De haven van Rotterdam verwerkte vorig jaar 439 miljoen ton aan goederen. Dat was ruim 6 procent minder dan in 2022. Er werden vooral minder kolen en containers via de Rotterdamse haven vervoerd.
"Het jaar 2023 kenmerkte zich door voortdurende geopolitieke onrust, lage economische groei als gevolg van hogere rentes en haperende wereldhandel", zegt Boudewijn Siemons, topman van Havenbedrijf Rotterdam over de gedaalde overslag.
Door de lage vraag naar kolen voor energiecentrales daalde de overslag daarvan met ruim 20 procent. Het aantal containers daalde met 7 procent. Dat kwam volgens de haven door de lagere consumptie en productie in Europa en het wegvallen van handel van en naar Rusland vanwege de sancties.
Er waren ook soorten goederen waarvan het vervoer wel steeg. Bijvoorbeeld agrarische bulkgoederen, ijzererts en schroot en LNG (vloeibaar gemaakt aardgas). Het havenbedrijf noemt het opvallend dat er 50 procent meer mais werd geïmporteerd. Boeren in Europa hadden te kampen met misoogsten door droogte en overstromingen. Daardoor werd er meer mais van elders gehaald.
Investeringen in energietransitieRotterdam heeft nog altijd de grootste haven van Europa. Het Havenbedrijf zegt fors te investeren in de energietransitie. Zo is in 2023 gestart met de bouw van wat een nationaal waterstofnetwerk moet worden. Ook is begonnen met de bouw van een walstroominstallatie voor cruiseschepen aan de Holland Amerikakade. Walstroom is een soort gigantische stekker waarmee cruiseschepen als ze aan wal liggen elektriciteit kunnen gebruiken in plaats van die zelf op te wekken met hun eigen brandstof. Dat laatste leidt tot flinke luchtvervuiling.
Ook begint de haven met de bouw van het grote Porthos-project. Daarbij wordt CO2 vanuit de Rotterdamse haven naar lege gasvelden onder de Noordzee getransporteerd.
Het havenbedrijf doet verder een oproep aan een nieuw kabinet om voldoende aandacht te hebben voor de overgang naar een duurzame economie. "We maken ons grote zorgen over het verslechterende investeringsklimaat en de concurrentiepositie van de industrie, zoals bijvoorbeeld de chemie, in Nederland", zegt topman Siemons. "Om tempo te houden in de energie- en grondstoffentransitie moeten er door de overheid moeilijke keuzes worden gemaakt. Bedrijven moeten weten waar ze aan toe zijn en Nederland moet weer dé vestigingsplek voor de innovatieve en duurzame chemie worden."
Online bank Knab krijgt een boete van 3 miljoen euro van De Nederlandsche Bank (DNB). De bank is volgens de toezichthouder onzorgvuldig geweest in het beheersen van kredietrisico's.
Knab investeerde in een leenplatform in het Verenigd Koninkrijk. Dat platform verstrekte leningen aan Britse consumenten, die geen klant van Knab waren. Daarbij zijn door DNB overtredingen gevonden op het gebied van risicobeheersing.
Het indammen van risico's was in 2019 al niet goed op orde en bij controle in 2022 bleek dat nog steeds niet goed te zijn. Dat heeft een rol gespeeld bij het bepalen van de hoogte van de boete.
Deze leenplatformen bestaan nog wel, maar Knab heeft de beleggingen in deze leningen inmiddels afgebouwd tot 0,94 procent van de totale balans.
Knab gaat niet in beroepOmdat de leningen voor 80 procent werden gedekt door de Britse overheid, waren de risico's niet groot. Ook is een boete van 3 miljoen van DNB is ook niet uitzonderlijk. Maar een boete op basis van dit onderdeel van de Wet op het financieel toezicht (Wft) gebeurt niet heel vaak, aldus DNB. Knab heeft zes weken om bezwaar aan te tekenen, maar maakte al bekend dat niet te zullen doen.
