Aggregator

Polen onderzoekt rol Rusland bij grote brand in winkelcentrum

2 months 3 weeks ago

Meubelhandelaar Sylwia Krzyzanowska dacht eerst dat ook haar winkel in vlammen was opgegaan. Vrienden belden om 8 uur in de ochtend dat er een grote brand woedde in het winkelcentrum buiten de Poolse hoofdstad Warschau, waar zij haar meubelzaak heeft.

Er waren direct verdenkingen dat de brand was aangestoken. Ondanks de brandveiligheidsinstallaties in winkelcentrum Marywilska 44 verspreidde het vuur zich zo snel dat er weinig gered kon worden. Kort na de brand deed premier Tusk een vergaande aantijging: hij noemde het "waarschijnlijk" dat Rusland achter de brand zat.

Sabotage?

Het was het zoveelste incident in een Europees land waarbij gedacht wordt aan sabotage en spionage door Rusland en Belarus. In Polen zijn het afgelopen jaar 18 mensen hiervoor opgepakt.

Zo werd in de stad Wroclaw een poging tot brandstichting gedaan bij een fabriek. In april werd een Pool opgepakt die mee zou hebben gewerkt aan een plan om de Oekraïense president Zelensky in Polen te vermoorden. En in Duitsland brandde een wapenfabriek af waar munitie voor Oekraïne werd geproduceerd.

De winkel van Krzyzanowska en haar man bleef gespaard. Toen ze op het nieuws naar dronebeelden keek, zag de ondernemer dat alleen het hoofdgebouw in brand stond. Het bijgebouw met daarin hun winkel, was in orde. Wel was de brand ook voor haar desastreus. Het winkelcentrum met 1400 winkeltjes zorgde normaal gesproken voor een natuurlijke aanloop van klanten - ook voor de meubelzaak.

"De maand na de brand verloren we eigenlijk 100 procent van onze inkomsten", zegt Krzyzanowska terwijl ze buiten haar zaak uitkijkt op wat er over is van het winkelcentrum.

Er is veel politie, schoonmakers vegen de straat. Buiten het uitgebrande centrum wapperen kleren die gered konden worden aan kledingrekken in de wind. Verder is het stil rond Marywilska 44.

Denkt de ondernemer ook dat Rusland erachter zit? "Er wordt natuurlijk veel gespeculeerd", zegt Krzyzanowska. "Maar als wat premier Tusk zegt, waar is, dan betekent dit dat onze diensten hun werk niet goed hebben gedaan. Dat is het enige wat ik kan zeggen."

Dat Polen de brand in Marywilska 44 serieus neemt, blijkt uit het feit dat de zaak is overgedragen aan het landelijk parket. Daar wordt onderzoek naar georganiseerde misdaad ondergebracht.

"Dit betekent allereerst dat we denken dat er mogelijk een criminele organisatie achter zit", zegt openbaar aanklager Przemyslaw Nowak. "Ook kunnen we hierdoor meer mensen en middelen inzetten voor het onderzoek."

Nowak benadrukt dat brandstichting nog niet officieel is vastgesteld. Het Openbaar Ministerie moet nog wachten op een bouwkundig rapport voordat het naar binnen kan voor het onderzoek.

'Connecties met andere gebeurtenissen'

Maar wat voor concrete aanwijzingen zijn er dat dit een sabotageactie van Rusland was? "Hoewel ik geen details kan geven, zien wij ook connecties met andere gebeurtenissen", zegt Nowak.

Dat elke ongebruikelijke brand nu met argusogen wordt bekeken, laat zien dat acties van Rusland al een zeker effect hebben op de Poolse samenleving, concludeert journalist Tomasz Piatek.

Hij doet al jaren onderzoek naar Russische inmenging in Polen en heeft net een rechtszaak gewonnen die tegen hem was aangespannen door een Poolse miljonair met banden met Moskou. "Het hoofddoel van Rusland met dit soort acties is om in Polen en in andere landen chaos en een gevoel van onveiligheid te creëren", zegt de journalist.

