Aggregator

Het Israëlische leger heeft alle Palestijnen in Gaza-Stad bevolen om heel de stad per direct te verlaten. Israël is van plan een groot grondoffensief te starten in de stad en verdrijft daarmee de bevolking. "Blijven is extreem gevaarlijk", zegt een woordvoerder van het leger.

De Israëlische regering gaf vorige maand bevel tot inname van de grootste stad van Gaza, omdat dit het laatste bolwerk van Hamas zou zijn en daar vermoedelijk de laatste nog levende gijzelaars worden vastgehouden. De laatste weken gaf het Israëlische leger al meerdere bevelen uit om de buitenwijken van Gaza-Stad te verlaten.

Tot Israël bekendmaakte Gaza-Stad te willen innemen, woonden er naar schatting 1 miljoen Palestijnen in de stad. De bevolking moet nu naar een door Israël aangewezen zone in Gaza vertrekken, waar het veilig zou zijn. Het gaat om een beperkt gebied in het zuiden en langs de kust. Eerder is gebleken dat burgers ook in deze aangewezen zones niet veilig zijn en doelwit kunnen zijn.

De afgelopen maand waren er al hevige bombardementen en grondaanvallen in verschillende delen van de stad. Tientallen flats werden met de grond gelijk gemaakt.

Het is nog de vraag hoeveel Palestijnen daadwerkelijk besluiten de stad te verlaten. Meerdere inwoners van Gaza-Stad hebben aangegeven dat ze niet zullen vertrekken. "We sterven liever hier", zeiden meerdere Gazanen vorige maand tegen de NOS. "Dat is ons al eerder aangedaan. We verhuisden, maar dat hadden we niet moeten doen. We maken die fout niet nog eens."

Volgens experts, mensenrechten- en hulporganisaties maakt Israël zich in Gaza schuldig aan etnische zuivering. "Etnische zuivering betekent een gebied vrijmaken van een bepaalde groep", zei hoogleraar internationaal strafrecht aan de Universiteit van Amsterdam Göran Sluiter eerder tegen de NOS. "Dat is wat hier speelt, onder meer door de plek onbewoonbaar te maken, het gedwongen overbrengen van de groep naar ander gebied en nu de groep op een heel klein stukje land laten wonen."

Israël heeft volgens VN-hulporganisatie OCHA meer dan 86 procent Gaza in handen. Het deel wat niet bezet is bestaat uit een ongeveer veertien kilometer lange kuststrook en een gedeelte van Gaza-Stad.

Israël rechtvaardigt het geweld door te zeggen dat het noodzakelijk is om Hamas definitief te verslaan. Maar internationaal is er brede en hevige kritiek, voornamelijk vanwege de humanitaire gevolgen voor inwoners van Gaza die moeten vluchten. In Israël zelf richt de kritiek zich meer op de belasting die de aanval voor het leger en voor reservisten betekent; ook wordt gewezen op het risico voor gijzelaars.

Familieleden van de gijzelaars die nog door Hamas worden vastgehouden, vrezen ook dat de kans op overleving van de gijzelaars ernstig in gevaar wordt gebracht. Ze dringen aan op een einde en een akkoord over de vrijlating van de gijzelaars. Hamas houdt nog zo'n vijftig gijzelaars vast, van wie er naar schatting twintig nog in leven zijn.

Premier Oli van Nepal heeft zijn vertrek aangekondigd nu de onrust en het protest in het land aanhoudt. Ook vandaag gingen er weer betogers de straat op nadat gisteren protesten op dodelijk geweld waren uitgelopen.

Aanleiding voor de protesten waren strengere regels voor socialemediaplatforms, waardoor belangrijke spelers als Facebook, X, YouTube en WhatsApp in het land vorige week op zwart gingen. Hoewel Oli onder grote druk vanochtend de maatregel terugdraaide, bleef het onrustig.

Demonstranten gingen weer de straat op en staken ook de privé-woning van de premier in brand:

De internetcensuur was voor veel betogers alleen de directe aanleiding om te gaan protesteren, er is in het land ook veel onvrede onder jongeren over overheidscorruptie en het gebrek aan economische kansen. De betoging werd in het land het Gen Z-protest genoemd, omdat er vooral jongeren aan meededen. Het vertrek van Oli was een van hun eisen.

Brand gesticht

Gisteren kwamen bij de onlusten negentien mensen om toen de politie het vuur opende op een grote menigte die probeerde het parlement binnen te komen. Ook vanochtend was het alweer vroeg onrustig in het land, zo werd er brand gesticht in het parlement en het partijkantoor van de partij van premier Oli.

