De Amerikaanse astronaut William Anders is omgekomen bij een vliegtuigongeluk. De 90-jarige Anders was de enige inzittende van een vliegtuigje dat in zee is gestort bij Seattle.
Als lid van de Apollo-8-missie tijdens de eerste reis rond de maan, maakte Anders in 1968 een van de beroemdste foto's uit de ruimtevaart: Earthrise. Anders legde de opkomende aarde vast boven het verlaten maanoppervlak in een oneindig zwart heelal. De aarde kwam overigens niet echt op, die illusie werd gecreëerd doordat het ruimtevaartuig zelf om de maan draaide.
"We hadden achteruit en ondersteboven gevlogen, dus ik had de zon of de aarde eigenlijk nog niet gezien. Maar toen draaiden we ons om en zag ik voor het eerst de aarde opkomen", omschreef hij het bijzondere moment. "Zo imposant, die kwetsbare, kleurrijke bol die me aan een kerstornament deed denken, in scherp contrast boven dat onherbergzame, lelijke maanlandschap."
Terug op aarde bracht het kiekje de milieubeweging in een stroomversnelling. Niet eerder was zo treffend de kwetsbaarheid van onze planeet vastgelegd. Astronauten zouden later vaker bevangen worden door dat "overview-effect": de aarde alleen in de ruimte zien hangen bleek een transcendentale ervaring.
ColumbusOndanks deze hemelse schoonheid was de missie ook bijzonder spannend voor Anders en zijn collega's Frank Borman en Jim Lovell. Nooit eerder was een ruimtereis zo ver van de aarde gegaan: drie dagen heen en drie dagen terug voor een paar rondjes om de maan.
Apollo 8 was de eerste bemande missie waarbij de pas twee keer geteste Saturnus V-maanraket werd gebruikt (voor Apollo 7 was een kleinere versie ingezet). De bedoeling van Apollo 8 was aanvankelijk geweest een vlucht te maken in een baan om de aarde om de maanlander uit te testen. Omdat de ontwikkeling van die lander vertraging opliep en er zorgen waren over vorderingen van het Sovjet-maanprogramma, werd besloten de missie aan te passen: Apollo 8 zou in een keer een vlucht om de maan maken.
Daarbij moest de bemanning aan de achterkant van de maan, waar geen contact was met de aarde, de raketmotor precies op het goede moment en lang genoeg aanzetten om terug te keren naar de aarde, een riskant moment. Daarbij had Apollo 8 geen maanlander bij zich die in nood, bij problemen met de Apollo-capsule, als 'reddingssloep' kon dienen (zoals anderhalf jaar later bij Apollo 13 nodig bleek).
"Ik gokte dat we ongeveer een kans van een op drie hadden dat we niet terug zouden komen", schatte hij in. "We wisten dat er risico's waren, maar het was belangrijk voor ons land." Hij troostte zich met de gedachte dat de kansen voor Columbus waarschijnlijk lager hadden gelegen. "En hij zeilde ook uit."
De drie kwamen op kerstavond aan bij de maan. Ze hadden afgesproken tijdens een live-uitzending naar de aarde als kerstboodschap een stuk van het scheppingsverhaal uit de Bijbel voor te lezen. Afdalen naar het maanoppervlak deden ze nog niet, dat was aan de Apollo 11 zeven maanden later.
Een terugblik op de eerste maanlanding en het Apollo-project, met aan het einde het moment van de beroemde Earthrise-foto:
Wat er is misgegaan bij zijn laatste vlucht is nog niet duidelijk. De reddingsdiensten kregen rond het middaguur de melding dat een ouder, eenmotorig toestel in het water was neergekomen en gezonken. Het lichaam van Anders werd kort daarna geborgen.
"Wij zijn er totaal kapot van", laat zijn zoon weten. "We zullen hem vreselijk missen." Volgens zijn familie was de hoogbejaarde Anders nog een goed piloot.
De luchtvaartautoriteiten hebben een onderzoek aangekondigd.
Nederlandse universiteiten zijn niet van plan om de samenwerking met Israëlische instellingen stop te zetten. In een open brief in Trouw zeggen de rectoren van de vijftien instellingen niet in te gaan op de eis van actievoerende studenten.
Op meerdere universiteiten werden de afgelopen tijd protesten gehouden. De actievoerders willen dat de banden met organisaties uit Israël verbroken worden, vanwege de oorlog in Gaza. Voor sommige actievoerders gaat het om alle banden, voor andere actievoerders om de banden met organisaties die de oorlog in Gaza zouden steunen.
De rectoren vinden het opzeggen van samenwerkingen te ver gaan. "Sowieso zullen wij nooit banden met een heel land verbreken", schrijven zij in de brief. "Dit overwegen wij enkel als de Rijksoverheid ons dit dwingend oplegt of adviseert, zoals bij Rusland het geval was." De banden met Russische organisaties werden eerder beëindigd, omdat Nederland sancties heeft opgelegd vanwege de Russische agressie in Oekraïne.