Knab werd in 2012 opgericht als onderdeel van verzekeraar Aegon. Toen ASR vorig jaar de Nederlandse activiteiten van Aegon overnam, verhuisde Knab mee. Twee weken terug werd bekend dat de online bank is verkocht aan het Oostenrijkse BAWAG.
De Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un heeft een auto cadeau gekregen van de Russische president Poetin. De auto is volgens het Noord-Koreaanse staatspersbureau een persoonlijk cadeau en dus voor Kims eigen gebruik. Het Kremlin heeft bevestigd dat Poetin de auto aan Kim heeft geschonken.
Rusland wordt door sancties vanwege de invasie in Oekraïne steeds verder geïsoleerd, waardoor Poetin de banden met Kim meer aanhaalt. In september vorig jaar hadden beide leiders nog een ontmoeting waarna werd gezegd dat de landen meer gaan samenwerken.
Noord-Korea wordt ervan beschuldigd op grote schaal wapens en munitie te leveren aan Rusland. De leveringen kunnen volgens experts grote invloed hebben op de oorlog in Oekraïne. De VS zegt veelvuldig bewijs te hebben dat de Russen Noord-Koreaanse ballistische raketten inzetten in Oekraïne. Noord-Korea heeft de beschuldigingen altijd tegengesproken. Het Kremlin heeft nooit gereageerd op het gebruik van Noord-Koreaanse wapens.
AutoliefhebberDe auto is van Russische makelij en van het luxe merk Aurus. Het is dezelfde wagen als de presidentiële auto van Poetin. Tijdens een bezoek vorig jaar aan een Russisch lanceerstation bekeek Kim de limousine met veel interesse. Hij werd ook door Poetin uitgenodigd om even op de achterbank te zitten. Volgens het Kremlin kreeg Kim de auto omdat hij hem mooi vond.
Aangenomen wordt dat de dictator een autoliefhebber is met een grote collectie luxe buitenlandse voertuigen. Waarschijnlijk zijn die auto's het gesloten Noord-Korea binnengesmokkeld vanwege VN-sancties tegen het land. Volgens de sancties is het onder meer verboden om transportvoertuigen te leveren of te verkopen aan Noord-Korea.
De zus van Kim heeft Poetin uitgebreid bedankt en noemde het cadeau "een duidelijke demonstratie van een bijzondere relatie tussen topleiders". Het Zuid-Koreaanse ministerie van Buitenlandse Zaken zegt de samenwerking tussen Rusland en Noord-Korea nauwlettend in de gaten te houden en benadrukt dat tegen Noord-Korea sancties zijn ingesteld door de VN-Veiligheidsraad.
Het einde nadert van een van de langst slepende juridische gevechten in het Verenigd Koninkrijk. Vandaag is in het Britse Hoge Hof van Justitie de tweedaagse hoorzitting begonnen waarin Julian Assange zijn uitlevering aan de Verenigde Staten probeert tegen te houden. Assange is daar zelf niet bij: volgens zijn advocaat voelt hij zich niet goed genoeg om in de rechtbank te verschijnen.
Het is de allerlaatste kans voor de oprichter van klokkenluiderwebsite WikiLeaks. Hierna is Assange uitgeprocedeerd en kan hij niet verder in beroep gaan in het Verenigd Koninkrijk. De twee rechters van het hof moeten oordelen of de Britse regering Assange mag uitleveren aan de VS. Assange kan nog wel in beroep gaan bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.
Assange probeert zijn uitlevering al meer dan tien jaar tegen te houden. Hij vluchtte eerst naar de Ecuadoraanse ambassade in Londen, waar hij zeven jaar verbleef. Sinds 2019 zit hij in een Britse cel.
Zijn familie is al jaren betrokken bij pogingen om hem vrij te krijgen. In Melbourne in zijn geboorteland Australië werd afgelopen weekend een laatste grote demonstratie gehouden tegen de uitlevering van Assange aan de VS. Gabriel Shipton, Assanges halfbroer, maakt zich zorgen. "Hij probeert zich groot te houden voor ons, sterk te zijn. Maar hij is niet onoverwinnelijk", zegt hij.