NOS op 3 maakte deze video over de 'stille oorlog' die Rusland voert. Die woedt op meerdere fronten, niet alleen in Oekraïne:

Piatek houdt nauw contact met Poolse inlichtingendiensten. "Ze willen nog niet te veel zeggen. Maar ze hebben sterk bewijs dat meerdere incidenten, inclusief de brand in het winkelcentrum, het werk waren van de Russen." Dit soort aanvallen wordt uitgevoerd door groepen die op afstand met geld geronseld worden door Moskou en Minsk. De achttien personen die het afgelopen jaar werden opgepakt, kwamen uit Polen, Belarus en Oekraïne.

Meubelhandelaar Krzyzanowska wacht liever de uitkomsten van het onderzoek af en richt zich samen met andere ondernemers die nog open zijn vooral op het terugwinnen van klanten.

Krzyzanowska plaatst advertenties dat klanten welkom zijn. "Maar eigenlijk is onze zaak samen met de andere winkels ook zo goed als afgebrand."

Faber (PVV) neemt afstand van term 'omvolking', maar ziet wel zorgelijke demografische ontwikkeling

2 months 3 weeks ago

Beoogd minister Marjolein Faber (PVV) neemt afstand van de term "omvolking" die ze eerder heeft gebruikt. In een hoorzitting in de Tweede Kamer zei ze dat ze de term beter niet had kunnen gebruiken, en dat ze het ook niet meer zal doen.

Wel vindt ze nog steeds dat er "zorgelijke demografische ontwikkelingen" zijn. Uit antwoorden die Faber op vragen daarover gaf concludeerden Kamerleden van onder meer D66, Partij voor de Dieren, GroenLinks-PvdA en Denk dat Faber wel afstand neemt van het woord "omvolking", maar niet van haar ideeën erover.

De omvolkingstheorie wordt onder meer door de AIVD gezien als een racistische complottheorie. De theorie draait om het idee dat door een bewuste strategie van een elite, immigranten en mensen van kleur de "blanke" westerse cultuur verdringen.

Faber zei de commotie over haar eerdere uitspraken en over de term "omvolking" te begrijpen. Ze zei te beseffen dat de term een "bewust plan" impliceert.

"Ik realiseer me dat het gebruik van de term onjuist en ongewenst is, vanwege de verschrikkelijke connotatie met het verleden die het met zich meebrengt", aldus Faber. In nazi-Duitsland werd met 'omvolking' het beleid bedoeld om veroverde gebieden op gewelddadige wijze te 'germaniseren' door de Joden te vermoorden en de inheemse, veelal Slavische bevolking ondergeschikt te maken en te verjagen.

Zo bedoelde ik het niet, zei Faber:

Wel zegt Faber dat ze zich grote zorgen maakt over de "demografische ontwikkelingen in ons land". Ze wil als minister de asielinstroom "maximaal" beperken. Door "enorme migratie" heeft ons land volgens Faber "geen absorptievermogen meer". Dat ziet ze terug in het onderwijs en op de woningmarkt, vooral in grote steden.

"Het is zeer legitiem je daar zorgen om te maken. Ik wil iets veranderen in dit land, en dat kan alleen als minister in een kabinet. Ik ga de strengste minister voor asiel ooit worden in dit land." Ze benadrukte meerdere malen dat het een "rechtvaardig" beleid zal worden.

Daar plaatsten Kamerleden van oppositiepartijen vraagtekens bij. "U doet in het begin afstand van de omvolkingstheorie, maar in alle verdere antwoorden haalt u hem weer aan", zei GroenLinks-PvdA Kamerlid Piri.

"U zegt hetzelfde als collega Klever. Nu noemt u het geen theorie, maar een fenomeen. Een woordenspel", concludeerde D66-Kamerlid Podt. Denk-leider Van Baarle wilde weten hoe Faber nu tegen haar uitspraken over de islam aankijkt, die ze eerder verwerpelijk noemde. Faber nam die uitspraken niet terug. maar wees erop dat ze die in een andere rol als oppositielid deed en beloofde zich als minister anders op te stellen.

Vragen over verdragen

Kamerleden wilden verder van Faber weten hoe realistisch een strenger asielbeleid is, gezien internationale verdragen en Europese afspraken en regels. Faber zei grote kansen te zien nu er een "andere wind in Europa waait". Ze zei te gaan "kijken en zoeken" naar een opt-out voor Nederland.

