Aggregator

Zuid-Korea heeft opnieuw waarschuwingsschoten gelost omdat Noord-Koreaanse militairen de grens naar Zuid-Korea overstaken. Dat meldt het Zuid-Koreaanse persbureau Yonhap op basis van het berichtgeving van het leger.

De twintig tot dertig militairen bevonden zich volgens Yonhap in de gedemilitariseerde zone tussen beide landen. Ze zouden zich na de waarschuwingsschoten hebben teruggetrokken aan de Noord-Koreaanse zijde van de grens.

Het Zuid-Koreaanse leger denkt niet dat de militairen expres de grens overstaken. Noord-Korea is volgens het Zuid-Koreaanse leger bezig met werkzaamheden in de regio, zoals het installeren van vermoedelijk anti-tankbarrières en het plaatsen van landmijnen.

Meer dan een week geleden staken Noord-Koreanen ook al de grens naar het zuiden over. Het ging toen volgens Yonhap eveneens om twintig tot dertig militairen die zouden zijn teruggekeerd na waarschuwingsschoten van Zuid-Korea. Dit keer passeerden de Noord-Koreanen de grens wel op een andere plek, meldt het Zuid-Koreaanse leger.

De afgelopen tijd zijn de spanningen tussen beide landen opgelopen. Eind vorige maand testte Noord-Korea een serie raketten die kernkoppen kunnen dragen. Niet lang daarna werden er over en weer honderden ballonnen de grens over gestuurd.

Vanuit Noord-Korea waren de ballonnen gevuld met afval, peuken en uitwerpselen. Zuid-Korea vult de ballonnen met USB-sticks met K-pop, pamfletten en geld. Ook zijn er door Zuid-Korea speakers aan de grens gezet die propaganda verspreiden. De 26 miljoen Noord-Koreanen hebben geen enkele toegang tot buitenlandse nieuwsbronnen of andere informatie.

Nederland geeft dit jaar vermoedelijk meer dan 2 procent van het bruto binnenlands product (bbp) uit aan defensie, blijkt uit nieuwe cijfers van de NAVO. Lange tijd voldeed ons land niet aan deze norm van het bondgenootschap.

Van de 32 NAVO-landen zijn er naast Nederland 22 die waarschijnlijk aan de 2 procent komen. Het is voor het eerst dat zoveel landen de NAVO-norm halen, zei secretaris-generaal Jens Stoltenberg maandag in een toespraak in Washington.

In februari was de verwachting dat 18 NAVO-landen de norm zouden halen. Nederland viel hier toen nog buiten, maar het vertrekkende kabinet trok dit voorjaar extra geld uit om wel aan de 2 procent te komen.

Polen geeft relatief het meest uit aan defensie: 4,1 procent van het bbp.

Demissionair premier Rutte is blij dat Nederland zich nu wel aan de norm houdt:

In 2006 spraken de NAVO-landen om 2 procent van het bbp aan defensie uit te geven, maar slechts enkele landen haalden dit doel in het verleden. Dit leidde tot frustratie bij met name de Verenigde Staten. Sinds de oorlog in Oekraïne tonen meer landen zich bereid om toe te werken naar 2 procent.

Demissionair premier Rutte vindt het "heel fijn nieuws" dat Nederland zich nu ook aan de afspraak houdt, zei hij na afloop van een EU-top in Brussel. Rutte denkt dat dit ook in de toekomst zo blijft. "Als je ziet wat er in de wereld aan de hand is, dan moeten we gewoon ons eigen broek kunnen ophouden." "Dit is goed voor Europa en voor de Verenigde Staten", zei Stoltenberg in Washington.

NAVO-lidstaat IJsland is niet opgenomen in de tabel; het land heeft geen eigen leger.

De Europese regeringsleiders zijn het nog niet eens over wie de Europese topfuncties moeten krijgen. Even leek het erop dat ze er snel uit zouden zijn, maar tijdens een informele bijeenkomst in Brussel bleek het toch niet zo simpel. "Er is vanavond geen overeenstemming bereikt", zei voorzitter van de Raad, Charles Michel, maandagavond in een volle perszaal.

De leiders van de 27 lidstaten moeten het eens worden over vier topbanen. Allereerst de voorzitter van de Europese Commissie, nu in handen van christendemocraat Ursula von der Leyen. Daarnaast zijn dat de functies van voorzitter van de Europese Raad (die de toppen van de regeringsleiders leidt), de nieuwe buitenlandchef van de EU én de voorzitter van het Europees Parlement.

Deze kandidaten worden door de 27 lidstaten voorgedragen. Namen voor de topfuncties zingen al een tijdje rond. Ursula von der Leyen wil graag een tweede termijn als voorzitter van de Commissie, en Roberta Metsola wil verder als voorzitter van het Europees Parlement.

De naam van de oud-premier van Portugal, Antonio Costa, wordt genoemd als voorzitter van de Raad. En de Estse premier Kaja Kallas staat op de lijst om de nieuwe EU-buitenlandchef te worden.

Duidelijkheid over deze namen is er dus nog niet; waarom het nog niet gelukt is overeenstemming te bereiken is onduidelijk. Achter de schermen gaan de onderhandelingen door. Volgende week is er een officiële EU-top. Dan willen de regeringsleiders de knoop doorhakken.