Ook Oli's eigen woning werd belaagd door een mensenmassa, evenals het huis van zijn vannacht opgestapte minister van Binnenlandse Zaken en andere bewindslieden. Verschillende prominente politici raakten gewond bij aanvallen door de woedende menigte. Sommigen van hen werden met militaire helikopters geëvacueerd.

Betogers gingen de straat op ondanks een uitgaansverbod dat is ingesteld voor de hoofdstad Kathmandu. Daardoor bleven scholen gesloten en was het verboden in de buurt van het parlement te komen. Ook is het vliegverkeer op de internationale luchthaven van de hoofdstad stilgelegd.

Devi Boerema, Zuid-Aziëcorrespondent:

"In een openbare brief legt premier Oli uit dat hij opstapt om het land de kans te geven om tot een politieke oplossing te komen voor de onrust die is ontstaan. De regering heeft ook een onderzoek aangekondigd naar de incidenten van maandag. Voor de demonstranten is dat allemaal niet genoeg, ze vragen om compleet nieuwe regering. Corruptie is te ver doorgedrongen tot de hele Nepalese politiek, zeggen ze. Er moeten binnen twee tot drie maanden nieuwe verkiezingen komen.

Het is opmerkelijk hoe het verloop van de protesten in Nepal lijkt op wat we bijna precies een jaar eerder zagen in Bangladesh. Ook daar sloeg een vreedzaam protest van een jonge generatie na extreem geweld vanuit de overheid om en eisten de demonstranten het vertrek van premier Hasina. Binnen een paar dagen vluchtte zij het land uit. Demonstranten in Nepal zeggen dat die gebeurtenissen hen inspireerden, want ook in Nepal raakte de jeugd gedesillusioneerd over een hun toekomstperspectief.

Bij de protesten van vandaag zijn opnieuw twee mensen om het leven gekomen. Dat brengt het totale aantal doden tijdens deze protesten op 21. Het lijkt erop dat de protesten door gaan ondanks dus het opstappen van de premier en verschillende ministers."

De 73-jarige premier KP Sharma Oli was in juni vorig jaar aan zijn vierde termijn als premier begonnen, de dertiende keer dat het land een nieuwe premier kreeg sinds de monarchie in 2008 werd afgeschaft.

President Paudel laat weten de zoektocht te zijn begonnen naar een vervanging van Oli. Die riep het land bij zijn vertrek op tot eenheid.

KLM heeft voor morgen ruim honderd vluchten geschrapt vanwege een staking van het grondpersoneel. Daardoor worden zeker 27.000 reizigers geraakt, laat de luchtvaartmaatschappij weten. KLM verwacht ook dat er vertragingen zullen zijn. En die kunnen twee tot drie dagen na de staking doorwerken.

"Alle passagiers die geraakt worden, zullen we zo snel mogelijk omboeken naar de eerstvolgende beschikbare vlucht", zegt een woordvoerder. Het gaat vooral om vluchten binnen Europa.

Het werk wordt morgenochtend tussen 08:00 en 10:00 uur neergelegd. Het gaat om onder anderen mensen die bagage in- en uitladen, vliegtuigen verslepen en reizigers te woord staan. De werkonderbreking werd vorige week aangekondigd. Vakbonden FNV en CNV zijn niet tevreden met een cao-akkoord dat KLM heeft gesloten met drie andere, kleinere vakbonden.

FNV is vooral ontevreden over de loonsverhoging die in het akkoord is afgesproken. Ook wil de vakbond dat er een betere regeling komt voor zwaar werk en meer vaste banen.

"Grondpersoneel voelt zich soms een tweederangsmedewerker", laat een woordvoerder weten. Die wijst op de toekenning van bonussen voor de top van KLM, terwijl het grondpersoneel achterblijft.

Volgende week woensdag volgt een werkonderbreking van vier uur.

(Telecompaper) Mistral AI has confirmed a series C funding round worth EUR 1.7 billion, valuing the French company at EUR 11.7 billion in total...

In Ethiopië is de grootste dam van het Afrikaanse continent officieel in gebruik genomen. De dam is gebouwd in een zijrivier van de Nijl en zal miljoenen huishoudens van stroom voorzien in het land.

De bouw begon in 2011 en het project kostte meer dan 5 miljard dollar. De dam is 1800 meter lang en 175 meter hoog. Het stuwmeer dat door de dam is ontstaan is zo groot als de oppervlakte van metropoolregio Londen. De megadam is de trots van het land en van president Abiy.

