Vorstermans: "Dat is echt vernietigend. Dan houdt het gewoon op. Zo weinig spelers op het hoogtepunt, terwijl bij spellen als Fortnite dat soort cijfers nooit zo laag liggen."

Sony zegt "opties te verkennen, inclusief de opties waarmee we onze spelers beter kunnen bereiken". Dat kan erop wijzen dat het spel uiteindelijk gratis verschijnt met extraatjes waar spelers dan voor kunnen betalen.

Gamejournalist Vorstermans: "Maar dat lijkt mij ontzettend sterk. De game is echt afgezeken in recensies en was dus ook als gratis betaversie niet populair. Je weet het natuurlijk nooit, maar ik zie dit niet meer goedkomen."

'Bouwbedrijven en Britse autoriteiten verantwoordelijk voor brand Grenfell Tower'

3 months 2 weeks ago

De dodelijke brand in de Grenfell Tower is veroorzaakt door "decennialang falen" van de Britse autoriteiten, de bouwsector en bedrijven. Dat is de conclusie van het tweede en laatste deel van een groot onderzoek naar de brand in de Londense woontoren in 2017.

"De bewoners zijn jarenlang en op allerlei manieren in de steek gelaten door degenen die verantwoordelijk waren voor de veiligheid van het gebouw en de bewoners", zegt de leider van het onderzoek Sir Martin Moore-Bick.

Bij de brand kwamen 72 bewoners om het leven, onder wie 18 kinderen. Tientallen mensen raakten gewond. Het was de dodelijkste brand in een woongebouw in het Verenigd Koninkrijk sinds de Tweede Wereldoorlog.

Brandbare gevelbekleding

In het langverwachte eindrapport wijzen de onderzoekers vooral naar de bouwbedrijven die betrokken waren bij het onderhoud en de renovatie van de woontoren. Daarbij is brandbare gevelbekleding aangebracht, waardoor het vuur zich snel verspreidde. De producent van het materiaal zou geweten hebben dat het gevaarlijk was en dat bewust hebben verzwegen.

Ook de overheid en het lokale bestuur worden verantwoordelijk gehouden. Zo was de Conservatieve regering zich een jaar voor de brand "goed bewust" van de dodelijke risico's van de brandbare gevelbekleding, stellen de onderzoekers.

Het 1700 pagina's tellende rapport is het tweede deel van een onafhankelijk onderzoek dat in 2017 begon. Uit het eerste deel, dat in 2019 werd gepubliceerd, bleek onder meer dat de Londense brandweer niet goed was voorbereid en dat er verkeerde besluiten waren genomen. Zo adviseerde de brandweer mensen aanvankelijk om binnen te blijven en werd te laat begonnen met evacueren.

"Niet iedereen draagt evenveel verantwoordelijkheid voor de uiteindelijke ramp", zegt Moore-Bick. "Maar zoals onze rapporten aantonen, hebben ze er allemaal op de een of andere manier aan bijgedragen. In de meeste gevallen door incompetentie, maar in sommige gevallen door oneerlijkheid en hebzucht."

Kortsluiting

In de nacht van 14 juni 2017 brak in het westen van Londen brand uit in woontoren van 24 verdiepingen. Het vuur ontstond na kortsluiting in een koelkast op de vierde verdieping en greep daarna razendsnel om zich heen. Het gebouw brandde volledig uit.

In de Grenfell Tower in de dure wijk Kensington and Chelsea zaten vooral sociale huurwoningen. Veel mensen die er woonden hadden een migratieachtergrond. Al snel bleek er van alles mis te zijn met de brandveiligheid van de toren.

Bekijk hier een terugblik op de nacht van de ramp:

Sir Moore-Bick stelt dat alle doden als gevolg van de brand hadden kunnen worden voorkomen. Dat was ook de conclusie na een eerder onderzoek uit 2022. Daarin verweet hoofdonderzoeker Richard Millett bouwbedrijven, brandweer en lokale bestuurders incompetentie en oneerlijkheid, vanwege genegeerde waarschuwingen over de gevelbekleding.

