Aggregator

Meer mensen, minder ruimte: het woningtekort is niet zomaar opgelost

3 months 1 week ago

"15 miljoen mensen, op dat hele kleine stukje aarde." Zo begint de nummer 1-hit van muziekduo Fluitsma & Van Tijn uit 1996. Dat kleine stukje aarde is bijna dertig jaar later niet groter geworden, het aantal mensen wel: naar verwachting van het CBS bereikt de Nederlandse bevolking dit jaar de 18 miljoen mensen.

Het aantal woningen is niet even snel meegegroeid, en dit probleem is niet opgelost als het bestaande woningtekort is weggewerkt, omdat de bevolking naar verwachting blijft groeien.

Over 26 jaar kunnen er nog eens 2 miljoen extra Nederlanders zijn, meldde vorige week de Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen 2050. Waar moeten die wonen? Dat plan ligt nog niet klaar, zeggen experts tegen de NOS.

Nederland heeft op woningbouw en ruimtelijke ordening een "beleidsvacuüm van vijftien jaar", zegt onderzoeker milieutechnisch ontwerpen Fransje Hooimeijer van de TU Delft. Ze doelt op het verdwijnen van het ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu (VROM), in 2010.

Volgens Hooimeijer staan we nu voor een inhaalslag, maar moeten we daarbij wel vooruitkijken naar de 22ste eeuw. De Noordzee staat steeds hoger, polders worden steeds dieper, rivieren hebben meer ruimte nodig. "Als we vooruit kijken, weten we wat we nu anders moeten doen."

Dat besef is in de praktijk nog niet geland, zegt haar Delftse collega Reinout Kleinhans. De stedenbouwkundige wijst op buitendijkse bouwplannen bij Arnhem en een nieuw dorp in de diepste polder van Nederland.

Het zijn locaties waar de druk van de rivieren en de Noordzee in de toekomst veel groter kan worden. "Maar omdat de bouwplannen in de uiterwaarden bij Arnhem op korte termijn nog voldoen aan de normen, kon de Raad van State niet anders dan de bezwaren tegen die bouw van tafel te vegen."

Toch verandert het denken wel. Sinds 2022 is in Nederland 'water en bodem sturend' het officiële nieuwe uitgangspunt voor ruimtelijke inrichting. Grondgebruik dient daarbij te volgen uit de geschiktheid van het landschap.

"In principe betekent water en bodem sturend dat we op lange termijn aanzienlijk minder ruimte hebben voor woningbouw", zegt Kleinhans. Dat komt doordat er meer ruimte nodig is om overtollig water op te slaan en ook elders het overstromingsrisico kan toenemen. "Alle diepe polders en uiterwaarden kunnen we afstrepen als locatie voor reguliere woningbouw, omdat we risico's niet horen af te wentelen op toekomstige generaties."

Verplaatsbare woonwijken

Wat is dan niet-reguliere woningbouw? Hooimeijer onderzoekt hoe bewoning zou kunnen meebewegen met het water. Zij noemt het amfibisch wonen - bijvoorbeeld met drijvende huizen of woningen op palen.

Ook de term 'modulair bouwen' komt voorbij. Dat suggereert dat je een huis weer kunt afbreken om het te verplaatsen. "Op hoge en droge plekken investeer je voor de lange termijn, op andere plekken kun je ervoor kiezen om tijdelijk te bouwen", zegt onderzoeker klimaatadaptatie Myrjam de Graaf van Wageningen University & Research.

Bij één losse woning kun je het je nog voorstellen, maar bij een hele woonwijk wordt het al lastiger, zegt haar collega Ingrid Coninx. Het gaat dan ook om grootschalige investeringen in algemene voorzieningen: een wegennet, riolering, scholen, supermarkten, uitbreiding van de lokale overheid. "Het sociale aspect is waarschijnlijk nog complexer", zegt Coninx. "Willen mensen wel verplaatsen?"

Kleinhans ziet niet zomaar een oplossing voor het woningtekort van de toekomst, zonder het remmen van de bevolkingsgroei. Die groei kan nog flink oplopen, zei vorige week de Staatscommissie. Uitgaande van verschillende scenario's voor immigratie, lopen de projecties uiteen van 5 miljoen extra mensen in 2050 tot een bescheiden krimp, die uitkomt vlak onder de 18 miljoen mensen.

"Die uitersten zijn heel extreem gekozen", zegt CBS-demograaf Ruben van Gaalen. "Maar ze illustreren helder het grote effect van immigratie op bevolkingsgroei. En we hebben de afgelopen jaren gezien dat immigratie zich erg moeilijk laat voorspellen."

"Als we willen sturen op de bevolkingsgroei, moeten we ook kritischer kijken naar de structuur van onze economie", zegt Kleinhans. "Zijn we niet verslaafd aan goedkope arbeid? Migratie is heel lastig stuurbaar, maar de huidige situatie op z'n beloop laten en zeggen dat allerlei bedrijven en sectoren gewoon arbeidsmigranten kunnen aantrekken, waar vervolgens huisvesting voor nodig is, is uiteindelijk ook niet vol te houden."