Tienduizenden Ethiopiërs werkten de afgelopen jaren mee aan de bouw. Voor president Abiy is het een kans om zich meer te laten gelden op het internationale podium, na jaren van binnenlandse onrust, politiek geweld en een burgeroorlog, die onder meer in de regio Tigray aan honderdduizenden mensen het leven kostte.

Hoewel de dam vandaag officieel in gebruik is genomen, zullen veel Ethiopiërs er nog niet veel van merken. Bijna de helft van de 135 miljoen inwoners in het land is niet aangesloten op het elektriciteitsnetwerk. De overheid is met een plan gekomen om ervoor te zorgen dat over vijf jaar minstens 90 procent van de bevolking toegang heeft tot stroom. Ethiopië is dan ook van plan om de komende jaren stroom die is opgewekt door de dam te exporteren naar buurlanden als Kenia en Eritrea.

Andere landen in de regio zijn een stuk minder blij met de dam. Vooral de landen stroomafwaarts maken zich grote zorgen. Zo vreest Egypte dat er minder water door de Nijl zal stromen omdat Ethiopië nu kan bepalen hoeveel water de dam doorlaat.

In Egypte woont het grootste gedeelte van de bevolking aan de oevers of de delta van de rivier. De Nijl zorgt daar voor drinkwater en is ook belangrijk voor de landbouw. Ook in Sudan maakt men zich zorgen en wordt gevreesd dat het land meer te maken krijgt met droogte en overstromingen.

De bouw van de dam heeft geleid tot spanningen tussen Ethiopië en Egypte en Sudan. De landen stroomafwaarts probeerden afspraken te maken met Ethiopië, maar de gesprekken liepen op niets uit.

Onder meer Egypte dreigde daarom met militair ingrijpen. Deze week zei het land nog "alle maatregelen" te nemen om zijn belangen te beschermen.

Correspondent Afrika Elles van Gelder:

"Deze dam is hét paradepaardje van de regering en ze hebben er alles aan gedaan om de bevolking enthousiast te maken. Veel Ethiopiërs hebben er geld in gestoken en het land wil zich zo op de kaart zetten als regionale grootmacht. Dat Sudan, maar vooral Egypte, er anders naar kijkt, is begrijpelijk omdat Egypte amper regenval kent en afhankelijk is van de Nijl.

De spanningen liepen tijdens de bouw van de dam hoog op. Zo dreigde Egypte in 2013 zelfs met bombardementen. Egypte houdt vast aan een Brits koloniaal verdrag uit 1929 waarin staat dat Ethiopië toestemming moet vragen aan Egypte om te bouwen aan de Nijl. Maar Ethiopië vindt dat het als soeverein land mag doen wat ze willen met het Nijlwater dat binnen de landsgrenzen ontspringt.

Ondanks harde taal vanuit Egypte, ook deze week nog, is het eigenlijk een fait accompli. De buurlanden kunnen weinig meer doen dan in de gaten houden of hun Nijl echt anders gaat stromen."

Aan boord van een schip van een hulpkonvooi van activisten voor Gaza is brand uitgebroken. Het schip lag voor anker voor de kust van Tunesië in de buurt van de hoofdstad Tunis. De organisatie achter het konvooi, de Global Sumud Flotilla (GSF), zegt dat het schip is aangevallen door een drone.

Op beelden die de GSF heeft verspreid, lijkt het erop dat het schip wordt geraakt door iets dat uit de lucht valt en op een vuurbal lijkt.

De organisatie maakte en deelde zelf deze opnamen:

Boven- en onderdeks is brand geweest. De zes passagiers en bemanningsleden bleven ongedeerd. Voor later vanochtend is een persconferentie aangekondigd door GSF.

De speciale VN-rapporteur voor de bezette Palestijnse gebieden, Francesca Albanese, denkt dat Israël ermee te maken heeft. "We weten niet wie de aanval heeft uitgevoerd, maar het zou ons niet verbazen als het Israël is. Als dit klopt is het een schending van de Tunesische soevereiniteit."

De Tunesische autoriteiten wijzen een droneaanval van de hand. Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken ontstond de brand op het schip zelf, er zou een reddingsvest vlam hebben gevat.

Thunberg

Op het schip waar brand uitbrak, vaart de leiding van de operatie mee. Ook klimaatactivist Greta Thunberg zou met dit schip meevaren, maar volgens een van de activisten was zij op het moment van het incident niet aan boord. De bemanning wist de brand te blussen. Op de kade verzamelden zich tientallen pro-Palestinademonstranten. Ze zwaaiden met vlaggen en riepen "Free Palestine".