Eind juli bleek uit overheidscijfers dat nog zeker 3280 woongebouwen in het Verenigd Koninkrijk gevaarlijke en licht ontvlambare gevelbekleding hebben. Onderzoeker Sir Moore-Bick zegt dat er sinds de brand in de Grenfell Tower wel een aantal stappen zijn gezet, maar dat "een fundamentele verandering in de houding in de bouwsector" nodig is.

In het rapport worden meerdere aanbevelingen gedaan, waaronder strengere regels voor brandveiligheid, een nationale brandweer- en reddingsopleiding en één onafhankelijke toezichthouder voor de bouwsector.

Excuses

Premier Keir Starmer heeft in het Lagerhuis namens de Britse staat excuses aangeboden aan de slachtoffers en belooft gerechtigheid.

De politie in Londen onderzoekt de brand los van het rapport om te bepalen of er strafrechtelijke aanklachten moeten worden ingediend. Er zijn 19 bedrijven en 58 personen aangemerkt als verdachte. Wie zij zijn is niet bekendgemaakt. Ze kunnen worden aangeklaagd voor onder meer dood door schuld, dood door nalatigheid en fraude.

Wisselende reacties op schrappen natuurbeleid: van 'logisch' tot 'klap in gezicht'

3 months 2 weeks ago

Zo verdeeld als verschillende belangenorganisaties waren over de plannen voor landelijk natuurbeleid, zo uiteenlopend zijn de reacties op het schrappen ervan. Ook over wat ervoor in de plaats moet komen, lopen de meningen uiteen.

Bronnen meldden aan de NOS dat het nieuwe kabinet stopt met het zogeheten Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG).

Boerenorganisatie Agractie noemt het een "logisch besluit". "Wat de agrarische sector nodig heeft is perspectief. Het NPLG ontnam dit perspectief compleet", zegt voorzitter Alien van Zijtveld. "Het schrappen van het NPLG biedt nieuwe mogelijkheden voor de minister om daadwerkelijk te werken aan perspectief voor boeren, onze duurzame agrarische sector en een vitaal platteland."

Van Zijtveld vindt dat er op het gebied van stikstof "buiten de kaders" moet worden gedacht. "Agractie spreekt hierover met het ministerie en vindt dat er breder moet worden gekeken naar de staat van de natuur en dat alleen de factor stikstof niets zegt over hoe het daadwerkelijk met de natuur gaat."

'Stilstand is achteruitgang'

BBB-gedeputeerde voor de provincie Noord-Holland Jelle Beemsterboer wacht de presentatie van het regeerakkoord af. Voor hem is de vraag wat er met de al gemaakte provinciale plannen moet gebeuren, maar hij verwacht dat hij met de minister daarover goed zal kunnen samenwerken.

"De minister is ook provinciebestuurder geweest, zij weet ook wat er speelt in het landelijk gebied. Daar gaan we met een positieve grondhouding mee aan de slag voor de landbouw en de natuur. We wisten al dat er met het nieuwe kabinet dingen gingen veranderen", aldus Beemsterboer, die ook namens het Interprovinciaal Overleg voorzitter van de bestuursadviescommissie Landelijk Gebied is.

Bij Natuurmonumenten heerst teleurstelling. De natuurorganisatie noemt het einde van de plannen van het vorige kabinet "een klap in het gezicht van iedereen die de afgelopen jaren werkte aan een mooier platteland". De organisatie wijst erop dat met het schrappen van de plannen de problemen met de natuur niet zijn opgelost.

"Dit kabinet heeft van meet af aan gezegd dat het zich aan de wet zal houden, maar de vraag is nu hoe. Het vertrouwen in de overheid wordt geschaad door na jaren dat werk ineens van tafel te vegen. Het kabinet gooit de oude schoenen weg voordat het nieuwe heeft, terwijl we al jarenlang weten we dat stilstand achteruitgang betekent: op het boerenerf én in de natuur."

'Afwachten wat het wordt'

De verwachting is dat het kabinet binnen twee weken in het regeerprogramma of anders op Prinsjesdag met alternatieve plannen zal komen. Het lijkt waarschijnlijk dat die aanpak voor vertraging zal zorgen.

