Boeren mogen mest twee weken langer over hun land uitrijden dan aanvankelijk de bedoeling was. Dat heeft minister Wiersma (Landbouw) bekendgemaakt.
In plaats van tot en met 31 augustus mag dierlijke mest nu tot en met 15 september worden uitgereden. Volgens de BBB-minister moet dat "op een voor het milieu verantwoorde manier" gebeuren.
RegenDe periode waarin mest mag worden uitgereden, wordt jaarlijks vastgelegd in een nitraatrichtlijn, om te voorkomen dat de bodem verontreinigd wordt. De deadline was dit jaar 31 augustus.
Maar belangenorganisatie LTO had de minister om uitstel gevraagd vanwege de grote hoeveelheid regen die het afgelopen jaar is gevallen. Er mag volgens de wet geen mest worden uitgereden als er te veel water op het land ligt, dus de boeren hadden door de natte omstandigheden naar eigen zeggen weinig gelegenheid om dat te doen.
'Niet zo hoog'Een adviescommissie die bestaat uit wetenschappers op het vlak van waterkwaliteit, plantengroei, het KNMI en vertegenwoordigers van sectorpartijen bekeek of verlenging mogelijk was.
"De commissie komt tot de conclusie dat een verschuiving van de uiterste uitrijddatum van uiterlijk 31 augustus naar uiterlijk 15 september voor drijfmest op grasland mogelijk een gering verhogend effect zou kunnen hebben op de uitspoeling", schrijft Wiersma aan de Tweede Kamer. "Door de natte omstandigheden zal de hoeveelheid minerale stikstof in de bodem echter waarschijnlijk niet zo hoog zijn en zal bemesting waarschijnlijk nog kunnen resulteren in een stikstofopname van de gewassen na 31 augustus."
MestcrisisIn Nederland dreigt een mestcrisis omdat volgend jaar de uitzondering die Nederland heeft bij de Europese regels voor het uitrijden van mest vervalt.
In het regeerakkoord stelt het kabinet dat het bij Brussel "alles op alles" gaat zetten "om de Europese richtlijnen zo aan te passen dat ze werkbaar zijn en het verdienmodel ondersteunen". Wiersma stelde vorige maand echter dat er geen garantie is dat de Europese Commissie hulp gaat bieden.
Het KNMI heeft code oranje voor de provincies Limburg en Overijssel weer ingetrokken. De een na zwaarste waarschuwing voor gevaarlijk weer zou tot 22.00 uur gelden, maar om 20.45 uur werd afgeschaald naar code geel. Die waarschuwing geldt tot middernacht ook nog in Drenthe, Noord-Brabant, Overijssel en Groningen wegens zware onweersbuien.
De gevolgen van het verwachte noodweer zijn meegevallen. Aan het begin van de avond vielen vooral in Zuid-Limburg een paar stevige onweersbuien. In Landgraaf en Kerkrade viel daarbij ook hagel. Volgens L1 Nieuws kwamen grote hagelstenen uit de lucht. In Heerlen en omgeving werden hagelstenen gemeld met een diameter van 2 centimeter.
De onweersbuien bereikten rond 19.00 uur ook Noord- en Midden-Limburg. In Roermond en Venlo bleef de hoeveelheid regen beperkt. In Blitterswijck viel 30 millimeter regen in een half uur tijd. Een gloednieuw (apart) riool speciaal voor regenwater in het dorp kon die enorme vracht aan water niet aan, waardoor een straat blank kwam te staan.
Hier en daar liepen straten onder door de regen:
Het KNMI heeft nu voor de oostelijke helft van het land nog code geel uitstaan. "Door de buien kan er gevaar ontstaan voor het verkeer en tijdens buitenactiviteiten zoals (water)sport en evenementen", aldus het KNMI.
Het slechte weer volgt op een dag met een extreem hoge luchtvochtigheid, weet L1 Nieuws. Volgens deskundigen heeft die hoge luchtvochtigheid te maken met de vele regen van de afgelopen maanden. Daardoor zit er veel vocht in de grond. Op dit moment komt daar de hoge verdamping bij temperaturen boven de 30 graden bij.
