Aggregator

Belarus heeft 52 gevangenen vrijgelaten na druk van de Amerikaanse president Trump. Dictator Loekasjenko zegt dat hij tot gratie is overgegaan omdat hij Trumps "internationale vredesinspanningen" wil steunen.

Loekasjenko verwees naar Trumps' claim dat hij zes of zeven oorlogen heeft beëindigd. In ruil voor de vrijlating heft de VS sancties op tegen de nationale vliegmaatschappij van Belarus: Belavia. De luchtvaartmaatschappij kan daardoor weer onderhoudswerkzaamheden afnemen en onderdelen bestellen.

Uitgezet naar Litouwen

Bijna alle gevangenen zijn inmiddels in buurland Litouwen. Dat bevestigt de Litouwse president Gitanas Nauseda. Hij zegt Trump zeer dankbaar te zijn. "Toch zitten er nog steeds meer dan 1000 politieke gevangenen in Belarussische gevangenissen en we kunnen niet stoppen voordat zij hun vrijheid terugkrijgen!", voegt Nauseda eraan toe.

Onder de gevangenen bevinden zich veertien buitenlanders, onder wie zes Litouwers, twee Duitsers en een Fransman.

De vrijlating volgt op de dag van een bezoek van een Amerikaanse gezant aan Minsk. Het is niet de eerste keer dat Loekasjenko gratie verleent aan gevangenen na bezoek vanuit Washington. In juni werden veertien gevangenen vrijgelaten, onder wie Sergej Tichanovski. Hij is een belangrijke dissident en echtgenoot van de verbannen oppositieleider Svetlana Tichanovskaja. Hij was in 2021 veroordeeld tot 18 jaar celstraf vanwege onder meer "het orkestreren van grootschalige rellen". In Litouwen werd hij opgevangen door zijn echtgenote.

Svetlana Tichanovskaja waarschuwt vandaag dat het bewind van Loekasjenko niet veranderd is. Ze pleit ervoor de druk op het regime vast te houden en sancties in stand te houden.

Correspondent Rusland Geert Groot Koerkamp:

"De vrijlating van de 52 gevangenen komt na maanden van intensieve contacten tussen Washington en Minsk. Het is niet uitgesloten dat op een later tijdstip nog meer mensen zullen worden vrijgelaten, in ruil voor afzwakking van Amerikaanse sancties.

Door de jaren heen heeft Loekasjenko politieke gevangenen stelselmatig gebruikt als ruilmiddel, om concessies van het Westen af te dwingen, zoals opheffing of afzwakking van sancties. Dat werd lastiger na de Russische inval in Oekraïne in 2022, waarvoor Loekasjenko zijn grondgebied beschikbaar stelde. Belarus werd daardoor getroffen door nieuwe en zwaardere westerse sancties, en nog afhankelijker van Rusland.

Belarus telt meer dan 1100 politieke gevangenen, die ook als ruilmiddel kunnen worden gebruikt. Onder hen zijn Loekasjenko's politieke opponenten, onder wie Viktor Babariko en Maria Kolesnikova, en ook mensenrechtenactivist en Nobelprijswinnaar Ales Bialatski. Veel van die gevangenen zijn gearresteerd en veroordeeld na de massale protesten tegen stembusfraude in 2020, die met grof geweld werden neergeslagen. Tot op de dag van vandaag worden in Belarus mensen vervolgd voor deelname aan die protesten.

Ten minste negen mensen hebben die gevangenschap niet overleefd. Vorige week overleed de 36-jarige Andrej Podnebenny onder nog onopgehelderde omstandigheden in een strafkolonie in Mogiljov."

Afgelopen maand sprak Trump met Loekasjenko over nog meer vrijlatingen van (politieke) gevangenen. De Belarussische president is al meer dan 30 jaar aan de macht in het land en treedt met harde hand op tegen de oppositie en journalisten.

Vele burgers gingen in 2020 de straat op na beschuldigingen over onder andere verkiezingsvervalsing. Het waren de grootste protesten in de geschiedenis van het land. Bij het daaropvolgende gewelddadige politieoptreden werden tienduizenden mensen gearresteerd.

Het Westen heeft een reeks sancties opgelegd aan Belarus vanwege de repressie. Het afgelopen jaar spant Loekasjenko zich meer in om de banden met het Westen te herstellen, in de hoop sancties van tafel te krijgen en uit zijn isolement te komen.

De Coentunnel in Amsterdam gaat zaterdag na negen weken weer open voor het verkeer. Weggebruikers zouden eigenlijk pas maandag weer gebruik kunnen maken van de tunnel in de A10 West, maar de werkzaamheden zijn eerder klaar dan verwacht.

De tunnel in de richting Amsterdam-Noord en de Zaanstreek is sinds 12 juli dicht vanwege groot onderhoud. Het asfalt is vervangen en verlichting en camera's zijn vernieuwd. Ook is de brandwerendheid van de tunnel aangepakt door extra hittewerende platen aan te brengen, schrijft NH.

Verkeersdrukte

Het afsluiten van de tunnel leidde in en rond Amsterdam tot enorme verkeersdrukte. Volgens omgevingsmanager Joost Duivis van Rijkswaterstaat was de verkeershinder niet te voorkomen.

"We hebben deze werkzaamheden bewust in de zomer geplaatst. Maar het duurde negen weken en dat past niet helemaal in de zomerperiode. Ja, het is heel erg druk geweest, maar het paste helaas niet anders in de planning", zegt Duivis.

Meer werkzaamheden

De werkzaamheden rond Amsterdam zijn door de opening van de Coentunnel nog niet voorbij. Zondag wordt verkeershinder op de A10 Noord verwacht. Een tijdelijke extra rijstrook van dat deel van de ring naar de A8 wordt zondag verwijderd. Het verkeer wordt omgeleid via knooppunt Zaandam.

Volgende week vrijdag gaat de binnenring dicht van de A10 Oost tussen Watergraafsmeer en knooppunt Amstel. Rijkswaterstaat vervangt daar onder meer het asfalt. Die werkzaamheden duren tot 6 oktober.

De FBI heeft een vuurwapen gevonden in de buurt van de universiteit in Utah waar gisteren Charlie Kirk werd doodgeschoten. De FBI gaat ervan uit dat dit geweer het moordwapen is. Op een persconferentie werd meer bekendgemaakt over de stand van het onderzoek.

Politiek activist en Trump-aanhanger Charlie Kirk werd gisteren op de Utah Valley University neergeschoten tijdens een toespraak. Hij werd in zijn hals geraakt en bezweek kort erna aan zijn verwondingen. De dader is nog altijd voortvluchtig.

De Amerikaanse krant The Wall Street Journal meldt op basis van bronnen dat er in het geweer drie kogels zijn gevonden waarop tekst is gegraveerd. Het zouden teksten zijn met "transgender en antifascistische ideologie". Op de persconferentie werd daar niets over gezegd. In The New York Times zegt een andere bron dat dit nog niet geverifieerd is en dat het mogelijk verkeerd is geïnterpreteerd.

Foto gedeeld

De FBI heeft op sociale media het publiek om hulp gevraagd bij het identificeren van een persoon. De dienst heeft daarbij foto's gedeeld. Op de beelden is een man te zien die een pet draagt en een zonnebril op heeft. Of het vermoeden bestaat dat hij de schutter was zegt de FBI niet expliciet; hij wordt als person of interest gesignaleerd.

