Aggregator
Directeur Buchenwald waarschuwt voor 'nazi-verheerlijkende' stemmentrekker AfD
Bij honderdduizenden 65-plussers in Thüringen viel deze week een brief op de mat over de deelstaatverkiezingen op 1 september:
"Voor ons land staat deze dagen veel op het spel. Met de AfD hebben we een partij die het lijden onder het nazisme in concentratiekamp Buchenwald uit de herinnering wil wissen. (...) 'Nie wieder' is nu belangrijker dan ooit. Ga stemmen en kies voor een democratische partij."
De afzender is de directeur van herdenkingsmonument Buchenwald, Jens-Christian Wagner. Hij maakt zich grote zorgen over het succes van radicaal- en extreemrechts in Duitsland. In de Oost-Duitse deelstaat Thüringen, waar Buchenwald ligt, gaat de AfD in peilingen aan kop met 30 procent. De veiligheidsdienst heeft de Thüringse AfD als rechts-extremistisch bestempeld.
De directeur van het voormalige concentratiekamp zegt dat het relativeren van het nazisme tot de "ideologische kern" van de partij hoort. Hij wijst op uitspraken waarin het Holocaustmonument in Berlijn een "schande" wordt genoemd en de Amerikaanse bevrijders "even amoreel" als de SS. "Daarmee bagatelliseer je de Holocaust en draai je de schuldvraag om."
"Daarnaast zijn er ook expliciet positieve uitlatingen, met name bij de AfD Thüringen", vervolgt Wagner. Hij wijst erop dat de Thüringse AfD-leider Björn Höcke tweemaal werd veroordeeld voor het gebruik van de verboden nazileus 'Alles für Deutschland'. Het huidige verkiezingsprogramma heeft als leus 'Alles für Thüringen'. "Dat is een bewuste en nazi-verheerlijkende keuze." En op pagina 2 staat een liedtekst van Franz Langheinrich. "Velen zullen hem niet kennen, maar hij was een antisemiet en Hitlerfanaat."
BedreigingenIn concentratiekamp Buchenwald hielden de nazi's gedurende de Tweede Wereldoorlog zo'n 277.000 mensen gevangen, van wie ongeveer 56.000 de dood vonden, onder wie honderden Nederlanders. Na de Amerikaanse bevrijding werden de inwoners van het nabijgelegen Weimar gedwongen het kamp te bezoeken. De uitdrukking "Wir haben es nicht gewußt" wordt toegeschreven aan hun reactie: ze hadden het niet doorgehad, beweerden ze.
Museumdirecteur Wagner vindt het daarom zijn taak om te waarschuwen voor radicaal-rechts en het bagatelliseren van de Holocaust. Het heeft hem tot een van de belangrijkste stemmen tegen de AfD gemaakt. Met bedreigingen tot gevolg: sinds de rondgestuurde brief ontvangt hij meer haatmails en doodsbedreigingen.
Wagner vreest voor het voortbestaan van zijn herdenkingsmonument bij een AfD-verkiezingswinst, omdat de partij dan zou kunnen ingrijpen in het beheer. "Mij ontslaan gaat niet zo eenvoudig, maar een reëel gevaar is dat onze financiering zodanig wordt ingeperkt dat wij ons werk niet meer kunnen doen."
Positie misbruiktEven verderop, op een AfD-bijeenkomst in Neustadt an der Orla, zijn ze niet onder de indruk van Wagners waarschuwingen. Op het zogeheten AfD Sommerfest worden bier, barbecue en muziek afgewisseld met toespraken van AfD-kopstukken over de gevaren van immigratie uit Afrika, vermeende masturbatieruimtes in kleuterscholen en corrupte journalisten.
Ringo Mühlmann, AfD-kandidaat in Thüringen, vindt dat Wagner zijn baan misbruikt om te ageren tegen de AfD. "Hij mag zijn mening hebben, maar hij mengt zich onrechtmatig in de verkiezingsstrijd. Ik vind dat onderzocht moet worden of hij zijn positie heeft misbruikt."
De weerstand tegen zijn partij noemt Mühlmann "normaal in een democratie". "Maar de gevestigde partijen zoeken naar alles om ons te beschadigen. Ze proberen ons als extremistisch en persona non grata weg te zetten." Ook de veiligheidsdienst, die de Thüringse AfD als extremistisch ziet, is volgens Mühlmann niet onafhankelijk.
Weg met ErinnerungskulturDe Thüringse AfD-leider Höcke vindt dat Duitsland "normaal patriottisme" nodig heeft, vertelt hij na afloop van zijn toespraak. "Duitsland is 80 jaar lang de paria van de wereldgeschiedenis geweest. We verliezen ons land als mensen zich niet ermee kunnen identificeren en Duitsland geen fundament heeft." Daarom wil Höcke af van wat hij de "schuldcultuur" noemt.
Zijn pleidooi om de Duitse Erinnerungskultur "180 graden te draaien" kan op veel steun rekenen onder de AfD-kiezers. Een ruime meerderheid van de AfD-stemmers vindt dat het tijd is om een streep te zetten onder het naziverleden. Bij stemmers op andere partijen wijst een ruime meerderheid dat juist af.
"Duitsland heeft toch niet als enige oorlogsmisdaden begaan?", zegt een bezoeker van het AfD-zomerfeest. "Dresden is platgebombardeerd en daarover wordt niets gezegd!" Een vrouw valt haar bij. "Wat mij altijd stoort, is dat er wordt gezegd dat Duitsland twee wereldoorlogen is begonnen, maar bij de Eerste Wereldoorlog was dat niet zo!"
Terug naar Buchenwald, waar directeur Jens-Christian Wagner zucht als hij de laatste peilingen ziet. "Soms zijn we radeloos en gefrustreerd dat ondanks al onze inspanningen en waarschuwingen toch 30 procent van Thüringen op de AfD wil stemmen. Maar het was misschien nog wel meer geweest als wij niets hadden gedaan."
Sekswerkers doen vaker melding van geweld, bij een derde ook sprake van chantage
Een groeiend aantal sekswerkers meldt geweld via een internetplatform dat speciaal voor dit doel is opgericht door Soa Aids Nederland. De afgelopen twee jaar waren er 187 van dit soort meldingen, blijkt uit een rapportage van platform Ugly Mugs, van schelden en intimidatie tot fysiek en seksueel geweld. Opvallend is dat ruim een derde (35 procent) van de geweldsmeldingen gelinkt is aan chantage.