Directeur Marjolein Demmers van Natuur en Milieu wijst in het NOS Radio 1 Journaal ook naar het werk dat al is verzet en de onzekerheid over de toekomst. "We moeten nu echt werk maken van die reductie van stikstofemissies. Als hier nu een streep door gaat, dan hebben we weer alle onduidelijkheid en vertraging. En daar is echt helemaal niemand bij gebaat. Het maken van die plannen is een intensief proces geweest de afgelopen jaren, waar veel mensen en ook boeren bij betrokken zijn. Er zijn ook verwachtingen gewekt."

Ook melkveehouder en regionaal LTO-bestuurder Jeroen van Wijk vraagt zich af hoe de plannen er nu uit gaan zien. "Ik was als melkveehouder best wel kritisch over hoe de boeren ervan afkwamen in de gebiedsprocessen, maar vond het wel goed dat het bottom-up was. "Nu komt er misschien iets van boven op ons af, waarvan we maar moeten afwachten wat het wordt. De doelen om de stikstof te beperken blijven namelijk wel gewoon staan."

'Stikstofreductie versnellen'

Belangenclub van bouwbedrijven Bouwend Nederland hoopt dat het kabinet in gaat zetten op versnelling van de stikstofreductie. Dat is volgens de organisatie "de snelste manier om uit de stikstofimpasse te komen" en ruimte te creëren voor natuurherstel, de bouw van woningen en nieuwe infrastructuur.

De brancheorganisatie wijst erop dat eerdere kabinetten-Rutte hier de eerste stappen voor hebben gezet. "Helaas heeft dit na 5,5 jaar nog niet geleid tot stikstofreductie die nodig is om economische ontwikkelingen mogelijk te maken en natuur te versterken. Stoppen met het NPLG noemt de organisatie "een grote stap terug in de tijd". We hebben daarom heel hoge verwachtingen van de concrete en juridisch houdbare plannen waarmee het kabinet denkt de natuurdoelen te gaan halen."

Jacht ten noorden van Ameland gezonken na brand, geen spoor van opvarenden

3 months 2 weeks ago

Op de Noordzee is gisteravond een jacht in brand gevlogen en gezonken. Het schip voer op dat moment zo'n 90 kilometer ten noorden van Ameland. Om welk jacht het gaat en of er mensen aan boord waren is niet bekend, meldt de politie.

De melding over het brandende jacht kwam rond 23.00 uur binnen bij de Nederlandse kustwacht, nadat een schip in de buurt de Duitse Maritieme Zoek- en Reddingsdienst had gewaarschuwd. Een vliegtuig dat al patrouilleerde in de buurt ging naar de locatie en trof het brandende jacht aan. Kort daarna zonk het schip.

Volgens de politie ligt het schip op zo'n 30 á 40 meter diepte. "De maritieme politie doet met een onderwaterrobot onderzoek", zegt een woordvoerder. Over de omvang van het jacht is niets bekend.

Zoekactie

De hele nacht is met onder meer helikopters en reddingsboten van de Nederlandse en Duitse reddingsdiensten gezocht, maar er zijn geen opvarenden gevonden. Het brandende jacht voer in de buurt van een windmolenpark. "Daarom hielpen al snel meerdere omliggende werkschepen mee met zoeken", aldus de kustwacht.

Het jacht is volgens de kustwacht zeer waarschijnlijk een plezierjacht en had geen identificatie- en locatiesysteem aan staan. Daardoor kan de kustwacht niet zien waar het schip vandaan kwam en of er problemen waren aan boord.

Burgemeester Schuiling van Groningen stopt voortijdig: 'Geen energie meer'

3 months 2 weeks ago

Koen Schuiling stopt als burgemeester van Groningen. Hij legt zijn werk een jaar voor het einde van zijn ambtstermijn neer en kijkt terug op een "buitengewoon intensieve periode". In een verklaring schrijft Schuiling dat hij er voor zijn gevoel niet altijd voor de Groningers kon zijn.

"Reflecterend op de afgelopen jaren, moet ik concluderen dat ik op dit moment niet langer de benodigde energie heb om met volle overgave aan deze opgaven te werken", aldus de VVD'er.