De veiligheidsdienst looft 100.000 dollar uit voor informatie die leidt tot identificatie en aanhouding van de persoon (of personen) die verantwoordelijk is voor de moord op Kirk.

De Veiligheidschef van Utah, Beau Mason, maakte bekend dat er goede beelden zijn van de route van de vermoedelijke dader. De FBI heeft zijn precieze route over de campus kunnen achterhalen, vanaf het moment dat hij het terrein betrad. Vervolgens ging hij trappen op, naar het dak, van waar hij zou hebben geschoten. Aan de andere kant van het gebouw sprong hij van het dak af en liep een wijk in.

Over het uiterlijk van de schutter werd op de persconferentie niets bekendgemaakt. Het enige wat er over hem werd gezegd is dat hij waarschijnlijk van "studentenleeftijd" is. Daardoor viel hij niet op tussen de mensen op de campus.

De FBI weet niet hoe ver de schutter intussen is gekomen, maar zegt er alles aan te doen om hem te vinden. Er wordt onder meer gezichtsherkenning op de beelden toegepast. Ook zijn er 130 tips binnengekomen.

Behalve het vuurwapen zijn ook een schoenafdruk en een afdruk van een hand en een onderarm gevonden. Ook daarvan wordt aangenomen dat ze van de schutter zijn.

Eerder werd al iemand aangehouden binnen het onderzoek. FBI-directeur Patel meldde dat het vermoedelijke schutter was, maar dat bleek later niet zo te zijn. Die persoon is weer vrijgelaten.

De autoriteiten spreken van een doelgerichte actie, en gaan er daarom van uit dat de voortvluchtige geen gevaar vormt voor anderen.

Last time, we built a case for a PCB that handles 100 W of USB-C power, an old project that I’ve long been aiming to revive. It went well, and …read more

De moord op Charlie Kirk is niet de enige gewelddadige misdaad die (rechts) Amerika in de greep houdt. Het gaat ook al dagen over de moord op de Oekraïense vluchteling Iryna Zaroetska. President Trump grijpt de moord aan om Democraten de oren te wassen, critici vrezen dat hij een excuus zoekt om autoritair in te grijpen.

De 23-jarige Zaroetska werd op 22 augustus gedood toen ze van haar werk in een pizzeria met het ov terug naar huis reed in haar woonplaats Charlotte, North Carolina. Ze was drie jaar geleden met haar moeder, broer en zus naar de VS gevlucht vanwege de Russische inval in haar land.

Op bewakingsbeelden is te zien dat Zaroetska niet doorheeft dat kort nadat ze plaats heeft genomen, de man achter haar een zakmes openvouwt en uit het niets meermaals op haar insteekt. Zaroetska kijkt nog even geschrokken op maar zijgt vervolgens van het bankje, hevig bloedend uit een halswond.

Omstanders kunnen niets voor haar betekenen: iemand probeert nog het bloeden te stelpen, maar tevergeefs. Ondertussen loopt de dader rustig weg, verward in zichzelf mompelend. Hij werd kort daarna gearresteerd.

Kirk plaatste op de dag van zijn dood nog een post op X over Zaroetska: "Amerika zal nooit meer hetzelfde zijn". Kirk riep op om de moord juist te politiseren, omdat politieke keuzes er volgens hem toe hadden geleid dat de moordenaar vrij rondliep.

Hoewel de moord al een halve maand geleden gebeurde, kwam de steekpartij afgelopen weekend pas groot in het nieuws toen beelden ervan werden vrijgegeven. Veel mensen vragen zich af waarom dit zinloze geweld niet kon worden voorkomen, vooral omdat de verdachte een veelpleger bleek. Geregeld komt daarbij racistisch commentaar voorbij; Zaroetska was wit, de 34-jarige dader zwart.

"Als een willekeurig wit persoon zonder reden had ingestoken op een brave zwarte burger, dan was dat opgeblazen tot apocalyptische proporties om brede veranderingen door te voeren", redeneerde de gisteren vermoorde Kirk in een van zijn laatste X-berichten. "Democraten geven meer om ontaarde criminelen en roofdieren dan om onschuldigen." Elon Musk looft geld uit aan graffitikunstenaars die muurschilderingen van Zaroetska willen maken.

"Het is tragisch dat het ov in een grote Amerikaanse stad gevaarlijker voor haar was dan de oorlogszone die ze verlaten had", reageerde Witte Huiswoordvoerder Leavitt. "Dit monster had opgesloten moeten zitten en Iryna had nog moeten leven. Maar Democratische politici, progressieve rechters en zwakke aanklagers 'deugen' liever dan dat ze criminelen opsluiten."

Verward

Rechtse commentatoren zijn ook boos dat het lang duurde voordat gevestigde media het verhaal oppikten. Veel kranten en nieuwszenders besteedden er pas breed aandacht aan toen de schokkende beelden werden gepubliceerd. Ook wijzen ze erop dat de dader zelf ras betrok bij zijn gruweldaad: "Ik had die witte meid te pakken" lijkt hij te zeggen op bewakingsbeelden vlak na de moord.

Ze vragen zich af waarom deze Decarlos Brown niet vastzat: hij was in het verleden al veertien keer veroordeeld voor een gewapende overval, winkeldiefstal en bedreiging. In januari werd hij nog even vastgezet nadat hij herhaaldelijk het alarmnummer had gebeld omdat hij vreesde dat onbekenden hem stoffen wilden toedienen waarmee hij gemanipuleerd kon worden. Hij mocht een psychiatrisch onderzoek afwachten in vrijheid.

De moeder van Brown zei afgelopen weekend tegen de pers dat er eerder al schizofrenie bij hem is vastgesteld en hij enige tijd gedwongen opgenomen is geweest. Dat de Democratische burgemeester Lyles van Charlotte aandacht vraagt voor het belang van goede opvang voor mensen met psychische problemen valt bij sommigen echter slecht.

Zo vindt Donald Trump dat maar pappen en nathouden. In een reactie spreekt hij van een beest dat in een rechtszaak snel de doodstraf moet krijgen. "Wat deed hij in vredesnaam in de trein en op straat? Criminelen als hij moeten opgesloten worden."

Doodstraf

Zijn Justitieminister Bondi valt hem bij. "Haar gruwelijke moord is het directe resultaat van slap misdaadbeleid waarbij criminelen belangrijker worden geacht dan onschuldigen." Trumps woordvoerder wijst er daarnaast nog weinig subtiel op dat de rechter die Brown voorlopig vrijliet van Democratische signatuur was.

Door dit soort opmerkingen bestaat bij Democraten de vrees dat Trump het voorval zal gebruiken om opnieuw hard op te treden in een stad met Democratisch bestuur. Eerder stuurde hij al militairen naar Los Angeles om een einde te maken aan protesten tegen zijn beleid en liet hij het leger politietaken uitvoeren in de hoofdstad Washington.

Trump stuurt wellicht nog geen troepen naar Charlotte maar gebruikt het incident wel om hard uit te halen naar politieke tegenstanders. "Je kunt het bloed van deze onschuldige vrouw letterlijk van het mes zien druipen en nu zit dat bloed aan de handen van Democraten. Iedereen wil orde en gezag en de Republikeinen zullen dat bieden."