Het schip was vanuit Barcelona met tientallen andere schepen op weg naar Gaza. Aan boord zijn hulpgoederen voor de hongerlijdende bevolking daar, maar de bedoeling van de actie is vooral om aandacht te vragen voor de noodlijdende burgers van Gaza en het genocidale geweld van Israël.

De kans dat de hulpgoederen kunnen worden afgeleverd is minimaal. Israël blokkeert de toegang tot Gaza over zee, onder meer om te voorkomen dat zo wapens naar binnen worden gesmokkeld. In juni werd een eerder konvooi van dezelfde organisatie door Israël onderschept. Ook toen was Thunberg aan boord. Israël veroordeelde die poging als een propagandastunt.

In mei brak bij Malta brand uit op een schip van een ander hulpkonvooi voor Gaza. Ook toen zei de organisatie erachter dat het om een droneaanval ging.

It’s fair to say that the average Hackaday reader enjoys putting together custom electronics. Some of those builds will be spaghetti on a breadboard, but at some point you’ll probably …read more

De kroongetuige in het Marengo-proces tegen Ridouan Taghi wordt vrijgelaten. Dat heeft het gerechtshof in Amsterdam vanochtend bepaald.

Nabil B. heeft de straf die met hem is afgesproken al grotendeels uitgezeten, terwijl een definitief vonnis in de zaak nog lang niet in zicht is. Het gerechtshof heeft zijn voorlopige hechtenis daarom geschorst.

Dat houdt in dat Nabil B. op vrije voeten komt, maar zich wel aan een aantal voorwaarden moet houden. Zo moet hij beschikbaar blijven om te getuigen tijdens het hoger beroep tegen Taghi en mag hij geen nieuwe strafbare feiten plegen. Het gerechtshof benadrukte ook dat zijn bescherming goed geregeld moet zijn.

Volgens het gerechtshof is bij Nabil B. altijd de verwachting gewekt dat hij maximaal acht jaar in de gevangenis hoefde te zitten, in ruil voor zijn medewerking met justitie. Daarom is het gerechtvaardigd hem nu vrij te laten, al zegt dit volgens het hof niets over de uiteindelijke straf die hem in hoger beroep kan worden opgelegd.

Waarom nu al vrijgelaten?

In ruil voor zijn verklaringen tegen de organisatie van Taghi, krijgt Nabil B. een lagere straf. Dat is onderdeel van zijn deal met het Openbaar Ministerie.

De afspraak is dat het OM 10 jaar gevangenisstraf eist in plaats van 24 jaar, wat gebruikelijk zou zijn geweest vanwege Nabil B.'s eigen betrokkenheid bij liquidaties. De rechtbank heeft hem eerder ook de straf van 10 jaar cel opgelegd.

Onder de huidige wetgeving mag een gedetineerde twee jaar voor het einde van zijn straf worden vrijgelaten. In het geval van Nabil B. is dat dus na 8 jaar. Omdat Nabil B. al sinds 2017 vastzit, is dat moment nu aangebroken.

Een belangrijk punt is de beveiliging van Nabil B. en zijn naasten. De afgelopen jaren werden zijn broer, zijn advocaat Derk Wiersum en zijn vertrouwenspersoon Peter R. de Vries vermoord, vermoedelijk uit wraak voor zijn medewerking aan justitie.

Het gerechtshof vindt dat Nabil B. alleen mag worden vrijgelaten als zijn bescherming goed is geregeld. Zijn advocaat zei vorige week dat dit inmiddels het geval is.

De afgelopen jaren hadden Nabil B. en zijn familie het meerdere keren aan de stok met de overheid over hun beveiliging. Uit onvrede hierover stapte B. een paar jaar geleden uit het getuigenbeschermingsprogramma.

Toch blijft de overheid verantwoordelijk voor de veiligheid van Nabil B. en zijn omgeving. De kroongetuige mag van het hof niet over de getroffen veiligheidsmaatregelen praten.

(Telecompaper) Google has expanded its AI-powered search feature, AI Mode, to support five additional languages: Hindi, Indonesian, Japanese, Korean, and Brazilian Portuguese...

De komende tijd bouwt de Nederlandse staat het belang in ABN Amro verder af. Dat maakte demissionair minister van Financiën, Eelco Heinen, vandaag bekend. De bedoeling is dat het belang van de staat van 30,5 procent wordt teruggebracht naar ongeveer 20 procent.

De staat bouwt sinds 2015 geleidelijk zijn aandeel in de bank af. In 2008 werd ABN Amro tijdens de kredietcrisis voor 16,8 miljard euro genationaliseerd. De aandelenverkoop leverde intussen bijna 12 miljard euro op. ABN Amro werd tijdens de kredietcrisis genationaliseerd om te voorkomen dat de bank zou omvallen.