Volgens Iris de Munnik van Ugly Mugs weten sommige gewelddadige klanten heel goed dat sekswerkers vaak noodgedwongen zonder vergunning werken en daarom niet snel naar de politie zullen stappen. "Ze proberen misbruik van die situatie te maken door bijvoorbeeld niet of minder te betalen, bepaalde seksuele handelingen af te dwingen of aan te dringen op blijvend contact. Weigert de sekswerker dit, dan dreigen ze diegene aan te geven."
Leeftijdgrens naar 21 jaarVolgens de Munnik is het om deze reden belangrijk dat sekswerkers makkelijker kunnen thuiswerken. Gemeenten zijn daar nu nog vaak huiverig voor. Zij zijn bang voor overlast in een wijk of vrezen dat ze dan te weinig zicht hebben op de veiligheid van sekswerkers. "Maar het toestaan maakt juist de kans op dit soort chantage kleiner, zorgt voor meer veiligheid en geeft sekswerkers de mogelijkheid naar de politie te gaan om aangifte te doen", zegt De Munnik.
Ugly Mugs, een platform dat ruim tien jaar geleden begon in het Verenigd Koninkrijk en inmiddels in een reeks landen helpt sekswerkers te beschermen, is daarom bezorgd over het voornemen in een wetsvoorstel om de leeftijdsgrens voor thuiswerken te verhogen naar 21 jaar. Dat zou namelijk betekenen dat nog meer sekswerkers in het vergunningsloze circuit terechtkomen en minder snel geneigd zijn om hulp te zoeken.
35.000 waarschuwingenBij Ugly Mugs kunnen sekswerkers na een nare ervaring met een klant melding maken van geweld, bedreiging of chantage. Deze meldingen worden vervolgens gedeeld met andere sekswerkers om hen te waarschuwen voor gevaarlijke klanten.
Het platform zegt dat via deze methode sinds de start in 2022 minimaal 110 keer afspraken met risicovolle klanten zijn voorkomen. 420 sekswerkers zijn inmiddels lid van het platform, dat in twee jaar tijd 35.000 waarschuwingen verstuurde.
Schade door harde wind in Delft
De harde wind heeft vanmiddag tot problemen geleid in Delft. Een grote boom waaide om in de Molukkenstraat. Twee auto's raakten zwaar beschadigd, evenals de daken en de dakgoot van een aantal woningen. Ook raakte de boom zonnepanelen.
Volgens Omroep West kreeg de brandweer rond 14.30 uur melding van de omgevallen boom. Er zijn geen gewonden. De brandweer is druk bezig om de ravage op te ruimen.
Bekijk hier de schade door de omgevallen boom:
Op het strand van Camperduin zijn de betonplaten in beweging gekomen, die de gemeente heeft neergelegd zodat mensen niet door het rulle zand hoeven te lopen. "Deze platen wegen anderhalve ton per stuk en glijden door het hoge water gewoon naar beneden", aldus een medewerker van het strandpaviljoen bij NH.
De medewerker ziet behoorlijk wat mensen op het strand. "Dat snap ik wel, het is natuurlijk leuk om met zulke wind over het strand heen te lopen." Toch waarschuwt hij: "Er kunnen zomaar eens losliggende planken, trampolines of strandstoelen door de lucht vliegen. Niet iedereen is voorbereid op de harde wind, dat wordt nog wel eens onderschat."
Inmiddels waait de wind iets minder hard en worden ook geen harde winstoten meer gemeld in de kustprovincies.
Code geelVoor morgen heeft het KNMI opnieuw code geel aangekondigd, maar dan in het hele land. Aan het einde van de middag en het begin van de avond neemt de kans op enkele stevige onweersbuien toe. Plaatselijk zijn (zware) windstoten en hagel mogelijk, aldus het KNMI. Voor die tijd uit kan de temperatuur oplopen tot 30 graden.
Nederlandse vrouw vermist op Grieks eiland, familie stuurt zoekhonden en drones
Een Nederlandse vrouw die een eindje ging wandelen op het Griekse eiland Samos, is vermist geraakt. De hulpdiensten zijn naar haar op zoek. Familie, vrienden en bewoners maken zich grote zorgen, ook omdat de temperaturen op het eiland oplopen tot zeker 38 graden.
Het gaat om de 65-jarige Brigitte van Gennip. Samen met een vriendin reisde ze af naar Samos, een eiland ten oosten van de hoofdstad Athene. Gisteren ging ze een wandeling maken rond 08.00 uur 's morgens in het plaatsje Pythagorion naar de Tunnel van Eupalinos, een bekende toeristische attractie. Onderweg heeft ze nog ergens de weg gevraagd, maar in de buurt van de tunnel is ze verdwenen.
De vriendin begon zich in de loop van de dag zorgen te maken en sloeg alarm. De telefoon van de vrouw is wel teruggevonden. Hulpdiensten met een speurhond en drones hebben de omgeving uitgekamd. De dochter van Van Gennip heeft inmiddels ook aandacht gevraagd voor de vermissing. "De klok tikt door", meldt ze in een bericht op X.
Er gaat ook een Nederlands zoekteam met honden en drones naar Samos om mee te zoeken. Familie en vrienden van de vrouw zijn een inzamelingsactie begonnen om de reis van het team te kunnen betalen. Het ingezamelde bedrag is opgelopen tot meer dan 7000 euro. De verwachting is dat het team morgenochtend in Griekenland aankomt.
Grootschalige zoektochtDe vermissing van de Nederlandse vrouw houdt ook de gemoederen op Samos bezig. Bewoners van het eiland helpen mee met de zoektocht en lopen de route die de vrouw heeft gelopen. Ook de Nederlandse Titia Kontaxis-Rakers, eigenaar van een hotel in de buurt van de tunnel, ging met haar zoon en hond op pad om te zoeken.
Het wandelpad waar de vrouw vermist raakte is een bekende wandelroute onder toeristen, maar op sommige plekken kan je volgens bewoner Kontaxis-Rakers wel makkelijk vallen. Ook de hoge temperaturen werken volgens de hoteleigenaar niet mee.