Ter Apel

De 65-jarige geboren Rotterdammer noemt onder meer het asielvraagstuk en de gaswinning als voorbeelden van de dossiers die veel van hem hebben gevraagd.

"Het waren uiteindelijk vooral de situatie in Ter Apel en de afhandeling van de gaswinning in Groningen die mij erg hebben geraakt", citeert RTV Noord. De burgemeester schrijft dat er iets geknakt is bij hem door de onwil en terughoudendheid bij sommigen om vluchtelingen op te vangen of te helpen.

Ook de coronaperiode maakte zijn werk als burgemeester moeilijker, zegt hij. "Als regioburgemeester en als voorzitter van de Veiligheidsregio Groningen werd er tijdens de coronacrisis een dermate groot beroep op mij gedaan, dat er weinig tijd overbleef ook nog 'gewoon' burgemeester te zijn."

100 uur per week

VVD-fractievoorzitter Ietje Jacobs prijst Schuiling om zijn harde werken. Volgens de partijgenoot werkte hij meestal ruim honderd uur per week. "Hij neemt nooit vakantie. Daar heb ik het wel eens met hem over gehad. Of hij wel goed voor zichzelf zorgde", zegt ze.

Ook Wesley Pechler van de Partij voor de Dieren beaamt dat. "Die heeft geen vrije tijd gehad in de afgelopen vijf jaar. Dan snap ik dat de koek op een gegeven moment op is", reageert hij bij RTV Noord.

VVD-Kamerlid Van der Burg reageert op X op het vertrek van Schuiling:

René Paas, commissaris van de Koning in Groningen, zegt dat Schuiling zijn rollen als burgervader, voorzitter van de Veiligheidsregio Groningen en regioburgemeester van Noord-Nederland "kundig en met grote inzet" heeft vervuld.

Waarnemer

Schuiling heeft op 23 oktober zijn laatste werkdag als burgemeester. De commissaris zal op korte termijn met de gemeenteraad in gesprek gaan over het benoemen van een waarnemend burgemeester.

Tientallen deelnemers ziek na drekrace in Friese Heeg

3 months 2 weeks ago

Tientallen mensen die afgelopen week meededen aan een drekrace in het Friese dorp Heeg zijn ziek geworden. Zo'n vijftig tot honderd deelnemers hebben last van buikpijn, diarree en overgeven. Volgens de Leeuwarder Courant is een persoon opgenomen in het ziekenhuis.

De Friese GGD doet onderzoek naar de oorzaak van de verschijnselen. De organisatie zegt tegen Omrop Fryslân dat de waterkwaliteit van tevoren nog gecontroleerd is en dat er ook nog gekeken is naar blauwalg. "Het waren gewoon dezelfde sloten als altijd."

Monsters genomen

De GGD heeft monsters genomen van het water en verwacht morgen de uitslag van het onderzoek te krijgen. De gezondheidsdienst wil niet speculeren over de uitkomst, maar zegt wel dat men vaker waarschuwt voor infecties wanneer er in modder of sloten gezwommen wordt.

Toch is het niet gezegd dat de oorzaak van de ziektes in het water ligt. De kans is ook aanwezig dat het bijvoorbeeld een voedselvergiftiging is. Wanneer de uitslag van het onderzoek naar het water negatief is, gaat de GGD verder kijken naar mogelijke oorzaken.

De drekrace is onderdeel van een jaarlijks dorpsfeest in Heeg. Deelnemers lopen een hindernisparcours waarbij onder meer door sloten moet worden gelopen.

Zweedse zaak tegen Joost Klein definitief gesloten: cameravrouw niet in beroep

3 months 2 weeks ago

De cameravrouw naar wie zanger Joost Klein een dreigende beweging zou hebben gemaakt, gaat niet in beroep tegen de beslissing van het Zweedse Openbaar Ministerie om het onderzoek naar Klein te sluiten. Het OM maakte enkele weken geleden bekend de zaak te stoppen vanwege een gebrek aan bewijs en uiteenlopende verklaringen van getuigen.