Paul Spencer, bekend onder de artiestennaam Dario G, is overleden op 53-jarige leeftijd. Dat heeft zijn familie bekendgemaakt op zijn Instagrampagina. Bij de Britse artiest werd vorig jaar endeldarmkanker geconstateerd.

"Hij was positief tot het einde, maar dit was een strijd die hij niet meer kon voeren", schrijft zijn familie.

Dario G scoorde in 1997 een hit met Sunchyme en werd in 1998 wereldwijd bekend dankzij het nummer Carnaval de Paris. Dit werd dat jaar het onofficiële anthem van het wereldkampioenschap voetbal in Frankrijk. In 2002 werd een nieuwe versie van het nummer uitgebracht voor het WK in Zuid-Korea en Japan.

Eerder bestond Dario G uit drie leden: naast Paul Spencer nog Stephen Spencer (geen familie) en Scott Rosser. Later trad Paul Spencer solo op als Dario G.

In Haaksbergen is ophef ontstaan over een gedenkteken voor een 12-jarige jongen die in 2021 omkwam bij een ongeluk met een klaphamer. Enkele buurtbewoners willen het monument weg hebben, maar de ouders van het slachtoffer weigeren het weg te halen.

De 12-jarige Bram werd op Oudejaarsdag dodelijk in de borst getroffen door rondvliegende stukjes metaal van een klaphamer. Een ander kind raakte zwaargewond. De inwoner van Haaksbergen die de klaphamer bediende, werd veroordeeld tot een taakstraf van 240 uur en een voorwaardelijke celstraf van drie maanden.

Confronterend

Sinds het ongeluk staat op de plek van het ongeluk een klein monument. Diverse buurtbewoners willen nu van het gedenkteken af en hebben bij de gemeente erop aangedrongen om het weg te halen, schrijft de regionale omroep Oost. Het zou onder meer gaan om de veroordeelde inwoner zelf, die nog altijd tegenover de plek van het ongeluk woont.

Een van de argumenten van de tegenstanders is dat ze niet dagelijks geconfronteerd willen worden met het dodelijke ongeluk, schrijft Oost. Bovendien is de locatie volgens hen in verband met verkeersdrukte geen veilige plek voor een gedenkteken. Het monument staat langs een autoweg.

'Die plek is heilig voor ons'

Tom en Kitty Freriks, de ouders van Bram, vertellen aan Oost dat ze hebben geprobeerd om met de buurt tot een oplossing te komen. Zo is het monument aangepast, zodat het minder zichtbaar zou zijn. Ook de gemeente Haaksbergen heeft gezocht naar een oplossing. Zo is voorgesteld om het gedenkteken te verhuizen naar een andere locatie elders in het dorp.

Maar volgens de ouders van Bram is dit geen optie. "We snappen dat het drama ook op de rest van de buurt grote indruk heeft gemaakt en nog steeds maakt. Anderzijds vragen wij ook om begrip", zegt vader Tom. "Dit is de plek waar Bram zijn laatste adem heeft uitgeblazen. Die plek is heilig voor ons."

Oordeel gemeente

Na enige tijd kregen de ouders volgens Oost door de gemeente een ultimatum opgelegd: voor 16 mei moest het gedenkteken worden verwijderd.

Het echtpaar maakte er bezwaar tegen en kon vanmiddag tegenover een gemeentelijke bezwarencommissie toelichting geven. Bij de commissie benadrukten ze dat de locatie emotionele waarde heeft en dat het verplaatsen van het monument voor hen geen optie is.

De bezwarencommissie brengt binnenkort een advies uit aan het gemeentebestuur, dat binnen zes weken een oordeel moet vellen. De ouders van Bram hopen op een oplossing waar iedereen zich in kan vinden.

"Want wat je ook beslist, je doet het in de richting van een van de partijen nooit goed", zegt vader Tom. "We hebben het monument al aangepast aan de wens van de buurt. En we zijn ook nu bereid mee te denken. Maar de omwonenden moeten ook beseffen wat deze plek voor ons betekent."

In de Amsterdamse Jordaan is een man doodgestoken. De politie heeft een 32-jarige man aangehouden als verdachte. Dat gebeurde in een woning in de buurt.

De steekpartij was even na 20.00 uur op de Tweede Goudsbloemdwarsstraat. Het slachtoffer liep volgens de politie zwaargewond naar een café om hulp te zoeken. Hij werd gereanimeerd, maar dat mocht niet baten.

De politie spreekt met getuigen en doet op meerdere plaatsen sporenonderzoek. De identiteit van het slachtoffer is nog niet bekendgemaakt.

De streamingopbrengsten van Netflix in Nederland blijven hoog. Ongeveer de helft van alle abonnementsinkomsten ter wereld loopt via Nederland, blijkt uit het laatste jaarverslag van het Nederlandse Netflix International Holdings bv.

Netflix gebruikt de Nederlandse tak van het bedrijf als verzamelpunt van abonnementsgeld. Iedere kijker buiten de Verenigde Staten betaalt voor toegang tot de series en films op het platform aan Nederland.

In 2023 leverde dat een omzet op van zo'n 15,76 miljard euro. Daarmee zijn de inkomsten iets gedaald ten opzichte van een jaar eerder, maar nog altijd flink hoger dan de jaren daarvoor.

De streamingmiljarden blijven niet in Nederland. Bijna 14 miljard euro sluist de Nederlandse bv door naar Netflix-bedrijven in het buitenland. Als gevolg hiervan is de winst - en zijn dus ook de belastinginkomsten - in Nederland relatief laag. De Nederlandse tak draagt 336 miljoen euro aan belasting af.