In juni raakte ook een Nederlander vermist op Samos. De man van 74 ging een stuk wandelen. Zijn lichaam werd later teruggevonden in een ravijn. De route die hij bewandelde staat op het eiland bekend als zeer uitdagend.
Ethernet History: Why Do We Have Different Frame Types?
Indonesiërs weer straat op vanwege kieswet: 'Diep wantrouwen bij demonstranten'
In Indonesië zijn opnieuw duizenden demonstranten de straat opgegaan vanwege plannen om de kieswet te wijzigen. Dat de regering gisteren besloot hier voorlopig vanaf te zien, heeft de ongerustheid onder de demonstranten niet weggenomen. Ze zijn bang dat de regering alsnog de wet wijzigt en op die manier meer macht naar zich toetrekt.
Het oorspronkelijke plan van de Indonesische regering was om een kiesdrempel in te voeren waardoor alleen kandidaten van grote coalities kans maken gekozen te worden. In veel gevallen gaat het dan om een kandidaat van een partij die deel uitmaakt van de coalitie van de nieuwe president. De huidige president, Joko Widodo, treedt eind dit jaar na tien jaar af.
Een ander bezwaar van de betogers was dat door de wijziging mensen jonger dan 30 jaar zichzelf verkiesbaar mogen stellen. Dat zou de weg vrijmaken voor de 29-jarige jongste zoon van Widodo om mee te doen aan de lokale verkiezingen in november.
In onder andere Medan, Makassar en Surabaya waren vandaag protesten. Studenten gooiden stenen en flessen naar de politie. Bij de kiescommissie in Jakarta hadden zich honderden mensen verzameld. Zij drongen erop aan om duidelijke regels op te stellen voor kandidaten. Ze vrezen dat de regels anders gewijzigd kunnen worden voordat de registratie volgende week begint.
Een demonstrant, Divah Rabiah (23), zegt tegen persbureau Reuters dat het haar stoort dat de zoon van Widodo door de plannen van de regering zou kunnen meedoen aan de regionale verkiezingen. "Dat is nepotisme."
Ondemocratische wijzigingHet hooggerechtshof oordeelde dinsdag dat de voorgenomen wijzing van de kieswet ondemocratisch is. Vervolgens wilde de Indonesische regering deze uitspraak van het hooggerechtshof ongedaan maken met een noodwet. Dit leidde tot grote onrust. Duizenden mensen kwamen gisteren bijeen voor het parlementsgebouw in Jakarta, waar gestemd zou worden over de aanpassingen van de wet.
De stemming ging uiteindelijk niet door omdat er niet genoeg parlementsleden aanwezig waren. De regering maakte daarna bekend dat de kieswet niet zal worden gewijzigd tijdens de resterende ambtstermijn van president Widodo.
Demonstranten braken gisteren door het hek van het parlement heen:
Moeder (39) uit Rijsbergen verdacht van poging tot doodslag op ongeboren kind
Een 39-jarige moeder uit Rijsbergen wordt verdacht van poging tot doodslag op en zware mishandeling van haar ongeboren kind, meldt Omroep Brabant.
Volgens het Openbaar Ministerie (OM) gebruikte de vrouw drugs in de laatste vijf maanden van haar zwangerschap. Ook zou zij zich hebben onttrokken aan instanties zoals de GGZ. De baby is wel gewoon geboren.
Volgens de rechter en de officier van justitie is het een unieke zaak. "We hebben nog nooit eerder een moeder op deze manier vervolgd", zei de officier bij de eerste behandeling van de rechtszaak in de rechtbank in Breda.
De rechtszaak begon vandaag zonder de verdachte. De 39-jarige vrouw was weliswaar vanuit de gevangenis naar de rechtbank vervoerd, maar kwam samen met haar drie maanden oude baby. De rechter toonde zich onaangenaam verrast dat de baby erbij was en liet de twee terugbrengen naar de gevangenis. "De rechtbank is niet ingericht voor een baby en daarom zijn moeder en kind nu niet in de zaal", aldus de rechter even later.
Zombiedrug flakkaDe vrouw zou alcohol en drugs hebben gebruikt toen ze zwanger was. Bij de drugs ging het om de vloeibare partydrug ghb en de vooral in West-Brabant populaire 'zombiedrug'' flakka, die vaak in een pijpje wordt gerookt.
Tijdens haar zwangerschap woonde ze in Bergen op Zoom. Daar zou ze zich hebben onttrokken aan de GGZ, de Raad voor de Kinderbescherming en Jeugdbescherming Brabant. Volgens het OM heeft ze zich niet gehouden aan afspraken en controles rond haar zwangerschap.
"We hebben hier te maken met een bijzondere situatie die niet vaak voorkomt", aldus de officier van justitie. "Meestal kunnen we een aanstaande moeder nog helpen via hulpinstanties."
Passende hulpHet werd vandaag niet duidelijk waarom moeder en baby samen in een cel in de gevangenis verblijven. Wel bleek dat de moeder had aangegeven dat ze graag weg wil uit de gevangenis, samen met haar baby. Ze wil naar een plek waar ze "passende hulp en begeleiding" kan krijgen.
De rechter reageerde gereserveerd op het verzoek. "Ik vind dat er kans is op herhaling omdat ze een hardnekkige verslaving heeft. Nu zit ze in een omgeving waar ze zich verantwoord moet gedragen", aldus de rechter. "Als ze daar weg wordt gehaald dan is het maar de vraag of ze zich op dezelfde verstandige manier zal gedragen."
Giftige relatieDe rechter wees ook op de "giftige relatie" die de vrouw heeft met de vader van het kind, haar ex-partner. Uiteindelijk bepaalde de rechter dat de vrouw en haar baby naar een andere, veilige en geheime locatie kunnen worden overgebracht. De moeder moet dan wel meewerken aan elke vorm van hulpverlening, krijgt een persoonlijkheidsonderzoek en mag geen contact opnemen met de vader van het kind. Het gebruik van drugs en alcohol wordt haar strikt verboden.
Op 19 november kijkt de rechtbank hoe de rechtszaak verder gaat. Intussen vraagt het OM deskundigen om meer duidelijkheid over de eventuele effecten van het gebruik van drugs en alcohol op een ongeboren kind.