Wekdienst 28/01: Nationale Holocaust Herdenking • Finse presidentsverkiezingen

3 months 1 week ago

Goedemorgen! In Amsterdam is straks de jaarlijkse Nationale Holocaust Herdenking. En de Finnen gaan vandaag naar de stembus om een nieuwe president te kiezen.

Eerst het weer: Na een koude start loopt de temperatuur snel op. Vanmiddag is het 7 of 8 graden in het noorden en 10 tot 12 graden in het zuiden. Er zijn verder flinke perioden met zon, maar er drijven ook hoge wolkenvelden over het land. Het blijft wel droog. Ook de komende dagen blijft het zacht en valt er amper of geen regen. Wel neemt de bewolking verder toe.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. En hier zie je waar wordt gewerkt aan het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

De Oekraïense geheime dienst SBOe zegt dat het een fraudezaak heeft ontdekt bij het eigen leger. Ambtenaren van het ministerie van Defensie worden ervan verdacht samen met een wapenleverancier omgerekend circa 37 miljoen euro te hebben verduisterd.

In augustus 2022 tekenden ambtenaren volgens de geheime dienst een overeenkomst met wapenleverancier Lviv Arsenal. 100.000 mortiergranaten zouden aan het leger geleverd worden, maar dat gebeurde nooit. Het geld werd volgens de SBOe doorgesluisd naar buitenlandse rekeningen.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

's Werelds grootste cruiseschip, Icon of the Seas, is begonnen aan haar eerste reis. Het schip vertrok uit de haven van Miami.

Er kunnen maximaal 10.000 mensen aan boord, inclusief de bemanning. Aan boord zijn zeven zwembaden, een waterpark en ook een indoor waterval. Voor zeven nachten betaal je zo'n 1000 euro. De eerste reis is uitverkocht.

Wil je weten hoe de Icon of the Seas er van buiten én binnen uitziet? Je ziet het in deze video:

Fijne zondag!

Honderden hectare aan Unesco-erfgoed in vlammen opgegaan in Argentinië

3 months 1 week ago

In een nationaal park in Argentinië woedt een grote natuurbrand. Volgens de nooddienst van het park is de brand "uit de hand gelopen".

Inmiddels is zo'n 600 hectare verwoest in nationaal park Los Alerces, een Unesco-werelderfgoedlocatie in Patagonië. De brandweer probeert te voorkomen dat de brand twee nabijgelegen steden bereikt, Esquel en Trevelin. Die liggen zo'n 2000 kilometer ten zuidwesten van de hoofdstad Buenos Aires.

De verwachting is dat het nog dagen duurt voordat de situatie onder controle is. Het bluswerk wordt bemoeilijkt door harde windstoten en hoge temperaturen. Het lijkt er vooralsnog niet op dat er mensen in gevaar zijn gekomen.

In de Argentijnse zomer zijn het vaak de centraal en noordelijk gelegen gebieden waar de hoogste temperaturen voorkomen. Maar deze maand breekt het zuidelijke Patagonië records: het kwik is daar opgelopen tot boven de 42 graden. Twee provincies hebben de noodtoestand uitgeroepen vanwege gevaar op natuurbranden. Die noodtoestand blijft tot april van kracht.

Los Alerces werd in 1937 opgericht. Het nationaal park is bijna 260.000 hectare groot en bestaat uit door gletsjers gevormde landschappen met rivieren en meren. Er zijn ook ongerepte bossen met alerce-bomen te vinden, de op een na langstlevende boomsoort ter wereld.

Oekraïense geheime dienst ontdekt fraudezaak rond mortiergranaten

3 months 1 week ago

De Oekraïense geheime dienst SBOe zegt dat ze een fraudezaak heeft ontdekt bij het eigen leger. Ambtenaren van het ministerie van Defensie worden ervan verdacht samen met een wapenleverancier omgerekend circa 37 miljoen euro te hebben verduisterd.

In augustus 2022, zes maanden na het begin van de oorlog, tekenden ambtenaren volgens de geheime dienst een overeenkomst met de weinig bekende wapenleverancier Lviv Arsenal. 100.000 mortiergranaten zouden aan het leger geleverd worden, maar Defensie zag niet één granaat van die bestelling terug.

Het geld werd volgens de SBOe doorgesluisd naar buitenlandse rekeningen. Vermoedelijk hebben hooggeplaatste ambtenaren van het ministerie en het management van Lviv Arsenal zichzelf verrijkt.

Vijf verdachten

Vijf mensen worden verdacht van fraude. Een van hen werd aangehouden toen hij de Oekraïense grens probeerde over te steken. De rest wordt nog gezocht. Ze riskeren een gevangenisstraf van maximaal twaalf jaar.

Corruptie binnen het leger kan een probleem zijn voor het moreel in oorlogstijd. Ook zal het nieuws niet goed vallen bij de Europese Unie, waarmee Oekraïne toetredingsgesprekken mag gaan voeren.