Ook stellen de rectoren in hun brief dat alle visies rondom een conflict de ruimte moeten krijgen. Een boycot van Israël zou die vrijheid schenden.
Academische vrijheidDe universiteiten doen een beroep op de academische vrijheid. "De vrijheid om te kunnen onderzoeken, na te denken en te debatteren, ook als dat schuurt met onze en andermans diepste overtuigingen."
Juist in de huidige situatie "is de academische vrijheid van individuele wetenschappers én van instellingen van het grootste belang", schrijven de rectoren. Bij de samenwerkingen is een open en academisch debat "een minimale vereiste".
Als je streeft naar een open gesprek helpt het niet om "categorisch en vooraf" alle banden te verbreken, zegt Wim van de Donk, rector van Tilburg University tegen de NOS. "Dat is in strijd met waar wij, ook in moeilijke tijden, voor willen staan. Overigens met alle begrip voor de studenten die op vreedzame wijze en soms heel duidelijk hun grote zorgen aan ons hebben duidelijk gemaakt."
Als er een open debat mogelijk is, zien de rectoren geen reden om de banden te heroverwegen of te verbreken. "Wij vinden het belangrijk kritische Israëlische wetenschappers niet te isoleren, net zo goed als wij er sterk aan hechten onze Palestijnse collega's te steunen."
Op elke universiteit zijn volgens Van de Donk "nu processen op gang: er zijn commissies ingericht, er worden dialogen gevoerd. Die moeten ook een beetje de ruimte krijgen."
Zorgvuldig wegenDemissionair minister Dijkgraaf van Onderwijs zegt in een reactie blij te zijn "dat de rectoren van de universiteiten zich uitspreken voor een zorgvuldige weging van samenwerkingsverbanden". "Dat moet vrij zijn van intimidatie, druk of dreiging met geweld." Hij moedigt de rectoren aan om bij het vormen van een besluit "alle stemmen van de hele academische gemeenschap" te betrekken.
"Het is een academische kernwaarde dat wetenschappers in vrijheid mogen bepalen met wie en naar welke vragen zij onderzoek doen", stelt Dijkgraaf. "In tijden van conflict kunnen internationale academische samenwerkingsverbanden een kans bieden om een open lijn te behouden en kritische tegenstemmen te laten klinken."
Maar een van de actieorganisaties, Palestine Solidarity Tilburg, laat weten het besluit "heel teleurstellend" te vinden. "Het College van Bestuur had beloofd om eerst naar een advies van een comité van experts te luisteren, maar heeft dat niet afgewacht en nu al besloten de banden met de Israëlische universiteiten niet te verbreken", zegt woordvoerder Rami Fransawi.
De organisatie Nijmegen for Palestine spreekt van "een heel laf besluit" en "tijdrekken". "Voor ons is het heel duidelijk dat die banden fout zijn", zegt Ties van den Bogaard namens de actiegroep. Dat de rectoren zich beroepen op academische vrijheid, vindt hij "cynisch". "Ze kiezen de kant van de onderdrukker." De universiteiten in Israël "censureren academici" die tegen de oorlog in Gaza zijn, stelt hij.
Samenwerkingen bevrorenSommige Nederlandse instellingen besloten wel tot het stopzetten of bevriezen van samenwerkingen met Israëlische instellingen. Vorige maand besloot de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK) in Den Haag om een samenwerking met de Bezalel Academic of Arts and Design in Jeruzalem af te blazen.
Ook schortte de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam eind vorige maand de uitwisselingsprogramma's op met twee Israëlische onderwijsinstellingen. De overeenkomst met de Bezalel Academy of Arts and Design en de Jerusalem School of Visual Theatre werd stopgezet omdat er "voldoende twijfel bestaat of de academies onafhankelijk van de huidige Israëlische regering kunnen opereren", meldt de kunstacademie op zijn website.
Migratie, inflatie en een domme zet van premier Sunak domineerden het tweede verkiezingsdebat in aanloop naar de Britse verkiezingen volgende maand. Nadat eerder Labour en de Tories getweeën de degens hadden mogen kruisen, mochten nu ook vijf kleinere partijen naar de gunst van de kiezer dingen.
Een van de eerste zaken die aan bod kwam, was het overhaaste vertrek van premier Sunak bij de D-day-herdenking, om in eigen land weer campagne te kunnen voeren. Respectloos en een grote uitglijder, was het oordeel van commentatoren.
Partijgenoot Penny Mordaunt, zelf marinereservist, kon hen alleen maar gelijk geven. "Hij zat compleet fout en daar heeft de premier terecht excuses voor aangeboden."