Demissionair minister Heinen schrijft in een Kamerbrief dat de opbrengst van de verkoop van de certificaten gebruikt zal worden om de staatsschuld terug te dringen. Het geld is niet bedoeld om gaten in de begroting te vullen.

Als het belang van de overheid kleiner wordt krijgt de bank meer eigen zeggenschap. Als de staat minder dan een derde van de aandelen heeft, wat afgelopen tijd dus al het geval was, hoeft de bank bijvoorbeeld geen toestemming meer te vragen om extra aandelen uit te geven. Ook hoeft de stichting die ABN Amro tegen vijandige overnames kan beschermen niet langer het stemadvies van de minister op te volgen.

Pas als het staatsbelang onder de 10 procent zakt verliest de overheid het recht om bestuursleden goed te keuren.

(Telecompaper) Mitsubishi Electric announced it will acquire industrial cybersecurity company Nozomi Networks for around USD 1 billion, comprising a USD 883 million...

Wat begon als een oefening voor een aantal duikers uit Almere, eindigde zondag plotseling in een echte reddingsactie. Tijdens een training van een Almeerse duikschool in Vinkeveen kwamen verderop in het water drie andere duikers in de problemen.

"Een van de duikers zag plotseling dat zijn perslucht bijna op was en zwom in paniek naar de oppervlakte", vertelt duikschooleigenaar Robin de Jong.

Dat gebeurde op veertig meter diepte in een volgelopen zandafgraving in Vinkeveen. De plek is populair onder duikers, schrijft Omroep Flevoland.

Reddingsactie

Volgens De Jong negeerde de man de veiligheidspauze die een duiker net onder het wateroppervlak moet nemen om het lichaam te laten herstellen van een diepe duik.

De Almeerders wisten de drie mededuikers veilig op de kant te krijgen en verleenden eerste hulp door perslucht toe te dienen. Naast een ambulance kwam ook de traumahelikopter naar de plas gevlogen.

De duikers zijn volgens De Jong in het ziekenhuis in een decompressiekamer gezet. Op die manier konden ze op een gecontroleerde manier weer aan de luchtdruk boven water wennen. De duikers mochten het ziekenhuis daarna weer verlaten.

Decompressiekamer

Een decompressiekamer is een drukcabine die wordt gebruikt om de symptomen van duikersziekte, ook wel caissonziekte, te behandelen. Door de hoge luchtdruk in de kamer geleidelijk te verlagen kan de patiënt weer aan de luchtdruk boven water wennen.

Het principe is om de stikstofbelletjes die ontstaan zijn door te snel opstijgen vanuit diep water, weer te laten krimpen en veilig uit het lichaam te laten verdwijnen.

De regering van Nepal heeft de verboden op sociale media ingetrokken die gisteren aanleiding waren voor jongerenprotesten in het land. Bij het neerslaan van betogingen kwamen negentien mensen om, honderden anderen raakten gewond.

Het is de vraag of de beleidswijziging voldoende is voor de betogers. Zij eisen verdere hervormingen en gaan vandaag weer de straat op.

Nepal stelde vorige week een verbod in voor grote socialemediaplatforms die zich niet aan bepaalde voorwaarden houden, zoals overheidstoezicht en het aanstellen van een contactpersoon in het land. Wereldwijde spelers als Facebook, X, YouTube en WhatsApp waren daarom al dagenlang niet beschikbaar.

Volgens de overheid was dit een manier om desinformatie, identiteitsfraude en haatzaaien via de platform te voorkomen, maar de betogers zagen het als overheidscensuur. Omdat vooral jonge internetgebruikers de straat op gingen, worden de betogingen Gen Z-protesten genoemd, naar de generatie die tussen 1995 en 2010 is geboren.

Diepe onvrede

In hoofdstad Kathmandu raakten de tienduizenden betogers slaags met de oproerpolitie toen ze probeerden het parlement binnen te dringen. Bij het terugdringen van de menigte opende de politie het vuur op de betogers.

In een reactie op het geweld zei premier Oli de omstreden verboden op te heffen. Sociale media blijken inderdaad weer toegankelijk te zijn deze ochtend. Ook stapte de minister van Binnenlandse Zaken op.

Het is maar de vraag of deze toezegging voldoende is voor de betogers. De socialemediacensuur was de directe aanleiding voor de protesten, maar de betogers zijn ook boos over overheidscorruptie en gebrek aan economische kansen. Daarom is het de bedoeling vandaag opnieuw de straat op te gaan. Betogers eisen onder meer Oli's aftreden.

