D66 zoekt meerderheid in Kamer om abortus als mensenrecht vast te leggen
Het zal erom gaan spannen of D66 een meerderheid in de Kamer bijeen krijgt om het recht op abortus als mensenrecht vast te leggen. Na een paar uur durend debat vanochtend in de Kamer over een initiatiefnota daartoe van D66-Kamerlid Paulusma is er nog geen meerderheid, maar komt die wel een stap dichterbij.
VVD, D66, GroenLinks-PvdA en SP steunen het plan van Paulusma. Over een paar weken, na Prinsjesdag, zal de Kamer erover stemmen. Tot die tijd zegt Paulusma, gaat ze "alles in het werk stellen" om haar plan aan een meerderheid te helpen.
Ze is hoopvol, zegt ze na afloop van het debat tegen de NOS. "Niemand wil deze praktijken. Niemand wil dat vrouwen onnodig sterven."
Twijfels over beste aanpakJaarlijks sterven er volgens de Wereldgezondheidsorganisatie WHO tienduizenden vrouwen door onveilige abortussen. Paulusma vreest dat het aantal in werkelijkheid hoger ligt omdat er in sommige landen gebrekkige zorg is en er niet geregistreerd wordt. In haar nota zegt Paulusma dat abortus een mensenrecht is en om die reden in internationale mensenverdragen vastgelegd moet worden.
Dat vrouwen onnodig sterven wil geen enkele partij, maar niet alle partijen zijn het met Paulusma eens dat abortus als mensenrecht vastleggen de beste route is. Partijen waaronder SGP, Forum voor Democratie en ChristenUnie maken zich zorgen om de rechten van ongeborenen.
"Wanneer begint een mensenrecht eigenlijk?", vraagt ChristenUnie-leider Bikker. "Is dat pas als een kind geboren wordt en het gaat ademen?" Ook SGP-leider Stoffer wil weten hoe het met de balans tussen het mensenrecht van een vrouw of dat van een ongeboren leven.
Paulusma zegt "met het volste respect voor de overtuiging van de heer Stoffer" en anderen er niet anders tegenaan te kijken wanneer een leven biologisch gezien begint. Maar ze constateert "toch anders te kijken" en een "andere waardering te maken" wanneer het om de rechten gaat. "Het recht op zelfbeschikking en het recht om niet te hoeven sterven door gebrekkige zorg of hulp stellen wij bovenaan."
Strengere wetgevingMet de ontwikkelingen in Polen, maar ook in Zuid-Amerikaanse landen en de strengere wetgeving in Verenigde Staten ziet D66 dat vrouwen wereldwijd steeds minder rechten krijgen. Met D66 maken ook GroenLinks-PvdA, SP en de VVD zich daar zorgen om.
Wetgeving en praktijk rond abortus verschillen in Europa nu sterk per land. Zo is de abortuswetgeving van Polen een van de strengste van Europa. In 2021 werd abortus daar in vrijwel alle gevallen verboden. Het afbreken van een zwangerschap is in Polen alleen toegestaan bij verkrachting, incest of als het leven of de gezondheid van de vrouw in gevaar is.
In Frankrijk werd het recht op abortus in maart vorig jaar juist in de Grondwet vastgelegd. Vooralsnog is dat het enige land, alhoewel er andere landen waaronder Duitsland wel discussie gaande is.
Internationale mensenrechtenverdragenPartijen als NSC en ChristenUnie merken op er niets in te zien om als Nederlands parlement iets aan te nemen dat tegen nationale wetgeving van andere landen indruist. Paulusma benadrukt dat het om het vastleggen van abortus in internationale mensenrechtenverdragen gaat.
"We zeggen niet tegen andere landen dat ze hun wetgeving moeten aanpassen, we zeggen wel: vanuit Europa moeten we met elkaar zeggen dat het onnodig sterven in Europa niet meer nodig zou moeten zijn."
De komende weken gaat Paulusma met partijen in gesprek. "Ik strijd moedig voorwaarts. Het gaat hier om de rechten van de helft van de wereldbevolking. Vrouwen hebben het recht op zelfbeschikking. En recht op toegang tot veilige zorg. Dat zou in de rest van de wereld ook zo moeten zijn."