In september werd minister Reznikov van Defensie nog vervangen door president Zelensky. Aangenomen wordt dat Reznikov te weinig heeft gedaan om de corruptie binnen het ministerie en de krijgsmacht aan te pakken.

Tientallen voertuigen betrokken bij aanrijdingen op brug VS, dertien gewonden

3 months 1 week ago

In de Amerikaanse staat Maryland zijn 40 voertuigen bij een ongeluk betrokken geraakt. Dertien mensen raakten gewond en het verkeer op de drukke Chesapeake Bay-brug op de snelweg U.S. 50 stond urenlang vast.

Volgens de regionale autoriteiten botsten er bij een kettingbotsing aanvankelijk 23 voertuigen op elkaar. Bij een reeks andere botsingen verderop waren nog eens twintig voertuigen betrokken.

Twee mensen zijn zwaargewond overgebracht naar het ziekenhuis en elf andere mensen hadden ook verwondingen. Niemand zou in levensgevaar zijn. De weg is inmiddels weer geopend. Het is onduidelijk waardoor de complexe kettingbotsing veroorzaakt werd.

De Chesapeake Bay-brug bestaat eigenlijk uit twee bruggen en is van groot belang voor het regionale verkeer. Het eerste deel werd in 1952 geopend, de andere brug ging in 1973 open. De brug verbindt de oostkust van Maryland met de regio waarin de grote steden Baltimore, Annapolis en Washington D.C. liggen.

Vele miljarden en vuistdikke rapporten, maar nog altijd problemen met de HSL

3 months 1 week ago

Het zou het paradepaardje van het Nederlandse spoorwegnet moeten zijn, maar het is een hoofdpijndossier: de HSL-Zuid, de spoorlijn die Nederland via hogesnelheidstreinen moet verbinden met België en Frankrijk. Een bijna onmisbare schakel met het oog op de wens om zo duurzaam mogelijk te reizen.

Maar het is ook 125 kilometer lang gedoe. Afgelopen week bleek opnieuw dat er constructiefouten zijn gemaakt bij de bouw. Eigenlijk al vóór het spoor er lag waren er problemen, waarover meerdere vuistdikke rapporten zijn uitgebracht.

Daarin ging het onder meer over de kosten. De spoorlijn werd veel duurder dan verwacht. Er was in 1997 op gerekend dat de spoorlijn 7,5 miljard gulden (omgerekend 3,4 miljard euro) zou gaan kosten. Uiteindelijk werd dat bijna 7,4 miljard euro.

Magneetzweefbaan

Zo snel als de hogesnelheidstrein zou moeten rijden, zo traag verliep de besluitvorming. In Europa keek men in de jaren 60 jaloers naar de supersnelle hogesnelheidstreinen in Japan. Verschillende landen gingen ermee aan de slag en ook in Nederland was er interesse. "Indien er een West-Europees net van hogesnelheidsspoorwegen komt, acht de regering aansluiting van Nederland op dat net van belang", schreef het kabinet in 1976.

Het project kreeg een impuls in 1983, toen Frankrijk, West-Duitsland en België afspraken maakten over een studie naar een hogesnelheidslijn tussen Parijs, Brussel en Keulen. De Belgen zagen ook wel wat in een aftakking naar Nederland, en zo raakte Nederland betrokken.

Halverwege jaren 80 waren er allerlei plannen: een nieuwe spoorlijn, upgraden van de bestaande spoorlijnen en zelfs een magneetzweefbaan werd genoemd. Toenmalig CDA-minister Maij-Weggen van Infrastructuur maakte er afspraken over met de buurlanden.

Of er ook een nieuwe lijn tussen Rotterdam en Amsterdam zou komen, liet ze in het midden. En ook stond niet zwart op wit dat tussen Rotterdam en België 300 km/u gereden zou worden. Beide zaken hadden wel de voorkeur van het kabinet, en zouden er ook komen.

Gedoe met de Belgen

Nederland wilde verder dat de spoorlijn op een andere plek België zou binnenkomen dan waar de Belgen wilden. Het door België gewenste traject zou Nederland een miljard gulden meer kosten. Het leidde tot heibel tussen beide landen. Voor een bijdrage van 837 miljoen gulden kreeg Nederland zijn zin: een traject langs Breda.

Ondertussen was er nog veel discussie over het te volgen traject. Er passeerden talloze varianten en wensen. Zou Den Haag een hogesnelheidsstation krijgen? Wat te doen met het Groene Hart? Uiteindelijk kreeg Den Haag geen eigen hogesnelheidsstation en ging de spoorlijn met een tunnel onder het Groene Hart door. Het hele project begon in 1997.

Maar net als de besluitvorming duurde ook de bouw van de lijn, onder regie van Rijkswaterstaat, langer dan gedacht. Toen het besluit werd genomen was de hoop dat de snelle trein in 2004 zou gaan rijden.

Dat werd al snel later. Hoewel de lijn in 2008 werd opgeleverd, reed de eerste trein pas in september 2009. De vertraging kwam door lastige onderhandelingen en het treinbeveiligingssysteem, het moderne systeem ERTMS. "De planning is daarmee niet gehaald", constateerde een ander onderzoeksrapport koeltjes.