2000 pondDaarna ging het verder over de inhoud. Net als Sunak in het eerste debat beschuldigde Mordaunt Labour ervan de belasting met 2000 pond te zullen laten stijgen voor elk gezin. Omdat analisten al na het eerste debat oordeelden dat dat geen eerlijke weergave van de Labour-plannen was, beet Angela Rayner fel van zich af.
"Dat is een leugen", verweet de nummer twee van Labour haar tegenstander. "Penny, het is onzin. En jij zei net dat we een sterke economie nodig hebben, terwijl je Liz Truss steunde die de economie verpestte."
Het gebekvecht ontlokte kandidaat Carla Denyer van de Groenen de verzuchting dat het debat "allemaal niet erg waardig verloopt".
Migratie schadelijk of essentieel?Nigel Farage, enkele dagen geleden totaal onverwacht teruggekeerd in de Britse politiek, zei dat zijn partij Reform UK veel problemen kan oplossen door migratie terug te dringen. De oud-brexiteer wordt vooral voor de Conservatieven als een probleem gezien, omdat hij bij hen stemmen kan wegsnoepen.
"Deze verkiezingen moeten gaan over migratie. Want of we het nu hebben over woonlasten, huurverhogingen of infrastructuur, we hebben te maken met een bevolkingscrisis", stelde hij. "Daar worden we armer van, dat vermindert onze kwaliteit van leven."
Hoewel zijn bijdrages door kijkers goed werden ontvangen, kreeg ook felle kritiek op zijn standpunten veel bijval. Zo wil Stephen Flynn van de Schotse SNP juist "een einde aan de demonisering van migratie", die volgens hem aangejaagd wordt door Farage, gevolgd door de Conservatieven en zelfs nagejaagd door Labour.
"Migratie is essentieel voor onze openbare diensten, onze bedrijven en onze economie", meende hij. Als voorbeeld noemde hij zijn eigen Schotland, waar migranten nodig zijn om vergrijzing tegen te gaan.
KeuzeVergelijkbare geluiden kwamen van Rhun ap Iorwerth van het Welshe Plaid Cymru, die de politiek van Farage racistisch noemde.
Iorwerth probeerde keizers ook in te peperen dat ze nog een andere keuze hebben dan alleen Sunaks Tories of Starmers Labour. Hij noemde die beide partijen een pot nat. Of hij de kijkers heeft overtuigd met zijn pleidooi zal blijken bij de stembusgang op 4 juli.
De Britse buitenlandminister David Cameron is in een nepgesprek getuind. Hij dacht dat hij te maken had met de Oekraïense oud-president Porosjenko, maar het was een bedrieger.
Zijn ministerie brengt het nieuws zelf naar buiten, omdat gevreesd wordt dat de beller het beeld misschien manipuleert en openbaar maakt. "De minister vindt het belangrijk om de aandacht te vestigen op dit gedrag en zal er alles aan doen om misinformatie te bestrijden."
Volgens zijn woordvoerder leek het tijdens de videoverbinding daadwerkelijk om Porosjenko te gaan, de politicus die Oekraïne leidde voordat de huidige president Zelensky hem bij verkiezingen in 2019 versloeg. Cameron en Porosjenko kennen elkaar van het wereldtoneel toen de minister nog Brits premier was.
OnraadCameron begon onraad te ruiken door berichten die zijn gesprekspartner na het videobelletje stuurde. Wat daar precies aanleiding voor gaf en wat er was besproken, meldt de woordvoerder niet. Die wil alleen kwijt dat het om een kort contact ging in de afgelopen dagen.
Wie er achter het nepcontact zat en met welke reden is niet bekend.
Digitaal maskerHet is niet de eerste keer dat Cameron in een neptelefoontje trapt. De BBC herinnert eraan dat hij 2015 meende te spreken met de baas van afluisterdienst GCHQ, maar ook dat was een bedrieger. Downing Street scherpte toen de procedures aan om herhaling te voorkomen.
Ook Nederlandse politici kregen wel eens te maken met een nepgesprek uit Oost-Europa: meerdere Kamerleden dachten in 2021 een gesprek te hebben gehad met een naaste medewerker van de Russische dissident Navalny, maar ook die bleek nep.
Waarschijnlijk werd er toen gebruikgemaakt van deepfake-technologie, waarmee een computer onmiddellijk een digitaal masker over het gezicht van de spreker kan leggen.
De politie van Curaçao heeft op het eiland invallen gedaan in het onderzoek naar de dood van een Nederlandse marechaussee. Op vijf plekken in en rond Willemstad werden huizen doorzocht. Daarbij zijn verschillende voertuigen en voorwerpen in beslag genomen.