JA21 wilde van Faber weten of de Spreidingswet nu helemaal ingetrokken wordt en ze gemeenten kan garanderen dat ze niet gedwongen worden asielzoekers op te vangen. Faber zei dat niet te kunnen garanderen.

Verder beloofde Faber dat ze parlementsleden in haar nieuwe rol niet meer zal wegzetten als "nepvolksvertegenwoordigers". Het past in haar nieuwe functie ook niet om het kabinet een "vijfde colonne" te noemen, erkende ze. Die uitspraken deed ze als oppositielid in de Eerste Kamer, benadrukte ze. "Ik was fel", zegt ze. "Misschien te fel."

In Ter Apel, waar het enige aanmeldcentrum van Nederland gevestigd is, volgden raadsleden de hoorzitting van Faber. Dit is hoe zij ernaar keken:

BlackMagic brengt camera-app uit voor Android

2 months 3 weeks ago
Blackmagic Design, bekend van DaVinci Resolve, heeft de Blackmagic Camera-app uitgebracht voor Android. Met deze app krijgen gebruikers toegang tot een lange lijst aan camerafunctionaliteit. Het bedrijf bracht in september 2023 al een iOS-versie uit.

'Omvolking' uitgelegd: achtergrond van de racistische complottheorie

2 months 3 weeks ago

Het is een term die de laatste tijd geregeld opduikt in het publieke debat: 'omvolking'. Beoogd PVV-minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp Reinette Klever nam in haar hoorzitting geen afstand van de term. Marjolein Faber, beoogd minister van Asiel en Migratie, deed dat vandaag wel.

Faber gebruikte de term in 2020 in een debat in de Eerste Kamer. Ze zei in haar hoorzitting "volledig afstand" te nemen van de term en de commotie erover te begrijpen.

De omvolkingstheorie

Wat houdt die term in? De omvolkingstheorie draait om het idee dat door een bewuste strategie van een elite, immigranten en vooral mensen van kleur de "blanke" westerse cultuur verdringen. De AIVD noemt dit een "feitelijk onjuiste complottheorie" en waarschuwde in 2017 voor de opkomst van aanhangers ervan.

Het woord 'omvolking' is een vertaling van het Duitse Umvolkung, een term die in de jaren 30 van de vorige eeuw door de nazi's werd geïntroduceerd. Zij waren juist voorstanders van 'omvolking'; ze wilden alle inheemse bewoners van de veroverde gebieden 'germaniseren', om zo 'het Germaanse ras' te laten groeien en 'Lebensraum' te geven. Ze deden dat in de Tweede Wereldoorlog door de Joden uit te moorden en de Slavische volkeren ondergeschikt te maken en te verdrijven.

De theorie die in het afgelopen decennium is opgekomen, draait om het idee dat de westerse bevolking wordt vervangen door migranten. Aanhangers van de omvolkingstheorie geloven dat een elite opzettelijk immigratie van met name moslims nastreeft. De oorspronkelijke 'blanke' bevolking zou hierdoor langzaam worden vervangen door een 'invasie' van migranten. Linkse politici zouden hier belang bij hebben; het zou hen meer potentiële kiezers opleveren.

Gebruik van het begrip

De term 'omvolking' werd rond 2011 populairder door het boek Le grand remplacement van de radicaal-rechtse Fransman Renaud Camus. Hij schreef daarin dat autochtone Fransen binnen twee generaties worden vervangen door Afrikanen en Arabieren. Ook begon hij een beweging tegen 'omvolking'.

Tot op de dag van vandaag wordt de theorie uit het boek gedeeld, in binnen- en buitenland. Ook door politici. Betoogd wordt dat de zogenoemde great replacement, de grote vervanging, een bewuste strategie is.

Huidig Kamervoorzitter Martin Bosma (PVV) introduceerde het begrip in de Nederlandse politiek. Sinds 2015 sprak hij er meermaals over, waarbij hij de indruk wekte dat 'omvolking' een evidente waarheid is: "Het is geen theorie, het is gewoon wat een blind paard kan zien".

In 2020 kreeg een opmerking over 'omvolking' van Marjolein Faber (PVV) in een Eerste Kamerdebat met premier Rutte veel aandacht. Faber zei destijds: "Er wordt een agenda uitgerold van antisemitisme, terrorisme en omvolking".