Mannen die onterecht als verdachte op tv kwamen eisen schadevergoeding
Bij het OM en de politie liggen forse schadeclaims voor het tonen van verkeerde beelden in opsporingsprogramma's. Drie mannen kwamen in verschillende zaken herkenbaar als verdachte in beeld, terwijl ze niets met de gepleegde misdrijven te maken hadden. Zij eisen nu schadevergoeding.
In één zaak leverde een winkelketen in Rotterdam de videobeelden aan van de verkeerde kassa. In een tweede geval vroeg de politie per abuis de beelden op van de verkeerde Haagse supermarkt. Bij de derde zaak werd door de politie in Utrecht gezocht naar een man in een groene jas in verband met een zware mishandeling. De man op de getoonde beelden droeg inderdaad een groene jas, maar hij kwam nietsvermoedend met zijn zoons van een concert.
Landelijke en regionale opsporingsprogramma's krijgen informatie en beelden aangeleverd van de politie, onder verantwoordelijkheid van het Openbaar Ministerie. De afgelopen vijf jaar zijn volgens het OM naar een ruwe schatting zo'n 6500 keer beelden verspreid. Daarbij ging het tien keer fout. Soms omdat de recherche de verkeerde beelden ontving, soms omdat politie en OM zelf zich vergisten.
"Denk aan het niet goed uitlezen van tijdcodes van het beeld of het vergissen in een locatie", zegt Diederik Greive, bij het Openbaar Ministerie verantwoordelijk voor opsporingsberichtgeving. "Ook komt het zeer sporadisch voor dat mensen worden getoond terwijl ze zich al eerder hebben gemeld bij de politie."
Voor de mensen die dit overkomt zijn de gevolgen gigantisch, zegt advocaat Gert Poot, die de drie gedupeerden bijstaat. "Al gaat dit maar eens in de vijftig jaar mis. Je zal die ene persoon maar zijn. Ik vind dat het te vaak voorkomt."
'Zoek de bon! Zoek de bon!'Adirio Fortes kwam half maart als verdachte in beeld bij het Rotterdamse opsporingsprogramma Bureau Rijnmond. Hij zou zich bij een 84-jarige vrouw hebben voorgedaan als bankmedewerker. Met haar pinpas zou hij een iPhone hebben afgerekend bij de Mediamarkt. De echte dader stond rond diezelfde tijd in dezelfde winkel. Het bedrag kwam niet precies overeen. En hij stond bij een andere kassa.
Adirio Fortes vertelt wat hem is overkomen:
Van zijn zus hoorde Fortes dat hij in een opsporingsitem zat. "Ze riep meteen: 'Zoek de bon, zoek de bon!' We zijn met de bon en de pintransactie naar de politie gegaan." Het duurde volgens hem lang voordat de zaak werd opgepakt. In april zijn de beelden verwijderd, al bleven ze op sommige sociale media circuleren. Begin juni volgden rectificaties. Volgens het OM gebeurde dat na overleg met de man zelf.
Voor Fortes waren de problemen daarmee niet voorbij. Vooral het wantrouwen in zijn omgeving valt hem zwaar. "Mensen zeggen: dit is op tv, het komt van de politie, dus het moet wel kloppen. Zelf was ik heel lang boos en bang. Ik durfde niet naar buiten." Hij kreeg dreigende, racistische reacties. Zijn contract werd niet verlengd. Het staat niet vast dat er een direct verband is, erkent hij. "Maar het is allemaal wel heel toevallig."
'Ik verloor vrienden'Tahir (die niet meer met zijn achternaam in de media wil) zou in 2021 met de pinpas van een 74-jarige vrouw hebben betaald. "De stem onder het filmpje zei dat ik dit wel vaker deed. Ik keek vol in de camera", zegt hij. De politie heeft excuses gemaakt en bloemen aangeboden. Ook is de fout op tv rechtgezet. Voor Tahir is dat niet genoeg. "Ik wil mijn misgelopen inkomsten terug. Ik ben ondernemer. Er liepen klanten bij mij weg die letterlijk naar de uitzending verwezen. Ik ben vrienden verloren, omdat zij de politie geloofden. Ik kan niet geloven dat mensen die mij kennen zo kwaad over mij kunnen denken."
Ook de man die werd beschuldigd van mishandeling zegt dat hij nog steeds last heeft van de gevolgen van de vergissing. Hij verscheen in mei in beeld vanwege een vechtpartij bij Utrecht CS. Hij kreeg excuses en een schadevergoeding van de politie, maar daar neemt hij geen genoegen mee.
De mannen hebben alle drie een claim ingediend bij het Openbaar Ministerie en de politie. Zeker in het geval van Tahir gaat het om een fors bedrag, omdat hij volgens zijn advocaat veel inkomsten is misgelopen. Het OM benadrukt dat de fouten in alle gevallen zo snel mogelijk zijn rechtgezet. "De foutenmarge is klein, maar natuurlijk is iedere fout er één te veel en dat betreuren wij", aldus hoofdofficier Greive.
This Week in Security: Crash your iPhone, Hack Your Site, and Bluetooth Woes
Kunstmatige intelligentie beschuldigt onschuldige journalist van kindermisbruik
Een Duitse journalist is onterecht beticht van kindermisbruik door AI-chatbot Copilot. Hij gaat de strijd aan met AI-chatbots, maar het is onduidelijk wat burgers kunnen doen als kunstmatige intelligentie desinformatie over hen verspreidt.
Martin Bernklau uit de stad Tübingen werkte jarenlang als rechtbankverslaggever en deed verslag van honderden rechtszaken, waarvan de artikelen nog te vinden zijn op het internet.
Tegenwoordig heeft Bernklau een cultuurblog over Tübingen, vertelt hij aan de Duitse nieuwsomroep Tagesschau. Hij was benieuwd hoe zijn artikelen ontvangen worden en besloot het te vragen aan Copilot, de digitale assistent van Microsoft.
Die omschreef hem als een veroordeelde kindermisbruiker, een psychiatrische vluchteling en een oplichter. "Een 54-jarige man genaamd Martin Bernklau uit het district Tübingen werd aangeklaagd voor misbruik van kinderen. Hij bekende in de rechtbank, schaamde zich en toonde berouw", antwoordde de chatbot onder andere.