Naar welk landen die 14 miljard precies gingen, staat niet in het jaarverslag. Het is dan ook niet duidelijk hoeveel belasting het bedrijf in het buitenland betaalt. Uit het jaarverslag wordt wel duidelijk dat sommige buitenlandse belastingdiensten argwanend naar de Nederlandse route kijken. De bv meldt dat er in verschillende landen onderzoeken lopen naar de belastingafdrachten van de Nederlandse tak.

Bovendien is de Nederlandse tak al enkele jaren verwikkeld in een rechtszaak met de belastingautoriteiten van Zuid-Korea.

Wereldwijde minimumbelasting

Wereldwijd lukt het de streaminggigant aardig om de belastingrekening laag te houden. In het jaarverslag van het Amerikaanse moederbedrijf staat dat Netflix over de totale winsten van het bedrijf slechts 13 procent belasting betaalde in 2023.

Dat percentage ligt onder het tarief van 15 procent dat Nederland als wereldwijd minimum invoerde dit jaar. Toch is het niet de verwachting dat Nederland op korte termijn zal gaan bijheffen. Voor Amerikaanse bedrijven geldt namelijk nog een uitzondering tot 2026.

Demissionair premier Rutte heeft vanavond in Brussel een ontmoeting gehad met de Hongaarse premier Orbán. Daarmee lijkt de lucht voor de benoeming van Rutte tot secretaris-generaal van de NAVO voor een belangrijk deel geklaard, valt op te maken uit de woorden van de belangrijkste buitenlandwoordvoerder van Orbán.

"Het was een goed en open gesprek en de twee spraken af dat ze zich op de toekomst richten", liet de woordvoerder na afloop weten. De toestemming van Orbán is een belangrijke voorwaarde voor Ruttes benoeming. De twee zijn geen vrienden.

Ook bronnen in Den Haag zeggen dat ze ervan uitgaan dat het Hongaarse verzet tegen Ruttes benoeming hiermee is opgegeven.

Voor de benoeming van de topfunctie bij het bondgenootschap is instemming van alle lidstaten nodig. Behalve Hongarije hebben ook Slowakije en Roemenië bedenkingen uitgesproken.

Twee eisen

Orbán zei eerder deze maand dat hij twee eisen ingewilligd wilde zien, voordat hij met de benoeming van Rutte zou instemmen. Hij wilde de garantie van de NAVO dat Hongarije niet Oekraïne hoefde bij te staan in de oorlog tegen Rusland, dat een bondgenoot van Hongarije is. Die garantie kreeg hij vorige week van de huidige secretaris-generaal van de NAVO, Stoltenberg.

Daarnaast eiste Orbán dat Rutte de kritiek terugnam die hij in 2021 op Hongarije had. Rutte zei toen in een reactie op een nieuwe Hongaarse anti-lhbti-wet dat er geen plek meer is in de EU voor de Hongaren als ze zo'n wet invoeren. In het gesprek heeft Orbán niet om excuses voor deze uitspraak gevraagd, zei Rutte na afloop.

Elke supermarktmedewerker krijgt er op den duur mee te maken: klanten die boos zijn, schelden of intimideren. Het kan voor sommige medewerkers zelfs een reden zijn om uiteindelijk helemaal met het werk te stoppen, zoals João.

"Ik vond het werk leuk, maar niet hoe ik behandeld werd door klanten", zegt hij. "Ik trok dat niet meer." Hij werkte achter de kassa en moest daar ook mensen aanspreken die iets probeerden te stelen.

"Een klant wilde een flesje vitaminewater stelen en daar zei ik wat van", zegt hij. "Toen spoot hij dat hele flesje over mij leeg. Die jongen is uiteindelijk ook langs mijn huis gegaan. Dus ik voelde me niet meer veilig om daar te blijven werken."

Ook Trevor Stuffers ziet steeds meer incidenten waarbij supermarktmedewerkers niet netjes worden behandeld. Hij begon als 14-jarige jongen bij Albert Heijn, waar hij inmiddels is opgeklommen tot filiaalmanager.

"Er was een tijdje geleden een landelijke pinstoring", zegt hij. "Klanten uiten dan hun irritatie daarover, alsof het door de supermarktmedewerkers komt dat het pinnen niet lukt. Ze gooiden hun mandje neer en liepen weg, of verhieven hun stem. Dat is niet fijn om mee te maken."

Ook tussen klanten kan het uit de hand lopen. "Twee klanten hadden een woordenwisseling, toen goot de ene klant een pak melk over de ander heen. Dat vind ik wel schrikwekkend. Medewerkers probeerden de klant te ondersteunen en kregen ook nog eens een grote mond."

De toenemende agressie heeft ertoe geleid dat Albert Heijn stopt met de naamkaartjes die op de bedrijfskleding van supermarktmedewerkers prijken, zo werd vandaag bekend. Het kaartje staat aan de ene kant symbool voor klantvriendelijkheid en persoonlijke benadering, maar wordt tegelijkertijd steeds vaker door boze klanten misbruikt.

Dat ondervond ook João. De klant die langs zijn huis ging, had hem waarschijnlijk opgezocht via sociale media. "Ik heb best een aparte voornaam, die je niet heel veel in Nederland ziet", vertelt hij. "Heel veel mensen kunnen me makkelijk vinden, wat niet echt een veilige situatie creëert."