Burgemeester Halsema van Amsterdam stelt een veiligheidsrisicogebied in voor het noordelijke deel van de wijk Burgwallen Oude Zijde. De politie mag er preventief fouilleren om te controleren op wapenbezit.

Aanleiding voor het besluit is het toegenomen aantal incidenten met (vuur)wapens. Ook neemt de politie in dit deel van het stadscentrum steeds meer wapens in beslag.

Onder het gebied vallen onder andere de Wallen, de Dam, het Damrak en een aantal metrostations.

Preventief fouilleren

Iedereen kan door de politie gefouilleerd worden, ook mensen die niet verdacht worden van wapenbezit. Bovendien is de politie bevoegd om auto's te doorzoeken.

Bewoners en ondernemers hadden in juli al gevraagd om de invoering van preventief fouilleren. Ze stuurden toen een brandbrief aan de gemeente, schrijft NH. De maatregel is de komende zes weken van kracht.

Vanaf aankomende maandag wordt bij een wurgpoging in huiselijk geweldszaken aanvullend forensisch medisch onderzoek gedaan. Met dit onderzoek wordt behalve naar de externe schade ook gekeken naar inwendig letsel, een belangrijke stap voor de waarheidsvinding in deze zaken, schrijft de politie.

"Wurgpogingen zijn een van de belangrijkste rode vlaggen voor verdere escalatie en soms zelfs femicide. Ook in andere typen (huiselijk) geweld komt het voor", zegt landelijk officier van justitie huiselijk geweld en seksuele misdrijven, Judith van Schoonderwoerd den Bezemer.

Het aanvullend forensisch onderzoek moet binnen 48 uur nadat het slachtoffer een melding bij de politie heeft gedaan, worden uitgevoerd. Dit omdat het letsel snel kan verdwijnen.

"Bij wurgpogingen is aan de buitenkant vaak niet zo veel te zien, maar kan er inwendig wel schade zijn toegebracht", zegt Mirjam Warnaar, landelijk officier van justitie forensische opsporing. Met het aanvullende onderzoek kan er beter forensisch bewijsmateriaal voor een strafrechtelijk onderzoek worden vergaard. Vaststelling van de ernst van de verwondingen weegt mee bij de beoordeling van de ernst van de zaak en een mogelijke strafoplegging.

Gefaseerde uitbreiding

De pilot is een samenwerking tussen het Openbaar Ministerie (OM), de politie en het Landelijk Onderzoeks- en Expertisebureau FMO (LOEF). LOEF verzorgt het forensisch medisch (zeden)onderzoek en schrijft medische rapportages voor het OM. De pilot begint in de regio Midden-Nederland en wordt daarna uitgebreid naar Oost-Nederland en Oost-Brabant. Later volgen er meer regio's.

Met de pilot wil de politie ook de forensische kennis van deze vorm van mishandeling vergroten. "Deze pilot is een goed voorbeeld van de brede samenwerking om de aanpak van ernstig huiselijk geweld nog beter vorm te geven", zegt Martin Sitalsing, portefeuillehouder Zorg en Veiligheid van de politie.

Femicide

De afgelopen maanden werd Nederland meermaals opgeschrikt door zware geweldsdelicten tegen vrouwen. Na de moord op twee vrouwen in twee dagen tijd in juli organiseerde de actiegroep de Dolle Mina's begin augustus de eerste femicidemars. Ook na de gewelddadige dood van de 17-jarige Lisa uit Abcoude, de ernstige zedenzaak in Zeist en de omgebrachte Syrische vrouw in Almere laaide het gesprek eind vorige maand verder op.

Het bewustzijn rondom femicide, het vermoorden van een vrouw omdat ze een vrouw is, lijkt in Nederland te groeien. In juni ontving Veilig Thuis, het landelijke advies- en meldpunt voor huiselijk geweld, een recordaantal telefoontjes. In Nederland wordt elke acht dagen een vrouw vermoord. In veel gevallen is de verdachte een (ex-)partner.

'Meer kennis'

Senior onderzoeker Katinka Lünnemann is blij met de pilot. Ze is onderzoeker bij het Verwey-Jonker Instituut en specialiseert zich op maatschappelijke vraagstukken, onder meer over huiselijk en seksueel geweld.

Dat vrouwen regelmatig slachtoffer zijn van verwurging, al dan niet fataal, kwam volgens Lünnemann in de jaren negentig al naar voren. Dit bleek uit onderzoek naar hoe het OM besliste in strafzaken van geweld tegen vrouwen in intieme relaties. "Niet-fatale verwurging werd meestal afgedaan als eenvoudige mishandeling en de schade aan de mentale en fysieke gezondheid van het slachtoffer werd niet onderkend."

"In het buitenland, bijvoorbeeld in Engeland, is veel meer kennis over de schade van non-fatale verwurging", aldus de onderzoeker. Ze is blij dat Nederland nu volgt.

Lünnemann denkt dat het goed is dat direct na de melding, als er sprake is van een wurgpoging, dit wordt onderzocht en er foto's worden gemaakt. "Zo kan het geweld beter in kaart worden gebracht en kan er betere zorg worden verleend aan het slachtoffer."

Veilig Thuis

Maak je je zorgen om jezelf of iemand anders? Bel dan Veilig Thuis via 0800-2000, of 112 bij acuut gevaar.

Gerard T. (62), bekend als de Utrechtse serieverkrachter, blijft voorlopig in de gevangenis. Dat heeft de rechtbank bepaald.

T. werd veroordeeld tot 16 jaar celstraf. De Utrechtse serieverkrachter is nooit veroordeeld tot tbs omdat hij weigerde mee te werken aan een psychologisch onderzoek, wat nodig is om een tbs-maatregel op te leggen.

Iedereen die voor 2021 in Nederland veroordeeld is, komt na twee derde van zijn of haar straf in aanmerking voor vervroegde vrijlating. T. kwam daar eerder dit jaar al voor in aanmerking. Het Openbaar Ministerie en de rechtbank vinden echter dat het risico op herhaling bij Gerard T. te groot is. Justitie wil dat hij eerst in een kliniek met een hoog beveiligingsniveau wordt behandeld.

Maar er is nog steeds geen plek voor hem in een forensisch psychiatrische kliniek, schrijft RTV Utrecht. Er is inmiddels een instelling gevonden waar hij mogelijk terechtkan. Het is nog niet duidelijk wanneer er plek is. Daarom is zijn voorwaardelijke invrijheidstelling voor maximaal een jaar uitgesteld.

Vier verkrachtingen

T. werd in 2017 in hoger beroep veroordeeld voor vier verkrachtingen in 1995 en 2001. De slachtoffers waren twee meisjes van 16, een vrouw van 27 en een vrouw van 28.

De man sloeg telkens toe in het gebied tussen Utrecht en De Bilt. Hij bleef jarenlang onder de radar, tot hij in 2014 werd gepakt voor een fietsendiefstal. Toen hij DNA moest afstaan, bleek er een match met het profiel van de Utrechtse serieverkrachter.

Polen heeft dronevluchten verboden en beperkingen ingevoerd die vooral van invloed zijn op klein, niet-commercieel luchtverkeer langs de oostgrenzen met Belarus en Oekraïne.

Dit besluit is een reactie op de toegenomen spanningen met Rusland nadat gisteren meerdere Russische drones het luchtruim van Polen waren binnengedrongen. Polen schoot de drones neer, met steun van vliegtuigen van NAVO-bondgenoten waaronder Nederland.