Desalniettemin had Nederland eindelijk een hogesnelheidslijn. Meer dan dertig jaar na het uitspreken van de wens op aansluiting op het HSL-net, lag hij er dan toch maar!

Maar het feestje duurde niet lang.

De Fyra. Een woord dat bij betrokkenen in de spoorwegsector nog wel eens tot rillingen zal leiden. De treinen werden in Italië besteld door NS en de Belgische spoorwegen (NMBS), zouden 250 kilometer per uur moeten rijden over dat gloednieuwe traject en supersnel treinverkeer tussen Amsterdam, Rotterdam, Antwerpen en Brussel mogelijk moeten maken. Het traject werd openbaar aanbesteed. Ook NS moest dus een bod uitbrengen.

178 miljoen euro bood het spoorwegbedrijf, samen met KLM. "Tjongejongejongejonge", dacht oud-minister Zalm naar eigen zeggen toen hij dat bedrag hoorde. Het was een aangename verrassing voor hem: hij had gedacht aan 100 à 110 miljoen euro. Hij vond het erg veel, maar zei dat NS "veel meer verstand had van het runnen van een spoorlijn". Het bedrag ging uiteindelijk trouwens omlaag, naar 148 miljoen euro.

"Onverstandig en onverantwoord hoog", luidde niettemin het oordeel van de parlementaire enquêtecommissie Fyra uit 2015, over de opstelling van zowel NS als het kabinet. Ook in de Tweede Kamer waren er vragen over het hoge bedrag. Toenmalig GroenLinks-Kamerlid Duyvendak vreesde voor peperdure treinkaartjes en sprak over een "bontjassentrein".

Op 29 juli 2012 reed er voor het eerst een Fyra met reizigers en op zondag 9 december reed de trein voor het eerst in de nieuwe dienstregeling. Maar veel treinen vielen uit. Het winterweer in die periode maakte het er niet beter op. Op dinsdagochtend 15 januari 2013 gebeurde er iets dat de situatie voor iedereen zou veranderen: een afdekrooster van een Fyra-trein die op weg was van Brussel naar Amsterdam viel van de trein.

Er waren voor het rijden van de treinen al zorgen over de kwaliteit, en met de keuringen was ook van alles mis. De NS had geen vertrouwen meer in de Italiaanse fabrikant AnsaldoBreda, hield alle treinen aan de kant en besloot eind mei 2013 te stoppen met het project. De Belgische spoorwegen stopten al eerder en toenmalig NMBS-baas Descheemaecker sprak van "de waanzin en de miskleun" van de Fyra.

Het Fyra-project kostte de belastingbetaler honderden miljoen euro's en staatssecretaris Mansveld haar baan. De combinatie NS/KLM hield ermee op en de HSL is sinds 2015 geen apart onderdeel meer van de aanbesteding voor het binnenlandse treinvervoer.

160 in plaats van 250

Maar sinds het Fyra-debacle zit de binnenlandse reiziger zonder trein die op hoge snelheid door Nederland raast. De Intercity Direct gaat geen 250, maar slechts 160 km/u en heeft bovendien veel vertragingen. De Eurostar naar Londen en Parijs is een veel duurdere dienst.

Pas sinds vorig jaar, tien jaar na het Fyra-debacle, rijdt er een nieuwe trein: de ICNG, die maximaal 200 km/u mag. Daarmee leek het gedoe ten einde - tot afgelopen week dus bleek dat er ook met de infrastructuur van alles aan de hand is.

Protesten tegen femicide in Kenia: 'Alleen zwakke mannen vermoorden vrouwen'

3 months 1 week ago

In Kenia zijn mensen de straat op gegaan om te protesteren tegen femicide, ofwel vrouwenmoord. Duizenden mensen verzamelden zich in steden in het hele land. De betogers vinden dat de regering moet ingrijpen.

Volgens Amnesty International zijn in Kenia tussen 2016 en 2023 meer dan 500 vrouwen vermoord. Dit jaar waren dat er tot nu toe meer dan 10.

In onder meer Nairobi, Mombassa en Nakuru kwamen mensen bijeen om te demonstreren. De meeste betogers waren vrouwen, veel van hen droegen T-shirts met namen van slachtoffers. Andere hadden shirts aan met teksten als "Stop killing us", en "Alleen zwakke mannen vermoorden vrouwen". Ook riepen ze leuzen als "We zijn geen dieren".

"Ik ben hier omdat ik boos ben", zegt een 33-jarige vrouw tegen de BBC. "Het is verkeerd, we zijn het zat en we willen dat er iets aan gedaan wordt." Een andere demonstrant zegt dat mannen en jongens verantwoordelijkheid moeten nemen, in plaats van dat vrouwen zichzelf moeten beschermen. "We moeten onze zonen bijbrengen dat het moorden moet stoppen."