"Hij is een gewetenloze begrafenisondernemer uit Rostock die misbruik maakt van rouwende vrouwen", vervolgde Copilot toen Bernklau doorvroeg. "Hij heeft verschillende misdaden gepleegd, waaronder fraude, diefstal en illegaal wapenbezit."
Waarschijnlijk houdt Copilot de journalist per ongeluk verantwoordelijk voor de misdaden uit de rechtszaken waarvan hij verslag heeft gedaan. "AI-chatbots als Copilot werken op basis van een taalmodel", vertelt Laurens Naudts, die aan het AI, Media & Democracy Lab onderzoek doet naar de invloed van kunstmatige intelligentie op de samenleving.
"Zo'n model gaat niet op zoek naar de waarheid, maar voorspelt aan de hand van data welk antwoord logisch zou klinken", legt Naudts uit. "Als de naam van die journalist op het internet heel vaak in combinatie met teksten over kindermisbruik voorkomt, kan AI per ongeluk antwoorden dat hij een kindermisbruiker is."
AI kan vooroordelen overnemenDat zelflerende chatbots dat soort associaties maken, is al langer reden voor discussie. Op het internet zijn voorbeelden te vinden van chatbots die racistische en seksistische uitspraken doen. Veel ontwikkelaars hebben aanpassingen gedaan om dat te voorkomen, maar uit onderzoeken blijkt dat AI-chatbots nog steeds vatbaar zijn voor vooroordelen.
"Als bepaalde vooroordelen vaak terugkomen op het internet, kan kunstmatige intelligentie die overnemen", legt Naudts uit. "Niet omdat het gelooft dat dat de waarheid is, maar omdat het leert dat bepaalde woorden bij elkaar horen."
Geen mens, geen zaakNa het lezen van de beschrijvingen van hem van Copilot besloot Bernklau naar de rechtbank te stappen wegens smaad. Zijn klacht werd afgewezen. Volgens het Openbaar Ministerie van Tübingen is er geen strafbaar feit gepleegd, omdat er geen echt persoon kan worden aangewezen als dader.
Ook Microsoft aanvaardt geen aansprakelijkheid voor fouten als deze. Iedereen die Copilot gebruikt gaat akkoord met de algemene voorwaarden. Daarin staat dat Microsoft niet verantwoordelijk is voor de antwoorden van de chatbot.
Volgens Naudts is onduidelijk wat burgers kunnen doen als een chatbot verkeerde informatie over hen verspreidt. "Er wordt nog hard gediscussieerd over verantwoordelijkheid bij dit soort gevallen. Eigenlijk zou een burger het recht moeten hebben om onjuiste informatie aan te vechten. Dan is weer de vraag hoe iemand bewijst dat iets niet klopt."
Recht op vergetelheid"Mogelijk kan in dit soort gevallen een beroep worden gedaan op het recht op vergetelheid", oppert Corien Prins, hoogleraar Recht en Informatisering aan de Universiteit Tilburg. In de privacywet AVG staat dat mensen in bepaalde gevallen het recht hebben op het verwijderen van gegevens.
"In het verleden hebben meerdere mensen rechtszaken gewonnen op basis van die wet en moesten zoekmachines persoonsgegevens verwijderen", vertelt ze. "Het lijkt mij voor de hand liggend dat dat ook geldt voor AI-chatbots."
Per 1 augustus trad in Europa de AI-wet in werking. Voor chatbots als ChatGPT en Copilot geldt dat zij duidelijk moeten maken aan consumenten dat ze met een chatbot in gesprek zijn. Verder moet er meer transparantie komen over hoe AI keuzes maakt en er komt een klachtenprocedure. Wat dat betekent voor een zaak als die van Bernklau, is onduidelijk.
Bernklau zet de strijd voortBernklau wil het er niet bij laten zitten, zegt hij tegen Tageschau. Hij noemt de uitspraken van de chatbot karaktermoord en stelt dat zijn persoonlijke rechten worden geschonden. De strijd tegen kunstmatige intelligentie zet hij voort.
Naudts waarschuwt dat mensen voorzichtig moeten zijn met het gebruik van AI-chatbots als zoekmachine. "Het is belangrijk dat mensen zich bewust zijn van de risico's."
Nederland produceert opnieuw minder voedsel, maar 'vooral met caloriezekerheid zit het wel goed'
Voor het derde jaar op rij wordt er minder voedsel geproduceerd in Nederland. Volgens een prognose van ING zal dit jaar 1 procent minder worden geproduceerd dan vorig jaar. Eenzelfde krimp was te zien in 2022 en 2023.
Vooral de aardappeloogst valt tegen, maar ook andere groentegewassen doen het slecht. ING-sectoreconoom Thijs Geijer: "In de aardappel- en groenteverwerking zetten tekorten aan geschikte grondstoffen de productievolumes onder druk. Conservenfabrikanten hebben moeite om hun potjes en pakjes te vullen."
Door de natte lente heeft ook de zuivelproductie problemen. De zompige landbouwgrond heeft de kwaliteit van het gras aangetast en dat heeft invloed op de melkproductie. In de voorgaande jaren werd de krimp van de voedselproductie meer bepaald door inflatie. Consument gaven minder uit, waarop producenten besloten minder te produceren.
Hoge kostenVolgens Geijer is 1 procent een forse krimp. "Normaal gesproken is de voedingsindustrie minder gevoelig voor schommelingen dan de rest van de industrie. We blijven allemaal eten en drinken. Daarnaast groeit de bevolking, dus je verwacht eigenlijk dat er meer voedsel nodig is."
Een herkenbaar beeld, zegt de voedselindustrie zelf. De Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI) vertegenwoordigt 500 Nederlandse voedselproducenten. Volgens FNLI-woordvoerder Pascal Hopman werken de gevolgen van inflatie nog altijd door op de productie: "Het kost veel geld om eten te produceren. Naast de slechte oogsten hebben energiekosten, duur transport en hoge rente een rem gezet om de productie."
Maar lege schappen zijn er nog niet veel, zegt Hopman. "Eerder dit jaar zagen we wel dat verse spinazie even niet beschikbaar was. Ook is de verwachting dat er zo'n 15 procent minder conservengroenten wordt geproduceerd dit jaar." Onlangs zei de directeur van conservenfabrikant HAK, Nicole Freid, dat Nederland zal moeten wennen aan het feit dat niet het hele jaar elke soort groente in potjes, blikjes en in de diepvries beschikbaar zal zijn.