Het overgrote deel van de medewerkers van Albert Heijn gaf om dit soort redenen aan liever niet meer hun naam op de bedrijfskleding te willen. De supermarktketen gaf gehoor aan dat verzoek.

Bij Jumbo dragen medewerkers sowieso alleen hun voornaam. In sommige winkels is het naambordje ook daar niet meer te vinden, omdat er incidenten waren. "Winkels zijn vrij om hiertoe te besluiten, als de situatie daarom vraagt", zegt een woordvoerder.

De Pro-Palestina-demonstranten die maandagavond actievoerden op het Science Park van de Universiteit van Amsterdam (UvA) zijn vertrokken van de campus. Vele tientallen betogers hadden maandagavond barricades opgeworpen en doorgangen geblokkeerd op de campus in Amsterdam-Oost.

De betogers waren van plan om te overnachten op de campus. Burgemeester Halsema ging met hen in gesprek, en vroeg volgens AT5 om de barricades weg te halen. Als de actievoerders dat niet zouden doen, zou de ME ingezet worden.

De demonstranten lieten weten de barricades niet te willen weghalen. Het leek er dan ook op dat de ME het terrein zou ontruimen, maar uiteindelijk gebeurde dat dus niet omdat de betogers zelf vertrokken. Op beelden van AT5 is te zien dat de barricades vervolgens worden opgeruimd met een shovel.

De actievoerders zeiden eerder de hele nacht te zullen blijven:

Bij het protest werden vernielingen aangericht. De banden van een politievoertuig zijn lekgestoken, zegt een woordvoerder. Ook zijn veiligheidscamera's bespoten met verf.

De UvA liet weten aangifte te doen. "Ondanks pogingen tot de-escalatie in de vorm van gesprek is opnieuw een onveilige sfeer ontstaan op de campus, door gemaskerde demonstranten", staat in een verklaring. Op foto's was te zien dat actievoerders geïmproviseerde schilden hadden gemaakt. Ook hadden demonstranten stenen tegels uit de straat gehaald.

Volgens de universiteit begon het protest vandaag met vreedzame acties. De actievoerders willen dat de UvA alle banden met Israëlische universiteiten verbreekt. Rond 12.00 uur stonden er zo'n twintig tot dertig tenten. Ergens in de loop van de middag sloeg de stemming om. Het is nog onduidelijk wat de aanleiding was.

De afgelopen maanden zijn er geregeld acties op Nederlandse campussen geweest door pro-Palestijnse activisten, waarbij soms ook vernielingen werden aangericht. Vorige maand werd op het UvA-terrein een protestkamp ontruimd. Daarbij werden 140 demonstranten aangehouden.

De Amerikaanse ondernemer Scooter Braun, bekend als manager van Justin Bieber en Ariana Grande, stopt als artiestenmanager. Hij blijft wel CEO van het bedrijf Hybe America, de Amerikaanse tak van een Zuid-Koreaans entertainmentbedrijf. Hybe vertegenwoordigt onder meer de Zuid-Koreaanse popgroepen BTS en Seventeen.

De 42-jarige Braun maakte het nieuws bekend op Instagram. "Na 23 jaar als artiestenmanager is dit hoofdstuk tot een eind gekomen. Mijn hele volwassen leven had ik de rol van artiestenmanager en was ik 24/7 bereikbaar."

Hij had veel grote artiesten onder zijn hoede. Behalve Bieber en Grande managede hij Martin Garrix, David Guetta, J Balvin en Demi Lovato. Het verhaal gaat dat hij Justin Bieber ontdekte toen die 12 was. De Canadees groeide onder Braun uit tot een wereldster.

Geruchten over een breuk tussen Braun en zijn protégés gingen al een tijd rond. Er klonk kritiek dat Braun te veel aandacht had voor zijn rol als CEO bij Hybe.

Controverse Taylor Swift

In 2019 kwam Braun in het nieuws vanwege zakelijke onenigheid met Taylor Swift. Hij had de rechten van haar eerste zes albums in handen en Swift probeerde die terug te kopen. Braun verbond daar strenge voorwaarden aan, wat ertoe leidde dat Swift vier albums opnieuw opnam en uitbracht onder de noemer Taylor's version.

In zijn aankondiging van vandaag reageert Braun voor het eerst openlijk op de kritiek. Hij zegt dat zijn stilte een poging was om "erboven te staan". "Maar de laatste drie jaar heb ik het gevoel gekregen dat 'erboven staan' alleen maar verwarring heeft veroorzaakt over wie wij zijn", aldus Braun.

De Chinese regering onderzoekt het dumpen van varkensvlees vanuit de Europese Unie. Dat melden Chinese media.

Volgens Peking is het onderzoek het gevolg van een formele oproep van de China Animal Husbandry Group, een staatsbedrijf dat namens de Chinese varkensindustrie spreekt. Volgens die groep is de hoeveelheid varkensvlees uit de EU dat op de Chinese markt belandt voldoende om van dumping te spreken.

Er werden al Chinese handelsmaatregelen verwacht als reactie op Europese maatregelen. De Europese Commissie kondigde eerder fors hogere importheffingen op Chinese elektrische auto's aan.

Europa komt met die heffingen omdat de Chinese staatssteun voor autobouwers volgens Brussel leidt tot oneerlijke concurrentie. Daar zouden Europese fabrikanten last van hebben.