Een woordvoerder geeft geen details over waarom de invallen zijn gedaan en bij wie, maar spreekt wel van "een belangrijke stap in het onderzoek naar de gewelddadige overval". Eerder had het korps op Facebook al laten weten dat het onderzoek in de goede richting ging.
In dat bericht dankte de politie ook iedereen die al had meegewerkt aan het onderzoek en riep verdere getuigen op zich te melden. "De politie werkt dag en nacht om de zaak op te lossen."
Fatale roofovervalVorige week vrijdag werd een 49-jarige Nederlander doodgeschoten tijdens een overval op zijn woning. De man overliep 's avonds laat drie verdachten bij zijn woning en werd vrijwel onmiddellijk neergeschoten.
Zijn vrouw werd daarna gedwongen geld en de autosleutels te overhandigen. De auto werd later teruggevonden.
Het slachtoffer werkte sinds 2001 bij de Koninklijke Marechaussee. Hij was de afgelopen twee jaar ingezet in het Caribisch gebied om te helpen bij de grenscontroles op de luchthaven.
Demissionair minister Yesilgöz van Justitie en Veiligheid noemde de dood van de marechaussee "een intens heftig bericht". Korpschef Raymond Ellis van Curaçao zei nauw samen te werken met Nederland om de zaak op te lossen.
De politie is vanavond een restaurant in Hilversum binnengevallen. Een groep gemaskerde en gewapende agenten ging het restaurant binnen. Er waren toen nog meerdere gasten aanwezig.
Op beelden van de inval is te zien dat een aanwezige door agenten werd gefouilleerd. Ook onderzochten agenten auto's die bij het restaurant geparkeerd stonden.
De omgeving werd afgezet met politielint. Rond het restaurant werden zwarte schermen geplaatst om het onderzoek aan het zicht te onttrekken.
Aanleiding onbekendEen politiewoordvoerder kon aan het einde van de avond niet meer details geven dan dat het ging om in inval in het kader van een lopend onderzoek. Misschien komt er na het weekend meer duidelijkheid over de aanleiding.
Of er ook personen zijn aangehouden is onduidelijk.
De oorlog in Oekraïne zal niet op een kernoorlog uitlopen, zegt de Russische president Poetin. Volgens hem heeft Rusland geen nucleaire wapens nodig om Oekraïne te verslaan.
Poetin zei dat op het St. Petersburg International Economic Forum, de Russische tegenhanger van het World Economic Forum in Davos. Het is het tot dusver sterkste signaal van de Russische president dat het conflict in Oekraïne niet nucleair zal escaleren.
Poetin, die in de oorlog herhaaldelijk heeft gezinspeeld op de inzet van kernwapens, zei opnieuw dat de nucleaire optie pas in beeld komt als Rusland wordt aangevallen. Het Westen heeft dat tot nu toe afgedaan als nucleair wapengekletter.
Overigens is het zo dat Poetin de geannexeerde Krim en vier deels bezette gebieden in het oosten van Oekraïne als Russisch grondgebied beschouwt en president Zelensky heeft gezworen die gebieden terug te veroveren.
Nucleair pistoolOp de vraag die Poetin vandaag kreeg van de invloedrijke Russische journalist Sergei Karaganov of Rusland niet een "nucleair pistool" op het Westen zou moeten richten antwoordde Poetin dat hij geen voorwaarden ziet die het inzetten van dergelijke wapens rechtvaardigen.
Karaganov vroeg ook of Rusland het Westen in Oekraïne niet een lesje zou moeten leren, waarbij hij een parallel trok met het bijbelse verhaal waarin God de steden Sodom en Gomorra vernietigt vanwege hun goddeloosheid. Poetin zei te hopen en bidden dat de wereld nooit een nucleaire confrontatie meemaakt. Hij voegde eraan toe dat dat ook nergens voor nodig is omdat "onze gewapende krachten niet alleen steeds ervarener worden, maar ook steeds effectiever."
De strijd in Oekraïne lijkt ondertussen nog lang niet beslist. Rusland claimt terreinwinst in het noordoosten bij Charkiv, maar Oekraïne heeft daar onlangs een tegenoffensief gelanceerd. De Oekraïners lijken weer meer slagkracht te hebben nu vanuit het Westen, en met name door de VS, weer meer wapens worden geleverd.
De nieuwe zending volgde op maanden van tegenwerking door Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden. President Biden bood Zelensky daar gisteren tijdens de D-Day herdenking in Normandië zijn excuses voor aan.
Debora Siepman, de vriendin van zanger Rinus Dijkstra, is op 51-jarige leeftijd overleden. Dat meldt Omrop Fryslân. Siepman was vooral bekend als Romana van het nummer Met Romana op de scooter, dat in 2011 een internethit werd. Zelfs Amerikaanse media schreven erover.