Bekijk deze video over de inzet van Nederlandse F-35's:

De beperkingen voor het luchtverkeer traden gisteren in werking en gelden vooralsnog tot 9 december. Het is die periode verboden om van zonsondergang tot zonsopgang in het aangewezen gebied te vliegen.

"Deze beperkingen gelden niet voor passagiersluchtvaart, aangezien het beperkingsniveau FL095 is, de zone van de grond tot ongeveer 3 kilometer hoogte", meldt de Poolse luchtverkeersdienst vandaag. Commerciële vluchten vliegen meestal hoger dan 3000 meter.

De VN-Veiligheidsraad houdt op verzoek van Polen een spoedvergadering om de schending van het Poolse luchtruim deze week te bespreken, zegt het Poolse ministerie van Buitenlandse Zaken.

Krachtige reactie

Het Russische ministerie van Defensie heeft verklaard dat het schenden van het luchtruim door de drones niet bewust was. Moskou zei dat zijn drones een grote aanval hadden uitgevoerd op militaire faciliteiten in West-Oekraïne, maar dat het geen plannen had om doelen in Polen te raken. Polen heeft die beweringen verworpen.

Vandaag hebben de ministers van Buitenlandse Zaken van Polen, Oekraïne en Litouwen in een gezamenlijke verklaring nogmaals de schending van het Poolse luchtruim veroordeeld. Ze noemen die "een opzettelijke en ongekende provocatie".

"We roepen partners op om de Oekraïense luchtverdediging dringend te versterken en Litouwen en Polen te steunen in hun inspanningen om de oostflank van de NAVO en de EU te beveiligen. Alleen een adequate en krachtige reactie kan verdere escalatie voorkomen", aldus de ministers.

De NAVO-landen hebben de militaire leiding van de NAVO gevraagd om te onderzoeken welke opties er zijn om maatregelen te nemen tegen Rusland. Nederland heeft ook de Russische ambassadeur op het matje geroepen. Demissionair minister Van Weel van Buitenlandse Zaken zegt dat andere NAVO-landen hetzelfde zullen doen.

Een anesthesist uit Veldhoven heeft bij 200 kinderen placentabloed toegediend. De arts wilde zo autisme of hersenverlamming genezen. De man moet van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd stoppen met de behandelingen.

De inspectie kreeg eind 2024 melding dat er transfusies met navelstrengbloed werden uitgevoerd in Nederland. Het gaat om een experimentele vorm van stamceltherapie die in sommige landen wordt ingezet, bijvoorbeeld na een beroerte. In Nederland vinden alleen in universitaire ziekenhuizen beperkt transfusies plaats met navelstrengbloed, bijvoorbeeld bij de behandeling van leukemie.

De arts uit Veldhoven voerde deze behandeling ook uit bij kinderen met autisme en cerebrale parese, ofwel hersenverlamming. De behandeling met navelstrengbloed is in Nederland geen reguliere behandeling. De inspectie besloot daarom onderzoek te doen.

Bloed uit Slowakije

De man was verbonden aan een Zwitserse zorgaanbieder met klinieken in verschillende landen. Hij gebruikte navelstrengbloed afkomstig van een navelstrengbloedbank in Slowakije. De arts behandelde meestal buitenlandse patiënten, maar ook vijf mensen uit Nederland.

Patiënten uit het buitenland verbleven voor de behandeling in een hotel in de buurt van Veldhoven en wisten dat ze een experimentele behandeling ondergingen. Het ging vrijwel altijd om kinderen. In twintig gevallen ging het om volwassenen. De arts had geen vergunning om de behandelingen uit te voeren, schrijft de inspectie.

De 51-jarige arts zegt in een reactie bij Omroep Brabant dat hij is gestopt met de behandelingen. Hij is ervan overtuigd dat de behandelingen effectief zijn en hoopt dat hij ze in de toekomst kan hervatten. "We zijn bezig om het te doen zoals de inspectie het graag wil. Ik vind het gek dat wij dit niet mogen doen. Er is veel onderzoek gedaan. Kinderen die wachten op deze therapie, zijn teleurgesteld nu", aldus de arts.

Tandartspraktijken

De man werkt ook als zelfstandig anesthesist bij twee Brabantse tandartsklinieken, voor behandelingen die onder narcose uitgevoerd worden. Volgens de inspectie lag in een koelkast in een opslagruimte bij een van de praktijken een gebruikt zakje navelstrengbloed. Het is niet bekend of de arts kinderen heeft behandeld in een van de tandartspraktijken.

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd houdt in de gaten of de anesthesist de behandelingen daadwerkelijk niet meer uitvoert. Zo lang het onderzoek loopt, doet de inspectie verder geen mededelingen.

In Australië is het eerste vaccin ter wereld goedgekeurd dat koala's moet beschermen tegen chlamydia. De besmettelijke ziekte is verantwoordelijk voor de helft van de koaladoden.

De Australische dieren worden sinds 2022 met uitsterven bedreigd, ook door grote bosbranden die hun leefgebied vernietigen. De koala komt voornamelijk voor in de eucalyptusbossen aan de oostkust van Australië. Daar is in sommige koalagroepen 50 tot 70 procent van de dieren geïnfecteerd met chlamydia. De ziekte wordt veroorzaakt door een seksueel overdraagbare bacterie die bij koala's kan leiden tot blaasproblemen, onvruchtbaarheid, blindheid en de dood.

"Het vaccin is een grote stap in het bestrijden van een van de grootste bedreigingen van het meest iconische buideldier van Australië", schrijven de onderzoekers van de Sunset Coast-universiteit. Zij hebben meer dan tien jaar gedaan over het ontwikkelen van dit vaccin. De dieren hebben geen herhaalprik nodig.

Tot nu toe werd de infectie behandeld met antibiotica, maar die doden ook de darmflora die zorgen voor de vertering van eucalyptus, hun belangrijkste voedsel. Daardoor konden de koala's verhongeren. Ook voorkomen antibiotica toekomstige infecties niet.

Leefgebied herstellen

De Australische regering heeft aanzienlijk geïnvesteerd in de zorg voor koala's. Zo trok de regering omgerekend 43 miljoen euro uit voor niet alleen het vaccinonderzoek, maar ook voor het Saving Koalas Fund. Die stichting monitort de dieren in het wild en herstelt hun leefgebied als dat getroffen is door bosbranden.

De Australische milieuminister Watt noemt de zorg voor zieke dieren als koala's enorm belangrijk om zo te kunnen garanderen dat toekomstige generaties de unieke dieren nog in het wild kunnen zien.

To update an old saying for the modern day, one man’s e-waste is another man’s bill of materials. Upcycling has always been in the hacker’s toolkit, and cellphones provide a …read more

Illegale THC-vapes en vapes met synthetische cannabis zijn in opkomst onder scholieren, meldt tv-programma Zembla na een rondgang langs onder meer scholen en zorginstellingen. De illegale e-sigaretten zouden vaak 'spice', oftewel synthetische cannabis, bevatten.

Uit de reportage blijkt dat op scholen in Amsterdam, Den Haag en ook in Noord-Brabant leerlingen flauwvielen en moesten overgeven. Ook zijn er kinderen met een ambulance afgevoerd en in het ziekenhuis opgenomen. De meeste scholieren kopen de e-sigaretten via sociale netwerken als Snapchat en Instagram.