In Kenia zijn er wetten tegen gendergerelateerd geweld, maar toch worden zaken niet snel bij de rechter behandeld. Een van de verdachten in een zaak van vorige maand had eerder meerdere vrouwen gemarteld, maar de politie had volgens persbureau AP niets tegen hem ondernomen.

Volgens de directeur van de Law Society of Kenya, een bureau dat advocaten en de overheid adviseert, duurt het door een tekort aan rechters lang voor er actie wordt ondernomen, waardoor daders niet afschrikt worden.

De demonstranten eisen gerechtigdheid. Ze roepen de regering op om femicide te berechten als aparte misdaad en niet alleen als moord. Daarnaast willen ze dat de daders sneller worden berecht.

Dermatologen VK bezorgd over aantal kinderen dat crèmes gebruikt door TikTok

3 months 1 week ago

Jonge kinderen in de weer met dagcrème, serums en olie: het is een TikTok-trend waar Britse dermatologen zich zorgen over maken. De British Association for Dermatologists, een vakorganisatie die onder meer onderzoek doet naar huidproblemen, waarschuwt bij de BBC zelfs voor huidproblemen die niet meer zijn terug te draaien.

Het TikTok-account van realityster Kim Kardashian staat er vol mee: video's van haar 10-jarige dochter die de nieuwste producten test. Ze laat een voor een zien welke olie en dagcrème ze gebruikt. Het meisje prijst het merk Drunk Elephant aan van zo'n 70 euro per potje.

Volgens de BBC is dit merk gevaarlijk, omdat het stoffen bevat die de huid van kinderen kan beschadigen. Zo kan er eczeem ontstaan, krijgen kinderen er pukkels van en komen veel jonge kinderen erachter dat ze allergisch zijn.

Dat komt door de zuren die de beautyproducten bevatten, zoals retinol. En als de huid eenmaal beschadigd is dan blijft dit vaak zo, stellen de huidartsen.

Vooral kinderen vanaf acht jaar gebruiken de producten veel, aldus de BBC. Drunk Elephant-oprichter Tiffany Masterson heeft inmiddels gezegd dat kinderen en tieners de producten moeten laten liggen.

Averechts effect

Ook in Nederland zijn er zorgen over het groeiende gebruik onder kinderen. Dermatoloog Kirsten Vogelaar zei vorige week in het NOS Jeugdjournaal dat kinderen te veel van dit soort producten op hun huid smeren.

"In het algemeen is het fijn dat er aandacht is voor de gezonde huid, alleen dit is wel wat veel. Je ziet dat het ook een averechts effect kan hebben. Dat kinderen juist extra puistjes krijgen of irritatie."

De dermatoloog benadrukt dat jonge kinderen best wel wat op hun gezicht kunnen smeren, bijvoorbeeld een zonnebrandcrème in de zomer voor het gezicht en een vette crème in de winter voor het slapengaan. En wie echt meer crèmes wil gebruiken, doet er volgens huidexperts goed aan om altijd eerst te testen op de elleboogplooi om te kijken hoe het uitpakt.

Ook Nederland schort steun UNRWA op vanwege onderzoek Hamas-aanval

3 months 1 week ago

Nederland stopt tijdelijk met de financiering van VN-hulporganisatie UNRWA, die hulp biedt aan Palestijnse vluchtelingen. Dat heeft minister Van Leeuwen voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking bevestigd tegenover Nieuwsuur en de NOS.

"We zijn enorm geschrokken. De aanklacht is dat met VN-geld, met ons geld, de aanslag is gepleegd op 7 oktober", zegt Van Leeuwen. Nederland zal voorlopig geen nieuwe betalingen doen aan de VN-hulporganisatie.

Daarmee sluit Nederland zich aan bij een groeiende lijst van landen die de steun aan de organisatie opschorten in afwachting van een onderzoek naar de vermeende betrokkenheid van een aantal UNRWA-medewerkers bij de terroristische aanval van Hamas op 7 oktober.

Ontslagen

De Verenigde Staten, de grootste donateur van UNRWA, lieten als eerste weten de financiering op te schorten, waarna Australië, Canada en Italië volgden. Inmiddels hebben ook Finland en het Verenigd Koninkrijk de financiële steun voor UNRWA in de Gazastrook bevroren.

Gisteren kondigde UNRWA-chef Philippe Lazzarini een onderzoek aan naar de mogelijke betrokkenheid van meerdere medewerkers van de hulporganisatie bij de Hamas-aanval op Israël op 7 oktober. Hij deed dat naar aanleiding van informatie van de Israëlische autoriteiten. De medewerkers zijn per direct ontslagen, zei Lazzarini.

"Schokkend en onverantwoordelijk"

Hij noemt het nu in een verklaring "schokkend" dat landen hun financiering opschorten. Het is in zijn ogen "enorm onverantwoordelijk" om de hele organisatie en een hele gemeenschap te bestraffen vanwege beschuldigingen tegen enkele individuen.

Hij roept de landen op om hun beslissing te heroverwegen voordat de UNRWA zich gedwongen ziet de humanitaire hulpverlening te staken. "Het leven van de mensen in Gaza hangt af van deze steun en dat geldt ook voor de regionale stabiliteit."