DauwpuntDe luchtvochtigheid wordt bepaald aan de hand van het dauwpunt. Het dauwpunt is de temperatuur waarbij de lucht met waterdamp verzadigd is. Op dat moment kan de waterdamp gaan condenseren, bijvoorbeeld in de vorm van dauw. Bij een hogere luchtvochtigheid is de lucht al bijna verzadigd en hoeft deze nog maar weinig af te koelen om te condenseren.
Het dauwpunt lag gisteren bij Beek in Zuid-Limburg op zo'n 21 à 22 graden. Dat is uitzonderlijk hoog. Daarbij werd op Beek een maximumtemperatuur van 33,5 graden gemeten. De combinatie van tropische hitte en een dauwpunt van 20 graden of hoger werd voor het laatst gemeten in de zomer van 2016.
Wetenschappers hebben diep onder de oppervlakte van de planeet Mars water gevonden. Dat werd eerder ook beweerd, maar volgens wetenschappers is er nu voor het eerst duidelijk bewijs voor de aanwezigheid van vloeibaar water op de planeet.
Het water zit op een diepte van zo'n 10 tot 20 kilometer. Het werd ontdekt door gegevens van NASA's Marslander InSight te bestuderen. Het inmiddels ter ziele gegane Marswagentje deed in 2018 onderzoek naar seismische bevingen op de planeet.
Uit een analyse van de ruim 1300 gemeten bevingen en hoe die zich voortbewogen kwamen de wetenschappers op het spoor van seismische signalen van vloeibaar water in de bodem.
Hoe het water daar is gekomen blijft voorlopig een raadsel, legt planeetwetenschapper van de Universiteit Utrecht Lonneke Roelofs uit. "Maar we weten wel dat er ooit op Mars veel water is geweest - tussen de 3 en 4 miljard jaar geleden - en we weten van de aarde dat dat water ook de ondergrond in kan trekken. Dat zou ook op Mars gebeurd kunnen zijn."
Leven en buitenaards levenRoelofs' hart maakte een sprongetje toen ze het nieuws hoorde. "Water vinden blijft toch wel "the holy grail" van de planeetwetenschappen, want water wordt altijd gelinkt aan leven en buitenaards leven. En dat zou dus kunnen betekenen dat leven op Mars niet alleen iets is van het verleden, maar ook nu nog aanwezig is."
De Marslander kon alleen de hoeveelheid water direct onder hem meten, maar wetenschappers denken dat ook op andere plekken op Mars zulke waterreservoirs zijn. Er zou dan op Mars genoeg water zijn om een wereldwijde oceaan mee te vullen van 1 tot 2 kilometer diep.
Kleine organismenDat betekent volgens Roelofs niet dat er grote dieren leven. "Je moet wel denken aan klein leven, want het water zit niet in een grote bel, maar in breuken in gesteenten. Dus we gaan daar geen vissen vinden, maar eerder kleine organismen zoals bacteriën."
Maar het is nog maar de vraag of wetenschappers daar ooit achter zullen komen, want er is weinig lucht op Mars. "Als je dat water zou opboren zou het vrijwel meteen opdrogen. De lucht is daar zo ijl dat het bovengronds meteen zou verdampen."
De Zwolse politie heeft een minderjarige jongen opgepakt die wordt verdacht van betrokkenheid bij de zware mishandeling van een 53-jarige man in een fietstunnel bij het station van Zwolle. De man overleed begin vorige maand. De politie heeft de jongen gisteren aangehouden, meldt RTV Oost. De leeftijd van de verdachte is niet bekendgemaakt.
Over de mishandeling is weinig bekend. De politie meldde eerder alleen dat de 53-jarige man op vrijdag 29 juni rond 22.30 uur is mishandeld in of bij de fietstunnel die van de binnenstad naar Hogeschool Windesheim leidt. "Eenmaal ter plaatse troffen agenten een zwaargewonde man aan", aldus de politie. "Hij werd met de ambulance naar het ziekenhuis gebracht en is op 4 juli overleden."