Vandaag zei Faber dat ze zorgen heeft over de demografische veranderingen in ons land, maar dat ze er "geen enkele moeite" mee heeft om de term terug te nemen. "Ik realiseer me dat het gebruik van de term onjuist en ongewenst is, vanwege de verschrikkelijke connotatie met het verleden die het met zich meebrengt", zei ze.

Nieuwsuur maakte in 2022 deze uitlegvideo over 'omvolking':

Veel extreemrechtse terroristen halen de racistische omvolkingstheorie aan als motief voor hun daden. Zoals de Noor Anders Breivik, die in 2011 een bloedbad aanrichtte op het eiland Utøya en in de Noorse hoofdstad Oslo. Ook de daders van de aanslagen in Christchurch (2019), El Paso (2019) en Buffalo (2022) spraken van 'omvolking' in hun manifest.

Rapport Verenigde Naties

Aanhangers van de omvolkingstheorie halen vaak een rapport aan van de Verenigde Naties uit 2000, met de titel Replacement Migration. Ook Faber deed dat in de Algemene Politieke Beschouwingen en vertaalde Replacement Migration als 'omvolking'.

De vertaling is onjuist. In het rapport beschreven onderzoekers wat er nodig is om de destijds verwachte bevolkingskrimp in westerse landen en de gevolgen daarvan tegen te gaan. Het rapport is na publicatie nooit omgezet in beleid en het woord 'omvolking' komt in het hele rapport niet voor.

Acht doden bij enorme brand in Moskou, mensen springen uit gebouw

2 months 3 weeks ago

Bij een grote brand in een onderzoekscentrum vlak bij Moskou zijn ten minste acht doden gevallen. Dat meldt het Russische staatspersbureau TASS. Op beelden op social media zijn grote vlammen en enorme zwarte rookwolken te zien die uit het Platan Research institute komen.

Onder de doden zijn ook mensen die uit het gebouw zijn gesprongen of gevallen. Eén persoon lijkt te springen, de ander - iemand met veel brandwonden - lijkt te vallen. Op Telegram en X circuleren daar video's van. Daarnaast zijn er foto's van mensen die nog in het gebouw zitten en wachten op hulp.

Hulpdiensten zeiden eerder dat er nog ongeveer negen mensen vastzitten. Met zes mensen lukt het niet om contact te krijgen. De brandweer heeft in ieder geval één persoon gered.

Het Platan onderzoekscentrum ontwikkelt radio-elektronische systemen voor het Russische ministerie van defensie. Het is niet duidelijk waardoor de brand is veroorzaakt.

Internationale actie tegen mensenhandel: ruim 200 arrestaties

2 months 3 weeks ago

Bij een grote internationale operatie tegen mensenhandel zijn 219 mensen gearresteerd. Ook zijn er honderden slachtoffers in beeld gekomen bij de autoriteiten. Dat meldt Europol.

Politiekorpsen van 39 landen van over de hele wereld, waaronder Nederland, werkten de afgelopen tijd samen met Europol, Frontex en Interpol om criminele netwerken te ontmantelen. De actie richtte zich op seksuele uitbuiting, gedwongen criminaliteit en gedwongen bedelen.

De operatie, genaamd Global Chain, stond onder leiding van Oostenrijk. Wereldwijd werkten er 39 landen aan mee. De actie werd aangestuurd vanuit Warschau. Er werden 1374 slachtoffers geïdentificeerd en bijgestaan, onder wie 153 kinderen. Ook werden er 276 nieuwe zaken aan het licht gebracht die verder onderzocht gaan worden.

Ook Nederland werkte gedurende zes actieweken mee aan de internationale operatie. Onder meer op luchthavens werd extra gecontroleerd en mankracht ingezet om potentiele slachtoffers te herkennen.

Verwaarloosde kinderen

In Hongarije arresteerde de politie een echtpaar dat zes van hun kinderen zou hebben gedwongen tot seks en bedelen. De minderjarige kinderen zouden fysiek, mentaal en seksueel zijn misbruikt. De ouders bonden hen vast en boden mensen in de buurt aan om tegen betaling seks met ze te hebben.