In een verklaring zegt advocaat Kristoffer Stahl dat de cameravrouw door wil met haar leven. In de afgelopen maanden kreeg de vrouw te maken met haatberichten en online bedreigingen. Daarom wil ze zich nu richten op haar mentale gezondheid en verdergaan met haar carrière als professioneel fotograaf. De zaak tegen Klein is daarmee definitief gesloten.

Het incident tussen Joost Klein en de cameravrouw deed zich voor rond het optreden van Klein in de halve finale van het muziekfestijn. Klein deed mee met zijn lied Europapa en zou een dreigende beweging naar de vrouw hebben gemaakt. Hij zou niet hebben gewild dat de vrouw opnames van hem maakte.

Nederlandse deelname onzeker

Uit delen van het politierapport die de Zweedse krant Aftonbladet deze week publiceerde, blijkt dat Klein en de cameravrouw al eerder een aanvaring hadden gehad. AVROTROS zegt dat de zanger tijdens het songfestival "inderdaad meerdere keren" is lastiggevallen.

De vrouw deed aangifte en trok aan de bel bij organisator EBU. Die wachtte lang met een beslissing, maar besloot enkele uren voor de finale de Nederlandse inzending te diskwalificeren. Het was voor het eerst in de geschiedenis dat de EBU die beslissing nam.

Hoewel het OM in Zweden besloot de zaak te sluiten, bleef de EBU achter de diskwalificatie staan. Zij hanteren een zerotolerancebeleid en vinden dat Klein te ver is gegaan. AVROTROS is het daar niet mee eens.

Tot nu toe heeft de omroep zich nog niet aangemeld voor de editie van het songfestival dat volgend jaar in de Zwitserse stad Basel wordt gehouden. AVROTROS heeft nog geen beslissing genomen over deelname in 2025 en wil eerst een gesprek met de organisator.

'Geweld nooit acceptabel'

De cameravrouw zegt in de verklaring geen wrok te koesteren tegen Klein. Ze vindt dat geweld nergens acceptabel zou moeten zijn, ook niet als dat komt door adrenaline of boosheid. Ze wil verder niet meer op het voorval reageren.

Het was niet de enige ophef rond het Eurovisie Songfestival dit jaar. Ook de deelname van Israël leidde tot veel kritiek. In Malmö, waar het evenement gehouden werd, was extra politie op de been. In de arena waren extra veiligheidsmaatregelen genomen.

Hoewel Joost Klein niet mee mocht doen aan de finale van het songfestival, werd zijn lied Europapa een hit in verschillende Europese landen.

Het optreden van Joost Klein in de halve finale:

VN-gezant Kaag in Gaza: 'Met politieke wil, kan men afspraken maken over hulp'

3 months 2 weeks ago

Terwijl de onderhandelingen over een staakt-het-vuren in de Gazastrook stroef verlopen, proberen hulporganisaties hun werk te blijven doen en hulp te bieden aan de inwoners in Gaza. Zo lijkt de grote vaccinatiecampagne tegen polio, die onlangs is gestart, vooralsnog succesvol.

"Dat toont aan dat waar een politieke wil is, het wel kan", zegt Sigrid Kaag. De voormalig vicepremier is sinds januari coördinator Humanitaire Hulp en Wederopbouw in Gaza namens de Verenigde Naties.

De VN en Kaag speelden een belangrijke rol in het opzetten van de vaccinatiecampagne tegen polio. In het NOS Radio 1 Journaal noemt de voormalig leider van D66 dat een ingewikkeld proces.

"Je moet je voorstellen dat er in oorlogstijd heel veel onderhandeld moet worden voordat je een humanitaire pauze krijgt. In Gaza is de situatie wanhopig. Om de mensen daar te bereiken, terwijl er ook nog wordt gevochten, vraagt heel veel. Het is een groot risico, maar hier zijn goede afspraken mogelijk geweest."

Veel bezoeken aan Gaza

Kaag verblijft in Jeruzalem en spreekt daar regelmatig met delegaties van Israël en de Palestijnse Autoriteit. Ook probeert ze regelmatig naar Gaza te gaan. "Daarheen gaan is hartstikke moeilijk voor bijvoorbeeld medewerkers van de VN, maar ik heb daar een beetje een uitzonderingspositie in."