Fundamentele waarden

De UNRWA-chef zegt deze maatregelen te nemen om de humanitaire hulpverlening niet in gevaar te brengen. Volgens de organisatie zijn de ruim 2 miljoen mensen in de Gazastrook afhankelijk van de hulp die de organisatie verstrekt.

UNRWA heeft de aanval veroordeeld en roept op tot de vrijlating van alle Israëlische gijzelaars door Hamas, zei Lazzarini. "Iedereen die de fundamentele waarden van de Verenigde Naties verraadt, verraadt ook degenen die we dienen in Gaza, in de regio en elders in de wereld."

Ook Nederland geeft geld aan organisaties in de Gazastrook, waaronder UNRWA. Dat kon in de begroting van 2023 rekenen op 19 miljoen euro aan Nederlandse steun. Vorige maand verstrekte Nederland de organisatie nog een extra bedrag van 10 miljoen euro.

Demissionair minister Van Leeuwen liet gisteren op X weten geschokt te zijn over de vermeende betrokkenheid van UNRWA-medewerkers bij de Hamasaanval.

Opheldering

Nederland zou de uitkomst van het aangekondigde onderzoek meenemen in de afweging om in de VN-organisatie financieel te blijven ondersteunen, schreef van Leeuwen. "Nederland zal ondertussen humanitaire steun blijven verlenen aan de burgerbevolking van Gaza." Nederland steunt ook andere organisaties in de Gazastrook, zoals het Rode Kruis.

Donderdag heeft Van Leeuwen een gesprek met UNRWA-topman Lazzarini waarin hij om opheldering zal vragen.

Het is niet de eerste keer dat Nederland de steun aan aan de UNRWA opschort. In 2019 werd de steun ook tijdelijk stopgezet vanwege misstanden bij de leiding van de VN-organisatie.

Leider Hussein Sheikh van de PLO, de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie, heeft de landen op X opgeroepen het besluit om de financiering voorlopig te beëindigen terug te draaien. Het stopzetten leidt tot grote politieke en humanitaire risico's, volgens het hoofd van de PLO.

Natuurmonumenten wil geen NK wielrennen op Posbank: broedseizoen kwetsbare vogels

3 months 1 week ago

Natuurmonumenten verzet zich fel tegen het parcours waarop dit jaar de NK wielrennen gepland is. De organisatie is beducht voor schade, vooral in het beschermde, heuvelachtige natuurgebied de Posbank bij Rheden.

Natuurmonumenten stelt nu vergaande eisen aan de organisatie van het NK, meldt Omroep Gelderland. Zo zijn helikopters, drones, reclame-uitingen en geluidsinstallaties uit den boze. Volgauto's mogen de Posbank niet op, net als teamwagens, de reclamekaravaan en ander gemotoriseerd verkeer. Publiek langs de route is ook niet toegestaan, wat Natuurmonumenten betreft.

Thijs Rondhuis van Courage Events, organisator van het kampioenschap, zegt zich te realiseren dat de koers door een kwetsbaar gebied trekt. Toch is hij ervan overtuigd dat het NK op de Posbank kan plaatsvinden. "Dit NK wielrennen wordt op de meest duurzame manier georganiseerd, omdat wielerunie KNWU veel waarde aan de natuur en de toekomst van Nederland hecht."

Prachtige groene omgeving

De KNWU maakte in december bekend dat het "prachtige wielerfeest op een centraal gelegen locatie in het land" georganiseerd zou worden. De gemeente Arnhem was blij met de kans om "aandacht te besteden aan de prachtige groene omgeving".

Het peloton zal op 23 juni moeten starten op de Markt in het centrum van Arnhem. De koers kent meerdere omlopen over een parcours van 14 kilometer met passages over de Posbank.

Vrijwel direct was er kritiek, onder andere van de beheerder van het gebied, Nationaal Park Veluwezoom. Natuurorganisaties en de lokale fracties van GroenLinks en de Partij voor de Dieren uitten hun zorgen, ook al omdat het NK plaatsvindt tijdens het broedseizoen van kwetsbare vogels.

Schreeuwend publiek

Natuurmonumenten voegt zich nu bij het rijtje critici. De organisatie ziet een wedstrijd "met toeters, bellen, helikopters, rennend en schreeuwend publiek midden in kwetsbare natuur" niet zitten en legt nu dus een pakket eisen op tafel.

Rondhuis van de NK-organisatie wil nog niet zeggen of de wedstrijd te realiseren is zonder publiek, helikopters, volgauto's en geluidsoverlast. "Daarvoor hebben we een stuurgroep in het leven geroepen, met daarin de gemeenten Rheden, Rozendaal en Arnhem", zegt hij. "Die stuurgroep komt woensdag bij elkaar. Dan worden de eisen van Natuurmonumenten besproken."