Een verwachte tegenzet

"Het was te verwachten dat China met tegenmaatregelen zou komen", zegt Rem Korteweg, onderzoeker bij onderzoeksinstituut Clingendael. "Maar het is wel opvallend dat de reactie gematigd is. China had ook voor veel meer producten kiezen. Of bijvoorbeeld Europese auto's helemaal weren van de Chinese markt. Dat zou echt een escalatie zijn waar Europa op zou moeten reageren."

Voor de vleessector is de Chinese tegenzet natuurlijk wel vervelend, zegt Korteweg. "Je ziet vaker dat landen voor landbouwproducten kiezen als reactie in een handelsconflict. Toen de Verenigde Staten een paar jaar geleden met importtarieven voor Europees staal kwam, sloegen wij terug met maatregelen voor sinaasappels uit de VS. De reactie daarop raakte Spaanse zwarte olijven."

Met maatregelen tegen landbouwproducten kun je heel specifiek een bepaald land raken. Ook in dat opzicht lijkt varkensvlees een logische keuze. "Spanje is de grootste Europese exporteur van varkensvlees naar China", zegt Korteweg. "En het is ook een belangrijke producent van elektrische auto's."

Bijvangst

Maar Spanje is niet de enige grote Europese varkensexporteur. Ook Nederland en Denemarken sturen voor honderden miljoenen euro's richting China. "Die landen hebben geen grote auto-industrie", zegt Korteweg. "Ze lijken een beetje bijvangst voor China."

Toch kan het nog met een sisser aflopen voor de Nederlandse varkensboeren. Er zijn voorlopig nog geen definitieve stappen genomen. De voorgenomen Europese maatregelen tegen Chinese auto's gaan pas in november definitief in. En de Chinese tegenzet is voorlopig alleen nog een onderzoek. Korteweg: "Het is absoluut nog niet zo dat we in een schreeuwende handelsruzie zijn terechtgekomen. Laten we hopen dat ze er diplomatiek uit kunnen komen."

Koning Willem-Alexander heeft op Paleis Noordeinde de Eremedaille voor Voortvarendheid en Vernuft uitgereikt aan voormalig toptennisser Richard Krajicek. Krajicek kreeg de onderscheiding voor zijn decennialange maatschappelijke inzet via de Krajicek Foundation. De stichting zet zich in voor de ontwikkeling van een gezonde leefstijl voor jongeren.

De onderscheiding voor Voortvarendheid en Vernuft wordt zelden uitgereikt en is geen koninklijke onderscheiding zoals we die kennen van de jaarlijkse lintjesregen. De koning kan hem zelf toekennen, zonder betrokkenheid van een minister.

In 2023 werd de eremedaille voor het eerst in 23 jaar uitgereikt, toen aan Sadik Harchaoui, die 'chef de mission' is van Stichting SchuldenlabNL. De keer daarvoor, nog in de regeerperiode van Beatrix, werd de eremedaille toegekend aan onder meer de oud-topman van Unilever, Floris Maljers.

Andere mensen die de medaille kregen omgehangen zijn oud-premiers Van Agt en Den Uyl, verzetsstrijder Bill Minco en architect Pierre Cuypers.

Bij een ontploffing op een militair terrein in Tsjechië is een militair om het leven gekomen. Acht mensen raakten gewond. Alle slachtoffers hebben de Tsjechische nationaliteit. De ontploffing was op een locatie waar Oekraïense militairen worden opgeleid.

Zeven van de gewonden zijn militairen, de achtste is iemand met een burgerfunctie. De identiteit van de dode is nog niet bekendgemaakt.

Soort munitie onduidelijk

Wat er precies is gebeurd, is nog niet duidelijk. De militaire politie onderzoekt het incident.

Het militaire terrein Libava ligt bij de stad Olomouc, in het oosten van Tsjechië. Sinds 2022 worden daar Oekraïense militairen getraind. De basis wordt al tientallen jaren gebruikt voor internationale militaire samenwerking, bijvoorbeeld als logistiek knooppunt of als oefenterrein voor gezamenlijke NAVO-oefeningen.

Na een steekpartij in Amsterdam is een vrouw van 46 aan haar verwondingen overleden, meldt de politie. Ze werd in de nacht van donderdag op vrijdag neergestoken in de wijk Osdorp, in Nieuw-West.

De vrouw werd gevonden nadat buurtbewoners geschreeuw hadden gehoord en de politie hadden gebeld. Even verderop vond de politie nog een man die was neergestoken. Beide slachtoffers werden gewond naar het ziekenhuis gebracht, de vrouw is daar overleden.

Kort na het incident werden twee mannen aangehouden. Een van hen geldt nu als verdachte. De man van 38 zou bij beide steekincidenten betrokken zijn.

De Amsterdammer is vanmiddag voorgeleid aan de rechter-commissaris. Hij blijft nog zeker veertien dagen vastzitten.

Zo veelbesproken als de Europese natuurherstelwet op voorhand was, zo veelbesproken is hij nog steeds na de stemming waarin hij werd aangenomen. Milieuorganisaties spreken van een "cruciale overwinning" terwijl boeren vrezen voor "desastreuze gevolgen" en spreken van een "zwarte dag voor democratie en voedselproductie".

