Aggregator

Kinderoogarts Lesja Lisitsia was met collega's patiënten uit het kinderziekenhuis aan het evacueren toen de inslag kwam. Eerst zag ze de flits van de explosie, daarna kwam het geluid en vlogen er brokstukken en glas door de lucht. "Het eerste waar ik aan dacht, was om mijn patiënten dicht tegen de muur aan te drukken", zegt de kinderarts. Om ze te beschermen voor scherven.

Vanuit beschadigde kamers van het Ochmatdit-ziekenhuis kijkt Lisitsia uit op de vleugel die is verwoest door een Russische raket. Tijd om stil te staan bij wat er is gebeurd, heeft ze eigenlijk niet gehad. "Zoveel verwoesting, maar er is geen plek voor emoties", zegt ze. "Want als je om je heen kijkt, dan zie je dat je niet mag opgeven. Dat Oekraïne niet mag opgeven."

Moskou heeft gedurende de oorlog al vaak aanvallen op medische faciliteiten uitgevoerd, maar deze aanslag op een ziekenhuis dat onder meer kinderen met kanker behandelde, wordt gezien als een nieuw dieptepunt van de oorlog. In Oekraïne heerst woede, niet alleen op Rusland, maar ook op het Westen, omdat Oekraïne beperkt wordt in de mogelijkheden om terug te slaan.

Belangrijkste kinderziekenhuis

Ochmatdit is het belangrijkste en grootste kinderziekenhuis in Oekraïne. Het had een ruim aanbod aan specialisten die complexe ziektes konden behandelen, waaronder verschillende vormen van kinderkanker en nierziektes. De afgelopen tien jaar werd het ziekenhuis steeds vaker de plek waar kinderen met oorlogswonden behandeld werden.

Terwijl de evacuatie bezig was, moesten andere artsen doorgaan met behandelingen die al in gang waren gezet. "Je kan een patiënt die verdoofd op de operatietafel ligt niet zomaar achterlaten en naar de schuilkelder vertrekken", vertelt Lisitsia. Twee artsen kwamen om het leven en nog eens acht anderen raakten zwaargewond. "Een van de artsen was bezig om patiënten in veiligheid te brengen, maar helaas is ze vermoord door die Russische klootzakken", zegt medisch directeur Serhii Tsjernysjoek.

Beide slachtoffers werkten in het departement waar nierpatiënten werden behandeld. Een arts had net haar stage afgerond, de ander was een meer ervaren dokter, zegt Lisitsia. "Eerlijk gezegd is het moeilijk om over deze verliezen te praten, dat doet pijn", zegt ze. Bij de grootschalige aanval van maandagochtend kwamen in heel Oekraïne meer dan dertig mensen om het leven.

Het werk in het ziekenhuis is grotendeels stilgelegd, omdat er geen elektriciteit is. Patiënten zijn overgebracht naar andere locaties. "Gelukkig zijn er geen patiënten omgekomen en kunnen ze op andere plekken geholpen worden," zegt Tsjernysjoek.

Bekijk hier de reacties van ziekenhuismedewerkers na de raketaanval:

Inmiddels is er ruimschoots bewijs dat het een Russische Ch-101 raket was die het ziekenhuis raakte. Dat concludeert de mensenrechtenorganisatie van de VN en wordt nog eens onderstreept door open source-onderzoek van onder meer Bellingcat.

Artsen waar de NOS de afgelopen dagen mee sprak twijfelen er geen moment aan dat Rusland het ziekenhuis expres als doelwit uitkoos. Er zijn geen militaire objecten in de buurt en het gebouw staat op een groot terrein met meer klinieken. Het aanvallen van medische faciliteiten is een bekende tactiek van Rusland, zowel in Syrië als Oekraïne.

Oproep aan Westen

Vanuit Oekraïne klinkt dan ook de oproep aan het Westen de beperkingen die nog gelden op de inzet van moderne westerse wapens als de Atacam en de Himars. Die kunnen dit soort Russische aanvallen voorkomen, maar mogen nu nog alleen beperkt langs de grens met Rusland worden ingezet. Dat betekent dat Oekraïne verder gelegen vliegvelden waar Russische bommenwerpers opstijgen niet goed onder vuur kunnen nemen, maar de VS is bang voor verdere escalatie en wil dat niet.