Uitgaansverbod

De regering heeft voor Kathmandu en twee andere steden een uitgaansverbod ingesteld. Protesteren is niet toegestaan, scholen zijn gesloten en het is voor mensen verboden zich op te houden in de buurt van het parlement. In Kathmandu geldt die maatregel voor onbepaalde tijd.

Premier Oli heeft op korte termijn een onderzoek aangekondigd naar het uit de hand gelopen protest. Volgens hem zitten infiltranten achter het geweld

Devi Boerema, correspondent Zuid-Azië:

"In Kathmandu blijven vandaag alle universiteiten en de meeste kantoren dicht. Het internet is weer hersteld, maar dat betekent niet dat de rust terug is. Op een grote rotonde aan de rand van het centrum van Kathmandu verzamelen jongeren zich voor een groot vreedzaam protest - ondanks het verbod op samenscholing dat daar nu van kracht is.

Intussen demonstreren verschillende groepen vanaf vanochtend bij het parlement en nu ook bij de huizen van verschillende ministers. Op sociale media is te zien dat op sommige van die plekken de situatie gespannen is. Voor het parlement werden vanochtend banden in brand gestoken en ook het huis van de vertrokken minister van Binnenlandse Zaken ging in vlammen op. Ook verder buiten de stad zijn opnieuw veel mensen op de been.

Premier Oli heeft tot diep in de nacht geprobeerd het herstel van het internet tegen te houden. Onder druk van internetproviders en de coalitiepartijen stemde hij uiteindelijk in met een opheffing van het verbod. Gen-Z wil meer. Bovenaan een vijf-punten-eisenlijst die nu rondgaat staat het vertrek van de regering."

Het Slowaakse parlement debatteert vandaag over een omstreden grondwetswijziging die de regering wil doorvoeren. Het voornemen is om in de grondwet op te nemen dat er slechts twee geslachten bestaan en scholen leerlingen alleen met toestemming van de ouders over ongrondwettelijke onderwerpen mogen onderwijzen, zoals het homohuwelijk.

Om dit mogelijk te maken zet het land een vergaande stap die tegen de EU-regels ingaat en mogelijk grote gevolgen heeft. De grondwetswijziging bepaalt namelijk dat voortaan het Slowaakse recht boven het Europese recht geldt als het gaat om 'nationale identiteit'.

Dat is volgens premier Fico nodig, als een "dam tegen progressieve stromingen". Hij wil hiermee voorkomen dat Slowakije bijvoorbeeld door EU-wetgeving gedwongen wordt tot invoering van het homohuwelijk of het wettelijk erkennen van intersekse personen. Een onrealistische angst, want die plannen heeft de EU niet.

Mensenrechtenorganisatie Amnesty International stelt dat de grondwetswijziging de rechten van lhbti'ers verwoest. Ook brengt het levens in gevaar, doordat toegang tot zorg of hulp bij abortus wordt ontnomen. Omdat het een grondwetswijziging is, wordt het nagenoeg onmogelijk lhbti-rechten in de toekomst te verbeteren, vreest Amnesty.

Dekmantel

Tegenstanders en juristen waarschuwen dat de wetswijziging veel verder reikt dan het "beschermen van de nationale identiteit". Door de vaag geformuleerde wettekst zou op grotere schaal Europees en internationaal recht kunnen worden genegeerd, stellen onder meer vijf voormalige rechters van het Hooggerechtshof. Een "gedeeltelijke terugtrekking uit de EU", noemt oppositiepartij SaS het.

"Lhbti'ers worden alleen als dekmantel gebruikt. De werkelijke bedoelingen gaan veel verder", zei queer-activist Roman Samotný, doelend op het negeren van EU-recht. De regering zou het debat bewust richten op het vastleggen van twee geslachten, zodat de aandacht vooral uitgaat naar een onderwerp dat op brede steun kan rekenen in Slowakije.

De juridische organisatie Via Iuris denkt dat de regering nu de middelen krijgt om EU-recht naast zich neer te leggen. Onder de vage term 'nationale identiteit' kunnen in theorie veel onderwerpen vallen: van mensenrechten en cultuur tot onderwijs en wetenschap. Scholen zouden niet meer vrij kunnen onderwijzen over onderwerpen die de regering niet bevalt, zoals de klimaatcrisis of seksuele voorlichting.

