Huurbevriezingsplan in strijd met regels, alternatieven kosten geld en tijd
Het plan om de sociale huren van corporatiewoningen te bevriezen om huurders meer financiële armslag te geven is in strijd met de regels. Dat zegt de Raad van State in een advies aan het kabinet. Voor het weekend lekte al uit dat het hoogste adviesorgaan van het kabinet zeer negatief zou oordelen over het plan.
Uit interne stukken die de NOS heeft ingezien blijkt dat de opties die het kabinet nu voor zich ziet om de huurverlaging alsnog in te voeren ingewikkeld en duur zijn, en de ingangsdatum van 1 juli daarbij vrijwel zeker niet kan worden gehaald.
Het oordeel van de Raad van State over het plan is keihard: volgens de Raad is er sprake van ongelijke behandeling als de huren van corporatiewoningen wel worden bevroren en die van andere (particuliere) sociale huurwoningen niet. Dat is in strijd met het principe van gelijke behandeling, en juridisch niet houdbaar, aldus de Raad.
Verder oordeelt de Raad dat het wetstraject rommelig is, onderbouwingen ontbreken en consequenties voor de woningmarkt onvoldoende zijn uitgewerkt.
Andere opties duur en meer tijd nodigBBB-minister Keijzer wil nu opnieuw met de coalitie om tafel om over het plan te praten. De partijen hadden in de onderhandelingen voor de voorjaarsnota ingestemd met de PVV-wens om mensen die hun kosten zagen stijgen tegemoet te komen. Keijzer stuurde daarop het wetsvoorstel dat de huurbevriezing moet regelen voor advies naar de Raad.
In reactie op het harde oordeel van vandaag spreekt Keijzer van een "stevig advies". Ze benadrukt dat ze zelf ook al eerder had aangegeven dat de wet nog niet af was en dat huurbevriezing stevige consequenties heeft.
Zo gaf Keijzer aan dat bij het bevriezen van huren corporaties inkomsten mislopen, waardoor investeringen in nieuwe sociale huurwoningen uitblijven. Daar zou compensatie tegenover moeten staan, wat ook onderwerp van gesprek zal zijn tussen de coalitiepartijen.
Uit interne stukken die de NOS inzag blijkt dat compensatie via de belasting van de corporaties een van de twee opties is die nu op tafel liggen. Dat is niet goedkoop en kost tijd. Een andere optie is het verhogen van de huurtoeslag, maar dat kan niet in zo'n korte tijd en zou pas in 2026 in kunnen gaan.
Tijd nu krapDaarmee raakt het bevriezen van sociale huren per 1 juli steeds meer uit zicht. In de Eerste Kamer heeft de coalitie geen meerderheid. Oppositiepartijen zijn op zich niet tegen het helpen van sociale huurders, maar zien nu te veel problemen in de plannen.
De oneerlijkheid voor verschillende groepen huurders en de nadelen voor de investeringen op de woningmarkt zien zijn als belangrijkste bezwaren. Met de nu door het kabinet geschetste opties zouden partijen misschien wel kunnen instemmen, maar de ingangsdatum van 1 juli lijkt vrijwel zeker niet meer haalbaar.