"Al helemaal na deze aanval heeft Oekraïne het recht om militaire faciliteiten door heel Rusland onder vuur te nemen", zegt Lisitsia. "Alle vliegvelden, olieraffinaderijen, elk tankstation dat op wat voor manier de oorlog in Oekraïne mogelijk maakt."

Medisch directeur Tsjernysjoek hoopt ook dat deze aanval uiteindelijk tot ander beleid in het Westen zal leiden. "Het is moeilijk voor Oekraïners om te begrijpen hoe Rusland kinderziekenhuizen moet raken, maar dat wij geen militaire doelwitten in Rusland mogen beschieten, omdat dit mogelijk een escalatie kan zijn."

Veel aanbieders van online diensten voldoen nog niet aan de Digital Services Act of de Platform-to-Businessverordening, zegt de Nederlandse toezichthouder ACM. De ACM kan echter nog niet optreden, omdat de Nederlandse wetgeving nog niet is aangepast.

(Telecompaper) Odido activated its recently acquired 5G frequencies on 10 July. The company said this will allow customers with a 5G device to benefit immediately...

De Nederlandse wetenschapper Rochelle Niemeijer (29) is de winnaar van de jaarlijkse Young Inventors Prize van het Europees Octrooi Bureau. Ze kreeg die voor haar uitvinding van een draagbaar, op kunstmatige intelligentie (AI) werkend minilaboratorium waarmee bacteriën die infecties veroorzaken, kunnen worden opgespoord.

De testkit is vooral geschikt om bij een patiënt met een urineweginfectie vast te stellen welke bacterie dat heeft veroorzaakt. Een arts kan daaruit afleiden welk antibioticum nodig is om de infectie te bestrijden.

Nu worden nog vaak antibiotica voorgeschreven zonder dat daar een goede diagnose aan vooraf is gegaan. Dat is een gevaar, omdat bacteriën mede door overmatig gebruik resistent worden tegen antibiotica. "Om de werkzaamheid van bestaande antibiotica te behouden, moeten we ze op de juiste manier gebruiken", zegt Niemeijer. "Onze test is ontwikkeld om dat mogelijk te maken."

Niemeijer is medeoprichter van de start-up Nostics in Amsterdam. Het bedrijf wil de testkit ook geschikt maken voor het diagnosticeren van soa's, schimmel- en bloedbaaninfecties.

Een Ierse vrouw wordt in Dubai aangeklaagd voor een zelfmoordpoging en het drinken van alcohol nadat ze naar verluidt slachtoffer was geworden van huiselijk geweld. De vrouw mag in afwachting van een strafzaak tegen haar het land niet verlaten, maar de Ierse regering probeert haar terug naar Ierland te krijgen.

Tori Towey (28) werkt als stewardess voor de vliegmaatschappij Emirates en woont in Dubai. De Ierse premier Simon Harris zei zich te willen inzetten voor Towey nadat hij van Sinn Féin-leider Mary Lou McDonald over haar had gehoord.

McDonald vertelde in een toespraak in het Ierse parlement dat ze gisteren met Towey heeft gesproken. Ze zei dat Towey's moeder naar Dubai is gereisd om bij haar te zijn en dat ze naar huis wil, zei McDonald. "Ze is het slachtoffer geweest van het grofste huiselijk geweld", zei de Sinn Féin-leider. "En haar paspoort is vernietigd. Er is haar een reisverbod opgelegd."

Aangeklaagd door echtgenoot

Towey verblijft momenteel in een gehuurd pand in Dubai met haar moeder Caroline, meldt Sky News. De familie wordt bijgestaan door de belangenorganisatie Detained in Dubai (DiD). "We roepen de autoriteiten van Dubai op om de aanklacht tegen Tori in te trekken, het reisverbod op te heffen en haar met haar moeder naar Ierland te laten vliegen", meldt de belangenorganisatie.

Op de site van DiD wordt vermeld dat Towey meermaals mishandeld werd door haar Zuid-Afrikaanse echtgenoot. Nadat hij haar opnieuw ernstig had toegetakeld en haar paspoort had verscheurd, deed Towey aangifte bij de politie. Toen ze haar paspoort wilde vervangen, kwam ze erachter dat ze een reisverbod opgelegd had gekregen.

Volgens DiD kwam dat omdat haar man haar heeft aangeklaagd. Het is volgens de organisatie gebruikelijk dat echtgenoten preventieve rechtszaken beginnen om zichzelf te beschermen tegen strafzaken van huiselijk geweld.