Agenten troffen de kinderen verwaarloosd, ondervoed en in slechte gezondheid aan. De kinderen werden onder psychologische begeleiding verhoord en krijgen pleegzorg.

Ongelofelijk moeilijk

"Mensenhandel is een afschuwelijk misdrijf dat aast op kwetsbare mensen en onze gedeelde waarden van menselijke waardigheid en vrijheid ondermijnt", zegt Lars Gerdes van Frontex, de Europese grensbewakingsdienst die ook deelnam aan de operatie.

Gerdes benadrukt in het persbericht dat de arrestaties alleen mogelijk waren door de internationale samenwerkingen. "Het opsporen van deze misdaden is ongelooflijk moeilijk omdat er vaak geen getuigenissen van slachtoffers zijn, waardoor een aanzienlijk aantal zaken niet wordt gemeld."

De internationale operatie is onderdeel van de European Multidisciplinary Platform Against Criminal Threats, beter bekend als EMPACT, die een geïntegreerde aanpak voor de interne veiligheid van de EU introduceert.

Inside NFC

2 months 3 weeks ago
[Ken Shirriff] likes to take chips apart and this time his target is an NFC chip used in Montreal transit system tickets. As you might expect, the tickets are tiny, …read more
Al Williams

EU-sancties tegen zes Russische hackers

2 months 3 weeks ago

Zes Russische hackers zijn toegevoegd aan de Europese sanctielijst voor internetaanvallen. Het zijn onder meer Michael Michaelovitch Tsarev en Maksim Galochkin, kopstukken van grote internationale cybercriminele organisaties. De sancties komen er op initiatief van Nederland. Het is voor het eerst dat er ook criminelen op de sanctielijst zijn gezet.

Tsarev en Galochkin zijn in de Verenigde Staten strafrechtelijk aangeklaagd en ook door de VS en UK op sanctielijsten gezet, meldden Britse media eerder. Volgens het Nederlandse Openbaar Ministerie zijn de twee verantwoordelijk voor ernstige cyberaanvallen die in de EU veel schade hebben veroorzaakt, zoals hacks bij banken en ransomware-aanvallen op de zorgsector en woningcorporaties.

Twee anderen werkten voor de Callisto-groep, die bestaat uit Russische informatieofficieren die gegevens proberen te stelen over defensie in onder meer EU-landen. De overgebleven twee werkten mee aan het ontwikkelen van kwaadaardige software, volgens de EU met hulp van de Russische geheime dienst.

Van de mensen en organisaties op de sanctielijst worden de Europese tegoeden bevroren. Ze mogen ook de Europese Unie en Oekraïne niet meer in. Daarnaast mogen Europese burgers en organisaties deze mensen of groepen geen geld sturen of zaken met hen doen. Wie dat wel doet is strafbaar.

Het OM hoopt dan ook met de sancties Nederlandse hostingsbedrijven te dwingen goed onderzoek te doen naar hun klanten. Criminelen maken regelmatig gebruik van servers die in Nederland staan, omdat hier veel bedrijven zitten die opslagruimte aanbieden.

'Ingewikkelde zaak'

Het toevoegen van mensen of groepen aan de Europese sanctielijst is een ingewikkelde zaak, omdat er ook bewijs moet zijn. Dit is bij cyberaanvallen niet altijd makkelijk. Mocht een van de mensen op de sanctielijst bij het EU-hof bezwaar maken tegen de sancties, dan moet de EU kunnen aantonen dat het werkelijk die persoon was die verantwoordelijk was voor de aanvallen en niet iemand anders.

De EU is de speciale sanctielijst voor cyberaanvallen in 2019 begonnen. Er staan nu 14 hackers op.

Maangruis Chang'e 6 naar aarde: China zit VS op hielen met ruimtesuccessen

2 months 3 weeks ago

Volgens plan ploft morgenochtend een kegelvormige capsule neer in de woestijn van Binnen-Mongolië, een autonome regio in China. De lading aan boord is kostbaar: gesteente van de achterkant van de maan.

De Chang'e 6-missie lijkt het zoveelste Chinese ruimtesucces te worden en brengt Peking dichter bij het uiteindelijke doel: de eerste Chinezen op de maan. Dat succes zet de maanambities van de VS onder druk. Kan China de nieuwe maanrace winnen?