RapperOp 23 juli deed de politie een oproep aan getuigen om zich te melden. Die was specifiek gericht op jongeren die op het tijdstip van de mishandeling op het punt stonden om met de bus naar het optreden van een rapper te gaan in een discotheek in Lemele, niet ver van Ommen.
"De oproep aan getuigen om zich te melden heeft goed gewerkt", meldt de Zwolse politie vandaag. "Mede dankzij informatie uit de tips kwam de politie de verdachte op het spoor."
Het is een schrikeffect: wie vanaf zondag het Natuurhistorisch Museum in Maastricht binnenstapt, kijkt al bij de ingang in de opengesperde bek van een gigantische maashagedis. Het gaat om een reconstructie van het beest, dat meer dan 66 miljoen jaar geleden rondzwom in de ondiepe binnenzee die Zuid-Limburg toen was.
Gereconstrueerde skeletten van uitgestorven dieren vind je tegenwoordig op meer plekken in Nederland, met de T-Rex in het Leidse Naturalis als bekendste voorbeeld. Toch is het skelet dat nu is opgebouwd in Maastricht uniek, schrijft L1 Nieuws. Het is het eerste en voorlopig enige schaalmodel van een maashagedis ter wereld. Op ware grootte.
Tussen de 70 en 66 miljoen jaar geleden bevond zich een subtropische Krijtzee in Zuid-Limburg. Uit onderzoek blijkt dat daar dus onder meer maashagedissen ofwel mosasauriërs rondzwommen. Gigantische beesten, is te zien aan het skelet dat nu tentoongesteld wordt: het is zo'n 11 meter lang en telt ongeveer 400 botten.
Paleontoloog John Jagt legt uit hoe de mosasaurus eruit zag:
Een deel van Bèr, zoals het Natuurhistorisch Museum het beest liefkozend noemt, is door paleontologen uit de Limburgse bodem opgediept. Een deel ook niet, geeft paleontoloog John Jagt eerlijk toe.
"Bèr is nooit compleet gevonden. Dit komt omdat in die tijd de zee te ondiep was", legt hij uit. "Ging een mosasaurus dood, dan kwamen er haaien op af die hem uit elkaar trokken. Dus je zult er nooit een compleet vinden. Ongeveer 40 procent van het beest hebben we. Alles wat we niet hebben is gemodelleerd naar neefjes uit Angola en Noord-Amerika."
De eerste botten van Bèr werden in 1998 opgegraven. Gaandeweg kwamen toen meer resten tevoorschijn. Toen al was al sprake van een tentoonstelling van de mosasaurus, maar dat heeft dus wel even geduurd.
"Maar die dertig jaar valt in het niet bij de ouderdom van dit beest. Hij is meer dan 66 miljoen jaar oud", relativeert Jagt. "Het is een lange weg geweest. Je moet opgraven, prepareren, beschrijven en hij moet een formele naam krijgen. Want we noemen hem Bèr, maar officieel heet hij 'prognathodon saturator'. Het heeft lang geduurd. Maar uiteindelijk is het gelukt."
3D-scansVoordeel van die lange voorbereidingstijd is wel dat gebruik is gemaakt van de nieuwste technieken. De replica van Bèr is gemaakt in samenwerking met Naturalis. Op basis van 3D-scans van Bèr zelf en een exemplaar van een nauw verwante soort uit Angola maakten Naturalis-medewerkers een computermodel van hoe de complete prognathodon eruit moet hebben gezien.
De 3D-printers van het Leidse museum produceerden vervolgens millimeter voor millimeter een compleet skelet. Een dierenpreparateur verzorgde het verfwerk, waardoor de replica volgens de kenners natuurlijk oogt.
De Afrikaanse volksgezondheidsorganisatie Africa CDC waarschuwt voor een forse uitbraak van mpox, ook bekend als apenpokken. De organisatie heeft het over een 'continentale noodsituatie'.
De waarschuwing komt vanwege een forse uitbraak in de Democratische Republiek Congo. Het virus is ook opgedoken in omliggende landen.