Na een tijd van relatieve rust ging het opnieuw mis, nadat Towey's echtgenoot haar had beschuldigd vreemd te gaan en had gedreigd haar te vermoorden. Towey sloot zichzelf daarna op in de badkamer en probeerde zelfmoord te plegen.

'Volgende week thuis'

In Dubai is een poging tot zelfmoord doen historisch gezien illegaal, zegt bestuursvoorzitter van DiD en mensenrechtenadvocaat Radha Stirling tegen de BBC. En omdat Towey en haar man die avond wijn hadden gedronken, wordt ze ook beschuldigd van alcoholgebruik. "Vreemd genoeg hebben de Emiraten veel gedaan om alcoholgebruik als legaal in het land te promoten. In werkelijkheid worden mensen nog steeds regelmatig beschuldigd van alcoholgebruik en -bezit", zegt Stirling.

Towey moet volgende week voor de rechter verschijnen. Zelfs als ze onschuldig wordt bevonden, kan het juridische proces "maanden en maanden" duren, zegt Stirling.

De familie is optimistisch dat internationale druk de zaak van de Ierse ten goede zal komen. "Als de Ierse regering haar zaak steunt en diplomatiek alles doet wat ze kan, is het zeer waarschijnlijk dat ze volgende week thuis in Ierland zal zijn", hoopt Stirling.

(Telecompaper) Telefonica and Digi Spain have confirmed the signing of a major new agreement that allows the subsidiary of Romania's Digi Communications Group to...

In het westen van de Verenigde Staten blijft een hittegolf temperatuurrecords breken. Zo'n 160 miljoen Amerikanen in onder meer Californië, Arizona, Nevada, Oregon, Washington en Idaho hebben al dagen te maken met temperaturen ver boven de 40 graden. Verschillende mensen zijn aan de hitte bezweken.

In Las Vegas, in de woestijnstaat Nevada, werd zondag met 48,9 graden de hoogste temperatuur uit de geschiedenis van de stad gemeten. Het oude record werd met meer dan 2 graden verbroken. Ook de afgelopen dagen kwam het kwik boven de 48 graden uit. De gokstad is op weg om misschien wel 15 dagen op rij temperaturen van boven de 43 graden te meten, wat ook een record zou zijn.

Hoewel ze in Las Vegas wel wat hitte gewend zijn, waarschuwen lokale meteorologen voor de extreme hitte. De weerdienst in Nevada spreekt van de extreemste hittegolf in de stad sinds ze in 1937 begonnen met het bijhouden van de temperaturen.

In Phoenix, Arizona, werd tot nu toe deze maand elke dag het dagrecord verbroken met temperaturen boven de 46 graden. Zelfs 's nachts komt de temperatuur daar niet onder de 32 graden.

Niet de auto uit

In Oregon, aan de westkust, zijn volgens de gezondheidsautoriteiten zeker zeven mensen om het leven gekomen door de hitte. In verschillende delen van de staat is de noodtoestand uitgeroepen vanwege de extreme temperaturen.

In Death Valley in Californië kwam een groep motorrijders in de problemen toen de temperatuur boven de 53 graden kwam. Een van hen overleed, een ander moest naar het ziekenhuis worden gebracht. Vanwege de hitte kon de reddingshelikopter niet opstijgen om te groep te gaan helpen. In het natuurpark, een van de heetste plekken op aarde, wordt gewaarschuwd om nu na 10 uur 's ochtends niet de auto uit te gaan.

Andere plekken in Californië hebben te maken met bosbranden. Onder meer aan de kust, in de buurt van Santa Barbara, hebben honderden mensen hun huis uit voorzorg moeten verlaten.

Hitte voorlopig niet weg

Meteorologen in Californië waarschuwen dat inwoners niet alleen te maken krijgen met de warmste dag die ze zelf ooit hebben meegemaakt, maar dat het warmer wordt dan hun ouders en grootouders ooit meegemaakt hebben.

Ook de komende dagen houdt de hittegolf aan. In heel het zuidwesten van de VS worden temperaturen verwacht van boven de 40 graden en volgens meteorologen zullen er weer records sneuvelen.

Odido activeert woensdag de 3,5GHz-frequentieband op zijn 5G-netwerk. Daarmee is het volgens de provider de eerste provider van Nederland die de frequentieband inzet. De provider zegt daarnaast de maximumsnelheden van 'een aantal' abonnementen vanaf augustus te verhogen.