Planeetwetenschapper Wim van Westrenen (VU Amsterdam) is blij met iedere maanmissie, dus ook met het Chinese succes. Juist deze missie is extra belangrijk voor de wetenschap, zegt hij. "Tot nu toe hebben we alleen maar stenen en stof van de voorkant van de maan. We weten dat de achterkant er totaal anders uitziet. Dus we willen heel graag monsters van de achterkant analyseren."

Het gesteente dat de sonde naar de aarde brengt, kan helpen een grote vraag te beantwoorden: hoe is de maan ontstaan? Volgens de gangbaarste theorie is de maan het product van een gigantische botsing tussen de aarde en een andere planeet. Uit de enorme puinwolk zou de maan zijn gevormd.

Van Westrenen: "Computermodellen van die grote botsing suggereren dat de stenen van de maan er wat anders uit zouden moeten zien qua samenstelling dan stenen van de aarde".

Maar stenen die met Amerikaanse maanmissies zijn teruggekomen, laten dat niet zien. "Dat is een probleem, en dat zou in een klap zijn opgelost als het gesteente dat door Chang'e 6 wordt teruggebracht wel heel anders is. Dat zou de theorie van die grote botsing bevestigen", legt de wetenschapper uit.

Een tweede reden waarom het gruis van Chang'e 6 zo interessant is, is dat de lander in een heel diepe krater is neergekomen. Mogelijk heeft de lander daar zelfs materiaal van onder de maankorst opgepikt. "Daaronder zit de mantel en we hebben tot nu toe nog geen materiaal van die binnenkant van de maan."

Naast wetenschap gaat het China om prestige en PR, zegt journalist Andrew Jones, die het Chinese ruimtevaartprogramma verslaat voor Spacenews.com. Rond 2030 wil Peking mensen op de maan zetten, en dan het liefst eerder dan de Amerikanen hebben gepland in hun eigen maanplannen. Jones: "Ze zullen het niet hardop zeggen, maar dat zou wel een PR-coup zijn".

NASA wil eind 2026 weer astronauten laten landen op de maan, maar de kans op vertraging bij die ambitie is groot. Onder meer de maanlander van SpaceX en de maanpakken zijn nog niet klaar. Ook India heeft ambitieuze plannen, maar staat nog aan het begin van zijn bemenste ruimtevaartprogramma.

China is op dit moment nog niet klaar voor een bemenste maanlanding. Er zijn een lander, maanpakken en een nieuwe maanraket in ontwikkeling; de Lange Mars 10. "Die bestaat uit drie rakettrappen van de al bestaande Lange Mars 5, maar die is nog niet getest. Als daar problemen ontstaan, raakt het Chinese maanprogramma ook vertraagd", zegt Jones.

Vanuit China worden er positieve berichten gedeeld over het maanprogramma. "En dat moet je dan maar geloven, want we krijgen niets te zien. Maar het feit dat ze zoveel zelfvertrouwen hebben, is wel veelzeggend. Ze doen gewoonlijk geen beweringen die nergens op gestoeld zijn."

Sterrenkundige en ruimtevaartexpert Marc Klein Wolt, die intensief betrokken was bij een eerdere Chinese maanmissie, zet zelfs voorzichtig zijn geld op China. "Om meerdere redenen. Het belangrijkste is dat dit voor China een kwestie van nationale trots is. Ze mogen niet falen. Gezichtsverlies wordt daar als veel erger ervaren dan hier. Daarom geven ze ook allemaal 100 procent en dat verklaart deels het succes van hun ruimtemissies tot nu toe."

De tweede reden is dat het Chinese maanprogramma nationaal wordt geleid en er een vast budget is. In de VS is het iedere vier jaar weer afwachten of er geld beschikbaar wordt gesteld door het Congres. "En het Chinese programma is flexibel. Bij elke missie kan iets misgaan, maar in China hebben ze altijd een plan B."

OM in hoger beroep tegen alle verdachten moord Peter R. de Vries

2 months 3 weeks ago

Het Openbaar Ministerie (OM) gaat in hoger beroep tegen de straffen voor alle negen verdachten in de zaak over de moord op Peter R. de Vries. De rechtbank Amsterdam legde eerder deze maand celstraffen tot 28 jaar op.