Volgens Africa CDC zijn er dit jaar tot nu toe zeker 15.000 besmettingen bekend op het continent. Ook zouden dit jaar 461 mensen zijn overleden aan het virus, aanzienlijk meer dan een jaar eerder. Dat komt door een nieuwe variant, die een stuk besmettelijker is dan eerdere varianten van mpox.
Blaasjes op de huidMpox begint vaak met koorts, hoofdpijn, spierpijn, gezwollen lymfeklieren, rillingen en moeheid. Na een tot drie dagen verschijnen er vlekken op de huid. Deze huiduitslag gaat over in blaasjes. De meeste gevallen zijn mild. De ziekte is, zeker in westerse landen, zelden dodelijk.
De ziekte heerst hardnekkig in Centraal-Afrika, sinds het virus in 1970 voor het eerst bij mensen werd ontdekt. Een mildere variant van het virus verspreidde zich in 2022 naar meer dan honderd landen, waaronder Nederland.
De Wereldgezondheidsorganisatie riep toen een internationale noodtoestand uit op het gebied van de volksgezondheid. Vanwege de uitbraak werden in ons land ook mensen gevaccineerd tegen de ziekte.
Iedereen kan mpox krijgen en het virus komt volgens het RIVM voor bij jong en oud. Het virus wordt overgebracht door intiem contact, zoals zoenen en seks met iemand die besmet is. De overgrote meerderheid van de besmettingen treft mannen die seks hebben met mannen.
De Nederlandse schrijver Arnon Grunberg is opgestapt als columnist van het Belgische tijdschrift Humo. De schrijver publiceerde zijn open ontslagbrief in de krant De Standaard. Grunberg is verontwaardigd over een column over Gaza van Herman Brusselmans en de reactie van de hoofdredactie daarop.
Brusselmans schreef vorige week in zijn column: "Ik zie een beeld van een huilend en schreeuwend Palestijns jongetje dat helemaal buiten zinnen om z'n onder het puin liggende moeder roept, en ik beeld me in dat dat jongetje m'n eigen zoontje Roman is, en de moeder m'n eigen vriendin Lena, en ik word zo woedend dat ik iedere Jood die ik tegenkom een puntig mes los door de keel wil rammen."
'Overdrachtelijk beeld'Brusselmans zegt zelf over zijn column dat hij "een overdrachtelijk beeld had gebruikt" en dat het "in geen geval aanzetten tot moord is". Ook stelde hij dat hij in een volgende zin schreef dat hij niet alle Israëliërs over een kam scheert.
In eerste instantie liet Humo de column ongemoeid en stelde de hoofdredactie dat de uitspraken van Brusselmans waren gedaan als deel "van een satirische column, niet van een journalistiek artikel of een interview".
Toch werd de column afgelopen vrijdag alsnog offline gehaald, nadat er vanuit de Joodse gemeenschap klachten over waren geuit. Onder meer de European Jewish Association (EJA) had erover geklaagd. De zaak kreeg internationaal onder meer aandacht door een artikel bij CNN.
Grunberg schreef zo'n 25 jaar columns voor Humo. "Er is een ondergrens, ik had niet gedacht dat ik dit ooit zou opschrijven, en die is bereikt", stelt de 53-jarige Joodse schrijver in zijn ontslagbrief.
Hij is "voor een zo ruim mogelijke opvatting van vrijheid van meningsuiting", schrijft hij. "Ik zou het recht van neonazi's om te demonstreren verdedigen, maar dat betekent niet dat ik mee hoef te lopen in de demonstratie." Hij vindt wel dat het weekblad "niet of nauwelijks antisemitisch is".
Humo bestaat in diverse gedaantes sinds 1936 en brengt onder meer satire, maar ook journalistieke reportages, muziekrecensies en medianieuws. Voor het tijdschrift schrijft naast Brusselmans ook onder anderen Jan Mulder columns.
Niemand lastigvallenGrunberg heeft meerdere bestsellers op zijn naam staan, waaronder Fantoompijn (2000), Tirza (2006), Huid en Haar (2010) en Bij ons in Auschwitz (2020). Hij won twee keer de AKO Literatuurprijs, de Libris Literatuurprijs en de P.C. Hooft-prijs voor zijn gehele oeuvre.