Gevoelige onthullingenJulian Assange (52) verwierf faam met onthullingen over het Amerikaanse militaire optreden in Irak en Afghanistan. Zo publiceerde WikiLeaks in 2010 een video van Amerikaanse helikopterpiloten die ongewapende Iraakse burgers neermaaien, onder wie kinderen en twee journalisten.
Met Cablegate kwam Assange echt in het vizier van de Amerikaanse autoriteiten. WikiLeaks publiceerde in samenwerking met internationale media de inhoud van honderdduizenden geheime ambtsberichten van Amerikaanse diplomatieke missies over de hele wereld.
In 2011 gaf WikiLeaks de NOS inzage in de inhoud van duizenden ambtsberichten van de Amerikaanse ambassade in Den Haag. Ze lieten onder meer zien hoe Washington Nederland onder druk zette om de missie in Afghanistan te verlengen. In een interview met de NOS sprak Assange toen al zijn zorgen uit dat de Amerikaanse overheid hem zou vervolgen.
Nieuwsuur maakte een overzicht van de zaak tegen Assange:
Het eerste uitleveringsverzoek kwam echter niet van Amerika maar van Zweden, waar twee vrouwen hem hadden beschuldigd van verkrachting en aanranding. Assange heeft altijd ontkend schuldig te zijn. Zweden zou het strafrechtelijk onderzoek uiteindelijk stopzetten.
In 2018 werd bekend dat de Amerikaanse justitie hem alsnog wilde vervolgen. Assange werd in de VS aangeklaagd voor medeplichtigheid aan het hacken van overheidscomputers en in 2019 kwamen daar nog eens zeventien aanklachten over het overtreden van spionagewetgeving bij. Als hij voor alle aanklachten wordt veroordeeld, kan hij een maximale gevangenisstraf van 175 jaar krijgen.
'Zaak gaat iedereen aan'De vader van Assange, John Shipton, stelt dat de zaak tegen zijn zoon iedereen aangaat. "Het is een mondiaal probleem: een veroordeling zou een bedreiging zijn voor journalisten die het publiek informeren", waarschuwt hij. "Ook is de Amerikaanse invloed buiten de VS gevaarlijk. Ze passen hun eigen wetten toe op staatsburgers van andere landen."
Ook de Australische regering is daar ontstemd over. De Australische premier Albanese heeft al meerdere keren met president Biden gesproken over de zaak. Afgelopen week werd een motie aangenomen in het parlement waarin de VS en het Verenigd Koninkrijk worden opgeroepen om de zaak tegen de Australiër te seponeren. "Of je Julian Assange nu aanbidt of verafschuwt: het heeft lang genoeg geduurd. Hij moet vrijgelaten worden en naar huis komen", zei parlementslid Andrew Wilkie, die de motie indiende.
In Londen is Stella Assange, de echtgenote van de WikiLeaks-voorman, uitgegroeid tot het gezicht van de campagne om hem vrij te krijgen. Die campagne krijgt daar steun van mensenrechtenorganisaties en een groot deel van de Britse media. Ook de internationale media waar Assange mee samenwerkte bij de publicatie van Cablegate, hebben in een open brief de Amerikaanse regering opgeroepen om de vervolging van Assange te stoppen.
Onderzoeksjournalist Nick Davies, die met WikiLeaks samenwerkte bij de publicatie van Cablegate, noemt de vervolging van Assange een "aanval op de journalistiek". Ook journalisten als Peter Hitchens van de conservatieve tabloid Daily Mail, die vaak erg kritisch was op Assange, spreekt zijn afschuw uit. "We staan op het punt de Amerikaanse regering toestemming te geven om in ons land een man op te pakken die geen enkele Britse wet heeft overtreden."
Diplomatieke drukEr is nog één uitweg voor Assange. De Britse minister van Binnenlandse Zaken kan de uitlevering tegenhouden op humanitaire gronden. De kans dat dat gebeurt lijkt echter gering. Anders dan in Australië is er in het Verenigd Koninkrijk geen grote politieke druk om de uitlevering te blokkeren. Een petitie die oproept tot de vrijlating van Assange werd ondertekend door slechts een handjevol Britse parlementariërs.