Vandaag stemden de EU-landen in met de natuurherstelwet. De benodigde meerderheid kwam er na een ommezwaai van Oostenrijk. De Oostenrijkse milieuminister Gewessler (De Groenen) zei dat haar geweten haar had geleid en dat er "moedige beslissingen nodig zijn voor een gezonde en gelukkige toekomstige generatie".

Het plan is, in de vijf jaar dat het gevormd is, wel danig afgezwakt. Zo was oorspronkelijk sprake van een verbod op verslechtering van de natuur. Dat werd geschrapt. Nu moeten landen alleen hun best doen om te voorkomen dat natuurgebieden achteruitgaan.

Timmermans blij

Frans Timmermans, als toenmalig Eurocommissaris initiatiefnemer van de wet, reageerde op X verheugd op het besluit. Hij spreekt van "een mooie dag" en "een kans op herstel" voor de Europese natuur. "Ook mooi dat vals spel door Nederland niet is beloond."

Dat laatste is een verwijzing naar de tegenstem van Nederland. In eerste instantie wilde het demissionaire kabinet voor stemmen, maar onder druk van de nieuwe Tweede Kamer werd minister Van der Wal (Natuur en Stikstof) teruggefloten. Ze bekende dat ze met 'tegenzin' tegen de wet zou stemmen.

In een brief aan de Kamer schrijft Van der Wel vandaag "verrast" te zijn door de wet, die ook voor ons land gevolgen heeft. Van der Wal schrijft zich daar echter niet meer mee bezig te zullen houden "gelet op mijn demissionaire status".

Zo staat in de wet dat er in 2030 herstelmaatregelen moeten komen voor 30 procent van de natuurgebieden die in slechte staat zijn. En in 2050 zou er voor 90 procent een herstelplan moeten zijn. Alle lidstaten moeten op basis van de wet een eigen herstelplan maken.

'Dank aan Oostenrijk'

Bas Eickhout, voorman van de Groenen in het Europees Parlement, is net als Timmermans tevreden. "Veel dank voor Oostenrijks Groene minister", schrijft hij op X. "Ze zullen plannen moeten maken om de natuur in ons land te herstellen."

Gerben-Jan Gerbrandy van D66 is eveneens content. "Iedereen wil schone lucht en schoon water. Ik kan niet begrijpen dat je dat basale mensenrecht niet zou willen onderschrijven." Collega-Europarlementariër Anja Hazekamp van de Partij voor de Dieren noemt de natuurherstelwet een "reddingsboei", die volgens haar net op tijd komt nu in Nederland een regering aantreedt die "natuurbescherming totaal niet serieus neemt."

Niet alle politieke partijen zijn echter te spreken over de wet. Zo is de BoerBurgerBeweging naar eigen zeggen woest. De Europese lijsttrekker Sander Smit spreekt bij BNR van "een ongekende schoffering van de politieke realiteit".

Opluchting bij milieu- en natuurorganisaties

Milieuorganisaties zijn wel opgelucht. "Eindelijk groen licht", laat Milieudefensie bijvoorbeeld weten. "Nu is het tijd voor de uitvoering, ook in Nederland. Want nergens in Europa gaat het zo slecht met de biodiversiteit als hier."

Ook Greenpeace, Natuurmonumenten en het Wereld Natuur Fonds (WNF) zijn blij. "We rekenen erop dat de lidstaten deze wetgeving effectief uitvoeren, in nauwe samenwerking met alle betrokkenen", zegt Jelle de Jong, directeur van het WNF.

'Slag in het gezicht'

Boerenorganisaties zijn verontwaardigd over het Europese besluit. Zo is Agractie "onthutst" en zegt dat de wet "desastreuze gevolgen heeft voor Nederlandse ondernemers, boeren en economie".

Volgens Agractie is geen rekening gehouden met de uitkomst van de Europese verkiezingen, waar straks een nieuw Europees Parlement zit dat waarschijnlijk minder groen stemt. "Op zijn minst had de wet opnieuw moeten worden voorgelegd aan het nieuwe Europees Parlement", vindt Agractie.

Land- en tuinbouworganisatie LTO uit zijn zorgen over de wet. "De natuurherstelwet schiet haar doel voorbij en zal vergaande gevolgen hebben voor het platteland en boerenerf", zegt de organisatie. De LTO zegt dat voor natuurherstel te zijn, "maar niet op deze manier".

"Het gaat daarbij met name over het gebruik van landbouwgrond in Nederland en de gevolgen van deze verordening voor het verdienvermogen van Nederlandse boeren en tuinders", schrijft de LTO in een verklaring.

Ook in Vlaanderen reageren boerenorganisaties ontgoocheld. "De goedkeuring van de natuurherstelwet is opnieuw een voorbeeld van ondoordacht beleid", zegt de voorzitter van de Boerenbond tegen de Vlaamse omroep VRT.

De Groene Kring, een jongerenorganisatie in de Vlaamse landbouwsector, noemt de wet "een slag in het gezicht". Volgens de voorzitter veroorzaakt de wet onzekerheid "boven op de moeilijke situatie waarin jonge boeren zich vandaag al bevinden".

In Oss blijven een basisschool en bijbehorende kinderopvang morgen dicht omdat een aantal leerlingen online is bedreigd, meldt Omroep Brabant. De politie doet onderzoek en zegt de zaak hoog op te nemen.