Grunberg schreef gisteren al een column in De Standaard over de in zijn ogen slappe reactie van de hoofdredactie van Humo. Daarop volgde een reactie van de hoofdredactie die Grunberg niet kon bekoren, waarna hij opstapte.
"Wij betreuren deze beslissing en wensen Arnon Grunberg te bedanken voor 25 jaar samenwerking", meldt adjunct-hoofdredacteur Matthias Vanderaspoilden aan het persbureau Belga.
Brusselmans reageert op de kwestie door het in een nieuwe column juist niet over de oorlog te hebben, maar "over andere dingen te brabbelen". "Je kunt je opwinden, maar er beter niemand mee lastigvallen, want als je dat wel doet, zul je in een hoek worden geduwd waarin je nooit hebt thuisgehoord."
Staatssecretaris Coenradie van Justitie wil onderzoeken of bepaalde groepen gevangenen hun straf in het buitenland kunnen uitzitten. Ze schrijft aan de Tweede Kamer dat ze er "buikpijn" van heeft dat door capaciteitsgebrek steeds meer veroordeelden hun straf in vrijheid afwachten. Dat capaciteitsgebrek komt vooral door het tekort aan personeel. De staatssecretaris benadrukt dat straffen zo snel mogelijk moeten worden uitgevoerd.
Haar voorganger als verantwoordelijke voor het gevangeniswezen, minister Weerwind, nam al diverse maatregelen om meer plekken vrij te maken in gevangenissen. Zo werden sommige veroordeelden vervroegd naar huis gestuurd met een enkelband. Daarnaast werden zogenoemde zelfmelders tijdelijk niet opgeroepen; dat zijn veroordeelden die zich na een oproep zelf bij de gevangenis moeten melden.
Grote impact op slachtoffersOp aandringen van de Tweede Kamer kondigde Weerwind later aan dat per 1 juli zelfmelders met de langste straffen toch een oproep zouden krijgen. Coenradie schrijft nu aan de Kamer dat begin juli de eerste vijf zelfmelders met langere straffen zijn opgeroepen.
Ze onderzoekt hoe ze die oproepen kan versnellen en ze bekijkt ook of ze zelfmelders met veroordelingen voor delicten die grote impact hebben op slachtoffers eerder kan opdragen zich te melden. Ze denkt dan bijvoorbeeld aan mensen die zijn veroordeeld voor een zedendelict of huiselijk geweld.
Geschrokken van het vele werkVolgens de staatssecretaris is een van de mogelijke maatregelen dus ook het ten uitvoer leggen van gevangenisstraffen in het buitenland. Ze wijst erop dat eerder gedetineerden uit België en Noorwegen in Nederlandse cellen hebben gezeten.
Coenradie gaat nu onderzoeken of zij met andere EU-lidstaten afspraken kan maken over plaatsing buiten Nederland. Ze kijkt daar bij onder meer naar "vreemdelingen in de strafrechtketen".
Ze zoekt ook naar manieren om de werkdruk voor het gevangenispersoneel te verlichten. In gesprekken is ze geschrokken van het vele werk dat voortkomt uit de toename van het aantal klachten: "Ik wil bekijken wat ik hieraan kan doen, zodat medewerkers met de kern van hun werk bezig kunnen zijn."
De politie is op zoek naar een 56-jarige man uit Groningen. Hij wordt verdacht van betrokkenheid bij de dood van een vrouw vanochtend in een woning in Groningen.
Direct na de vondst van het lichaam van de vrouw werd al een grootscheepse zoektocht op touw gezet, Naast tal van politieauto's en speurhonden zette de politie daarbij aan het eind van de ochtend ook twee helikopters in. De actie concentreerde zich rond het Drentse dorp Vries, ruim twintig kilometer ten zuiden van Groningen.
Het lichaam van de vrouw werd vanochtend rond 10.30 uur gevonden in een woning in de Groningse Oosterparkwijk, meldt RTV Noord. De vrouw is volgens de politie onder verdachte omstandigheden overleden. Over haar identiteit is geen duidelijkheid gegeven. Wel is bekendgemaakt dat zij en de verdachte elkaar kenden.