Vrijwel alle THC-vapes die door het programma zijn onderzocht, bleken spice te bevatten. Deze synthetische wiet heeft een vergelijkbare werking als THC, maar doseren blijkt erg lastig waardoor de effecten onvoorspelbaar zijn, schrijft verslavingsinstelling Jellinek.

Geen THC, maar spice

De meeste jongeren zijn in de veronderstelling dat het gaat om de reguliere THC en hebben niet eens door dat zij spice gebruiken, zegt Evelien Vehof van Zembla. Volgens haar is de synthetische cannabis extreem verslavend.

"Een scholengemeenschap in Amsterdam-Diemen van ongeveer tachtig scholen had een enquête gehouden. Die is door 63 respondenten ingevuld, en daarvan zegt meer dan de helft gebruik te zien van THC-vapes", zegt ze. "Wij hebben een hele hoop scholen gebeld door het hele land. En ze zagen dergelijke incidenten overal."

Het gebruik lijkt zich vooralsnog te concentreren in grote steden in de Randstad en het treft een relatief kleine groep leerlingen, zegt Jellinek.

Aanleiding genoeg voor GGD Amsterdam en Jellinek om aan de bel te trekken. Instanties die met jongeren werken, in het bijzonder tussen 13 en 16 jaar oud, zijn door hen gewaarschuwd over de gezondheidsrisico's van het gebruik van deze THC e-sigaretten, met en zonder spice.

Wat is THC?

THC is een stofje dat voorkomt in cannabisplanten. Het zorgt ervoor dat de gebruiker bedwelmd raakt. Gebruikers krijgen THC meestal binnen door wiet te roken, de gedroogde bloemen van een cannabisplant.

Het verschil met het roken van een THC-vape is dat er in de e-sigaret een vloeistof zit met THC en wiet droog gerookt wordt. Door het gebruik van THC-vapes wordt het bedwelmende stofje door de e-sigaret verdampt en vervolgens ingeademd.

Wanneer er spice inzit in plaats van THC, zijn de risico's veel groter, aldus Jellinek. Zo is de verslavingsproblematiek rondom spice veel groter en zijn de vapes erg krachtig. Met een klein beetje spice kun je al sterke effecten ervaren.

Ook het RIVM heeft eerder gewaarschuwd over de bijwerkingen van spice, in het bijzonder over de psychoses die kunnen volgen. Andere bijwerkingen zijn onder meer duizeligheid, hallucinaties, hartkloppingen en misselijkheid.

Vapes mogen alleen worden verkocht aan meerderjarigen en de vloeistof moet een tabaksmaak bevatten. Andere soorten vapes of e-sigaretten, zoals met een smaakje, zijn illegaal. Zo ook de THC-vapes.

Eerder zei voormalig staatssecretaris Karremans (Jeugd, Preventie & Sport) dat THC-vapes verboden zijn onder de Opiumwet, omdat THC daarin geldt als harddrug. "We hebben het hier over illegale troep die echt gevaarlijk is voor je gezondheid", zegt huidig demissionair staatssecretaris Tielen (Jeugd, Preventie & Sport) na de bevindingen van Zembla.

'Nee tegen vapen'

Vapes zijn verslavend en vormen een ernstig gezondheidsrisico, blijkt uit onderzoeken. Naast THC, kunnen er ook andere gevaarlijke stoffen in vapes zitten, waaronder zware metalen zoals lood.

Om jongeren te waarschuwen voor de gevolgen van het gebruik ervan, loopt sinds mei de landelijke campagne 'Nee tegen vapen'.

Demissionair minister Van Weel van Buitenlandse Zaken heeft de Russische ambassadeur in ons land ontboden op zijn ministerie. Vladimir Tarabrin moet uitleg komen geven over de drones die in de nacht van dinsdag op woensdag het Poolse luchtruim hebben geschonden. "Dat vinden we onacceptabel, wat de reden erachter ook is."

De ambassadeur praat volgens Van Weel op dit moment met een hoge ambtenaar op het ministerie van Buitenlandse Zaken. Andere NAVO-landen zullen hetzelfde doen, zegt de minister.

Nederlandse F35-gevechtsvliegtuigen hielpen mee om de drones uit de lucht te schieten. Moskou heeft niet ontkend dat het om Russische drones ging, maar die zouden per ongeluk boven Polen zijn beland. Van Weel is daar niet van overtuigd. "Het was of roekeloos, of nog erger: een flagrante schending van het NAVO-luchtruim." Hij sluit verdere sancties tegen Rusland niet uit.

Ongenoegen

Het op het matje roepen van een ambassadeur is een betrekkelijk zwaar diplomatiek wapen, maar komt de laatste jaren regelmatig voor. Het is een manier voor een land om ongenoegen te tonen over een bepaalde gebeurtenis.

De Russische ambassadeur in Den Haag is al vaker ontboden. Dat gebeurde bijvoorbeeld na het neerhalen van vlucht MH17 en vorig jaar nog na de dood van dissident en Poetin-criticus Alexej Navalny.

Wat gebeurt er als een ambassadeur wordt ontboden?

De ambassadeur krijgt het verzoek om zich op een bepaald tijdstip te melden op het ministerie. Eigenlijk wordt daar altijd gehoor aan gegeven, zo zijn de regels van de internationale diplomatie. Wat volgt is een beleefde, maar koele ontvangst. Dat gebeurt meestal niet door de minister, maar door een hoge ambtenaar.

De ambassadeur krijgt in zakelijke bewoordingen uitgelegd waarom hij of zij ontboden is en krijgt de gelegenheid daarop te reageren. Over de precieze inhoud van het gesprek worden ook achteraf geen mededelingen gedaan.

Het ontbieden van een ambassadeur heeft vooral symbolische waarde. In conflicten kunnen landen ook verder gaan, bijvoorbeeld door diplomaten uit te wijzen. Maar dat leidt vaak tot tegenreacties, iets wat bij het ontbieden van een ambassadeur meestal niet het geval is.

De Britse premier Starmer heeft de ambassadeur van het Verenigd Koninkrijk in Washington, Peter Mandelson, ontslagen. Starmer stond onder grote druk om prominent partijgenoot Mandelson te ontslaan, vanwege nieuwe onthullingen in de relatie tussen Mandelson en de veroordeelde zedendelinquent Jeffrey Epstein.

Hij zou het besluit vanochtend hebben genomen, samen met zijn minister van Buitenlandse Zaken Cooper, schrijft de BBC.

Eerder deze week schreven Britse media over e-mails die Mandelson aan Epstein had gestuurd, waarin hij onder meer zijn steun uitsprak aan Epstein toen hij werd vervolgd. Tabloid The Sun citeerde uit de mails uit 2008, waarin Mandelson Epstein op het hart drukte te strijden voor vervroegde vrijlating. Kort daarna werd Epstein veroordeeld tot een celstraf van anderhalf jaar voor het uitlokken van betaalde seks met een minderjarige.

Ook in vriendenboek Epstein

In een persverklaring schrijft de Britse regering dat die e-mails een aanzienlijk innigere relatie tonen tussen Epstein en Mandelson, "dan bekend was tijdens zijn aanstelling". Een vertegenwoordiger van het ministerie van Buitenlandse Zaken stelt tegenover de BBC dat de screening van Mandelson voor zijn ambassadeurschap op de gebruikelijke, uitgebreide manier is gedaan.