Kaag gaat zo vaak mogelijk naar de Gazastrook en heeft daar ook een kantoor. Ze bezoekt er onder meer de humanitaire programma's van de VN en de mensen die daarvoor werken. "Met eigen ogen zien, is altijd beter dan rapporten lezen", zegt ze daarover. "Daarna ga ik dan weer de gesprekken aan met bijvoorbeeld Netanyahu en de Veiligheidsraad."

Gesprekken met leiders

Zo zat Kaag gisteren nog aan tafel met de premier van Israël en de ministers van het Israëlische oorlogskabinet. "Dat gaat altijd langs de lijnen van de inhoud. Daarbij probeer ik bepaalde punten onder de aandacht te brengen en afspraken te maken. Dan kijken we of daar uitvoering aan wordt gegeven. De afspraken moeten worden nageleefd, conform het internationaal oorlogsrecht."

Volgens Kaag is simpel vast te stellen of die afspraken daadwerkelijk worden nageleefd. Zo kan je zien wat er allemaal aan hulp de Gazastrook binnenkomt. "Maar je ziet het helaas ook aan het aantal ziektes dat de kop heeft opgestoken en de toenemende ondervoeding bij kinderen", aldus Kaag.

Als het gaat over de situatie in de Gazastrook schetst Kaag een somber beeld. Hoewel de vaccinatie tegen polio succesvol lijkt, is er nog veel hulp nodig.

"Humanitaire hulp in een oorlogssituatie is altijd moeilijk, maar hier hebben we vanaf het begin van de oorlog zoveel beperkingen. Er was altijd vertraging. Het is ook heel moeilijk opereren omdat er een soort wetteloosheid is in Gaza. Zo zijn er veel factoren, maar eigenlijk betekent het dat de hulp die mensen nodig hebben maar mondjesmaat naar binnen komt."

Staakt-het-vuren

Zolang er geen staakt-het-vuren is, kan noodzakelijke hulp niet naar binnen en kan de VN de bewoners van Gaza niet bereiken. En juist de onderhandelingen over een staakt-het-vuren verlopen moeizaam. "Ik houd mijn hart vast", zegt Kaag daarover. Toch blijft ze hopen op een doorbraak. "Wij zullen altijd blijven zoeken naar een geitenpaadje om de boel weer in het gareel te krijgen."

"Wij roepen al jaar en dag dat er een staakt-het-vuren moet komen. Intussen proberen wij zo goed en zo kwaad als het gaat mensenlevens te redden en de mensen nog een heel klein beetje hoop te geven op leven de dag erna."

Brand in pand Den Haag na explosie, mogelijk sprake van opzet

3 months 2 weeks ago

In een pand in het centrum van Den Haag is vanochtend brand uitgebroken na een explosie. Eén bewoner raakte gewond. Mogelijk is er sprake van opzet.

Volgens Omroep West werden omwonenden rond 06.30 uur opgeschrikt door een harde knal. Meerdere ramen van het pand zijn gesneuveld. De gevel is zwartgeblakerd. De zeventien kamers in het pand zijn ontruimd. Een woordvoerder van de zorgorganisatie laat weten dat in het pand mensen begeleid wonen. Het gaat niet om een daklozenopvang, zoals eerder werd vermeld.

De mensen die in het pand verbleven werden volgens de omroep gewaarschuwd door het brandalarm. Ze zijn in badjas of met een omgeslagen handdoek naar buiten gevlucht.

In de smalle straat waren veel hulpdiensten aanwezig. Een deel van de straat werd afgezet. Drie mensen zijn nagekeken door ambulancepersoneel. De persoon die gewond raakte, is naar het ziekenhuis gebracht. Over de ernst van de verwondingen is niets bekend.

Getuigen

De oorzaak van de explosie wordt nog onderzocht, maar de brandweer denkt niet aan een gasexplosie. Getuigen hebben verklaard dat ze na de knal iemand hebben zien wegrennen. De politie heeft op X een signalement van de verdachte gedeeld.