In de Belgische plaats Ukkel is gistermiddag tijdens het noodweer een baby om het leven gekomen. Bij een wandeling door een park werd de kinderwagen waarin het kind lag, geraakt door een vallende tak.

Rond een uur of vier maakte de moeder met het kind een wandeling door Ukkel, een plaats vlakbij Brussel. Net als Nederland had België gisteren te maken met hevige onweersbuien. Vanwege het noodweer zouden alle parken in het Brusselse gewest vanaf vijf uur 's middags gesloten zijn.

Al voor die tijd kwam in het park dus een boomtak naar beneden en trof de kinderwagen waarin de baby van twee maanden oud lag. Het kind werd nog naar het ziekenhuis gebracht, maar hulp mocht niet meer baten.

De burgemeester van Ukkel spreekt van een tragisch ongeval. Voor het gezin, dat in de buurt van het park woont, is slachtofferhulp ingeschakeld.

Meer dan 100 km per uur

De hevige onweersbuien van gisteren, waarbij hagel, veel regen en zware windstoten voorkwamen, hebben in België flinke schade aangericht. In Ukkel werd een windstoot van 102 km per uur gemeten, meldde David Dehenauw van het Belgische weerinstituut KMI rond kwart voor 5 op X.

Naast veel omgevallen bomen gingen ook zes hoogspanningsmasten om en er waren veel problemen op het spoor. In de plaats Heffen werd een kerktoren van een kerk geblazen en in Mechelen was zo veel schade dat het gemeentelijk rampenplan in werking werd gesteld.

Minder schade in Nederland

In Nederland is de brandweer ook meerdere keren uitgerukt vanwege omgewaaide bomen en wateroverlast. Het lijkt erop dat de schade in ons land minder groot is dan in België. Voor zover bekend raakte hier niemand gewond.

De Viaplay-streamingdienst werkt vanaf 9 augustus niet langer met Amazon Fire TV-apparaten. Dat meldt het bedrijf in een mail aan klanten en via een melding bij het streamen naar een Fire TV-stick.

Een investeringsbedrijf wil de Duitse FritzBox-maker AVM overnemen. Dat blijkt uit een melding van de Oostenrijkse concurrentietoezichthouder. Al in september vorig jaar gingen geruchten over een mogelijke verkoop van AVM.

Xbox Game Pass-abonnementen gaan voor nieuwe klanten per direct in prijs omhoog. De prijsstijging is 2 tot 3 euro voor maandelijkse abo's en 10 euro voor het Core-jaarabonnement. Het Game Pass voor Console-abonnement vervalt bovendien voor nieuwe klanten.

De Nederlandse inlichtingendiensten en politie hebben een Nederlandse server offline gehaald die werd gebruikt om Russische trolls te maken voor op X. Die trolls werden gebruikt om het Amerikaanse publieke debat te beïnvloeden.

Goedemorgen! Vanavond speelt het Nederlands elftal in de halve finale van het EK Voetbal tegen Engeland. En in Washington wordt de tweede dag van de NAVO-top gehouden.

Eerst het weer: Het is vandaag wisselend bewolkt en er komen enkele buien voor. Vooral in het oosten is er een kleine kans op onweer. Het wordt maximaal 20 tot 25 graden.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. En hier zie je waar wordt gewerkt aan het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Dit is er vannacht gebeurd:

De Amerikaanse president Biden heeft in zijn openingsspeech bij de NAVO-top in Washington onderstreept dat Oekraïne in de komende maanden leveringen van meer luchtverdedigingssystemen kan verwachten.

Ook zei Biden dat zijn land Oekraïne zal bevoorraden met munitie voor die systemen en dat de Oekraïners kunnen blijven rekenen op steun van de VS.

Er werd scherp gelet op Biden, na zijn warrige optreden in het debat met Trump, maar bij de start van de NAVO-top oogde hij fel en strijdlustig. Hij las zijn toespraken wel volledig van de autocue.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Vier jaar later dan eigenlijk de bedoeling was, is gisteren om 16.00 uur lokale tijd in Frans-Guyana de eerste Europese Ariana 6-raket succesvol gelanceerd. De raket heeft tien kleine satellieten aan boord. Het wordt gezien als een belangrijke stap voor het Europese ruimtevaartprogramma. Nederland heeft meegebouwd aan de raket.

Fijne woensdag!

(Telecompaper) As a three-day strike by the the National Samsung Electronics Union (NSEU) comes to an end today, the union declared "indefinite general strike" to increase pressure on the company...