De omroep verwacht dat Starmer nog flink wat kritische vragen kan verwachten over de aanstelling van Mandelson, zowel van de oppositie als vanuit zijn eigen Labour-partij. Dat Mandelson en Epstein bevriend waren, was namelijk bekend.

Zo stond de Labour-politicus ook in het beruchte vriendenboek dat Epstein kreeg voor zijn vijftigste verjaardag en dat deze week openbaar werd. Daarin noemt Mandelson de steenrijke zakenman, die in 2019 in de gevangenis overleed, zijn "beste vriend".

Fleur Launspach, correspondent Verenigd Koninkrijk en Ierland:

"Lord Peter Mandelson werd niet voor niks de 'Prince of Darkness' genoemd: een meester in het diplomatieke spel, die achter de schermen deals wist te sluiten met machtige figuren.

Dat hij ooit bevriend was met Jeffrey Epstein wisten we, maar de nieuwe details die nu boven tafel zijn gekomen, laten zien hoelang en hoe innig die band bleef, zelfs ná Epsteins veroordeling voor seks met minderjarigen en mensenhandel. Met die informatie op straat werd Mandelsons positie als topambassadeur onhoudbaar. Opvallend is dat Trump, die Mandelson graag mag, in de VS zelf ook onder vuur ligt vanwege de zogenoemde Epstein-files en zijn vriendschap met Epstein.

Ondertussen moet de Britse regering met spoed op zoek naar een nieuwe ambassadeur in Washington. En de timing is ronduit ongelukkig: volgende week staat een staatsbezoek van Trump aan het VK gepland, een bezoek vol bombarie en media-aandacht, waarbij de ambassadeur normaal gesproken een sleutelrol speelt."

James Roscoe, plaatsvervangend hoofd van de ambassade in Washington, is inmiddels aangesteld als interim-ambassadeur. Roscoe is een ervaren diplomaat en was ook de woordvoerder van wijlen koningin Elizabeth.

Mandelson is al decennia een bekend gezicht in de Britse politiek. Hij speelde een belangrijke rol bij de hervorming van de Labour-partij in de jaren 90, was een van de belangrijkste personen rond oud-premier Tony Blair en was minister in Labour-kabinetten van Blair en ook Gordon Brown.

Toen het bericht van Mandelson opdook in het vriendenboek van Epstein, zei hij deze week in een interview spijt te hebben van zijn vriendschap met Epstein en al te vrezen dat er meer "beschamende" zaken zouden bovenkomen.

De indoctrinatie van kinderen in de bezette gebieden in Oekraïne wordt ernstiger. Russische propaganda krijgt daar een steeds prominentere plek in het onderwijs, terwijl lessen Oekraïens er zo goed als verboden zijn.

Ook kleuters krijgen nu lessen Russisch patriottisme. "Dat is nieuw dit schooljaar", zegt Mariia Soelialina van de Oekraïense mensenrechtenorganisatie Almenda. Vorig jaar werd ze tot mensenrechtenactivist van het jaar uitgeroepen door de Zweedse organisatie Civil Rights Defenders.

Oudere schoolkinderen in de Oekraïense provincies Zaporizja en Cherson, die sinds 2022 gedeeltelijk zijn bezet door de Russen, kregen deze lessen al eerder. In Donetsk en Loehansk is dit al veel langer de praktijk. Deze provincies zijn elf jaar bezet, sinds 2014.

Russische kijk op de wereld

Moskou voert vanaf dit schooljaar ook een belangrijke verandering door in het geschiedenisonderwijs. Ook kinderen die 10 of 11 jaar oud zijn, krijgen nu de Russische kijk op de wereld voorgeschoteld. "Het gaat over hoe de Russische Federatie de wereld beïnvloedt, Europa speelt geen rol", vertelt Soelialina vanuit Kyiv.

De verandering van het lesprogramma is een volgende stap in de russificatie van de jeugd in de bezette gebieden, stelt Soelialina. Haar organisatie komt op voor kinderen in de bezette gebieden. De activisten documenteren de schendingen van kinderrechten en helpen ze met online Oekraïens onderwijs. Met als doel "herintegratie in de Oekraïense maatschappij mogelijk te maken", aldus Soelialina. "Maar ook gewoon om contact te houden."

Omgaan met geweren

In de bezette gebieden leven circa 1,6 miljoen kinderen, van wie 600.000 in de schoolgaande leeftijd. Van hen krijgen er 47.000 online les, buiten lestijd en vanuit Oekraïne, wat niet zonder risico is.

De activiste stelt, via een beeldverbinding, dat de russificatie erop is gericht om jongeren "klaar te stomen om soldaat te worden". Bij de verplichte lessen militaire vorming leren ze omgaan met geweren, worden oefeningen gehouden en gesprekken gevoerd met militairen. Deze vorming begint sinds deze maand ook al op de kleuterschool.

Dat de kinderen mogelijk tegenover landgenoten komen te staan, komt niet ter sprake in de lessen. "Ze gaan vechten tegen nazi's en het Westen wordt gezegd. Niet tegen Oekraïners, die bestaan namelijk niet volgens de Russische logica."

"Ze creëren een nieuwe generatie die zijn wortels vergeet en gaat vechten in alle toekomstige oorlogen van het Kremlin, niet alleen tegen hun landgenoten. Anderhalf miljoen is natuurlijk een heel grote groep", verzucht Soelialina.

Oekraïense taal

In juli publiceerde de Russische regering een wetsvoorstel dat lessen Oekraïens in de bezette gebieden totaal moest verbieden. Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken rechtvaardigde een verbod met het argument dat er geen vraag meer is naar de taal.

Toch is de paragraaf over het verbod op het Oekraïens eerder deze week op het laatste moment geschrapt. Waarschijnlijk uit vrees voor internationale kritiek, denkt Soelialina. Een verbod had hoe dan ook weinig uitgemaakt, zo menen verschillende Oekraïense onderwijsspecialisten.

"De Oekraïense taal is formeel weliswaar toegestaan, maar in de praktijk verboden, zoals in de zelfverklaarde Volksrepubliek Loehansk sinds 2014. Daarvoor werden verschillende methodes gebruikt", weet Pavel Lisianskyj, de directeur van het Instituut voor Strategische Studies en Veiligheid in Kyiv. "Onder druk van de veiligheidsdiensten spraken de ouderraden zich uit tegen het Oekraïens."

De mensenrechtenactivist legt uit dat ouders de schoolleiding schriftelijk mogen vragen of hun kind Oekraïense les kan krijgen, buiten schooltijd. Op die brief volgt dan meestal een gesprek met de veiligheidsdienst en de ouderraad, weet Soelialina. "Dan wordt voorgesteld om de buitenschoolse uren te gebruiken voor extra lessen Russisch, omdat de verplichte examens zwaar zijn. De meeste ouders gaan daar dan mee akkoord."

Lesboeken aangemerkt als extremistische literatuur

Ouders die dat niet doen, lopen het risico hun baan kwijt te raken of, erger, te worden aangeklaagd voor bijvoorbeeld belediging van het Russische leger. "Daarvan zijn verschillende gevallen bij ons bekend. Je baan kwijtraken in bezet gebied is gevaarlijk, omdat mensen dan niet meer aan ander werk komen", aldus Soelialina.