OM na zes jaar in hoger beroep in zaak tegen gemeente Zoetermeer

3 months 1 week ago

Het Openbaar Ministerie (OM) gaat in hoger beroep in een zaak tegen de gemeente Zoetermeer, die tussen 2004 en 2009 niets heeft gedaan tegen de uitstoot van een giftige stof vlak bij een woonwijk. Zes jaar geleden oordeelde de Haagse rechtbank dat de gemeente strafrechtelijk immuun was omdat geen sprake was van levensbedreigende situaties.

De zaak draait om om een vestiging van het Amerikaanse bedrijf Sterigenics in Zoetermeer, meldt Omroep West. Daar werd medische apparatuur en kleding gereinigd in een pand aan de Storkstraat, maar dat ging niet zoals het hoorde. Doordat een filter op de naverbrandingsinstallatie niet was vervangen, werd tussen 2004 en 2009 een te hoge concentratie van het kankerverwekkende ethyleenoxide verspreid via de noodpijp.

Onrust omwonenden

Ethyleenoxide is schadelijk voor het DNA en kan kanker veroorzaken, zegt het RIVM. De uitstoot van de stof leidde tot onrust bij de omwonenden, die samen de actiegroep SterigeNIKS oprichtten. Het bedrijf zelf claimde dat de risico's voor de omwonenden nihil waren.

Zes jaar geleden begon een rechtszaak tegen het bedrijf en de gemeente. Het OM verweet de gemeente dat die niet of nauwelijks had gecontroleerd of Sterigenics zich aan de verleende vergunningen hield. Maar de rechtbank oordeelde dat de gemeente alleen strafbaar kon worden gesteld als sprake was geweest van een levensbedreigende situatie. In dit geval was dat niet zo.

"Er is geen sprake van concrete gevallen van overlijden als gevolg van de uitstoot van ethyleenoxide. Er is alleen vastgesteld dat het om een stof gaat die extra kans op kanker geeft", aldus de rechtbank zes jaar geleden.

De gemeente werd niet vervolgd. Het bedrijf ging vrijuit. De rechter was daar duidelijk over: "Sterigenics heeft continue overleg gehad met de ambtenaar van de milieuafdeling van de gemeente. De ambtenaar was akkoord met de uitstoot via de noodpijp, daarom valt het bedrijf niets te verwijten."

Opzettelijk

In 2010 sloot Sterigenics de vestiging in Zoetermeer. Maar nu volgt dus hoger beroep, ingesteld door het OM. De eerste zittingsdag is op maandag 12 februari. Justitie verwijt de gemeente dat niet is opgetreden tegen of gewaarschuwd voor de uitstoot van ethyleenoxide in de periode van 2004 tot 2009. In de tenlastelegging wordt gesproken over het meermalen opzettelijk verrichten of nalaten van een handeling met betrekking tot afvalstoffen.

In een eerste reactie vraagt de advocaat van de gemeente om uitstel van behandeling, zodat de strafzaak "adequaat kan worden voorbereid".

Duitse treinstaking eindigt maandagochtend in plaats van maandagavond

3 months 1 week ago

De staking van Duitse machinisten eindigt eerder dan verwacht. De machinistenvakbond GDL was van plan om tot maandag 18.00 uur te staken, maar nu wordt het treinverkeer maandag om 02.00 uur alweer opgestart. Dat betekent de meeste treinen na het weekend weer zullen rijden. Morgenavond gaan de goederentreinen alweer rijden.

Deutsche Bahn (DB) meldt dat er maandag nog wel kans is op verstoringen in het langeafstandsverkeer, maar rekent erop dat de meeste treinen weer rijden.

Eerder vandaag werd al duidelijk dat spoorvervoerder DB en de vakbond weer in gesprek zijn over het slepende cao-conflict. Volgens informatie van persbureau DPA hebben beide partijen afgesproken dat er in ieder geval tot 3 maart niet meer gestaakt zal worden. DB en de vakbond hopen dat ze begin maart een akkoord hebben.

Ontregeld

Deze staking begon woensdag en is de vierde staking in relatief korte tijd. Het treinverkeer in Duitsland is daardoor zeer ontregeld. De afgelopen dagen reed zo'n 20 procent van de Duitse treinen wel via een nood-dienstregeling.

Ook het internationale treinverkeer rijdt door de staking niet. Daardoor zijn veel internationale treinen van en naar Nederland ook getroffen.

Onderzocht wordt nog of de treinen van Duitsland naar Nederland en vice versa maandag weer kunnen rijden. NS meldde eerder dat de ICE International en de Intercity Berlijn maandag weer zouden rijden, maar meldt nu dat dat nog wordt bekeken. "Houd hiervoor berichtgeving in de loop van zondag in de gaten", waarschuwt het spoorwegbedrijf. De Nightjet rijdt sowieso maandag weer.

Duitse industrie

De vakbond eist dat machinisten een kortere werkweek krijgen (35 in plaats van 38 uur), tegen hetzelfde salaris. Deutsche Bahn wil tot dusver niet op die eis ingaan. Wel heeft het spoorwegbedrijf loonsverhogingen aangeboden, maar het aanbod van DB gaat de vakbond niet ver genoeg.