Kysia Hekster, correspondent Europese Unie:

"Als nationaal recht en EU-recht botsen, dan geldt in principe het EU-recht. Dat is vooral belangrijk omdat dan in de hele Unie dezelfde regels gelden op punten waar de Unie over gaat. Neem bijvoorbeeld bedrijven die zakendoen in meerdere EU-landen. Die moeten erop kunnen rekenen dat ze overal hetzelfde behandeld worden.

De Europese Unie heeft al langer zorgen over Slowakije, ook vanwege de relatie tot Rusland. Morgen wordt in het Europees Parlement gesproken over de verslechterende situatie in Slowakije. De Europese Commissie heeft de Slowaakse regering ook al vaker aangesproken, maar tot nu toe geen strafmaatregelen genomen."

Deze stap past in het patroon van de pro-Russische populist Fico, die sinds 2023 voor de derde keer premier van Slowakije is. In de afgelopen jaren werden anti-corruptiemaatregelen teruggedraaid, de publieke omroep ontmanteld en de vrijheid van organisaties ingeperkt, de zogeheten 'Russische wet'. Op die manier worden critici monddood gemaakt en zet Fico het land naar zijn hand, naar voorbeeld van Hongarije en Rusland, waarmee Slowakije goede banden onderhoudt.

Anders dan Orbán en Poetin leidt Fico echter een wankele coalitie, die naast zijn links-populistische Smer-partij bestaat uit onder meer de extreemrechtse SNS en afgescheiden plukjes politici. Door voortdurende ruzies krijgt de regering vrij weinig door het parlement.

Bijkomend probleem is dat voor deze grondwetswijziging zelfs 90 van de 150 zetels nodig zijn. Daardoor is de regering afhankelijk van stemmen uit de oppositie. De christendemocraten zijn daarvoor aan boord gehaald, mede met de belofte dat draagmoederschap eveneens wordt verboden. Toch keerden twee parlementariërs zich tegen het plan.

Het debat en de stemming worden daarom voortdurend uitgesteld, omdat er net wel of net niet genoeg stemmen zijn. Tussendoor overleed een parlementslid, wat de verhoudingen weer liet verschuiven. Ook is de stem van coalitiepoliticus Ján Ferencák nog onzeker. Hij eist dat grondwetswijzigingen voortaan honderd in plaats van negentig voorstanders vereisen. Dat moet voorkomen dat de grondwet vaker wordt opengebroken, maar zorgt er ook voor dat deze omstreden wijzingen niet eenvoudig kunnen worden teruggedraaid.

Geen protest

De voorgenomen grondwetswijziging leidt vooralsnog niet tot grote demonstraties, zoals Slowakije eerder dit jaar zag. Deze winter protesteerden wekenlang tienduizenden Slowaken tegen Fico en zijn pro-Russische koers. De premier beschuldigde daarop de demonstranten van een couppoging met hulp uit Oekraïne. Ook de invoering van de 'Russische wet' bracht duizenden op de been.

Het verzet lijkt enigszins murw geslagen. Bovendien laat de samenwerking van de christendemocraten met de regering zien dat de oppositie niet één vuist tegen Fico kan maken.

Chipmachinefabrikant ASML steekt 1,3 miljard euro in Mistral AI. Het Franse bedrijf ontwikkelt kunstmatige intelligentie die moet concurreren met snel opkomende Chinese versies als DeepSeek en Amerikaanse zoals ChatGPT en Gemini. Door de investering van ASML kan Mistral AI versneld doorgroeien.

Mistral AI wordt gezien als hét Europese alternatief om toepassingen met buitenlandse kunstmatige intelligentie te creëren. Het in 2023 opgerichte bedrijf bouwt AI-technologie die andere bedrijven weer kunnen gebruiken, zoals de chatbot Le Chat.

ASML denkt zelf ook te kunnen groeien door de innovaties die Mistral AI ontwikkelt. "Deze unieke samenwerking tussen een fabrikant van halfgeleiderapparatuur en een toonaangevend AI-bedrijf zal unieke competenties samenbrengen", zo stelt het bedrijf uit Veldhoven in een persbericht. Zo zou ASML bij Mistral kennis kunnen opdoen om zijn chipmachines beter te maken en nog snellere ai-chips te produceren.

Door de investering krijgt ASML een belang van 11 procent in Mistral, waardoor het de grootse aandeelhouder wordt. Daarmee krijgt het ook een stoel in een adviescommissie. Financieel directeur Roger Dassen zal hierin plaatsnemen.

Op de A2 bij Breukelen zijn alle rijstroken weer vrijgegeven, meldt de ANWB. De weg was vanochtend vroeg afgesloten (Amsterdam richting Utrecht) na een ongeluk met meerdere voertuigen. Politie, meerdere ambulances en een traumahelikopter rukten uit, meldde RTV Utrecht.