De politie stelde naast het gebruikelijke forensisch onderzoek ook een buurtonderzoek in. Bij de zoektocht rond Vries werd ook de Dienst Speciale Interventies ingezet, wat in de regel gebeurt als het dreigingsniveau hoog is.
Volgens RTV Drenthe werd een deel van het bos bij Vries afgesloten voor alle verkeer. Een aantal bewoners van het gebied werd "uit voorzorg" uit huis gehaald door de politie. Na een paar uur werd de zoektocht gestaakt.
SignalementVanavond gaf de politie een signalement van de 56-jarige verdachte. Hij is kaal, ongeveer 1.80 meter lang en heeft een tatoeage van een pijl in zijn nek. De man werd vanochtend om 07.20 uur voor het laatst gezien bij een geldautomaat aan de Oosterhamrikkade in Groningen.
Hij reed op een scooter, die later in de omgeving van Vries werd aangetroffen. De politie waarschuwt de man niet te benaderen maar direct 112 te bellen.
De leden van het kabinet zijn voor het eerst sinds hun vakantie bij elkaar. Onder leiding van premier Schoof hebben de ministers en staatssecretarissen in het Catshuis in Den Haag een informele bijeenkomst, die als een 'startberaad' wordt gezien.
Er is geen formele agenda en er worden ook geen besluiten genomen. De sessie is ook bedoeld als een soort cursusdag. Naar verluidt worden er onder leiding van ambtenaren "realistische, fictieve casussen" besproken.
De komende tijd wordt het druk voor de bewindslieden: vrijdag is voor het eerst in weken weer een officiële vergadering van het kabinet. Ook dat gebeurt in het Catshuis. Tot de vakantie werd de ministerraad altijd gehouden in de Trêveszaal, maar vanwege de renovatie van het Binnenhof kan dat niet meer. Voorlopig vergaderen de bewindslieden dus in het Catshuis, de ambtswoning van de premier.
Begroting en regeerprogrammaTraditioneel buigt het kabinet zich in augustus over de voorbereiding van de begroting, die op Prinsjesdag, de derde dinsdag in september, wordt gepresenteerd. Dat gebeurt ook dit jaar, maar daar is deze keer nog iets bij gekomen: de bewindslieden moeten ook nog een 'regeerprogramma' schrijven. Dat is bedoeld om het 'hoofdlijnenakkoord' uit te werken, dat de coalitiepartijen PVV, VVD , NSC en BBB in mei hebben gesloten.
Ambtenaren hebben de afgelopen weken gewerkt aan de voorbereiding van dat programma en de ministers moeten het nu gaan uitwerken. Het is de bedoeling dat het regeerprogramma begin september wordt gepresenteerd, nog voor Prinsjesdag dus.
Bij de voorbereiding van de begroting is nu al duidelijk dat het kabinet met een aantal financiële tegenvallers te maken heeft, die in de miljarden lopen: het gaat dan onder meer om de compensatie die de staat aan vermogenden moet bieden die te veel belasting hebben betaald (naar aanleiding van de zogenoemde 'box 3-uitspraak van de Hoge Raad' in juni) en het extra geld dat wordt uitgetrokken voor de afhandeling van de toeslagenaffaire (de 'methode-Laurentien').
Verder is er een gat op de begroting ontstaan, doordat de Kamer een bezuiniging op Volksgezondheid heeft teruggedraaid. De staat heeft ook nog een strop doordat de verkoop van het Duitse deel van netbeheerder Tennet aan de Duitse overheid niet doorgaat. Daar staat tegenover dat er ook wat financiële meevallers zijn: door personeelstekorten is een deel van het begrote geld op de plank blijven liggen.
Centraal PlanbureauVrijdag komt het Centraal Planbureau (CPB) met het concept voor de Macro Economische Verkenning. Daarin geeft het CPB een voorlopige raming van de economische groei en van bijvoorbeeld koopkracht, begrotingstekort en werkloosheid.
Die raming geldt als een van de belangrijke uitgangspunten waar het kabinet rekening mee moet houden bij het opstellen van de begroting.