Voor nabestaanden van islamitische bekeerlingen is het niet altijd duidelijk hoe er met een overledene moet worden omgegaan. Binnen de islam is crematie van een overledene niet toegestaan. Niet-moslims weten dat vaak niet. Onder meer islamitisch uitvaartfonds Arrahma en stichting Najiba zeggen regelmatig benaderd te worden door nabestaanden met vragen.

Zij zien dat bekeerlingen hun wens om na hun dood begraven te worden nergens hebben vastgelegd en dat kan tot problemen leiden. De Stichting Najiba probeert in Nederland de kwaliteit van leven van islamitische groepen te bevorderen en begint binnenkort met 'wilsbeschikkingsdagen' om met name bekeerlingen en hun familie te helpen.

Abdelhamid Kadi Ouahabi, directeur van Arrahma, ziet vaak dat gebrek aan kennis van de islamitische uitvaartvoorschriften en het niet opstellen van een wilsbeschikking leidt tot situaties waarin de wens van de overledene niet wordt nageleefd. Hij benadrukt het belang van het opstellen van een wassiya (wilsbeschikking).

"Voor bekeerlingen kunnen we het belang hiervan niet genoeg benadrukken. We adviseren om het te laten legaliseren bij een notaris", zegt Kadi Ouahabi. Arrahma wordt regelmatig benaderd door nabestaanden van overleden bekeerlingen.

"Zij zijn inhoudelijk niet altijd goed op de hoogte van de rituelen die bij een islamitische uitvaart komen kijken, waardoor er veel misverstanden ontstaan. Dan wordt een bekeerling gecremeerd of krijgt diegene een uitvaart die niet volgens islamitische regels verloopt."

Een testament is trouwens niet alleen voor bekeerlingen aan te raden. Het opstellen van een testament is voorgeschreven in de islam, zegt Kadi Ouahabi.

Imam Bunyamin Yildiz heeft de laatste jaren bekeerlingen begeleid in hun bekeringsproces. "Als imam heb ik mensen altijd een certificaat gegeven na hun bekering. Religieus gezien heeft het geen waarde, maar in het geval van overlijden kan het belangrijk zijn. Ik heb situaties meegemaakt waarbij nabestaanden moeilijk deden over een islamitische begrafenis, maar het certificaat hielp om dit op te lossen."

Een recent voorbeeld is een 22-jarige bekeerling die onlangs overleed na een auto-ongeluk. Haar familie wilde haar laten cremeren, maar moskee Alhouda in Venlo zocht via diverse kanalen naar juridische hulp.

Volgens de moskee had de vrouw zich in 2023 laten bekeren bij hen. De crematie werd op het laatste moment uitgesteld en er volgde zelfs een kort geding, dat met behulp van de moskee en advocaat Sarah Gerrits is aangespannen. De ouders en een afvaardiging van de moskee hebben uiteindelijk onderling overlegd en zijn tot een compromis gekomen, waarbij de vrouw toch werd begraven.

Collectieve plicht

Volgens aanwezigen in de rechtszaal was de pijn van de familie van de vrouw voelbaar in de rechtszaal. Stichting Najiba begrijpt die pijn vanuit ouderlijk perspectief. "Tegelijkertijd voelen islamitische organisaties zich verantwoordelijk tegenover de gemeenschap om te voorkomen dat moslims tegen hun wil gecremeerd worden."

"Ik kan mij voorstellen dat mensen zich afvragen waarom moslims zich bemoeien met de uitvaart van een ander", zegt Kadi Ouahabi. "Maar de islam onderscheidt twee soorten plichten binnen het geloof. De individuele plicht: daarbij horen dingen zoals het dagelijks gebed en de hadj, de pelgrimstocht naar Mekka. Maar we kennen ook een collectieve plicht, die ervoor zorgt dat moslims voor elkaar en elkaars rechten opkomen. Dit is daar een voorbeeld van."

Geloofsgetuigenis

"Wij krijgen wekelijks vragen over bekeerde broeders en zusters wiens familie de wens heeft om hen te cremeren", zegt Mourad Baddaou van Najiba. "Gelukkig worden we vaak op de hoogte gesteld door mensen die ons kennen. Afgelopen week zijn we ook veel geappt en gebeld door mensen over de 22-jarige bekeerling."