Siepman figureerde in verschillende videoclips van Dijkstra, beter bekend als Zanger Rinus. De twee groeiden in 2011 uit tot een internetfenomeen vanwege het nummer. De video ging viraal en werd miljoenen keren bekeken.
Volgens Omrop Fryslân stierf Siepman mogelijk aan een hartstilstand in haar woning in Drachten. Zanger Rinus laat weten dat het afscheid in besloten kring zal plaatsvinden.
Via zijn management bedankt Dijkstra alle fans voor de steun die hij krijgt. "Dit plotselinge overlijden is een enorme shock en ik zal de komende periode nodig hebben om alles te verwerken."
De Deense premier Mette Frederiksen is vanavond op straat geslagen door een man. Dit gebeurde op een plein in het centrum van Kopenhagen. De man is aangehouden, zegt de politie van Kopenhagen tegen de Deense krant Berlingske.
Het is onduidelijk hoe de premier eraan toe is. Over een mogelijk motief van de verdachte is nog niets bekend. In een persbericht van het kabinet staat dat Frederiksen "geschokt" is door het incident. Verder geeft ze geen commentaar.
Een ooggetuige vertelt aan de Deense krant Ekstra Bladet dat hij Frederiksen kort na het incident over straat zag lopen met meerdere bewakers. De premier woont vlakbij Kultorvet, het plein waar ze is geslagen.
Campagne EU-verkiezingenVolgens Berlingske was de politicus vandaag op campagne in Kopenhagen voor de Europese parlementsverkiezingen. Samen met Christel Schaldemose, de EU-lijsttrekker van de sociaaldemocraten, liep ze door de stad. Maar volgens Schaldemose zat de campagnedag er al een tijd op toen de premier werd geslagen.
Op X spreken politici uit zowel Denemarken als andere Europese landen hun afschuw uit over het incident. Zij noemen het onder meer een aanval op de democratie.
"Diep geschokt door de aanval op premier Mette Frederiksen", zegt demissionair premier Rutte op X tijdens een bezoek aan Luxemburg. "Ik wens haar het beste, sterkte en een snel herstel."
Het marineschip Zr.Ms. Tromp is eerder vandaag in de Oost-Chinese Zee door twee Chinese gevechtsvliegtuigen omcirkeld, meldt het ministerie van Defensie.
Het voorval vond volgens het ministerie plaats in het internationale luchtruim. De twee Chinese gevechtsvliegtuigen omcirkelden het schip meerdere keren. Ook werd een NH-90-gevechtshelikopter van de marine tijdens een patrouille "benaderd door een tweetal Chinese gevechtsvliegtuigen en een helikopter. Dit zorgde voor een potentieel onveilige situatie."
Op X deelde defensie foto's van de Chinese helikopter en gevechtsvliegtuigen:
Vorige week voer het marineschip door de Straat van Taiwan, tot onvrede van China. Het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken zei tegen de NOS het internationaal recht te accepteren, maar "resoluut gekant te zijn tegen het in gevaar brengen van de Chinese soevereiniteit en veiligheid onder de noemer van vrije doorvaart". Het bevaren van de Straat van Taiwan ligt gevoelig, want China claimt die doorgang.
Maar volgens het internationaal recht kan China er geen aanspraak op maken. Amerikaanse oorlogsschepen doorkruisen met enige regelmaat de zeestraat, om te onderstrepen dat het internationale wateren zijn.
Zr.Ms. Tromp is bezig aan een wereldreis van een half jaar en is nu op weg naar Japan om vervolgens op Hawaï deel te nemen aan een grootschalige militaire oefening.
Nog twee dagen en dan gaat België naar de stembus. De Belgen houden zondag niet alleen de verkiezingen voor het Europees Parlement, ze stemmen ook voor hun eigen regeringen. Het radicaal-rechtse Vlaams Belang zal volgens de peilingen de grootste worden in Vlaanderen.
Maar in het Franstalige deel van het land stemmen de Walen veel liever extreem-links dan rechts. Het belooft weinig goeds voor de formatie van een nieuwe regering.
Nog altijd staat het wereldrecord voor langste regeringsonderhandelingen op naam van België. In 2011 duurde het 541 dagen voordat er een nieuwe federale regering was. De huidige regering had ook bijna 500 dagen nodig om een akkoord te sluiten.
Rechts, rechtser, rechtstNiet alleen stemmen de Vlamingen rechtser, de twee grootste partijen zijn ook nog eens separatistisch. Zowel Vlaams Belang als de conservatief rechtse N-VA wil dat Vlaanderen zich afsplitst van België.
Toch is dit niet de belangrijkste reden dat Vlamingen stemmen voor deze partijen. Veel mensen vinden dat er te veel geld gaat naar Wallonië, maar om daadwerkelijk op eigen benen verder te gaan gaat veel Vlamingen te ver.