Het OM had voor drie verdachten - de schutter, chauffeur en 'moordmakelaar' - een levenslange gevangenisstraf geëist. Voor de zes overige verdachten had het OM gevangenisstraffen variërend van 3 tot 21 jaar geëist.

De Vries werd op 6 juli 2021 neergeschoten in het centrum van Amsterdam, na een bezoek aan de tv-studio van RTL Boulevard. Hij overleed negen dagen later aan zijn verwondingen.

De rechtbank benadrukte bij de uitspraak op 12 juni dat de straf levenslang ook echt levenslang is, en dat er daarom "uiterst behoedzaam" mee wordt omgegaan. Voor de drie verdachten vond de rechtbank levenslang geen passende straf, omdat het gaat om één moord en omdat de verdachten nog niet eerder zijn veroordeeld voor moord.

Balkanvetes EK hebben lange historie: 'In voetbal komen extremen naar voren'

2 months 3 weeks ago

"Eén door voetbal. Eén in het hart van Europa." De slogan die de Europese voetbalbond UEFA op het EK voetbal in Duitsland heeft geplakt suggereert een hang naar eenheid, maar van die eenheid is bij de deelnemende landen op de westelijke Balkan weinig te merken.

Een voorbeeld: na de wedstrijd Albanië-Kroatië van afgelopen woensdag probeerde de Albanese aanvaller Mirlind Daku zijn supporters "Fuck Servië" en "Fuck Macedonië" te laten brullen. Hij vergat daarbij dat drie van zijn teamgenoten uit Noord-Macedonië komen. En dat land doet niet eens mee aan het EK.

De Servische supporters lieten zich ook niet onbetuigd. Ze riepen dat de onafhankelijke staat Kosovo, dat zich losmaakte van Servië, nog altijd bij Servië hoort.

Ook de supporters van Kroatië gingen zich te buiten aan beledigende en kwetsende spreekkoren richting Servië. Waarom is bij supporters en voetballers uit juist deze landen de onderlinge verdeeldheid zo duidelijk te zien?

"Het heeft te maken met allerlei etnische spanningen in die verschillende landen", zegt Balkandeskundige Geert Luteijn, docent politicologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam. "Dat gaat terug tot de Balkanoorlogen."

Veldslag

In de landen van voormalig Joegoslavië spelen fanatieke voetbalsupporters al lang een belangrijke rol bij het oplopen van spanningen tussen etnische groepen. Berucht is de wedstrijd van 13 mei 1990 tussen het Kroatische Dinamo Zagreb en het Servische Rode Ster Belgrado.

Die mondde uit in een veldslag tussen supporters van beide clubs en de politie, waarbij bijna 140 mensen gewond raakten. De wedstrijd ging de geschiedenis in als een vooraankondiging van de Joegoslavische Burgeroorlog (1991-1999).

"In de jaren 90 werden in Servië onder voetbalhooligans veel strijders voor de oorlog gerekruteerd", zegt Luteijn. "Het bekendste voorbeeld is Arkan, een belangrijke guerrillaleider die met name in Bosnië slachtpartijen aanrichtte. Hij was een van de leiders van de hooligans van Rode Ster Belgrado."

Warme banden tussen hooligans en nationalistische politici zijn er nog altijd. Dat geldt bijvoorbeeld voor de Servische president Vucic. "Zijn zoon is aangetroffen met ultra's, dat zijn extremistische, sterk nationalistische voetbalsupporters", zegt Luteijn.

Volgens hem steunt Vucic deze groepen niet openlijk, maar pakt hij ze ook niet aan. Supportersgroepen die tegen Vucic zijn, worden wel aangepakt. "Dit is echt een heel belangrijk onderdeel van de Servische politiek."

In Kroatië is iets vergelijkbaars te zien, zegt Luteijn. Daar zijn er veel voetballers die het fascistische en antisemitische ustasa-regime uit de Tweede Wereldoorlog verheerlijken. Dat regime was verantwoordelijk voor de moord op honderdduizenden Serviërs.