In deze situatie was er een video waarop te zien was dat de vrouw haar geloofsgetuigenis, de shahada, uitsprak in de moskee. Ook hebben mensen uit haar omgeving zich uitgesproken. "Helaas horen we ook veel verhalen over islamitische bekeerlingen bij wie het te laat was."

Vanwege de vele vragen rondom de wilsbeschikking begint Najiba in september met wilsbeschikkingsdagen, waar ze mensen willen informeren en helpen om een testament op te stellen.

Baddaou hoopt dat andere organisaties, gemeenten en moskeeën er ook aandacht aan besteden. "Moskeeën horen iemand na het uitspreken van de shahada uit te leggen dat een wilsbeschikking belangrijk is. Mensen denken liever niet aan de dood, maar het is belangrijk."

Nederlandse drugscriminelen zouden betrokken zijn geweest bij meerdere explosies in de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen en bij een recente gijzeling in Keulen. Dat schrijven Duitse media.

Eind juni en begin deze maand vonden er explosies plaats bij panden in onder meer Keulen, Engelskirchen en Duisburg. Vervolgens werd vrijdag een speciaal team van de Duitse politie ingezet om twee gijzelaars te bevrijden uit een huis in Keulen.

Het tweetal zou in de ochtend zijn ontvoerd uit een huis in Bochum. De Duitse politie heeft zeven personen aangehouden sinds de gijzeling.

Gisteren deelde de politie meer informatie over het politieonderzoek: er wordt een verband vermoed tussen de explosies en de gijzeling. Ook werd er een link gelegd met Nederlandse drugscriminelen.

'Nieuwe dimensie van geweld'

Volgens omroep WDR zou een lading van 300 kilo cannabis reden zijn voor het geweld. Duitse drugscriminelen zouden die lading hebben gestolen van de Nederlandse criminelen. De omroep legt ook een link tussen het drugsgeweld en een fatale explosie op 25 juni in Sollingen, waarbij een 17-jarige Nederlandse jongen om het leven kwam.

Michael Esser, hoofd criminaliteit bij de politie van Keulen, zei tegen persbureau DPA dat er in zijn regio sprake is van "een nieuwe dimensie van geweld op het gebied van de georganiseerde misdaad".

Het bevrijden van de gijzelaars uit een woning in het midden van een woonwijk was volgens hem bijvoorbeeld een van de ingewikkeldste operaties voor de politie van Noordrijn-Westfalen in jaren. "De extreemste dreigingsscenario's deden zich voor", zei hij.

Hij maakt zich voornamelijk zorgen over het gevaar voor onschuldige omstanders bij de recente reeks aan geweldsincidenten. "Om het gevaar voor de bevolking tot een minimum te beperken, doen wij er alles aan om de daders te pakken te krijgen", benadrukte hij.

De temperatuur zal waarschijnlijk harder gaan stijgen dan met 1,5 graden en daarom moet de overheid nu al investeren in manieren om kooldioxide weer uit de lucht te halen. Dat zegt de Wetenschappelijke Klimaatraad (WKR) in een advies.

Het zo snel mogelijk terugdringen van de uitstoot moet volgens het advies op de eerste plaats blijven staan, maar gelijktijdig inzetten op 'CO2-verwijdering' is nodig om Nederland in 2050 volledig klimaatneutraal te krijgen, vindt de raad. Daarna is dat onontbeerlijk om in de tweede helft van deze eeuw gevaarlijke escalatie van klimaatverandering terug te dringen.

"Het halen van de klimaatdoelen is nodig om Nederland gezond, bewoonbaar en leefbaar te houden", zegt plaatsvervangend voorzitter van de WKR Heleen de Coninck. "Dat kan alleen bij een snelle verlaging van de uitstoot en als op termijn grote hoeveelheden CO2 worden verwijderd."

Ze voegt eraan toe dat er geen wonderen verwacht moeten worden van de technieken en dat de capaciteit beperkt is. "We kunnen niet eindeloos CO2 vastleggen. Het kost energie en land, wat we in Nederland nodig hebben voor andere zaken en het is bovendien relatief duur."

Bomen geen oplossing

CO2-verwijdering is op een aantal manieren mogelijk. Ten eerste door aanplant van bomen of het vergroten van de hoeveelheid koolstof in landbouwbodems. De WKR vindt die methoden ongeschikt om CO2 uit fossiele brandstoffen te compenseren.