Vlaams Belang is al een paar keer heel groot geworden, maar desondanks heeft de partij nog nooit bestuurd. In België hebben ze een 'cordon sanitaire', wat betekent dat geen enkele politieke partij samenwerkt met extreemrechts. Maar als Vlaams Belang en de N-VA zondag samen meer dan de helft van de zetels van het Vlaamse parlement behalen, is het de vraag of de N-VA de deur dicht kan houden.
De Belgische politicoloog Dave Sinardet legt de politieke situatie in zijn land uit:
Het belangrijkste thema voor veel Vlamingen is migratie. Voor Walen zijn koopkracht en werkgelegenheid de belangrijkste onderwerpen, thema's die van oudsher het stempel 'links' krijgen.
De verschillen tussen Wallonië en Vlaanderen lijken in de peilingen alleen maar groter te worden. Waar in Vlaanderen de radicaal-rechtste partij Vlaams Belang de grootste lijkt te worden, wordt er in het Franstalige gebied vooral links gestemd.
De Parti Socialiste (PS) heeft altijd de dienst uitgemaakt in Wallonië. Maar de afgelopen jaren weet de extreemlinkse partij PTB steeds meer stemmen weg te snoepen van de socialisten.
Volgens Geoffrey Grandjean, politicoloog aan de universiteit van Luik, weegt het industriële verleden van Wallonië nog altijd mee bij het stemgedrag. "De vakbonden spelen hier nog altijd een grote rol, in tegenstelling tot Vlaanderen, waar een meer liberale economie is ontstaan."
Zes parlementenMaar het zijn niet alleen de verschillende politieke kleuren die België zo complex maken. België heeft heel veel regeringslagen. Zo heb je een Waals, Brussels en Vlaams parlement naast een federaal parlement. Dan zijn er nog de taalgemeenschappen, waardoor België al met al zes parlementen heeft. Het maakt het formeren van een federale regering er niet makkelijker op.
Hier wordt gekscherend gezegd dat als je de complexe Belgische politiek begrijpt, het je niet goed is uitgelegd. Doordat de verschillen tussen de Walen en Vlamingen zo groot zijn, worden ze het op landelijk niveau eigenlijk nooit eens. De afgelopen jaren hebben landelijke dossiers zoals het klimaatbeleid en de overheidsfinanciën vrijwel stilgelegen.
Maar het heeft ook voordelen. Veel beslissingen, zoals bijvoorbeeld over het onderwijs, worden in België regionaal genomen, dus bijvoorbeeld door het Waalse of Vlaamse parlement. Dat betekent dat het land niet komt stil te liggen als er geen federale regering is en de politiek eigenlijk altijd wel 'door kabbelt'.
Prinsessen Amalia en Alexia ervaren minder vrijheid dan leeftijdsgenoten omdat ze overal waar ze komen gefotografeerd of gefilmd kunnen worden. Dat zeiden zij vandaag op een persmoment rond een fotosessie.
Volgens Alexia is het "van deze tijd dat iedereen een camera bij zich heeft" en dat filmpjes en foto's gemakkelijk online worden gezet. Ze snapt dat mensen haar herkennen en dat dat "interessant is" voor hen. "Maar ik voel mij er wel beperkt door."
Alexia zegt het gevoel te hebben niet te kunnen doen wat haar leeftijdsgenoten doen, omdat ze bang is "dat het de dag daarna allemaal op sociale media staat". Die angst is niet ongegrond: in 2022 werden privévideo's van de prinses gelekt via Tiktok en een jaar eerder lekte er een foto uit van de prinses die aan het feesten is.
Lol op andere manierKroonprinses Amalia beaamt dat en zegt dat ze nog wel lol heeft met haar vrienden "maar op een andere manier" waarbij zij "momenten uitkiest" of "er een andere invulling aan geeft". Wat zij daarmee bedoelt, zegt ze niet. Ook spreekt ze haar dankbaarheid uit voor vrienden "die ons willen beschermen en zoveel mogelijk willen meedenken."
Vanwege bedreigingen studeerde Amalia vorig jaar in Spanje, waar ze meer bewegingsvrijheid had. Inmiddels is ze weer terug in Amsterdam waar ze aan de UvA Politics, Psychology, Law and Economics studeert. Ze zegt daar nu een leuke studententijd te hebben, maar weidt daar niet over uit.
'Bewust van sociale media'De prinsessen herhaalden hun boodschap van vorig jaar dat ze "verstandig" om moeten gaan met sociale media. Amalia: "Maar ik geloof dat dat niet alleen voor ons geldt, maar voor iedereen. Want iedereen gaat uit en heeft weleens plezier. Met sociale media erbij denk ik dat iedereen zich heel bewust moet worden van wat er op internet terechtkomt van zichzelf."