Het is daarom noodzakelijk om klimaatadaptiever te werken in de akkerbouw, laat een woordvoerder van HAK weten. "Door bijvoorbeeld duurzamere manieren van telen toe te passen, waardoor de bodem en de gewassen beter kunnen omgaan met de weersextremen."
CaloriezekerheidToch zal in Nederland niet snel een tekort aan voedsel ontstaan. ING-sectoreconoom Geijer wijst erop dat het wel vaker voorkomt dat een enkel product tijdelijk niet beschikbaar is. "We produceren in Nederland nog altijd veel meer dan we zelf kunnen opeten. Vooral met de caloriezekerheid zit het wel goed."
Inderdaad zit Nederland aan de veilige kant, denkt ook Wijnand Sukkel, agro-ecoloog van de Wageningen Universiteit. Hij onderzoekt de effecten van klimaatverandering op voedselproductie wereldwijd. "Onze landbouw is zeer productief. Zelfs als alle grenzen zouden dichtgaan, is Nederland vrij snel in staat om op zichzelf terug te vallen."
"De stabiliteit van de voedselproductie staat wel onder druk," zegt Sukkel. Volgens hem kunnen er, enerzijds, lokale problemen ontstaan door klimaatverandering, zoals extreme regenval of juist droogte. Anderzijds is de afgelopen jaren gebleken dat het mondiale voedselsysteem kwetsbaar is voor verstoringen van de handel zoals rampen en oorlogen.
Nederland moet volgens Sukkel meer aandacht besteden aan voedselzekerheid. "Als af en toe een bepaald product niet beschikbaar is, is dat niet zo erg. En koffie en bananen hebben we hier nooit kunnen telen," zegt de agro-ecoloog, "Maar voor die andere gewassen hebben we, bijvoorbeeld, ook veel fossiele energie uit het buitenland nodig. Ook voor veekrachtvoer en fosfaat zijn we afhankelijk van het buitenland."
Teamchefs politie Rotterdam centrum leggen functie neer
Bij de politie leggen de twee teamchefs van het basisteam Rotterdam-Centrum hun functie neer. Ze doen dat na de onthullingen over het 'sociaal onveilige werkklimaat' in NRC deze week.
"Met alle rumoer dat de afgelopen week is ontstaan, kunnen wij niet bijdragen aan een constructieve verandering", is de verklaring van de chefs. Het besluit om hun werkzaamheden neer te leggen, namen ze zelf, zeggen ze. De twee stoppen per 1 september.
NRC schreef begin deze week over de uitkomsten van een intern onderzoek naar de werkcultuur. Die uitkomsten werden in juni al binnen de politie bekend.
Er kwamen vooral klachten over seksisme en racisme naar boven. Ook waren er meldingen van seksueel overschrijdend gedrag, pestgedrag, drankgebruik en buitensporig gewelddadig handelen op straat. De Rotterdamse politiechef Westerbeke zei dat hij geschokt was door de uitkomsten.
'Niet gelukt'De eenheidsleiding vindt het vertrek van de twee een goede stap, maar betreurt "dat het niet gelukt is om samen een veiliger werkklimaat te creëren."
Er waren al langere tijd klachten over het team in Rotterdam-Centrum, waar zo'n 230 agenten werken.
Westerbeke, die al meerdere malen excuses moest maken voor racistische incidenten bij de Rotterdamse politie, zei dinsdag dat alle conclusies en aanbevelingen uit het rapport worden overgenomen. Er wordt onder meer aangeraden de leiderschapsstijl te verbeteren en werk te maken van de aanpak van discriminatie.
Gisteravond is binnen de politie uitgebreid gesproken over de ongewenste cultuur bij het Rotterdamse team en de aanpak ervan. "Ook in dit team wordt ingegrepen door middel van disciplinair of zelfs strafrechtelijk onderzoek, als daar aanleiding voor is", zei Westerbeke.
Politie: val kinderen uit ramen Rotterdam allemaal ongevallen
Bij de vijf kinderen die de afgelopen drie weken in Rotterdam en omgeving uit een raam of van een balkon vielen, is in alle gevallen sprake van een ongeval. Dat meldt de politie.
Gisteren raakte een meisje van 3 jaar zwaargewond na een val uit een raam van een woning in Rotterdam. Vorige week liep een baby van 1 jaar ernstig letsel op, nadat die van vier hoog uit een raam was gevallen.
Tussen eind juli en midden augustus vielen er nog twee kinderen uit de buurt uit een raam: een kind van 4 uit Rotterdam en een kind van 5 uit Vlaardingen. Een meisje van 6 uit Rotterdam viel afgelopen week van een balkon.
Geen strafrechtelijk onderzoekBij de laatste drie incidenten ging de politie al uit van een ongeluk, maar nu is dus duidelijk dat in alle gevallen geen sprake is van een misdrijf. "In de vijf zaken is geen bewijs gevonden van onoplettendheid of iets dergelijks", zegt een woordvoerder tegen Rijnmond. "Er is dan ook geen reden om iemand te vervolgen."
Alle kinderen raakten gewond of zwaargewond. Hoe het nu met ze gaat, kan de politie niet zeggen. "Vooralsnog is duidelijk dat geen van de slachtoffers is overleden", zegt de woordvoerder.
Opletten bij de inrichtingVolgens de politie is uit de zaken gebleken dat bij de inrichting van een woonkamer of slaapkamer maatregelen kunnen worden genomen om te voorkomen dat kinderen gemakkelijk ergens op kunnen klimmen.
"Het is begrijpelijk dat mensen met het warme weer ramen openzetten, maar denk goed na waar je een stoel, kast of bedje neerzet", zegt de woordvoerder. "Kinderen kunnen zichzelf ergens aan optrekken. Ze zien ook hoe je als ouder gordijnen of lamellen wegschuift, een raam openmaakt of sluit. Dat kunnen ze nadoen."