De weg lag volgens Rijkswaterstaat vol met brokstukken. Bij het ongeluk viel één gewonde. Over de aard van de verwondingen is niets gezegd. De politie doet onderzoek om de oorzaak van het ongeluk vast te stellen.

Druk

Het was vanochtend druk, meldt de ANWB. Er stond ongeveer 700 kilometer file op de snelwegen en provinciale wegen.

In Thailand heeft het hooggerechtshof bepaald dat oud-premier Thaksin Shinawatra zijn gevangenisstraf van een jaar toch moet uitzitten.

De 76-jarige Thaksin werd veroordeeld voor machtsmisbruik, maar omdat hij naar eigen zeggen te ziek was, zat hij zijn tijd uit op een luxe afdeling van een ziekenhuis. Velen twijfelden echter aan die verklaring. Vorig jaar kwam Thaksin vervroegd vrij.

Volgens het hof telt het verblijf in het ziekenhuis niet mee als detentie, en daarom moet hij nu alsnog de cel in. Op sociale media heeft Thaksin gezegd dat hij de straf zal accepteren. Hij is inmiddels aangekomen bij de gevangenis.

Afgezet door leger

Enkele dagen geleden verliet Thaksin onverwachts Thailand, al zei hij op tijd terug te komen voor het proces tegen hem. Gisteren kwam hij daadwerkelijk terug.

De invloedrijke, steenrijke zakenman Thaksin werd in 2001 premier van Thailand. Met een populistische stijl werd hij erg populair, onder meer door voor goedkope leningen te zorgen voor boeren en de gezondheidszorg te subsidiëren.

Na meerdere botsingen met conservatieve politici en hooggeplaatste militairen werd hij in 2006 afgezet door het leger. Later werd hij veroordeeld tot acht jaar cel voor machtsmisbruik. Thaksin verbleef jarenlang vrijwillig in ballingschap in het buitenland, maar keerde twee jaar geleden terug.

Zijn straf werd daarop teruggebracht tot één jaar, maar toch zat Thaksin tot vandaag nooit achter de tralies.

Dochter premier

Thaksins dochter Paetongtarn Shinawatra werd een jaar geleden gekozen tot premier van Thailand. Zij kwam twee maanden geleden in opspraak door een uitgelekt telefoongesprek met de Cambodjaanse oud-premier Hun Sen. Aanleiding was het grensconflict tussen de twee landen.

Paetongtarn werd ontslagen nadat de rechter had geoordeeld dat ze ethische regels had overtreden. Paetongtarn bejegende Hun Sen erg vriendelijk, wat leidde tot veel ophef in Thailand.

De familie Shinawatra domineert het politieke leven al zo'n twintig jaar.

Since e-ink first hit the market a couple decades back, there’s always murmurs of “that’d be great as a second monitor”— but very, very few monitors have ever been made. …read more

Goedemorgen! Marengo-kroongetuige Nabil B. hoort vandaag of zijn voorlopige hechtenis wordt opgeheven. En in de Vuelta kunnen de klassementsrenners het verschil maken in een zware etappe, vol beklimmingen.

Eerst het weer: de dag start bewolkt en regenachtig. Met name in het oosten kan er flink wat regen vallen. In het zuidwesten is het zo goed als droog, en schijnt soms de zon. Het wordt zo'n 16 tot 20 graden.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

De familievete over de opvolging binnen Rupert Murdochs media-imperium is ten einde. Zoon Lachlan houdt de leiding, terwijl drie andere kinderen van Rupert Murdoch een enorm geldbedrag ontvangen voor hun aandelen en daarmee afstand nemen.

De oudste vier kinderen van Murdoch kregen ruim 25 jaar geleden de toezegging dat ze na zijn dood gezamenlijk de zeggenschap zouden krijgen over een stichting die zijn nalatenschap zou beheren. De afgelopen jaren gaf Murdoch echter zijn zoon Lachlan de leiding over zijn mediaconcern omdat diens conservatieve ideeën beter op zijn koers aansloten. De andere drie gelden als meer progressief.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Een smakelijke maaltijd bereiden uit een noodpakket? Dat kan, volgens de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond. De organisatie lanceerde het Meest rampzalige kookboek, waarin tips staan hoe met blikken linzen, smac en mais toch nog iets lekkers op tafel te zetten is.

Fijne dinsdag!

[Rex Malik] didn’t need an alarm clock. That’s because he had one of two “home computer terminals” next to his bed and, as you can see in the video below, …read more