Alexia begint na de zomer met haar studie. Koningin Máxima bevestigde tijdens het persmoment dat haar dochter zich op meerdere plekken heeft ingeschreven waaronder de Rijksuniversiteit Groningen. "Als ze eruit is, hoort u het direct."
De prinses stelt last te hebben van "keuzestress". Haar zus Amalia valt haar bij: "Ze zal niet de enige zijn. Ik denk dat er heel veel leeftijdsgenoten zijn die het echt nog niet weten." Bij de fotoserie was ook hun zusje Ariane aanwezig, maar zij sprak niet met de pers.
De Telegraaf heeft e-mails, waarschijnlijk afkomstig van de vader van een vermoorde 18-jarige vrouw uit Joure, overhandigd aan het Openbaar Ministerie. Dat bevestigt hoofdredacteur Kamran Ullah aan de NOS. De man zou in de mails het doden van zijn dochter hebben bekend.
De redactie van de krant benaderde onlangs per mail een koeriersbedrijf in Leeuwarden. De eigenaar van het bedrijf, Khaled Al N., zou de vader zijn van Ryan, de vrouw van wie het lichaam op 28 mei werd gevonden in het water langs de Knardijk in Lelystad.
Ryan werd op 22 mei voor het laatst gezien in haar woonplaats Joure. Uit politieonderzoek bleek dat ze door een misdrijf om het leven was gekomen.
Dinsdag kreeg De Telegraaf een reactie binnen van dat koeriersbedrijf. Het ging om twee e-mails, die in het Arabisch waren geschreven. Volgens een tolk stond er: "Ik verzoek u om te publiceren dat ik degene ben die gedood heeft" en "ik was heel erg boos op haar".
VorderingsverzoekDe Telegraaf ontving woensdag een vorderingsverzoek van het OM, nadat de krant justitie om een reactie had gevraagd op de e-mails.
Hoofdredacteur Ullah benadrukt dat de krant geen verlengstuk is van justitie, maar hij besloot aan het verzoek van het OM mee te werken mede omdat het om een moordzaak gaat. "Omdat de afzender geen bron is, hoeft hij naar onze mening niet beschermd te worden", legt Ullah uit. "Daarnaast speelt het maatschappelijk belang een rol. Het gaat hier om de moord op een jonge vrouw."
De hoofdredacteur weet niet of de e-mails daadwerkelijk door de vader van de omgekomen vrouw zijn verstuurd. "Dat onderzoekt het OM nu." Tevens is de medewerking van De Telegraaf geen garantie voor toekomstige verzoeken van het OM. "We zullen iedere keer de afweging maken of we als krant meewerken."
Verdachten voorgeleidIn de zaak zitten twee verdachten vast, volgens meerdere media broers van het slachtoffer. Zij werden maandag opgepakt op verdenking van betrokkenheid bij haar dood en blijven de komende twee weken vastzitten, meldt een woordvoerder van de rechtbank Midden-Nederland.
De verdachten zijn 22 en 24 jaar en komen uit Joure en Leeuwarden. Ze zitten in volledige beperking. Dat betekent dat ze alleen contact met hun advocaat mogen hebben.
De vader van wie de mails mogelijk afkomstig zijn, zou zijn gevlucht naar Turkije. Eenmaal daar zou hij familieleden hebben ingelicht over de dood van zijn dochter en hun hebben verteld waar ze haar lichaam konden vinden.
De afzender van de twee mails schrijft volgens de krant dat hij inderdaad in Turkije is, in Istanbul om precies te zijn. Hij gaat verder niet in op een mogelijk motief: "De reden voor de moord is tussen mij en de rechter, dat zal ik voor de rechtbank voorlezen. De rechtbanken van Nederland zijn rechtvaardig en behandelen niemand oneerlijk."
Het lichaam dat vanmiddag in de Maas bij Grubbenvorst in Limburg werd gevonden, is van een van de twee Duitsers die sinds zondag werden vermist, zo meldt de politie. Het slachtoffer is een man van 22 jaar.
De twee mannen waren bij Venlo in de Maas gesprongen nadat het mobieltje van een van hen in het water was gevallen. Sindsdien is er meerdere keren, onder meer met een sonarboot, naar de twee gezocht.
Tweede man nog niet gevondenHet lichaam dat vanmiddag werd gevonden, lag op enkele kilometers afstand van de plek waar de Duitsers in het water zijn gesprongen, meldt L1 Nieuws.
De zoektocht naar de andere vermiste Duitser (21) gaat onverminderd door, zegt de politie. Zo wordt er met een politiehelikopter en boot naar hem gezocht, onder meer in de omgeving waar vanmiddag het andere lichaam is gevonden.
Het demissionaire kabinet wil de kinderopvangtoeslag voor veel ouders volgend jaar verhogen. Gezinnen met een gezamenlijk jaarinkomen tussen de 30.000 en 160.000 euro zullen hiervan profiteren.