Assanges familie hoopt dat de diplomatieke druk van de Australische regering een verschil kan maken. De steun van de Australische bevolking doet hen goed, zegt Gabriel Shipton. "De steun in Australië geeft ons de energie en de kracht om te blijven vechten voor Julians vrijheid."
Zuivelbedrijf FrieslandCampina heeft een zwaar jaar achter de rug. In 2023 werd een verlies geleden van 149 miljoen euro. Een jaar eerder behaalde het bedrijf nog een winst van 292 miljoen euro.
Het koopkrachtverlies van consumenten door de hoge inflatie speelde FrieslandCampina parten. Niet alleen werden er minder zuivelproducten verkocht, ook de winstmarges op die producten daalden.
FrieslandCampina is een coöperatie met als leden zo'n 15.000 melkveehouders in Nederland, België en Duitsland. Zij krijgen een garantieprijs voor hun melk. Het verschil tussen die garantieprijs en wat FrieslandCampina voor zuivelproducten kan vragen aan consumenten is volgens het bedrijf een van de oorzaken van het verlies.
ReorganisatieMet het oog op de tegenvallende resultaten begon FrieslandCampina halverwege 2023 met een ingrijpende reorganisatie. Daarvoor werd 136 miljoen euro opzijgezet. Ook die eenmalige kosten dragen bij aan het verlies. Door de reorganisatie verdwijnen wereldwijd 1800 van de 22.000 banen. In Nederland schrapt het bedrijf 900 banen.
Voor 2024 verwacht FrieslandCampina dat de melkproductie onder druk blijft staan. De wereldwijde vraag naar zuivel zal licht groeien. Maar als gevolg van aanhoudende conflicten en geopolitieke instabiliteit in verschillende delen van de wereld, zullen de kosten voor grondstoffen, verpakkingsmaterialen en transport ook stijgen, verwacht het bedrijf.
De hackersgroep Lockbit die organisaties en bedrijven afperst met gijzelsoftware is verstoord in een gezamenlijke operatie van Amerikaanse en Britse veiligheidsdiensten en een coalitie van internationale politiediensten. Het is niet bekend of er aanhoudingen zijn gedaan.
Aan de operatie werkten ook de politiediensten van Nederland, Frankrijk, Japan, Zwitserland, Canada, Australië, Zweden, Finland en Duitsland mee.
Op de site van Lockbit op het dark web staat dat die nu onder controle staat van internationale opsporingsdiensten:
De hackersgroep gebruikte die website om onder meer de namen van slachtoffers die niet snel betalen bekend te maken. Van tien sites die recent nog in beheer van Lockbit waren, tonen er zeven de mededeling, drie websites zijn helemaal niet meer beschikbaar. Het ging overigens om kopieën van dezelfde website, die de criminelen uit voorzorg op meerdere plekken op internet hadden ondergebracht. Volgens woordvoerders van de Britse NCA en de Amerikaanse justitie is de operatie nog gaande.
Op een screenshot dat is gedeeld door vx-underground, een groep die informatie verspreidt over malware en cybersecurity, is het controlepaneel te zien dat door Lockbit wordt gebruikt om aanvallen uit te voeren. Dat controlepaneel is vervangen door een bericht van wetshandhavers: "We hebben de broncode, details van de slachtoffers die je hebt aangevallen, de hoeveelheid afgeperst geld, gestolen gegevens, chats en nog veel, veel meer", staat er.
"Misschien nemen we binnenkort contact met u op", klinkt het nog. "Prettige dag".
Het bericht:
Vx-underground deelt ook een bericht van Lockbit zelf. In het bericht in het Russisch zegt de groepering dat "de servers met de gestolen gegevens intact zijn". Of dit bericht echt door Lockbit is gedeeld kan niet onafhankelijk worden geverifieerd.
De gijzelsoftware Lockbit is ontwikkeld en wordt gebruikt door hackers die nauwe banden hebben met Rusland. De groepering groeide binnen enkele jaren uit tot een van de beruchtste hackersbendes ter wereld.