Oekraïense les in bezet gebied is sowieso ingewikkeld, omdat Oekraïense lesboeken zijn aangemerkt als extremistische literatuur, waarvan het bezit strafbaar is.

Wel of geen formeel verbod op Oekraïense les maakt niks uit, zegt ook Taras Kremin. Tot afgelopen zomer was hij de zaakgelastigde van de Oekraïense regering op het gebied van taalbescherming. Volgens hem maakt Rusland zich duidelijk schuldig aan 'linguïcide', oftewel taaldoding.

(Telecompaper) Korea Telecom (KT) confirmed and reported the possibility that the subscriber identification numbers (IMSI) of 5,561 users, including MVNO users,...

Koop meer Amerikaanse olie, aardgas en steenkool, en stop met het kopen van Russische energie. Die boodschap heeft de Amerikaanse minister van Energie Chris Wright waarschijnlijk als hij vandaag de Eurocommissaris voor Energie Dan Jørgensen ontmoet.

Onder president Trump speelt klimaat nauwelijks nog een rol. De Verenigde Staten zetten volop in op fossiele brandstoffen, zoals vloeibaar aardgas. Europa is een belangrijke afzetmarkt. Nu al kopen EU-landen jaarlijks voor 77 tot 85 miljard euro energie in de VS. Om een handelsoorlog af te wenden, en vanwege de militaire afhankelijkheid van de VS, beloofde de EU eind juli jaarlijks zelfs 214 miljard euro te gaan inkopen.

Grote getallen

"Dat is een belachelijk getal. Het gaat niet gebeuren", zegt Ben McWilliams, analist energie en klimaat bij de in Brussel gevestigde denktank Bruegel. Volgens McWilliams zou de import wel iets kunnen stijgen. Maar het afspreken van "grote getallen" lijkt vooral een politiek signaal.

In de praktijk bepalen de Verenigde Staten en Europese Unie niet waar bedrijven gas kopen. Het is een vrije markt. Europese bedrijven kunnen dus ook gas kopen in andere landen. En Amerikaanse bedrijven die elders een hogere prijs kunnen vragen, zullen daar hun gas verkopen. Vaak zijn er langlopende contracten getekend om gas te leveren.

Bovendien gebruikt Europa juist steeds minder gas. Het kopen van extra Amerikaans gas gaat dus ten koste van andere leveranciers. Wright benadrukte vrijdag in de Financial Times dat hij wil dat Europa stopt met het kopen van Russische olie en gas en het op die manier steunen van Poetins oorlog in Oekraïne. Dat zou helpen steun te krijgen voor verdere sancties tegen Rusland en kopers van Russische energie.

Volgens cijfers van de Europese Commissie haalden Europese landen vorig jaar bijna 19 procent van hun gasimport in Rusland.

Slowakije en Hongarije tegen

De EU beloofde eerder de import van Russische olie en gas te staken voor 2028. Maar dat gaat niet vanzelf, zegt McWilliams. "Daarvoor moeten sancties worden aangenomen. En ik zie het momentum daarvoor niet gebeuren." De Europese landen zijn verdeeld, met zeker Hongarije en Slowakije als tegenstanders. McWilliams: "De Amerikaanse druk zou kunnen helpen in het bereiken van overeenstemming."

Tegen persbureau Reuters zei Eurocommissaris Jørgensen vorige week er vertrouwen in te hebben dat 2028 wordt gehaald. Hij zei geen Amerikaanse druk te ervaren om dit naar voren te halen.

Potentiële chantage

Door de Amerikaanse import op te voeren, wordt Europa afhankelijker van één leverancier. Net als eerder van Rusland, dat Europa onder druk zette door de kraan dicht te draaien. "De VS is steeds meer een wispelturige partner", zegt Mathieu Blondeel, universitair docent energiepolitiek aan de Vrije Universiteit. "Als je de importafhankelijkheid vergroot, creëer je een situatie waarin je je blootstelt aan potentiële chantage van de regering-Trump."

Blondeel merkt dat het onderwerp klimaat ondersneeuwt in energiediscussies. De EU wil afspreken dat in 2040 lidstaten 90 procent minder broeikasgassen uitstoten dan in 1990. De Europese Commissie zegt volgens Blondeel dat berekeningen aangeven dat de gasimport hiermee niet op gespannen voet staat. Zelf is hij sceptisch. Hij ziet dat Europese bedrijven nu al gascontracten sluiten voor de komende twintig jaar. "Dat staat haaks op de klimaatdoelstellingen."

Ook leidt het gebruik van lng al tot meer uitstoot van broeikasgassen en dus opwarming, dan wanneer lokaal gewonnen aardgas gebruikt zou worden.

Klimaat uit beeld

In de VS speelt klimaat intussen nauwelijks nog een rol. De regering-Trump staakt klimaatonderzoek, snoeit in wetgeving en zet in op fossiele energie. Energieminister Wright ontkent niet dat klimaatverandering plaatsvindt. Maar volgens hem zijn de gevolgen te overzien, zelfs nu de aarde in 2024 door de grens van 1,5 graad Celsius opwarming is gebroken. Wright vindt het belangrijker te zorgen dat mensen overvloedige energie tot hun beschikking hebben. Het doel om in 2050 netto geen broeikasgassen uit te stoten noemde hij eerder "sinister".

Uit de handelsdeal van afgelopen juli blijkt dat de VS druk uitoefent op de EU om te snoeien in klimaat- en duurzaamheidswetgeving. De EU beloofde te kijken of er "flexibiliteit" mogelijk is in wetten die bedrijven dwingen meer verantwoording af te leggen over duurzaamheid, de uitstoot van het broeikasgas methaan en een CO2-heffing aan de grens.

"Het staat er in wollige, diplomatieke taal", zegt Blondeel. In de praktijk moet blijken in hoeverre de regels worden afgezwakt. En ook binnen de EU zijn er mensen die pleiten voor versoepeling. Toch vindt Blondeel het opvallend hoe de EU hier "door de knieën" gaat voor de VS. "De VS gebruikt zijn economische en geopolitieke macht om het uiterste eruit te halen."

De honderden Zuid-Koreanen die vorige week door immigratiedienst ICE waren gearresteerd in een Hyundai-fabriek in de staat Georgia, vertrekken vandaag naar Zuid-Korea.

Het Zuid-Koreaanse ministerie van Buitenlandse Zaken meldt dat de Amerikaanse autoriteiten 330 fabrieksmedewerkers hebben vrijgelaten, onder wie 316 Koreanen. Zij zijn naar verwachting morgenmiddag weer in eigen land.

De werknemers hebben op de valreep van de Amerikaanse president Trump een voorstel gekregen om in de VS te blijven om Amerikaanse werknemers op te leiden. Slechts één Zuid-Koreaan besloot op dat aanbod in te gaan.

Schokgolf in Zuid-Korea

Bij de inval afgelopen vrijdag in de in aanbouw zijnde batterijenfabriek van Hyundai werden in totaal 475 mensen gearresteerd. Het leidde tot grote woede in Zuid-Korea. Kort daarvoor had Seoul honderden miljarden dollars aan Amerikaanse investeringen toegezegd als zoenoffer tegen de hoge importtarieven van de regering-Trump.