De kinderopvangtoeslag wordt vooral verhoogd voor eerste kinderen, voor wie ouders op dit moment relatief weinig toeslag ontvangen. Het kabinet hoopt dat ouders hierdoor na hun eerste kind er vaker voor kiezen om te blijven werken en daarna ook hun jongere kinderen naar de opvang brengen.
Het kabinet heeft 429 miljoen euro voor het plan uitgetrokken. De Eerste en Tweede Kamer moeten er nog wel mee instemmen. De definitieve toeslagen worden dan in oktober bekend.
Uurprijs niet geheel mee met inflatieBij de vaststelling van de toeslag speelt ook nog het uurtarief dat ouders betalen een grote rol. Voor 2025 is het maximale tarief waarvoor ouders toeslag krijgen op 10,71 euro gezet. Maar bij veel kinderopvangorganisaties zal het daadwerkelijke uurtarief een stuk hoger liggen. Het bedrag erboven moeten ouders geheel zelf bijleggen.
Het kabinet laat die maximum-uurprijs voor 2025 nu niet volledig met de inflatie meegroeien, oftewel indexeren, om de financiële dekking rond de kinderopvang rond te krijgen. Dit tot onvrede van kinderopvangorganisaties, die vaak klachten krijgen als zij hun uurtarieven tot boven dat maximale tarief verhogen.
In hoeverre ouders er dus volgend jaar echt op vooruitgaan, wordt pas eind dit jaar duidelijk: dan maken kinderopvangorganisaties hun nieuwe uurtarieven bekend.
"Ernstig bezwaar"De Brancheorganisatie Kinderopvang wijst erop dat veel ouders alsnog meer gaan betalen als het maximale uurtarief niet volledig geïndexeerd wordt. "Wij maken ernstig bezwaar tegen deze wijze van begroten", zegt directeur Emmeline Bijlsma.
Ook de nieuwe coalitie wil aan de maximale uurtarieven sleutelen. In het hoofdlijnenakkoord is afgesproken om in 2026 het tarief helemaal niet te indexeren, om zo de begroting rond te krijgen.
De door het Amerikaanse leger gebouwde drijvende pier voor de Gazastrook waarvandaan hulpgoederen aan land kunnen worden gebracht is hersteld. Het leger meldt dat de reparatie vanmiddag is voltooid.
De drijvende pier is de enige manier om hulpgoederen via zee relatief gemakkelijk de Gazastrook in te krijgen. De pier werd medio mei in gebruik genomen. Maar het langgerekte gedeelte dat de pier met het vasteland verbond, werd op 25 mei weggeslagen door de woeste zee.
Problemen met voedseldistributieOok toen de pier in gebruik was, waren er problemen met voedseldistributie: een deel van de trucks die vanaf de pier de Gazastrook in reden werden geplunderd voordat ze hun eindbestemming konden bereiken. Maar dat leek af te nemen en langzaam kwam de stroom van hulpgoederen beter op gang.
Er zijn behalve via de pier weinig manieren om hulpgoederen per land de Gazastrook binnen te krijgen. Dat kan alleen via de grensovergang tussen Egypte en de Gazastrook bij Rafah en via de grensovergang Kerem Shalom tussen de Gazastrook en Israël.
Maar bij Rafah is dat zo goed als onmogelijk omdat Israël die grens gesloten houdt en veel hulpgoederen tegenhoudt. En ook via Kerem Shalom laat Israël maar weinig hulpgoederen binnen. Sinds kort komt ook voedsel binnen in het noorden van de Gazastrook via de grensovergang bij Erez, maar ook dat is volgens hulporganisaties veel te weinig om de noodlijdende bevolking effectief te kunnen helpen.
Volgens de VN kwamen er voor de oorlog zo'n 500 vrachtwagens met hulpgoederen per dag de Gazastrook binnen en zijn dat er nu slechts enkele tientallen.
OndervoedDe VN meldt dat 31 procent van de Palestijnse kinderen onder de 2 jaar oud in het noorden van de Gazastrook ondervoed is. In Rafah is dat waarschijnlijk 10 procent van alle kinderen. Hulporganisatie Oxfam stelde deze week dat Israël humanitaire hulp opzettelijk tegenhoudt waardoor hongersnood in de gehele Gazastrook steeds dichterbij komt. In het noorden van de Gazastrook is al sprake van hongersnood, zei het Internationaal Gerechtshof (ICJ) in een uitspraak op 28 maart.
Het Amerikaanse leger verwacht dat humanitaire hulpgoederen binnen enkele dagen weer via de pier vervoerd kunnen worden. Het doel is dat iedere twee dagen 450.000 kilo aan eten en andere benodigdheden het gebied binnenkomt via de pier.