"Ze zijn de Walmart onder de ransomware-groepen, ze runnen het als een bedrijf. Dat maakt ze anders", zegt een beveiligingsstrateeg tegen persbureau Reuters in verwijzing naar de Amerikaanse supermarktgigant. "Ze zijn misschien wel de grootste ransomware-groep van dit moment."
KNVB gehacktDe hackers publiceerden vorig jaar interne data van Boeing. Ook de Britse Royal Mail werd getroffen door de gijzelsoftware, met ernstige verstoringen als gevolg.
In Nederland werd de KNVB gehackt door Lockbit. Om te voorkomen dat persoonsgegevens van onder anderen leden openbaar zouden worden gemaakt, besloot de voetbalbond losgeld te betalen. Hoeveel er is betaald, is niet bekendgemaakt, maar vermoedelijk ging het om 1 miljoen euro.
De politie heeft vannacht twee verdachten aangehouden die een "mogelijk brandbaar voorwerp" bij een woning in Den Haag probeerden te plaatsen.
Rond 03.30 uur kreeg de politie een melding van een verdachte situatie op de Juliana van Stolberglaan in de wijk Bezuidenhout. Kort daarna hielden agenten de twee verdachten aan, meldt Omroep West.
Onder een auto werd een verdacht pakketje gevonden, mogelijk een explosief. Het is niet duidelijk of dit hetzelfde is als het voorwerp dat de verdachten bij het huis probeerden te leggen. Explosievenexperts van de politie en van defensie zijn ter plaatse voor onderzoek.
Vorige maand stierf een 23-jarige Amsterdammer een dag nadat hij zwaargewond was geraakt bij een explosie bij een auto in Den Haag. De politie verdacht hem van betrokkenheid bij die ontploffing.
De weduwe van de in 2021 vermoorde Haïtiaanse president Jovenel Moïse is door een onderzoeksrechter beschuldigd van betrokkenheid bij de moord. In totaal heeft de rechter 51 mensen aangeklaagd voor hun veronderstelde rol bij de moord, onder wie een oud-premier, de voormalige chef van de nationale politie en het hoofd van de presidentiële lijfwacht.
Volgens het 122 pagina's tellende document van de rechter spande Martine Moïse samen met de voormalig premier Claude Joseph om haar man te vermoorden. De presidentsvrouw zou dit hebben gedaan om samen met anderen de macht te grijpen.
Twintig gewapende mannenPresident Moïse werd in de nacht van 7 juli 2021 door twintig gewapende mannen doodgeschoten in zijn slaapkamer in hoofdstad Port-au-Prince. Zijn vrouw raakte daarbij gewond. Martine Moïse heeft verklaard dat ze zich tijdens de aanval onder het bed had verstopt, maar uit onderzoek blijkt dat de ruimte onder het bed daar niet hoog genoeg voor was. Ze heeft nog niet gereageerd op de beschuldigingen.
Kort na de moord werd premier Ariel Henry aangesteld als opvolger van Moïse. Volgens oud-premier Joseph is Henry juist degene die het meeste belang had bij de moord. In de Miami Herald noemt Joseph het "een klassieke staatsgreep".
Premier Henry heeft beloofd om verkiezingen te houden, maar heeft deze voor onbepaalde tijd uitgesteld. Naar eigen zeggen vanwege de grote onveiligheid in het land.
Criminele bendes hebben controleNa de moord op Moïse hebben criminele bendes de controle over een groot deel van Port-au-Prince overgenomen. Dit gaat gepaard met grof geweld. Sinds zij aan de macht zijn, zijn er veel mensen vermoord of ontvoerd.
Kenia heeft aangeboden om met een troepenmacht de politie in Haïti bij te staan. De Verenigde Naties hebben daar toestemming voor gegeven, maar de Keniaanse rechtbank houdt dit vooralsnog tegen.
In een afzonderlijke zaak staan in Miami momenteel elf verdachten terecht voor de moord op Jovenel Moïse. Zes van hen hebben schuldig gepleit aan een plan om Moïse te kidnappen, dat op het laatste moment werd aangepast naar een moordaanslag.