Die koolstof heeft miljoenen jaren in diepe aardlagen gelegen voor de mens het heeft opgegraven of aangeboord en verbrand. Bij bossen en bodems bestaat al op een tijdschaal van tientallen jaren het risico dat bijvoorbeeld door houtkap, bosbranden of toenemende droogte de CO2 opnieuw in de atmosfeer belandt en de klimaatwinst teniet gedaan is.

Nederland zou daarom volgens de WKR moeten investeren in technieken voor "permanente CO2-verwijdering". Dat kan door CO2 proberen te binden aan gesteenten als olivijn (met als nadeel dat de winning en vergruizing veel energie kost) of door plantaardig CO2 op te slaan in ondergrondse gasvelden. Daarbij wordt meestal gedacht aan het verstoken van biomassa in elektriciteitscentrales met CO2-opslag.

In april stelde het Planbureau voor de Leefomgeving voor Nederland een andere opmerkelijke optie voor: grootschalige productie van biobrandstoffen, bijvoorbeeld voor de slecht te verduurzamen luchtvaart, en het ondergronds opvangen van de CO2 die vrijkomt bij het raffinageproces. Op die manier is in theorie ook een negatieve uitstoot mogelijk.

Eerst omlaag, dan compenseren

Ook het PBL signaleerde al dat de verschillende sectoren in Nederland niet in hetzelfde tempo verduurzamen. De elektriciteitsvoorziening zal rond 2040 al CO2-neutraal zijn en ook verwarming, wegtransport en zelfs de zware industrie zullen tegen die tijd het meeste werk achter de rug hebben.

Dat geldt niet voor de landbouw en luchtvaart, die in Nederland naar verwachting ook in 2050 niet klimaatneutraal kunnen zijn. De resterende uitstoot van die sectoren zal dus moeten worden gecompenseerd door CO2-verwijdering elders, concluderen zowel het PBL als de WKR.

Het gaat daarbij al gauw om grotere hoeveelheden CO2 dan we technisch kunnen opslaan, waarschuwt De Coninck. "We moeten niet lichtvaardig omspringen met compensatie. In alle sectoren moet de uitstoot eerst maximaal omlaag."

Het rapport bevat tien concrete aanbevelingen. Om te voorkomen dat CO2-verwijdering onbedoeld gaat concurreren met uitstootverlagingen, moet er onder andere een limiet komen op de restuitstoot van de luchtvaart en landbouw. Daarom zou CO2-verwijdering ook zo lang mogelijk buiten het Europese emissiehandelssysteem gehouden moeten worden, vindt de WKR.

De WKR denkt dat de overheid nu nog tijdig kan ingrijpen en het voor bedrijven interessant kan maken om te investeren. Nederland heeft daar belang bij, stelt de raad, en kan als rijk industrieland een impuls geven aan de innovatie.

De overheid zou daarom een programma moeten starten om verschillende vormen van permanente CO2-verwijdering al voor 2035 "flink op gang te brengen" en daarbij samenwerking moeten zoeken met andere EU-landen.

De Amerikaanse president Biden heeft in zijn openingsspeech bij de NAVO-top in Washington onderstreept dat Oekraïne in de komende maanden leveringen van meer luchtverdedigingssystemen kan verwachten.

Ook zei Biden dat zijn land Oekraïne zal bevoorraden met munitie voor die systemen en dat de Oekraïners kunnen blijven rekenen op steun van de VS. "Poetin wil niets minder dan de totale onderwerping van Oekraïne en het land van de kaart vegen", zei hij. "Maar Oekraïne kan en zal Poetin tegenhouden."

In zijn toespraak herhaalde Biden onder meer de toezeggingen aan Oekraïne van minstens vier Patriot-luchtverdedigingssystemen voor Oekraïne via een samenwerking van de VS, Duitsland, Roemenië en Nederland. Bij de rol van Nederland gaat het om een project waarbij met andere landen Patriot-onderdelen worden verzameld, om vervolgens één systeem in elkaar te zetten en dat te doneren aan Oekraïne.

Met name de Patriot-systemen staan hoog op de wensenlijst van de Oekraïense president Zelensky. Ze kunnen straaljagers en zeer snelle raketten onderscheppen. Na de woorden van Biden dankte Zelensky via X de NAVO-landen voor hun "krachtige verklaring".

Biden deed de uitspraak op de NAVO-top:

Met zijn speech trapte Biden de grote NAVO-top in Washington af, die is georganiseerd in het kader van het 75-jarig bestaan van het militaire bondgenootschap.