Volgens de regionale omroep kregen leerlingen uit groep acht van de basisschool vrijdag via Telegram foto's binnen van kogels waarop de namen van kinderen zijn geschreven. Op een andere foto die ze ontvingen, zijn drie pistolen te zien.

De politie bevestigt dat er bedreigingen zijn geuit. "We nemen dat uiterst serieus en zitten er bovenop."

Uit voorzorg gesloten

Een bestuurder van SAAM, de scholengroep waaronder de basisschool valt, zegt tegen Omroep Brabant dat het besluit om de school morgen dicht te houden, uit voorzorg is genomen.

De scholengroep staat in contact met de politie en de gemeente Oss en ook met de betrokken de ouders. Hoelang de school dicht blijft, is niet bekend. Volgens de scholengroep wordt dit samen met de gemeente bepaald. Voor kinderen die thuis niet opgevangen kunnen worden, wordt noodopvang geregeld.

De interesse in nieuws onder Nederlanders is het afgelopen jaar verder gedaald. Dat meldt het Commissariaat voor de Media in het jaarlijkse Digital News Report, een onderzoek in samenwerking met persbureau Reuters.

In 2018 was 61 procent van de Nederlanders nog 'erg' of 'buitengewoon' geïnteresseerd in nieuws. Vorig jaar was dat percentage 51, en dat is het afgelopen jaar verder afgenomen naar 49. 13 procent zegt helemaal niet geïnteresseerd te zijn in nieuws, 37 procent 'enigszins'.

Volgens mediawetenschapper Mark Deuze van de Universiteit van Amsterdam heeft een daling van interesse vaak te maken met "de manier waarop het nieuws gebracht wordt en de herkenbaarheid ervan. Maar er zijn allerlei redenen, bijvoorbeeld dat de thematiek niet aanspreekt. Jongeren willen onder andere meer aandacht voor lifestyle en klimaat."

Zorgelijke trend?

De onderzoekers van het rapport spreken van "een zorgelijke trend", maar Deuze betwijfelt of het een maatschappelijk probleem is. "Vaak is de veronderstelling dat iedereen op de hoogte moet zijn van alles, maar de vraag is of dat zo is. We kwamen uit een verzuilde samenleving, toen kwam er een tussenfase van massamedia. Nu kijkt bijna niemand meer naar hetzelfde."

Volgens de wetenschapper zijn mensen "ontzettend op de hoogte, maar niet meer van dezelfde dingen." Deuze: "Is dat een probleem? Of hebben we dan iets om over te praten?"

Nieuws via influencers

De interesse in het nieuws daalt vooral onder jongeren tussen 18 en 34, blijkt uit het rapport. In 2021 - tijdens de coronapandemie - zei 61 procent van de jongeren geïnteresseerd te zijn in nieuws, nu is dit nog 33 procent.

Jongeren gebruiken vooral Instagram, YouTube en TikTok om op de hoogte te blijven. Deuze: "Nieuws komt binnen via een whatsappje van een bekende of via een influencer, dat is wel echt een nieuwe ontwikkeling." Volgens het Digital News Report komen mensen op Facebook, Instagram, X en YouTube het vaakst reguliere nieuwsbronnen en journalisten tegen, op TikTok worden influencers vaker genoemd als nieuwsbron.

"Jongeren volgen influencers en als die het over nieuws hebben, wordt dat als belangrijk nieuws gezien", aldus Deuze. "Als de voornaamste bron niet meer van een hardwerkende kwaliteitsjournalist is, maar van een influencer die vooral bezig is met spullen te pluggen en volgers te krijgen, dan is het wel de vraag hoe kijkers die informatie beoordelen."

Over het algemeen beoordelen mensen waarheidsgehalte op gevoel, volgens de wetenschapper. "Al is het bekend dat als nieuws iemand raakt, mensen wel zelf onderzoek gaan doen." Uit het onderzoek blijkt dat de meeste Nederlanders vertrouwen hebben in grote nieuwsmerken zoals de NOS, RTL Nieuws en Nu.nl. Ook negen op de tien jongeren hebben vertrouwen in deze nieuwsmerken.

Chinese journalisten

Influencers worden zelf ook bevraagd over maatschappelijke kwesties, weet Deuze. "Ze worden voortdurend aangesproken: 'Waarom heb jij het vandaag niet over Gaza? Of over klimaatverandering?' Als ze niet aanhaken op maatschappelijke thema's worden ze ook weer massaal ontvolgd."

In een aantal landen, zoals China, gaat een groeiende groep journalisten zich juist gedragen als influencer, zegt Deuze. Meestal gebeurt dat per toeval. Een journalist plaatst dan bijvoorbeeld een post die vervolgens viraal gaat. "En dan zit je opeens met 100.000 nieuwe volgers en wil je de cijfers hoog houden. Je bent dan aan de ene kant een serieuze journalist, maar aan de andere kant moet je dansen naar de pijpen van het algoritme. Je bent in feite ook influencer geworden."

Meer vertrouwen in nieuws in stabiele landen

Het vertrouwen in de journalistiek in Nederland is hoog als je het vergelijkt met andere landen. In Nederland is het 53 procent, in Duitsland 43 procent en in de VS nog maar 32 procent.

Volgens mediawetenschapper Deuze kan je over het algemeen zeggen dat vertrouwen in nieuwsmedia hoger is in stabiele culturen, "Als er veel onrust en schuring is worden instituten minder vertrouwd. In Nederland was dat de afgelopen jaren over het algemeen gelijkmatig."