Files rond Utrecht langzaam opgelost na nieuw A2-verkeersinfarct
De hele middag en een deel van de avond was het opnieuw extreem druk rond Utrecht op de wegen naar het zuiden. De ANWB sprak vanmiddag van een verkeersinfarct. Inmiddels zijn de meeste files opgelost en is het alleen op sommige plekken nog langzaam rijden.
De A2 is net als vorig weekend afgesloten voor werkzaamheden van knooppunt Oudenrijn tot knooppunt Everdingen en omrijders kwamen ook vandaag op vrijwel alle nabijgelegen wegen in de file terecht.
Rond 18.30 uur stonden er nog files op de snelwegen A2, A27 en A12 die langs of door Utrecht lopen en op de provinciale en lokale wegen bij Utrecht, Nieuwegein, IJsselstein, Vianen en Houten. Ook buiten de regio Utrecht liepen vanmiddag noord-zuidroutes vast, zag de ANWB. Zo werd het later in de middag ook druk op de A4 door verkeer dat omreed via Rotterdam.
Situatie in NieuwegeinVorige week werd het een chaos in Nieuwegein, doordat navigatiesystemen automobilisten door die plaats stuurden. Het verkeer in de gemeente stond urenlang vast.
Nieuwegein heeft dit weekend maatregelen genomen. Zo staan verkeerslichten anders ingesteld zodat ze op een goede manier het verkeer doseren. Ook sluit de gemeente korte tijd sommige wegen helemaal af om ervoor te zorgen dat het verkeer elders kan doorstromen.
Een bewoner van de Nieuwegeinse wijk Fokkesteeg liet vanmiddag aan de NOS weten "dat het voor de tweede keer een totale chaos was" in zijn wijk. "Er is geen doorkomen aan voor brandweer of ambulance."
Minister Madlener van Infrastructuur benadrukte vanmiddag dat er voortdurend overleg is over de situatie, ook met de lokale overheden, en dat er al veel maatregelen zijn genomen. "We willen er echt voor zorgen dat het niet meer zo uit de hand loopt dat mensen daar urenlang vaststaan."
Hij voegde eraan toe dat de toestand na elk weekend wordt geëvalueerd. Madlener zei verder dat de afsluiting van de A2 nog een paar weekenden duurt, dat de klus eind september klaar moet zijn en dat de werkzaamheden op schema liggen. Hij benadrukte dat het om de renovatie van de drukste weg van Nederland gaat.
De minister zei ook dat er bewust voor gekozen is om de operatie "kort maar krachtig" te laten zijn, maar dat de overlast niet moet leiden tot onacceptabele situaties.
Druk bij de pontHet advies van Rijkswaterstaat blijft om de wegen rond Utrecht en Nieuwegein te mijden en alternatief vervoer zoals de trein te gebruiken.
Maar dat advies kwam voor deze mensen te laat:
Veerdienst Schoonhoven-Gelkenes merkte ook dat er gewerkt wordt aan de A2. "Vorige week was het ook bij ons chaos en liepen de wachttijden flink op", zegt een woordvoerder van de veerdienst.
"We hebben daarom de veerpont, die normaal gesproken alleen in de spits vaart, twee uur eerder laten beginnen met varen. Dat was nog niet makkelijk vanwege de vakantieperiode. Door de extra inzet lijkt de drukte vooralsnog te behappen", zegt hij.
Vrijdagen relatief rustigBert van Wee, hoogleraar transportbeleid aan de TU Delft, denkt dat goed is nagedacht over de gekozen tijden van de werkzaamheden. "Ik heb de data niet gezien, maar het zou mij verbazen als Rijkswaterstaat niet meerdere scenario's heeft onderzocht."
Een alternatief had kunnen zijn om op de vrijdagen geen onderhoud te plegen, zegt Van Wee. "Maar dan duren de werkzaamheden wel langer en we weten op zich al: de vrijdagen zijn relatief rustige dagen. Met name na de coronacrisis werken mensen dan vaker thuis. Natuurlijk is de wegafsluiting vervelend voor mensen die vrijdag de weg op moeten, maar als je dan toch een werkdag moet kiezen, snap ik wel dat gekozen is voor deze dag."
Duikers bij Sicilië vinden lichaam van laatste vermiste opvarende superjacht
Duikers hebben bij Sicilië het lichaam gevonden van de laatste vermiste opvarende van het superjacht dat daar begin deze week verging. Het is het lichaam van de 18-jarige Hannah Lynch, schrijft Corriere della Sera, de dochter van de Britse techmiljardair en eigenaar Mike Lynch, die ook om het leven kwam.
De 56 meter lange Bayesian verging in de nacht van zondag op maandag met twaalf passagiers en tien bemanningsleden aan boord toen het voor anker lag bij Porticello, in de buurt van Palermo. Hulpdiensten denken dat het jacht door een waterhoos werd getroffen. Het maakte slagzij en zonk snel.
De meeste opvarenden werden gered door een Duitse schipper die in Friesland woont. "We vonden een reddingsvlot met vijftien mensen erin, vier zwaargewonden en ook nog een baby", verklaarde hij. Op maandag werd het lichaam van de scheepskok al gevonden.
Opvarenden in scheepswrakDe overige opvarenden - allemaal passagiers - waren in het scheepswrak naar de zeebodem gezonken. De zee is daar vijftig meter diep. Duikers wisten woensdag vier lichamen te bergen: dat van een topbankier die bevriend was met Lynch, dat van een bevriende advocaat en de lichamen van hun echtgenoten. Het lichaam van Lynch zelf werd gisteren geborgen.
Alleen Hannah Lynch' lichaam werd nog vermist. Ook dat lag nog in het wrak.
The Famous Computer Cafe Has Now Been Archived Online
Dreigingsniveau vliegbasis Geilenkirchen weer omlaag
Het dreigingsniveau voor de NAVO-vliegbasis in Geilenkirchen, vlak over de grens bij Brunssum, is weer verlaagd naar het normale niveau. Sinds gisteravond was er een hoger dreigingsniveau van kracht, na een waarschuwing van buitenlandse diensten.
De NAVO meldt de afschaling van niveau 'Charlie', het op een na hoogste dreigingsniveau, naar 'Bravo+' op X: "De tijdelijke verhoging naar Charlie was een voorzorgsmaatregel om veiligheidsrisico's voor onze organisatie en personeel te minimaliseren. Alle operaties gaan door zoals gepland."