Er werd scherp gelet op Biden, met name in de VS. Binnen zijn eigen Democratische partij wordt volop getwijfeld aan zijn kandidatuur voor het presidentschap na het recente warrige optreden van de 81-jarige president in zijn eerste debat met zijn Republikeinse tegenstander Trump.

Maar bij zijn toespraak, die hij volledig las van de autocue, oogde Biden fel en strijdlustig. Hij benadrukte voor de afgevaardigden van de NAVO-landen, met onder anderen premier Schoof en de ministers Brekelmans (Defensie) en Veldkamp (Buitenlandse Zaken) in de zaal, meerdere malen dat de NAVO sterker is dan ooit.

Hij haalde daarnaast historische momenten aan waarbij de NAVO-landen één blok vormden, van de Tweede Wereldoorlog en de oorlog in Oekraïne tot de aanslagen op 11 september 2001. Na de aanslagen werd voor de eerste en vooralsnog enige keer artikel 5 van het NAVO-handvest ingeroepen: een aanval op één lidstaat wordt beschouwd als een aanval op alle lidstaten.

Citaat Reagan

De president stipte ook aan dat steeds meer landen aan de NAVO-norm voldoen, waarbij minimaal 2 procent van het bruto binnenlands product (bbp) moet worden uitgegeven aan defensie. "Dat bewijst dat onze toewijding breed en vergaand is", zei Biden.

Verder haalde hij nog een citaat van oud-president Ronald Reagan uit 1988 aan om te onderstrepen dat onder zijn leiding de VS in ieder geval een toegewijd NAVO-lid zal blijven. Biden: "Reagan zei: 'Als onze mede-democratieën niet veilig zijn, kunnen wij ook niet veilig zijn. Als jij wordt bedreigd, worden wij bedreigd. Als jij geen vrede hebt, kunnen wij ook geen vrede hebben.' Reagan wist dat toen en wij weten dat nu ook."

Hij sloot zijn speech af door vertrekkend secretaris-generaal Jens Stoltenberg op het podium te roepen en hem te onderscheiden met de Presidential Medal of Freedom: de hoogste onderscheiding die een burger in de VS kan krijgen.

Muziekproducent, basgitarist en bandleider Marcel Schimscheimer is overleden. Dat heeft zijn broer Edwin bevestigd na berichtgeving in De Telegraaf. Schimscheimer (60) was al geruime tijd ziek.

De muzikant was bekend als bandleider van de meidengroep Dolly Dots en De Toppers. Ook werkte hij als producent samen met onder meer Ruth Jacott en René Froger. Voor Glennis Grace produceerde hij het nummer My Impossible Dream, waarmee zij in 2005 meedeed aan het Eurovisie Songfestival.

Een van de beste basgitaristen

Schimscheimer kwam uit een muzikaal gezin in Noord-Brabant. Omdat zijn broer Edwin al piano speelde, koos hij voor de basgitaar. Toen hij elf was richtte hij zijn eerste band Gimmick op, waarin ook zijn twee broers Edwin en Bob speelden.

Met Gimmick speelde hij in het tv-programma Stuif es in. Later veranderde de naam van de band in Martin Diary en wonnen ze een talentenjacht. Toen hij 17 was ging hij studeren aan het conservatorium in Hilversum.

Schimscheimer stond te boek als een van de beste basgitaristen van Nederland. In die hoedanigheid maakte hij deel uit van het Metropole Orkest en de band van mondharmonicaspeler Toots Thielemans. Ook zat hij in de band van het programma The Passion. Als onderdeel van de bigband van het Europees Jeugd Orkest trad hij op in heel Europa.

Nadat de Dolly Dots eind jaren 80 waren gestopt, ging hij op tournee met de band van de Amerikaanse zanger Willy DeVille, bekend van het nummer Spanish Stroll.

Eigen album

Daarna ging Schimscheimer in de band van René Froger spelen en produceerde platen voor hem. Ook ontbrak hij niet bij de concerten van Froger in Ahoy en vanaf 2005 bij De Toppers, de groep bestaande uit René Froger, Gerard Joling, Jeroen van der Boom en Jan Smit.

In de laatste fase van zijn leven werkte hij aan een eigen album. "Hij had zijn hele leven muziek gemaakt in dienst van anderen", zegt Edwin Schimscheimer. "Nu wilde hij zijn eigen composities de ruimte geven." Het is de bedoeling dat dit album postuum wordt uitgebracht.