Het einde van de staking zal niet alleen bij treinreizigers goed vallen. Duitse industrieën die veel goederen vervoeren via het spoor, zoals de auto-industrie en de chemische industrie, waarschuwden vorige week dat de schade van de staking zou kunnen oplopen tot een miljard euro.

Treinverkeer rondom Schiphol weer op gang, dienstregeling is hervat

3 months 1 week ago

Het treinverkeer van en naar Schiphol is weer op gang gekomen. Dat meldt de NS. Rond 18.10 uur zijn de sporen op het treinstation weer vrijgegeven, om 18.30 uur is de dienstregeling hervat.

Eerder vandaag werd al het treinverkeer van en naar Schiphol geschrapt vanwege een aanrijding. Er werden drie sporen afgezet, de andere drie sporen waren al dicht vanwege werkzaamheden door ProRail. Daardoor was er aan het einde van de middag geen treinverkeer mogelijk.

Bussen

Door de stremming was het vooral druk bij bushaltes rondom de luchthaven. Ook waren een aantal reizigers gestrand in de hal van Schiphol.

De NS had bussen ingezet van Schiphol naar Hoofddorp en Schiphol naar Amsterdam-Zuid om gestrande reizigers alsnog te kunnen vervoeren.

Gazanen putten weinig hoop uit tussenvonnis: 'We hoopten dat oorlog zou eindigen'

3 months 1 week ago

Een dag na het tussenvonnis van het Internationaal Gerechtshof is de realiteit in Gaza nog zoals die is sinds de oorlog uitbrak na de aanval van Hamas op 7 oktober.

In de zuidelijke stad Khan Younis zijn opnieuw zware gevechten geweest. Ook zou het Nasserziekenhuis in de stad zonder stroom zitten. De door Hamas aangestuurde autoriteiten zeggen dat er de afgelopen dag zeker 28 Palestijnen zijn omgekomen. Het Israëlische leger zegt dat het minstens elf gewapende mannen heeft gedood die probeerden explosieven in de buurt van troepen te plaatsen.

Hoewel Zuid-Afrika, dat de zaak bij het Gerechtshof aanspande, opgetogen reageerde op de uitspraak en analisten speken van "een duidelijk signaal", lijken de inwoners van Gaza op meer gehoopt te hebben. Hoewel er weinig beelden uit de Gazastrook komen, hebben verschillende media toch enkele bewoners van het gebied weten te spreken.

"We hoopten dat het ICJ de oorlog zou beëindigen", zegt een man tegen persbureau Reuters. Hij zegt teleurgesteld te zijn in het Gerechtshof. "Elke dag lijden we. Met elk uur dat verstrijkt, verliezen we geliefden, buren, familieleden en onschuldige ongewapende kinderen die geen deel uitmaken van deze oorlog."

'Vertrouwen verloren'

De Palestijnse (foto)journalist Motaz Azaiza, die veel volgers heeft op sociale media, is kritisch over de uitspraak van het Gerechtshof en beschrijft dat veel Palestijnen hun vertrouwen in het rechtssysteem en internationale instanties hebben verloren. "We moeten niet kiezen voor de Palestijnen, maar voor de mensheid", zegt hij op X.

Ook Al Jazeera sprak met inwoners van Gaza na de uitspraak in Den Haag. De nieuwszender hoort dat veel mensen een andere uitkomst hadden verwacht en gehoopt hadden op een staakt-het-vuren.

"We zijn erg teleurgesteld, want het is alsof je zegt dat deze agressie kan voortduren. Dat is jammer", zegt een man. "We hadden gehoopt op een menselijke maatstaf, want we worden blootgesteld aan etnische zuiveringen."

Het Gerechtshof oordeelde dat Israël er alles aan moet doen om genocide te voorkomen. Maar voor veel Gazanen is die uitspraak niet genoeg. "Waarom zou het Internationale Gerechtshof de Joden de tijd geven om ons te blijven vermoorden en genocide tegen ons te plegen? Het is onrechtvaardig en oneerlijk", klinkt het.

Israël reageert verbolgen

Ook in Israël is verbolgen gereageerd op de uitspraak van het Hof. Veel mensen zien de uitspraak als oneerlijk, omdat ze vinden dat Israël zich mag verdedigen tegen een vijand die hen wil vernietigen, zegt verslaggever Sander van Hoorn vanuit Tel Aviv.

Premier Netanyahu zei gisteren al de internationale wetten te respecteren, maar "evenzeer de heilige plicht heeft Israël en het volk te beschermen". Hij benadrukt daarbij dat Israël strijd voert tegen de terroristen van Hamas en niet de gehele bevolking van Gaza.

Volgens het Gerechtshof moet Israël ervoor zorgen dat er voldoende humanitaire hulp Gaza in kan. Israël heeft gezegd dat deel van het vonnis te zullen uitvoeren. Maar vandaag is het sabbat, waardoor vanuit Israëlische kant alle grenzen dicht zijn en er (nog) geen hulp de Gazastrook in gaat.