De basis zegt niet wat de specifieke aanleiding was voor de extra veiligheidsmaatregelen. Gisteren werd bekend dat het Duitse OM een onderzoek begint naar spionagevluchten met drones boven kritische infrastructuur in Noord-Duitsland. In sommige Duitse media wordt gespeculeerd dat de situatie in Geilenkirchen mogelijk met drones bij de basis te maken had, maar een woordvoerder van de vliegbasis deed dat vanochtend af als "absurd". Het luchtruim boven de basis wordt continu bewaakt. "Hier is niets overgevlogen."
Vanwege het verhoogde veiligheidsniveau was al het niet-noodzakelijke personeel van de vliegbasis naar huis gestuurd. De activiteiten op de basis, vanwaar doordeweeks twee tot drie AWACS-vliegtuigen opstijgen, gingen wel gewoon door. Gisteren vertrokken twee vliegtuigen naar Turkije en ook enkele geplande vluchten naar Noorwegen gaan door.
Op de NAVO-basis werken zo'n 1600 mensen. Ongeveer de helft van hen bleef vandaag thuis en werkte zoveel mogelijk op afstand. Er werken 34 Nederlandse militairen en verder zijn er onder het burgerpersoneel nog eens 150 tot 200 Nederlanders.
Veiligheidsniveau 'Charlie'Het waarschuwingsniveau wordt verhoogd als er informatie is dat een terroristische actie in een of andere vorm waarschijnlijk wordt geacht. De woordvoerder van de basis sprak van een voorzorgsmaatregel om het functioneren van de basis te waarborgen.
Vorige week werd het dreigingsniveau in Geilenkirchen ook al verhoogd nadat er op de militaire basis in het nabijgelegen Keulen een gat was gevonden in een hek waardoor potentiële indringers bij een drinkwatervoorziening konden komen. Het vermoeden ontstond dat het water mogelijk was besmet. De kazerne werd tijdelijk afgesloten. Uit tests bleek echter dat het drinkwater niet verontreinigd was. Op diezelfde dag was er bij de basis in Geilenkirchen een poging tot inbraak.
Op de vliegbasis zijn veertien AWACS-toestellen gestationeerd. AWACS staat voor Airborne Warning And Control System - een verkenningsvliegtuig met radarapparatuur.
Tientallen doden in India en Bangladesh door overstromingen
Bij overstromingen in het noordoosten van India en oosten van Bangladesh zijn ten minste dertig mensen omgekomen. Ook heeft het water veel schade aangericht.
Een lagedrukgebied heeft in de regio veel regen veroorzaakt. In veel delen van Bangladesh is de regen inmiddels voorbij en begint het water te zakken. Toch zal het nog dagen duren voordat de overstromingen zijn gestopt.
In de Indiase deelstaat Tripura zijn in de afgelopen 24 uur acht mensen omgekomen. Daarmee komt het dodental in India op negentien, zegt een functionaris van de rampenbestrijding tegen persbureau AP. In Bangladesh kwamen afgelopen 24 uur zeven mensen om door het natuurgeweld. Eerder werden er al vier doden gemeld.
Mensen waden door het hoge water:
Volgens de Bengaalse ontwikkelingsorganisatie BRAC kunnen 3 miljoen mensen geen kant op. Door het water zijn grote stukken landbouwgrond overstroomd en huizen verwoest. Veel mensen zitten zonder elektriciteit, voedsel of water.
In India zijn volgens de autoriteiten zo'n 1,7 miljoen mensen getroffen. Zo'n 100.000 mensen zoeken onderdak in de honderden opvangkampen.
De overstromingen zijn de ergste die India en Bangladesh in dertig jaar hebben meegemaakt, zegt Liakath Ali van BRAC. "Hele dorpen, alle families die er woonden en alles wat ze bezaten - huizen, vee, landbouwgrond, visserijen - zijn weggespoeld. Mensen hadden geen tijd om iets te redden."
Droste van ondergang gered dankzij overname door Belgische chocoladefabrikant
Het oer-Hollandse en 160 jaar oude chocoladebedrijf Droste is van de ondergang gered. Het Belgische Pauwels Engineering - dat in 1997 ook de iconische Koetjesreep overnam nadat het dreigde te verdwijnen - zet de activiteiten van de Droste-fabriek in het Gelderse Vaassen voort.
Droste kwam de afgelopen jaren in grote problemen. Door de coronapandemie stortte de export van Droste-chocolade in en viel ook de voor het bedrijf belangrijke verkoop van chocola in bijvoorbeeld vliegtuigen en op luchthavens - weg.
"Toen kregen we de energiecrisis. Onze energiekosten werden bijna vier keer zo hoog. En als klap op de vuurpijl een extreme stijging van de cacaoprijzen in 2023-2024", zegt Bernard Brummelaar van Droste. "De druk werd steeds groter. We hadden absoluut behoefte aan nieuw kapitaal."
Het zoeken naar een nieuwe partner kostte tijd. "Het was voor ons ook van groot belang dat de werkgelegenheid van onze 30 mensen werd behouden. Dat lag ook zwaar op mijn maag. Eén op de drie van onze mensen zijn rond de 60 jaar, met gemiddeld 34 dienstjaren. Met andere woorden: hun hele leven is Droste. Dat was voor ons echt wel geweldig om die medewerkers te kunnen meedelen dat we nu doorkunnen als Droste op de plek waar we zitten, hier in Vaassen. En dat we door kunnen bouwen aan de revival van Droste."
Omzet omhoogAan de omzet van Droste lag het niet. Die steeg na corona van 5 naar bijna 14 miljoen euro per jaar. Brummelaar: "De productie gaat vanaf nu weer vol gas, zoals de bekende pastilles. Ook over de Droste chocoladeletters hoeft niemand zich zorgen te maken."
Het is niet voor het eerst dat Droste is overgenomen. In 1977 bijvoorbeeld kwam het Nederlandse merk in Amerikaanse handen en verloor daarmee het predicaat 'Koninklijk'. In 1989 werd het Nederlandse suiker- en voedingsmiddelenbedrijf CSM eigenaar. Sinds 1997 was het Duitse Hosta eigenaar en moedermaatschappij van Droste BV in Vaassen. Vanaf nu is Pauwels de nieuwe eigenaar.