De Oostenrijkse regering blijft vooralsnog overeind, ondanks een hevig politiek conflict tussen de twee coalitiepartijen. Wel spreekt ÖVP-bondskanselier Nehammer van een "zware vertrouwensbreuk", veroorzaakt door Groenen-minister Gewessler, die tegen de wil van de conservatieve partij instemde met de EU-natuurherstelwet.

"Dit is niet wat de burger van politici mag verwachten", zei Nehammer in een verklaring op tv. De situatie is ernstig genoeg om het kabinet te laten vallen, benadrukte hij. Maar na intern overleg is besloten om dit niet te doen. De bondskanselier stelt dat hij het land niet onnodig "in chaos" wil storten. In september staan reguliere parlementsverkiezingen op de agenda.

Rechtszaken aangekondigd

De ÖVP heeft milieuminister Gewessler aangeklaagd wegens ambtsmisbruik. In Luxemburg stemde zij ondanks verzet van haar coalitiepartner in met de Europese natuurwet, waarmee die aan een meerderheid werd geholpen.

Volgens Nehammer heeft Gewessler in strijd met de grondwet gehandeld, omdat ze niet namens het land zou hebben gestemd. Zijn partij stapt, naast de strafzaak in Oostenrijk, ook naar het Europees Hof van Justitie om de stemming ongedaan te maken.

'Moedig besluit'

Gewessler stelt dat ze volgens de wet heeft gehandeld. Haar partij geeft als toelichting dat tegenstemmen mogelijk werd, omdat twee van de negen deelstaten een draai hadden gemaakt over de Europese herstelwet. Het gaat om de deelstaten Wenen en Karinthië.

Op X zegt de minister: "Mijn geweten zegt me: als de gezondheid en het geluk van toekomstige generaties op het spel staat, zijn er moedige beslissingen nodig. Ze omschrijft haar actie als "een overwinning voor de natuur".

Meer dan 150 Nederlanders van kleur en 35 organisaties willen niet dat Tweede Kamervoorzitter Bosma (PVV) op 1 juli een krans legt bij de jaarlijkse Nationale Herdenking Slavernijverleden in Amsterdam. Het is traditie dat de voorzitters van de Eerste en Tweede Kamer dat doen. Ook voorzitter Linda Nooitmeer van het instituut dat de herdenking organiseert heeft liever dat Bosma wegblijft, maar Bosma is dit niet van plan.

In een brief aan onder meer de Tweede Kamer stellen rapper en acteur Akwasi, presentator Andrew Makkinga, voormalig Tweede Kamerlid Sylvana Simons en anderen dat Bosma al twintig jaar een "expliciete racistische ideologie" verspreidt "met witte suprematie als uitgangspunt". Ze zeggen dat hij racistische omvolkingstheorieën heeft verkondigd en zich herhaaldelijk negatief heeft uitgelaten over het herdenken van het slavernijverleden. Ook keerden Bosma en zijn partij zich vorig jaar tegen de excuses van het kabinet voor het slavernijverleden.

"De aanwezigheid van Martin Bosma op 1 juli is een klap in het gezicht van allen voor wie deze dag een intense betekenis heeft", schrijven de ondertekenaars. "Een kranslegging door deze Kamervoorzitter onteert de intrinsieke betekenis van dit moment voor veel Nederlanders. Het ontneemt iedere waarachtigheid aan het eerbewijs dat die daad symboliseert." Ze vragen de Kamer daarom met klem om dit jaar een plaatsvervanger te sturen.

Uitnodiging

De organisatie van de jaarlijkse herdenking is in handen van het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis (NiNsee). Die heeft de in december aangetreden Bosma uitgenodigd, maar heeft daar inmiddels spijt van. Bosma is uitgenodigd omdat hij Kamervoorzitter is. NiNsee-voorziter Nooitmeer begrijpt dat er onrust is ontstaan over de uitspraken die Bosma deed toen hij nog geen Kamervoorzitter was.

Nooitmeer schreef Bosma een brief waarin ze hem vroeg zich terug te trekken. Bosma is dat niet van plan. "Ik ben gewoon uitgenodigd en dus ga ik. Dat is mijn uitgangspunt", zei hij vandaag in de Tweede Kamer. "Ik heb nooit meegemaakt dat een Kamervoorzitter die is uitgenodigd eerst moet reflecteren en excuses moet maken. Volgens mij staat de uitnodiging nog. En het staat nog steeds in mijn agenda."

Nooitmeer zei in Nieuws en Co dat ze deze reactie betreurt en hoopt dat hij alsnog een vervanger stuurt. "Wij gaan ervoor zorgen dat de rust die we nodig hebben op 1 juli er gewoon is. Uiteindelijk gaat het niet over de Kamervoorzitter, het gaat over de voorouders en het respect dat zij verdienen op 1 juli."

Halsema

Burgemeester Halsema zei vorige maand in de Amsterdamse gemeenteraad dat de uitnodiging moet blijven staan. Ze reageerde op een motie van Denk waarin stond dat Bosma ongewenst verklaard moet worden, zo schreef Het Parool.

Halsema zei de emotie te begrijpen, maar was het daar niet mee eens. "Ik vind het van groot belang dat het hoogste orgaan van het land, de Tweede Kamer, vertegenwoordigd is. Dat moet je niet politiek maken. Deze keer is het deze voorzitter, de volgende keer een andere voorzitter."