Veel invloed

"Het is dus niet zo dat de Serviërs hierin erger zijn dan andere groeperingen. Maar het is wel zo dat het voetbal de plek is waar de extremen naar voren komen." Luteijn trekt de vergelijking met basketbal. Die sport is in de westelijke Balkanlanden ook heel populair en heeft volgens hem "een veel gematigder supportersschare".

Luteijn wil wel benadrukken dat er ook veel Serviërs zijn die met afschuw naar de sterk nationalistische voetbalsupporters kijken. "Dat neemt niet weg dat die ultra's heel veel invloed hebben op de maatschappij en dat het regime zich daar in zeer beperkte mate van distantieert." In Kroatië is dat niet heel veel anders.

Voor zover bekend is het op dit EK nog niet tot botsingen tussen supportersgroepen gekomen. Albanië en Kroatië staan derde en vierde in hun groep. Servië staat vierde.

16 jaar cel voor 'abortusmoord' in Diemen

2 months 3 weeks ago

Een man uit Diemen krijgt 16 jaar gevangenisstraf en tbs voor het doden van zijn ongeboren kind en zijn partner via een illegale abortus. Dat heeft de rechtbank vanmiddag bepaald.

In oktober 2019 werden het lichaam van de vrouw en de baby gevonden in het huurhuis van de man in Diemen. Dennis van E. (52) werd diezelfde dag gearresteerd. Hij heeft al die tijd in voorarrest gezeten.

De straf is gelijk aan de eis van het Openbaar Ministerie, schrijft regionale omroep NH. Volgens het OM dwong hij zijn vriendin tot illegale abortus omdat hij geen zoon, maar een dochter wilde.

Hij zou haar abortuspillen en een grote hoeveelheid alcohol, MDMA en ketamine hebben laten innemen. De vrouw was toen 32 tot 37 weken zwanger. "U was manipulatief, u zette haar onder druk", zei de rechtbank tegen Van E. over de relatie met zijn vriendin.

Het OM sprak van moord op het ongeboren kind. De mishandeling van zijn Braziliaanse partner zou samen met de illegale abortus tot de dood van de 32-jarige vrouw hebben geleid. Van E. heeft tijdens de inhoudelijke behandeling gezegd dat zijn vriendin de abortus zelf wilde.

Nabestaanden

Van E. had zijn vriendin, een sekswerker uit Brazilië, leren kennen in de kustplaats Fortaleza. Het OM benoemde in een eerdere zitting de nabestaanden in haar thuisland.

"Hun geliefde en zwangere dochter, zus of moeder is naar Nederland gevlogen, maar niet levend teruggekomen. Intens triest is het besef dat er nu in Brazilië twee jonge, straatarme kinderen zijn die al geen vader hadden, maar nu ook geen moeder meer hebben", zei justitie twee weken geleden, schreef AT5.

Britse prinses Anne met hersenschudding in ziekenhuis na ongeluk

2 months 3 weeks ago

De Britse prinses Anne, de zus van koning Charles, ligt in het ziekenhuis na "een incident" op haar landgoed in Gatcombe Park in Gloucester.

De 73-jarige prinses is met lichte verwondingen en een hersenschudding naar het Southmead Hospital in Bristol gebracht, aldus een verklaring van Buckingham Palace. Volgens de verklaring zal ze naar verwachting volledig herstellen en is ze "uit voorzorg ter observatie" opgenomen.

Volgens een bron dicht bij de royals was de prinses aan het wandelen bij haar paarden toen ze gewond raakte. Hoewel de precieze oorzaak van haar verwondingen niet bevestigd is, zegt het medische team van Anne dat het er inderdaad op lijkt dat ze gewond is door contact met het been of hoofd van een paard.

De agenda van de prinses is voor de rest van de week leeggeveegd.

'Beste wensen'

Anne is fervent paardrijdster en groot liefhebber van de dieren. In 1976 deed zij mee aan de Olympische Spelen in Montreal, Canada. Ze deed dat op een paard van haar moeder, koningin Elizabeth.

Prinses Anne is de jongere zus van koning Charles en de tweede van de vier kinderen van koningin Elizabeth II. Ze wordt gevolgd door de prinsen Andrew en Edward.

Charles en de rest van de koninklijke familie sturen "de beste wensen" naar Anne.