De inval veroorzaakte een schokgolf in Zuid-Korea en riep bij Zuid-Koreaanse bedrijven vragen op over de levensvatbaarheid van zakendoen in de Verenigde Staten. Koreaanse bedrijven hebben geklaagd over de strenge Amerikaanse beperkingen op visa voor geschoolde buitenlandse werknemers.

Volgens hen is het hierdoor lastig om snel personeel te sturen of om lokale werknemers op te leiden.

Gabi Verberg, correspondent Oost-Azië:

Dat nou juist de samenwerking met de VS, traditioneel gezien een bondgenoot, zo stroef verloopt, hadden weinigen in Zuid-Korea verwacht.

President Lee herhaalde op een persconferentie de zorgen van de Zuid-Koreaanse bedrijven. Toch lijkt van een koerswijziging geen sprake en lijkt de president vooral op zoek naar oplossingen.

Zuid-Korea en de VS zijn volop in overleg om visumzaken in de toekomst beter te regelen. Ook vloog eerder deze week een Zuid-Koreaanse delegatie naar Washington om verder te praten over de details van het Zuid-Koreaanse investeringsplan in de VS.

Een leidinggevende in het Amerikaanse ministerie van Binnenlandse Veiligheid beweerde vrijdag dat sommige van de arrestanten illegaal de grens zouden hebben overgestoken. Voor anderen gold volgens hem dat ze een verlopen visum of een visumvrijstelling hadden waarmee ze niet mochten werken.

Sinds het aantreden van president Trump is het aantal uitzettingen enorm toegenomen. Het aanpakken van illegale immigratie was een belangrijke verkiezingsbelofte van Trump voor zijn tweede termijn als president.

Dat beleid heeft ook een keerzijde, namelijk ongewenste economische bijeffecten. Zo klaagden de hotelsector en boerenbedrijven eerder al dat werknemers niet meer komen opdagen uit angst dat ze op hun werk worden opgepakt.

Zo verdeeld als de reacties op zijn uitspraken waren tijdens zijn leven, zo uiteenlopend zijn ook de reacties op de gewelddadige dood van de Amerikaanse politiek activist en invloedrijk mediapersoonlijkheid Charlie Kirk. Naast de gebruikelijke oproepen tot kalmte, verdraagzaamheid en gebed, zijn er ook mensen die zich afvragen of Kirk het er niet naar gemaakt heeft. En er zijn aansporingen af te rekenen met zijn politieke vijanden, allemaal nog voordat er ook maar een dader is gearresteerd of een motief bekend is.

Prominente stem

Charlie Kirk groeide de afgelopen jaren uit tot een prominente stem van conservatief Amerika. Lees hier een uitgebreid profiel.

"Opnieuw heeft een kogel een welbespraakt redenaar het zwijgen opgelegd", reageert gezondheidsminister Robert F. Kennedy jr., zoon en neef van een vermoord politicus. Hij noemt Kirk een "moedig kruisvaarder voor het vrije woord".

Democrate Nancy Pelosi, zelf doelwit van een politieke aanval waarbij haar man zwaargewond raakte, spreekt van een vreselijke schietpartij. "Politiek geweld heeft absoluut geen plek in onze maatschappij." Oud-president Obama beaamt dat in een reactie.

"Dit moet stoppen", reageerde de Republikeinse Huisvoorzitter Mike Johnson. "Dit is niet wie we zijn." Toen hij echter opriep tot een moment stilte in het Congres, leidde dat enige tijd tot geschreeuw over en weer tussen politieke tegenstanders. "Voer wapenwetten in", riep een Democraat tegen de regeringspartij, terwijl een Republikein de Democraten toebeet: "jullie hebben dit veroorzaakt".

Ook president Trump wees met een beschuldigende vinger naar politieke tegenstanders. "Dit is de tragische consequentie van het demoniseren van andersdenkenden, dag na dag, jaar na jaar, op de meest hatelijke manier." om in de daaropvolgende zin direct de schuld bij links te leggen. "Jarenlang heeft radicaal links Charlie vergeleken met nazi's en massamoordenaars. Deze retoriek is direct verantwoordelijk voor de terreur die we zien en moet stoppen."

Andere rechtse influencers deelden die analyse. "Ons land wordt verteerd door politieke geweld van radicaal links, dat geweld acceptabel vindt om een vrij en open debat te smoren", meent de door Trump geliefde Laura Loomer. "Links is de partij van moord", twitterde Elon Musk.

'Hartverscheurend', noemen burgers zijn dood:

Het is ontegenzeggelijk waar dat de VS een periode van hevig politiek geweld kent. Het is echter zeker niet zo dat alleen Republikeinen daar slachtoffer van zijn. Trump zelf haalde de moordaanslag op hemzelf vorig jaar en een partijgenoot in 2017 aan, maar zweeg over een ontvoeringspoging van de Democratische gouverneur in Michigan, de brandstichting bij haar partijgenoot in Pennsylvania of de bestorming van het Capitool door zijn eigen aanhangers waarbij meerdere Congresleden voor hun leven moesten vluchten.

Democratisch gouverneur Pritzker van Illinois wees in zijn condoleances aan Kirks familie op de rol die Trump zelf speelt. "De retoriek van de president stookt dit op", zei hij over Trump, die geregeld beledigende bijnamen voor tegenstanders gebruikt, immigranten neerzet als verkrachters en moordenaars en de vrije pers meermaals "de vijand van het volk" noemde.

"Er begon een nieuw tijdperk van politiek geweld toen de relschoppers het Capitool bestormden", vulde Pritzker aan. "En wat deed de president? Hij gaf ze gratie. Wat voor boodschap geef je dan aan mensen die politiek geweld plegen?"

In verschillende online-reacties wordt zelfs afgevraagd of Charlie Kirk het er met zijn felle uitvallen niet zelf naar gemaakt heeft. Hij liet zich in het verleden laatdunkend uit over immigranten, racisme en vrouwenrechten en zei over strengere wapenwetten dat "het grondwettelijk recht op wapens wel een paar vuurwapendoden per jaar waard is". Wie haat zaait, zal haat oogsten, is de teneur bij een aanzienlijk deel van de reacties onder het NOS-Facebookbericht over zijn dood.

Introspectie

Twee oud-presidenten van beide partijen proberen in hun reactie het gezond verstand te laten prevaleren. "Leden van andere politieke partijen zijn niet onze vijanden, het zijn medeburgers", benadrukt Republikein George W. Bush in zijn rouwbericht. "Een jonge man is in koelen bloede vermoord terwijl hij zijn mening verkondigde. Op een universiteitscampus nog wel, waar het uitwisselen van tegengestelde ideeën heilig moet zijn."

"Ik hoop dat we allemaal grondig aan zelfreflectie zullen doen en ons extra inzetten om het debat gepassioneerd maar vredig voort te zetten", reageert Bill Clinton. Hij schrijft dat de moord op Kirk hem boos en verdrietig maakt.

First lady Melania Trump herinnert in haar reactie aan de leegte die Kirk zal achterlaten als mens. "Charlies kinderen zullen opgroeien met verhalen in plaats van herinneringen, foto's in plaats van vreugde en een stilte in plaats van de stem van hun vader." Op het Witte Huis hangt de vlag halfstok.

Omdat veel Nederlanders hem waarschijnlijk niet kennen, laten we in deze video enkele standpunten van Charlie Kirk zien. Hij ging vaak met politieke tegenstanders in debat: